Commissie Algemeen Bestuur 14-1-2002 Commissie Ruimte, Milieu en Wa11-1-2002 Gedeputeerde belast met behandeling: A.J.G. Poppelaars J.G. van Zwieten Onderwerp: Stimulering vuilwatertanks aan boord van recreatievaartuigen vergadering PS: 8 februari 2002 nr: RMW-540 agenda nr: Middelburg, 18 december 2001 VOORSTEL nr: 0111880/28 Aan de Provinciale Staten van Zeeland Samenvatting: Het voorliggende concept Tijdelijke subsidieverordening vuilwatertank aan boord heeft ten doel recreatievaarders aan te zetten tot de inbouw van een vuilwaterinstallatie in hun vaartuig. Door de inbouw van een vuilwaterinstallatie en afgifte van het vuilwater bij een inzamelstation wordt diffuse verontreiniging van het oppervlaktewater voorkomen. Met deze subsidieverordening kunnen 120 vuilwaterinstallaties gesubsidieerd worden. De verwachte regelgeving met betrekking tot de inbouw van vuilwatertanks aan boord van pleziervaartuigen zal gaan gelden voor nieuwe schepen, niet voor bestaande schepen. Daarom is stimulering van de inbouw van vuilwatertanks gewenst. Het inmiddels uitgevoerde project vuilwatertank aan boord is gestart medio 1999 en is geëindigd aan het einde van 2001. Recreatievaarders, die een vuilwaterinstallatie in hun boot hebben ingebouwd, hebben een stimuleringsbedrag ontvangen van de provincie Zeeland van 136,13. De belangstelling voor de subsidie voor de inbouw van een vuilwatertank was gering, slechts 16 maal is een vergoeding toegekend. Uit de evaluatie van het project is gebleken, dat het bedrag 136,13 niet als stimulerend werd ervaren. Daarnaast was de infrastructuur van de inzamelstations onderontwikkeld en heeft het enige tijd geduurd, voordat het project bekendheid kreeg. Inmiddels is deze infrastructuur verbeterd door de investering van 2,6 miljoen euro door het Rijk in de vorm van een stimuleringssubsidie voor de bouw van vuilwaterinzamelstations aan de wal. In Nederland zijn op dit moment 200 combi-inzamelstations, waarvan er 17 in Zeeland zijn gesitueerd. Voor de uitvoering van het inmiddels uitgevoerde project 'vuilwatertank aan boord' is in totaal 78.588,15 beschikbaar gesteld. Een groot deel van de beschikbaar gestelde middelen is vanwege het geringe succes van het project niet besteed, te weten 67.580,-. De huidige beschikbare middelen, opgenomen in de begroting 2001 en de middelen vastgelegd in een tweetal verplichtingen beschikbaar gesteld voor de voortzetting van het project 'vuilwatertank aan boord' in vernieuwde vorm tot en met 2003. Er zal extra aandacht worden besteed aan zowel mondelinge als schriftelijke voorlichting. Vakbladen, dagbladen, watersportbedrijven, verenigingen en jachthavens zullen worden benaderd. Ook ontvangen alle deelnemers een vaantje, dat aangeeft dat een vuilwatertank aan boord is. Daarnaast zullen recreatievaarders een subsidie ontvangen ad 340,- op basis van de voorliggende 'Tijdelijke subsidieverordening vuilwatertank aan boord'. Op dit punt wordt afgeweken van de algemene subsidieverordening met betrekking tot het minimumsubsidiebedrag van ƒ 1.000,-. Vanwege de uniformiteit van de subsidies en vanwege het
2 feit dat de uitvoering van de regeling voor een belangrijk deel door het BOD ter hand wordt genomen, wordt voorgesteld om af te wijken van deze bepaling in de subsidieverordening. De verwachting is dat het hogere subsidiebedrag ( 340,-) recreatievaarders stimuleert om een vuilwaterinstallatie in te bouwen en zo de verontreiniging van het oppervlaktewater terug te dringen. Inleiding Het project vuilwatertank aan boord is een van de projecten die vanuit het Regioteam Zuiver Zeeuws Water wordt gecoördineerd. Het Regioteam Zuiver Zeeuws Water zet zich in voor de terugdringing van diffuse verontreinigingen van het oppervlaktewater. Het project vuilwatertank aan boord voor de recreatievaart is gestart in juni 1999 en eindigt eind 2001. Recreatievaarders, die een vuilwatertank in hun boot (laten) inbouwen, hebben een vergoeding ontvangen van de provincie Zeeland van 136,13. Het Breed Overleg Deltawateren is belast met de uitvoering van het project vuilwatertank aan boord. Voor de uitvoering van het project was een budget beschikbaar gesteld van 78.588,-. Dit houdt in dat er budget beschikbaar was voor de inbouw van maximaal 450 vuilwaterinstallaties. Het budget voor de uitvoering van het project is afkomstig uit het ETO en uit de Reserve Natuur, Milieu en Energie. Ieder jaar (1999, 2000 en 2001) wordt uit elk budget 11.345,- beschikbaar gesteld voor de uitvoering van het project, wat neerkomt op een totaalbedrag van 68.067,-. Het resterende bedrag van 10.521,- is gefinancierd uit het budget diffuse bronnen. De kosten van het voorlichtingsmateriaal ( 3.466,-) zijn gedragen door het Regioteam Zuiver Zeeuws Water en worden hier buiten beschouwing gelaten. Hieronder volgt een overzicht van de tot nog toe gemaakte kosten ten aanzien van het uitgevoerde project vuilwatertank aan boord. datum activiteit Bedrag ( ) 1999 voorfinanciering vaste kosten 8.525,- 2000 subsidie-uitkeringen + provisie 1.862,- 2001 subsidie-uitkeringen + provisie 621,- Totale kosten 11.008,- Restant budget: 78.588,- 11.008,- = 67.580,- Stand van zaken Over de afgelopen jaren is er in Zeeland 35 maal subsidie toegezegd voor de inbouw van een vuilwatertank. De werkelijke uitbetaling van de vergoeding is tot nog toe 16 maal geschied. Dit is een zeer gering aantal, aangezien er budget beschikbaar is gesteld voor 450 vuilwatertanks. Voor het kleine aantal toezeggingen zijn verschillende redenen aan te dragen. Provincie Zeeland was koploper met de stimuleringsregeling voor de inbouw van vuilwatertanks. De bekendheid van het project was minimaal en het bewustwordingsproces moest nog op gang komen. Daarnaast was de infrastructuur voor de inzameling van het vuile water afkomstig van de tanks onderontwikkeld. Ten tijde van het van start gaan van het project telde Zeeland twee vuilwaterinzamelstations. Het nut van het inbouwen van een vuilwatertank werd hierdoor in twijfel getrokken. Daarnaast vergt het inbouwen van een vuilwaterinstallatie een grote inspanning. In de bestaande recreatieschepen is ruimte schaars en kost de inbouw van de vuilwaterinstallatie veel manuren. Wanneer gekozen wordt voor het laten inbouwen van de vuilwaterinstallatie zullen de kosten hoog zijn. Dan kunnen de kosten gemakkelijk oplopen tot 3.000,- of zelfs hoger (vanwege de vele mensuren, die gemoeid gaan met de inbouw van de vuilwaterinstallatie).
Ontwikkelingen Ondertussen zijn er in verschillende watersport provincies (Drenthe, Flevoland, Friesland, Groningen, Noord-Holland en Zuid- Holland) stimuleringsregelingen voor de recreatievaart. In het merendeel van de provincies loopt de stimuleringsregeling in 2003 af. Het project geniet nu meer bekendheid dan voorheen. Daarnaast is de infrastructuur van de vuilwaterinzamelstations sterk verbeterd. In mei dit jaar telde Nederland al 200 inzamelstations, waarvan er 17 in Zeeland zijn gesitueerd. Het Rijk heeft 2,6 miljoen euro aan subsidie verstrekt voor de plaatsing van deze inzamelstations. In het Waterhuishoudingsplan 2001-2006 is dan ook opgenomen dat er gestreefd wordt naar vuilwaterinzamelstations in alle jachthavens en dat de stimuleringsactie voor de inbouw van vuilwatertanks zal worden voortgezet tijdens de planperiode. Daarnaast is in de Vierde Nota Waterhuishouding aangekondigd dat de voorlichting en regelgeving met betrekking tot lozingen van de pleziervaart in gang wordt gezet. Momenteel wordt er gewerkt aan regelgeving voor de lozingen afkomstig van de recreatievaart. Naar verwachting zal medio 2003 de vuilwaterinstallatie aan boord van nieuwe recreatieschepen verplicht zijn. Bestaande recreatieschepen worden niet in deze regelgeving meegenomen. Daarom is het van belang het project vuilwatertank aan boord in vernieuwde vorm voort te zetten om zo ook vuilwaterinstallaties aan boord van bestaande schepen te verkrijgen en zo het oppervlaktewater te sparen. Evaluatie Uit de evaluatie van het project in het najaar van 2000 bleek, dat het aantal daadwerkelijke uitkeringen van de vergoeding in de eerste jaren zeer laag is gebleven. Daarom heeft het BOD (Breed Overleg Deltawateren) deze zomer een verzoek gericht aan de watersportverenigingen om een artikel over de stimuleringsregeling in het clubblad te plaatsen. Vele watersportverenigingen hebben gehoor gegeven aan deze oproep. Daarnaast zijn op vele jachthavens in Zeeland nieuwe folders over de regeling verspreid. Dit alles heeft tot gevolg dat de aandacht voor de inbouw van vuilwatertanks weer gewekt is. Dit is onder andere te merken aan het aantal antwoordcoupons voor meer informatie over de stimuleringsregeling, dat ingestuurd is in de afgelopen periode. Ook is in de afgelopen periode vier maal (25%) de vergoeding voor de inbouw van een vuilwaterinstallatie verstrekt. Van een aantal aanvragen (20 stuks) wordt de aanvraag tot daadwerkelijke uitkering van de vergoeding pas in het voorjaar verwacht. Uit de evaluatie van het project is ook gebleken, dat de hoogte van het stimuleringsbedrag niet als stimulerend wordt ervaren. Een rekening van 700,- voor de aanschaf van een vuilwaterinstallatie is geen uitzondering. Voortzetting project Gelet op de bovenstaande ontwikkelingen lijkt zich een positieve trend voor te doen in het aantal geïnteresseerden voor de inbouw van een vuilwatertank. Het voortzetten van het project vuilwatertank aan boord voor een periode van twee jaar zal naar verwachting leiden tot meer schepen met een vuilwaterinstallatie. Aangezien de aandacht voor diffuse waterverontreiniging, zowel landelijk als regionaal sterk toeneemt, is de voortzetting van het project vuilwatertank aan boord gewenst. Korte weergave van voortzetting project Op ons verzoek heeft het BOD een voorstel uitgewerkt voor de continuering van het project vuilwatertank aan boord. Hieronder wordt dit voorstel kort samengevat. De voorwaarden van toekenning blijven nagenoeg dezelfde, te weten: - de aanvrager dient eigenaar te zijn van het recreatievaartuig waarin de vuilwaterinstallatie wordt ingebouwd; - de aanvrager dient in het bezit te zijn van een vaste ligplaats in een van de Zeeuwse havens voor het betreffende vaartuig in het betreffende jaar; 3
4 - de originele factuur van het bedrijf dat de benodigde materialen heeft geleverd en/of heeft ingebouwd wordt overlegd; - het controleformulier wordt overlegd, hierop heeft de beheerder van het inzamelstation (havenmeester) verklaard dat vanuit de tank vuilwater aan het inzamelstation is afgedragen en - de inbouw van de vuilwaterinstallatie mag ten tijde van de subsidieaanvraag niet verplicht gesteld zijn. Indien aan bovenstaande voorwaarden is voldaan, kan de subsidie worden verleend. Aangezien het bedrag van 136,13 niet als stimulerend wordt ervaren is in het projectvoorstel uitgegaan van een nieuw subsidiebedrag ad 340,-. De voorlopers, de deelnemers van het huidige project, zullen gecompenseerd worden. Andere nieuwe elementen in het projectvoorstel zijn milieupremies voor de jachthavens/watersportverenigingen en watersportbedrijven. Zij kunnen in aanmerking komen voor een milieupremie ter waarde van 340,-. De jachthaven/watersportvereniging komt in aanmerking voor de milieupremie wanneer in zijn jachthaven het grootste aantal vuilwatertanks in de vaartuigen is ingebouwd in het betreffende jaar. Het watersportbedrijf, dat de grootste hoeveelheid vuilwaterinstallaties verkocht heeft in het betreffende jaar zal ook een milieupremie ontvangen. Met deze initiatieven wordt de aandacht voor het project vergroot. Tevens zullen vaantjes verstrekt worden aan booteigenaren, die een vuilwatertank ingebouwd hebben. Ook in een aantal andere provincies worden deze vaantjes verstrekt. Op deze manier wordt de inbouw van een vuilwatertank in de watersportwereld nog meer onder de aandacht gebracht. Het BOD zal meer aandacht besteden aan de voorlichting rondom het project. De schriftelijke en mondelijke voorlichting worden geïntensiveerd. In de schriftelijke campagne wordt gebruik gemaakt van posters, folders, persbericht, artikel(en) in clubbladen en vakbladen. De mondelinge campagne zal hoofdzakelijk bestaan uit het benaderen van de verenigingen, watersportbedrijven en jachthavens. De boodschap van de voorlichting gericht op de recreatievaarder zal een andere insteek hebben. De recreatievaarder wordt een laatste kans geboden om een vuilwaterinstallatie in te (laten) bouwen en hiervoor subsidie te ontvangen: dus nu of nooit. Interprovinciaal Vakberaad Recreatie en Toerisme Het bovenstaande voorstel tot voortzetting van het project vuilwatertank aan boord in vernieuwde vorm is besproken in het Interprovinciaal Vakberaad Recreatie en Toerisme in verband met de eenduidigheid van de stimuleringsregeling in de verschillende provincies. De reactie op het voorstel tot voortzetting van het project in vernieuwde vorm was positief. Kosten voortzetting project Voor de financiering van de voortzetting van het project vuilwatertank aan boord voor een periode van twee jaar is onderstaande raming gemaakt. Er wordt uitgegaan van subsidiëring van de inbouw van 120 vuilwatertanks. Uitvoeringskosten voor BOD: 15.800,- Subsidie inbouw vuilwatertank (120* 340,-): 40.800,- Jaarlijkse milieupremie jachthaven/watersportvereniging (2* 340,-): 680,- Jaarlijkse milieupremie watersportbedrijf (2* 340,-): 680,- Aanvullende subsidie huidige deelnemers (16* 203,87): 3.262,- Kosten mondelinge en schriftelijke voorlichting: 6.358,- ===========+ Totale kosten project 67.580,-
5 Met de voortzetting van het vernieuwde project vuilwatertank aan boord in Zeeland willen we de diffuse verontreinigingen afkomstig van de recreatievaart verder terugdringen en de watersporter stimuleren tot inbouw van een vuilwaterinstallatie. Met het oog op de ontwikkelingen in het afgelopen jaar, de verhoogde subsidie en het toekomstige verbod op lozingen voor een deel van de pleziervaart is de verwachting, dat de komende twee jaar de stimuleringsregeling zijn vruchten zal afwerpen. De dekking van de kosten voor de voortzetting van het project vuilwatertank aan boord kan volledig plaatsvinden door de beschikbaarstelling van de middelen gereserveerd voor het inmiddels uitgevoerde project vuilwatertank aan boord en de tweetal vervallen verplichtingen voor het al uitgevoerde project vuilwatertank aan boord. Wij stellen u voor te besluiten overeenkomstig bijgevoegd ontwerpbesluit. GEDEPUTEERDE STATEN VAN ZEELAND, ING. J.I. HENNEKEIJ, wnd. voorzitter, MR. DRS. L.J.M. VERDULT, griffier, Ontwerp-besluit De staten der provincie Zeeland, gelezen het voorstel van Gedeputeerde Staten van 18 december 2001, nr. 0111880/28; b e s l u i t e n : 1. Voortzetten van het project vuilwatertank aan boord met een periode van twee jaar, te weten 2002 en 2003. 2. Vaststellen van de bijgevoegde concept- Subsidieverordening vuilwatertank aan boord. 3. Compensatie voor de deelnemers van het project uit de jaren 1999-2001 met een maximum van 203,87.