Raadsvoorstel Datum raadsvergadering : 25 september 2014 Agendanummer : 12 Datum : 26 augustus 2014 Onderwerp Beleidsplannen Sociaal Domein inclusief zeven verordeningen Aan de leden van de raad, Voorgesteld besluit 1. Het Regionaal Beleidsplan Jeugd 2015-2017 vast te stellen. 2. Het Lokaal Beleidsplan Sociaal Domein Urk 2015-2018 Zorg voor elkaar vast te stellen. 3. De bij het onder punt 2 genoemde beleidsplan horende verordeningen vast te stellen: a. verordening Jeugdhulp b. verordening Individuele inkomenstoeslag c. verordening Individuele studietoeslag d. verordening Tegenprestatie e. verordening Wet maatschappelijke ondersteuning 2015 4. De volgende verordeningen te wijzigen in verband met wetswijzigingen in het sociale a. verordening Re-integratie b. verordening Afstemming 5. De volgende verordeningen in te trekken in verband met wetswijzigingen in het sociale a. verordening Langdurigheidstoeslag b. verordening Toeslagen c. verordening Maatschappelijke participatie schoolgaande kinderen d. verordening Wet maatschappelijke ondersteuning 2007 6. Een drietal speerpunten vast te stellen ter ondersteuning van de participatiesamenleving: a. Versterken van de basis zorg/welzijnsinfrastructuur b. Ondersteunen informele zorg: mantelzorg en vrijwilligers c. Samen de koers bijsturen: tellen en vertellen in evenwicht Inleiding Op 1 januari 2015 krijgt de gemeente er drie nieuwe taken en verantwoordelijkheden bij op het gebied van jeugd, zorg en werk. Taken die nu nog door de rijksoverheid, de provincies en de zorgverzekeringswet, worden uitgevoerd gaan naar de gemeenten. De drie nieuwe wetten zijn in februari en juli 2014 aangenomen door de Eerste Kamer en gepubliceerd in de Staatscourant: de Jeugdwet, de nieuwe Wmo 2015 en de Participatiewet. De nieuwe wetten zijn onderdeel van een omvangrijke stelselherziening. Ook de AWBZ wordt omgevormd tot de Wet Langdurige Zorg. Niet eerder in de geschiedenis vonden tegelijkertijd zoveel veranderingen plaats. Met de invoering van de Participatiewet, Jeugdwet en Wet maatschappelijke ondersteuning wordt gemeente Urk per 1-1-2015 verantwoordelijk voor: - hulp aan jongeren en hun gezinnen betreffende alle vormen van jeugdhulp zowel hulp thuis als ook behandeling en verblijf in een instelling; - hulp aan thuiswonende volwassenen met een verstandelijke, lichamelijk of psychische beperking; - hulp aan ouderen zodat zij zo lang mogelijk thuis kunnen blijven wonen; - ondersteuning aan inwoners die niet op eigen kracht werk vinden.
De Jeugdwet verplicht gemeenten om voor de zwaardere vormen van hulpverlening samen te werken. In het Regionaal Beleidsplan Jeugd staat hoe de Flevolandse gemeenten dit aanpakken. Het uitgangspunt voor de samenwerking is lokaal waar mogelijk en regionaal waar dit noodzakelijk en verplicht is. Als alle gemeenteraden van de Flevolandse gemeenten akoord gaan dan wordt de regionale samenwerking voor een periode van drie jaar vastgelegd. Bijstelling van de inhoud en samenstelling van de regionale samenwerking zal plaats vinden op basis van een evaluatie in 2016. De bedoeling is dat de regionale samenwerking de vorm krijgt van een centrumregeling. Hiervoor wordt nog dit jaar een besluit gevraagd aan de Flevolandse gemeenteraden. In het lokale beleidsplan "Zorg voor elkaar" wordt verwoord wat de invoering van de drie nieuwe wetten voor Urk betekent. Het plan bevat informatie over de soorten hulp; hoe hulp wordt georganiseerd; op welke manieren er wordt gelet op de kwaliteit en op de privacy; hoe er wordt gecontroleerd op fraude of misbruik; hoeveel budget de gemente van de rijksoverheid heeft gekregen voor alle taken en op welke manier de samenleving kan meedenken en meepraten. Het lokale beleidsplan is een uitwerking van nota We doen het samen, schouder aan skoeren door de raad vastgesteld op 19-12-2013. Het Regionaal Beleidsplan Jeugd en het Lokaal Beleidsplan Zorg voor elkaar, sluiten naadloos op elkaar aan. Het lokaal beleidsplan voldoet aan de eisen die de wetgever stelt. Er is een samenvatting gemaakt van het beleidsplan en van de zeven verordeningen. Voor de inhoud van de verordeningen verwijzen wij u naar deze samenvattingen, die bij dit raadsvoorstel zijn gevoegd. Alle documenten staan ook op de website www.urk.nl/veranderendezorg in verband met de week van de inspraak 25-28 augustus. Wettelijk gezien moet het beleidsplan en de verordeningen vóór 1 november 2014 zijn vastgesteld door de gemeenteraad. Veel wordt verwacht van de participatiesamenleving. Om dit optimaal kans van slagen te geven, wordt voorgesteld om drie speerpunten aan te wijzen voor de komende beleidsperiode. Drie speerpunten Onder participatiesamenleving wordt verstaan een samenleving waarin iedereen die dat kan verantwoordelijkheid neemt voor zijn of haar eigen leven en omgeving, waarbij de overheid geen of slechts een faciliterende rol speelt. In de praktijk uit zich dit in een ombuiging van zorg naar welzijn. De ontwikkeling van de verzorgingsstaat naar een participatiesamenleving is een cruciale voorwaarde voor een succesvolle uitvoering van de nieuwe wetgeving. Om dit proces te stimuleren, te ondersteunen en te monitoren worden drie speerpunten voorgesteld. 1. Versterken van de basis zorg/welzijns infrastructuur Om de verschuiving te kunnen maken van gespecialiseerde zorg naar welzijn, is een brede basis van algemene en collectieve voorzieningen, met name in het preventieve- en welzijnsveld, nodig. Deze basis wordt versterkt om inwoners zo gewoon mogelijk, zo licht mogelijk en altijd in aanvulling op wat inwoners zelf kunnen. 2. Ondersteuning mantelzorg en vrijwilligerswerk Met de veranderingen in het sociale domein verandert ook de behoefte aan mantelzorg en vrijwilligerswerk. De vraag naar informele zorg zal toe nemen. Iets doen voor een ander is alleen vol te houden als het ook iets oplevert; aandacht en waardering, maar ook oog voor dreigende overbelasting. Het waarderings- en ondersteuningspakket voor mantelzorgers en vrijwilligers wordt aangepast en geborgd aan de nieuwe rol. Het opgroeien met zorg, de jonge mantelzorger (jongeren tussen 12 en 23), is daarbij een extra aandachtsveld. 3. Samen de koers bijsturen: tellen en vertellen in evenwicht Gebalanceerd bijsturen dát is wat nodig is. Niet op basis van een enkele tegenvaller of casus het roer omgooien maar gericht blijven op het doel en de afgesproken koers. Dit is niet alleen een taak van het college maar ook van de raad. Van belang is dat de raad vorm geeft aan de (nieuwe) rol van de gemeenteraad in het sociale domein. De raad moet goed op de hoogte blijven van de ontwikkelingen en in het bijzonder over de stand van zaken op Urk en de regionale samenwerking.
Voorgesteld wordt om interactieve bijeenkomsten te blijven organiseren waarbij het niet alleen gaat om cijfers maar ook om het verhaal achter de cijfers. Bedoeld wordt inspirerende ontmoetingen over de voortgang van de participatiesamenleving met en voor belanghebbenden. Op die manier kan de raad niet alleen een kaderstellende rol vervullen maar ook zichtbaar zijn in de rol van volkvertegenwoordiger. In het afgelopen jaar zijn speelse vormen van overleg uitgeprobeerd waarbij het gesprek en de discussie centraal stonden met de raad en met de samenleving. Hier willen we graag mee door gaan. Communicatie Er is in de periode medio 2013 tot heden regelmatig overleg met cliëntenorganisaties, kerken, maatschappelijke organisaties, zorginstellingen en met de raad- en commissieleden over het nu voorliggende nieuwe beleid. Er zijn diverse werkvormen gebruikt zoals het drie-decentralisatiesbudgetspel, het nabootsen van keukentafelgesprekken, workshops, gesprekstafels, speeddate om alle belanghebbende partijen mee te nemen in de veranderopgave en ook om ideeën op te halen en te benutten voor beleid en uitvoering. Er zijn diverse interactieve bijeenkomsten geweest o.a. met eerste lijn, kerkelijk platform, kerken, bedrijvenkring Urk, een conferentie over de participatiesamenleving op 10 juni, bijeenkomst voor mantelzorgers op 19 en 30 juni, meepraat bijeenkomst op 3 juli en inspiratietafels over de inkoop van zorg in de periode januari-juli. Er is een folder en website gemaakt over de veranderende zorg en breed bekend gemaakt. Er zijn artikelen verschenen in het Urkerland en er is kopij is aangeleverd aan de kerken voor hun kerkblad. Met de invoering van de nieuwe taken van de gemeente op 1 januari 2015 stopt de communicatie en het overleg met belanghebbenden niet! De omslag van de verzorgingsstaat naar participatiesamenleving zal jaren in beslag nemen. Ieders inzet is nodig om de zorg voor elkaar gestalte te geven. Beoogd resultaat / effect Het regionaal beleidsplan, het lokaal beleidsplan en de bijhorende verordeningen vaststellen vóór de wettelijke termijn van 1 november 2014. Tijdige vaststelling is noodzakelijk om integraal uitvoering te kunnen geven aan de nieuwe taken in het sociaal domein. De in het lokaal beleidsplan genoemde maatschappelijke effecten zijn gericht op veilig en gezond opgroeien van jeugdigen als ook optimale zelfredzaamheid en participatie van alle inwoners van 0-100 jr. Argumenten 1. Per 1 januari 2015 treden de Wet Jeugdhulp, de Wet maatschappelijke ondersteuning en de Participatiewet in werking. 2. De gemeente is verplicht om voor de uitvoering van deze wetten een beleidsplan op te stellen. 3. Om deze wetten op de juiste manier te kunnen uitvoeren, moeten nieuwe verordeningen worden opgesteld, bestaande verordening worden gewijzigd. Evaluatie Op basis van het beleidsplan Zorg voor elkaar wordt jaarlijks een Uitvoeringsprogramma sociaal domein opgesteld. Hierin worden de accenten voor het komende jaar neergezet en in activiteiten uitgewerkt. Onderdeel van het Uitvoeringsprogramma is een terugblik op het afgelopen jaar. Eén van de drie speerpunten stelt voor om minstens eenmaal per jaar een inspirerende belevingsdag te organiseren over de voortgang van de participatiesamenleving. Een dag waarop de raad het verhaal achter de cijfers kan ervaren (zie 7.4 in het beleidsplan) door in gesprek te gaan met belanghebbenden.
Kosten, baten, dekking In het beleidsplan zijn de bedragen opgenomen die de gemeente ontvangt voor de nieuwe taken. Bijlagen o Beleidsplannen: o Regionaal Beleidsplan Jeugd 2015-2017 o Lokaal Beleidsplan Sociaal Domein Urk 2015-2018 Zorg voor elkaar o Verordeningen: o Verordening Jeugdhulp o Verordening Individuele inkomenstoeslag o Verordening Individuele studietoeslag o Verordening Tegenprestatie o Verordening Wet maatschappelijke ondersteuning 2015 o Verordening Re-integratie o Verordening Afstemming o Samenvatting Beleidsplan sociaal domein Urk 2015-2018 o Samenvatting Verordeningen Burgemeester en Wethouders van Urk, P.C. van Maaren, burgemeester M. Bogerd, secretaris
Raadsbesluit Dossiernummer: De raad van de gemeente Urk, op voorstel van het college van Burgemeester en Wethouders van de gemeente Urk d.d. 26 augustus 2014 gezien het advies van commissie II d.d. 10 september 2014 besluit: 1. Het Regionaal Beleidsplan Jeugd 2015-2017 vast te stellen. 2. Het Lokaal Beleidsplan Sociaal Domein Urk 2015-2018 Zorg voor elkaar vast te stellen. 3. De bij het onder punt 2 genoemde beleidsplan horende verordeningen vast te stellen: a. verordening Jeugdhulp b. verordening Individuele inkomenstoeslag c. verordening Individuele studietoeslag d. verordening Tegenprestatie e. verordening Wet maatschappelijke ondersteuning 2015 4. De volgende verordeningen te wijzigen in verband met wetswijzigingen in het sociale a. verordening Re-integratie b. verordening Afstemming 5. De volgende verordeningen in te trekken in verband met wetswijzigingen in het sociale a. verordening Langdurigheidstoeslag b. verordening Toeslagen c. verordening Maatschappelijke participatie schoolgaande kinderen d. verordening Wet maatschappelijke ondersteuning 2007 6. Een drietal speerpunten vast te stellen ter ondersteuning van de participatiesamenleving: a. Versterken van de basis zorg/welzijnsinfrastructuur b. Ondersteunen informele zorg: mantelzorg en vrijwilligers c. Samen de koers bijsturen: tellen en vertellen in evenwicht Urk, 25 september 2014, de raad van de gemeente Urk, de griffier, de voorzitter,