De klimaatverandering: fabel of pure ernst?

Vergelijkbare documenten
Het klimaat verandert, wat nu?

Thema Klimaatverandering. Door Charles Rijsbosch April 2016

De KNMI 14 klimaatscenario s Neerslag en neerslagextremen

De KNMI 14 klimaatscenario s Ontwikkelingen De scenario s Voorbeelden

KNVWS Delft. Overzicht

Crop Water Productivity. concept & relevance. Dr. Eline Vanuytrecht - Lab Bodem & Waterbeheer, KU Leuven 22 Maart 2019

Wind en regen in de toekomst - wat zeggen de KNMI'14 scenario's?

Klimaatverandering en klimaatscenario s in Nederland

KUNNEN GEMENGDE BOSSEN DE EFFECTEN VAN KLIMAATVERANDERING BETER OPVANGEN?

Evolutie van het klimaat in België

tijdreeksen voor de toekomst

NNV-bestuursstandpunt over de samenhang tussen klimaatverandering en energiegebruik

Klimaat Services. Opzet presentatie

Klimaatverandering Wat kunnen we verwachten?

9:45 Overzicht van de KNMI 06 klimaatscenario s. neerslag en potentiele verdamping. Aad van Ulden en Geert Lenderink

Klimaatverandering. Opzet presentatie

Invloed van de klimaatverandering op hydrologische extremen in Vlaanderen

Klimaatscenario s. Bart van den Hurk (KNMI/IMAU) HOVO klimaatscenario s

Het veranderend klimaat deel 2

Zorgen om het klimaat?

Bepaling primaire impacten van klimaatsveranderingen

Het Europese Klimaat en Energiebeleid voor 2030

Kunnen we variaties in het klimaatsysteem begrijpen en voorzien?

Het Klimaatdebat. 09/01/2013 Bart Strengers

Impact van klimaatverandering op hydrologische extremen langs Vlaamse waterlopen

Van klimaatscenario's naar klimaatverwachtingen: hoe betrouwbaar zijn klimaatmodellen? Geert Jan van Oldenborgh

Klimaatverandering en het verschuiven van soorten in Europa. Rob Bugter

klimaatverandering en zeespiegelstijging Klimaatverandering en klimaatscenario s Achtergronden Prof Dr Bart van den Hurk

Klimaatverandering. Opzet presentatie

Klimaatstatistieken van de Belgische gemeenten Ukkel (nis 21016)

Klimaatprojecties voor de Benelux

Klimaatstatistieken van de Belgische gemeenten Antwerpen (nis 11002)

Gevolgen IJsafsmelting Poolgebieden voor Zeespiegelrijzing. Bert Vermeersen

1. Algemeen klimatologisch overzicht, winter

Recente variaties in de temperatuur van het oceaanwater. Henk Dijkstra Instituut voor Marien en Atmosferisch Onderzoek Universiteit Utrecht

De verbetering van stedelijke parameterisatie in regionale klimaatsmodellen

Effecten van de klimaatverandering op de laagwaterproblematiek van de Maas

Klimaatverandering, waterhuishouding en adaptatienoden in Vlaanderen

Welkom bij TAHMO! In deze les maken de leerlingen kennis met het TAHMO-project. Weerstation, TAHMO, zusterschool, weer, klimaat

Klimaatverandering en de Wadden: bedreiging of een kans? Inauguratiesymposium Waddenacademie 1 en 2 december 2008 Leeuwarden

Prof. Gerbrand Komen. (ex-) Directeur Klimaatonderzoek KNMI. 12 Maart 2009 NNV Sectie Energie en Klimaat

De effecten van verdroging als gevolg van de klimaatwijziging en urbanisatie op oppervlaktewater

Weer en water in de 21 e eeuw

De effecten van verdroging als gevolg van de klimaatwijziging en urbanisatie op oppervlaktewater

Klimaat(les)marathon. Leren voor en over het klimaat

Bepaling van de primaire impacten van globale klimaatsveranderingen

Gebruik van Delft-FEWS voor een wereldwijde analyse van de hydrologische consequenties van klimaatverandering

1. Algemeen klimatologisch overzicht, maart

Klimaatstatistieken van de Belgische gemeenten De Panne (nis 38008)

1. Algemeen klimatologisch overzicht, april

Klimaatstatistieken van de Belgische gemeenten Poperinge (nis 33021)

Klimaatverandering. Opzet presentatie

NRC Infographic, Prinsjesdag

1. Algemeen klimatologisch overzicht, mei

Klimaatstatistieken van de Belgische gemeenten Kalmthout (nis 11022)

Klimaatstatistieken van de Belgische gemeenten Retie (nis 13036)

Klimaatstatistieken van de Belgische gemeenten Leuven (nis 24062)

Klimaatstatistieken van de Belgische gemeenten Kortrijk (nis 34022)

Klimaatstatistieken van de Belgische gemeenten Brussel (nis 21004)

Klimaatstatistieken van de Belgische gemeenten Sint-Truiden (nis 71053)

Klimaatstatistieken van de Belgische gemeenten Heusden-Zolder (nis 71070)

Mortaliteit in België in de zomer van 2006

Klimaatstatistieken van de Belgische gemeenten Brugge (nis 31005)

Stedelijke wateroverlast & oplossingen. Prof. dr. ir. Patrick Willems KU Leuven Dept. Burgerlijke Bouwkunde Afdeling Hydraulica

Klimaatstatistieken van de Belgische gemeenten Oostende (nis 35013)

Klimaatstatistieken van de Belgische gemeenten Gent (nis 44021)

Klimaatstatistieken van de Belgische gemeenten Rochefort (nis 91114)

Glastuinbouw draagt door hoge CO2-emissie flink bij aan Global Warming. Voor wie verstandig handelt!

Klimaatstatistieken van de Belgische gemeenten Malmedy (nis 63049)

Klimaatstatistieken van de Belgische gemeenten Wachtebeke (nis 44073)

Klimaatverandering. Urgentie in Slow Motion. Bart Verheggen ECN

Klimaatstatistieken van de Belgische gemeenten Mechelen (nis 12025)

Klimaatverandering. Klimaatverandering. Klimaatverandering. Klimaatverandering. Klimaatverandering Klimaatverandering

1. Algemeen klimatologisch overzicht, juni

Klimaatstatistieken van de Belgische gemeenten La Louvière (nis 55022)

Studie uitgevoerd in opdracht van MIRA, Milieurapport Vlaanderen. Onderzoeksrapport

Klimaatverandering. Opzet presentatie

Het Klimaatdebat. 09/01/2013 Bart Strengers

1. Algemeen klimatologisch overzicht, juli

1. Algemeen klimatologisch overzicht, februari

1. Algemene meteorologische situatie

1. Algemeen klimatologisch overzicht, zomer

1. Algemeen klimatologisch overzicht, lente

KNMI next klimaatscenario s. Bernadet Overbeek Gé Verver

klimaatverandering Planet

Het nieuwe Europese klimaatplan voor 2030: behoudt de EU haar voortrekkersrol?

Invloed van klimaatverandering op hydrologische extremen (hoog- en laagwater langs rivieren in het Vlaamse binnenland)

Is er een point of no return in klimaatverandering? Henk A. Dijkstra, IMAU, Departement Natuuren Sterrenkunde, Universiteit Utrecht

WATERPROEF. Impact van de klimaatverandering op Antwerpen. Naar een klimaatbestendig Antwerpen. Prof. Patrick Willems KU Leuven

SonEnergie, 25 maart 2019 Jacques Hagoort

Op weg naar de volgende generatie KNMI klimaatscenario s Albert Klein Tank et al.

Datum 21 mei 2019 Betreft Beantwoording vragen over een nieuw onderzoek naar de impact van de ongekende veranderingen rond de Noordpool

The Day After tomorrow... Waarom wachten

Invloed van klimaatverandering op hydrologische extremen in het Vlaamse binnenland

1. Waarnemingen van klimaatverandering

Ruimtelijke klimaatscenario s voor Vlaanderen. & Impact op overstromingen en droogte

Klimaatmodellen. Projecties van een toekomstig klimaat. Wiskundige vergelijkingen

Climate impact on fish productivity: key mechanisms in North Sea plaice

Klimaat in de 21 e eeuw vier scenario s voor Nederland

DE OVERVLOEDIGE NEERSLAG VAN SEPTEMBER 1998 T.E.M. FEBRUARI 1999 EN ZIJN INVLOED OP DE DEBIETEN VAN LEIE EN DEMER

Transcriptie:

De klimaatverandering: fabel of pure ernst? Rozemien De Troch 1,2 1 Koninklijk Meteorologisch Instituut; 2 Departement Fysica en Astronomie, UGent Praatcafé Beweging.net, 20 maart 2015, Drongen R. De Troch (KMI) Klimaatverandering 1 / 20

1 Weer- en klimaatmodellen 2 Globale veranderingen 3 Lokale veranderingen 4 Conclusie R. De Troch (KMI) Klimaatverandering Inhoud 2 / 20

Weer- en klimaatmodellen Welk weer wordt het morgen? Welk klimaat kunnen we verwachten binnen 20 jaar? Weersvoorspelling Klimaatprojectie Weer- en klimaatmodellen R. De Troch (KMI) Klimaatverandering Weer- en klimaatmodellen 3 / 20

Aanpak Observaties Wetten van de fysica beschreven door wiskundige vergelijkingen Voorspelling R. De Troch (KMI) Klimaatverandering Weer- en klimaatmodellen 4 / 20

Aanpak TEMP 15 12 9 6 3 0 RESOLUTIE R. De Troch (KMI) Klimaatverandering Weer- en klimaatmodellen 5 / 20

Intergovernmental Panel on Climate Change Intergovernmental Panel on Climate Change (IPCC) (1988). Internationaal netwerk van meer dan duizend wetenschappers. Taak: stand van zaken opmaken van meest recente wetenschappelijke, technische en socio-economische informatie die relevant is voor het begrijpen van klimaatverandering. Meest recente bevindingen samengebracht in Fifth Assessment Report (AR5). R. De Troch (KMI) Klimaatverandering Globale veranderingen 6 / 20

Intergovernmental Panel on Climate Change IPCC Headline Statement from AR5 Summary for Policymakers Warming of the climate system is unequivocal, and since the 1950s, many of the observed changes are unprecedented over decades to millennia. The atmosphere and ocean have warmed, the amounts of snow and ice have diminished, and sea level has risen. R. De Troch (KMI) Klimaatverandering Globale veranderingen 7 / 20

Geobserveerde temperatuurverandering Globaal Globale jaarlijks gemiddelde landoppervlakte temperatuur t.o.v. 1961-1990 klimatologie. R. De Troch (KMI) Klimaatverandering Globale veranderingen 8 / 20

Geobserveerde temperatuurverandering Ukkel Jaarlijks gemiddelde 2-meter temperatuur t.o.v. 1961-1990 klimatologie. 1.5 TMEAN t.o.v. 1961 1990 ( C) 1 0.5 0 0.5 1 1.5 1961 1966 1971 1976 1981 1986 Jaar 1991 1996 2001 2006 2010 R. De Troch (KMI) Klimaatverandering Globale veranderingen 9 / 20

Globale klimaatmodellen (GCM) Resolutie 100-200 km. Nieuwe set gecoördineerde klimaatmodel experimenten: CMIP5: Coupled Model Intercomparison Project Phase 5. R. De Troch (KMI) Klimaatverandering Globale veranderingen 10 / 20

Klimaatprojecties Simulaties en projecties van de globale jaarlijks gemiddelde oppervlakte luchttemperatuur voor 1986-2050 (t.o.v. 1986-2005). OBSERVATIES (1986-2012) 'REPRESENTATIVE CONCENTRATION PATHWAYS'! CMIP5: SIMULATIES + PROJECTIES R. De Troch (KMI) Klimaatverandering Globale veranderingen 11 / 20

Limited Area Models Globaal klimaatmodel: België 1 modelgridpunt ALARO model: België 80x80 modelgridpunten 4km resolutie R. De Troch (KMI) Klimaatverandering Lokale veranderingen 12 / 20

Klimaatprojectie België (IPCC A1B scenario) Verschil in gemiddelde AM_SM_TMAX Summer: zomerfuture maximumtemperatuur climate minus present climate ( C) tussen (3.08 C) de 30-jarige periodes 2071-2100 en 1961-1990. C 4.5 4.0 Antwerp Ghent Brussels Charleroi Liège Virton 3.5 3.0 2.5 2.0 1.5 1.0 0.5 0 R. De Troch (KMI) Klimaatverandering Lokale veranderingen 13 / 20

Klimaatprojectie Europa (IPCC RCP4.5) Neerslag verandering (%) Okt.-Maart. R. De Troch (KMI) Klimaatverandering Lokale veranderingen 14 / 20

Klimaatprojectie België (IPCC A1B scenario) Verschil in gemiddelde AM_SM_PREC Winter: winterneerslag future climate minus (mm) present tussen climate de 30-jarige (21.31mm) mm periodes 2071-2100 en 1961-1990. Antwerp Ghent Brussels Charleroi Liège Virton 100 80 60 40 20 0 20 40 60 80 100 R. De Troch (KMI) Klimaatverandering Lokale veranderingen 15 / 20

Klimaatprojectie België (IPCC A1B scenario) Frequentie dagelijkse winterneerslag (mm/dag) 1961-1990 vs. 2071-2100. 10 7 10 6 1961 1990 2071 2100 10 5 Frequentie 10 4 10 3 10 2 10 1 0 20 40 60 80 100 120 140 160 180 Winter (DJF) neerslag [mm/dag] R. De Troch (KMI) Klimaatverandering Lokale veranderingen 16 / 20

Limited Area Models Globaal klimaatmodel: België 1 modelgridpunt ALARO model: België 80x80 modelgridpunten 4km resolutie BHG 30x30 modelgridpunten 1km resolutie R. De Troch (KMI) Klimaatverandering Lokale veranderingen 17 / 20

Urban Heat Island (UHI) R. De Troch (KMI) Klimaatverandering Lokale veranderingen 18 / 20

Conclusie Klimaatverandering, fabel of pure ernst? Onder grens van 2 C: RCP2.6 en RCP4.5 R. De Troch (KMI) Klimaatverandering Conclusie 19 / 20

Dank u voor jullie aandacht! Vragen? R. De Troch (KMI) Klimaatverandering Conclusie 20 / 20