INTERVENTIE WONEN EN ACTIE Studenten wonen in de wijk en zetten zich actief in voor de wijk



Vergelijkbare documenten
Corpovenista project student en stadsbuurt: projectevaluatie

Bijdrage van woningcorporaties aan leefbare buurten in Amsterdam

INTERVENTIE WONEN Studenten wonen bewust gelabeld in de wijk (met als doel de verbetering van de leefbaarheid)

Stichting Al Mohcinine Feijenoord. Beleidsplan

Gegevens... Werkervaring L ivre...

Onbeperkt Actief Deventer

Buurthuizen en activiteiten

Voor de interne organisatie onderscheiden we drie type speeltuinverenigingen:

Stichting Wel.kom - Holding Stichting Wel.kom - Venlo/Beesel Stichting Wel.kom - Roermond

Onderzoeksdocument. Creatieve Bloeiplaats

Wmo-Menukaart. Mede mogelijk gemaakt door:

Dit gaat er gebeuren!

Stichting OASE. Sociaal & Cultureel Centrum. Activiteiten Jaarverslag 2015

Nieuwe A. Amsterdammers en taalcoaches gaan samen op stap

Projectplan MAATJESPROJECT

Alle kinderen kunnen Roefelen Stichting Roefelen zoekt partners

Oogst Netwerkborrel Samenwerkingspartners Nieuwland

Bruggenbouwers Linko ping, Zweden

Gemeenschapstuinen. RadarGroep. Duurzaam instrument voor integrale wijkaanpak, sociale cohesie, participatie en re-integratie.

REGIEGROEP NIEUW WEST MIDDEN

Sociaal Makelen voor Krachtige Wijken Samenvatting van de rapportage tussentijdse evaluatie sociaal makelaarschap augustus 2013 december 2014

kinderen toch blijven ondersteunen. Het maakt niet uit wat (Surinaamse vader, 3 kinderen)

Kansen en kracht creëren we samen. RMC Radius 1

Jaarverslag Tilburg. Stichting Prisma Tilburg

Woensel West. Focus op emancipatie in een ander decor

REGIEGROEP NIEUW WEST MIDDEN

Subsidie uitvraag Welzijnswerk 2017

Vakgemeenschap Sociale Stijging Platform31: Holendrecht, 22 mei 2014

Participatie & vrijwilligerswerk

Zonder U geen speeltuin!

Utrecht West. Terugkoppeling Netwerkbijeenkomst 2 oktober 2014, Buurtcentrum Rosa

De sociale top 2018 in Utrecht. 25 juni 2018

INTERVENTIE ACTIE Studenten zetten zich actief in voor de wijk

2Van privé-initiatief naar

Stadskanaal Noord Projectenagenda

Leefbaarheidsalliantie Gelderland

Vrijwilligerswerk Vrijwillige hulp

Aanvraagformulier bewonersinitiatieven 2018 Osdorp

WIJKACCOMMODATIES: BREDER EN BETER Groeiend nut en noodzaak van het netwerk van wijkaccommodaties in de stad Groningen

Ouders over kindcentra

SPORTSTIMULERING IN DE OPVANG

Denktank beroepskrachten & vrijwilligers over de waarde van vrijwilligerswerk

Steunpunten vrijwilligers en mantelzorg

In deze notitie is een korte beschrijving gegeven van de campagne Ik Fiets. Aan het eind van dit document staat het campagnemateriaal.

Inzet van vrijwilligers. Niels Hermens (Verwey-Jonker Instituut en Wageningen University) Michiel Smit (Stichting Fier4Grunn)

Jaarverslag activiteiten 2011

Aanvraag van onder de grens naar boven de grens

U en Sleutelpersonen: Vind elkaar in zorg voor statushouders

ONTWIKKELING AANTAL MATCHES IN 2017

Aanvraagformulier bewonersinitiatieven 2018 Osdorp

Leefbaarheid. prettig wonen. in uw wijk. Samen werken aan

Bekijk de actuele vragen en reageer!

Jaarverslag activiteiten 2009

-Een grauwe kale gevel van een flat omtoveren in een kleurige gevel met schilderingen die bewoners samen bedacht hebben.

Plan Aanpak promotie en programmering Kulthus Wekerom

Doelstellingen. dans gemaakt.

Vrijwilligersbeleid MVV 29 per januari 2013

Presentatie d.d. 23/4/2013 Huis van de Buurt Huis van.

1. De Vereniging - in - Context- Scan Wijk-enquête De Issue-scan en Stakeholder-Krachtenanalyse Talentontwikkeling...

Hoofdstuk 19. Welzijnsorganisatie

Plek Empathie Rust Ruimte Ontmoeting Niets hoeft

Sociale kracht in Houten Burgerpeiling 2014

Scholder an Scholder Verenigen voor de toekomst Werken met de methodiek scholder an scholder 2.0

Manifest. voor de intensieve vrijwilligerszorg

Beleidsplan TOV Auteur: Wendy Verkerk Klein

Participatieverslag Nieuw & Anders

Bouw zelf je eigen droomhuis. Woonstad Rotterdam maakt het mogelijk in het Oude Westen

Wij zijn VA073 Word ook VA073 Geef vrijwilligers de waardering die ze verdienen

Planmatig samenwerken met ouders

Eigen Kracht van barrière naar carrière

De Staat van de Stad Amsterdam V. Ontwikkelingen in participatie en leefsituatie

Het (verder) versterken van de leefbaarheid in multiculturele buurten, wijken en regio s, een en ander in de ruimste zin.

Stichtingsdocument

Thuis zijn in Julianadorp Projectplan conceptversie november 2006 Willem Stam

Samenvatting Vragenlijst Vereniging Buurtschap Nobelhorst Zuid

Voor de buurt. Wilfred Eleveld Voorzitter. Wilfred Eleveld Voorzitter

Wijkcentrum De Hommel werkt aan een nieuwe toekomst. Een toekomst waarin buurtbewoners, buurtondernemers en diverse dienstverleners samen gaan wonen

Het Eigen Haard Wijkselectie & Analyse model. Pieter Masmeijer Hoofd klant, markt & wijken

Taal: de sleutel naar echt meedoen

Welkom Vrijwillige inzet: nu en in de toekomst. Titel invullen

Activiteiten Jaarverslag 2013

De spin in het web. Handreiking. voor werkers die direct. aan de slag willen met. de sociale netwerken van. mensen met verstandelijke

Sportief. Hoogeveen. Sport JIJ ook? Wij zeggen: Het beste sportinitiatief van Nederland !

Informatie voor doorverwijzers Aanbod taalcoaching

Culturele en Maatschappelijke Vorming. CMV voltijd de opleiding en het werkveld.... van mensen zonder werk ondernemers maakt

BROEK POLDER. Jaarverslag Broekpolder

Wijkcentrum De Weijenbelt. Schelto Bus (VVD)

Stichting Wilskracht Werkt

Vrijwilligerswerk in Veenendaal Vacatures, scholing en ondersteuning

Bestedingsprogramma. Onderwijsbeleid Diverse acties zijn ondernomen om een volledige bezetting van de Samenspelgroep(en) te realiseren.

Beginsituatie. Aanpak

Algemene spelregels bewonersinitiatiefgeld

Samen voor een sociale stad

Waar staat je gemeente. Gemeente Enschede

BELEID WIJKGERICHTE BIJDRAGE 2016

Bijlage Menukaart Kinderen sportief op gewicht (KSG) 2014 B-Fit 2-4 Doelgroep 0-4 jarigen

Sport- en beweegaanbod

Vakopleiding Wijk- en buurtbeheerder

Transcriptie:

INTERVENTIE WONEN EN ACTIE Studenten wonen in de wijk en zetten zich actief in voor de wijk PROJECT/INITIATIEF 1. Springlevende wijkprojecten,stichting Academie van de Stad, Amsterdam - Springlevend Tugela, voorleesservice en straatportiers, Transvaalbuurt, Amsterdam 2. Landelijke schoonmaakdag, Maastricht 3. De Wijkstudent, Tilburg 4. Acties studenten in prachtwijken Korrewegwijk en de Hoogte, Groningen 5. Studenteninzet, De Hoogte, Groningen 6. Heijplaat, RDM campus, innovationlab, Rotterdam 7. Krachtwijkproject Voetbalclub, Eindhoven 8. Studentenflat de Druppel, Eindhoven 9. Inplaatsing, Woensel West, Eindhoven 10. Wonen in Nieuw Jeruzalem, Tilburg 11. Studentenkwartier, Dordstelaan, Rotterdam 12. VoorUit!, Osdorp, Amsterdam 13. Leefbaarder flatcomplex De Otterrade, Den Haag ZuidWest, Den Haag 14. 3x Win, Ede 15. Krachtwijkproject Take-off projecten + design, Eindhoven 16. H-spot, student+kunst, amsterdam zuid oost 1

Titel project Springlevende wijkprojecten van Stichting Academie van de Stad Locatie stadsbuurt/stad Transvaalbuurt, SuHabuurt, Van der Pekbuurt en Landlust in Amsterdam Duur project Sinds 2008 144 projecten, nieuwe springlevende wijkprojecten lopen in de periode: Februari 2011 t/m juni 2011 Initiatiefnemers Eind 2007 stelde Wilfred Fischer, werkzaam als aanjager bij de Hogeschool van Amsterdam, zichzelf de vraag: Hoe kunnen we studenten systematisch laten bijdragen aan maatschappelijke uitdagingen in de stad? "Daar wordt de stad beter van en studenten leren van de stad, in échte opdrachten, met échte opdrachtgevers." Met deze droom startte de ideële stichting Academie van de Stad in 2008 met 5 projecten. Inmiddels hebben meer dan 2200 studenten gezamenlijk 285.000 uur aan totaal 144 maatschappelijke projecten besteed. Op dit moment lopen er 35 projecten in Amsterdam. AANGESLOTEN WONINGCORPORATIES De Key, Eigen Haard, Rochdale, Stadgenoot, Ymere, De Alliantie ONDERWIJSINSTELLINGEN Hogeschool InHolland, Hogeschool van Amsterdam, Universiteit van Amsterdam, Vrije Universiteit Amsterdam SPONSORBIJDRAGEN de Roo Management & Advies (Organisatieontwikkeling), Diversion (Maatschappelijk projectbureau) Kennedy van der Laan (Advocaten- en Notarissen), Koppel belastingadviseurs (Administratie en belastingen) Studenten WO/HBO/MBO Projectbeschrijving Springlevende wijkprojecten in 4 wijken, waaronder allerlei projecten van studenten lopen. Het gaat om de wijken:transvaalbuurt, SuHabuurt, Van der Pekbuurt en Landlust in Amsterdam. Thema: Integreren en Participeren Periode: Februari 2011 t/m juni 2011 In vier verschillende buurten in Amsterdam (Transvaalbuurt, SuHabuurt, Van der Pekbuurt en Landlust) is een Springlevende Wijk gestart. Vier tot acht studenten zijn door de Academie van de Stad geselecteerd per wijk om zich in te zetten voor de leefbaarheid door er te wonen en relevante projecten te starten. Die projecten begeleiden zij dan weer als studentcoördinatoren. Doordat de studenten wonen in de wijk, zijn zij spin in het web van bewoners, de woningcorporatie en het stadsdeel. Zij zijn de oren en ogen van de wijk en weten zodoende waar bewoners behoefte aan hebben en waaraan niet. Dit project is in samenwerking met woningcorporatie Ymere van start gegaan. Transvaalbuurt: In de Tugelawegblokken gaan er huizen gesloopt en gerenoveerd worden. Hierdoor is de leefbaarheid in het geding. Het TugelaTeam gaat die leefbaarheid waarborgen met Springlevend Tugela! Overigens is het TugelaTeam al langer actief werkzaam in de wijk op deze manier. Landlustbuurt: In het kader van Springlevend Landlust, het project waarbij Pabo-studenten wonen in de buurt en er relevante projecten opzetten, gaan studenten een ontmoetingsruimte voor ouderen ontwikkelen. In de buurt Landlust in Bos en Lommer (Amsterdam-West) is een ruimte beschikbaar waar een ontmoetingsplek voor ouderen gaat komen. Hier kunnen oudere bewoners van de buurt dan samenkomen om elkaar beter te leren kennen, een kopje koffie te drinken of een spelletje te spelen. De studenten die aan dit project meewerken zetten deze ontmoetingsruimte op en zorgen ervoor dat dit ook een bekende plek bij ouderen wordt. Bovendien gaan ze speciale samenkomsten organiseren 2

om de ontmoetingsplek in de buurt te stimuleren In het kader van Springlevend Van der Pek, het project waarbij studenten in de buurt zijn gaan wonen en er projecten opzetten, start nu het project de StraatPortiers. Spelenderwijs leren kinderen wat er voor nodig is om prettig samen te leven. Van der Pekbuurt: In de Van der Pekbuurt in Amsterdam-Noord gaat een tijdelijk vernieuwingsproces beginnen. Dit zorgt ervoor dat de buurt de komende jaren nog meer voor een uitdaging staat met betrekking tot de leefbaarheid. Het is in Amsterdam gebleken dat wanneer bewoners weten dat zij binnen een bepaalde termijn uit hun huis worden geplaatst, er minder aandacht wordt besteed aan de woonomgeving, zowel fysiek als sociaal. Om deze redenen zijn de Academie van de Stad in samenwerking met woningcoporatie Ymere in deze buurt een Springlevende Wijk gestart. Vier studenten wonen in de Van der Pekbuurt en fungeren als de oren en ogen van de wijk. In ruil voor hun maatschappelijke dienstverlening heeft woningcorporatie Ymere huurwoningen in de Van der Pekbuurt ter beschikking gesteld. De studenten van Springlevend Van der Pek hebben zichzelf de volgende vraag gesteld: Hoe kunnen we kinderen uit de buurt op een verrassende en aanstekelijke manier laten ervaren dat het leuk en zinvol is om je samen in te zetten voor een mooiere woonomgeving en een complex waarin het prettig wonen is? In dit project wordt op structurele wijze met kinderen uit de buurt gewerkt om ze bewust te maken van het belang om zorg te dragen voor hun woonomgeving. Schoon, heel, veilig en groen is hierbij de leidraad voor de activiteiten. Elke maandamiddag verzamelen de kinderen zich in herkenbare tenues bij 't Crat op het Meidoornplein. Vervolgens gaan zij samen de buurt in voor inspectie en ondernemen zij leuke activiteiten in de buurt. Zo leren de StraatPortiers de partijen in de buurt kennen, zoals bijvoorbeeld de buurtmeester van het stadsdeel en de buurtregisseur (politie). Op deze manier weten zij wat zij moeten doen als er bijvoorbeeld grof vuil op straat ligt of graffiti tegenkomen. SuHabuurt: In dit project gaan studenten op twee manieren een analyse maken van de SuHa-buurt. Studenten van de minor Atelier Stedelijke Vernieuwing en Duurzame Gebiedsontwikkeling gaan bekijken wat de aanpak is van de woningcoraporatie Eigen Haard op het gebied van bewonersparticipatie. Wat maakt deze aanpak succesvol? En wat zijn andere best practices? De vier studenten van Springlevend SuHa zullen deze studenten ondersteunen door de behoeften van de bewoners te inventariseren. In het kader van Springlevend SuHa, het project waarbij studenten wonen in de buurt en er projecten opzetten, gaan studenten een Voorleesservice starten in de SuHabuurt. Dit is een samenwerking met woningcorporatie Eigen Haard. De studenten van Springlevend SuHa verzorgen huiswerkbegeleiding voor twaalf kinderen uit de buurt. De kinderen zitten in groep 4 tot en met 8 en zijn in groepjes verdeeld naar leeftijd. Iedere week worden de kinderen begeleid bij hun huiswerk van taal, begrijpend lezen en rekenen. Daarnaast brengen de studenten inspiratie bij het huiswerk maken door de kinderen spelenderwijs te laten leren. 3

Titel project Springlevend Tugela, voorleesservice en straatportiers, Transvaalbuurt, Amsterdam Locatie stadsbuurt/stad Tugelaweg, Transvaalbuurt, Amsterdam Doorlooptijd sinds 2 jaar Organisatie Academie van de Stad Partnerorganisaties (rol: investeerder/uitvoerder/netwerkpartners/incasseerder Investeerder: woningcorporatie Ymere, gemeentelijke diensten en stadsdelen, netwerkpartner HvA Uitvoerder: Academie van de stad, studenten Netwerkpartners: Woningcorporaties:De Key, Eigen Haard, Rochdale, Stadgenoot, Ymere, De Alliantie, Onderwijsinstellingen:Hogeschool InHolland, Hogeschool van Amsterdam, Universiteit van Amsterdam, Vrije Universiteit Amsterdam Incasseerders: studenten, doelgroepen in de wijk (kinderen/ouders), Ymere (Academie van de Stad en de studenten zijn zo nu en dan actief bij evenementen die Ymere organiseert in de buurt, plus extra kennis en inzicht in de wijk), basisschool (taalverbetering kinderen) Context/schaal van het project: Academie van de Stad is een stichting die zich inzet voor de ontwikkeling en leefbaarheid van de stad. Samen met stadsdelen, woningcorporaties, het hoger onderwijs en universiteiten zet de Academie projecten op met thema s als leren en opgroeien, integreren en participeren, jeugd, wonen en leven, economie en stedelijke ontwikkeling. Sinds de start in 2008 heeft de Academie van de Stad 144 maatschappelijke projecten tot stand gebracht. Circa 2200 studenten hebben 310.000 uren besteed aan de sociaal-maatschappelijke ontwikkeling van de stad. Elk onderwijssemester starten er ongeveer 40 nieuwe projecten. Er zijn 4 Springlevende wijkprojecten in 4 wijken in Amsterdam. Springlevend Tugela is een van de projecten waar studenten wonen in de wijk en zich actief inzetten binnen een maatschappelijk project. De voorleesservice is een dienst die de studenten uitvoeren binnen het project Springlevend Tugela. Er wonen in de transvaal buurt inmiddels 12 studenten die aan de projecten meedoen. De gemiddelde werklast per student is 8 uur per week. Ze krijgen hiervoor voorrang op een woning en ze hoeven geen huur te betalen. De servicekosten en gas/electra moeten de studenten wel zelf betalen. Er zijn niet direct studiepunten aan verbonden tenzij de studenten die in de wijk wonen het zelf aan hun studie linken. Er zijn 3 studentcoördinatoren betrokken die het voorleesproject hebben opgezet en die het coördineren. 15 stage studenten die het project uitvoerden (Pedagogiekstudenten van de HvA). Projectbeschrijving (activiteiten, doelgroep, wijk) De Transvaalbuurt is een vernieuwingswijk waar zowel gerenoveerd als gesloopt wordt. Dit geeft een zekere druk op de leefbaarheid in de wijk. Vier tot acht studenten worden per jaar door de Academie van de Stad geselecteerd binnen Springlevend Tugela om zich in te zetten voor de leefbaarheid door er te wonen en relevante projecten te starten. Het Tugelateam van studenten heeft eerst een behoeftenonderzoek gedaan onder bewoners in de wijk, met enkele voorstellen van projecten die ze zouden kunnen uitvoeren. Uiteindelijk zijn daar 2 projecten uit voort gekomen waarvan bewoners aangaven dat dit zou aanslaan in de wijk, namelijk de voorleesservice (studenten lezen voor aan kinderen in de buurt bij hen thuis of in het inloophuis) en de straatportiers (spelenderwijs leren kinderen wat er voor nodig is om prettig samen te leven). Deze twee projecten voeren de studenten uit het Tugelateam uit en zij coördineren het ook voor andere studenten die niet wonen in de wijk, maar wel binnen hun studie meewerken aan het project. De voorleesservice is een dienst die goed loopt in de wijk. Op woensdagmiddag wordt er gelezen in het buurtcentrum en daarnaast komen de studenten bij kinderen thuis om voor te lezen. Het jaar wordt over meerdere voorleesrondes verdeeld. Een gezin kan min 1 keer en max 3 keer per jaar 4

meedoen aan een ronde. Een ronde bestaat uit ongeveer 10 weken elke week een uur thuis voorlezen. Afgelopen jaar hebben er ongeveer 40 gezinnen aan het thuis-lezen meegedaan. Daarnaast kwamen er wekelijks tussen de 20-30 kinderen met moeders op de inloopmiddag. Door de hoge animo van deelnemers van de voorleesservice is er een wachtlijst ontstaan van ongeveer 5-10 gezinnen. Het is een gratis service, dat spreekt ouders aan en het is iets dat ouders zelf minder goed kunnen aanbieden aan hun kinderen. Het educatieve aspect van het voorlezen is een belangrijke motivatie om mee te (blijven) doen aan het project. Er is afgesproken met de deelnemers dat er altijd een ouder aanwezig is bij het voorlezen. Zogezegd is het daarmee geen verborgen oppascentrale dat bij activiteiten gericht op ontspanning en sport wel meer het geval is. Het straatportierproject kent een wat lossere structuur qua aanbod van activiteiten. De deelname is daarmee ook wisselvalliger. Bij de straatportiers (ook buurtbikkels genoemd) worden 1 a 2 groepen gevormd van 10-12 kinderen waarmee de wijk ingegaan wordt om ze bewust te maken van hun omgeving. Aanleiding/Doel Academie van de Stad wil zich inzetten voor de ontwikkeling en leefbaarheid van de stad door studenten actief te laten leren en werken in de wijken. Studenten willen concreet een bijdrage leven aan het welbevinden van buurtbewoners. In het geval van de voorleesservice door kinderen te helpen hun taalprestaties te verbeteren. Onderliggend doel is dat er meer uitwisseling plaatsvindt tussen bewoners en studenten. Type interventie Individu X Individuele begeleiding leren-werken-wonen Individuele begeleiding zorg-welzijn-wonen Individuele begeleiding opvoeding-gezinssituatie Wijk Sociale, educatieve en culturele programma s Gezondheid- en sportprogramma s Fysieke verbetering woonomgeving Verbetering woningen Beheer en handhaving Accommodaties Bewonersparticipatie X Sociale cohesie Kosten (inschatting investeringen eenmaal uitvoering: eigen investering+ partners personele kosten, materiële kosten, btw etc, niet hele wijkaanpak) < 5.000 5.000 10.000 10.000 25.000 25.000 50.000 X 50.000 75.000 75.000 100.000 > 100.000 Onbekend Toelichting: De woningcorporatie investeert ongeveer 30 000 euro per jaar per wijk aan het project, daarvan wordt de procesbegeleiding van Academie van de Stad betaald. Verder is er sprake van 43 000 huurderving voor de woningcorporatie. De kosten voor het gehele project zijn ongeveer 15.000 per semester (halfjaar). Dit is zowel voor Voorleesservice, als de Buurtbikkels als de team werving en selectie en begeleiding. 5

Verwachte effecten, verwachte verandering Kinderen leren beter Nederlands door de contacten met studenten. Studenten zijn een positief voorbeeld voor hen. Ouders zijn meer betrokken bij de ontwikkeling van hun kind. Effecten van de interventie In de wijk is het project bij bewoners die niet tot de doelgroep horen niet bekend. De buitenwereld erom heen kent het project juist weer wel, doordat er vanuit de media bekendheid aan is gegeven. Binnen de professionele wereld (in de Amsterdamse wijkaanpak) is het project ook bekend. De netwerkpartners zijn goed op de hoogte van de studenten en hun acties in de wijk. Gesteld kan worden dat het effect van het project zich voornamelijk voordoet bij de deelnemers van het project. Het biedt de kinderen een zinvolle tijdsbesteding en leert hen extra vaardigheden aan. Ze leren ook mede bewoners kennen die iets positiefs willen doen voor anderen in de wijk. De uitstraling naar andere wijkbewoners is niet concreet waar te nemen. Verwacht wordt wel dat er een aantal studenten eerder geneigd zijn in de wijk te blijven wonen, doordat zij deze nu goed hebben leren kennen door het project. Wijk effecten: Meer contacten tussen kinderen en hun ouders met studenten (moeders van de deelnemende kinderen hebben vaak weinig contact met goed Nederlands sprekenden, dus zij oefenen ook hun taalbeheersing); meer contacten tussen ouders onderling (bij de inloop zijn veel moeders met verschillende achtergronden aanwezig die elkaar ook leren kennen en met elkaar ervaringen uitwisselen). Er ontstaat diepgaander contact tussen studenten die wonen in de wijk en deelnemers. Studenten betekenen meer voor de kinderen, doordat ze elkaar vaker tegenkomen en ook bij verschillende gelegenheden (student springt vaak even bij wanneer professionals iets organiseren in de wijk), waardoor er meer spontane uitwisseling plaatsvindt (je loopt even langs, helpt ze met computerprogramma s installeren, huiswerk maken, komt ze tegen bij andere buurtactiviteiten etc.) De studenten hebben oog voor problemen die kinderen en hun ouders hebben en geven aandacht aan hen. Studenten hebben een signalerende functie en verwijzen sommige bewoners door naar een welzijnsorganisatie. Een mogelijk langer termijn effect is dat studenten die door dit project zijn gaan wonen in deze wijk na hun studie eerder geneigd zijn in de wijk te blijven wonen na de vernieuwingsslag, doordat zij de wijk beter hebben leren kennen (potentiele kopers van de nieuwbouwwoningen?) Project krijgt aandacht van professionals en media, onderdeel van de wijkaanpak Individuele effecten: Individuele ontwikkeling van deelnemers: vaardigheden ontwikkelen bij kind/ouders, zoals het nakomen van afspraken; het is leerzaam voor deelnemers dat ze zich echt moeten inspannen. Er is een wachtlijst voor de thuisgesprekken, dus sprake van commitment bij de 6

betrokkenen is er. Verbeteren van taalvaardigheid. Kennis van anderen in de samenleving. Studenten hebben een voorbeeldrol voor kinderen. Persoonlijke ontwikkeling van de student; eigen vaardigheden vergroten, organisatievermogen, leren over de samenleving, Meer bewustzijn en inzicht in de samenleving. Studenten doen meer werkervaring op, leren in een team deel te nemen. Werkzame bestandsdelen (incentive, motivatie, inzoomen op succes/faalfactoren) Woningnood in Amsterdam zorgt voor een goede trigger om studenten geïnteresseerd te krijgen in het project. De woning is een trigger, maar daarnaast moet de student ook het vrijwilligerswerk leuk vinden om te doen, meestal zijn het studenten die zeggen dat ze dit beter vinden om te doen dan een bijbaantje in de horeca. Gemotiveerde studenten zijn een voorwaarde voor het goed uitvoeren van het project, een sturende sollicitatieprocedure (door Academie van de Stad) is daarom noodzakelijk. Niet iedereen is geschikt, Academie van de stad zoekt mensen die goed kunnen organiseren, die passen in het team, verantwoordelijkheidsgevoel hebben, flexibel en zelfstandig zijn. Projecten moeten een behoefte invullen bij bewoners, een educatief doel werkt het beste is de ervaring van Academie van de stad, als het gaat om de scholing van kinderen hebben ouders meer commitment dan bij activiteiten die gaan om sport en ontspanning. Procesbegeleiding binnen het project door professionals is nodig, het maken van duidelijke afspraken is belangrijk voor studenten. Ook om bij problemen naar een professional te kunnen gaan. Academie van de stad onderhoudt de contacten met de stakeholders (rond financiering, verhuur van woningen etc), zodat de netwerkpartners niet met steeds wisselende studenten te maken krijgen, ook om de kwaliteit binnen de geleverde diensten te borgen Klik tussen student en doelgroep is noodzakelijk voor het slagen van het project Behapbaar houden van het project, richten op één doelgroep en het maken van concrete doelstellingen. Ervaring van de Academie van de Stad met de gang van zaken in het onderwijs, bekendheid met de opleiding, er treedt een sneeuwbaleffect op doordat de studentcoordinatoren uit het Tugelateam andere studenten uit hun opleidingen erbij betrekken. Er wonen dus 6 studenten in de wijk en er worden 20 studenten extra erbij betrokken vanuit de opleiding. Kennisoverdracht, inzichten in de wijk delen met netwerkpartners Studenten kunnen blijven wonen in de wijk ook als ze niet meer actief meedoen aan het project (zo gaan de opgedane contaten niet geheel verloren). Lessen/ tips (brede toepasbaarheid, welke andere interventies met studenten in wijken zijn nog mogelijk, kamermarkt) Projecten met een educatief doel voor kinderen werken goed in vergelijking tot projecten met een sportief, recreatief of opvoedingsgericht doel. Dit heeft er mee te maken dat er al een groot aanbod is op dit vlak. 7

Bron, contactgegevens, website http://www.academievandestad.nl/ coördinator Wilfred Fischer 8

Titel project Landelijke schoonmaakdag Locatie stadsbuurt/stad wijk Limmel Maastricht Duur project 2010 1 actie Initiatiefnemers Hoge Hotelschool Maastricht, studentenvereniging Amphitryon, Buurtraad Limmel Studenten HBO Projectbeschrijving De Hogere Hotelschool van Maastricht kampte met leefbaarheidsproblemen in de wijk waar de studenten intern hun opleiding volgen (Limmel). De studenten zijn bewust betrokken rondom het Maastrichtse Grote StedenBeleid (GSB). In het kader van de Landelijke Schoonmaakdag 2010 zijn 65 studenten van studentenvereniging Amphitryon, verbonden aan de Hoge Hotelschool Maastricht en allen woonachtig in de wijk Limmel, samen met de Buurtraad en enkele inwoners van de wijk gaan meewerken aan een schone wijk. Het initiatief is genomen naar aanleiding van een oproep vanuit het Team Handhaving, waar de studentenvereniging nauw mee samenwerkt. De disputen van de vereniging hebben zich toen bereid verklaard om samen met andere bewoners van de Hotello-huizen in de wijk Limmel de wijk een schoonmaakbeurt te geven. Hierbij hebben de studenten de samenwerking met de bewoners opgezocht om zodoende de band met elkaar te verbeteren. De studenten hopen op deze manier een goede stap te zetten voor een leefbaarder Limmel. Eventuele beschikbare contactgegevens, website M. van Dijk, projectmanager gebiedsontwikkeling, www.maastricht.nl 9

Titel project De Wijkstudent Locatie stadsbuurt/stad Kruidenbuurt, Tilburg West Duur project Recent opgestart, vanaf half mei 2011 is er woonruimte voor zeven studenten in twee woningen. Initiatiefnemers Wonen BreBurg, gemeente Tilburg, De Twern (welzijnsorganisatie) en de MOM (Maatschappelijke Ontwikkelings Maatschappij) Studenten WO/HBO/MBO Projectbeschrijving In de Kruidenbuurt bieden woningcorporatie Wonen BreBurg, De Twern, De MOM en de gemeente Tilburg in ruil voor maatschappelijke werkzaamheden in de buurt huurkorting aan zeven studenten in twee woningen. Tilburg West staat bekend als een volkswijk waar het prima wonen is, al neemt het niet weg dat de wijk ook een aantal problemen kent. De Wijkstudent is een van de initiatieven om samen te werken aan de leefbaarheid in de wijk. De Wijkstudent fungeert als goeie buur en voert maatschappelijke activiteiten uit die een link kunnen hebben met de lopende studie. De activiteiten kunnen verschillend zijn, bijvoorbeeld het opzetten en coördineren van een sporttoernooi voor de buurt, het organiseren van een muziekfestival of het geven van huiswerkbegeleiding of taallessen. Naast de vaste werkzaamheden van 10 uur per maand, zijn er per maand 5 uren flexibel in te vullen. Bron: Website Kences, linkedin, Gemeente, Wonen Breburg 10

Titel project initiatief studenten in prachtwijken Korrewegwijk en de Hoogte Locatie stadsbuurt/stad Korrewegwijk en de Hoogte, Groningen Duur project sinds een jaar of 2 of 3 Initiatiefnemers gemeente Groningen & groep studenten Studenten WO Projectbeschrijving Aanleiding prachtwijken Korrewegwijk en de Hoogte. Hier wonen relatief veel studenten. De gemeente Groningen heeft een groep studenten uit de wijk initiatief laten nemen voor activiteiten. De groep bestond vooral uit vrouwen. Ze hebben bijvoorbeeld op 28 augustus met Bommen Berend (feestdag in Groningen) allerlei activiteiten georganiseerd in de wijk. Ook hebben zij 2 of 3 jaar achtereen met St. Maarten activiteiten georganiseerd. Zij wilden ook een borrel in de buurt organiseren om studenten dichterbij elkaar te brengen en zo ook meer voor elkaar te krijgen. In kader van wijkvernieuwing is er initiatief ingediend voor huiswerkbegeleiding. Dit is gestrand door verkeerde beeldvorming (organiseren borrel). Daarna zijn de activiteiten een beetje afgenomen. Het waren wel positieve projecten. Heeft over het algemeen een goede impact gehad. Eventuele beschikbare contactgegevens, website, bronnen De heer Tollenaar gemeente Groningen 11

Titel project Heijplaat, RDM campus, innovationlab, Rotterdam Locatie stadsbuurt/stad Heijplaat, Rotterdam Duur project RDM campus zit er 4 jaar, 2 jaar volledig draaiend Initiatiefnemers Hogeschool, Woonbron, gemeente, havenbedrijf, actieve bewonersgroep Studenten HBO Projectbeschrijving RDM Campus is een locatie voor onderwijs, bedrijven en evenementen op de oude werf van de Rotterdamsche Droogdok Maatschappij (RDM) in Heijplaat, midden in de Rotterdamse Stadshavens. Onder het motto Research, Design & Manufacturing werken onderwijs en bedrijven hier samen aan duurzame en innovatieve oplossingen op het gebied van bouwen, mobiliteit en energie (Building, Moving & Powering). RDM Campus is een samenwerking tussen Albeda College, Hogeschool Rotterdam en het Havenbedrijf Rotterdam. Hogeschool Rotterdam is met de Innovatielabs betrokken bij de gebiedsontwikkeling van de wijk de Heijplaat. Dit is een wijk die al sinds de jaren 83 op de slooplijst stond, het bevindt zich midden in de haven, unieke locatie, met boot ernaar toe, partners zijn al jaren plannen aan het maken (waaronder Woonbron), nu staan ze op het punt om projecten op te zetten, in september kick off georganiseerd door hoge school om studenten te koppelen aan professionals en bewoners, studenten gaan ook onderzoeken de effecten van de aanwezigheid van de campus. Er worden veel plannen bedacht, maar de belangen tussen partners zijn uiteenlopend en vorig jaar zijn studenten in de Minor aan de slag gegaan in de wijk, bij hen ontstond behoefte aan openheid en een soort van platform waar mensen bij elkaar konden komen. Hiermee gaan de Hogeschool van start in september (Kick off). De innovationlabs zijn hogeschool breed, met als effect dat elke student kan meedoen, waardoor er in 1 lab verschillende disciplines samenwerken. De groep van vorig jaar heeft zich ingezet om de samenwerking op te zetten, nu gaan ze het komende jaar meer projecten uit voeren. Studenten trekken op met actieve bewoners. Hogeschool participeert op verschillende wijze in de gebiedsontwikkling de heijplaat, ook in de vorm van een kennisinstituut die de ontwikkelingen volgt. Doel is om wijk klimaatneutraal te krijgen. Per trimester 14 studenten. Gezamenlijk doel: Duurzaamste wijk van de toekomst worden, corporatie Woonbron wil mee werken, evenals andere partners. Bron H. Frederiks, minor Vernieuw je stad! http://www.rdmcampus.nl/ 12

Titel project Krachtwijkproject Voetbalclub Locatie stadsbuurt/stad Doornakkers Eindhoven Duur project 2 jaar Initiatiefnemers Woonbedrijf Studenten WO/HBO/MBO HBO (Fontys) Projectbeschrijving De traditionle wijkvoetbalclub heeft het zwaar : slecht imago en ledenaantal is sterk gedaald de laatste jaren. De betrokkenheid van de wijkbewoners bij sport in het algemeen en de voetbalclub Tongelre is beperkt. Een studente heeft als opdracht om initiatieven te bedenken en uit te voeren met de bewoners van de wijk om de voetbalclub weer perspectief te geven. Naast haar reguliere stagevergoeding ontvangt zij van Woonbedrijf een aanvullende, te beschouwen als korting op de huur van haar twee-kamerappartement in de wijk. Eventuele beschikbare contactgegevens, website, bronnen Michel Driessen en Herman Klaas, Woonbedrijf 13

Titel project Buurtbarbecue Studentenflat de Druppel Locatie stadsbuurt/stad Eindhoven (krachtwijk de Doornakkers) Duur project Vooralsnog eenmalig (mei 2011) Initiatiefnemers Bewoners studentenflat De Druppel Studenten WO/HBO Projectbeschrijving Buurtbarbecue in Eindhoven, georganiseerd door de bewoners van studentenflat De Druppel. De heer R. ter Steege gemeente Eindhoven heeft met open mond naar dit project gekeken, hij vond het succesvol. Ook Woonbedrijf noemt activiteiten van studenten op eigen initiatief van hen. Woonbedrijf is actief met studentenhuisvesting. Vestide studentenhuisvester, in Doornakkers zijn zoiezo veel studenten woonachtig vanuit Vestide en woonbedrijf. Hieruit komen ook enkele initiatieven vanuit studenten voort. Ze vragen Woonbedrijf om sponsoring van bepaalde buurtactiviteiten. Voorjaar initiatief vanuit studenten. Budget gereserveerd vanuit de krachtwijk aanpak Bewustwording studenten vindt Woonbedrijf belangrijke reden om hen te betrekken in de wijk. Bron Contact Gemeente, Woonbedrijf 14

Titel project Studenteninzet, De Hoogte, Groningen Locatie stadsbuurt/stad Begonnen in de vogelaarwijken; wijk de Hoogte, na één jaar uitbreiding Korreweg wijk. Project is op verschillende locaties binnen wijk, kinderen en jongeren; samen 20.000 inw. Doorlooptijd Het project is omstreeks 2009 gestart, op twee locaties. Het wordt nu uitgebreid naar een derde locatie: Noorddijk/Beijum Organisatie Woningcorporatie De Huismeesters (locatie De Hoogte) Partnerorganisaties (rol: investeerder/uitvoerder/netwerkpartners/incasseerder Gemeente Groningen (investeerder): subsidie voor coördinatie uren Corporaties (investeerder): stellen woning beschikbaar voor studenten; De Huismeesters doet dit voor De Hoogte, Lefier voor de Indische Buurt en Nijestee voor Noorddijk/Beijum Stichting MJD (uitvoering) coördinatie in De Hoogte Stichting Kinderopvang stad Groningen (uitvoering) coördinatie Korreweg Speeltuinverenigingen in De Hoogte en Indische Buurt (incasseerder) Projectbeschrijving (activiteiten, doelgroep) Studenten werken minimaal 10 uur per week in de buurt, onder begeleiding van professionals, waardoor er veel meer kan gebeuren aan sport en spel activiteiten. Studenten worden ingezet bij alle typen activiteiten van de uitvoeringsorganisaties. In De Hoogte zijn 6 studenten actief, in de Indische Buurt 4. Ze wonen in de betreffende wijken in één woning (2 tot 4 per woning). Ze betalen geen huur, en ontvangen 100 euro per persoon per maand voor hun inzet. Begonnen is met activiteiten zoals een kookclub, extra activiteiten met de speeltuinvereniging, knutselen; nu is huiswerkbegeleiding in voorbereiding. Eerst is alleen bij de PABO geworven, nu ook bij andere HBO instellingen. Studenten Pedagogiek en Lichamelijke opvoeding blijken ook heel geschikt te zijn. Studenten worden geselecteerd en ingezet op grond van motivatie, kennis en ervaring. We werven ook bij beginnende studenten. In principe doen ze vier jaar lang dit werk. Bij stoppen vervalt ook de woonruimte. Inzet is op basis van een rooster (match lesrooster studenten en activiteiten). Professionals controleren de inzet en geven begeleiding (er is regelmatig contact). Over het algemeen is ervaring dat studenten meer uren besteden dan moet. Tenslotte is er een begeleidingsgroep van met corporaties, (venster)school, coördinatoren instellingen en gemeente; gezamenlijk evaluatie. Aanleiding/Doel Dubbele aanleiding: Hoe organiseren we in krimpende financiële situatie goed aanbod voor kinderen in achterstandswijken. En hoe kunnen we kinderen in een achterstandssituatie beter bereiken? Type interventie Individu Individuele begeleiding leren-werken-wonen Individuele begeleiding zorg-welzijn-wonen Individuele begeleiding opvoeding-gezinssituatie Wijk Sociale, educatieve en culturele programma s Gezondheid- en sportprogramma s Fysieke verbetering woonomgeving Verbetering woningen Beheer en handhaving Accommodaties 15

Bewonersparticipatie Sociale cohesie Het initiatief is voornamelijk wijkgericht, maar er ontstaan wel relaties tussen studenten en individuele kinderen; een lichte vorm van maatjes. Het gaat om kinderen die normaal gesproken niet naar sport gaan. Kind wordt soms van huis uit opgehaald! De interventie richt zich op betere sociale cohesie, maar ook op tegengaan van ongewenst groepsgedrag: Bepaalde groepen claimen het Krajicek veldje. Hoe gaan je met elkaar om? Kosten (inschatting investeringen eenmaal uitvoering: eigen investering+ partners personele kosten, materiële kosten, btw etc, niet hele wijkaanpak) Corporatie neemt huur voor haar rekening. Orde van grootte 400 per woning per maand. Projectcoördinatie voor De Hoogte: 27.200 (inclusief activiteitenbudget + vrijwilligersvergoeding). Deze kosten werden tot 2010 uit externe en incidentele middelen gefinancierd, nu is de financiering door de gemeente regulier. Totaal aan jaarlijkse kosten 30 à 40 k per locatie; voor drie locaties omstreeks een ton. Verwachte effecten, verwachte verandering (uitleg keuze voor de type interventie) Verwachtingen die bij de initiatiefnemers leefden waren een positief effect over en weer (studenten en overige wijkbewoners) in beeldvorming. De kennis en motivatie van studenten zou een impuls geven aan activiteiten in de buurt. Bovendien zouden studenten een voorbeeldfunctie kunnen hebben: niet werkloos, maar beter toegerust in het leven. De inzet van studenten bij activiteiten zou kunnen bijdragen aan gedragsverandering van kinderen en betere prestaties op school. Effecten van de interventie (korte/langer termijn, individueel / collectief, succes faalfactoren, resultaten, bereik mensen, balans kosten/baten) Wijkeffecten Woonomgeving (schone buitenruimte, overlast) Wijkcultuur (imago, ontmoetingen, omgangsvormen) Individuele effecten Eigen leven (sociale vaardigheden, onderwijs, zelfredzaamheid) Sociaal leven (eenzaamheid, contacten in de wijk Woonleven (thuis voelen in de wijk, binding, woongenot Wijkeffecten Bekendheid bij bewoners is niet groot. Alleen direct betrokkenen, zoals vrijwilligers van de speeltuinvereniging, ouders van deelnemende kinderen en de buren van de studenten zijn hiervan op de hoogte. Over het algemeen is het contact met de buren goed, al komt het wel voor dat buren soms overlast ervaren, bijvoorbeeld als studenten in een portieketagewoning een feestje geven. Door inzet studenten zijn er meer uren kinderwerk beschikbaar per wijk. Activiteiten bedacht op vraag van kinderen. Studenten voeren dit uit. 3 tot 4 keer zoveel uitvoering. Er is begeleiding maar die hoeft niet ter plekke aanwezig te zijn. Er kan nu meer programma worden georganiseerd; voorbeeld Indische Buurt; programma met 130 kinderen en 8 volwassenen, waarvan 4 studenten. Op een normale woensdagmiddag zijn er zo n 20 kinderen. Directe output is 60 uur per maand extra activiteiten per locatie. 16

Speeltuinverenigingen zijn erg blij met de studenten. Ze helpen bij kinderactiviteiten en organiseren deze soms ook zelf. Ook bij één keer per maand zwerfvuil actie in de wijk doen studenten mee. Andere activiteiten, ook door nieuwe ideeën studenten. Kinderen (t/m 12) komen breder in contact met andere kinderen. Ook ouders ontmoeten elkaar. Kinderen tot 6 spelen niet zonder begeleiding. Ouders blijven hangen en gaan bij elkaar zitten. Het publiek is gemengd. Kinderen zitten vaak bij elkaar op school. Kinderen leren beter met elkaar omgaan; niet schreeuwen, niet meteen vechten bij meningsverschillen. Er is minder vaak gedoe tussen kinderen onderling. Mogelijke effecten op langere termijn zijn: Meer perspectief voor de kinderen. Positief effect op sfeer in de wijk. Tegengaan van niet gewenste cohesie: gezinnen die de dienst uitmaken. Dit wordt hopelijk minder. Individuele effecten Effecten op kinderen zijn moeilijk meetbaar. Wel is de indruk dat je met dit soort activiteiten kinderen makkelijk bereikt, ook moeilijke kinderen uit kwetsbare gezinnen. Ze krijgen structuur geboden en een uitlaatklep, fijne middag door leuke dingen met ze te doen. Gewoon lol maken en zichzelf zijn, en niet afgeblaft worden, zoals bij sommige kinderen thuis. Ook structuur; veel kinderen zijn een beetje losgeslagen, dan moet je begrenzen, gedrag sturen, leren om niet door elkaar schreeuwen etc. Werkzame bestandsdelen (incentive, motivatie, inzoomen op succes/faalfactoren) Gezamenlijkheid in de aanpak; corpo/gemeente/instellingen. Om het project heen is er contact met buurt- en jeugdagenten en sportleraren op school. Dit is voor veel studenten een veel leuker bijbaantje dan vakken vullen. Maar ook het vinden van een kamer is een duidelijk incentive. Wonen in de wijk en continuïteit: Voor kinderen betekent dit een vast gezicht. Zij spreken studenten op straat aan. Studenten komen ouders bij de supermarkt tegen. De activiteiten zijn laagdrempelig, waardoor meer kinderen en ouders bereikt worden. Studenten staan qua leeftijd dichter bij de kinderen en dat vergemakkelijkt het contact. Lessen/ tips (brede toepasbaarheid, welke andere interventies met studenten in wijken zijn nog mogelijk, kamermarkt) Er is professionele coördinatie nodig, al is het alleen al om activiteiten en wisselende roosters van studenten af te stemmen. De studenten hebben ook behoefte aan feedback. De opzet is breed toepasbaar, in wijken waar vrij veel studenten wonen en veel doelgroepkinderen wonen. Deze wijken zijn het laaghangend fruit. Bron, contactgegevens, website http://www.dehuismeesters.nl/nieuws/gevraagd:-studenten-die-gratis-willen-wonen-in-ruil-voor-10- uur-werken-per-week 17

Titel project Wonen in Nieuw Jeruzalem Locatie stadsbuurt/stad Tilburgse wijk Jeruzalem Duur project Sinds mei 2011 Initiatiefnemers Tiwos Studenten WO/HBO/MBO Projectbeschrijving Projectomschrijving artikel: Woonproject Wonen in Nieuw Jeruzalem Op woensdag 27 april 2011 ondertekenden René Scherpenisse, directeur woonstichting Tiwos, en vier vrijwilligers een contract waarin een afgesproken aantal uren inzet voor het project Nieuw Wonen in Jeruzalem wordt beloond met (bijna) gratis wonen. Renovatie woningen De wijk Jeruzalem ondergaat sinds een aantal jaren een flinke opknapbeurt. De renovatie van een groot aantal woningen is vorig jaar afgerond. De woningen die tijdens deze grootscheepse renovatie zijn gebruikt als wisselwoning, zijn afgelopen oktober gesloopt. Vier woningen zijn echter bewaard gebleven en twee daarvan worden nu door Tiwos aangeboden aan 4 geselecteerde vrijwilligers. Contract In het wooncontract is vastgelegd dat de vrijwilligers zich 12 uur per week inzetten voor de wijk. Voor 8 uur liggen de werkzaamheden vast; bijvoorbeeld deelname in het beheerteam van de speeltuin aan de Betuwestraat, ondersteuning voor het vrouwenwerk in het buurthuis, ondersteuning werkzaamheden voor het festival Koningshaven, mentoringtrajecten in het basis- en voortgezet onderwijs en het kindervakantie werk. Vier uur per week vullen de vrijwilligers zelf in. Samen met de bewoners in Jeruzalem zullen zij initiatieven opzetten en uitvoeren. Het wooncontract geldt in eerste instantie voor een jaar, bij een succesvolle invulling bestaat de mogelijkheid tot verlenging van het contract. Het project wordt begeleid door Tiwos en de partners in de Brede School Koningshaven. onen in ruil voor vrijwilligerswerk Beschikbare contactgegevens, website Peter Cival, Tiwos 18

Titel project VoorUit!, Osdorp, Amsterdam Locatie stadsbuurt/stad Osdorp, Amsterdam, Activiteiten in stadsdeel Bos en Lommer, Geuzenveld, Osdorp - De Punt, Osdorp - De Reimerswaalbuurt, Slotermeer, Slotervaart, Amsterdam Doorlooptijd Sinds voorjaar van 2007 Organisatie Vrije Universiteit Amsterdam Partnerorganisaties (rol: investeerder/uitvoerder/netwerkpartners/incasseerder Investeerder: Vrije Universiteit Amsterdam, Karel Waagenaar, oprichter W&S Transition- en Interimmanagement uit Amstelveen Uitvoerder: Vrije Universiteit Amsterdam, Universiteit van Amsterdam, studenten Netwerkpartners: Woningcorporaties Ymere, Far West en Eigen Haard, Gemeente Amsterdam Incasseerders: studenten, doelgroepen in de wijk (kinderen/ouders), Gemeente, welzijn, woningcorporaties, basisschool Context/schaal van het project: Bij het project VoorUit kunnen studenten van de Vrije Universiteit, en ook van de UvA, in aanmerking komen voor gratis woonruimte in Slotervaart, Osdorp, Geuzenveld, Bos en Lommer en Slotermeer, in ruil voor tien uur maatschappelijke activiteiten per week in de wijken. In het voorjaar van 2007 is het project begonnen met zestien VU-studenten van o.a. de faculteiten Sociale Wetenschappen, Geneeskunde en Psychologie en Pedagogiek. Momenteel is het project uitgebreid naar zes wijken en wonen 56 studenten in sloop- en renovatiepanden in Amsterdam Nieuw-West en Amsterdam West. Deze woningen zijn van de woningcorporaties Ymere, Far West en Eigen Haard. In dit onderzoek richten we ons op de wijk Osdorp, waar twintig studenten actief zijn. 2 teams van 10 studenten, 20 studenten, 10 uur per week (minimum), er zijn 2 studenten die ook coordinator zijn, 2 wijkappartementen. De activiteiten vinden plaats op verschillende plaatsen in de wijk, bij de wijkappartementen, bij lokale organisatie, scholen, bij studenten thuis, bij gezinnen thuis. De studenten krijgen geen studiepunten, wel is er een plan om dit te organiseren, maar projectleider verwacht dat dit nog op zich kan laten wachten. Voorlopig wonen de studenten helemaal gratis (ze betalen wel servicekosten en gas), hier staan verplichtingen tegenover. De student maakt elke week een digitale rapportage, waarin staat wat de student heeft gedaan in hoeveel uur. De begeleiders en coordinatoren analyseren die gegevens om zo te leren wat nog beter kan in het project. Studentcoordinatoren krijgen een vergoeding voor hun extra werkzaamheden. Projectbeschrijving (activiteiten, doelgroep) Een ervaren projectleider en hoogleraren van de VU begeleiden studenten in hun werkzaamheden. De studenten krijgen scholing en cursussen aangeboden. 1 x per 2 maanden is er een workshop waarmee de studenten vaardigheden omdoen die zij nodig kunnen hebben binnen de maatschappelijke projecten in de wijk, bijv.: hoe ga je om met moeilijke kinderen? De doelgroepen zijn alle bewoners in de wijk die een vraag hebben waar studenten aan zouden kunnen werken. Het is begonnen met taallessen (ook vanuit een vraag van bewoners). Nu is er een vast programma. De studenten organiseren activiteiten met kinderen van 4 tot 12 jaar oud en met 19

jongeren van 12 tot 16 jaar oud. De activiteiten variëren van huiswerkbegeleiding tot CITObegeleiding, leesclub, sport, PortiekPortiers, muziek, dans, tekenen, koken, knutselen, educatieve filmmiddag en straatspellen. Bij de CITO-begeleiding en huiswerkbegeleiding proberen de studenten ook leervaardigheden bij de kinderen te ontwikkelen. Door de kinderen die deelnemen aan de activiteiten worden ook de ouders bereikt. Met vrouwen worden vooral ochtendactiviteiten georganiseerd, zoals kranten lezen, Nederlandse taal en conversatielessen. Met mannen worden vooral middagactiviteiten georganiseerd, zoals internet- en computervaardigheden en Nederlandse les. Aanleiding/Doel De doelstelling van het project is de integratie van de verschillende bevolkingsgroepen in woonwijken te bevorderen. Het project creëert een ontmoeting tussen autochtonen en allochtonen. De activiteiten zijn er op gericht om de relaties tussen autochtonen en verschillende etnische groepen duurzaam op te bouwen. Iedere dag dit oel Type interventie Individu Individuele begeleiding leren-werken-wonen Individuele begeleiding zorg-welzijn-wonen Individuele begeleiding opvoeding-gezinssituatie Wijk X Sociale, educatieve en culturele programma s Gezondheid- en sportprogramma s Fysieke verbetering woonomgeving Verbetering woningen Beheer en handhaving Accommodaties Bewonersparticipatie X Sociale cohesie Kosten (inschatting investeringen eenmaal uitvoering: eigen investering+ partners personele kosten, materiele kosten, btw etc, niet hele wijkaanpak) < 5.000 5.000 10.000 10.000 25.000 25.000 50.000 50.000 75.000 75.000 100.000 X > 100.000 Toelichting: Per jaar circa 100 000 aan begeleiding professionals, naast de huurderving van 8 woningen waar 20 studenten wonen. De stichting 1 e jaar, privé gefinancieerd, 2 e jaar en derde jaar subsidies min. Vrom + gem. amsterdam, daarna subsidies van allerlei sponsors stichtingen, woningcorporatie en de universiteiten Verwachte effecten, verwachte verandering (uitleg keuze voor de type interventie) De verwachting is dat deelname aan de activiteiten zal groeien, dat de prestaties van kinderen op school aanzienlijk verbeteren (bijvoorbeeld leesniveau) en dat de jeugd minder op straat hangt en de vrije tijd constructiever besteedt. Als gevolg van de activiteiten met kinderen, vrouwen en mannen wordt de Nederlandse taal in toenemende mate gebruikt. 20

Effecten van de interventie (korte/langer termijn, individueel / collectief, succes faalfactoren, resultaten, bereik mensen, balans kosten/baten) Wijkeffecten Meer contacten tussen allochtonen en autochtonen in de wijk. Een toename van de onderlinge betrokkenheid en kennis hebben van anderen in de wijk. Het opent voor bewoners vaak de ogen voor de Nederlandse maatschappij, naast het gebruik van de Nederlandse taal. Zo komen bewoners ook in contact met autochtone vrouwelijke studenten en hun wereld. Het brengt vaders dichter bij de wereld van hun kinderen en verbreedt het eigen gezichtsveld. Studenten hebben oog voor problemen die kinderen en hun ouders hebben en geven aandacht aan hen. Studenten hebben soms een signalerende functie en verwijzen sommige bewoners door naar professionals in de wijk Mensen weten dat het geen gewone studenten in de wijk zijn. Ze zijn ervoor de wijk. Bekendheid is zo groot dat ouders er rekening mee houden. Ze weten wanneer hun kind naar een activiteit kan gaan (oppas). Laagdrempeligheid van de projecten is groot, daardoor doen veel mensen mee. Het bereik is zo n 700-900 mensen in alle wijken (6 wijken), die iedere week met bezig zijn in een activiteit van Vooruit Er wordt meer Nederlands gesproken in de wijk. Er zijn studenten die in de wijk blijven wonen, tussen 10 en 15 studenten. Wereld wordt groter; studenten nemen kinderen ook mee naar plekken waar ze anders nooit komen, bv, maduradom, ook mee naar universiteit Individuele effecten vaardigheden studenten versterken zich, het is zeer intensief voor hen, ze leren veel van de maatschappij, van het samenwerken, van andere wereld bewoners etc. Kinderen zijn minder op straat, horen we van leerkrachten dat ze beter presteren Taalvaardigheid omhoog, doelgroepen spreken meer nederlands met elkaar Werkzame bestandsdelen (incentive, motivatie, inzoomen op succes/faalfactoren) Vooruit werkt veel samen met lokale organisaties, studenten helpen vaak andere organisaties die het zelf niet voor elkaar krijgen. Studenten doen heel veel activiteiten, coordinator maakt afspraken met andere organisaties, er is geen strijd, als iemand iets wil vooruit doet bijna met alles mee. De studenten krijgen workshops om met problemen bij bewoners om te gaan, wij hebben contacten, buurtregisseur, discrete manier, sociale medewerkers De organisatiestructuur is duidelijk en goed organiseert, vooruit is een stichting. We hebben een bestuur waar diverse professionals in vertegenwoordigt zijn. in de wijk wonen en daar ook actief te zijn is succesfactor, luisteren naar wat mensen nodig 21

hebben en nauwe contacten onderhouden, op de hoogte zijn van wat er speelt, wonen is echt nodig om motivatie van de studenten hoog te houden en betrokken te blijven goede begeleiding, veel aansturing financiele borging (we proberen dat de gemeente een deel moet doen) sponsoren maakt het kwetsbaar, maar het lukt tot nu toe, structurele ondersteuning, universiteit doet veel selectie is heel strak, meestal gaat de selectie goed, sommige studenten hebben uiteindelijk toch extra begeleiding nodig en die geven we dan ook. Lessen/ tips (brede toepasbaarheid, welke andere interventies met studenten in wijken zijn nog mogelijk, kamermarkt) - goede begeleiding, veel aansturing - echt luisteren naar wijkbewoners en organisaties in de wijk, contact langdurig aan gaan Bron, contactgegevens, website Projectleider Liora Eldar 22

Titel project Studentenkwartier, Dortselaan, Rotterdam Locatie stadsbuurt/stad Rotterdam, Dortselaan Doorlooptijd Sinds 2008 Organisatie Woningcorporatie Woonstad Rotterdam en Gemeente Rotterdam Partnerorganisaties (rol: investeerder/uitvoerder/netwerkpartners/incasseerder Investeerder: gemeente Rotterdam, Woningcorporatie Woonstad Rotterdam, Deelgemeente Charlois (eenmalig) Uitvoerder: studenten, gemeente Rotterdam Netwerkpartners: Hogescholen Rotterdam en InHolland Rotterdam, deelgemeente Feijenoord, Deelgemeente Charlois Incasseerders: bewoners van de Dordtselaan, studenten (langer termijn wellicht Woonstad Rotterdam waarde vastgoed) Context De Dordstelaan ligt twee wijken in Rotterdam: Tarwewijk in deelgemeente Charlois en Bloemhof in deelgemeente Feijenoord. In het begin van het project is het vrij ambitieus opgezet en ook gesproken over de vrijwillige inzet van studenten (4 uur per week) die de wijk zou doen opleven. Hierdoor zijn de verwachtingen hoog opgelopen. Er ontstonden veel contacten tussen andere organisaties in de wijk die wel gebruik wilden maken van die inzet van studenten. De prikkel van 240 euro huurkorting op jaarbasis bleek echter niet genoeg te zijn voor studenten. Voor de studenten was het lastig om projecten op te zetten en er een continuiteit in te vinden. De begeleiders van het studentenkwartier zijn nu zoekende naar het bijstellen van die verwachtingen in de wijk. Er wonen nu 100 studenten in het studentenkwartier. Studenten kunnen kiezen of ze vrijwilligerswerk willen doen. 15 studenten kregen afgelopen jaar huurkorting, het jaar daarvoor 30 studenten. De inzet is dus zeer wisselend. Soms doen ze in een week veel vrijwilligerswerk, dan weer een paar weken bijna niets. Huurkorting betreft ongeveer 1 maand kale huur (circa 240 euro) per jaar, terwijl de studentent ongeveer 380 per maand aan huur kwijt is. Projectbeschrijving (activiteiten, doelgroep) Het studentenkwartier is een project in Rotterdam opgericht in 2008 waarbij studenten worden gehuisvest in woningen waarbij ze aan sociale activiteiten kunnen doen voor de wijk in ruil voor een huurkorting. Op dit moment wonen er ongeveer 100 studenten op de Dordtselaan verspreid over de hele laan samen met 1600 andere bewoners. De instroom van studenten verliep eerst niet zo spoedig. Er is flink campagne gevoerd met flyers en posters in de Hogescholen, veel mond tot mond reclame gevoerd. Daarnaast is er een website plus facebook en diverse filmpjes zijn er gemaakt. Inmiddels is het studentenkwartier geheel vol. Er is een studentenvereniging studentenkwartier opgericht en komen de studenten van het studentenkwartier geregeld samen om te praten over de huidige en toekomstige projecten. Ze hebben een maandelijkse borrel en gezamenlijke uitjes. Ze zijn momenteel actief in de volgende projecten: Jongeren buurtbemiddeling: hierbij krijgen de studenten een vierdaagse training op het gebied van bemiddelen waarna de studenten in de buurt gaan bemiddelen tussen bewoners. Oleander leest: bij dit project helpen de studenten om samen met kleine kinderen helpen met begrijpend lezen of voorlezen in een leesclub voor kinderen. Het animo is erg groot onder ouders van kleine kinderen, omdat steeds meer kleine kinderen het leuk vinden om samen met andere 23