Projectplan EUROPESE NETWERKEN (jaarplan 2005)

Vergelijkbare documenten
Projectplan EUROPESE NETWERKEN 2006

NATIONALE NETWERKEN IN DE BOUW

Jaarrapportage GL Europese Netwerken

Voorop in de ontwikkeling van multimodale ketenregie

Projectplan Ketensynchronisatie in Logistieke Netwerken

Globalisatie, met nieuwe opkomende economieën als China, Brazilië en

Uitnodiging Werkconferentie Logistiek in een Circulaire Economie 31 oktober :00-17:30

Alles in één GLOBAL PARCEL SERVICES LOGISTICS

Ketensynchronisatie in Logistieke Netwerken

Green Order voor (potentiële) Lean & Green Awardwinnaars. Beschrijving & case

Management van retour-logistieke ketens

Benefits Management. Continue verbetering van bedrijfsprestaties

Stabiliteit in een dynamische wereld

Amsterdamse haven en innovatie

TOEKOMST WEGTRANSPORT

Centre of expertise. voor samenwerking. B&C Bout&Co. structuur in samenwerking

Project: TransPortS (TPS) Meerjarenplan

Workshop Ruimte voor verbeelding. ICTU / GBO 9 april 2009

Trade Compliance: Een last of een kans? VLM Workshop

Van Inkoop naar SCM: Naar een nieuw managementparadigma?

DaVinc 3 i. Dutch Agricultural Virtualized International Network with Consolidation, Coordination, Collaboration and Information availability

Middelen om de supply chain te verduurzamen. Wytze Rauwenhoff Flanders Logistics-consulenten

Omslag notitie. Datum aanvraag 1 februari Naam aanvrager VGB Trade Services. Naam ontvanger van de bijdrage VGB

Wat is de optimale grootte van een dc?

Informatiebijeenkomst prijsvraag Uitrol synchromodaal netwerk

Innoveren maakt het verschil

Duurzame Logistiek Rapport 1 e pilot VBZ en NVB

Verslag Ronde Tafel horizontale samenwerking in de logistiek. Ronde Tafel 2: Matchmaking

Kansen voor stimulering export logistieke diensten en kennis

Horizontale samenwerking Manufacturing Consolidation Center

Logistiek in de bouw. Startbijeenkomst Aannemersfederatie. Marjolein Jordans, Sandra Krupe

Balanced Scorecard. Een introductie. Algemene informatie voor medewerkers van: SYSQA B.V.

Duurzaamheid in Agrologistiek

Bantopa Kennismaken met Samenwerken

Hand in hand, kameraden Samen op weg naar een duurzaam bereikbare haven

1. Ambitie, doelstellingen, acties

Evenwicht vinden tussen people, planet & profit DUURZAAM VASTGOEDBEHEER & FACILITY MANAGEMENT

Van Idee naar Innovatie

Sustainable solutions from a multidisciplinary approach

Demonstratieproject Planning Services. Ontwikkeling van een Spare Parts Planning Control Tower

Investment Management. De COO-agenda

De Digitale Transformatie en de impact op IT. Capgemini Edwin Leinse

Impactproject. Bundeling goederstromen in de Extended Gateway met een focus op de binnenvaart

6 TIPS DIE HET PRESTEREN VAN UW WERKOMGEVING VERBETEREN

Vlaams Instituut voor de Logistiek. Stephane Van den Keybus Key Account Manager, VIL

Extending the terminal gate

Institute for Aerospace Maintenance Maastricht (IAMM) Kennis als wapen in mondiale concurrentie

Parallelle sessie ronde 1: Logistiek voor multichannelling -Logistieke innovaties. Door Victor Ponsioen Districon

Congres Logistiek Slim verbinden! Tien jaar Lectoraat Logistiek: terug- en vooruitblik

1. Context en doel. 1.1 Voorbeelden belemmeringen per deelgebied Governance en juridische belemmering

Logistiek in ketens Keuzes betreffende transport Keuzes betreffende het distributiecentrum Keuzes betreffende de distributiekanalen

Slimme Mobiliteit de toekomst begint in het heden. Prof. Henk Meurs Radboud Universiteit

STEER en cofinanciering voor stedelijke distributie

Kennisvalorisatie en Innovatief netwerken met Grote Bedrijven

Integrated decision making. Op de ORTEC Plandag Donderdag 3 oktober, Fort Voordorp

Samenwerken aan een toekomstbestendige retailsector

Schenker Logistics Nederland Fit for the Future. DB Schenker Logistics Nederland EIC Dag van de Logistiek

Europa voor gemeenten en provincies

Global Project Performance

do it together maatschappelijk, duurzaam, milieubewust en efficiënt ondernemen

Realisatie. Indienersbrochure DE PILOTSTARTER. Platform voor pilots over de vernieuwing van gemeentelijke informatievoorziening

Wissenraet & Van Spaendonck. Vergelijking resultaatmeting AKK co-innovatie-programma s. Toegevoegde waarde varkensvleesketens

AVOND COLLEGE. Belemmering voor student

Smart Industry. KvK Ondernemerspanel onderzoek

3D SUPPLY CHAIN VISIBILITY TRENDS & CHALLENGES IN THE HIGH TECH WORLD IR. EMILE VAN GEEL

Bezoek Zorgnetwerk Limburg aan de High Tech Campus op initiatief van Lensen. 1 April 10, 2015 Philips Innovation Services

Optimaal benutten, ontwikkelen en binden van aanwezig talent

Kwaliteitscriteria voor GKC innovatieprojecten

Hoe realiseer je een Smart City?

Bundeling goederenstromen in de Extended Gateway Antwerpen/Rotterdam met een focus op de binnenvaart

STRATAEGOS CONSULTING

SUCCESVOL INNOVEREN GAAT SNELLER MET DE JUISTE PARTNERS!

Vvg. Kansen zien, kansen pakken! Leven in de stad van de toekomst. 13 november 2013

NWA WORKSHOP SUSTAINABLE DEVELOPMENT GOALS. NWA Circulaire Economie en SDG Ardi Dortmans

Workshop Community Service Logistiek

Gebruikers en smart grids

In een keten gaat het om de verbindingen, niet om de schakels.

PM Transitie naar een Integraal Collectief Personenvervoer. Jaarrapportage 2005

ISO 9001: Business in Control 2.0

Inleiding Logistiek, Inleiding 13 april 2007

Rapport Concept Nota Vervoer Gevaarlijke Stoffen

Presentatie TCO. SER Workshop. 28 mei Den Haag

Invloed van IT uitbesteding op bedrijfsvoering & IT aansluiting

Verslag Ronde Tafel horizontale samenwerking in de logistiek. Ronde Tafel 1: Visievorming

Supply Chain Management in nieuw Europees perspectief

Bantopa Terreinverkenning

Samenvatting Samenvatting

Ketensamenwerking: Bedrieglijk simpel & onverwacht krachtig

DaVinc 3 i Masterclasses

Achterhoek 2020 Tom van der Horst, TNO 28 januari

Propositiedocument. Business Cluster Semiconductors. - aanbevelingen -

Regie uit een andere Branche. Hoe om te gaan met de vraag en de levering. Facto Magazine Congres 12 mei

Business as (un)usual

Workshop Low Cost High Value Service Delivery Models

INNOVATION BY MAKING LEARNING BY DOING

MIRT- onderzoek goederenvervoercorridor Oost. Tiel 18 mei 2016 Programma manager: Zuhal Gül

Ketenbesturing. Ketenbesturing. 1. SCOR SCOR-model

Partners voor Water subsidieregeling 2 * circa 40 pax. Aantal deelnemers (inschatting)

De uitdaging van een duurzaam mobiliteitsbeleid

Transcriptie:

Projectplan EUROPESE NETWERKEN (jaarplan 2005) Titel projectplan: Cluster: Type onderzoek: EUROPESE NETWERKEN Goederenvervoer / Deelprogramma Europese Netwerken Fundamenteel onderzoek & Toegepast onderzoek Penvoerders: TNO Inro (1) Participanten: Kennisinstellingen: (2) Radboud Universiteit Nijmegen, (3) Technische Universiteit Delft, (4) Hogeschool Arnhem Nijmegen, (5) Erasmus Universiteit Rotterdam Bedrijfsleven: (6) NDL, (7) Vos Logistics, (8) SCA Hygiene Products, (9) SOGETI, (10) Buck Consultants International, (11) P&O Nedlloyd Logistics BSIK-bijdrage: 2005: 44,5% van de totale projectkosten, dit is 301.500 Contactpersonen project: Voorzitter kennisstuurgroep: prof. dr. ir. R.C.E.M. van der Heijden, Radboud Universiteit Nijmegen Voorzitter bedrijvengroep: prof. drs. C.J. Ruijgrok, TNO Inro Project management: drs. C.A. Verweij MTL, TNO Inro Contactpersoon TRANSUMO: prof. dr. ir. A.J.M. Vermunt Contactpersoon CONNEKT: mevr. M. Leijnse Status: Versie 2.0 Projectvoorstel Europese Netwerken pagina 1

INHOUDSOPGAVE 1. Samenvatting Projectplan EUROPESE NETWERKEN...3 1.1 Aanleiding project...3 1.2 Doel project...4 1.3 Bedrijfseconomische, maatschappelijke en wetenschappelijke uitdagingen...4 1.4 Aanpak van het project...5 1.5 Betrokkenheid kennisinstellingen en bedrijven...5 1.6 Looptijd en budget...6 1.7 Summary TRANSUMO project EUROPEAN NETWORKS...6 2. Inbedding projectprogramma EUROPESE NETWERKEN in TRANSUMO...8 3. Probleemstelling EUROPESE NETWERKEN...11 3.1 Maatschappelijke en wetenschappelijke uitdaging...11 3.2 Bijdrage aan de probleemstelling van het betreffende cluster...13 3.3 Inbedding in literatuur en relaties met lopend onderzoek...13 4. Aanpak, beoogde resultaten en output in meetbare doelstelling...15 4.1 Doelstelling project...15 4.2 Aanpak van het project...16 4.3 Bijdrage project aan TRANSUMO Doelstellingen...17 4.4 Versterking van de tripartiete kennisinfrastructuur op mobiliteitsgebied...18 4.5 Realisatie projectdoelstellingen ultimo 2005...19 5. Beschrijving activiteiten EUROPESE NETWERKEN...21 5.1 Overzicht activiteiten EUROPESE NETWERKEN...21 5.2 Kennisproject 1: Verbeterpotentie Europese logistieke netwerken...23 5.3 Kennisproject 2: Optimalisatie netwerkontwerp, -besturing en -beheersing (vraag)... 25 5.4 Kennisproject 3: Ontwerp van optimale bundelingsoplossingen in hybride netwerken (aanbod)...27 5.5 Kennisproject 4: Meerwaarde van samenwerking en allianties in Europese logistieke netwerken (match)...30 5.6 Voorbeeldproject 1: Europese Zorg Netwerken (healthcare)...33 5.7 Voorbeeldproject 2 Europees fashion netwerk...36 5.8 Samenwerking en kruisbestuiving tussen kennis- en voorbeeldprojecten...39 5.9 Planning activiteiten Europese Netwerken...40 6. Verantwoording van het project...41 6.1 Relatie van dit project met proeftuinen...41 6.2 Inzet transitiewetenschappers...41 6.3 Noodzaak steun TRANSUMO...41 6.4 Samenwerkingsverband participanten...42 6.5 Projectorganisatie...44 7. Kennisverspreiding...45 8.Financiën...46 9. Ondertekening...47 Projectvoorstel Europese Netwerken pagina 2

1. Samenvatting Projectplan EUROPESE NETWERKEN 1.1 Aanleiding project In de afgelopen 10 jaar is het voor verladers en logistieke dienstverleners in Nederland meer en meer complex geworden om efficiënte Europese distributienetwerken op te zetten die flexibel aan de wensen van de klant tegemoet kunnen komen door een hoge servicegraad te combineren met lage logistieke kosten. De behoefte aan dit soort netwerken wordt echter steeds groter. De vraag van de klant wordt grilliger en onvoorspelbaarder, terwijl de aanvoer van goederen verstoord kan raken door bedreigingen van buitenaf (bijvoorbeeld terrorisme). Daarnaast verwachten klant een snelle en betrouwbare doorlooptijd, terwijl de congestie op de Europese wegen aan het toenemen is. Wat kunnen verladers en logistieke dienstverleners in Nederland doen om een hogere servicegraad tegen lage kosten aan te bieden in hun netwerk, terwijl daarnaast onzekerheden worden beheerst? In dit TRANSUMO project zullen modellen, methoden en technieken ontwikkeld worden om systematisch de kansen voor het optimaliseren van flexibele distributienetwerken in verschillende sectoren na te gaan en waar mogelijk te implementeren. Het uitgangspunt hierbij is dat logistieke ketens evolueren naar logistieke netwerken, die optimaal en efficiënt bestuurd en beheerst moeten worden. De volgende drie strategische factoren spelen hierbij de hoofdrol: 1. verdergaande horizontale en verticale samenwerking tussen ketenpartijen (collaborative logistics) 2. ontwikkeling van hybride logistieke netwerken, waarbij voorraden op verschillende plaatsen in het netwerk kunnen worden opgeslagen en goederen op verschillende manieren naar de eindbestemming kunnen worden getransporteerd, namelijk (a) snel en tegen acceptabele kosten of (b) langzamer, maar betrouwbaar en tegen de laagste kosten. Hierbij is het mogelijk om goederenstromen te bundelen en kan multimodaal transport ingezet worden. 3. nadruk op inrichting logistiek netwerk vanuit de vraag van de klant (demand driven logistics). Bij deze drie factoren spelen besturing/beheersing van het netwerk, bundeling van goederenstromen, inzet van multimodaal transport en samenwerking/allianties een cruciale rol. Besturing/beheersing netwerken complexer Oplossing: Bundeling goederenstromen - Synergievoordelen - Inzet multimodaal transport Samenwerking/allianties noodzakelijk - Verdeling Synergie - Verankeren alliantie - Faciliterende rol overheid Projectvoorstel Europese Netwerken pagina 3

1.2 Doel project Het doel van het projectprogramma EUROPESE NETWERKEN is: het optimaliseren van het ontwerp, de besturing en beheersing van Europese logistieke netwerken om zo: (1) een betere service tegen lagere kosten te kunnen leveren aan de klant en (2) de inrichting van logistieke activiteiten beter aan te laten sluiten bij duurzaamheidseisen vanuit bedrijven, burgers en samenleving. Er wordt getracht een transitie te bewerkstelligen waarmee het kennispotentieel en de sterke positie van Nederland in Europese netwerken wordt ingezet om de huidige logistieke netwerken om te vormen tot economische, ecologische en sociaal duurzame netwerken. Deze duurzame netwerken dienen op elk van de drie dimensies PEOPLE, PLANET en PROFIT goed te scoren. 1.3 Bedrijfseconomische, maatschappelijke en wetenschappelijke uitdagingen De uitdaging voor de projectdeelnemers ligt in het vinden van onderbouwde antwoorden op deze kennisvragen. (1) Bedrijfseconomische uitdaging herkenning en selectie van Europese logistieke netwerken waar herinrichting en optimalisatie kansen op winst biedt aantonen van de hoogte van kosten- en/of servicevoordelen van het gebruik van hybride logistieke netwerken aantonen welke synergievoordelen behaald kunnen worden door bundeling van goederenstromen in multimodale netwerken uitwerking van samenwerkings- en alliantiestrategieën tussen netwerkpartners, onder meer voor een faire verdeling van de voordelen uitwerking van de meest geschikte organisatiestructuur voor samenwerking in Europese logistieke netwerken (2) Maatschappelijke uitdaging bepalen van effecten hybride logistieke netwerken en samenwerking tussen netwerk partners op leefbaarheid, bereikbaarheid, brandstofgebruik en bestaande infrastructuur bepalen voordelen inzet hybride multimodaal transportstructuur in netwerken voor burgers en samenleving inzicht in gevolgen flexibele Europese netwerken voor weggebruiker/ consument rol overheden bij strategie alliantie/ bundeling: hoe kunnen overheden faciliteren bij bundelen van stromen en gebruik multimodaal transport? ontwerp en opzet van publiek-private samenwerkingsverbanden om Europese multimodale netwerken te optimaliseren (3) Wetenschappelijke uitdaging ontwikkeling algemeen toepasbare kennisinstrumenten voor optimalisatie ontwerp, besturing en beheersing netwerken in logistieke praktijk methodiek voor transitiemanagement (van tekentafel naar werkelijkheid) model voor fair verdelen van synergievoordelen in samenwerking/allianties methodiek voor opzetten samenwerkingsstrategieën bij elkaar brengen netwerkvraag en aanbod obv. supply chain management leidende rol Nederland in Europese Unie op dit onderwerp, concurrentiepositie bedrijven uitdiepen bijdrage beter gestuurde en beheerste Europese netwerken aan People en Planet doelen Projectvoorstel Europese Netwerken pagina 4

1.4 Aanpak van het project In dit project wordt geprobeerd om logistieke kennis en modeltechnieken van kennisinstellingen in te zetten om de praktische behoeften van Nederlandse verladers en logistieke dienstverleners aan logistieke verbeteringen in te vullen. Om dit te bewerkstelligen worden er 4 kennisprojecten en 5 voorbeeldprojecten in nauwe afstemming met elkaar uitgevoerd. Deze projecten zijn (KP = kennisproject en VP = voorbeeldproject): KP 1: Analyse van verbeterpotenties in Europese distributienetwerken KP 2: Optimalisatie van logistiek netwerkontwerp en beheersing KP 3: Ontwerp en toepassing van optimale bundelingsoplossingen in netwerken KP 4: Meerwaarde van samenwerking en allianties VP 1: Europese Zorg netwerken VP 2: Europees Fashion netwerken VP 3: nader te bepalen (vanaf 2006) Europese geconditioneerde netwerken is kandidaat VP 4: nader te bepalen (vanaf 2006) VP 5: nader te bepalen (vanaf 2006) In fase 1 zullen 2 van de 5 voorbeeldprojecten uitgevoerd worden, de andere 3 voorbeeldprojecten zullen starten in fase 2 van het project, in 2006. De 6 deelprojecten die in fase 1 worden uitgevoerd zijn als volgt op elkaar afgestemd: KENNISPROJECTEN VOORBEELDPROJECTEN 2004 KP 1: Verbeterpotentie netwerken KP 4: Meerwaarde samenwerking/ allianties (match vraag/aanbod) KP 2: Optimalisatie Netwerkontwerp & beheersing (vraag) - Kruis bestuiving KP 3: Ontwerp optimale bundelings oplossingen (aanbod) VP 1: Healthcare Analyse huidig netwerk & partijen Optimalisatie netwerk ontwerp/bundeling Optimalisatie netwerkbesturing, beheersing Vorm Netwerk van inrichting: Samen- Van idee werking/ naar praktijk alliantie VP 2: Fashion Pilotuitvoering en -evaluatie 2005 EINDRESULTAAT FASE 1 (EIND 2005) 1.5 Betrokkenheid kennisinstellingen en bedrijven In dit project werken kennisinstellingen en bedrijven samen om via de ontwikkeling en inzet van kennisinstrumenten de inrichting van Europese logistieke netwerken in de praktijk te optimaliseren, en met deze ervaringen de praktische toepassingsmogelijkheden van de kennisinstrumenten aan te scherpen Projectvoorstel Europese Netwerken pagina 5

De volgende partners nemen deel in aan fase 1 van het project EUROPESE NETWERKEN: Kennisinstellingen 1. TNO Inro 2. Radboud Universiteit Nijmegen (RU Nijmegen) 3. TU Delft / OTB 4. Hogeschool Arnhem-Nijmegen (HAN) 5. Erasmus Universiteit Rotterdam (EUR) Bedrijfsleven 6. Nederland Distibutieland (NDL) 7. Vos Logistics 8. SCA Hygiene Products 9. SOGETI 10. Buck Consultants International (BCI) 11. P&O Nedlloyd Logistics Daarnaast zijn verschillende andere partijen, waaronder overheden (Ministerie V&W) en bedrijven (verladers in de healthcare sector en grotere retailketens in de fashion sector) geïnteresseerd in deelname, deze partijen zullen als onderaannemer van deze 11 participanten optreden. 1.6 Looptijd en budget Het project (fase 1 en 2) heeft een looptijd van 4 jaar. In het eerste jaar (fase 1) ligt de nadruk op het ontwikkelen en in de praktijk toepassen van kennisinstrumenten (modellen, methoden en technieken), waarmee een betere inrichting van Europese logistieke netwerken kan worden ontworpen en praktisch vormgegeven. De ontwikkeling van deze kennisinstrumenten is geconcentreerd in de vier kennisprojecten. Cruciaal voor deze kennisontwikkeling is dat er twee voorbeeldprojecten worden uitgevoerd, zodat de toepasbaarheid van de kennisinstrumenten en de kruisbestuiving tussen kennisinstellingen en bedrijfsleven direct tot stand kan komen. In het tweede t/m vierde jaar (fase 2) ligt de nadruk op het uitvoeren van de voorbeeldprojecten, zodat het Nederlandse bedrijfsleven en indirect de Nederlandse burgers en samenleving de voordelen van een optimale inrichting van distributienetwerken kunnen trekken. Het totale budget van het project in het eerste jaar (fase 1) is 640.000 Euro, en voor de jaren twee t/m vier (fase 2) is het gereserveerde budget 2.360.000 Euro. Dit projectvoorstel gaat allen in op de werkzaamheden in fase 1. 1.7 Summary TRANSUMO project EUROPEAN NETWORKS In the past decade, it has become more and more complex to set up European distribution chains with high service levels and low logistics costs. Customer demand is getting more volatile, while supply of goods can get threatened due to e.g. terrorism or animal diseases. Moreover, customers expect a short and reliable order throughput time, while congestion on European roads is increasing. What can manufacturers and logistics service providers do to maintain cost-efficiency and service-effectiveness in their logistic chain while controlling the increasing uncertainties? The EUROPEAN NETWORK project of TRANSUMO will investigate the opportunities for setting up flexible logistics distribution networks which combine tailor-made customer service with low supply chain costs. Logistics chains will evolve into flexible logistics networks. Three strategic factors will determine the nature of these networks: 1. ongoing horizontal and vertical collaboration between partners in the logistics chain (collaborative logistics) Projectvoorstel Europese Netwerken pagina 6

2. development of hybrid logistics networks, in which goods can be stored at several locations in the logistics network, while goods can be transported to their destinations using different transport options. 3. focus on demand driven logistics networks. In all these three factors, the planning and control of the logistics network plays a major role, combined with bundling of goods flows, use of multimodal transport and cooperation/alliances between logistics network parties. Logistics chains: more complex in time Solution: Bundling of goods flows - Synergetic benefits - Use of multimodal transport Co-operation/alliances essential for success - Fair sharing of Synergy - Alliances for the long term - Facilitating role of government The objective of the EUROPEAN NETWORKS project of TRANSUMO is to optimize the design, planning and control of European Logistics Networks to (1) deliver an improved service against lower costs to the final customer and (2) to align the set-up of logistics activities with sustainability requirements from companies, citizens and society. The EUROPEAN NETWORK project tries to combine logistics innovation and knowledge from experts at universities and institutions in the Netherlands with the practical needs of manufacturers, logistics service providers and customers in the Netherlands. Therefore, 4 knowledge projects and 2 pilot projects will be performed in close co-operation with each other in 2004-2005. The confirmed partners in the project are: Universities and institutions: TNO Inro, Radboud University Nijmegen (RUN), HAN, Erasmus University Rotterdam (EUR), Technical University Delft Companies: SCA Hygiene Products, Vos Logistics, SOGETI, Holland International Distribution Council, Buck Consultants International, P&O Nedlloyd Logistics. In addition, several other parties are interested to participate in the project, including government parties and companies in the healthcare and fashion sector. Projectvoorstel Europese Netwerken pagina 7

2. Inbedding projectprogramma EUROPESE NETWERKEN in TRANSUMO Het projectprogramma EUROPESE NETWERKEN wordt uitgevoerd binnen het cluster Goederenvervoer van TRANSUMO. Het doel van het project is het optimaliseren van het ontwerp, de besturing en beheersing van Europese logistieke netwerken om zo (1) een betere service tegen lagere kosten te kunnen leveren aan de klant en (2) de inrichting van logistieke activiteiten beter aan te laten sluiten bij duurzaamheidseisen vanuit bedrijven, burgers en samenleving. Samenwerking en bundeling/optimalisatie van goederenstromen op basis van de klantvraag leiden tot logistieke synergievoordelen, die op een faire en evenwichtige manier over de partijen in het netwerk verdeeld moeten worden. Er wordt getracht een transitie te bewerkstelligen waarmee het aanwezige kennispotentieel en de huidige sterke positie van Nederland in Europese netwerken wordt aangewend om de huidige logistieke netwerken verder te verbeteren en om te vormen tot economisch, ecologisch en sociaal duurzame netwerken. Het praktische gebruik van deze verbeterde netwerken zal moeten leiden tot positieve effecten voor: het Nederlandse bedrijfsleven (lagere kosten en hogere service, verbeterde concurrentiepositie), bijdrage aan de PROFIT-doelstelling; de Nederlandse burgers (beter beschikbaarheid van goederen, betere bereikbaarheid, hogere leefbaarheid), bijdrage aan de PEOPLE-doelstelling; de Nederlandse samenleving (minder geluids- en emissie-overlast wegvervoer, spaarzamer gebruik niet-hernieuwbare brandstoffen), bijdrage aan de PLANET-doelstelling. Verschillende kennisinstellingen, bedrijven, brancheorganisaties en overheden werken samen om het doel van het project te bereiken. Hierbij speelt het ontstaan van samenwerking en kruisbestuiving tussen deze partijen een cruciale rol. Praktische Kennistools: Methodieken, modellen, stappenplannen Kennis instellingen Bedrijven Business case resultaten: Validatie van kennistoepassing Faciliterende rol Wegnemen knelpunten Kennisoverdracht- en -verspreiding Overheden Brancheorganisaties De rollen van de verschillende partijen: Kennisinstellingen: verrichten wetenschappelijk-toegepast onderzoek op het gebied van het slim en innovatief verbeteren van de besturing en de beheersing van Europese multimodale logistieke netwerken. Dit resulteert o.a. in praktische toe te passen kennisinstrumenten, zoals ontwerpmethodieken, stappenplannen en analyse-tools om de effecten van het bundelen van goederenstromen in Europese multimodale netwerken in kaart te brengen. Er doen 5 kennisinstellingen mee in fase 1 van dit project. Projectvoorstel Europese Netwerken pagina 8

Bedrijfsleven: gebruiken kennisinstrumenten en andere resultaten om daadwerkelijke verbeteringen in Europese multimodale netwerken te bereiken, en geven ervaringen als business cases terug aan de kennisinstellingen. Er doen 5 bedrijven mee in fase 1 van dit project. Overheden en brancheorganisaties: stimuleren, faciliteren en ondersteunen de mogelijke verbeteringen in de besturing en beheersing van Europese multimodale logistieke netwerken, o.a. door het transparant maken van wet- en regelgeving, het bemiddelen bij multimodale knelpunten op Europees vlak en het verspreiden van de resultaten onder Nederlandse partijen via workshops e.d.. Er doet 1 brancheorganisatie, namelijk NDL, mee in deze fase van het project, terwijl met de branche organisatie EVO, VLM en TLN gedurende het project een nauwe afstemming plaats zal gaan vinden. Wat betreft de overheden zal er actief samenwerking gezocht worden met het Ministerie van V & W in het kader van het programma Transportbesparing en met de Provincie Gelderland in het kader van het voorbeeldproject Europese Zorg Netwerken. Er zijn binnen het cluster Goederenvervoer en Logistiek vier kennisvelden onderscheiden. EUROPESE NETWERKEN levert een bijdrage aan elk van deze vier velden. Kennisveld 1. Ketenontwerp (Chain Design) 2. Ketenbesturing en beheersing (Chain control/ Collaborative planning and scheduling) 3. Technischinstitutioneel ontwerp Bijdrage Europese Netwerken aan TRANSUMO Het optimaliseren Europese logistieke netwerken kan leiden tot (1) kostenvoordelen en serviceverbeteringen voor de partners in het netwerk en (2) een verbeterde concurrentiepositie van het gehele netwerk, waarbij wordt gemikt op een combinatie van lagere kosten en hogere service. De centrale kennisvraag is: Op welke wijze dienen partijen samen te werken in Europese Logistieke netwerken om beter aan de vraag van de klant tegemoet te kunnen komen? Kunnen voor dit herontwerp van netwerken algemeen toepasbare kennisinstrumenten worden ontwikkeld en ingezet? Samenwerking en bundeling leiden tot synergievoordelen. Voor het daadwerkelijk behalen van synergievoordelen van bundeling is het noodzakelijk dat het gebundelde logistieke netwerk op een juiste manier bestuurd en beheerst wordt. De inzet van innovatieve collaborative planning & control technieken is essentieel. De vraag is op welke wijze de distributienetwerken van verschillende verladers en vervoerders precies op elkaar afgestemd gaan worden. De centrale kennisvraag is hier: Hoe vindt de planning en beheersing van de afstemming van hybride logistieke netwerken plaats, welke voordelen kunnen ermee behaald worden en welke partij verricht deze activiteit? Het bundelen van goederenstromen en herpositioneren van voorraden in het logistieke netwerk is een mogelijke stimulans voor de inzet van multimodaal vervoer. De vraag is welke mogelijkheden het beste passen bij welke bundelingsconcepten, en hoe technisch-institutioneel deze koppeling gemaakt wordt. Hier is de centrale kennisvraag: Hoe dienen de technisch-institutionele mogelijkheden van multimodaal transport afgestemd te worden op eisen vanuit bundelingsconcepten? 4. Transitiemanagement Het projectprogramma EUROPESE NETWERKEN wil systeeminnovaties in Europees logistieke netwerken bewerkstelligen via samenwerking en bundeling/optimalisatie van goederenstromen op basis van klantvraag en logistieke kenmerken. Belangrijk hierbij is wat de synergievoordelen zijn van de bundeling voor partijen in het gehele netwerk (lager kosten en hogere service), en hoe deze (synergie)voordelen op faire wijze verdeeld kunnen worden. Daarbovenop leidt bundeling van goederenstromen wellicht tot de inzet van multimodale oplossingen, wat in positieve effecten resulteert voor burgers en samenleving. De centrale kennisvragen zijn: Projectvoorstel Europese Netwerken pagina 9

Kennisveld Bijdrage Europese Netwerken aan TRANSUMO Kan met deze systeeminnovaties de bereikbaarheid en de vitaliteit van het bedrijfsleven verbeterd worden bij een minstens gelijkblijvende en waar mogelijk verbeterde leefbaarheid? En welke stappen dienen te worden genomen om het bedrijfsleven beter samen te laten werken en allianties aan te laten gaan om optimale logistieke netwerken te laten ontstaan? Projectvoorstel Europese Netwerken pagina 10

3. Probleemstelling EUROPESE NETWERKEN 3.1 Maatschappelijke en wetenschappelijke uitdaging Het optimaal besturen en beheersen van Europese logistieke netwerken wordt steeds complexer. De vraagonzekerheid neemt toe, omdat klanten steeds grilliger worden in hun eisen en wensen. Daarnaast is er een steeds grotere druk op de orderdoorlooptijd in de keten, terwijl tevens de congestie in het wegvervoer toeneemt. Op welke wijze vallen logistieke netwerken beter in te richten, te besturen en te beheersen? Het bundelen van goederenstromen met dezelfde logistieke kenmerken lijkt goede mogelijkheden te bieden. Bundeling van stromen kan leiden tot synergievoordelen, maar een nauwe samenwerking en alliantievorming tussen ketenpartners (verticaal) en zelfs concurrenten (horizontaal) is een vereiste. Het bundelen van goederenstromen levert niet alleen voor elke partij afzonderlijk voordelen op, maar in veel gevallen zijn er ook synergievoordelen. Deze synergievoordelen dienen op een faire wijze verdeeld te worden over de netwerkpartners, zodat elke partij in het logistieke netwerk zijn deel krijgt en concrete voordelen van de samenwerking kan noteren. Het bundelen van goederenstromen leidt tevens tot concrete kansen voor de inzet van andere modaliteiten dan het wegvervoer in Europese netwerken. Dit lijkt een win-win situatie te kunnen bieden voor het bedrijfsleven en de samenleving/burgers (People, Planet, Profit). De inzet van de modaliteiten spoor, binnenvaart en shortsea kan de logistieke kosten in Europese netwerken verminderen, terwijl tevens de impact van het goederenvervoer voor de burger en de samenleving beter beheerst kan worden. De afgelopen jaren zijn er verschillende onderzoeken en pilots op nationaal en Europees niveau uitgevoerd naar de kansen die bundeling en samenwerking in logistieke netwerken bieden. Door de inzet van multimodaal transport zijn er synergievoordelen te behalen, en hiervan kunnen alle netwerkpartners profiteren. Het CONNEKT-project Distrivaart vormt hierbij een belangrijke inspiratiebron voor het projectprogramma EUROPESE NETWERKEN. Distrivaart-project als inspiratiebron Het succesvolle Distrivaart-project was gericht op het optimaliseren van een nationaal distributienetwerk door onder andere het bundeling van goederenstromen en de inzet van multimodaal transport. Naast het wegtransport wordt de binnenvaart ingezet voor het transport van consumentgoederen als bier, frisdrank en papier van producenten naar supermarkt DC s. Allereerst werd de mogelijkheid tot bundeling van goederenstromen herkend, en werden de synergievoordelen van deze bundeling verder uitgewerkt en op een faire wijze verdeeld.. Dit was voldoende om tot horizontale samenwerking tussen concurrenten te komen. Een flink deel van de kostenvoordelen kwam door de inzet van de binnenvaart als multimodale vervoersmogelijkheid. De vertaling van de aanpak en lessen van Distrivaart naar bundelingsmogelijkheden en synergievoordelen in andere sectoren en Europese netwerken lijkt kansen te bieden. Het projectprogramma EUROPESE NETWERKEN zal deze mogelijkheden voor logistieke optimalisatie veralgemeniseren en in praktisch hanteerbare kennisinstrumenten omzetten. Projectvoorstel Europese Netwerken pagina 11

Op basis van de doelstellingen en de resultaten van eerdere projecten op dit gebied wordt ingezet op de volgende meetbare besparingen van bundeling, samenwerking en de inzet van multimodaal transport: besparing in logistieke kosten tot 10% aanzienlijke verbeteringen in logistiek serviceniveau tot 25% besparingen op brandstofgebruik, vooral in het wegvervoer, tot 5% reductie in emissies van schadelijke stoffen tot 5% een daling van het aantal ritbewegingen over de weg tot 5% gelijkblijvende of lichte daling in het verkeersveiligheidsrisico, tot enkele procenten. De waarde van verschillende effecten zullen in samenhang afgewogen worden: zo is het behalen van besparingen op brandstofgebruik en milieuemissies pas interessant als er geen negatief effect op de verkeersveiligheid optreedt. In het project zal met de te ontwikkelen/uit te breiden kennisinstrumenten in de kennisprojecten 2 en 3 in de voorbeeldprojecten 1 en 2 gemeten worden of deze potenties in de logistieke praktijk gerealiseerd kunnen worden. De mogelijkheden van bundeling en samenwerking in Europese logistieke netwerken, de mogelijkheid om bij bundeling multimodaal vervoer in te zetten en de mogelijke synergievoordelen van bundeling voor verschillende netwerken in verschillende sectoren zijn tot nu toe maar beperkt in kaart gebracht. In dit project staat beantwoording van de volgende uitdagingen centraal: (1) Bedrijfseconomische uitdaging herkenning en selectie van Europese logistieke netwerken waar herinrichting en optimalisatie kansen op winst biedt aantonen van de hoogte van kosten- en/of servicevoordelen van het gebruik van hybride logistieke netwerken aantonen welke synergievoordelen behaald kunnen worden door bundeling van goederenstromen in multimodale netwerken uitwerking van samenwerkings- en alliantiestrategieën tussen netwerkpartners, onder meer voor een faire verdeling van de voordelen uitwerking van de meest geschikte organisatiestructuur voor samenwerking in Europese logistieke netwerken (2) Maatschappelijke uitdaging bepalen van effecten hybride logistieke netwerken en samenwerking tussen netwerk partners op leefbaarheid, bereikbaarheid, brandstofgebruik en bestaande infrastructuur bepalen voordelen inzet hybride multimodaal transportstructuur in netwerken voor burgers en samenleving inzicht in gevolgen flexibele Europese netwerken voor weggebruiker/ consument rol overheden bij strategie alliantie/ bundeling: hoe kunnen overheden faciliteren bij bundelen van stromen en gebruik multimodaal transport? ontwerp en opzet van publiek-private samenwerkingsverbanden om Europese multimodale netwerken te optimaliseren (3) Wetenschappelijke uitdaging ontwikkeling algemeen toepasbare kennisinstrumenten voor optimalisatie ontwerp, besturing en beheersing netwerken in logistieke praktijk methodiek voor transitiemanagement (van tekentafel naar werkelijkheid) model voor fair verdelen van synergievoordelen in samenwerking/allianties methodiek voor opzetten samenwerkingsstrategieën bij elkaar brengen netwerkvraag en aanbod obv. supply chain management leidende rol Nederland in Europese Unie op dit onderwerp, concurrentiepositie bedrijven uitdiepen bijdrage beter gestuurde en beheerste Europese netwerken aan People en Planet doelen Projectvoorstel Europese Netwerken pagina 12

3.2 Bijdrage aan de probleemstelling van het betreffende cluster De probleemstelling in dit project is dat het besturen en beheersen van Europese logistieke netwerken steeds complexer wordt. Dit heeft tot gevolg dat netwerken suboptimaal ingericht en bestuurd worden en dat er een te lage service wordt geboden tegen te hoge kosten. Logistieke netwerken worden steeds complexer omdat de vraagonzekerheid toeneemt: klanten steeds grilliger worden in hun wensen. Daarnaast is er een steeds groter druk op de orderdoorlooptijd, terwijl de congestie in het wegvervoer toeneemt. Op welke wijze vallen logistieke netwerken beter in te richten, te besturen en te beheersen? Horizontale en verticale samenwerking tussen ketenpartners en het bundelen/optimaliseren van goederenstromen met overeenkomstige logistieke kenmerken kan een belangrijke rol spelen. Bovendien is er momenteel een mismatch tussen de supply chain management aanpak in logistieke netwerken en het meer op individuele inzet toegesneden multimodale aanbod, waardoor alle kansen voor bundeling/optimalisatie van logistieke stromen nog niet bedrijfseconomisch verantwoord benut worden. Horizontale en verticale samenwerking tussen ketenpartners kunnen synergievoordelen in het logistieke netwerk opleveren, maar gebeurt in de praktijk nog maar op beperkte schaal. Er is nog onvoldoende bekend over het mechanisme bij het tot stand komen van samenwerkingsverbanden en het verdelen van synergievoordelen. Ook is er nog te weinig bekend over de bedrijfseconomische en maatschappelijke voordelen van het optimaliseren van logistieke netwerken in Europese logistieke netwerken. Op hun beurt proberen Europese overheden de maatschappelijke effecten van het goederenvervoer over de weg te beheersen, maar hierbij is de aandacht vooral gericht op de aanbodkant en niet op de vraagkant (zie ook Analyse Raad Verkeer en Waterstaat 2003). De bijdrage van dit project aan de probleemstelling in het cluster Goederenvervoer ligt in het helder krijgen van de voordelen van een verbeterd ontwerp, besturing en beheersing van Europese logistieke netwerken in verschillende situaties, gecombineerd met de kansen voor het door samenwerking en allianties bundelen van goederenstromen in deze netwerken. Met een goede samenwerking op dit gebied lijken er relatief eenvoudige quick wins te behalen in de effectiviteit en efficiency van Europese logistieke netwerken. 3.3 Inbedding in literatuur en relaties met lopend onderzoek Deelaspecten van de optimalisatie van Europese logistieke netwerken zijn in de volgende recente projecten aan de orde gekomen: 2002-2004 EUTRALOG: In dit Europese project zijn de mogelijkheden voor innovatieve multimodale concepten in Europese netwerken in kaart gebracht. Het resultaat is o.a. een overzicht van de kritische succesfactoren voor slagen of falen van innovatieve multimodale concepten 2001-2004 Distrivaart: Dit Nederlandse project richtte zich op het ontwerpen en in gebruik nemen van een innovatief multimodaal concept binnenvaartschip voor het vervoer van pallets met retailprodukten. Het multimodale concept omvatte het gebruik van de modaliteiten weg- en binnenvaart, terwijl tevens de rol netwerkorchestrator bij dit soort concepten werd gedefinieerd. 2003 SYLONET: Dit Nederlandse project was gericht op het vinden van een faire verdelingswijze van synergievoordelen in een logistiek netwerk. Deze synergievoordelen waren het resultaten van nieuwe allianties en samenwerking. Op basis van voorbeeldprojecten is een algemeen stappenplan ontwikkeld. Projectvoorstel Europese Netwerken pagina 13

2000 World Wide Logistics: Dit Nederlandse project had als doel om te beschrijven hoe Europese logistieke netwerken het beste kunnen inspelen op steeds toenemende klanteisen. Op basis van productkenmerken en orderdoorlooptijd is een indeling van netwerken gemaakt, en voor elk van deze categorieën is een optimalisatiestrategie ontworpen. 2001 Immunity (Impacts of Increased and Multiple Use of Inland Navigation and Identification of Tools to reduce negative impacts): In dit Europese project is bepaald hoe de toename in het gebruik van de binnenvaart de capaciteit van de infrastructuur (rivieren, kanalen en havens) beïnvloed en wat het effect van deze toename is op het milieu. 2001 UnitNet: In dit Nederlandse initiatief is getracht een meer efficiënt en integraal intermodaal transportsysteem te bewerkstelligen. In het initiatief participeerden brancheorganisaties als EVO, TLN, KNV en VERN, en marktpartijen als Van Bon Fruit Logistics, Kuehne & Nagel, verschillende binnenvaart-en spooroperators. 2002 IDIOMA ( Innovative Distribution with Intermodal Freight Operation in Metropolitan Areas: In dit Europese project is getracht om de distributie van goederen in stedelijke gebieden te bevorderen, o.a. door de inzet van intermodaal vervoer. Het project kende vijf voorbeeldprojecten. 2000-2003 PROTRANS (Role of Third Party Logistics Services PROviders and their Impact on TRANSport): Het belangrijkste doel van het Europese PROTRANS project was om inzicht te bieden in de huidige en toekomstige strategieën van 3PL partijen in Europa. 2002 Ruimtelijke aspecten van Logistieke Activiteiten: In deze studie is gekeken naar het huidige en toekomstige ruimtelijke gedrag van logistieke bedrijven bij de vestiging van bedrijvigheid in en routering van goederenstromen Er zijn 28 bedrijven onder de loep genomen. De gerapporteerde resultaten van al deze projecten zullen het startpunt vormen voor het project. Een overzicht: Wat betreft het ontwerp, besturen en beheersen van Europese logistieke netwerken zal onder meer worden voortgebouwd op de resultaten van World Wide Logistics. De product- en vraagkarakteristieken vormen hierbij het uitgangspunt voor een optimale inrichting. De vraag is voor welke netwerken bundeling de meeste kansen biedt. Voor het bepalen van synergievoordelen bij bundeling van transportstromen zijn de resultaten van Distrivaart en SYLONET van belang. Hoe kan samenwerking tot stand komen binnen verschillende sectoren en met welke ketenpartijen, kunnen de synergievoordelen van samenwerking en allianties in logistieke netwerken objectief bepaald worden en op welke wijze kunnen deze voordelen verdeeld worden? Bij het toepassen van innovaties in logistieke netwerk kan tenslotte gebouwd worden op o.a. de EUTRALOG projectresultaten. Hierbij zijn vooral de kritische succesfactoren voor dergelijke netwerken het startpunt. Projectvoorstel Europese Netwerken pagina 14

4. Aanpak, beoogde resultaten en output in meetbare doelstelling 4.1 Doelstelling project Het doel van het project Europese Netwerken is het optimaliseren van het ontwerp, de besturing en beheersing van Europese logistieke netwerken om zo (1) een betere service tegen lagere kosten te kunnen leveren aan de klant en (2) de inrichting van logistieke activiteiten beter aan te laten sluiten bij duurzaamheidseisen vanuit bedrijven, burgers en samenleving. In dit TRANSUMO project zullen kennisinstrumenten (modellen, methoden en technieken) ontwikkeld en uitgetest worden om systematisch de kansen voor het optimaliseren van flexibele distributienetwerken in verschillende sectoren na te gaan en waar mogelijk te implementeren. Het uitgangspunt hierbij is dat logistieke ketens evolueren naar logistieke netwerken, die optimaal en efficiënt bestuurd en beheerst moeten worden. De volgende drie strategische factoren spelen hierbij de hoofdrol: 1. verdergaande horizontale en verticale samenwerking tussen ketenpartijen (collaborative logistics) 2. ontwikkeling van hybride logistieke netwerken, waarbij voorraden op verschillende plaatsen in het netwerk kunnen worden opgeslagen en goederen op verschillende manieren naar de eindbestemming kunnen worden getransporteerd, namelijk (a) snel en tegen acceptabele kosten of (b) langzamer, maar betrouwbaar en tegen de laagste kosten. Hierbij is het mogelijk om goederenstromen te bundelen en kan multimodaal transport ingezet worden. 3. nadruk op inrichting logistiek netwerk vanuit de vraag van de klant (demand driven logistics). Er wordt getracht een transitie te bewerkstelligen waarmee het kennispotentieel en de sterke positie van Nederland in Europese netwerken wordt ingezet om de huidige logistieke netwerken om te vormen tot economische, ecologische en sociaal duurzame netwerken. Deze duurzame netwerken dienen op elk van de drie dimensies People, Planet en Profit goed te scoren. De doelstelling kan onderverdeeld worden in vier subdoelstellingen: 1. Ondersteunen van Nederlandse bedrijven bij het optimaliseren van logistieke netwerken door samenwerken, herinrichting en bundeling Bijdrage PROFIT doelstelling 2. Bepalen van effecten van optimaliseren van Europese logistieke netwerken voor burgers, samenleving en milieu Bijdrage PEOPLE en PLANET doelstellingen 3. Inzicht geven in de mogelijkheden om via optimalisatie van netwerken verbeteringen te bewerkstelligen voor bedrijven, burgers en samenleving. Bijdrage aan ontwikkeling TRANSITIEMANAGEMENT voor duurzaam goederenvervoer. 4. Voorbereiden en uitvoeren van voorbeeldprojecten Bijdrage aan KENNISOVERDRACHT en PRAKTISCHE SAMENWERKING bij logistieke innovaties Projectvoorstel Europese Netwerken pagina 15

4.2 Aanpak van het project Het gehele project EUROPESE NETWERKEN is modulair opgebouwd uit kennisprojecten en voorbeeldprojecten. In de kennisprojecten hebben de kennisinstellingen een leidende rol, en worden op basis van expertkennis, resultaten van recente projecten uit binnen- en buitenland en resultaten uit de voorbeeldprojecten kennisinstrumenten ontworpen om bundeling van goederenstromen binnen Europese netwerken optimaal aan te pakken. De voorbeeldprojecten zijn gericht op het daadwerkelijk realiseren van bundeling, samenwerking en waar mogelijk gebruik van multimodaal transport in logistieke praktijk situaties (business cases) binnen Europese netwerken, zodat de daadwerkelijke effecten van logistieke verbeteringen op People, Planet en Profit kunnen worden bepaald en verdeeld. De belangrijkste kritische succesfactor voor het Europese Netwerken project is dat de kennis- en voorbeeldprojecten parallel aan elkaar worden uitgevoerd en elkaar wederzijds versterken door samenwerking en kruisbestuiving. De activiteiten zijn in de tijd gezien in twee fasen opgedeeld: Fase 1 t/m eind 2005 en fase 2 vanaf 2006 t/m eind 2008. De vier kennisprojecten worden allen in 2004 opgestart, en lopen door tot in 2008, met tussenresultaten aan het einde van 2005. De voorbeeldprojecten starten niet allen tegelijk, omdat (1) er de flexibiliteit en mogelijkheid moet zijn om gaandeweg het project nieuwe voorbeeldprojecten op te nemen en uit te voeren en (2) de voorbeeldprojecten moet worden getrokken door het bedrijfsleven. Een overzicht van deze modulaire kennis- en voorbeeldprojecten in fase 1 staat in de volgende figuur. KENNISPROJECTEN VOORBEELDPROJECTEN 2004 KP 1: Verbeterpotentie netwerken KP 4: Meerwaarde samenwerking/ allianties (match vraag/aanbod) KP 2: Optimalisatie Netwerkontwerp & beheersing (vraag) - Kruis bestuiving KP 3: Ontwerp optimale bundelings oplossingen (aanbod) VP 1: Healthcare Analyse huidig netwerk & partijen Optimalisatie netwerk ontwerp/bundeling Optimalisatie netwerkbesturing, beheersing Vorm Netwerk van inrichting: Samen- Van idee werking/ naar praktijk alliantie VP 2: Fashion Pilotuitvoering en -evaluatie 2005 EINDRESULTAAT FASE 1 (EIND 2005) Een gedetailleerde invulling van deze zes deelprojecten en activiteiten staat gedetailleerd beschreven in hoofdstuk 5: Planning en fasering. Projectvoorstel Europese Netwerken pagina 16

4.3 Bijdrage project aan TRANSUMO Doelstellingen De bijdrage van EUROPESE NETWERKEN aan People, Planet en Profit is als volgt: TRANSUMO Bijdrage projectprogramma EUROPESE NETWERKEN Doel 1. PROFIT PROFIT Duurzame economische ontwikkeling De effecten van optimalisatie van Europese logistieke netwerken op de positie van het Nederlandse bedrijfsleven zijn: (1) Verlaging van logistieke kosten, (2)Verhoging servicegraad aan klanten, winkeliers en burgers en (3) Synergievoordelen door bundeling van stromen en allianties. Centraal staat het gang zetten van de transitie naar optimaal ingericht netwerken, bijvoorbeeld door goederenstromen met dezelfde logistieke kenmerken van verschillende bedrijven (en wellicht uit verschillende sectoren) te bundelen in een laad- of vervoerseenheid. Deze bundeling leidt tot een betere economische uitgangspositie voor het bedrijfsleven, maar betekent ook een betere service richting de uiteindelijke consument: De inzet van andere modaliteiten maakt het ook mogelijk nieuwe producten en diensten te ontwikkelen, bijvoorbeeld op het gebied van besturing en beheersing van netwerken met gebundelde ladingstromen. Enkele belangrijke toetsingscriteria zijn: (1) verlaging relatief kostenniveau ketens (verhogen efficiency en productiviteit), (2) verhoging serviceniveau en (3) verbreden economische activiteiten. Deze criteria worden getoetst met o.a. kostprijsberekeningen, productiviteitsberekeningen en metingen van serviceniveau s. 2. PEOPLE PEOPLE Duurzame maatschappelijke ontwikkeling Bundeling van goederenstromen heeft naar verwachting de volgende invloed op het welzijn van de Nederlandse burger: (1) vergrote inzet van multimodale transport resulteert in minder vrachtwagens en uiteindelijk minder geluids- en milieu-overlast (2) betere prestaties van Europese netwerken vanuit Nederland, met lagere kosten en/of hogere klantenservice, hetgeen resulteert in een betere concurrentiepositie. Deze effecten zullen worden gemeten op basis van actuele data van bedrijven en met bereikbaarheidsprofielen. De effecten op de verkeersveiligheid zullen gemeten worden met stated preference peilingen bij werknemers en klanten. 3. PLANET PLANET Duurzame ecologische ontwikkeling Bundeling van goederenstromen middels eco-combi s heeft het volgende effect op de Nederlandse ecologie zijn: (1) minder vrachtwagens betekent minder uitstoot van schadelijke stoffen en minder geluidsbelasting en (2) er zal naar verwachting ook minder brandstof gebruikt worden. De toets zal zich richten op een verbetering van de milieukwaliteit 1 en een efficiëntere benutting (of afname van het gebruik) van niet hernieuwbare grondstoffen. De te hanteren toetsingscriteria zijn: (1) verlaging milieubelasting (chemische emissies, ruimtegebruik, geluidsbelasting) en (2) vermindering energiegebruik (keten). Deze criteria worden getoetst met een berekening van de effecten op energiegebruik (keten), lokale en globale chemische emissies, en geluidemissies, - belasting of gehinderden. Het projectprogramma EUROPESE NETWERKEN is tevens gericht op het initiëren en bereiken van een systeemtransitie, waarbij bundeling/optimalisatie van goederenstromen en stimuleren van horizontale en verticale samenwerking en allianties als middelen een belangrijke rol spelen. Met de optimalisatie van Europese logistieke netwerken is daadwerkelijke bundeling van ladingstromen te bereiken, en deze bundeling resulteert in blijvende kosten-, servicevoordelen en PPP-voordelen. De gewenste systeemtransitie heeft een doorlooptijd van 10 tot 20 jaar, en staat geschetst in onderstaande figuur. Op het gebeid van transitiemanagement zal aansluiting gezocht worden met het cluster Transitiemanagement, waar de EUR een leidende rol vervult. 1 Vooral m.b.t. de lokale milieubelasting en de verkeersveiligheid overlappen de people en planet doelstellingen elkaar enigszins; Projectvoorstel Europese Netwerken pagina 17

Groot VERANDERING VOOR BURGERS, BEDRIJVEN, OVERHEDEN Samenwerkings verbanden Sneeuwbaleffect Koppeling netwerken TRANSITIE Verdeling synergievoordelen Beperkt Multimodale kansen Logistieke netwerken Gebruik losse modaliteiten Gebruik tags OPTIMALISATIE Afstemming met klanten 2004 20xx TIJD Er zijn verschillende belanghebbenden bij het project betrokken: Bedrijven met logistieke netwerken, zowel producenten en retailers als logistieke dienstverleners Aanbieders van diensten, bijvoorbeeld ICT of multimodaal transport Kennisinstellingen Brancheorganisaties Overheden als facilitators (o.a. beleid en wet- en regelgeving) Eerdere projecten hebben geleerd dat het van groot belang is om de bedrijfseconomische voordelen als uitgangspunt te nemen. Alleen als bedrijven zelf een Profit kunnen behalen zijn ze bereid om tijd en geld te investeren in innovatieprojecten. Deze Profit dient tijdig herkend en verdeeld te worden, terwijl daarnaast uiteraard integraal de Planet en People effecten in kaart gebracht dienen te worden. 4.4 Versterking van de tripartiete kennisinfrastructuur op mobiliteitsgebied Een primair doel van de TRANSUMO regeling is om een bijdrage te leveren aan de ontwikkeling van de logistieke kennisinfrastructuur. Het projectprogramma EUROPESE NETWERKEN zal hier de volgende bijdrage aan leveren: Element TRANSUMO Bijdrage EUROPESE NETWERKEN project Kennisinfrastructuur 1. Kwaliteit De onderzoeksresultaten zijn: vernieuwend: de aanpak/gevolgde methodiek wordt op basis van bestaande kennis specifiek voor dit project ontwikkeld. Centraal staat de mogelijkheid om Europese logistieke netwerken van verladers en logistieke dienstverleners te optimaliseren, terwijl bij vergelijkbare projecten de voordelen op individuele transporttrajecten centraal staat. Herhaalbaar/verifieerbaar: uitgangspunt is het ontwikkelen van methoden, modellen en technieken om de effecten van herinrichting en bundeling te meten. Deze methodieken, modellen en technieken zijn zo opgesteld dat ze ook voor andere logistieke netwerken en bedrijven kunnen worden ingezet. Projectvoorstel Europese Netwerken pagina 18

Veralgemeniseerbaar: de onderzoeksresultaten zijn ook voor andere bedrijven met Europese logistieke netwerken interessant. 2. Produktiviteit Mensen en middelen zullen effectief worden ingezet, hetgeen resulteert in: deliverables: de resultaten van het projecten zullen worden vastgelegd in rapporten/cd-rom s, en worden uitgedragen in tijdschriften/seminars. feitelijke samenwerking: bedrijven en kennisinstellingen werken samen om het gezamenlijk belang te bereiken; feitelijke resultaten: het belangrijkste feitelijk resultaat van fase 1 van het project is een gedeeld inzicht over de bruikbaarheid van kennistools voor de herinrichting van Europese logistiek netwerken. Bedrijven moeten het gevoel hebben dat de resultaten de werkelijke situatie weergeeft, terwijl kennisinstellingen de ontwikkelde methodieken en modellen voor vergelijkbare vraagstukken kunnen inzetten en uitdragen. 3. Levensvatbaarheid Levensvatbaarheid is een centraal element in EUROPESE NETWERKEN. In fase 1 dienen de te ontwikkelen kennistools, methoden en modellen aangewend te worden om bedrijven een praktisch inzicht te bieden in de haalbaarheid van herinrichting en optimalisering van netwerken. De resultaten moeten praktische toepasbaar zijn, hetgeen getoetst kan worden aan de volgende criteria: marktintroductie binnen vijf jaar mogelijk; commerciële levering mogelijk, technisch marktrijp binnen één jaar; centraal staat bedrijfseconomische haalbaarheid en rendement; bestuurlijk-juridisch mogelijk of plausibel maken dat dit binnen twee jaar mogelijk moet zijn; institutioneel mogelijk of plausibel maken dat dit binnen twee jaar mogelijk moet zijn 4. Legitimacy/Waarom binnen TRANSUMO? In Europa actieve verladers en logistieke dienstverleners zijn op zoek naar het optimaliseren van het Europese logistieke netwerken, om zo beter aan de wensen van de klant tegemoet te kunnen komen en hun concurrentiepositie te verbeteren. Echter, zonder dit TRANSUMO project niet verder dan het verbeteren van hun eigen netwerk. De mogelijkheden van herinrichting, optimalisatie ene bundeling van goederenstromen worden zonder ondersteuning niet gegrepen, omdat er onvoldoende inzicht is in de grootte van die voordelen en men bovendien huiverig staat tegenover samenwerking met directe concurrenten. Het bundelen van goederenstromen met dezelfde logistieke kenmerken van partijen die geen directe concurrenten zijn biedt meer mogelijkheden, maar hoe kom je in contact met dergelijke partijen? Dit TRANSUMO project biedt voor beide problemen een oplossing. Ten eerste wordt met modellen en andere kennistools een overzicht gegeven van de voordelen van bundeling op netwerkniveau, terwijl daarnaast een analyse wordt gemaakt van logistieke kenmerken van diverse goederenstromen uit verschillende sectoren, zodat een optimale match gemaakt kan worden. 4.5 Realisatie projectdoelstellingen ultimo 2005 De verwachte resultaten van fase 1 van het project zijn: Resultaten kennisprojecten: Er worden in elk van de vier kennisprojecten ontwerpmethodieken/tools opgeleverd waarmee Europese logistieke netwerken in geselecteerde Produkt-Markt-Combinatie kunnen worden doorgelicht en beoordeeld op bundelingsmogelijkheden, synergievoordelen en inzet van multimodaal transport. Deze ontwerpmethodieken moeten algemeen toepasbaar zijn voor Europese netwerken en een bijdrage leveren aan te bereiken systeeminnovatie. Projectvoorstel Europese Netwerken pagina 19

Resultaten voorbeeldprojecten: De voorbeeldprojecten zijn gericht op het daadwerkelijk realiseren van bundeling en samenwerking in Europese netwerken, waar mogelijk met de inzet van multimodaal transport. Deze resultaten zullen via business case studies verspreid worden. De resultaten van fase 1 worden opgeleverd: in rapporten, die beschrijvingen en ontwerpmethodieken bevatten op CD, waar naast tekst ook illustraties en logistieke simulaties zijn terug te vinden Het project Europese netwerken resulteert ook in wetenschappelijke innovatie op het gebied van optimalisatie van Europese logistieke netwerken. Deze innovatie wordt vastgelegd in de volgende producten: een artikel als resultaat van de kennisprojecten 2, 3 en 4, dat wordt gepubliceerd in een wetenschappelijke publicatie. In totaal wordt er drie wetenschappelijke artikelen opgeleverd een artikel als resultaat van de voorbeeldprojecten 1 en 2, dat wordt gepubliceerd in de logistieke vakpers. Tenslotte zal na fase 1 een projectplan opgesteld worden voor fase 2, waarin goederenstromen in nationale distributienetwerken daadwerkelijk worden gebundeld. Dit projectplan wordt eind 2005 opgeleverd. Projectvoorstel Europese Netwerken pagina 20