Statenvoorstel PS 52/11 A Voorgestelde behandeling: PS-vergadering : 9 december 2011 Statencommissie : Commissie voor Cultuur en Samenleving, 25 november 2011 Onderwerp Sportplan Brabant 2016 Aan Provinciale Staten van Noord-Brabant, Samenvatting In december 2010 hebben Provinciale Staten opdracht gegeven aan Gedeputeerde Staten tot verdere uitwerking van het Sportplan Brabant 2016 (toen: Olympisch Plan). In het Bestuursakkoord is deze opdracht andermaal bekrachtigd. Via dit Statenvoorstel geven Gedeputeerde Staten nader inzicht in de wijze waarop zij het Sportplan Brabant 2016 willen uitvoeren. Hoofddoel van het Sportplan Brabant 2016 is: verbetering van het leef- en vestigingsklimaat in Brabant door het sportklimaat in Brabant op Olympisch niveau te brengen. Hiermee willen we een belangrijke bijdrage leveren aan de provinciale ambities uit de Agenda van Brabant en de nationale ambitie Olympisch Vuur. Om dit te bereiken zal worden geïnvesteerd in een viertal onderdelen: topsportaccommodaties, topsportevenementen, talentontwikkeling en bijzondere breedte- en gehandicaptensport. Parallel daaraan wordt eveneens de verbinding gelegd tussen sport enerzijds, en economische ontwikkeling (w.o. innovatie en toerisme), ruimtelijke ontwikkeling, leefbaarheid en gezondheid anderzijds. Alles is gericht op het zo goed mogelijk in haar kracht zetten van de Brabantse samenleving: sporters, verenigingen, gemeenten, bedrijven en scholen. Datum 1 november 2011 Documentnummer 2835015 Directie Sociale en Culturele Ontwikkeling Bijlage(n) 2 Leeswijzer In dit Statenvoorstel blikken we eerst kort terug op het besluitvormingstraject rond het Sportplan Brabant 2016. Vervolgens schetsen we de beweging die we op het gebied van sport in de periode tot 2016 willen maken, wat we in 2016 bereikt willen hebben, en wat we daarvoor gaan doen. Ook geven we aan met welke instrumenten en middelen we ons beleid willen uitvoeren.
1. Inleiding: terugblik besluitvorming Sportplan Brabant 2016 In de Agenda van Brabant hebben we de ambitie uitgesproken om tot de Europese top van kennis- en innovatieregio s te blijven behoren. De kwaliteit van het leef- en vestigingsklimaat is hierbij een doorslaggevende factor. We hebben met Provinciale Staten vastgesteld dat sport c.q. het beschikken over een goede sportinfrastructuur, hierin een belangrijke rol vervult. Sport zorgt in de eerste plaats voor een gezonde, actieve en sociale bevolking, maar biedt daarnaast op economisch, cultureel en ruimtelijk vlak nieuwe kansen (innovatieve producten, slimme combinaties) en sluit dus ook direct aan bij de provinciale kerntaken. Daarbij biedt sport als onderwerp bij uitstek de kans om Brabant als regio nationaal en internationaal te profileren. Op 10 december 2010 hebben PS ingestemd met het investeringsvoorstel Olympisch Plan Brabant: versterking sportinfrastructuur (77/10A), dat onderdeel uitmaakt van de eerste tranche investeringsstrategie van de Agenda van Brabant. Daarbij is een budget van 40 mln. beschikbaar gesteld. In het investeringsvoorstel hebben we aangegeven dat we de Brabantse sportinfrastructuur in de periode tot 2016 versterken via vier sporen: bijzondere breedtesport (w.o. gehandicaptensport), talentontwikkeling, topsportevenementen en topsportaccommodaties. Daarbij hebben we aangegeven dat deze sporen onlosmakelijk met elkaar verbonden zijn. Zo heeft bijvoorbeeld de realisatie van een topsportaccommodatie alleen nut als er aansprekende evenementen (kunnen) worden gehouden of als talenten en breedtesporters gebruik van de faciliteiten kunnen maken. Het investeringsvoorstel geeft aan dat het investeren in de Brabantse sportinfrastructuur dan ook breder is dan alleen investeren in accommodaties. Naast het verbinden van de vier sporen, is ook een duidelijke bovengemeentelijke, regionale schaal van initiatieven een belangrijke randvoorwaarde voor ons om te investeren. Datum 1 november 2011 DIS-nummer 2835015 Het investeringsvoorstel voor sport is getoetst aan de 9 ijkpunten van de investeringsstrategie Agenda van Brabant. Bij twee ijkpunten is sprake van een afwijking. Zo hebben wij bewust de keuze gemaakt zélf (dus niet via een externe ontwikkelmaatschappij) te investeren en dat te doen via subsidies in plaats van participaties (waarbij de subsidieregeling slechts één van de instrumenten is die we voor het Sportplan willen inzetten, zie 7. instrumentarium). Reden hiervoor is dat wij als provincie niet de verantwoordelijkheid willen dragen voor langlopende verplichtingen op het gebied van beheers- en exploitatielasten. De Zuidelijke Rekenkamer is met ons van mening dat in voorkomende gevallen het geven van subsidie aan topsportaccommodaties en topsportevenementen een prima instrument kan zijn 1. Ons doel om duurzaam te investeren komt in de subsidieregeling tot uiting door van initiatieven te vereisen dat zij een langdurig positief maatschappelijk effect opleveren. Zo wordt bij de financiering van accommodaties van de aanvrager 1Rapport Zuidelijke Rekenkamer IJkpunten investeringsstrategie Agenda van Brabant, 7 juni 2011 2/19
gevraagd om voor een periode van tenminste 10 jaar de functie van de accommodatie voor topsport (in combinatie met breedtesport) te garanderen, en is er bij evenementen meer dan voorheen aandacht voor de wisselwerking tussen evenement en omgeving (side-events, economische spin-off, kennisdeling met andere organiserende partijen). Datum 1 november 2011 DIS-nummer 2835015 Op 18 februari 2011 heeft de commissie ZWC ingestemd met een uitwerking van het investeringsvoorstel, waarin de te nemen stappen en bijbehorende planning zijn toegelicht (ZWC-0981). In die notitie hebben wij ook aangegeven vooruitlopend op de uitwerking van het sportplan, 3 accommodaties te willen ondersteunen die Brabant in beeld brengen als trainingslocatie voor de Olympische Spelen in Londen in 2012. Inmiddels is hiervoor subsidie verstrekt en zijn de (ver)bouwwerkzaamheden in volle gang. In de afgelopen maanden is het Sportplan Brabant verder uitgewerkt en is de Subsidieregeling sport Noord-Brabant 2011-2016 opgesteld. Tevens is in juli jl. het SER-advies De economische waarde van sport verschenen. SER Brabant onderschrijft hierin op hoofdlijnen onze filosofie en aanpak, met enkele nuanceverschillen in de mate van focus van beleid. Tot slot is tijdens de bijeenkomst van 15 september j.l. met vele relevante partners gesproken over de contouren van het Sportplan. Deze bijeenkomst heeft eveneens input geleverd voor dit Statenvoorstel. 2. Provincie Noord-Brabant zet sport op de Brabantse agenda Sport spreekt tot de verbeelding, inspireert, motiveert en emotioneert mensen en maakt energie in hen los. Juist die energie van mensen is een essentieel ingrediënt voor een bruisend leef- en vestigingsklimaat. Naast de energie die sport geeft, is sport ook gezond, verbroedert het en roept het spin-off op in de vorm van bedrijvigheid, innovatie, toerisme en ruimtelijke ontwikkeling. Ofwel: sport katalyseert allerlei maatschappelijke processen. Ook geldt: hoe meer mensen in Brabant aan sport doen, hoe groter de kweekvijver voor talenten en topsporters, die Brabant wereldwijd op de kaart zetten. Daarom zet de provincie sport op de Brabantse agenda, vanuit een bovenlokale en verbindende rol. Brede beweging: topsport én breedtesport Met het Sportplan Brabant 2016 willen we sport in Brabant en onder de Brabanders stimuleren en daarmee het leef- en vestigingsklimaat in Brabant op Olympisch niveau brengen. Het gaat ons om het op gang brengen van een brede beweging in Brabant; door te investeren in topsport, stimuleren we tevens de breedtesport. En door talentontwikkeling en samenwerking met gemeenten en verenigingen, ondersteunt de breedte ook weer de top. Het mes snijdt op die manier aan twee kanten. Met dit doel sluiten we niet alleen aan bij de Agenda van Brabant, maar ook bij de landelijke ambities uit het Olympisch Plan 2028 van NOC*NSF. 3/19
3. Korte terugblik provinciaal sportbeleid 2008-2011 In ons beleid Sport in Beeld; sportieve kansen en uitdagingen in Brabant van de afgelopen collegeperiode stond bevordering van gezondheid en sociale cohesie en promotie van Brabant via (top)sport centraal. Hiertoe hebben we geïnvesteerd in diverse breedtesportprojecten en (top)sportevenementen (o.a EK Zwemmen 2008, WK veldrijden 2009 en WK Zwemmen gehandicapten 2010) en hebben we de Stichting Sportservice Noord-Brabant/Olympisch Netwerk Brabant in hun werkzaamheden (o.a. op het gebied van leefbaarheid, gezondheid, onderwijs en vrijwilligers) ondersteund. Datum 1 november 2011 DIS-nummer 2835015 Tenslotte hebben we vanuit ons innovatiebeleid geholpen enkele topsportaccommodaties te realiseren (o.a. Pieter van den Hoogenbandzwembad in Eindhoven, Flik Flak hal in Den Bosch). 4. Agenda van Brabant en sport: Brabantse samenleving verbinden en profileren via de sport Onder invloed van de Agenda van Brabant ligt in ons sportbeleid de nadruk meer dan voorheen op het verbeteren van het Brabantse leef- en vestigingsklimaat: door de sport zelf, maar juist ook via de kansen die sport biedt voor bijvoorbeeld economie en ruimte, toerisme, zorg, cultuur en regiobranding. Sport is dus niet alleen een doel, maar ook een kansrijk middel. Samenwerking is de basis van het Sportplan Brabant 2016. Wij willen dat sportverenigingen, Brabanders, overheden, bedrijven, maatschappelijke organisaties en onderwijs- en kennisinstellingen elkaar kunnen vinden, helpen en versterken. Daarom helpen we samen met Sportservice Noord-Brabant en andere partners om netwerken en allianties te vormen. Bovendien nemen we deel aan landelijke netwerken van bijv. NOC*NSF, Ministerie van VWS, etc. Wij zien voor Brabant als industrie- en technologieregio veel perspectief in cross-overs op het gebied van sport en innovatie. Ook SER Brabant wijst hierop in haar advies De economische waarde van sport. Er gebeurt op dit vlak al het een en ander in Brabant, onder andere via de zogenaamde fieldlabs voor zwemmen en aangepast sporten (beide in Eindhoven), turnen (Den Bosch) en paardensport (Deurne). Wij zetten ons in om de samenwerking tussen (MKB-) bedrijven, onderwijs- en kennisinstellingen, en de sportsector in de komende periode verder te stimuleren. Maar ook de relaties tussen sport en domeinen als ruimte, cultuur en zorg hebben onze aandacht. Zo zijn wij momenteel betrokken bij het project integrale gebiedsontwikkeling Weelse Heide, waarin het hippisch topinstituut Academy Bartels uit Hooge Mierde een belangrijke partner is. In het kader van dit project wordt een recreatieve poort aangelegd, van waaruit in nauwe 4/19
samenwerking met de hippische sportsector en het regionale bedrijfsleven nieuwe activiteiten voor de regio worden opgezet. Een ander voorbeeld is de Special Olympics, een topevenement voor mensen met een verstandelijke beperking. 2012 is het jaar van de Nationale Spelen in Den Bosch; wij zien kansen om 2012 te benutten als Jaar van de Gehandicaptensport in Brabant. Hierin leggen we de verbinding tussen sport, zorg en samenleving. Datum 1 november 2011 DIS-nummer 2835015 Binnen de sportsector zetten we in op 4 sporen: Talentontwikkeling Topsportevenementen Topsportaccommodaties, en Bijzondere breedte- en gehandicaptensportontwikkeling. In het eerder genoemde SER-rapport wordt geadviseerd om als provincie (vanuit economische optiek) exclusief voor topsport te kiezen en breedtesport de verantwoordelijkheid van de gemeenten te laten zijn. Wij delen de opvatting dat breedtesport een gemeentelijke aangelegenheid is, maar zien voor de provincie wel een faciliterende rol ten aanzien van breedtesportactiviteiten van bovenlokaal/regionaal niveau (met specifieke aandacht voor de gehandicapten-sport), uiteraard in nauwe afstemming met gemeenten. Daarnaast vinden wij het van belang om de wisselwerking tussen topsport en breedtesport te benadrukken; het mes snijdt aan twee kanten. Eis van ons college aan elk topsport-project dat wij ondersteunen is dat daar ook activiteiten gericht op een breed publiek aan gekoppeld zijn. Sport moet iets zijn van en voor alle Brabanders. Figuur 1: verbinding topsport-breedtesport Topsport kernsporten Breedtesport Net als bij breedtesport brengen wij in vergelijking met het oude sportbeleid ook voor evenementen en accommodaties een nadere focus aan. Binnen deze sporen richten we ons nu op 7 kernsporten die in Brabant diep geworteld zijn: Hockey Hippische sport 5/19
Zwemmen Turnen Atletiek Wielrennen Voetbal (met bijzonder accent op damesvoetbal) Per kernsport bekijken we of we onze investeringen vooral richten op talentontwikkeling, op evenementen of op accommodaties, met uiteenlopende financiële plaatjes tot gevolg. We kiezen niet voor het uitgangspunt van verdelende rechtvaardigheid. Omdat we werken met substantiële bedragen, zullen niet alle kernsporten in gelijke mate aan bod komen. Datum 1 november 2011 DIS-nummer 2835015 Door te investeren in verbindingen en netwerken binnen de sportsector en tussen sportsector en samenleving ontstaat een dynamiek, die nieuwe ideeën, concepten en producten oplevert. Met deze dynamiek en met op-en-top sportaccommodaties, toptalenten en -evenementen kan Brabant zich landelijk en internationaal onderscheiden van andere regio s en is het aantrekkelijk om hier te wonen en te recreëren en voor bedrijven om zich te vestigen. Dit onderscheidende karakter is van belang voor de ambitie om tot de top van kennis- en innovatieregio s te behoren. 5. Wat willen we in 2016 hebben bereikt? Hoofddoelstelling van het Sportplan Brabant is verbetering van het leef- en vestigingsklimaat in Brabant door het sportklimaat in Brabant op olympisch niveau te brengen. We onderscheiden daarbinnen een zestal actielijnen. Nrs. 1 t/m 4 zijn gericht op de sport zelf; nrs. 5 en 6 zijn erop gericht om sport te kunnen inzetten als middel voor het leef- en vestigingsklimaat van Brabant: 1. Topsportaccommodaties; 2. Topsportevenementen; 3. Talentontwikkeling; 4. Bijzondere breedte- en gehandicaptensport; 5. Sportnetwerken verbinden & regiobranding; 6. Interactie sport en andere maatschappelijke domeinen (o.a. economie, cultuur, toerisme, zorg, samenleving). We visualiseren dit als volgt: 6/19
Figuur 2: actielijnen binnen Sportplan Brabant 2016 Datum 1 november 2011 DIS-nummer 2835015 Interactie sport en andere maatschappelijke domeinen Topsport accommodaties Sportnetwerken verbinden & regiobranding Bijzondere breedte- en Gehandicaptensport toerisme cultuur Topsport evenementen Talent ontwikkeling gezondheidszorg en welzijn innovatie In onderstaand schema staat onderverdeeld naar de 6 actielijnen aangegeven welke subdoelen, prestaties (output) en maatschappelijke effecten (outcome) we met het Sportplan in 2016 bereikt en gerealiseerd willen hebben. Ook geven we aan met welke indicatoren we de outcome willen meten. Deze zijn in samenwerking met het Mulier Instituut opgesteld. Op basis van de nulmeting die zij begin 2012 uitvoeren, zullen streefwaarden worden bepaald, op grond waarvan wij samen met uw Staten tussentijds kunnen monitoren en in 2016 kunnen evalueren. Actie (Sub)Doelen -lijn 1. Accommodaties Brabant heeft uitnodigende, gevarieerde en regionaal gespreide topsportaccommodaties die breed toegankelijk zijn en door (bijzondere) breedtesport worden gebruikt. Output (beleidsprestatie) Uiterlijk in 2016 circa 6-8 nieuwe/aangepaste topsportaccommodaties, incl. faciliteiten voor (bijzondere) breedtesport/gehandicaptensport Uiterlijk in 2016 voor 5 kernsporten een (regionaal) fieldlab Outcome (maatschappelijk effect) Burgers, sportorganisaties en bedrijfsleven zijn zeer tevreden over de Brabantse sportinfrastructuur en topaccommodaties geven extra kleur aan buurt, stad en regio door hun functie als landmark en hun maatschappelijke functie. Indicatoren Mate van bekendheid accommodaties Mate van gebruik Waardering gebruik Mate van uitstraling 7/19
2. Evenementen Brabant heeft een aansprekend aanbod van topsportevenementen met een duidelijke maatschappelijke (gezondheid, cohesie) en economische spin-off 3. Talent-ontwikkeling Brabant is één van de topregio s voor de ontwikkeling van topsporttalent Jaarlijks circa 5 grote topsportevenementen (meer dan 50.000 bezoekers) incl. minimaal 1 EK/WK voor een kernsport Aan elk topsportevenement zijn side-events gekoppeld ten behoeve van: stimulering breedtesport zakelijke contacten/ businessplatforms kennisuitwisseling binnen en buiten de sportsector Minimaal 2 topsportevenementen voor gehandicaptensport in periode 2011-2016 In elk van de 4 Brabantse regio s bestaat er een lineaire leerlijn van topsportvriendelijk onderwijs Brabant beschikt over 10 door de bond erkende Regionale en Nationale Trainingscentra waarin de 3 O s (overheid, ondernemers, en onderwijs) samen met de sportsector werken aan talentontwikkeling Het Centrum voor Topsport Onderwijs (CTO) Eindhoven heeft haar functie/activiteiten uitgebreid. Datum 1 november 2011 DIS-nummer Brabantse sportevenementen 2835015 realiseren een groter bezoekers- en mediabereik en economische spin-off, binnen en buiten Brabant Brabantse talenten zijn zeer tevreden over de mogelijkheden om onderwijs en (top)sport te combineren en over aanbod en kwaliteit van (individuele) begeleiding Aantal bezoekers Waardering door burgers /ondernemers Hoeveelheid economische spin-off Impact op breedtesport Businessplatf. Aantal topsporters en talenten Mate van tevredenheid combinatie onderwijs en sport 4. Bijzondere breedtesport-/gehandicaptensportontwikkeling Ook mensen met een beperking en speciale doelgroepen (bijv. jeugd, ouderen, kinderen met obesitas) doen in Brabant aan sport 5. Sportnetwerken Partijen die met sport te maken hebben, weten elkaar beter te vinden Brabant kent een aaneengeschakeld systeem van regionale sportloketten voor mensen met een lichamelijke en/of verstandelijke beperking Sportaanbod gehandicaptensport o.a. via evenementen 1-2 keer per jaar organiseert de provincie een brede netwerkbijeenkomst rondom het thema sport Bij alle topsportevenementen die de provincie ondersteunt is er specifieke aandacht voor netwerkactiviteiten In 2013 hebben minimaal 25 partners (gemeenten, bedrijven, onderwijsinstellingen) het Convenant Sportplan ondertekend, in 2016 zijn dat er minimaal 40. 6. Interactie sport en andere maatschappelijke domeinen (o.a. economie, media, toerisme, zorg, samenleving) Sport is een katalysator De provincie is in de periode t/m 2016 betrokken bij 20 voor ontwikkelingen in projecten met een cross-over tussen sport en een ander aanpalende maatschappelijk domein beleidsterreinen (Sport als Vanaf 2012 zijn jaarlijks 10 bezoeken aan (MKB-) middel) bedrijven in Brabant gebracht om samenwerking met de sportsector te verkennen of te verdiepen Meer Brabanders zijn in staat om te sporten Gehandicapten en gehandicapten organisaties herkennen dat het sportaanbod voor deze doelgroep is verbeterd en regionaal beter op elkaar is afgestemd Er zijn nieuwe sportnetwerken gevormd en bestaande netwerken zijn versterkt De maatschappelijke spinoff van sport in de vorm van een meer gezonde leefstijl door bewegen en grotere sociale cohesie, is vergroot Samenwerking binnen de sportsector en tussen de sportsector en bedrijfsleven, onderwijs, overheden, toeristische sector etc. heeft aantoonbaar geleid tot kennisdeling en nieuwe ideeën/producten Ontwikkeling sportaanbod breedtesport Ontwikkeling sportaanbod gehandicapt. Mate van tevredenheid sportaanbod Aantal, opkomst & waardering bijeenkomsten Aantal, opkomst & waardering netwerkactiviteiten Aanpassing beweegpatroo n burgers Impact op sociale cohesie Samenwerking binnen sport Samenwerking tussen sport en andere sectoren Als impressie van actviteiten die horen bij bovenstaande actielijnen, geven we een overzicht van momenteel lopende activiteiten die door ons ondersteund of voorbereid worden: 8/19
Road to London: Brabant promoten als trainingslocatie ter voorbereiding op Olympische/Paralympische Spelen in Londen 2012; 2012: uitwerken mogelijk Jaar van de gehandicaptensport in Brabant. Daartoe betrokken zijn bij de Special Olympics Nationale Spelen 2012 in Den Bosch, evenals flankerende activiteiten in Brabant. Tevens onderzoeken of BrabantStad gastheer kan worden voor de Special Olympics World Games 2019; Bijeenkomst Sportplan Brabant 2016 (15 september j.l.): netwerkbijeenkomst met +/- 200 sleutelfiguren, gericht op onderlinge verbinding en tevens input voor voorliggend Statenvoorstel; Welkom Thuis Event Olympische Spelen 2012 in Den Bosch; op 13 augustus 2012 ontvangt Brabant de Nederlandse Olympische sporters. Rondom deze ontvangst worden op diverse plaatsen side-events (veelal breedtesportactiviteiten) georganiseerd; Brabants Onderwijs in Beweging: Vierjarig project waarin studenten van Fontys-sporthogescholen worden ingezet op basisscholen en vmbo-scholen in de B5-steden en andere gemeenten om (extra) bewegingslessen te verzorgen en hierdoor mede de sportdeelname van jeugd structureel te verhogen. Idee is om tussen de deelnemende scholen een competitie op te zetten om de titel Fitste school van Brabant te bemachtigen; Publiekscampagne: gekoppeld aan dit Sportplan onderzoeken we de mogelijkheid voor een regionale campagne gericht op het belang van sport voor het Brabantse leef- en vestigingsklimaat; Ondersteunen Sportservice Noord-Brabant, Olympisch Netwerk Brabant en Topsport Brabant als uitvoerende partners in de sport; Sport en innovatie: ondersteunen van een netwerk van sportsector, bedrijfsleven, kennis- en onderwijsinstellingen om innovaties in de sport te bevorderen, ondermeer via ondersteuning fieldlab-initiatieven; Sport en vrijetijdseconomie: (nog) beter benutten van evenementen ter versterking van toeristisch-recreatieve sector in Brabant Datum 1 november 2011 DIS-nummer 2835015 6. Kernsportplannen In het investeringsvoorstel hebben wij aangegeven voor elke kernsport een kernsportplan te laten opstellen. Doel van deze plannen is enerzijds een foto van de huidige situatie rond de betreffende kernsporten te schetsen (denk aan statistieken en sterkten, zwakten, kansen, bedreigingen) en anderzijds de investeringsbehoefte te schetsen (bijvoorbeeld: ligt de focus op ondersteuning van topevenementen of eerder op de realisatie van een topaccommodatie?). Met nadruk stellen wij dat de kernsportplannen voortkomen uit de sportsector zelf, en niet (per se) de visie van Gedeputeerde Staten weergeven. Een aantal kernsportplannen is reeds geheel afgerond, een aantal anderen is in concept gereed. Deze zijn echter voldoende ver gevorderd, zodat wij u een hoofdlijn kunnen presenten. 9/19
Wij hebben per kernsport in een oplegnotitie van één à twee A4 s een korte samenvatting van (de 4 sporen uit) het kernsportplan gegeven, aangegeven op welke sporen de nadruk ligt als het gaat om ondersteuning van de betreffende kernsport, en aangegeven welke relatie er is tussen het kernsportplan, concrete initiatieven en de subsidieregeling sport. De oplegnotities vindt u in de bijlage. De afgeronde kernsportplannen zijn te vinden op www.brabant.nl/sport. Datum 1 november 2011 DIS-nummer 2835015 7. Instrumentarium Voor de uitvoering van het Sportplan Brabant maken we gebruik van een mix van bestuurlijk-juridische, communicatieve en financiële beleidsinstrumenten, die passen bij de bovenlokale en verbindende rol van de provincie. Netwerkbijeenkomsten sport Vanuit onze verbindende rol willen we de komende jaren sterk inzetten op het faciliteren en initiëren van sportnetwerkbijeenkomsten. Hiervoor willen we in de eerste plaats slim gebruik maken van de mogelijkheden die (top)sportevenementen en sportgerelateerde happenings zoals als het Welkom Thuis-event in Den Bosch hiervoor bieden. Daarnaast gaan we zelf (twee-) jaarlijks een netwerkbijeenkomst organiseren, waarbij we breed diverse partners die met sport te maken (willen) hebben, bij elkaar brengen en helpen om verbindingen te leggen. We werken hierin onder meer samen met Sportservice Noord-Brabant/Topsport Brabant. Ook zullen we netwerken in kleiner verband, bijvoorbeeld rond sport en innovatie, faciliteren. Naast het fysiek samenbrengen van partijen zullen we ook netwerkvorming via digitale (social) media bevorderen. Convenant Belangrijk doel van het Sportplan is om zoveel mogelijk partijen aan sportontwikkeling in de provincie te verbinden en hun onderlinge samenwerking te bevorderen. Om dit zichtbaar te maken, willen we in de loop van 2011 en 2012 een convenant ondertekenen met in ieder geval de B5- gemeenten, Sportservice Noord-Brabant, Olympisch Netwerk Noord-Brabant, Topsport Noord-Brabant en een aantal andere organisaties, zoals Vrijetijdshuis Brabant, Kennisinstituut Mulier, Fontys Hogeschool etc. Doel van dit convenant moet zijn dat betrokken partijen de intentie uitspreken om samen op te trekken en als partners elkaars kracht willen versterken. Via onze netwerkactiviteiten willen we het aantal convenantpartners verder uitbreiden (andere gemeenten, bedrijven, onderwijsinstellingen, maatschappelijke organisaties etc.). Hier leggen wij tevens de verbinding met Merk Brabant. Subsidieregeling sport Noord-Brabant 2011-2016 Naast de bovenstaande instrumenten is voorzien in een subsidieregeling sport. Deze wordt uitgebreid toegelicht in het volgende hoofdstuk. 10/19
8. Subsidieregeling Sport De subsidieregeling sport heeft als doel om de beschikbare middelen vanuit het investeringsvoorstel voor de versterking van de sportinfrastructuur gericht in te kunnen zetten. Met behulp van de subsidieregeling willen we onder andere bereiken dat: meer Brabanders in staat zijn om te sporten; de maatschappelijke spin-off van sport in de vorm van een meer gezonde leefstijl door bewegen en grotere sociale cohesie, wordt vergroot; Brabant nationaal en internationaal als sportprovincie op de kaart staat; burgers, sportorganisaties en bedrijfsleven meer tevreden zijn over de Brabantse sportinfrastructuur en dat topaccommodaties extra kleur geven aan buurt, stad en regio door hun functie als landmark en hun maatschappelijke functie; topsportevenementen een groter bezoekers- en mediabereik, en economische spin-off realiseren; topsporttalenten meer tevreden zijn over de mogelijkheden om onderwijs en topsport te combineren en over het aanbod en de kwaliteit van (individuele) begeleiding. Kortom, dat de actielijnen uit hoofdstuk 5 (zie pag. 7) tot effectieve uitvoering komen. Datum 1 november 2011 DIS-nummer 2835015 Criteria Om bovenstaande subdoelen te bereiken is in de regeling per spoor een aantal criteria opgenomen. Hierbij zijn ook de door PS in het investeringsvoorstel Olympisch Plan Brabant: Versterking Sportinfrastructuur vastgestelde uitgangspunten en criteria verwerkt. Een aantal belangrijke criteria zijn: project heeft potentie voor Brabantpromotie/ internationale zichtbaarheid van Brabant; project heeft betrekking op een Brabantse kernsport: hippische sport, zwemmen, hockey, wielrennen, atletiek, turnen en voetbal (dit criterium geldt voor topsportaccommodaties en topsportevenementen. Voor voetbal geldt: subsidie niet mogelijk voor stadions en betaald voetbal organisaties); project biedt mogelijkheden voor de verdere ontwikkeling van de breedteen/of gehandicaptensport; project heeft directe of indirecte economische spin-off; project is gericht op samenwerking tussen sportsector, overheid, bedrijfsleven en onderwijs/kennisinstellingen (geldt voor accommodaties, evenementen en talentontwikkeling); er is sprake van samenwerking met/commitment van de betreffende landelijke bond(en); er is sprake van een minimale bijdrage van 50% door de aanvragende partij (in het geval van accommodaties kan alleen de gemeente aanvragen). 11/19
Via de subsidieregeling ondersteunen we projecten met een bovengemeentelijk/ regionaal bereik die passen binnen de vier sporen. Meer specifiek worden de volgende subsidiabele activiteiten onderscheiden: Datum 1 november 2011 DIS-nummer 2835015 Accommodaties We maken een onderscheid tussen: Topsportwedstijdaccommodaties, waarmee in Brabant topsportwedstrijden of evenementen kunnen worden gehouden (paragraaf 2 van de regeling). Voor deze categorie is maximaal 4 miljoen per project in de kernsport hockey beschikbaar, voor zwemmen en hippische sport is dat maximaal 2 miljoen. Dit is gebaseerd op het verwachte investeringsniveau in deze sporten. Voor wielrennen, atletiek en turnen zijn er in deze paragraaf geen subsidiemogelijkheden. Uit de kernsportplannen blijkt namelijk dat er voor deze sporten in de komende jaren geen markt is voor de realisatie van een topwedstrijdaccommodatie in Brabant (Nederlandse markt verzadigd of sport maakt voor evenementen tijdelijk gebruik van andersoortige accommodaties). Voetbal tenslotte is - zoals eerder in het voorstel aangegeven - in deze paragraaf uitgesloten; Topsporttrainingsaccommodaties, waar kan worden getraind door topsporters en sporttalenten (paragraaf 3). Voor deze categorie is maximaal 2 miljoen per project beschikbaar; Fieldlabs, waar topsportonderzoek kan worden uitgevoerd (paragraaf 4). Voor deze categorie is maximaal 250.000 per project beschikbaar. Aanvragen binnen het spoor accommodaties kunnen alleen worden gedaan door gemeenten. Zoals aangegeven op pagina 2 van deze notitie, vragen we garanties van de aanvrager voor een duurzame exploitatie van de topsportaccommodatie. Hiertoe: vragen wij bij de subsidieaanvraag om een sluitend exploitatieplan voor tenminste de komende 10 jaar; is multifunctioneel gebruik een criterium: zo is men niet afhankelijk van één gebruiker/sport en kan de accommodatie gedurende de dag door verschillende doelgroepen worden gebruikt; kan door de provinciale bijdrage in de (ver)bouwkosten een hoger basiskwaliteitsniveau worden gerealiseerd, waarmee de structurele onderhoudskosten lager worden; kunnen wij voor toetsing van de aanvragen voor accommodaties extern gespecialiseerd advies vragen. Tender Voor de paragrafen topsportwedstrijd- en topsporttrainingsaccommodaties zullen wij werken met een tender, zodat wij (in het geval het beschikbare budget wordt overvraagd ) een onderlinge afweging per sport c.q. tussen sporten kunnen maken. De afwegingscriteria zijn opgenomen in respectievelijk Artikel 2.10 en Artikel 3.11 van de subsidieregeling. 12/19
Per kernsport zal in een beperkte periode (de eerste tender loopt van 15 december tot en met 15 maart 2012) mogelijkheid zijn tot indienen van een aanvraag. Op basis van de in de regeling opgenomen afwegingscriteria maken wij een beoordeling en nemen wij een beslissing binnen 12 weken na afloop van de tendertermijn. Subsidieaanvragers kunnen niet zowel in de categorie topsportwedstrijdaccommodaties als topsporttrainingsaccommodaties hetzelfde project indienen. Datum 1 november 2011 DIS-nummer 2835015 Evenementen In dit spoor (paragraaf 5 van de regeling) onderscheiden we: Topsportevenementen in de categorie Top I. Hieronder vallen wereld- (WK s) en Europese kampioenschappen (EK s). Voor deze categorie is maximaal 150.000 per evenement beschikbaar; Topsportevenementen Top-II (o.a. Jeugd-WK s en EK s). Voor deze categorie is maximaal 100.000 per evenement beschikbaar; Internationale topsportwedstrijden, niet zijnde WK/EK. Voor deze categorie is maximaal 75.000 per evenement beschikbaar; Nederlandse Kampioenschappen. Hiervoor is maximaal 30.000 per evenement beschikbaar. Binnen dit spoor gaat onze bijdrage aan een aantal evenementen niet via de subsidieregeling maar via sponsoring. De reden is dat we dergelijke evenementen aanmerken als relatie-evenement en daartoe een wederprestatie van de organisatie vragen. Sponsoring is daarvoor de juiste vorm. Talentontwikkeling In dit spoor (paragraaf 6 van de regeling) onderscheiden we: Projecten gericht op algemene coördinatie en programmabegeleiding van talenten, zoals een Centrum voor Topsport en Onderwijs (CTO) of een Regionaal of Nationaal Trainingscentrum (RTC/NTC) of topsportvereniging. Hiervoor is per project maximaal 200.000 (CTO) resp. 50.000 (RTC/NTC/vereniging) beschikbaar; Begeleiding van individuele talenten. Hiervoor is maximaal 1.000 per sporttalent beschikbaar. Gelet op eerdere ervaringen zullen aanvragen hiertoe geclusterd worden ingediend. Gehandicaptensport/breedtesport) In dit spoor (paragraaf 7 en 8 van de regeling) onderscheiden we: Het inrichten van sportloketten (t.b.v. gehandicaptensport). Hiervoor is maximaal 50.000 per project per jaar beschikbaar; Deskundigheidsbevordering. Hiervoor is maximaal 50.000 per project beschikbaar; Het aanbieden van (regionale) sportactiviteiten. Hiervoor is maximaal 50.000 per project beschikbaar; 13/19
De organisatie van de Special Olympics Nationale Spelen als tweejaarlijks nationaal breedtesportevenement voor verstandelijk gehandicapten (paragraaf 7 gehandicaptensport). Hiervoor is maximaal 150.000 per project beschikbaar. Datum 1 november 2011 DIS-nummer 2835015 De volledige subsidieregeling is bijgevoegd in bijlage 2. Indien dit Statenvoorstel door Provinciale Staten wordt goedgekeurd, dan zal kort daarna de Subsidieregeling sport Noord-Brabant 2011-2016 in werking treden. 9. Middelen Voor het Sportplan Brabant hebben Provinciale Staten middels het investeringsvoorstel Olympisch Plan Brabant: Versterking sportinfrastructuur van 10 december 2010 een budget van 40 mln. beschikbaar gesteld. In het investeringsvoorstel is tevens een verdeling over de 4 investeringssporen afgesproken (25 mln. topsportaccommodaties 5 mln. topsportevenementen 5 mln. talentontwikkeling 5 mln. gehandicaptensport en bijzondere breedtesport). De onderlinge verhouding van de bedragen is in onderstaande tabel gehandhaafd, maar de bedragen zelf zijn aangepast. Reden hiervoor is de reservering van: 1,6 mln. (= 4% van het totaalbedrag van 40 mln.) voor provinciale apparaatskosten; 3,2 mln. (=8% van het totaalbedrag van 40 mln.) voor activiteiten en projecten op het gebied van vorming van sportnetwerken, de interactie tussen sport en andere beleidsterreinen en voor opdrachten aan externe adviseurs zoals b.v Mulier Instituut ( voor het monitoren van doelstellingen uit Sportplan ), Sportservice Noord Brabant en onvoorziene uitgaven. Door deze reserveringen blijft 35,2 mln. beschikbaar voor ondersteuning van projecten via de subsidieregeling sport en de provinciale sponsorregeling). Actielijn Begroting Toelichting 1. Topsportaccommodaties 22,00 mln. Totale omvang 2. Topsportevenementen * 4,25 mln. budget: 35,2 mln. 3. Talentontwikkeling 4,40 mln. (88% van totaal) 4. Bijzondere breedte- en gehandicaptensport 4,55 mln. 5. Algemene projecten/sportnetwerken 3,20 mln. 8% van totaal 6. Provinciale apparaatskosten 1,60 mln. 4% van totaal Totaal 40,00 mln. * Uit het oorspronkelijke budget voor topsportevenementen is een bedrag van 2,9 mln. gereserveerd voor sponsoring. In hoofdstuk 8 gaven wij reeds aan een aantal topsportevenementen te willen sponsoren in plaats van subsidiëren. Wij gebruiken hiervoor de provinciale richtlijn voor sponsoring. 14/19
In onderstaande tabel is aangegeven welke subsidieplafonds voor 2012 in de subsidieregeling sport zijn opgenomen en welke bedragen gereserveerd zijn voor de periode 2013-2016. Voor 2012 stellen wij een bedrag van 19,15 mln. open. Datum 1 november 2011 DIS-nummer 2835015 Actielijn BeschiktSubsidie Subsidie Subsidie Totaal 2011 plafond plafond plafonds begroting 2012 2012-2016 2013-2016 Topsportaccommodaties - 3 aanvragen Road to London 1,9 mln. 22,0 mln. - Subsidieregeling sport o Topwedstrijdaccommodaties 8,00 mln. o Toptrainingsaccommodaties 7,00 mln. 3,35 mln. o fieldlabs 1, 75 mln. Topsportevenementen [subsidieregeling sport] Talentontwikkeling [subsidieregeling sport] Bijzondere breedte- en gehandicaptensport [subsidieregeling sport] - gehandicaptensport 0,25 mln. 1,1 mln 1,35 mln. 1,00 mln. 3,40 mln. 4,4 mln. 4,55 mln. 0,65 mln. 1,70 mln. 0,50 mln. 1,70 mln. - bijzondere breedtesport Totaal vanuit de subsidieregeling 19,15 mln. 32,3 mln. sport Begrotingswijziging Budget tbv Budget Totaal begrotings wijziging 2012-2016 Begroting Totaal vanuit de subsidieregeling 19,15 mln. 32,3 mln. Topsportevenementen ( vanuit 0,50 mln. 2,9 mln. sponsoring) Algemene projecten/sportnetwerken ( vanuit de ASV en opdrachtverlening ) 3,20 mln. 3,20 mln. 3,2 mln. 15/19
*Provinciale apparaatskosten ( 4 % ) 0,32 mln. 1,60 mln. 1,6 mln. Totaal overig 3,70 mln. Totaal tbv begotingswijziging 22,85 mln. Totaal 40,0 mln. * Provinciale apparaatskosten niet meegenomen in begtotingswijziging. Datum 1 november 2011 DIS-nummer 2835015 De middelen in het kader van de investeringsvoorstellen Agenda van Brabant zijn centraal gereserveerd binnen een reserve. Op basis van concrete uitvoeringsprogramma s worden de middelen middels een begrotingswijziging functioneel toebedeeld. In het kader van de najaarsbrief is 4%, een bedrag van 1,6 mln. gereserveerd ten behoeve van provinciale apparaatslasten. In totaal wordt de begroting nu voor een bedrag van 22,85 gewijzigd. Op een later moment worden via een wijzigingsregeling subsidieplafonds voor de resterende middelen vastgesteld en wordt de begroting hiervoor gewijzigd. Onderstaande tabel geeft een overzicht van de begrotingswijziging, gesplitst naar jaarschijven. Programma Productgroep Raming Jaar Jaar Jaar Jaar Jaar 2013 2014 2015 2016 2012 Lasten nr. en omschrijving Extra/minder 07.04.01 0,64 mln 0,64 mln 0,64 mln 0,64 mln 0,64 mln middelen Algemeen verdeeld in: 07.04.02 4,5 mln 2,5 mln 1 mln Topsportaccomodaties 07.04.02 4 mln 3 mln Topsportaccomodaties 07.04.02 0,5 mln 0,35 mln 0,35 mln 0,35 mln 0,2 mln Topsportaccomodaties 07.04.03 0,25 mln Topsportevenementen 16/19
07.04.03 Topsportevenementen 0,50 mln Datum 1 november 2011 DIS-nummer 2835015 07.04.04 Talentontwikkeling 1 mln 07.04.05 Gehandicapten/ Bijzondere breedte-sport 1,15 mln Programma Productgroep Raming Jaar 2012 Baten nr. en omschrijving Extra/minder 31.04.01 12,54 middelen mutaties reserves mln verdeeld in: Jaar 2013 6,49 mln. Jaar Jaar Jaar 2014 2015 2016 1,99 mln 0,99 mln 0,84 mln 10. Meten van de voortgang De doelen, prestaties en beoogde effecten van het Sportplan Brabant zoals in deze notitie aangegeven, worden door Mulier Instituut gemonitord. In de tabel is reeds een beeld gegeven van te hanteren indicatoren. Deze worden momenteel nader uitgewerkt, waarna rond de jaarwisseling een nulmeting wordt verricht. In 2013 vindt een tussenmeting plaats die zich met name richt op het proces tot dan toe. Eind 2015 vindt een eindmeting plaats die vooral is gericht op inhoud. Deze monitoring vormt een belangrijk onderdeel van de verantwoording richting Provinciale Staten. Overigens wordt de voortgang tevens weergegeven op de website (www.brabant.nl/sport). Dit geldt onder andere voor de vanuit de subsidieregeling sport verleende beschikkingen. 11. Vervolg Toekenning van subsidies gebeurt op basis van de Subsidieregeling Sport 2011-2016, waarin de door PS vastgestelde uitgangspunten (investeringsvoorstel) zijn verwerkt. Wij zorgen voor een continue bijgewerkt overzicht van gesubsidieerde projecten. Informatie over de stand van zaken en bereikte prestaties van ons beleid koppelen wij aan de reguliere P&C Cyclus. Hierin zullen wij u op korte termijn informeren over onze monitoringaanpak en bijbehorende nulmeting. Na bespreking van dit Statenvoorstel en de bijbehorende bijlagen willen we dit Sportplan Brabant 2016 in een publieksgerichte (digitale) versie uitbrengen. 17/19
12. Het voorstel Wij stellen u voor te besluiten conform bijgaand ontwerp-besluit. Datum 1 november 2011 DIS-nummer 2835015 Gedeputeerde Staten van Noord-Brabant, de voorzitter de secretaris prof. dr. W.B.H.J. van de Donk drs. W.G.H.M. Rutten Auteur: M.P. Reinders toestel (073) 680 80 29 Bijgevoegd treft u de volgende bijlagen aan: Bijlage 1: Oplegnotities kernsporten Bijlage 2: Concept-Subsidieregeling Sport 18/19
Ontwerp-besluit PS 52/11 B Voorgestelde behandeling: PS-vergadering : 9 december 2011 Statencommissie : Commissie voor Cultuur en Samenleving, 25 november 2011 Onderwerp Sportplan Brabant 2016 Provinciale Staten van Noord-Brabant, - gelezen het voorstel van Gedeputeerde Staten d.d. 1 november 2011; - gelet op de besluitvorming van Provinciale Staten over de Agenda van Brabant d.d. 11 juni 2010 (PS 29/10); - gelet op de overwegingen van Provinciale Staten tijdens de Statendag d.d. 17 september 2010; - gelet op de besluitvorming van Provinciale Staten over het Olympisch Plan Brabant: Versterking sportinfrastructuur d.d. 10 december 2010 (PS 77/10); - gelet op de besluitvorming van Provinciale Staten over het Bestuursakkoord Tien voor Brabant ; - gezien het advies van de Commissie voor Cultuur en Samenleving d.d. 25 november 2011; Datum 1 november 2011 Documentnummer 2835015 Directie Sociale en Culturele Ontwikkeling Bijlage(n) 2 besluiten: 1. In te stemmen met het Sportplan Brabant 2016; 2. Kennis te nemen van de Subsidieregeling sport Noord-Brabant 2011-2016; 3. Opdracht te geven aan Gedeputeerde Staten tot uitvoering van het Sportplan Brabant 2016, inclusief de subsidieregeling, en daarbij gebruik te maken van de kernsportplannen; 4. Instemmen met wijziging van de programmabegroting. s-hertogenbosch, 9 december 2011 Provinciale Staten van Noord-Brabant, de voorzitter de griffier
Provincie Noord-Brabant Bijlage 1: Oplegnotities Kernsportplannen Inleiding In deze bijlage vindt u een overzicht van oplegnotities bij de kernsportplannen. Deze kernsportplannen zijn gemaakt door Sportservice Noord-Brabant / Olympisch Netwerk Brabant, in samenwerking met de betreffende sportbond en veelal ook in nauw overleg met diverse sportverenigingen. Aan Provinciale Staten Van Gedeputeerde Staten Datum 1 november 2011 Nummer 2828121 betreffende kernsporten te schetsen (denk aan statistieken en sterkten, zwakten, kansen, bedreigingen) en anderzijds de investeringsbehoefte te schetsen (bijvoorbeeld: ligt de focus op ondersteuning van topevenementen of eerder op de realisatie van een topaccommodatie?). Met nadruk stellen wij dat de kernsportplannen voortkomen uit de sportsector zelf, en niet (per se) de visie van Gedeputeerde Staten weergeven. Een aantal kernsportplannen is reeds geheel afgerond, een aantal anderen is in concept gereed. Deze zijn echter voldoende ver gevorderd, zodat wij u een hoofdlijn kunnen presenten. Wij hebben per kernsport in een oplegnotitie van één à twee A4 s een korte samenvatting van (de 4 sporen uit) het kernsportplan gegeven, aangegeven op welke sporen de nadruk ligt als het gaat om ondersteuning van de betreffende kernsport, en aangegeven welke relatie er is tussen het kernsportplan, concrete initiatieven en de subsidieregeling sport. Achtereenvolgens komen de volgende kernsporten aan bod: hockey hippische sport atletiek turnen voetbal wielrennen zwemmen
Hockey Algemeen Brabant telt 70 hockeyverenigingen met een kleine 50.000 leden en heeft daarmee een groot aandeel (22%) in de hockeysport van Nederland. De provincie beschikt over vier sterke regionale hockeybolwerken (Den Bosch, Tilburg, Eindhoven/Helmond, Breda) en presteert in alle topsportcategorieën bovengemiddeld. Het damesteam van HC Den Bosch is in de afgelopen 13 jaar 12 keer landskampioen geworden en de laatste 11 jaar op rij winnaar van de Europa Cup I. Daarbij levert Brabant zowel bij de vrouwen als bij de mannen een belangrijke bijdrage aan de prestaties van de nationale elftallen. Accommodaties De vier hockeybolwerken beschikken geen van allen over een accommodatie die geschikt is voor het houden van topsportevenementen van het niveau Wereldkampioenschap (hierna WK) en Europees Kampioenschap (EK). De Koninklijke Nederlandse Hockey Bond (hierna KNHB) geeft aan dat dergelijk toernooien binnen Nederland worden gehouden in voetbalstadions en deze stadions daarop tijdelijk worden aangepast (bijvoorbeeld het WK veldhockey 2014 in het stadion van ADO Den Haag). Vanuit de hockeysport in Brabant is de behoefte geuit aan upgrading van de bestaande accommodaties van de hockeybolwerken naar topaccommodaties die: internationale topsportevenementen kunnen dragen, zoals de Europacup WK als toptrainingsaccommodatie fungeren, inclusief faciliteiten voor regionale talentenontwikkeling; geschikt zijn voor rolstoelhockey/gehandicaptenhockey; multifunctioneel gebruikt kunnen worden. Ten aanzien van techniek en innovatie in de hockeysport neemt de KNHB deel aan een aantal innovatieprojecten in samenwerking met TNO en InnosportNL, bijvoorbeeld op het vlak van accommodaties, materialen (veiligheid, prestatie) en meetinstrumenten. Concrete plannen voor het realiseren van hockeyfieldlabs in Brabant zijn er nog niet. Evenementen De KNHB heeft als uitgangspunt dat er jaarlijks een internationaal topsportevenement in Nederland plaatsvindt. Dit biedt kansen voor Brabant en de KNHB heeft de provincie schriftelijk te kennen gegeven dat verenigingen met een vaste tribune/klein stadion daarvoor in aanmerking komen. Het gaat etc. 2/15
Talent-ontwikkeling De hockeysport lijkt zich steeds meer in het westen van Nederland te concentreren. Brabant heeft nu nog een sterke positie, maar het gevaar dreigt dat talenten naar het westen trekken. Om dit te voorkomen, wil de hockeysport in Brabant investeren in activiteiten op het gebied van regionale talentontwikkeling. Het versterken van de hockeybolwerken door het realiseren van toptrainingsaccommodaties betekent eveneens een impuls voor regionale opleidingscentra voor talententrainingen hockey. Bijzondere breedte- en gehandicaptensport In absolute zin beschikken nog niet veel Brabantse hockeyverenigingen over een aanbod voor mensen met een verstandelijke (G-) of lichamelijke (LG) beperking. Relatief gezien loopt Brabant binnen Nederland echter voorop met aanbod voor lichamelijk gehandicapten. De hockeybond streeft naar verdubbeling van dit aanbod in de periode tot 2015. In randvoorwaardelijke sfeer is het belangrijk dat (ver)nieuwe hockeyaccommodaties zijn ingericht om G- of LGhockey te ondersteunen. Beschouwing GS Op basis van het kernsportplan blijkt dat voor het naar een hoger niveau tillen van de hockeysport in Brabant vooral investeringen in topaccommodaties nodig zijn. Bij het college is reeds een aantal initiatieven voor de realisatie van dergelijke tophockeyaccommodaties bekend, zoals in Den Bosch (HC Den Bosch), Tilburg (HC Tilburg) en Eindhoven (Oranje Zwart). Omdat de benodigde financiële ondersteuning van deze initiatieven niet in verhouding staat tot de beschikbare middelen vanuit het Sportplan zal het college keuzes moeten maken. Daartoe is in de subsidieregeling sport een tendersysteem opgenomen. Indien na openstelling van deze regeling vanuit meerdere initiatieven een subsidieaanvraag wordt gedaan, kan het college aan de hand van de opgenomen criteria de projecten toetsen en tegen elkaar afwegen. 3/15
Hippische Sport Algemeen Brabant telt ruim 300 paardrijverenigingen met circa 12.000 leden. Daarnaast zijn er nog eens ruim 40.000 recreatieve paardensportbeoefenaars. Brabant heeft binnen Nederland de meeste verenigingen, het hoogste aantal wedstrijdrijders en de meeste wedstrijdpaarden. Het NHB Deurne is met ruim 600 studenten de grootste hippische beroepsopleiding in Nederland. In de internationale hippische wereld heeft Brabant een uitstekende naam op het gebied van fokken en trainen van paarden, en in de topsport zelf. Vele Olympische medailles zijn gehaald met Nederlandse paarden door Brabantse ruiters, zoals Anky van Grunsven, Piet Raymakers en Imke Bartels. Daarnaast wordt in Deurne jaarlijks het Horse Event georganiseerd. Dit is met meer dan 30.000 bezoekers het grootste educatieve paardensportevenement van de Benelux. Accommodaties Brabant kent momenteel geen vaste wedstrijdaccommodaties voor de hippische sport. Deze worden bij topevenementen tijdelijk opgebouwd/ingericht, zoals de Brabanthallen in Den Bosch voor het evenement Indoor Brabant. Wel beschikt Brabant over een aantal goede toptrainingsaccommodaties, zoals Academy Bartels, Stal Van Grunsven en Stal Tops. De hippische sport in Brabant onderzoekt de mogelijkheden om een vaste topwedstrijdaccommodatie te realiseren. Daarnaast bestaat de wens om de trainingsfaciliteiten voor eventing verder uit te bouwen. Het NHB Deurne heeft de ambitie om internationaal hét top-kennisinstituut voor de hippische sector te worden en wordt hierin ondersteund door de Koninklijke Nederlandse Hippische Sportbond (KNHS). Hiertoe bestaat onder meer de behoefte om het fieldlab (Paardenpraktijkcentrum), van waaruit NHB regelmatig samenwerkt met de Stichting Hippische Innovatieve projecten (Academy Bartels), HAS Den Bosch en de KNHS, verder te professionaliseren. Evenementen In Brabant vindt jaarlijks een scala aan hippische evenementen plaats. Indoor Brabant in Den Bosch behoort tot de topindoorconcoursen (springen en dressuur) van de wereld. Outdoor Brabant in Breda (voorheen Breda Hippique) ontwikkelt zich tot een internationaal topevenement met het accent op eventing en vierspannen. Andere jaarlijks terugkerende topevenementen zijn o.a. het NK Springruiters te Mierlo en het International Concours Valkenswaard. 4/15
Talentontwikkeling De KNHS ambieert een permanente toppositie in de internationale paardensport. Daarom heeft zij 10 jaar geleden samen met hoofdsponsor Rabobank het Rabo Talentenplan ontwikkeld. Dit door NOC*NSF gecertificeerde plan richt zich op nationale toptalenten en is zeer succesvol. Academy Bartels en KNHS voeren het projectmanagement van dit plan. Daarnaast zetten ook de Brabantse topstallen in op talentontwikkeling, bijvoorbeeld via het Anky Education Center in Erp.NHB Deuren fungert als partner van het Centrum voor Topsport Onderwijs in Eindhoven. Individuele talenten met een NOC*NSF status kunnen gebruik maken van het Brabants Talentenfonds van Olympisch Netwerk Brabant. Tenslotte wordt niet alleen voor ruiters, maar ook voor de paarden zelf, geïnvesteerd in talentontwikkeling. Dit gebeurt vanuit het Springpaarden Fonds Nederland. De hippische sector geeft aan dat de ontwikkeling van talenten in Brabant een impuls kan krijgen door verbetering van de trainingsaccommodaties. Bijzondere breedte- en gehandicaptensport Sinds een aantal jaar is de aangepaste hippische sport geïntegreerd met de reguliere hippische sport binnen de KNHS. Ambitie van de KNHS is om nu de aangepaste paardensport voor mennen en dressuur (beide paralympische disciplines) te ontwikkelen tot een volwaardige tak binnen de paardensport. Academy Bartels heeft plannen om de aangepaste dressuur verder te ontwikkelen. NHB Deurne richt zich op aangepast mennen. Vooralsnog is dit nog niet verder uitgewerkt in concrete plannen. De Stichting Mens en Paard (Deurne) heeft plannen om voor mensen met een beperking een manege te ontwikkelen, evenementen te organiseren en innovaties te realiseren. Hiervoor werkt ze samen met NHB Deurne en het revalidatiecentrum Blixembosch in Eindhoven. Beschouwing GS Op basis van het kernsportplan blijkt dat voor het naar een hoger niveau tillen van de hippische sport in Brabant vooral investeringen in top(trainings)accommodaties en kennisontwikkeling en innovatie nodig zijn. Het college is op de hoogte van plannen voor een topwedstrijdaccommodatie voor Outdoor Brabant in Breda en toptrainingsaccommodaties in o.a. Roosendaal en Hooge Mierde (gericht op eventing). Deze en andere initiatieven kunnen na openstelling van de subsidieregeling sport binnen de tenders voor topsportaccommodaties een aanvraag indienen, waarna het college deze zal toetsen en beoordelen. 5/15