Jaarverslag 2015 Stichting Groene Allianties
Voorwoord Door de voorzitter Groene Allianties zet in op sociale innovatie Groene Allianties is al enkele jaren actief op de bedrijventerreinen in Duiven ter stimulering van duurzame initiatieven. Het jaar 2015 kende een aantal belangrijke momenten, waaronder het officieel van start gaan als stichting. Technische ontwikkelingen naar een duurzame samenleving gaan snel. Sociaal en economisch zijn we steeds meer en directer verbonden met elkaar. Wereldwijd verbonden en lokaal toepassen en benutten is een nieuwe kracht. Met Groene Allianties stappen we bewust samen in deze ontwikkeling en zien we lokaal duurzame kansen. We moeten op een andere manier durven denken, verbinden en samenwerken. Omdat we samen deze potentie zien en willen realiseren is Groene Allianties in 2015 als stichting geformaliseerd, waarin ondernemingen, overheden, onderzoek- en onderwijs instellingen (kunnen) participeren. Bart Blokland Voorzitter Groene Allianties Groene Allianties gelooft in de kracht van lokale gemeenschappen, die wereldwijd communiceren in diverse nieuwe verbanden. Sociale innovatie is de sleutel voor vernieuwing. Organisaties worden ook niet meer van bovenaf geregeld. We kijken voortaan vooral horizontaal. Sociale innovatie leidt tot nieuwe, vaak verrassende verbindingen, waardoor mensen geïnspireerd raken. Dat zien we ook bij onze participanten; anders denken, anders doen. We zijn in de wereld allemaal onderdeeltjes van een groter samenhangend geheel. Toch zijn veel bedrijven intern gericht. Lokaal kansen ontdekken en benutten creëert grote meerwaarde. We hebben dan ook het initiatief genomen om met bedrijven en overheid op de bedrijventerreinen langs de A12 in Duiven om tafel te gaan zitten. Om te kijken waar we elkaar kunnen aanvullen en versterken. Zo hebben we onder andere al twee duurzame bandenpompen, een snelle fietsverbinding, verbetering van OV en deel-parkeren kunnen bewerkstelligen. Door krachten te bundelen en innovatief te durven zijn, worden nieuwe duurzame kansen gecreëerd. Zo willen we in 2016 met alle participanten meer duurzame elektriciteit opwekken door zon-pv, warmte, koude en energie met elkaar gaan delen, collectieve inzet van fietsen en delen van de middelen die er zijn. Door samen te werken en lokaal te delen, ontstaan er weer nieuwe ideeën en initiatieven. Op deze manier maken we beter gebruik van elkaars kracht(en). Nieuwe wereld Veranderingen zijn vaak spannend, maar ook leuk en geven energie. Zó willen we sociale innovaties ook bekijken. Samen processen anders inrichten. Grondstoffen in de bodem zijn eindig, maar er liggen nieuwe kansen om ze eindeloos te (her)gebruiken, als we die samen maar durven te pakken. Op die manier mogen we tegenwoordig bewuster in het leven staan, door te genieten van elkaar en al het moois dat we samen kunnen creëren. Inhoudsopgave Voorwoord van de voorzitter Visie Werkwijze Samenwerkingsthema s Resultaten 2015 Plannen 2016
Visie Stichting Groene Allianties Stichting Groene Allianties stelt zich ten doel samen met ondernemers, ondernemingen, overheden, onderwijs- en onderzoeksinstellingen en omwonenden te werken aan de verduurzaming en het toekomstbestendig maken van de bedrijventerreinen langs de A12 in Duiven. De stichting biedt een platform om gezamenlijk te komen tot baanbrekende nieuwe ideeën en ontwikkeling van projecten. Daarnaast kan mogelijk business ontstaan door vraag van andere organisaties en projecten die aansluiten op de core business van uw bedrijf. 1. Samen zorgen we voor Een positieve energiebalans op de bedrijventerreinen. Schone, stillere en goed bereikbare bedrijventerreinen. Groenere en aantrekkelijkere bedrijventerreinen. Collectief beheer. 2. Waarom participeren We werken gericht samen aan verduurzaming. Kennisdeling binnen Duiven en binnen Nederland. U maakt meetbare energiebesparing, milieuwinst, kostenbesparing en/of nieuwe revenuen mogelijk. Door collectieve aanpak creëren we meer mogelijkheden. Onderstaande bedrijven en overheid hebben in 2015 geparticipeerd in Stichting Groene Allianties om bedrijfsvoering te verduurzamen, te leren van elkaar door kennisdeling en gezamenlijk duurzame projecten te realiseren.
Visie Stichting Groene Allianties 3. Samenwerking Stichting Groene Allianties staat niet alleen, ook elders in Nederland zijn er grote duurzame ambities. Regionaal en landelijk wordt er dan ook intensief samengewerkt om toegevoegde waarde te creëren op het gebied van People, Planet en Profit. Groene Allianties werkt onder andere samen met:
Van idee tot realisatie Werkwijze Stichting Groene Allianties De visie en ambitie om te verduurzamen zijn uitgangspunten. Stichting Groene Allianties organiseert, en participanten (bedrijven) blijven aan het stuur. Ideeën ontstaan op diverse manieren Idee Zelfstandig vanuit participanten. Naar aanleiding van (lunch)bijeenkomsten. Een rondje langs de bedrijven vanuit het facilitaire team. Et cetera... Beoordeling idee Stichting Groene Allianties beoordeelt samen met haar participanten ieder idee Draagt het idee bij aan een positieve energiebalans of; een schoner, stiller en goed bereikbaar bedrijventerrein of; een groener en aantrekkelijker bedrijventerrein? Toetsing op haalbaarheid en wenselijkheid door experts. Business case Business cases bevatten de volgende onderdelen Aanleiding en omschrijving van de case. Aanpak, betrokken partijen, opdrachtgever/trekker, themamanager. Benodigde inzet en middelen, kosten, kostenverdeling. Planning. Business cases worden voorgelegd aan participanten en stichtingsbestuur Besluit Business cases worden beoordeeld op haalbaarheid en wenselijkheid. Bij een collectief belang wordt een opdrachtgever namens de bedrijven benoemd. Indien participanten en bestuur akkoord zijn, krijgt de stichting de opdracht het project op te starten. Uitvoering gaat als volgt Uitvoering Opdrachtgever stelt de gevraagde inzet en middelen ter beschikking. De themamanager is verantwoordelijk voor de uitvoering van het project. Periodieke rapportage aan de programma coördinator, het bestuur en de opdrachtgever. Tijdens de uitvoering en na oplevering zal de stichting naar spin-offs op zoek gaan.
Samenwerkingsthema s In 2015 Participanten hebben in 2015 gewerkt aan 1. Duurzame Energie Het energielandschap verandert. Meer en meer energie komt uit duurzame, lokale bronnen en dit willen we zo efficiënt mogelijk (lokaal) gebruiken. Gasgestookte CV-ketels worden vervangen voor warmtepompen, elektrische auto s vervangen oude diesels en energie wekken we zelf op met zonnepanelen. De ambitie van het thema Duurzame Energie is energie efficiënt(er)e bedrijventerreinen in Duiven. Ultimo komt er een smart grid om de uitwisseling van energetische vormen en afstemming vraag, overschot en aanbod van lokale private partijen te faciliteren. Groene Allianties onderzoekt met haar participanten welke duurzame energieprojecten mogelijk zijn. Door samen te werken en gegevens met elkaar te delen, worden projecten geïnitieerd en uitgevoerd. Analyses van energieverbruiksgegevens van participanten hebben aangetoond dat deelname aan een collectief loont. Zo kan bijvoorbeeld door het uitwisselen van energie 37,5% CO 2 -reductie en 25% reductie op energiekosten worden behaald. 2. Duurzame Mobiliteit Bereikbaarheid is een belangrijke voorwaarde voor het goed economisch functioneren van bedrijventerreinen, dat geldt ook in Duiven. Dan gaat het over vervoer van goederen en personen, zijnde werknemers en klanten. Groene Allianties zet in op een goede bereikbaarheid door het slim inzetten van bestaande capaciteit en de inzet van Duurzame Mobiliteit. Organisaties kunnen hun restcapaciteit aan bijvoorbeeld vervoermiddelen, parkeerplaatsen, deelfietsen of lopende taxicontracten en bestaande kennis en kunde inbrengen in de Groene Allianties ten gunste van de bereikbaarheid van het hele gebied. Op deze manier kunnen kleine werkgevers profiteren van de inkoopvoordelen van grote werkgevers en andersom kunnen grote werkgevers profiteren van de creativiteit en slagkracht van de kleinere werkgevers: samen staan we sterk. 3. Groen Netwerk De bedrijventerreinen in Duiven zijn onderdeel van het stedelijk en groene landschap van de Liemers en de IJsselzone. Groen zorgt voor een aangename en gezondere omgeving voor de bezoekers en werknemers en stimuleert tevens de beweging in het langzaam verkeer. Bedrijven willen zelf op het eigen terrein vergroenen. Er blijkt behoefte te zijn aan meer samenhang tussen de diverse delen van het terrein maar ook tussen de openbare ruimte en de bedrijfskavels. Deelnemende partijen verbinden zich om gezamenlijk toe te werken naar een duurzaam en groene werk- en klantomgeving op de bedrijventerreinen in Duiven.
Wat brengt de toekomst In 2016 Wat brengt de toekomst? Stichting Groene Allianties staat voor het creëren van nieuwe kansen en mogelijkheden. Stichting Groene Allianties biedt een platform om gezamenlijk en door middel van creatief denken te komen tot baanbrekende, nieuwe ideeën. Lokale waardecreatie is het uitgangspunt, waarvoor de verbinding met benodigde partijen wordt gezocht in flexibele en soms tijdelijke samenwerkingsverbanden. Revenuen voor de stichting ontstaan uit participatie en cocreatie én projecten. Dit vraagt in de toekomst om een andere manier van samenwerken, namelijk project gedreven en altijd waarde toevoegend. Raad van Uitzicht Allianties met vragers en aanbieders Lokale waardecreatie Tijdelijk, flexibele samenwerkingsverbanden per thema s, project of proces. Dus ook een DEC, GBC, GZ, leveranciers etc. Leren, visie, projectontwikkeling, business cases Stichting aandrijving Facilitair Team en bestuur; verantwoordelijkheid en bevoegdheid gecombineerd Ook in 2016 nodigen wij u graag uit te participeren en mee te doen met projecten.
Resultaten In 2015 Groene Allianties heeft in 2015 grote stappen gemaakt. Een korte terugblik op wat we afgelopen jaar samen bereikt hebben. Collectief loont Stichting Fietspad Extra Buslijn CHIPS Vanaf begin 2015 zijn een aantal partijen actief aan de slag gegaan om met elkaar te onderzoeken welke duurzame energieprojecten mogelijk zijn. Door middel van analyse van energieverbruiksgegevens van bedrijven is aangetoond dat deelname aan een collectief loont voor bedrijven. Bijvoorbeeld door het uitwisselen van energie is het mogelijk 37,5% CO 2 -reductie en 25% reductie op energiekosten te behalen. Business cases die hierbij uitgewerkt zijn, zijn onder andere keten afval warmte sluiten, koelen met warmte en collectief zonnepanelen organiseren. In juni 2015 werd Groene Allianties een stichting. Op deze manier kunnen partijen nog beter samenwerken, gezamenlijk projecten oppakken en publieke en private financiering organiseren. Groene Allianties voert samen concrete projecten uit en doet vandaag wat gisteren al had gekund. Bijvoorbeeld plaatsen van zonnepanelen, verduurzamen van mobiliteit en de werkomgeving gezonder en groener maken. Bedrijventerreinen zijn plekken waar nog veel winst te behalen valt. Door de vele verschillende kenmerken en belangen van gevestigde bedrijven wordt daar vaak maar beperkt samengewerkt. Het combineren van functies, voorzieningen en het koppelen van behoeften kan economische, sociale en ecologische winst opleveren. Stichting Groene Allianties zette zich in voor een snelfietspad tussen station Westervoort en de bedrijventerreinen in Duiven. Alliander stond een stuk van hun terrein af waarlangs het snelfietspad de Dijkgraaf kan ontsluiten. Daarmee zijn fietsers comfortabeler én sneller op het bedrijventerrein. In 2016 komt een uitbreiding van het snelfietspad langs de bedrijventerreinen in Duiven. Samen met Breng OV werd een uitbreiding op het busverkeer verwezenlijkt. Tijdens de spits rijdt er vier keer per uur een bus vanaf station Westervoort naar Nieuwgraaf Duiven. Op deze manier kunnen medewerkers en bezoekers van bedrijven op het bedrijventerrein Nieuwgraaf op een duurzame manier reizen. In het kader van het EU-project fietsstimulering tekende voorzitter Bart Blokland de letter of intent met CHIPS: Cycle Highways Innovation for Smarter People Transport and Spatial Planning. Het streven is om de uitrol in het eerste kwartaal van 2016 te laten plaatsvinden.
Resultaten In 2015 Zonne-energie Green Business Club Groene Allianties wil op de bedrijventerreinen in Duiven zonne-energie beschikbaar maken voor alle bedrijven, waarbij zij niet zelf hoeven te investeren en ook hun energierekening kunnen verlagen. Dit doen we door het collectief te organiseren! Hierbij kunnen alle bedrijven op het bedrijventerrein aanhaken, of zij nu zelf wel of niet over geschikt dakoppervlakte beschikken, of veel of weinig energie verbruiken. In samenwerking met Energie van Hollandsche bodem hoeven jouw panelen niet op jouw dak te liggen en ze hoeven ook niet van jou zelf te zijn. Door samen te werken en met elkaar te delen, ontstaan er nieuwe ideeën en initiatieven. Daarom is in december 2015 een samenwerking gerealiseerd tussen Stichting Groene Allianties en Green Business Club Nederland, onderdeel van de Dutch Green Building Council. Door deze intensieve samenwerking kunnen we landelijk en regionaal toegevoegde waarde creëren op het gebied van People, Planet en Profit. GBC is een lokale impactorganisatie die samen met lokale partijen werkt aan het verduurzamen van steden en gebieden in Nederland. GBC richt zich op projecten en initiatieven die daadwerkelijk waarde toevoegen aan de kwaliteitsverbetering van gebieden in Nederland en van gebouwen die hierin gevestigd zijn. GBC richt zich op groene projecten en op projecten met een sociaal-maatschappelijke waarde. GBC NL faciliteert samen met een aantal partners (Cofely, Alliander en APPM) de oprichting van lokale GBC s. Door samen te werken wordt GA onderdeel van het netwerk van lokale GBC s in het hele land. Samenwerking GBC NL en GA bundelen hun krachten en ondersteunen elkaar met voorbeeldprojecten, uitwisselen van kennis en expertise. Sociale innovaties zijn vaak spannend, maar ook leuk en geven energie. Samen processen anders inrichten. Voorzitter GA, Bart Blokland: Grondstoffen in de bodem zijn eindig, maar er liggen nieuwe kansen om ze eindeloos te gebruiken, als we die samen maar durven te pakken. Op die manier mogen we tegenwoordig bewuster in het leven staan, door te genieten van elkaar en al het moois dat we samen kunnen creëren.
Plannen In 2016 In 2016 lopen we verder op het pad van verduurzaming. Een vooruitblik... Duurzame Energie Zonnepanelen op de daken Zoals in het jaaroverzicht 2015 al te lezen is wil Groene Allianties op de bedrijventerreinen in Duiven zonne-energie beschikbaar maken voor alle bedrijven. Hierbij kunnen alle bedrijven op de terreinen aanhaken, of zij nu zelf wel of niet over geschikt dakoppervlakte beschikken, of veel of weinig energie verbruiken. Energie van Hollandsche bodem is op dit moment druk voorwerk aan het verrichten in de vorm van quick scans bij bedrijven. In de loop van 2016 worden er echt daadwerkelijk zonnepanelen op de daken gelegd. Koelen met warmte Groene Allianties heeft een rekenmodel beschikbaar, onder welke condities het voor bedrijven interessant is om warmte van het afvalverwerkingsbedrijf AVR tijdens de zomerperiode te gebruiken door inzet van een absorptiekoelmachine. Samen met Solabcool werken we aan een propositie vanuit de Groene Alliantie, met twee varianten. Zelf investeren met collectiviteitskorting of Energy as a service via een esco. Duurzame Mobiliteit In december 2015 is de intentieverklaring getekend voor het EU-project fietsstimulering CHIPS. Dit project met de inzet van E-Poolfietsen / high speed pedelec willen we het eerste kwartaal van 2016 uitrollen. Daarnaast zijn we met gemeente Duiven in gesprek over een doorsteek van het fietspad bij Indufil B.V., te realiseren in 2016. Verder willen we in 2016 realiseren Vulpunt GroenGas Carpoolapp bedrijf/gebied Uirbreiding E-bike Inzet E-auto Groen Netwerk In het voorjaar van 2015 zijn vaste planten met het certificaat Milieukeur aangeplant. Nuttige insecten zoals bijen en klein wild vinden hun beschutting en nestmateriaal. De uitgebalanceerde beworteling van de planten zorgt voor een goede doorlaatbaarheid en gunstig klimaat voor het bodemleven. Begin 2016, wanneer de civiele werkzaamheden op het terrein klaar zijn, volgt het volgende deel.
Plannen In 2016 Inspiratie Om de projectenportefeuille te blijven aanvullen met goede duurzame initiatieven organiseren wij regelmatig inspirerenden bijeenkomsten voor de bedrijven op de bedrijventerreinen langs de A12 in Duiven. U bent van harte welkom om ideeën, vragen of uitdagingen te komen delen. Samen staan we sterker!