Jaarverslag 2014 Inzet 2015 2016 Leefbaarheid in Noordenveld de situatie in de dorpen en wijken Resultaten en inzet vrijwilligerswerk mantelzorgondersteuning jongerenwerker jaarverslag WiN 2014 inzet 2015 2016 1
Samenvatting jaarverslag 2014 en werkplan 2015 Welzijn in Noordenveld WiN vindt aandacht en omzien naar elkaar belangrijk en een voorwaarde voor een goede samenleving. Dat sluit goed aan bij de nieuwe WMO waarin meer verantwoordelijkheid van burgers wordt gevraagd en meer een beroep doen op elkaar in plaats van op betaalde voorzieningen. Buurtwerk in 2014 Onze inzet in het buurtwerk binnen het sociaal wijkbeheer levert een grote bijdrage aan betrokken burgers en inzet van burgers voor leefbaarheid. Inzet van burgers voor elkaar gaat niet altijd vanzelf. De buurtwerkers van WiN werken buurtgericht en kennen de buurt en haar bewoners. We brengen mensen bij elkaar rond leefbaarheidsproblemen waardoor de tevredenheid toeneemt. De Wijk- en dorpsbelangenorganisaties zijn zeer belangrijke gesprekspartners. Onze inzet is gericht op een goed functioneren. Ontmoeting blijft een voorwaarde voor activiteit. Wij ondersteunen daar waar het nodig is. WiN voert het secretariaat van de organisatie van de wijk- en dorpsschouwen en ondersteunt de inwoners. Het netwerk sociaal wijkbeheer en het platform wijkbelangenorganisaties worden door WiN secretarieel ondersteunt. De platforms dragen bij aan informatie-uitwisseling en kennis toename van kennis rond initiatieven ter verbetering van de leefbaarheid. Bijna 40 ouderen hebben gebruik gemaakt van de ouderenadviseur in Roden. De coördinatie van de Sport- en cultuurcoaches is in handen van WiN evenals de functie cultuurcoach. Daarvan is een aparte evaluatie uitgebracht. Buurtwerk in 2015 In 2015 zetten we onze inzet grotendeels voort zoals in 2014. Daarnaast willen we binnen het buurtwerk extra aandacht geven aan aandacht voor (nieuwe) kwetsbare groepen in de dorpen en wijken. Specifieke aandacht krijgt het thema eenzaamheid, vooral onder ouderen. In 2015 willen we starten met buurtbemiddeling. Samenwerking met de Noordenveldwerkers ten behoeve van een geïntegreerd optreden in dorpen en wijken blijft onze inzet. In Norg en Peize wordt onderzocht of de opzet van het platform wijkbelangenorganisaties in Roden ook voor die dorpen een gewenste opzet kan zijn. 2015 is een overgangsjaar van het ouderenadvies van WiN naar de Noordenveldwerkers. WiN gaat zich meer projectmatig en preventief inzetten. De inzet voor de sport-en cultuurcoaches zal in 2015 worden voortgezet. Vrijwillige inzet De inzet van WiN ten behoeve van vrijwilligers en vrijwillige inzet gaat vooral ook mèt vrijwilligers in diverse platforms. Centrale rol heeft het Steunpunt Vrijwilligerswerk. Van daaruit worden leemtes geconstateerd en vinden initiatieven plaats. Het Steunpunt, beroepsmatig ondersteund door WiN, heeft cursussen aangeboden, brengt een nieuwsbulletin uit en coördineert de activiteiten in het kader van NLdoet. NLdoet heeft 372 mensen vrijwillig laten werken waarvan het grootste deel scholieren. Het Vrijwilligers Informatie Punt (VIP) in het Inwonersplein is dè centrale plek waar vrijwilligers terecht kunnen voor vragen, advies, vacatures en aanbod. Door de VrijwilligersVacaturebank zijn in 2014 160 mensen bemiddeld. Er zijn 80 vacatures geplaatst. De Vrijwillige Hulpdienst bemiddelt bij lichte zorgvragen. Daar zijn dit jaar ruim 100 aanvragen binnengekomen waarvan het merendeel is opgelost. De Klussendienst heeft ook ruim 100 klussen verricht. Samen met andere organisaties heeft WiN het initiatief genomen voor een Repaircafé. Het Repaircafé is inmiddels een erkende zelfstandige voorziening. De Tuindienst is een nieuw initiatief, maar in 2014 nog niet gestart. De 'Noordenveldse uitdaging' is in december officieel gestart. Binnen de Uitdaging worden maatschappelijke vragen gekoppeld aan inzet van ondernemers. WiN heeft voor 20 uitkeringsgerechtigden een participatiebaan gezocht en gevonden. Mantelzorg De lokale activiteiten voor mantelzorgers worden vooral door het Contact Punt Mantelzorg (CPM) georganiseerd. Deze groep bestaat uit (ex) mantelzorgers. WiN ondersteunt deze groep en coördineert de activiteiten. Informatie-uitwisseling, ontmoeting en ontspanning staan centraal op de aangeboden activiteiten. Op de dag en tijdens de maand van de mantelzorg vinden extra activiteiten plaats. Bewustwording van de problematiek is een belangrijke voorwaarde voor het ontwikkelen van steun en aandacht voor mantelzorgers. WiN heeft zich vooral gericht op organisaties en verenigingen in Noordenveld jaarverslag WiN 2014 inzet 2015 2016 2
onder de titel Mantelzorgers Binnenboord. Mantelzorgers kunnen gebruik maken van de netwerkcoach. Daartoe zijn vrijwilligers opgeleid. Doel is het uitbreiden van contacten. De mantelzorgconsulent heeft in 2014 85 individuele contacten gehad met mantelzorgers. Daarnaast is zij ook aanwezig bij activiteiten voor mantelzorgers. Daar vinden ook gesprekken plaats. De belasting van mantelzorgers neemt toe. Het Alzheimercafé (AC) is op initiatief van WiN in 2013 opgericht. In 2014 heeft het een erkende plaats verworven. Er zijn 6 avonden georganiseerd, bezocht door in totaal ongeveer 300 mensen. Op middelbare scholen is via gastlessen aandacht besteed aan jonge mantelzorgers. Jeugd Het jongerenwerk is een geïntegreerde functie binnen het buurtwerk. Er is regelmatig contact met jongeren op hangplekken en jeugdsozen, waar nodig in overleg met politie en gemeente. De overlast is beperkt. Activiteiten waar veel jongeren komen worden bezocht en er worden contacten gelegd. Het jongerenwerk maakt deel uit van het CJG. WiN onderhoudt de website van het CJG. Alcoholgebruik heeft aandacht gekregen n.a.v. een incident op de Rodermarkt. Er hebben bijeenkomsten met de jongeren plaatsgevonden en voor ouders is een informatieavond georganiseerd. Samen met andere partijen zijn gastlessen op het Dr. Nassaucollege georganiseerd. In groep 8 van bijna alle basisscholen zijn gastlessen over omgaan met Social Media georganiseerd. Die werden zeer positief gewaardeerd. Overige werkzaamheden Sinds de totstandkoming van het Inwonersplein wordt de balie door WiN 40 uur ingevuld. WiN vult de baliefunctie voor diverse organisaties in. Er is een forse toename te constateren van het aantal contacten. Dit jaar waren er ruim 9000 contacten. WiN organiseert een aantal diensten; personenalarmering (210 deelnemers), E-mailmaatjes (10 deelnemers), rollatorkeuring (62 deeln.) en belastinghulp (300 klanten.) WiN trekt de kar voor de Noordenveldse SamSam. Lokale vrijwilligersorganisaties ontmoeten elkaar en wisselen informatie uit en werken aan samenhang. De inzet en ondersteuning voor het 50+ blad NoordenveldPlus is dit jaar beëindigd. Resultaat is een zelfstandige organisatie en een goed gelezen blad dat vier keer per jaar verschijnt. WiN organiseert kostendekkend een aantal cursussen waaronder dit jaar kunstgeschiedenis en koken voor mannen. In het kader van Sport en Bewegen voor Senioren coördineert WiN een zwemgroep en zes gymnastiekgroepen. jaarverslag WiN 2014 inzet 2015 2016 3
Inhoudsopgave Pagina: Samenvatting 2 Inleiding 6 1. 2. 3. 4. 5. Sociaal wijkbeheer Leefbaarheid in Noordenveld 7 Inleiding Noaberschap, niet vanzelfsprekend Ontmoeting als basis voor leefbaarheid Gebiedsgericht werken Samenhang Noordenveldwerker Aanwezig in de dorpen Wijk- en dorpsschouwen Netwerk Sociaal wijkbeheer Platform wijkbelangenorganisaties Ouderenadvies Roden Sport-en cultuurcoaches Vrijwillige inzet 13 Steunpunt vrijwilligerswerk Vrijwilligers Informatie Punt (VIP) VrijwilligersVacaturebank (VVB) Vrijwilligers hulpdienst Klussendienst en Repaircafé Scholing Cursus zorgvrijwilligers Pilotproject 'in eigen hand' Nieuwsbulletin NL doet Noordenveldse uitdaging Partiticipatiebanen Tuindienst Mantelzorgondersteuning 15 Bewustwording Netwerkcoaches WiN herkenbaarheid Onderzoek Mantelzorgconsulent Jeugd Roden, Norg, Een, Veenhuizen en Peize Social Media Overlastmeldingen Jongerenwerk binnen het buurtwerk Drank- en drugsgebruik Gastlessen op scholen Gemeentelijke participatie 18 Overige werkzaamheden Baliefunctie Personenalarmering E-mailmaatjesproject 21 jaarverslag WiN 2014 inzet 2015 2016 4
Samsam Rollatorkeuring NoordenveldPlus Belastinghulp Cursussen Sport-en Bewegen voor Senioren Bijlage: de situatie in de dorpen en wijken jaarverslag WiN 2014 inzet 2015 2016 23 5
Inleiding In deze notitie legt WiN verantwoording af over haar inzet in 2015 en blikt vooruit op haar inzet in het buurtwerk in 2015 en 2016. Het buurtwerk, dat uitgevoerd wordt binnen het sociaal wijkbeheer, is steeds meer een centrale functie van WiN. Dat krijgt in hoofdstuk 1 ook uitgebreid aandacht. In de bijlage is de inzet per wijk/dorp aangegeven. In Hoofdstuk 2,3 en 4 komen respectievelijk onze inzet ten aanzien van het vrijwilligerswerk, mantelzorgers en jeugd aan de orde. In hoofdstuk 5 staan onze overige werkzaamheden, waarvan onze inzet voor de balie van het Inwonersplein het grootste deel is. Per hoofdstuk wordt het gewenst resultaat (door de gemeente geformuleerd) genoemd. Zelf invloed hebben op je eigen leefomstandigheden is belangrijk voor een gelukkig leven. Met elkaar maken we onze gemeenschap; contacten met anderen zijn daar een essentieel onderdeel van. Invloed hebben en mensen bij elkaar brengen zijn twee peilers van het werk van WiN! De inzet van de medewerkers van WiN is gericht op omzien naar elkaar en invloed uitoefenen op je eigen leefwereld. Uitgangspunten die prima passen binnen de nieuwe Wet Maatschappelijke Ondersteuning. Het begrip 'Kanteling' staat daarin centraal. Regie over het eigen leven en zelfredzaamheid zijn de belangrijkste uitgangspunten en ook het 'anders doen' met elkaar. Daarin wordt vooral gedoeld op de verhouding gemeente en 'burger', waarbij vertrouwen en naast elkaar staan uitgangspunt zijn. De gemeente ziet een belangrijke rol voor WiN in dit proces weggelegd en heeft uitgesproken de komende jaren met ons daarover afspraken te willen maken. Daar zijn wij blij mee! WiN heeft de laatste twee jaren een forse reorganisatie doorgemaakt. Daardoor zijn we goed in staat om de resultaten zoals die met de gemeente zijn afgesproken, te behalen. We doen ons werk met enthousiasme en veel plezier: samenwerken aan leefbaarheid met als resultaat tevreden en betrokken inwoners Ik wens u veel leesplezier! Anne van Veen directeur Welzijn in Noordenveld jaarverslag WiN 2014 inzet 2015 2016 6
1. Sociaal wijkbeheer: Leefbaarheid in Noordenveld In 2013 heeft de gemeente onderstaande opdracht en gewenst resultaat benoemd. In de tekst daaronder vindt u eerst achtergrond informatie en bij de ingesprongen tekst de inzet van WiN in 2014 en daarna. Opdracht en gewenst resultaat gemeente Noordenveld In dorpen en wijken zijn de inwoners betrokken bij en tevreden over hun leefomgeving en nemen zelf het initiatief in het behoud en verbeteren van de kwaliteit van hun woon- en leefomgeving. In de dorpen en wijken van Noordenveld zijn goed georganiseerde en betrokken dorps/wijkbelangenverenigingen actief. De verenigingen zijn een zelfstandige en volwaardige gesprekspartner voor de gemeente. Overlast in dorpen en wijken is teruggedrongen. In de gemeente Noordenveld wordt het potentieel aan vrijwillige inzet benut voor de leefbaarheid in wijken en dorpen. De doelgroep jongeren wordt binnen deze context bereikt. Inleiding Noordenveld bestaat uit ruim 30 sociale gemeenschappen (een groep mensen die samenleeft in een geografisch afgebakend gebied en die zich in meer of mindere mate bij elkaar betrokken voelt); de kleinere dorpen en de wijken. De dorpen bieden rust, ruimte en groen in combinatie met goede voorzieningen. De drie kerndorpen waar veel voorzieningen zijn, zijn Roden, Peize en Norg. Onderwijs, winkels, financiële diensten en zorg zijn ruim voorhanden in deze dorpen. Voor de overige dorpen zijn deze op beperkte afstand aanwezig. De gemeenschap met een lokale culturele samenhang, verantwoordelijkheidsgevoel en vanzelfsprekende, onderlinge steun staat onder druk. Terwijl juist dit kwaliteiten zijn die zowel door gevestigden als nieuwkomers op het platteland zo sterk gewaardeerd worden. Volgens de prognose van de provincie Drenthe krimpt de bevolking van Noordenveld op de lange termijn. Tot 2020 is er nog sprake van een lichte afname (bijna 1000 inw.). Naast het aantal inwoners verandert vooral de samenstelling van de bevolking drastisch; het aantal ouderen (65+) neemt sterk toe. Het aantal zogenoemde oudere ouderen mensen van 75 jaar of ouder - verdubbelt bijna. Tegelijkertijd is er ook sprake van ontgroening. De groep schoolgaande kinderen neemt sterk af. De veranderingen in de samenstelling van de bevolking hebben gevolgen voor de woningmarkt, zorgvoorzieningen en het onderwijs. Per dorp zijn er uiteraard verschillen. In het algemeen is de leefbaarheid in de dorpen goed. Met name aandacht voor de meer kwetsbaren verdient aandacht. Noaberschap, niet meer vanzelfsprekend De laatste jaren komt er steeds meer verantwoordelijkheid op het gebied van zorg en welzijn bij de gemeenten te liggen. Die transities gaan gepaard met forse bezuinigingen en afbouw op de zorg. Daardoor is er minder professionele hulp beschikbaar en moeten inwoners zich langer zelf redden, zo nodig met hulp van vrienden, buren of kinderen. Daarmee wordt een beroep gedaan op het gemeenschapsleven (inclusief de inzet van vrijwilligers) en de directe omgeving van de hulpvrager. Het gemeenschapsleven is een noodzakelijke hulpbron voor chronisch zieken of gehandicapte dorpsbewoners die zelf weinig familie of vrienden hebben. Naoberschap staat hoog in het vaandel voor de inwoners van de gemeente. Uit de 'Barometer leefbaarheid' komt naar voren dat rond de 90% van de inwoners zegt altijd bereid te zijn om zijn buren te helpen als dat nodig is en het belangrijk te vinden dat mensen in het dorp op elkaar kunnen rekenen. Maar hoe groot is het verschil tussen zeggen te doen en daadwerkelijk doen? Mensen die hulp nodig zijn, hebben er niet zoveel jaarverslag WiN 2014 inzet 2015 2016 7
aan als het omzien naar elkaar zich beperkt tot retoriek. In de dorpen zelf dringt nog onvoldoende door dát het retoriek is. Die beseffen nog onvoldoende dat noaberschap wezenlijk veranderd is. Dorpsbelangenorganisaties houden zich meer met ruimtelijke projecten en plannen bezig, terwijl de behoefte aan informele hulp en zorg in het dorp groeit. Inzet WiN 2014: WiN brengt daar waar nodig partijen bij elkaar rond leefbaarheidsproblemen met als doel vanuit betrokkenheid en eigen verantwoordelijkheid te zoeken naar oplossingen daarvoor. Inzet WiN 2015 en 2016: Voortzetting inzet 2014 en het belang van aandacht voor elkaar en voor de meer kwetsbare groepen in de dorpen en wijken extra onder de aandacht brengen. Onderzocht wordt of de wijkschouwen een middel kunnen zijn of de wijk- en dorpsbelangenorganisaties. Ook kan op andere manieren het onderwerp aan de orde komen. Natuurlijk zetten mensen nog wel de kliko voor elkaar buiten en vangen ze elkaar op bij calamiteiten. Maar in de onderlinge hulprelaties tussen dorpsbewoners is de moderne behoefte aan privacy en sociale afstand duidelijk zichtbaar. Hulprelaties in dorpen zijn nogal veranderd in de afgelopen 60 jaar. Mensen die elkaars sleutel hebben, gaan niet bij elkaar op de koffie zelfs niet als er een verjaardag wordt gevierd. Wie in de winter het stoepje veegt van de buurvrouw op leeftijd, spreekt haar misschien alleen maar via het raam gezellig, maar dan krijg je niet te horen dat zij worstelt met beginnende dementie. Je kunt in alle vriendelijkheid de heg snoeien voor een buurman die zorgt voor zijn chronisch zieke vrouw, maar dan zie je misschien niet dat het huis van binnen aan het verslonzen is. Deels komt dat simpelweg omdat burenhulp vroeger vaker ook familiehulp was: in een dorp woonden maar een paar grote families, die elkaar natuurlijk onderling gewoon hielpen omwille van de familieband, ook thuis, in de privésfeer. Daarbij overlapten economische en sociale belangen: systemen voor noaberschap vonden niet voor niets hun oorsprong in boerengemeenschappen. Die banden en belangen zijn drastisch veranderd. Uit de Barometer komt naar voren dat een grote meerderheid van de inwoners vindt dat het belangrijk is dat het goed gaat met de bewoners van hun dorp. Wanneer het gaat om de leefbaarheid van het dorp in meer algemene zin, dan voelen de inwoners zich aanzienlijk minder verantwoordelijk: de bereidheid is lager in de grote en de kleine dorpen, en juist wat hoger in middelgrote dorpen (150-800.) Gelukkig zijn er dus ook dorpsbewoners en dorpsbelangenorganisaties die zich bewust zijn van de inzet die nodig is. Juist voor specifieke problematieken als eenzaamheid en gebrek aan zingeving. Noaberschap en lokale sociale netwerken komen weliswaar minder spontaan tot stand, maar kunnen wel georganiseerd worden. Ontmoeting als basis voor leefbaarheid In algemene zin geldt dat ontmoeten bevorderlijk is voor de onderlinge verbondenheid en daarmee ook voor de leefbaarheid. Ontmoeting vindt plaats bij activiteiten, binnen vereniging of dorpshuis. Het verenigingsleven op het verstedelijkt platteland is niet zaligmakend (meer). In 'de Barometer' wordt geconstateerd dat bijna twee derde van de inwoners lid is van één of meer verenigingen. Mensen die lid zijn van een vereniging of op een andere manier actief zijn in hun dorp voelen zich vaker verbonden met hun dorp. Maar ruim een derde is geen lid van een vereniging. Inwoners zoeken de vereniging uit die bij hem of haar past. Zo komt het dat bewoners van een nabijgelegen dorp lid zijn van de vereniging in het buurdorp en dorpsbewoners lid zijn van de vereniging in de stad. Daarmee wordt het verenigingsleven als ontmoetingspunt en katalysator voor lokaal sociaal vertrouwen de basis voor onderlinge hulp aangetast. Ruim de helft van de inwoners (in de grotere dorpen minder) voelt een betrokkenheid bij het dorpshuis. Het dorpshuis speelt daarmee een belangrijke rol bij ontmoeting, maar andere manieren van ontmoeten zijn denkbaar (uit de Barometer). Naarmate mensen zich meer verbonden voelen met hun dorp en met andere dorpsgenoten, zijn zij tevredener met hun dorp. Ontmoeten is dus essentieel voor leefbaarheid. Naast het verenigingsleven en ontmoeting in het dorpshuis is het belangrijk andere laagdrempelige manieren van ontmoeting te stimuleren. jaarverslag WiN 2014 inzet 2015 2016 8
Inzet WiN 2014: WiN stimuleert daar waar nodig ontmoeting onder inwoners van Noordenveld. Inzet WiN 2015 en 2016: Voortzetting inzet 2014. Extra aandacht krijgt daarbij de groep eenzame ouderen. Gebiedsgericht werken Binnen WiN werken we gebiedsgericht. Dat betekent dat buurtwerkers op de hoogte zijn van wat er in hun gebied (wijk/dorp) speelt en dat de werker ook voor de inwoners in het gebied een herkenbaar en toegankelijk persoon is. Inzet WiN 2014: De buurtwerker pakt zowel kortdurende problematiek op als collectieve problemen op het gebied van leefbaarheid. De buurtwerker stimuleert daar waar nodig. Hij helpt analyseren, zoekt oplossingen, samen met bewoners en bindt en verbindt mensen en organisaties. Inzet WiN 2015 en 2016: Voortzetting inzet 2014. Belangrijk aandachtspunt is de relatie van de belangenorganisaties met hun eigen achterban, de wijk- en dorpsbewoners. Weten zij wat er speelt? Kunnen zij hun achterban vertegenwoordigen? Welke doelen zijn gesteld voor de korte en middellange termijn, zijn die realistisch en gericht op de versterking van de leefbaarheid? Hoe is de communicatie? Het welzijnswerk werkt niet aan het oplossen van de problemen van de gemeenschappen, maar richt zich op ondersteuning en activering van de eigen kracht en verantwoordelijkheid van de gemeenschappen. WiN is een dienstverlenende instelling die zich laat leiden door geluiden uit de samenleving op het terrein van leefbaarheid. Wij zijn professionals met competenties op het terrein van procesondersteuning. Dat is onze toegevoegde waarde. Samenhang Noordenveldwerker De Noordenveldwerker profileert zich als de toegang tot voorziening in het sociale domein en als ondersteuner en adviseur van mensen die een probleem ervaren op het gebied van leefbaarheid en participatie. Middel daarbij is 'het keukentafelgesprek' waarbij de problemen en oplossingen worden besproken en waarbij nadrukkelijk de eigen verantwoordelijkheid van de hulpvrager en de mogelijkheden van zijn omgeving worden betrokken. Op dit moment is er discussie over de mate waarin de Noordenveldwerker zich ook profileert als 'het gezicht' voor de wijk en de gesprekspartner, zo nodig, voor alle leefbaarheidsproblemen. Inzet WiN 2014: WiN is deelnemer in de stuurgroep van de Noordenveldwerker. Vanuit de onafhankelijke positie en de bekendheid in de wijken en dorpen is WiN een organisatie waarbij burgers een lage drempel ervaren. De medewerkers zijn gewend de taal van de burger te spreken. Inzet WiN 2015 en 2016: Voortzetting inzet 2014. Daarnaast onderzoeken naar samenwerkingsvormen van het buurtwerk en Noordenveldwerker en andere relevante partijen. Aanwezig zijn in de dorpen en wijken Belangrijk onderdeel van het werk van de buurtwerkers van WiN is de aanwezigheid in de wijken en dorpen. Dat wil zeggen dat de buurtwerkers bekend zijn in de sociale gemeenschappen en ze dat bereiken door aan te sluiten bij het lokale leefmilieu. Inzet WiN 2014: De buurtwerkers zijn aanwezig bij lokale activiteiten, leveren een bijdrage aan een activiteit en maken contact met buurtbewoners. De buurtwerker is gemakkelijk aan te spreken en komt naar de inwoners toe (in plaats van 'u moet naar mij toe komen'). Via lokale pers, dorpsbladen en websites worden artikelen geplaatst, worden markten bezocht waarbij de buurtwerkers zich presenteerden en zijn bezoeken gebracht aan belangenorganisaties. Om de buurt en het dorp te leren kennen worden er ook bezoeken gebracht aan zorginstellingen, zorgboerderijen, dorpsactiviteiten, de zakenkringen, jaarverslag WiN 2014 inzet 2015 2016 9
dorpshuisbesturen etc. Buurtwerkers maken regelmatig een ronde in de buurt om hangplekken van jeugd te bezoeken. Een paar keer per jaar wordt samen met de wijkagenten een ronde gemaakt door de buurt en bezoeken zij gezamenlijk de hangplekken. Dit om kennis te maken met de jongeren en op deze wijze overlastsituaties te voorkomen of te verminderen. Inzet WiN 2015 en 2016: Voortzetting inzet 2014. De buurtwerkers zijn generalisten, zij zijn gespecialiseerd in het algemene. Zij sluiten aan bij hoe de wijk of het dorp is georganiseerd. De inzet is ook niet altijd probleemgericht, maar sluit aan bij de dagelijks leven en het naar de zin hebben met elkaar in de wijk of het dorp. Inzet WiN 2014: Buurtwerkers nemen het gehele jaar deel aan formele en informele samenkomsten, in overleg met onder andere de medewerkers sociaal wijkbeheer van de gemeente Noordenveld.Daardoor zijn de buurtwerkers op de hoogte van wat er speelt en kunnen zo nodig daarop inspelen. Inzet WiN 2015 en 2016: Voortzetting inzet 2014. Wijk- en dorpsschouwen Noordenveld Vanuit het sociaal wijkbeheer van de gemeente Noordenveld worden wijk-en dorpsschouwen georganiseerd om samen met de inwoners te bekijken hoe het gesteld is met de leefomgeving. Het aantal wijk- en dorpsschouwen is in 2014 uitgebreid met de dorpen Huis ter Heide, Peest en de wijken Hullenveld en Mensingeveld in Roden. Inzet WiN 2014: WiN heeft, samen met de contactambtenaar, de dorpen en de wijken benaderd om uitleg te geven over de schouw en er is ondersteuning geboden bij de voorschouw. Doel is bewoners te informeren hoe de gang van zaken is. In 2014 is de manier van registreren vernieuwd. Het is van groot belang om de verbeterpunten die tijdens een schouw worden besproken ook daadwerkelijk uit te voeren. Dat gebeurt nu interactief. Alle partners van de wijk- en dorpsschouwen; de wijkagenten, de gemeente (afdeling buitendienst, groen en grijs), WiN, Actium en Woonborg kunnen op die manier verbeterpunten aanpassen. De uit te voeren verbeterpunten worden door buurtwerkers van WiN bijgehouden. De buurtwerkers van WiN doen de coördinatie en de verslaglegging van de wijkschouwen. Inzet WiN 2015 en 2016: Voortzetting inzet 2014. In 2015 wordt de interactieve registratie verder uitgebouwd. Tevens wordt contact opgenomen met de dorpen waar nog geen schouw heeft plaatsgevonden en deze gepromoot. In 2016 wordt in alle dorpen en wijken in Noordenveld een schouw gehouden. De sociale component wordt in de dorpen en wijken onder de aandacht gebracht en bekeken wordt of de wijk- of dorpsschouw daarin een rol kan spelen. De betrokkenheid van buurtorganisaties bij hun leefomgeving neemt daardoor toe en de leefomgeving wordt verbeterd. De buurtorganisaties tonen zich een volwaardige gesprekspartner voor de gemeente. Netwerk Sociaal Wijkbeheer Eens in de vier weken komt het Netwerk Sociaal Wijkbeheer bij elkaar onder voorzitterschap van de contactambtenaar sociaal wijkbeheer. Deelnemers aan het netwerk zijn de politie (wijkagenten), Woonborg, Actium, sociaal wijkbeheer van de gemeente en de buurtwerkers van WiN. In het netwerk komen allerlei zaken met betrekking tot sociale leefbaarheid aan de orde, zoals speelvoorzieningen, overlast, wijk- en dorpsschouwen, verkeersveiligheid, groen en grijs. Ook de jaarwisseling met vreugdevuren en carbid schieten is onderwerp van gesprek. Veel van de besproken zaken worden uitgewisseld met de organisaties in de dorpen en jaarverslag WiN 2014 inzet 2015 2016 10
wijken. Zo ontstaat een wisselwerking en zijn alle netwerkpartners op de hoogte en betrokken bij de leefbaarheid in wijken en dorpen Inzet WiN 2014: Deelname aan het netwerk, vervullen secretarisfunctie. WiN heeft in opdracht van het netwerk het projectplan buurtbemiddeling Noordenveld opgesteld. De notitie pleit voor het trainen van vrijwillige buurtbemiddelaars om ruziënde partijen weer met elkaar te laten praten en burenruzies op te lossen. Inzet WiN 2015 en 2016: Voortzetting inzet 2014. WiN wil in 2015 starten met buurtbemiddeling Platform wijkbelangenorganisaties In het platform zitten vertegenwoordigers van alle wijkbelangenverenigingen uit Roden. De buurtwerker van WiN is voorzitter van het platform. De contactambtenaar van de gemeente is nauw betrokken bij dit overleg. Aan de orde komen zaken als samenwerking rond wijkgrenzen, uitwisseling van standpunten over gemeentelijk beleid, ervaringen over verenigingszaken, bundeling van krachten en de uitwisseling van ervaringen. Het buurtwerk van WiN is op deze wijze direct betrokken bij alle facetten rondom leefbaarheid in de wijken. In 2014 is ook een vertegenwoordiging vanuit Dorpsbelangen Nieuw-Roden toegevoegd aan het platform. Door het platform vindt er uitwisseling plaats van ervaringen en wordt er van elkaar geleerd. In het platform is sprake van gezamenlijke belangbehartiging. Het platform is gesprekspartner voor de gemeente. Inzet WiN 2014: Het secretariaat van het platform wordt uitgevoerd door WiN. Vanuit andere dorpen is er belangstelling om ook iets op zetten of deel te nemen. Enkele punten waar inzet vanuit WiN is gepleegd: In het kader van het project 'hondenpalen' zijn, in samenwerking met de wijken: Roderveld, de Bomenbuurt, Middenveld, de Vijfde Verloting, de Hofsteden, het dorp Nieuw-Roden, de gemeente en leerlingen van praktijkschool De Esborg opnieuw palen geplaatst. Arrangeren van een gesprek tussen het platform en de gemeente over het Hoogwaardig Openbaar Vervoer. Mede opstellen brief over het Hoogwaardig Openbaar Vervoer naar raad en college. Gesprek tussen het platform en de afdeling handhaving van de gemeente. Aan het eind van het jaar heeft er op aandringen van het platform een avond plaatsgevonden in het gemeentehuis met de wethouder. Aan de orde kwamen Beheer Openbare Ruimte, sociaal wijkbeheer en handhaving. Inzet WiN 2015 en 2016: Voortzetting inzet 2014. In 2015 wordt onderzoek gedaan of er op Noordenveldsniveau meerdere platforms in het leven geroepen zouden moeten worden. Gedacht wordt aan platforms per regio. Gebruikt materiaal: 1. Barometer leefbaarheid STAMM 2. De kracht van kleine kernen Jasper Veldhuis, 2013, uitgegeven door de Utrechtse Vereniging Kleine Kernen. 3. Kollum van Kitty van den Hoek, onderzoeksmedewerker bij het team Sociale Zorg van MOVISIE. jaarverslag WiN 2014 inzet 2015 2016 11
Overige activiteiten vallend onder Sociaal wijkbeheer Ouderenadvies Roden Het ouderenadvieswerk in Peize en Norg wordt uitgevoerd door de Noordenveldwerkers. In 2015 zal dat voor Roden ook het geval zijn. Inzet WiN 2014: In 2014 hebben 36 mensen contact gehad met de ouderenadviseur Roden. De manier van benaderen was vrij divers: 13 mensen belden zelf, 2 mensen melden zich via de balie van het Inwonersplein, 4 vragen werden doorgestuurd door de Noordenveldwerkers en de overigen kwamen via Icare Thuiszorg, de ISD, het ViP, de alarmeringsdienst, de belastingdienst van WiN, etc. Opvallend was dat er dit jaar ook 2 vragen per e-mail kwamen. 17 keer was de ouderenadviseur op huisbezoek. Inzet WiN in 2015: het directe ouderenadvieswerk wordt overgenomen door de Noordenveldwerker. WiN zal zich meer preventief en projectmatig op het gebied van ouderen gaan inzetten. De meest genoemde onderwerpen waren net als in 2013 financiën, administratie, toegankelijkheid, veiligheid in en om huis, alarmering en voorzieningen zoals AWBZ, WMO, etc. Ook eenzaamheid en ontbrekende zingeving kwamen geregeld aan de orde evenals vragen over bewindvoering. Nieuw in 2014 was dat er bij 6 klanten sprake was van problemen bij verliesverwerking (zowel van een dierbare als ook omgaan met afnemende gezondheid, waardoor veel dingen niet meer mogelijk zijn). Verder was er veel onrust over de WMO 2015. Bij ca. 25% van de klanten was er sprake van een meervoudige problematiek. Ook waren er veel klanten die zich algemeen hulpeloos en angstig voelden. De meeste klanten konden na 1 gesprek zelfstandig verder. Waar nodig heeft de ouderenadviseur contact gehouden en of toegeleid naar anderen zoals thuiszorg, Humanitas thuisadministratie of Team 290. De meeste klanten gaven aan (heel) tevreden te zijn over het gesprek. Sport-en cultuurcoaches Inzet 2014: De coördinatie van het project sport-en cultuurcoaches ligt in handen van WiN, net als de taak cultuurcoach. Door de uitbreiding van de doelgroep eind 2013 is er ook een verschuiving in de taken van de coördinatie gekomen. Daarnaast is er ook veel energie gestoken in het Jaar van de Sport. In 2014 is Noordenveld JOGG gemeente geworden. Eén van de voorwaarden, die door het landelijk JOGG bureau wordt gesteld, is dat er een JOGG regisseur aangesteld wordt in de JOGG gemeenten. Deze taak is verdeeld tussen de gemeente en WiN en wordt (door WiN) uitgevoerd binnen de bestaande uren voor de coördinatie van de sport-en cultuurcoaches. Vanaf september 2013 is de nieuwe cultuurcoach in dienst van WiN. Het jaar 2014 is vooral aandacht besteed aan het inzichtelijk maken van hetgeen Noordenveld te bieden heeft, qua aanbod kunst en cultuur. En het voortzetten van bestaande activiteiten, zoals de activiteitenladder, maar nu voornamelijk met inzet van verenigingen, organisaties, ondernemers uit eigen omgeving. Daarnaast is er onderzoek uitgevoerd onder zelfstandig wonende senioren vanaf 75 jaar in Norg, Peize en Roden. De cultuurcoach gaat in samenspraak met de senioren en professionals uitvoering geven aan de resultaten. In de kernen Norg, Peize en Roden is een start gemaakt met het organiseren van activiteiten voor jongeren. In Norg heeft de cultuurcoach i.s.m. De sportcoach, de peuterspeelzaal en de kinderdagopvang een aantal peuteractiviteiten georganiseerd. Inzet WiN 2015 en 2016: Voortzetting inzet 2014. Peuteractiviteiten worden in de gehele gemeente Noordenveld aangeboden. Jaarlijks wordt er aan de stuurgroep sport-en cultuurcoaches, de verantwoordelijk ambtenaar en wethouder verantwoording afgelegd via de evaluaties. Ook in 2014 is dit gebeurd voor het seizoen 2013 / 2014. jaarverslag WiN 2014 inzet 2015 2016 12
2. Vrijwillige Inzet In 2013 heeft de gemeente onderstaande opdracht en gewenst resultaat benoemd. In de tekst daaronder vindt inzet van WiN in 2014. Opdracht en gewenst resultaat gemeente Noordenveld In de gemeente Noordenveld wordt het potentieel aan vrijwillige inzet benut voor de leefbaarheid in wijken en dorpen. Doelgroep jongeren wordt binnen deze context bereikt. In de gemeente Noordenveld kan iedere inwoner zich gemakkelijk en laagdrempelig vrijwillig inzetten voor iets of iemand, individueel of in groepsverband. Het gaat hier om ontwikkeling en uitbouwen van de spilfunctie van WiN in de wijken en buurten, gericht op het stimuleren en benutten van potentieel aan vrijwillige inzet. De gemeente gaat ervan uit dat overige (bekend) aanbod zoals NLdoet, MBO, cursussen gecontinueerd wordt. Dit bekende aanbod wordt daar waar nodig vernieuwd binnen bovenstaande opdrachten. Steunpunt Vrijwilligerswerk In het Steunpunt zitten vrijwilligers vanuit diverse organisaties en op persoonlijke titel. Ze biedt ondersteuning aan vrijwilligers en organisaties die met vrijwilligers werken. Het Steunpunt fungeert als klankbordgroep en organiseert diverse activiteiten. Ook elders in Nederland zijn Steunpunten vrijwilligerswerk en Vrijwilligerscentrales een bekend fenomeen. Vrijwilligers Informatie Punt (VIP) Het Vrijwilligers Informatie Punt (VIP) is gehuisvest in het Inwonersplein aan de Schoolstraat 50 in Roden en wordt bemenst door vrijwilligers. De taken zijn het geven van advies en informatie over vrijwilligerswerk, het beheren van de Vrijwilligers Vacature Bank, het bijhouden van het cursusaanbod in Noordenveld en de Vrijwillige Hulpdienst. Vrijwilligers Vacature Bank (VVB) Op de site van de Vrijwilligers Vacature Bank (VVB) konden organisaties en instellingen uit de gemeente Noordenveld vacatures melden. Vrijwilligers meldden zich ook aan via deze site. Zo werden vraag en aanbod bij elkaar gebracht. In 2014 zijn er 80 vacatures geplaatst en hebben 160 bemiddelingen plaatsgevonden. Vrijwillige Hulpdienst De Vrijwillige Hulpdienst helpt ouderen of (tijdelijk) zieken die soms wat hulp van de medemens nodig hebben. Dit gaat bijvoorbeeld om bezoek thuis, boodschappen doen, samen fietsen of wandelen, mee naar het ziekenhuis of ondersteuning van een mantelzorger. Deze hulp is vaak van korte duur; soms op regelmatige basis. In alle gevallen bemiddelt de Vrijwillige Hulpdienst tussen hulpvrager en vrijwilliger. In 2014 zijn ruim 100 aanvragen binnengekomen bij de Vrijwillige Hulpdienst en een groot aantal daarvan is opgelost. De buurtwerker van WiN ondersteunt de vrijwilligers van het VIP. Daarnaast bezoekt hij regelmatig klanten van de Vrijwillige Hulpdienst. Scholing Ter ondersteuning van de vrijwilligersorganisaties zijn trainingen en cursussen aangeboden. Het Steunpunt Vrijwilligerswerk heeft een voorlichtingsavond gehouden over vrijwilligers en de belastingdienst en in samenwerking met de gemeente een avond over de vrijwilligersverzekering. Verkeersregelaars moeten zich nu digitaal scholen (dit is landelijk bepaald). Hierover zijn veel vragen binnengekomen. Voor de Meedenkgroep van organisaties die werken voor mensen met een Licht Verstandelijke Beperking is een themamiddag verzorgd over vrijwilligerswerk. jaarverslag WiN 2014 inzet 2015 2016 13
Cursus zorgvrijwilligers WiN heeft een cursus zorgvrijwilligers opgezet en georganiseerd. In de cursus van drie dagdelen is achtergrondinformatie gegeven over mantelzorg. De vrijwilligers kunnen worden ingezet bij mantelzorgers om hen te helpen de zorg langer vol te houden. Pilot-project in eigen hand Met de ISD Noordenkwartier (ISD) en de Gemeentelijke Kredietbank Assen(GKB) is samengewerkt in het pilot-project in eigen hand. In dit project worden mensen die uitstromen bij de GKB begeleid door vrijwilligers. WiN heeft de werving van de vrijwilligers verzorgd en samen met de GKB de intake gesprekken gedaan. De GKB gaf de scholing en doet de begeleiding. Nieuwsbulletin Het Nieuwsbulletin verscheen in 2014 één keer. Het werd digitaal verstuurd naar alle vrijwilligersorganisaties. Daarnaast werden papieren exemplaren uitgedeeld bij cursussen e.d. Een paar keer per jaar wordt met een standje op de weekmarkt aandacht gevraagd voor vrijwilligerswerk en werden mensen geworven voor vrijwilligersvacatures. NLdoet Het Steunpunt Vrijwilligerswerk coördineerde de activiteiten voor NLdoet. Er waren 55 klussen aangemeld, 310 leerlingen, 60 volwassenen en 2 raadsleden hebben zich ingezet. Ook de verzorgingshuizen hebben weer meegedaan. Twee bedrijven hebben zich vrijwillig ingezet. Bemiddeling van de vrijwilligers kon via het Steunpunt, maar ook via de NLdoet website. Maatschappelijk Betrokken Ondernemen wordt de Noordenveldse Uitdaging In 2014 is een Initiatiefgroep gevormd, in juni is een manager aangesteld, zodat in december de officiële start van de Noordenveldse Uitdaging gerealiseerd kon worden. Het Steunpunt Vrijwilligerswerk, WiN, OcN, Rabobank, gemeente en meer dan 20 ondernemers zullen zich gezamenlijk inzetten om de Uitdaging tot een succes te maken. De krachten in de samenleving worden gebundeld zodat matches tussen het bedrijfsleven en de maatschappelijke organisaties tot stand kunnen komen. Participatiebanen In de gemeente Noordenveld kunnen inwoners in het kader van re-integratie op de arbeidsmarkt ervaring opdoen via vrijwillige inzet. In samenwerking met de ISD doet WiN aan individuele vrijwilligersbemiddeling. Hierdoor hebben in 2014 20 ISD klanten een vrijwilligersbaan gevonden. Klussendienst en Repaircafé In Noordenveld is een klussendienst actief, georganiseerd door WiN. Deze dienst richt zich vooral op ouderen en mensen met een beperking en draait volledig op vrijwilligers. De klussendienst richt zich op een tweetal gebieden. De huis-, tuin- en keukenklusjes zoals een lekkende kraan, een kapotte lamp, een piepende deur of een schilderij ophangen. En hulp bij computer, bediening telefoon, tv-instellingen, printers, dvd s, tv-instellingen, afstandsbedieningen etc. In 2014 zijn ruim 100 klussen door de dienst opgelost. De buurtwerkers van WiN ondersteunen de beide vrijwillige coördinatoren van de klussendienst en roepen twee keer per jaar alle vrijwilligers bij elkaar om zaken met elkaar door te spreken. Daarnaast bezoekt de buurtwerker regelmatig klanten van de klussendienst. Vrijwilligers van de klussendienst ondersteunen ook het Repair café Noordenveld. Het Repair café werd door WiN samen met de stichting Over-leven opgezet. Daartoe is een projectgroep in het leven geroepen bestaande uit vertegenwoordigers van de ouderenbonden, Humanitas, Vrouwen van Nu en Promens Care. Het Repaircafé heeft inmiddels een structurele plek in Noordenveld en de projectgroep is opgeheven. Tuindienst In samenwerking met de ISD, praktijkschool De Esborg, diverse zorgaanbieders op het gebied van dagbesteding en de Vrijwillige Hulpdienst werden in 2014 stappen ondernomen om te komen tot een Tuindienst. Deze dienst is er op gericht om ouderen en mensen met een beperking te ondersteunen in tuinwerkzaamheden zodat zij daardoor langer zelfstandig thuis kunnen blijven wonen. De tuindienst moet in 2015 worden gerealiseerd. jaarverslag WiN 2014 inzet 2015 2016 14
3. Mantelzorg In 2013 heeft de gemeente onderstaande opdracht en gewenst resultaat benoemd. In de tekst daaronder vindt u de inzet van WiN in 2014. Opdracht en gewenst resultaat gemeente Noordenveld Eind 2014 is WiN in de gemeente zichtbaar en herkenbaar als spilorganisatie voor mantelzorgers. WiN zet door PR in op de herkenning en erkenning van mantelzorgers en bereikt mantelzorgers van diverse leeftijden en achtergronden. De Maand van de Mantelzorg staat daarbij centraal als middel. WiN coördineert en organiseert samen met het Contactpunt Mantelzorg (CPM) de lokale activiteiten. Het CPM doet aan belangenbehartiging en is vertegenwoordigd in het Wmo-platform. Het CPM organiseert ook de Dag van de Mantelzorg. Het CPM heeft in 2014 zeven bijeenkomsten georganiseerd, met in totaal 253 bezoekers. Tijdens de bijeenkomsten wordt informatie verstrekt, is er gelegenheid om ervaringen uit te wisselen of gaat het om een moment van ontspanning. De mantelzorgconsulent is bij de bijeenkomsten aanwezig. Ze geeft informatie, advies of maakt afspraken voor een gesprek. De Dag van de Mantelzorg krijgt ook landelijk veel publiciteit waar lokaal op wordt aangesloten. In Peize is na een optreden van Mark en Tjark een stamppotbuffet aangeboden; 80 mantelzorgers hebben hieraan deelgenomen. Vrijwilligers hebben diezelfde dag 165 rozen en een bonbon bij mantelzorgers thuis gebracht. De NAM en de PKN hebben een bedrag beschikbaar gesteld om de Dag van de Mantelzorg mede mogelijk te maken. Tijdens de Maand van de Mantelzorg zijn door leerlingen van de Esborg 89 ontbijtjes bij mantelzorgers thuis bezorgd. Een speciale filmvoorstelling voor mantelzorgers is door 38 mensen bezocht. Er is een workshop creatief schrijven georganiseerd waar drie mantelzorgers aan hebben deelgenomen. In de bibliotheek van Roden was een thematafel over mantelzorg. Een ondernemer had voor de mantelzorgers in het dorp een kortingsactie, twee ondernemers hebben een tegoedbon of toegangskaart beschikbaar gesteld. Deze is onder de mantelzorgers verloot. De webkrant van het CPM is ook via de website van WiN te bereiken. De webkrant is in 2014 door 13.133 bezoekers bekeken. Dit is gemiddeld 1094 bezoekers per maand. Dit is een stijging ten opzichte van 2013 (952 bezoekers per maand). Bewustwording Om mantelzorg onder de aandacht van de inwoners van Noordenveld te brengen en te stimuleren dat mantelzorgers mee blijven doen in de maatschappij heeft WiN o.a. gebruik gemaakt van de (landelijke) campagne Mantelzorgers Binnenboord. Enkele verenigingen en organisaties zijn uitgenodigd om van gedachten te wisselen over mantelzorg. Het doel is organisaties bewust te laten worden dat er ook binnen hun eigen organisatie mantelzorgers zijn en dat de organisatie iets voor mantelzorgers kan betekenen. Uit de gesprekken blijkt dat men het onderwerp herkent, maar het geen prioriteit heeft en dat het lastig is om op de agenda te krijgen. Voor het gewenste effect is regelmatig aandacht voor mantelzorg noodzakelijk. Netwerkcoach Netwerkcoaches zijn geschoolde vrijwilligers die mensen helpen met het opbouwen of uitbreiden van hun contacten. Mensen kunnen jaarverslag WiN 2014 inzet 2015 2016 15
steun van vrienden en bekenden goed gebruiken. Juist in kwetsbare situaties brokkelt het sociale netwerk vaak geleidelijk af en ontbreekt de tijd en energie om dit tegen te gaan. Een netwerkcoach biedt een steuntje in de rug en helpt mensen weer op weg. In 2014 hebben drie mensen gesprekken gevoerd met een netwerkcoach. WiN herkenbaar Mantelzorgers en organisaties weten WiN steeds beter te vinden, wat blijkt uit het feit dat verreweg de meeste mantelzorgers zelf contact opnemen met de mantelzorgconsulent. De lijnen met hulpverleners worden steeds korter, waardoor de mantelzorgers makkelijker worden doorverwezen. Verder is voorlichting gegeven aan de Noordenveldwerkers, de medewerkers van het Wmo-loket, raadsleden en aan organisaties gehuisvest in het Inwonersplein. Er zijn diverse krantenartikelen over mantelzorg verschenen. Onderzoek Een stagiaire van Windesheim heeft onderzoek gedaan naar overbelaste mantelzorgers in Noordenveld. WiN heeft de stagiaire begeleid. Het rapport is aan de wethouder aangeboden. In Drenthe heeft een onderzoek naar respijtzorg plaatsgevonden. Ook daar heeft WiN haar medewerking aan verleend. Het onderzoeksrapport zal in het voorjaar van 2015 verschijnen. Mantelzorgconsulent In 2014 heeft de mantelzorgconsulent gesprekken gevoerd met 85 individuele mantelzorgers (2013: 76). Velen van hen hebben aan één gesprek of incidenteel contact genoeg, maar steeds meer mantelzorgers kampen met complexe vragen en problemen. De 85 individuele mantelzorgers hebben als volgt contact met de mantelzorgconsulent gehad: 1-3 keer contact met de mantelzorgconsulent 62 klanten 4-20 keer contact met de mantelzorgconsulent 23 klanten In 2014 is de mantelzorgconsulent 15 keer (2013: 22) op huisbezoek geweest en vonden er 8 gesprekken op kantoor plaats. De overige contactmomenten met deze 85 mantelzorgers gingen meestal via de telefoon. Contacten met jongere mantelzorgers onder de 55 jaar gaan ook steeds vaker via de mail. Verder zijn er los van de bovengenoemde 85 individuele mantelzorgers veel gesprekken tijdens de mantelzorgbijeenkomsten van het CPM en op het Alzheimercafé geweest. Regelmatig vindt er overleg plaats met verschillende partijen over individuele situaties. De meeste mantelzorgers gaven aan dat het voor hen heel belangrijk is om hun verhaal kwijt te kunnen en om even met iemand te kunnen overleggen. Veel van de mantelzorgers konden na het gesprek zelf de nodige dingen regelen of oppakken. Waar nodig, is doorverwezen naar andere hulpverleners zoals thuiszorg en dagopvang, Humanitas of team 290. De meeste mantelzorgers gaven aan (heel) tevreden te zijn over het gesprek Trends: Er is een groeiende groep zwaar overbelaste mantelzorgers in een zeer complexe mantelzorgsituatie die meer ondersteuning nodig heeft. In 2014 zijn er 23 klanten geweest waarmee tussen de 4 en 20 keer contact is over met name het organiseren van de zorg en het ontzorgen van de mantelzorger zodat de zorg langer kan worden volgehouden. Als de situatie voor de mantelzorger verbetert gaat de klant terug naar incidenteel contact. Deze trend is een verdubbeling ten opzichte van 2013 (12 klanten). 14 klanten zaten (mede) door het geven van mantelzorg in de financiële problemen en voor vele anderen zijn de financiën en de ontwikkelingen op AWBZ/WMO gebied aanleiding tot zorg. AWBZ/WMO en andere voorzieningen waren dan ook vaak onderwerp van gesprek. Steeds meer mantelzorgers geven aan zich (zwaar) overbelast te voelen en dat zij niet meer aan jaarverslag WiN 2014 inzet 2015 2016 16
zichzelf toekomen. Respijtzorg, inschakelen van kinderen/buren en vrijwilligers waren vaak onderwerp van gesprek. Het gevoel van (zware) overbelasting dat 50% van de mantelzorgers heeft, wordt versterkt door de veranderingen in de zorg en de WMO 2015. Veel mantelzorgers hebben het gevoel er alleen voor te staan en dat hen steeds meer wordt afgenomen. Ruim een kwart van de mantelzorgers die contact zochten met de mantelzorgconsulent zorgen voor iemand met dementie/alzheimer. Voor hen is de voorziening dagopvang van grote waarde. De onzekerheid met betrekking tot de voortzetting van de dagopvang zorgt met name bij deze groep voor veel onrust en angst. Opmerkelijk was dat ongeveer 10 procent van de mantelzorgers zei dat de relatie met de verzorgde door de aandoening (volledig) is veranderd. Ook is er soms sprake van agressie. Ook hadden ca 10% van de mantelzorgers vragen over bewindvoering. Alzheimercafé Eind 2013 is op initiatief van WiN begonnen met het opzetten van een Alzheimer Café in Noordenveld. Alzheimer is de meest voorkomende vorm van dementie (ca. 70%). In Nederland hebben 256.000 mensen dementie. Hiervan wonen er ruim 70.000 in verpleeg- of verzorgingshuizen. (bron: Alzheimer Nederland). Voor Noordenveld is de prognose van Alzheimer Nederland dat er in 2014 ca. 670 bewoners aan dementie lijden. Voor 2020 is de prognose 832 en voor 2030 zelfs 1116 bewoners. Steeds meer bewoners (en hun mantelzorgers) zullen dus aan dementie lijden. Zowel door dementerenden en hun mantelzorgers als ook van verschillende hulpverleners kwam met enige regelmaat de vraag naar een Alzheimercafé in Noordenveld. Het Alzheimer Café is een ontmoetingsplaats waar mensen met dementie, hun partners, familieleden, hulpverleners en andere belangstellenden elkaar in een ongedwongen en gemoedelijke sfeer kunnen ontmoeten en ervaringen kunnen uitwisselen. De doelstelling van het Alzheimer Café is onder andere voorlichting geven over dementie en de gevolgen er van bespreekbaar maken. Vanuit Noordenveld wordt samengewerkt met het Alzheimer Café in Leek. In Noordenveld is er een sterke werkgroep bestaande uit vrijwilligers met verschillende achtergronden (exmantelzorgers, vrijwilligers met gewoon belangstelling en bereidheid om zich in te zetten voor mensen met dementie en hun mantelzorgers, werkzaam bij Icare, TDCZorg, Interzorg, Team 290 en WiN). De werkgroep zorgt voor alles wat geregeld moet worden voor het functioneren van een Alzheimercafé en werkt nauw samen met Alzheimer Nederland. In 2014 waren er in Noordenveld 6 caféavonden (altijd tussen de 35 en 75 mensen in de zaal). Jonge mantelzorgers Op de scholen voor Voortgezet onderwijs in de gemeente Noordenveld hebben de jongerenwerkers aan het begin van het schooljaar gastlessen gegeven waarin ook het begrip jonge mantelzorger en herkenning/erkenning besproken werd. Via social media worden diverse tweets over dit onderwerp door de jongerenwerkers verspreid. De tweets zijn ook aan facebook gekoppeld. Tijdens de maand van de mantelzorg is aan jonge mantelzorgers in de gemeente een presentje uitgereikt. De jongerenwerkers hebben een bijeenkomst voor diverse organisaties, die met jonge mantelzorgers in aanraking komen, georganiseerd. Het doel van deze bijeenkomst is het vergroten van netwerk, hoe krijgen we jonge mantelzorgers beter in beeld en hoe kunnen we hen voorzien van goede / nuttige informatie. Vanuit het 'grote' overleg is een werkgroep ontstaan die zich komend jaar bezig gaat houden met jonge mantelzorgers in de gemeente Noordenveld en om bovengenoemde doelstellingen te behalen. Aansluiten JMZ Pro (Noordelijke jonge mantelzorgers organisatie van professionals). Inzet 2015: WiN blijft werken aan de herkenbaarheid als spilorganisatie voor mantelzorg. Om de bewustwording rond mantelzorg daadwerkelijk te vergroten moet blijvend aandacht aan dit onderwerp worden gegeven. De campagne Mantelzorg Binnenboord zal worden vervolgd. De voorlichting zal zich ook richten op de intermediairs. Tevens zullen de thema's Werk en Mantelzorg en aandacht voor mantelzorgers in de wijk verder worden uitgewerkt. De inzet van de mantelzorgconsulent, de ondersteuning van het CPM en van het Alzheimercafé zullen worden gecontinueerd evenals de aandacht voor jonge mantelzorgers. jaarverslag WiN 2014 inzet 2015 2016 17
4. Jeugd In 2013 heeft de gemeente onderstaande opdracht en gewenst resultaat benoemd. In de tekst daaronder vindt u de inzet van WiN in 2014. Opdracht en gewenst resultaat gemeente Noordenveld De gemeente heeft inzicht in de problematiek rondom jongeren in Noordenveld zowel van groepen als het individu. De gemeente heeft inzicht in jongeren die zich op straat ophouden in groepen. Overlast wordt zichtbaar teruggedrongen. Medewerkers CJG kennen de werkwijze CJG en handelen conform deze werkwijze. De website CJG Noordenveld bevat lokale content. Jongeren zijn op de hoogte van gezond en veilig opgroeien. In Noordenveld is het aantal ontmoetingsplaatsen afgestemd op de behoefte van jongeren. De ontmoetingsplaatsen in Noordenveld worden door vrijwilligers gedraaid. De gemeente kan op regelmatige basis een representatieve groep jongeren betrekken bij de ontwikkeling van nieuw beleid dat jongeren aangaat. Roden De buurtwerkers en jongerenwerkers hebben regelmatig contact met jongeren, vooral op hangplekken en op school. De leeftijd van de jongeren waar contacten mee zijn ligt vooral tussen de 14-18 jaar. Vaste hangplekken (Jumbo, skatebaan en Mensinge) worden regelmatig bezocht. Sprake van overlast is er vrijwel niet. Soms is sprake van zwerfvuil. Aan de hanggroep bij de Mensinge is apart aandacht besteed. In overleg met de contactambtenaar sociaal wijkbeheer van de gemeente, de directeur van het Mensingecomplex, de politie en het jongerenwerk is besloten om in gesprek te gaan met de groep jongeren. In gesprek zijn en duidelijk maken wat hun aanwezigheid voor anderen betekent, draagt vaak bij aan overlastvermindering. Norg Er zijn een aantal ontmoetingsplekken in Norg waar de jongeren elkaar regelmatig treffen (de achterkant en zijkant van De Brinkhof, fietsenhok Hekakker en parkeerterrein GOMOS aan de Schapendrift). De jongerenwerker bezoekt regelmatig deze plekken en gaat in gesprek met de jongeren. Daarnaast gaat de jongerenwerker ook het hele dorp rond om te kijken of er nog andere plekken zijn waar de jongeren elkaar buiten ontmoeten. De leeftijd van de jongeren varieert per groep. Dit is op te splitsen in 12-16 jaar en 16-21 jaar. In 2013 is een toezegging gedaan voor de sport- en cultuurcoach. De komende 3 jaren wordt er afstemming gezocht met o.a. het buurtwerk over het aanbod activiteiten. In Norg zijn reeds een aantal activiteiten georganiseerd voor jongeren. Op het Voortgezet Onderwijs in Norg is door de jongerenwerker een behoeftepeiling gedaan, door met jongeren in gesprek te gaan welke activiteiten zij graag zien in hun woonomgeving. Iedere tweede week van de maand wordt er een sport of cultuuractiviteit georganiseerd in samenwerking met lokale organisaties en bedrijven. In 2015 zal hier vervolg aan worden gegeven. Het jongerenwerk heeft een aantal gesprekken gehad met 'Norger Inn' over de mogelijkheden om een jeugdsoos op te zetten. De jongerenwerker heeft hen hierin geadviseerd. De jeugdsoos is iedere vrijdag geopend. Norger Inn is gevestigd aan de Asserstraat en richt zich op dagbesteding en begeleid wonen voor veteranen en (ex) verslaafden. In Norg zijn verder geen overlast meldingen bekend. Een In Een is een jeugdsoos gevestigd waar jongeren vanuit omliggende dorpen naar toe gaan. De jeugdsoos is een zelfstandige organisatie. De jongerenwerker bezoekt af en toe de jeugdsoos. Het dorp en omwonenden ervaren de huidige locatie van de jeugdsoos als goed en de jeugdsoos zal ook weer in het MFA opgenomen worden. Er zijn geen meldingen van overlast en/ of vernielingen. Veenhuizen Eén à twee keer per jaar komt een groep jongeren met een aantal volwassenen van Veenhuizen bijeen om de stand van zaken te bespreken. Het jaar 2014 jaarverslag WiN 2014 inzet 2015 2016 18
staat in het teken van een nieuwe generatie. De buurtwerker is in gesprek met ouders en jongeren om activiteiten te organiseren. Afgelopen jaar kon worden teruggezien op een goed jaar. Er zijn weinig overlastsituaties geweest. Wel is er bij de openbare basisschool veel rommel aangetroffen. De school is hier samen met de jongeren over in gesprek gegaan. Vooralsnog lijkt dit zijn vruchten af te werpen. De zelfredzaamheid in het dorp is groot. Peize Het is een rustig jaar geweest met betrekking tot jongeren. Op de campus is vrijwel geen overlast geweest. Een enkele keer verbleven jongeren bij de kinderopvang rondom dorpshuis de Essen, dit leverde echter geen incidenten op. Er is regelmatig overleg geweest met de wijkagent waaruit ook blijkt dat er geen noemenswaardige meldingen zijn geweest. De jongerenwerker heeft de Frizz Party bezocht die georganiseerd is door de Peizer Jeugd Vermaken. Goede opkomst met vooral 12-16 jarigen. Veel jongeren houden zich op in een keet in Peize. Deze keet heeft de prijs 'beste keet van Nederland' gewonnen. In 2015 zal deze keet bezocht worden en contact met de jongeren gelegd worden. Vanuit het HOP-overleg (Hoefijzer Overleg Peize; waar ondernemers,dorpsbelangen en jongerenbelangen centraal staan) waren geen bijzonderheden. Social media Ook in 2014 is weer gebruik van social media gemaakt om in contact met jongeren te komen; vragen zijn beantwoordt en informatie is gegeven. Op het Nassaucollege zijn alle klassen weer op de hoogte gebracht van het jongerenwerk. Op de Esborg en Ronerborg zijn alle eerste klassen benaderd. Daarnaast zijn speciale evenementen op de scholen zoals open dag, schoolfeest, laatste schooldag etc. wederom bezocht. Vanuit het netwerk sociaal wijkbeheer heeft het jongerenwerk contact met diverse partijen omtrent jongerenoverlast en hangplekken. Overlastmeldingen Er is sprake van een afname van het aantal overlastmeldingen omtrent jongeren. Er zijn ook minder hanggroepen op straat. Aan de ene kant is dit een positieve ontwikkeling. Aan de andere kant betekent dit ook dat er minder contactmogelijkheden zijn en het moeilijker in zicht te krijgen op wat jongeren bezig houdt. Het aantal incidentele contacten (2 à 3 gesprekken) met jongeren is minimaal. Het zijn met name de vragen die op school en op straat worden gesteld over werk, inkomen, school, vrije tijd etc. Over het algemeen kan hier direct een antwoord op gegeven worden. In andere gevallen komen we in het eerstvolgende contact op de vraag terug. Jongerenwerk binnen het buurtwerk WiN heeft een andere koers ingezet met betrekking tot jongerenwerk. Vanuit Welzijn Nieuwe Stijl is er gekozen voor een pro-actieve benadering richting wijken/dorpen. De 'buurtwerker' is mede verantwoordelijk voor alle doelgroepen (jongeren, vrijwilligers, mantelzorgers, senioren etc.) in zijn/haar gebied. Vanuit het ambulant jongerenwerk wordt geconstateerd dat er evenals vorig jaar weinig tot geen overlast van jongerengroepen wordt geconstateerd. In de diverse dorpen is er contact met jongeren en in een enkel geval is er een overleg met jongerenwerk, gemeente, politie en betrokkenen geweest om te overleggen hoe een groep jongeren aangesproken zou moeten worden. Samen met de politie zijn in 2014 de hangplekken in de dorpen bezocht. Dit is van preventief karakter. Centrum voor Jeugd en Gezin (CJG) De jongerenwerkers hebben vanuit het CJG deelgenomen aan het initiatief Professionele Ontmoetingen; Uitwisseling en kennismaking met instellingen die zich bewegen in de jeugdzorg. Daarnaast is het jongerenwerk intensief betrokken geweest tijdens het Lean-traject. Vanuit het Lean-traject is besloten om het Multi Disciplinair Team (MDT) anders in te richten. Het nieuwe MDT is een overlegstructuur waarbij het jongerenwerk niet meer meedraait. Het jongerenwerk kan jongeren persoonlijk inbrengen bij het MDT. Het CJG is door het jongerenwerk o.a. in groep 8 op het basisonderwijs in Noordenveld en op de VOscholen gepromoot. De website wordt door een secretarieel medewerker onderhouden. De CJG partners leveren de inhoud. Drank en drugsgebruik Tijdens de Rodermarkt heeft zich een incident voorgedaan met overmatig alcoholgebruik met een jaarverslag WiN 2014 inzet 2015 2016 19
minderjarige. Vanuit het CJG is de jongerenwerker betrokken geweest bij na-traject met de betrokken minderjarige. In samenwerking met het CJG Westerkwartier en VNN is een avond voor ouders met kinderen georganiseerd. Op het Dr. Nassaucollege is met de zorgcoördinator, VNN en het jongerenwerk een traject opgesteld omtrent alcohol gebruik. De bestond uit o.a. Lesmodule van het VNN, gastlessen over groepsdruk, de gastlessen zijn verzorgd door de jeugdagent en de jongerenwerker. Gastlessen scholen Op bijna alle basisscholen is in groep 8 een voorlichting over social media gegeven. Dit is door zowel de jongeren als de docenten zeer positief ontvangen. Positief neveneffect is dat de jongerenwerkers de jongeren weer terugzien op de VO-scholen waarbij het eerste contact op de basisschool al is gelegd. Op de VO-scholen zijn gastlessen gegeven over jonge mantelzorgers. Leerlingen van de Esborg hebben met de jongerenwerker ontbijtjes bij mantelzorgers rond gebracht. In Norg, Dr. Nassaucollege, heeft de jongerenwerker een gastles aan alle klassen over jonge mantelzorgers verzorgd. Gemeentelijke participatie In 2014 heeft een groep leerlingen een voorstel gedaan voor het realiseren van een ontmoetingsplek op de Albertsbaan. De jongerenwerker heeft de jongeren in contact gebracht met de projectleider van de gemeente. De projectleider heeft de plannen meegenomen naar de werkgroep Albertsbaan. jaarverslag WiN 2014 inzet 2015 2016 20