spm1530 - Water http://grfixds.deviantart.com/art/save-water-save-life-171768754
spm1530 - Water Onderdeel van systeem aarde : Hydrosfeer/Lithosfeer nationaal/regionaal/continentaal/globaal het watersysteem de grote waterkringloop waterkwantiteit waterkwaliteit watergebruik waterveiligheid aquatecuk.wordpress.com
spm1530 - Water Onderdeel van systeem aarde : Hydrosfeer/Lithosfeer nationaal/regionaal/continentaal/globaal inrichting waterketen waterbeheer stroomgebieden waterveiligheid http://www.spaceoffice.nl/nl/nieuws/778.html
IPCC: gevolgen klimaatverandering NRC, Vrijdag 6 april 2007:
Wereld Water Forum 16 tot 23 maart 2003, Kyoto NRC Handelsblad, Buitenland, woensdag 5 maart 2003 Groot tekort aan zoet water dreigt in 2050 Volgens rapport van VN In het jaar 2050 zullen twee tot zeven miljard mensen (van de 9,3 miljard die er dan leven) kampen met een ernstig tekort aan water. Dat is de conclusie van een vandaag gepubliceerd rapport van de Verenigde Naties. Het rapport, voorspelt dat in de komende twintig jaar de gemiddelde beschikbaarheid van zoet water per persoon met een derde zal afnemen. Om de problemen op te lossen is jaarlijks vijftig tot honderd miljard euro nodig. http://www.millenniumassessment.org/en/synthesis.aspx
Water = H 2 O Planten en dieren 50-97gew.% water Mens ~ 70gew.% water ~ 71% van het aardoppervlak bedekt door water hiervan ruim 97% zout water 2% zoet water in ijskappen en gletsjers rest: rivieren, meren en grondwatervoorraden (zoet)
Duurzaam watergebruik Duurzame ontwikkeling: sustainability : zodanig gebruik van (natuurlijke) hulpbronnen dat kan worden voorzien in de behoefte van huidige en toekomstige generaties equity : zodanige ontwikkeling mondiale economie en samenleving dat in ieders behoefte kan worden voorzien diversity : zodanige ontwikkeling dat culturele diversiteit en biodiversiteit behouden blijft Brundtland Rapport Our Common Future (1987).
Water - Duurzaam gebruik? Watervoorraad Vorm Voorraad Tijdschaal recharge ijs 8.5 Mio km 3 eeuwen -millennia grondwater 2.5 Mio km 3 jaren - millennia opp.water 0.06 Mio km 3 dagen - weken totaal 11 Mio km 3 Grondwateronttrekking vaak niet-duurzaam
Grondwater Inleiding en overzicht New maps of groundwater and soil moisture produced by NASA are currently showing unusually low groundwater storage levels in Texas. The map color blue shows wetter-than-normal ground water conditions and a yellow-to-red color spectrum shows drier-thannormal conditions. The latest groundwater map, released on Nov. 29, shows large patches of maroon over eastern Texas, indicating severely depressed groundwater levels. http://www.fourwinds10.net/siterun_data/environment/weather _and_climate/news.php?q=1323111944
Grondwater (Nederland) In principe SCHOON en overal aanwezig. Ook onder droge gebieden zonder rivieren en meren Grondwatervoorraden worden slechts zeer langzaam aangevuld (recharge) Duurzame exploitatie moeilijk Het gebruik van grondwater is de laatse decennia explosief gestegen.
Grondwater (1999) Onttrekking 1.674 miljoen m³ /jaar Gebruik 563 miljoen m³ /jaar huishoudens 525 miljoen m³ /jaar industrie 450 miljoen m³ /jaar landbouw. Recharge ca. 2.615 miljoen m³ / jaar Max. winbare hoeveelheid 1.900 miljoen m³ / jaar
Totaal wereld watergebruik Landbouw: 2.000 [km 3 /jaar] Industrie: 1.000 [km 3 /jaar] Huishoudens 250 [km 3 /jaar] Systeemverliezen 250 km 3 /jaar Totaal 3.500 [km 3 /jaar] Grondwatervoorraad: 2.5 Miljoen [km 3 ] R/P = 700 jaar
Grondwater - Aquifers Aquifer = watervoerende laag Stroming, maar zeer traag
Grondwater - Aquifers Aquifer = watervoerende laag Stroming, maar zeer traag Zeer grote systemen
Grondwater - recharge Recharge = input grondwatersysteem (b.v. Aquifer) Is afhankelijk van: mate van inzijging of wegsijpelen in de grond; vaak niet meer dan 10% neerslag gerelateerd aan de run-off grondgebruik (evaporatie) Lange tijdschalen percolatie: vaak tientallen jaren ondergrondse voorraad gevormd in millennia onttrekking alleen duurzaam bij huidig niveau inzijging / run-off
Grondwater - problemen Overmatige onttrekking oud grondwater vaak van slechte kwaliteit bodemdaling bij extreme onttrekking bodem instort ( cavities ) Kwaliteit / kwantiteit recharge nieuwe percolatie vaak verontreinigd netto percolatie (= f (hemelwater, opp. runoff) ) veranderend landgebruik & -inrichting versnelde hemelwaterafvoer leidt tot minder recharge vergroot bebouwd of geplaveid oppervlak leidt tot minder recharge verlies vegetatie kan leide tot meer evaporatie, uitdroging topsoil en minder recharge
Effect grondwateronttrekking - bodemverzakking, instortgevaar, dry wells Lokale casus: grondwateronttrekking DSM-Gist, Delft.
De Desert free-flowing well
Heeft Nederland voldoende water? FAO : Nederland heeft beschikking over jaarlijks ongeveer 700 [m 3 / jaar / capita]
Heeft Nederland voldoende water? drinkwater: ja landbouw: meestal, situatie zorgwekkend tuinbouw: meestal, situatie verslechtert industrie: waarschijnlijk wel scheepvaart: soms niet meer natuur: steeds vaker niet meer sterke afhankelijkheid toevoer Rijn & Maas
Verdroging (milieuthema Vrom) Oorzaak: onze processen en systeem inrichting waterhuishouding voor de landbouw inrichting van woongebieden ontrekking van grondwater voor drinkwater (NL: +/- 750 miljoen m 3 /jaar Veroorzaken: een daling van de grondwaterstand verandering in de samenstelling van het water; waterkwaliteit Oorzaak: inrichting stroomgebieden (o.a. kanalisering, drooglegging veen-en moerasgebieden) Veroorzaken: versnelde runoff & gebrek aan berging om droge zomerperiode te overbruggen.
Verdroging in Nederland Doelstelling: verdroogd areaal met 25% verminderen in 2000 tov 1985 verdroogd areaal met 40% verminderen in 2010 tov 1985 vermindering gebruik grondwater door industrie met 40% Omvang verdroogd areaal in 2000: 507.000 ha = 5070 km 2 Resultaat in 2000: Slechts 3% v/h verdroogd areaal hersteld tov 1985 Slechts 30% gedeeltelijk hersteld Cijfers: www.verdroging.nl
Grote waterkringloop Inleiding en overzicht
Hydrologische kringloop
Hydrologische kringloop Systeemgrens: de aarde Energie input: stralingsenergie van de zon Energie output: verschillende processen: Verdamping (evaporatie) Transpiratie (planten) Sublimatie Condensatie (wolken op lagere hoogten) Depositie (cirrus-bewolking) Precipitatie (neerslag) Runoff Hold-up (tijdelijke opslag)
Hydrologische kringloop Is in principe een zuiveringsproces: bij verdamping komt alleen zuivere waterdamp in de atmosfeer terecht Echter, door luchtverontreiniging kan neerslag juist hoge concentraties onzuiverheden bevatten bijvoorbeeld zuren zure regen
Duurzaam gebruik met waterkringloop? Watervoorraad Vorm Voorraad Tijdschaal- recharge ijs 8.5 km 3 eeuwen grondwater 2.5 km 3 jaren - millennia opp.water 0.06 km 3 dagen - weken totaal 11 km 3 Grondwateronttrekking vaak niet-duurzaam Dus: onttrekken én teruggeven aan de grote waterkringloop Grote waterkringloop = 110.000 km 3 / jaar verdamping, respiratie 70.000 max. beschikbaar als runoff: 40.000 km 3 / jaar
Wereld watergebruik Landbouw: 2.000 [km 3 /jaar] Industrie: 1.000 [km 3 /jaar] Huishoudens 250 [km 3 /jaar] Systeemverliezen 250 [km 3 /jaar] Totaal 3.500 [km 3 /jaar] uit kringloop: 40.000 [km 3 / jaar] φ/r = 10 []
Grote waterkringloop = een stromend systeem? Water berging? Water kwaliteit; -->> Niet alle RUNOFF is beschikbaar met de huidige inrichting van watersystemen Consequentie: consumptie nadert maximale beschikbaarheid
Wereld watervoorraden bron: FAO, Review of World Water Resources by Country, 2003; ftp://ftp.fao.org/agl/aglw/docs/wr23e.pdf
Noord-West Europa bron: FAO, Review of World Water Resources by Country, 2003; ftp://ftp.fao.org/agl/aglw/docs/wr23e.pdf