2017 Bij blijven als pleegouder Cursussen en bijeenkomsten voor pleegouders
Inhoudsopgave Voorwoord 3 Crisispleegzorg 5 Opvoeden 7 Netwerkpleegzorg 9 Traumasensitief pleegouderschap 11 Pleegkinderen met het Foetaal Alcohol Syndroom (FAS) 13 Hechting 15 Bijeenkomst voor startende pleegouders 17 Samenwerken met ouders 19 Kinderen van ouders met psychische problemen (KOPP) 21 Pleegzorg doe je niet alleen 23 Seksuele opvoeding van een kind met een licht verstandelijke beperking 25 Omgaan met dreiging en agressie 27 Supergewone mensen gezocht 29 Locatie en aanmelden cursus, training of thema-avond Locatie Opleidingscentrum Yorneo Adres Papenvoort 21, 9447 TT Papenvoort Opgave pleegzorg-training@yorneo.nl of bel (0592) 367 970
Voorwoord Als pleegouder leer je continu. Natuurlijk heeft Yorneo haar best gedaan je als pleegouder iets mee te geven in het voorbereidingstraject. Maar hoe het echt is om pleegouder te zijn en welk gereedschap je nodig hebt, weet je pas wanneer er een pleegkind bij je in huis woont. Nieuw en vertrouwd aanbod Om je te ondersteunen bij deze dankbare en soms pittige taak, heeft Yorneo ook dit jaar weer een aanbod met diverse cursussen en themaavonden. We hopen dat je je inzicht en vaardigheden rondom pleegzorg hiermee kunt vergroten. Sommige thema s zullen je wellicht bekend voorkomen. Misschien ben je al eerder op een avond geweest. Iedere avond brengt weer nieuwe vragen en antwoorden met zich mee. We proberen oude thema s voortdurend in nieuwe jasjes te steken. Onze wereld is immers continu in beweging; de inzichten rondom pleegzorg veranderen mee. In elk geval wensen we je toe dat je nieuwe inspiratie opdoet. Uitwisseling met andere pleegouders De ontmoeting en uitwisseling met andere pleegouders kan je motivatie vergroten. En een beetje extra kennis of op een andere manier leren kijken naar gedrag, kan een wereld van verschil maken binnen je eigen gezin. Hoe meer kennis je tot je beschikking hebt, des te beter voel je je toegerust voor je taak. Onze (pleeg-)kinderen hebben hier baat bij. Mogelijke komen er in de loop van het jaar nog nieuwe thema-avonden bij. We informeren je hierover via de nieuwsbrief en onze websites www.yorneo.nl of www.pleegouderworden.nl. Heb je al veel kennis en ervaring op alle gebieden, kom dat dan delen met andere pleegouders! We leren tijdens de thema-avonden vooral van elkaar. We hopen je te ontmoeten in 2017. 3
Wat is er veel veranderd in crisispleegzorg! We weten nu beter wat we kunnen verwachten. Programma
Bijeenkomst Crisispleegzorg In geval van crisis biedt Yorneo verschillende mogelijkheden voor hulp. Een onderdeel daarvan is crisispleegouderschap. Het crisisteam wil in 2017 graag ervaringen uitwisselen en afstemmen met pleegouders. Deze avond is specifiek voor pleegouders die crisispleegzorg bieden of eventueel crisispleegzorg als aanbod hebben. De avond bestaat uit een wederzijdse kennismaking tussen het crisisteam en de crisispleegouders, en de crisispleegouders onderling. Tijdens deze bijeenkomst bespreken we o.a. ervaringen, de werkwijze van het crisisteam en ontwikkelingen in matching en plaatsing. Crisispleegzorg Datum medio januari Over de precieze datum en tijdstip krijg je informatie via de nieuwsbrief. 5
Fijn om van andere ouders te horen hoe zij het aanpakken. Thema-avond
Thema-avond Opvoeden Als het over opvoeden gaat heeft iedereen een mening. Maar hoe weet je wat werkt en wat bij je past? Tijdens deze avond staan we stil bij de vraagstukken van elke dag als het gaat om het opvoeden van kinderen. En nog specifieker wanneer het gaat om de opvoeding van pleegkinderen. Hoe leer je je (pleeg)kind(eren) nieuw gedrag en hoe stop je het gedrag wat je (liever) niet wilt? En kan dat eigenlijk wel? Wanneer is het goed genoeg? De inhoud van de avond is met name gericht op kinderen in de basisschoolleeftijd. Er is veel ruimte voor je eigen inbreng. Orthopedagoog Ellen Lubberts verzorgt deze thema-avond. Zij werkt als orthopedagoog bij Yorneo. Opvoeden Datum woensdag 25 januari Tijd 19.30 uur 7
Nooit verwacht zoveel mensen te ontmoeten die ongeveer hetzelfde meemaken als wij. Programma
Programma Netwerkpleegzorg Netwerkpleegouder worden is iets dat je overkomt. Vaak zit je er zomaar middenin. Je zorgt voor het kind van familie, vrienden of buren. Vooraf heb je je vaak niet goed kunnen indenken wat pleegouderschap inhoudt. Yorneo heeft speciaal voor netwerkpleegouders een leerzaam programma ontwikkeld. Dit programma bestaat uit drie avonden met theorie, praktijk en vooral het delen van ervaringen. Op een luchtige manier krijg je meer kennis over het gedrag van je pleegkind en ook over het gedrag en de houding van de biologische ouders. Hiernaast gaan we het hebben over jouw positie als pleegouder. Ook loyaliteit en de betekenis hiervan voor jullie pleeggezin is een belangrijk item op deze avonden. We gaan met allerlei werkvormen aan de gang waarbij het uitgangspunt is: kennis opdoen en (h)erkenning vinden bij elkaar. Je krijgt volop de gelegenheid om je ervaringen te delen met andere netwerkpleegouders. De netwerktraining is een logisch vervolg op het netwerkonderzoek. Alle pleegouders die de onderzoeksperiode positief hebben afgerond krijgen een uitnodiging voor de eerstvolgende training. Dit is een verplicht onderdeel van de inschrijving. De cursus met startdatum 30 januari houden we in het MOC (Medisch Orthopedagogisch Centrum) in Assen. Adres: Roegoorn 8, 9403 MP Assen. De overige cursussen zijn in Papenvoort. Netwerkpleegzorg Data voorjaar maandag 30 januari, 6 en 13 februari (MOC in Assen) donderdag 1, 8 en 15 juni Data najaar dinsdag 10, 17 en 31 oktober Tijd: 19.30-22.00 uur 9
Fijn om meer handvatten te hebben voor ons getraumatiseerde pleegkind. Thema-avond
Training Traumasensitief pleegouderschap Veel kinderen die uit huis zijn geplaatst en in een pleeggezin wonen, hebben in het verleden ingrijpende gebeurtenissen meegemaakt. Gelukkig zijn er pleegouders die ervoor kiezen om getraumatiseerde kinderen in hun gezin op te nemen en op te voeden. Dat kan erg ingewikkeld zijn. Het in het verleden opgelopen trauma kan een negatief effect hebben op de ontwikkeling van het kind. Hierdoor kunnen er problemen ontstaan in het pleeggezin, op school en in de omgang met leeftijdgenoten. Als gevolg van deze traumatische ervaringen kunnen deze kinderen ernstige psychische problemen ontwikkelen, zoals angstklachten, depressie, hechtingsstoornis en gedragsproblemen. De groepstraining Traumasensitief pleegouderschap geeft pleegouders handvatten in de opvoeding van een getraumatiseerd kind en vergroot de kans van slagen van de plaatsing bij een pleeggezin. Het doel van de training is je meer inzicht te geven in de problemen van je pleegkind. We willen pleegouders leren kijken door een traumabril om gedrag van hun pleegkind beter te begrijpen en ermee om te kunnen gaan. De training bestaat uit een aantal wekelijkse bijeenkomsten. Wil je aan de training deelnemen of meer informatie ontvangen, bespreek dit dan met je pleegzorgwerker. Hieronder de data voor het voorjaar 2017. De data voor het najaar 2017 kun je lezen in de nieuwsbrief. Traumasensitief pleegouderschap Data voorjaar 2017 eerste groep: 28 februari; 7, 14, 21 en 28 maart; 4, 11 en 18 april. Locatie Dwinger 11, Emmen Data voorjaar 2017 tweede groep: 8, 15 en 22 maart; 5, 12, 19, 26 april en 3 mei. Locatie Roegoorn 8, Assen Tijd 19.30-21.30 uur 11
Dat een moeder met een alcoholprobleem zo n schade toebrengt aan haar ongeboren kind! Thema-avond
Thema avond Pleegkinderen met het Foetaal Alcohol Syndroom (FAS) Martha Krijgsheld van de FAS Stichting Nederland gaat dieper in op het opvoeden van een kind of puber met FAS/FASD (Foetaal Alcohol Spectrum Disorder). Kinderen met FAS hebben mentale en fysieke afwijkingen als gevolg van blootstelling aan alcohol voor hun geboorte. Wat vraagt het van jou als opvoeder, van het gezin en van het kind zelf om FAS te hebben? Wat is er bekend uit onderzoek? Wat is de toekomst van het kind? Hoe kunnen opvoeders en hulpverleners zich maximaal inzetten voor het kind met FAS? Op de thema-avond is er ruimte voor het inbrengen van vragen en delen van ervaringen. Martha Krijgsheld is zelf pleegmoeder en is een van de oprichters van de FAS Stichting Nederland. Ze heeft meerdere kinderen met FAS in haar gezin. Ze geeft voorlichting over dit onderwerp aan diverse groepen. De FAS Stichting Nederland laat zich leiden door betrouwbare onafhankelijke informatie uit binnenen buitenland. Deze thema-avond is bedoeld voor pleegouders die een kind opvoeden waarbij (vermoedelijk) sprake is van het Foetaal Alcohol Syndroom (FAS). Pleegkinderen met het Foetaal Alcohol Syndroom Datum dinsdag 14 maart Tijd 19.30-22.00 uur 13
Ik herkende zoveel en voelde me gesterkt in de wetenschap dat het niet aan mij ligt. Thema-avond
Thema-avond Hechting Binnen pleegzorg ontmoeten we vaak kinderen met hechtingsproblemen. Deze problematiek is voor iedereen die ermee te maken heeft vaak lastig om mee om te gaan. Ondanks je voorbereiding op het pleegouderschap en kennis op dit gebied, kan het omgaan met gedrag ten gevolge van deze problematiek je in de praktijk tegenvallen. Want kinderen die je de ene dag afwijzen en de andere dag alleen maar op schoot willen zitten, kunnen je soms behoorlijk verwarren. Het helpt om meer te weten over het belang van vroege hechting en de consequenties die een verstoorde hechting heeft op de ontwikkeling. Het is ook fijn om te horen dat kinderen met hechtingsproblemen vaak opnieuw in staat zijn om zich te hechten. Dit gaat natuurlijk niet vanzelf en vraagt veel energie van de (pleeg)ouder. Psychiater Maarten Spaander en behandelcoördinator Petra Goedbloed verzorgen de thema-avond. O.a. aan de hand van nieuwe voorbeelden bespreken ze de meest actuele inzichten die er zijn met betrekking tot hechtingsproblematiek. Maarten en Petra zijn beide werkzaam voor Yorneo, hebben ruime ervaring in de praktijk en willen deze graag met jullie delen. Natuurlijk is er ruimte voor het stellen van vragen. Hechting Data maandag 10 april Tijd 19.30-22.00 uur 15
Programma Het is een opluchting dat ik niet de enige ben met vragen.
Programma Bijeenkomst voor Startende pleegouders Het voortraject is afgerond, de gezinsgesprekken zijn achter de rug en jullie staan nu ingeschreven als pleegouder. Inmiddels heb je de zorg voor een pleegkind op je genomen en heb je je eerste ervaringen opgedaan als pleegouder. De eerste periode is van groot belang voor het slagen van de plaatsing en het welzijn van je gezin. Wij geven je graag een steuntje in de rug en daarom organiseert Yorneo in 2017 (twee maal) een avond voor startende pleegouders. Als kersverse pleegouder ontvang je een persoonlijke uitnodiging. Een belangrijk thema van deze bijeenkomst is de balans in je gezin. Vragen die ook naar voren komen zijn: Hoe verliep het aanpassingsproces van het pleegkind? Wat doet de komst van een pleegkind met jou als individu en wat doet het met je gezin? Hoe is het om samen te werken met andere hulpverleners? Wij staan stil bij je ervaringen en nemen de tijd om deze met elkaar te delen. Daarnaast is er gedurende deze avond de gelegenheid om tips en trucs met elkaar uit te wisselen. Het praten over startervaringen met andere beginnende pleegouders kan je mogelijk extra ondersteunen. Medewerkers van Yorneo die ook het voorbereidingsprogramma geven, begeleiden de bijeenkomsten. We horen graag hoe volgens jou het voorbereidingsprogramma en de realiteit van pleegzorg op elkaar aansluiten. NB: Uit ervaring blijkt dat deze avond niet aansluit bij de praktijk van netwerkpleegzorg. Voor netwerkpleegouders is de netwerkcursus toereikend. Startende pleegouders Data donderdag 20 april woensdag 18 oktober Tijd 19.30-22.00 uur 17
Cursus Nooit geweten dat loyaliteit van kinderen zo sterk kan zijn.
Cursus Samenwerken met ouders Kinderen die niet bij hun eigen ouders opgroeien, maar in een ander gezin, hebben vaak moeite met loyaliteit. Het is voor kinderen lastig om loyaal te blijven aan ouders en loyaal te worden aan pleegouders. Zeker als je al in meerdere pleeggezinnen hebt gewoond. Hoe ga je als pleegouder en ouder beide werelden met elkaar verbinden? Wat betekent dat voor het pleegkind? Welke touwtjes mag je pleegkind vasthouden en hoe help je het kind daarmee? Voor pleegouders is hier dus een belangrijke taak weggelegd. Maar ja, ben je zelf nog wel neutraal? Als je langere tijd voor een pleegkind zorgt, word je zelf soms ook loyaal naar het pleegkind. Het wordt steeds lastiger om dan een neutrale positie naar de ouders in te nemen. Voor je het weet, raak je verstrikt in je eigen gevoelens. Hoe kun je dan een kind helpen om banden met zijn of haar ouders te onderhouden? Deze en vele andere vragen vormen het uitgangspunt van deze cursus. De cursus bestaat uit twee samenhangende avonden. Ze zijn bedoeld om meer zicht te krijgen op de werking van loyaliteit. Tijdens de eerste van de twee avonden verbinden we dit thema aan je eigen ervaringen. Ook laten we je op een creatieve manier zien welke verschillende bindingen kinderen aangaan binnen een pleegzorgsituatie. Daarnaast geven we je zicht op je positie als pleegouder. De tweede avond bespreken we loyaliteit met elkaar aan de hand van een aantal filmfragmenten. Vanzelfsprekend komen onderwerpen als bezoekregelingen en contacten met ouders hierbij aan bod. Samenwerken met ouders Data woensdag 17 en 24 mei Tijd 19.30-22.00 uur 19
Ik weet nu beter waarom mijn pleegdochter zich zo gedraagt. Thema-avond
Thema-avond Kinderen van ouders met psychische problemen (KOPP) Jaarlijks krijgen in Nederland zo n 1,6 miljoen kinderen en jongeren onder de 22 jaar te maken met psychische problemen of verslavingsproblemen van hun vader of moeder. Deze kinderen worden aangeduid met de afkorting KOPP (kinderen van ouders met psychische problemen) en KVO (kinderen van ouders met verslavingsproblemen). Opgroeien in een gezin met een ouder die psychisch ziek of verslaafd is, betekent voor kinderen en jongeren een belastende opvoedingssituatie. Zij lopen risico om sociale, emotionele en gedragsproblemen te ontwikkelen. Op deze avond zullen we op dit onderwerp ingaan door risicofactoren te bespreken. Daarnaast besteden we veel aandacht aan hoe ouders en pleegouders deze kinderen het beste kunnen beschermen. We weten nog niet goed welke kinderen psychische problemen ontwikkelen. Daarom lijkt het heel belangrijk de kinderen zo goed mogelijk te beschermen. Sprekers: Dorien Rump: GZ-psycholoog en cognitief gedragstherapeut bij Accare Groningen. Henriëtte Hoving: maatschappelijk werker bij het Universitair Centrum Psychiatrie. Kinderen van ouders met psychische problemen Datum woensdag 28 juni Tijd 19.30-22.00 uur 21
Ik zie nu in dat ik gewoon mijn volwassen zoon kan inschakelen, of de buurvrouw. Thema-avond
Thema-avond Pleegzorg doe je niet alleen Jaarlijks organiseert Yorneo een aantal keren een verplichte cursus voor netwerkpleegouders. De reden is dat wij het in ieders belang vinden dat al onze pleeg ouders goed beslagen ten ijs komen. In 2017 organiseren we voor het eerst ook een thema-avond speciaal voor pleeggrootouders. Binnen de pleegzorg is het een bekend fenomeen dat het belangrijk is dat pleegouders een goed en stevig netwerk om zich heen hebben. Onder pleeggrootouders verstaan we hier netwerkpleegouders die voor hun kleinkind zorgen. Een netwerk dat het pleeggezin met raad en daad kan bijstaan in de opvang van pleegkinderen. Uit onderzoek is zelfs gebleken dat een goed netwerk kan voorkomen dat een plaatsing moet stoppen. Pleeggrootouders vertellen ons vaak dat ze in een keer pleegouder zijn geworden. Dat het hen min of meer is overkomen. Natuurlijk hebben ze er wel even over na kunnen denken. Maar vaak nemen ze de beslissing intuïtief. In die zin zijn pleeggroot ouders niet goed voorbereid. Op deze thema-avond willen we graag kijken naar jouw sociale netwerk. We staan stil bij het in kaart brengen van het sociale netwerk van het kind, maar ook dat van jou. Daarna kijken we op welke manier jullie je netwerk kunnen inschakelen. Daphne Roelofs en Eric Lieben verzorgen de avond. Beiden hebben veel onderzoek gedaan naar dit onderwerp. Daarnaast is Eric Lieben ook werkzaam bij Trias Pleegzorg. Deze avond houden we in het MOC in Emmen. Pleegzorg doe je niet alleen Datum dinsdag 3 oktober Tijd 19.30-22.00 uur Adres MOC Emmen, Dwinger 11, 7823 VT Emmen 23
Het is al zo n lastig onderwerp, zeker voor deze kinderen. Thema-avond
Thema-avond Seksuele opvoeding van een kind met een licht verstandelijke beperking Verzorgd door de William Schrikker Groep en Yorneo De seksuele opvoeding van een (pleeg)kind kan soms best ingewikkeld zijn. Wanneer het kind ook nog een verstandelijke beperking heeft en opgroeit in een pleeggezin, kan dit extra dilemma s met zich meebrengen. Voor pleegouders vraagt het inzicht en wijsheid om hiermee om te gaan. Het vormt een uitdaging om een kind met een licht verstandelijke beperking de seksuele opvoeding en ondersteuning te bieden die het nodig heeft. We staan stil bij de seksuele opvoeding van deze kinderen. Wat betekent een licht verstandelijke beperking voor de seksuele ontwikkeling van een pleegkind? Wat zijn dilemma s waar je mee in aanraking komt? Maar ook: hoe ga je hier mee om? Deze avond heeft een interactief karakter en je kunt zelf cases rondom dit thema inbrengen. Na afloop heb je een aantal handvatten om met dit thema om te gaan. De trainers zijn Mariët Jansen (pleegzorgwerker bij de William Schrikker Groep) en Kirsten Lamberts (orthopedagoog bij Yorneo). Seksuele opvoeding van een kind met een licht verstandelijke beperking Data dinsdag 10 oktober Tijd 19.30-22.00 uur 25
Gaat je pleegkind naar ART, dan is deze avond een aanrader! Thema-avond
Thema-avond Omgaan met dreiging en agressie (Actie Reactie) Herken je dit? Een jongere met een lage frustratietolerantie, die zich snel bedreigd voelt en vaak een verdedigende en agressieve houding heeft? Deze jongere heeft hier zelf vaak last van en zijn of haar omgeving ook. Om deze jongeren daarbij te helpen en te voorkomen dat het nog erger wordt, biedt Yorneo hen de Actie Reactie training. Maar wat betekent de dynamiek bij jouw pleegkind voor jou als pleegouder? De thema-avond Omgaan met dreiging en agressie is bestemd voor pleegouders die te maken hebben met een pleegkind met een lage frustratietolerantie. Op deze thema-avond leer je hoe de belangrijkste elementen van de Actie Reactie training ook toepasbaar zijn voor jou als pleegouder in het contact met je (pleeg)kind. De drie onderdelen waaruit de Actie Reactie training (ART) bestaat komen in elk geval aan bod: Het leren herkennen van gevoelens en lichaamssignalen die tot problemen kunnen leiden. Het bedenken en aanleren van positief gedrag. Beter leren communiceren met leeftijdsgenoten en volwassenen. Het wordt een interactieve avond waarbij de ervaring centraal staat en er uiteraard ruimte is voor jouw persoonlijke inbreng. Natasja Feringa en Hendrika Schepers-Hidding verzorgen deze avond. Beide zijn ART-trainers, werkzaam bij Yorneo. Omgaan met dreiging en agressie Datum woensdag 15 november Tijd 19.30-22.00 uur 27
Informatiebijeenkomst voor supergewone mensen
Supergewone mensen gezocht! Ken je mensen in je omgeving die graag meer willen weten over het pleegouderschap? Nodig hen dan uit voor een informatiebijeenkomst! Donderdag 19 januari Woensdag 15 februari Donderdag 16 maart Woensdag 19 april Dinsdag 16 mei Maandag 19 juni Donderdag 13 juli Woensdag 13 september Donderdag 19 oktober Maandag 13 november Donderdag 14 december Daarnaast kun je altijd verwijzen naar onze website: pleegouderworden.nl 29
Yorneo is specialist in jeugd- en opvoedhulp aan kinderen, jongeren en hun opvoeders.
Papenvoort 21, 9447 TT Papenvoort (0592) 367 970 pleegzorg@yorneo.nl pleegouderworden.nl