Actualiteiten Arbeidsrecht. mr. Erik Jansen mr. Jean-Luc Coenegracht 26 juni 2012

Transcriptie

1 Actualiteiten Arbeidsrecht mr. Erik Jansen mr. Jean-Luc Coenegracht 26 juni

2 Actualiteiten arbeidsrecht Onderwerpen Wijziging Wet melding collectief ontslag (WMCO) Stand van zaken kennelijk onredelijk ontslag Lenteakkoord/versoepeling ontslagrecht 2

3 Wanneer WMCO van toepassing: a) Om bedrijfseconomische redenen b) Binnen een periode van drie maanden c) Beëindiging arbeidsovereenkomst van tenminste twintig werknemers d) Werkzaam binnen één werkgebied van UWV WERKbedrijf 3

4 1 maart 2012: wijziging in de WMCO Belangrijkste wijzigingen: > Vaststellingsovereenkomsten en alle ontbindingen tellen mee voor bepaling aantal ontslagen > Werknemer kan opzegging vernietigen als werkgever in strijd heeft gehandeld met WMCO 4

5 Drie vormen van beëindiging van belang voor WMCO: > Ontslagroute UWV WERKbedrijf > Ontbinding kantonrechter > Vaststellingsovereenkomsten 5

6 Voorbereiding als WMCO van toepassing: Overleg met vakbonden en advies vragen aan personeelsvertegenwoordiging over het voornemen om over te gaan tot ontslag. Vakbond moet wel leden hebben binnen de onderneming. 6

7 Overleg met vakbonden verplicht! Wat als vakbond niet geïnteresseerd? Als uitnodiging ten minste twee weken voor overleg en geen reactie van vakbond = voldaan aan verplichting. Advies: stuur uitnodiging per aangetekende post! 7

8 OR moet worden geraadpleegd. Wanneer voldaan aan verplichting? > Als advies is uitgebracht door OR; > Als OR aangeeft af te zien van adviesrecht; > Geen advies, datum voor uitbrengen advies verstreken en minstens 1x overleg over voornemen in overlegvergadering; Negatief advies OR: UWV neemt pas in behandeling als werkgever het voorgenomen besluit op basis van de WOR mag uitvoeren -> na verstrijken van termijn voor aanhangig maken bij ondernemingskamer. Termijn hiervoor = 1 maand na in kennisstelling van besluit. 8

9 Sanctie op niet voldoen aan verplichtingen: wachtmaand! Vóór 1-3-'12:UWV wacht 1 maand met in behandeling nemen van verzoek Vanaf 1-3-'12: arbeidsovereenkomst kan niet worden opgezegd, ontbonden of beëindigd via vaststellingsovereenkomst en verzoeken worden pas in behandeling genomen als aan de meldingsplicht en verplichting tot raadpleging is voldaan. 9

10 Ontbindingsprocedure kantonrechter: Ook kantonrechter is gehouden om te checken of is voldaan aan eisen WMCO. Kantonrechter kan niet ontbinden binnen 1 maand na de melding aan vakverenigingen tenzij na verklaring vakverenigingen. Uitzondering: Als door niet directe ontbinding herplaatsing van met ontslag bedreigde werknemers wordt bedreigd of werkgelegenheid overige werknemers in gevaar komt. 10

11 Sanctie op niet voldoen aan verplichtingen: werknemer kan ontslag vernietigen. Voorbeeld: Een werkgever zegt arbeidsovereenkomst met 5 werknemers op na toestemming UWV WERKbedrijf. Vervolgens verzoekt hij binnen drie maanden om toestemming om de arbeidsovereenkomst op te zeggen met nog eens 15 werknemers. 11

12 In totaal dus 20 werknemers en binnen 3 maanden = WMCO van toepassing. Werkgever heeft niet voldaan aan zijn verplichtingen ingevolge de WMCO, maar de eerste 5 werknemers zijn wel ontslagen. Deze werknemers kunnen dan hun ontslag vernietigen. Dit kan tot aanzienlijke vertraging leiden als bijvoorbeeld blijkt dat alsnog een adviestraject met de ondernemingsraad zou moeten worden doorlopen. 12

13 Hoe kan dit risico worden omzeild/beperkt? Dit risico kan worden beperkt als de arbeidsovereenkomst door de kantonrechter (pro forma) wordt ontbonden; de mogelijkheid tot vernietiging geldt niet voor de ontbindingsbeschikking. Onder omstandigheden kan het dus aan te raden zijn om te kiezen voor een ontbindingsprocedure. 13

14 14 Kennelijk onredelijk ontslag

15 HR eind 2009 (Van de Grijp/Stam) / begin 2010 (Rutten/Breed): vergoeding niet op basis van formule, maar alle omstandigheden van het geval laten meewegen. Geen vaste lijn te ontdekken in de jurisprudentie van na deze tijd. Kantonrechters worstelen met bepalen van de hoogte van de vergoeding, meestentijds op basis van billijkheid. 15

16 Rutten/Breed, Hof Den Bosch 18 oktober 2011 Toch soort van formule in Rutten/Breed 2? [{(B-U) x W} + IM + P] x S = schadevergoeding k.o.o. Ingewikkelde formule en voor een groot deel toch nog natte vingerwerk vanwege onzekere factoren. Hof Den Bosch: Duidelijk over welke omstandigheden worden meegenomen in overweging en hoe dat gebeurt en wordt 'gewogen'. Hof lijkt redelijk terughoudend bij bepaling dat sprake is van k.o.o. en als dat al het geval is, lijkt hoogte schadevergoeding relatief laag. Grote mate van ongelijkheid in wijze waarop ontslag plaatsvindt voor werknemer. Eén van de redenen voor nieuw ontslagrecht. 16

17 Lenteakkoord/Versoepeling ontslagrecht 1. Huidige situatie ontslagrecht 2. Aanleiding voorstellen 3. Hoofdpunten lenteakkoord 4. Voorstellen minister Kamp 5. Nieuwe ontslagprocedure 6. Transitiebudget 7. Wijziging WW 8. Gevolgen 9. Reacties 10. Conclusies 17

18 Versoepeling ontslagrecht 1. Huidige ontslagrecht > Preventieve ontslagtoets (duaal stelsel/twee ontslagroutes) 1. Goedkeuring UWV + procedure kennelijk onredelijk ontslag 2. Ontbinding door kantonrechter + vergoeding (kantonrechtersformule) 18

19 Versoepeling ontslagrecht Vraag: wie van u is voor versoepeling? 19

20 Versoepeling ontslagrecht 2. Aanleiding voorstellen: > Huidige systeem te ingewikkeld > Lange/kostbare procedures > Gelijke situaties leiden tot ongelijke uitkomsten > Arbeidsmobiliteit laag (vooral bij oudere werknemers) > Verschillen tussen vast en flexibel (te) groot 20

21 Versoepeling ontslagrecht 3. Hoofdpunten Lenteakkoord: Breed pakket aan bezuinigingsmaatregelen waaronder verhoging AOW-leeftijd WW en ontslagrecht: 1. Werkgever betaalt eerste maanden WW (max. 6 mnd) 2. Eén nieuwe ontslagroute voor iedereen (civielrechtelijk repressief) 3. Lagere ontslagvergoeding en omgezet in persoonlijk budget scholing en van werk-naar-werktrajecten 21

22 Versoepeling ontslagrecht 4. Voorstellen Minister Kamp: Hoofdlijnennotitie aanpassing ontslagrecht en WW (juni 2012) Uitwerking voorstellen Lenteakkoord > één route voor ontslag (toetsing rechter achteraf) > Opzegtermijn twee maanden > Transitiebudget (kwart maandsalaris per dienstjaar) > Schadevergoeding bij onterecht ontslag (half maandsalaris per dienstjaar) > Ontslagregels blijven gelden > Werkgevers betalen eerste maanden WW (max. 6) 22

23 Nieuwe ontslagprocedure 1 >Aankondiging ontslag door werkgever (motiveren) >Hoorprocedure >Eventueel bezwaar bij rechter Opzegtermijn 2 maanden (nu 1 tot 4) Vast contract of tussentijdse opzegging tijdelijk contract 23

24 Nieuwe ontslagprocedure 2 >Reële grond ontslag (bedrijfseconomisch/organisatorisch, verwijtbaar handelen werknemer, disfunctioneren of verstoorde arbeidsrelatie) > Ontslagregels (vergelijk beleidsregels UWV bij Ontslagbesluit) >Afspiegelingsbeginsel blijft van kracht >Opzegverboden blijven gelden >WMCO en WOR in acht nemen bij collectief ontslag 24

25 Nieuwe ontslagprocedure 3 Toetsing door rechter >Achteraf en marginaal (vergelijk UWV) > ongedaan maken ontslag (evident geen reden, werkgever zelf verwijtbaar) > bij wet genormeerde vergoeding (half maandsalaris per dienstjaar, maximaal 1 jaarsalaris) > extra vergoeding als werkgever ernstig verwijtbaar (volstaan wettelijke vergoeding naar maatstaven redelijkheid en billijkheid onaanvaardbaar) >Bij opzegverbod ontbindingsprocedure (vergoeding: loon opzegtermijn + wettelijke vergoeding + afwijking) 25

26 Nieuwe ontslagprocedure 4 >Tegen vergoeding altijd Hoger beroep mogelijk >Tegen ontslag alleen als werknemer bij Ktr gewonnen 26

27 Transitiebudget >Altijd: vast en tijdelijk contract (bij onvrijwillig einde dienstverband) >Kwart maandsalaris (maximaal half jaarsalaris) > Alleen voor scholing of werk-naar-werk > Aanvullende afspraken mag > Als budget over: uitbetalen aan werknemer(vitaliteits spaarrekening) 27

28 Wijziging WW > Werkgever betaalt eerste maanden (max. 6) > Maatregel moet nog nader worden uitgewerkt (ontduiking, uitvoering UWV, administratieve lasten, herverdeling sectoren) > Sectorfondsen en sectorale premies vervallen waarschijnlijk > Mogelijk uitzondering voor kleine werkgevers 28

29 29 Gevolgen 1

30 Gevolgen 2 Maximale vergoeding na Kamp: transitie vergoeding 58 jr: = ( ) 43 jr: = (43.125) 30 jr: = (9.334) Kosten werkgever Vergoeding WW 58 jr: = jr: = jr: =

31 Versoepeling ontslagrecht Wie van u is voor voorstellen Kamp? 31

32 Voorstellen minister Kamp: reacties Werknemers: "werknemer wordt vogelvrij" "de oudere ligt er straks makkelijker uit" "ontslaggolf bij ouder personeel" "leidt tot veel juridische procedures" "duur, bureaucratisch en leidt tot rechtsongelijkheid" Werkgevers: Bezwaar tegen wijziging WW (vooral kleine werkgevers) Angst voor meer procedures Lange onzekerheid of ontslag standhoudt Lange onzekerheid over hoogte vergoeding 32

33 Conclusies Voorstellen Kamp veel genuanceerder dan Lenteakkoord Wijzigingen minder ingrijpend Eén procedure is voordeel Achteraf ongedaan maken ontslag door rechter groot nadeel Zeer de vraag of het ontslaan van werknemers soepeler zal gaan! Eerst verkiezingen 33

34 Tot slot: Zo soepel zal het in Nederland wel nooit worden: en dat is maar goed ook! 34

35 Vragen?? 35