euregio, Enscheder Straße 362, 48599 Gronau Aan de leden en adviserende leden van de EUREGIO-raad postadres Postbus 6008 NL-7503 GA Enschede 053-4605151 053-4605159 info@euregio.nl www.euregio.nl anschrift Postfach 1164 D-48572 Gronau 02562 / 702-0 02562 / 702-59 info@euregio.de www.euregio.de Ansprechpartner/Contactpersoon Elisabeth Schwenzow e.schwenzow@euregio.eu - 11 Vergadering van de EUREGIO-raad d.d. 25 november 2016 10-11-2016 Geachte dames en heren, De eerstvolgende vergadering van de EUREGIO-raad, waarvoor wij u van harte uitnodigen, vindt plaats op vrijdag 25 november 2016, 16.00 uur in de Oude Calixtus kerk, nabij de Markt in Groenlo. Navigatieadres voor parkeerplaats achter de Oude Calixtus is: Maliebaan of Wheme De fractievergaderingen vinden plaats in het oude gemeentehuis, tegenover de Oude Calixtus Kerk. De vergaderzalen zijn bereikbaar via het VVV-kantoor aan de Kevelderstraat 1. De fractievergaderingen beginnen om 14.00 uur in de volgende ruimten: Volksbank Gronau-Ahaus eg IBAN: DE04 4016 4024 0114 6116 00 BIC: GENODEM1GRN Bank Nederlandse Gemeenten IBAN: NL89 BNGH 0285 1663 36 BIC: BNGHNL2G CDA / CDU: PvdA / SPD: Fractie Zonder Grenzen: Marktzaal Burgemeesterskamer Raadzaal Vorsitzender / voorzitter: mr. drs. R.G. Welten Geschäftsführerin / directeur bestuurder: Dr. Elisabeth Schwenzow Deutsch-niederländischer Zweckverband Nederlands-Duitse Gemeenschappelijke regeling Umsatzsteuer-ID: DE 815593444
In de bijlage ontvangt u de agenda met toelichting voor deze vergadering. Met vriendelijke groeten, Rob Welten Voorzitter - 2 -
AGENDA voor de vergadering van de EUREGIO-raad d.d. 25 november 2016 1: Opening en begroeting - Goedkeuring van de agenda 2: Goedkeuring van het verslag van de vergadering van de EUREGIO-raad 24 juni 2016 3: Mededelingen a. 250 Jaar grens b. Pact: Arbeidsmarkt over de grens! c. Actieteam GEA stelt actieagenda vast d. Grensoverschrijdende ticketing e. Promoten van een grensoverschrijdende economische regio EUREGIO Presentatie INTERREG V-project GTI Grenzeloze Toeristische Innovatie door Heike Rieger, EUREGIO 4: a. Berichtgeving uit het Dagelijks Bestuur b. Vragen vanuit de fracties 5: Bericht uit de commissievergaderingen 6: Benoeming van een Kämmerer voor de EUREGIO 7: EUREGIO-begroting 2017 8: Wijziging van de Regeling (toetreding Laer en Nordkirchen) 9: Procedure vaststelling Jaarrekening EUREGIO 10: Benoeming van een kascommissie - 3 -
11: Informatieverstrekking over de openingsbalans van de EUREGIO 12: Vergaderschema 2017 13: Stand van zaken m.b.t. de discussie treinverbinding Amsterdam- Berlijn en de IC-haltes in de regio 14: Resultaten gesprekken over grensoverschrijdende samenwerking luchthavens resp. bereikbaarheid van het EUREGIO-gebied 15: INTERREG V A a) Stand van zaken algemeen b) Hoe om te gaan met intellectueel eigendom in INTERREG-projecten c) Overzicht van de vergaderdata van de gremia d) Overzicht van de aangevraagde projecten 16: Standpuntbepaling INTERREG V-projecten a) Leren zonder grenzen b) Nieuw project lasopleiding c) Smart Production d) LIVE 17: Advisering van deelprojecten uit het INTERREG V Kaderproject voor de EUREGIO a) Advisering intensieve samenwerkingsprojecten - Smart Nurturing - Recycling textieleigenschappen b) Stand van zaken kaderproject 18: Rondvraag - 4 -
1: Opening en begroeting - Goedkeuring van de agenda Besluitvoorstel: Goedkeuring. - 5 -
2. Goedkeuring van het verslag van de vergadering van de EUREGIO-raad d.d. 24 juni 2016 Het verslag treft u als bijlage aan. Besluitvoorstel: Goedkeuring van het verslag. - 6 -
3: Mededelingen a) 250 jaar grens In 2016 is het 250 jaar geleden, dat de grens tussen Duitsland en Nederland in de Achterhoek tussen Rekken/Wennewick en Dinxperlo/Suderwick in het Verdrag van Burlo (1766) werd vastgelegd. Zo kwam er een einde aan de telkens terugkerende grensconflicten tussen het Hoogstift Münster en het Hertogdom Gelre. Sindsdien is de grens nagenoeg onveranderd gebleven en wordt deze grens daarom tot de oudste grenzen van Europa gerekend. Rondom het thema 250 jaar Grens werden, in een samenwerking tussen verschillende Duitse en Nederlandse verenigingen, steden en gemeenten, volop activiteiten georganiseerd. Bestaande initiatieven hebben het thema opgepakt, zoals de dahliatuin in Rekken en de kermis in Oldenkotte. Verder werd er onder andere een voetbalwedstrijd tussen Winterswijk en Vreden, een Vredesconcert in Burlo en een fietstocht langs de grensstenen georganiseerd. En is er een rondreizende tentoonstelling over dit thema. EUREGIO heeft in het INTERREG-Kaderproject de fotowedstrijd met afsluitende expositie en het symposium Een rode draad verbindt (24 september jl. in de Oude Calixtuskerk in Groenlo) ondersteund. Tijdens het afsluitende symposium op 23-10-2016 hebben de samenwerkende partijen een verklaring ondertekend, dat zij in de komende vier jaren in samenwerking met EUREGIO jaarlijks in oktober een bijeenkomst willen organiseren, waarin de resultaten van de grensoverschrijdende projecten worden besproken (zie bijlage). b) Pact: Arbeidsmarkt over de grens! Tijdens de startbijeenkomst van het Pact: Arbeidsmarkt over de grens is door de deelnemers aan de EUREGIO verzocht de uitvoering van de verschillende projecten en initiatieven te begeleiden en na een jaar opnieuw een bijeenkomst te organiseren. De EUREGIO heeft in de afgelopen weken alle meewerkende organisaties benaderd en naar de stand van zaken met betrekking tot hun bijdragen gevraagd. Ook potentiële nieuwe pactdeelnemers werd op de mogelijkheid gewezen toe te treden. Inmiddels hebben wij vele terugkoppelingen ontvangen. Deze geven een goed overzicht en bevestigen dat de grensoverschrijdende arbeidsmarkt veel aandacht blijft vragen en deze van de vele betrokken organisaties ook krijgt. De bijeenkomt van het Pact vindt - 7 -
plaats op 9-12-2016 om 11.30 uur bij MST in Enschede, waarbij de focus ligt op de erkenning van diploma s. De werkgeversvereniging Zorg en Welzijn heeft bijvoorbeeld wat betreft de erkenning van diploma s op het gebied van ouderenzorg / kinderopvang een Flowchart ter ondersteuning van het lobbywerk ontwikkeld en als bijdrage voor het Pact ingediend (zie bijlage). Alle leden van de EUREGIO-raad zijn van harte uitgenodigd (zie bijlage). c) Actieteam GEA stelt actieagenda vast De EUREGIO-commissie Economie en Arbeidsmarkt heeft in de vergadering van 23 mei 2016 over het werk van het Nederlandse Actieteam grensoverschrijdende Economie en Arbeidsmarkt (Actieteam GEA) gesproken. Dit Actieteam GEA heeft de opdracht om grensgerelateerde knelpunten op het gebied van economie en arbeidsmarkt, die aangedragen werden door de grensgebieden te verbeteren. De focus ligt daarbij ondermeer op: informatievoorziening over werken en ondernemen in het buurland wederzijds erkennen van diploma s het leren van de buurtaal de bereikbaarheid van het buurland. Het Actieteam Grensoverschrijdende Economie en Arbeidsmarkt bestaat uit hoge ambtelijke en bestuurlijke vertegenwoordigers van diverse Nederlandse ministeries, grensprovincies, de gemeente Enschede, de VNG (vertegenwoordigd door de gemeente Coevorden) en Euregio s. Via expertmeetings werden ook andere Duitse, Nederlandse en Belgische partijen, zoals werkgevers, werknemers, onderwijs- en onderzoeksinstellingen betrokken. De EUREGIO heeft via de vertegenwoordigers van de gemeenten Enschede en Coevorden, te weten wethouder Patrick Welman en burgemeester Bert Bouwmeester, de belangen van het EUREGIO-gebied in de werkzaamheden van het Actieteam ingebracht. Het Actieteam GEA is in oktober 2015 van start gegaan en heeft op 10 november 2016 een voorlopig maatregelenpakket besproken (zie bijlage). Het Actieteam GEA zal haar werkzaamheden naar verwachting in het kader van een bijeenkomst op 30 januari 2017 beëindigen. d) Grensoverschrijdende ticketing De EUREGIO-Raad heeft in zijn vergadering op 24-06-2016 zeer positief gereageerd op de aanbeveling van de commissie om een brief over de aankoop van e-tickets aan de - 8 -
Nederlandse Spoorwegen (NS) te zenden. Er volgde een uitgebreide discussie waarin de grote betekenis van het thema ticketing voor het openbaar vervoer is benadrukt. De EUREGIO-Raad heeft naar aanleiding hiervan besloten dat het EUREGIO-secretariaat de geagendeerde brief aan de NS diende te zenden. Bovendien dienden vergelijkbare brieven te worden gezonden aan andere exploitanten van openbaarvervoersverbindingen, voor zover zich ook daar problemen zouden voordoen. Verder gaf de Raad het EUREGIO-secretariaat de opdracht in brieven aan de ministeries te wijzen op het belang van de mogelijkheid van grensoverschrijdende ticketing en de ontwikkeling van projecten, gericht op het oplossen van de problemen door middel van nieuwe technologieën, te bevorderen. Het EUREGIO-secretariaat heeft de brief, zoals opgedragen, aan de NS verzonden en in twee brieven aan de ministeries in Den Haag en Berlijn gewezen op de bestaande problemen bij grensoverschrijdende ticketing (zie bijlage). Het tot nu toe ontvangen antwoord van de NS en van het ministerie in Berlijn treft u tevens als bijlage aan. Bovendien nodigde het EUREGIO-secretariaat de relevante partijen in het EUREGIOgebied, voor zover die bekend waren, uit voor een brainstormsessie op 13-09-2016. Tijdens deze sessie bleek dat zelfs binnen de deelgebieden de afstemming over ticketing nog uiterst gebrekkig verloopt. Weliswaar stimuleren enkele organisaties, zoals de Deutsche Bahn en Syntens, de inzet van nieuwe technologieën, zoals bepaalde apptoepassingen of het gebruik van de NFC-techniek in smartphones, maar de problemen zijn zo uiteenlopend van aard en omvangrijk dat een oplossing van de grensoverschrijdende problematiek totaal onrealistisch lijkt. Om desondanks toch enige vooruitgang op het gebied van grensoverschrijdende ticketing te kunnen boeken is het kennelijk noodzakelijk eerst duidelijkheid te krijgen over de vraag welke doelgroepen door de problematiek rond grensoverschrijdende ticketing worden getroffen. Om inzicht in dit thema te verkrijgen heeft het EUREGIO-secretariaat contact opgenomen met de universiteiten en hogescholen in Enschede, Münster en Osnabrück met het doel onderzoek door studenten over deze thematiek te stimuleren. In een dergelijk onderzoek zou ook de vraag aan de orde moeten komen welke ticketaanbieders de aankoop van tickets door klanten uit het buurland door middel van eenvoudige aanpassingen in hun communicatie zouden kunnen vergemakkelijken. Besluitvoorstel: Kennisname. - 9 -
e) Promoten van een grensoverschrijdende economische regio EUREGIO De EUREGIO-Raad heeft in zijn vergadering van 26-06-2015 opdracht gegeven aan het secretariaat om het grensgebied te promoten als een economische regio die ondernemingen volop kansen biedt. Eerst nodigde het secretariaat een vertegenwoordiger van de zeer actieve IHK Ostfriesland und Papenburg uit, die op 30-09-2015 aan de commissie Economie en Arbeidsmarkt vertelde wat daar voor het grensgebied als economische regio wordt gedaan. Als volgende stap werd gevraagd om een kort onderzoek naar de vraag hoe de positie aan de Nederlands-Duitse grens in de ondernemerspraktijk positief wordt gebruikt. Op grond van de veelbelovende resultaten gaf de EUREGIO-Raad het secretariaat in zijn vergadering van 24-06-2016 opdracht om in gesprek te gaan met de organisaties in het EUREGIO-gebied die de economie stimuleren en zich met regionale marketing bezighouden. Het EUREGIO-Secretariaat nodigde hen voor een bijeenkomst op 27-10- 2016 uit. De belangrijkste resultaten van de bijeenkomst laten zich als volgt samenvatten: 1. De deelnemers deden het verzoek aan de EUREGIO tweemaal per jaar de economische ontwikkelingsmaatschappijen en organisaties voor regionale marketing uit te nodigen voor een grensoverschrijdende bijeenkomst. 2. Er is afgesproken dat de EUREGIO een kleinere werkgroep bijeenroept om daarin te bespreken hoe de vestiging van ondernemingen van buitenaf in de EUREGIO via grensoverschrijdende samenwerking kan worden vergemakkelijkt. Daarbij dienen, indien mogelijk, ook de economische ontwikkelingsmaatschappijen van de deelstaten Niedersachsen en Nordrhein-Westfalen te worden betrokken. 3. Er wordt gepleit voor het verlenen van een opdracht voor het uitbrengen van een via advertenties gefinancierde tweetalige brochure over de EUREGIO als vestigingslocatie. De EUREGIO heeft ondertussen opdracht gegeven voor het uitbrengen van een dergelijke brochure. Besluitvoorstel: Kennisname. - 10 -
Presentatie INTERREG V-project GTI Grenzeloze Toeristische Innovatie door Heike Rieger, EUREGIO - 11 -
4: a. Berichtgeving uit het Dagelijks Bestuur b. Vragen vanuit de fracties - 12 -
5: Bericht uit de commissievergaderingen De commissievoorzitters geven een mondeling bericht ter vergadering. - 13 -
6: Benoeming van een Kämmerer voor de EUREGIO Volgens art. 16 van de regeling verricht de directeur-bestuurder van de EUREGIO de lopende beheerstaken. Het uitvoerende orgaan van het Algemeen Bestuur is echter het Dagelijks Bestuur. Het Dagelijks Bestuur kan in deze functie gelijk worden gesteld met het burgemeestersgremium in de zin van de GO NRW en is volgens art.15 lid c ook bevoegd gezag van het openbaar lichaam. Daarmee is het Dagelijks Bestuur van de EUREGIO volgens de bepalingen in het Gesetz über Kommunale Gemeinschaftsarbeit (GkG) in verbinding met 80 en 95 GO NRW verantwoordelijk voor de acceptatie van het concept van de begrotingsregels c.q. het concept van de jaarrekening en dient het dit concept ter besluitvorming c.q. vaststelling voor te leggen aan het Algemeen Bestuur. In uitvoerige gesprekken met de toezichthoudende instantie (Bezirksregierung Münster) en uit een toetsing door de Gemeindeprüfungsanstalt NRW (GPA NRW) (zie bijlage) is gebleken dat de operationele werkzaamheden, in het bijzonder voor het opstellen van de begroting en de jaarrekening, kunnen worden vereenvoudigd indien de directeur-bestuurder zou worden benoemd tot Kämmerin (thesaurier) in de zin van de GO NRW. De taken van de Kämmerer omvatten in detail in het bijzonder: opstellen van de concept-begrotingsregels met de bijbehorende bijlagen; het recht schriftelijk stelling te nemen, indien het Dagelijks Bestuur van dit concept afwijkt; het recht zijn afwijkende mening over de begrotingsregels in de vergaderingen van het Algemeen Bestuur te uiten; beslissen over het aangaan c.q. verrichten van boven- en buitenplanmatige verplichtingen en betalingen in het kader van de in de begrotingsregels vastgestelde drempelwaarden; opstellen van een concept-jaarrekening; het recht schriftelijk stelling te nemen, indien het Dagelijks Bestuur van deze concept-jaarrekening afwijkt; het recht zijn afwijkende mening in de vergaderingen van de Raad waarin de jaarrekening behandeld wordt te uiten; toezicht houden op boekhouding voor zover de betrokkene niet als verantwoordelijke voor de boekhouding is aangewezen. Het Dagelijks Bestuur is tot deze benoeming bevoegd. Het Dagelijks Bestuur heeft in zijn vergadering op 24 oktober 2016 besloten mevrouw Dr. Elisabeth Schwenzow met onmiddellijke ingang tot Kämmerin te benoemen. - 14 -
Besluitvoorstel: Kennisname. - 15 -
7: EUREGIO-begroting 2017 Het concept van het begrotingsreglement met de daartoe behorende bijlagen is bijgevoegd. De begroting voor 2017 sluit met een overschot van 38.469. De begroting is vanwege de wijziging van de rechtsvorm opgesteld in overeenstemming met het Neue Kommunale Finanzmanagement (NKF) NRW. Een wezenlijk kenmerk van NKF NRW is een productgerichte indeling in 17 verplicht gestelde productgebieden. Een groot aantal taken van de EUREGIO, bijvoorbeeld de taken behorende bij het INTERREG-programmamanagement of werkzaamheden op het gebied van de grensoverschrijdende arbeidsmarkt, zijn in deze productgebieden niet terug te vinden of passen daarin onvoldoende. Daardoor konden de taken van de EUREGIO in slechts drie projectgroepen, namelijk 01 Intern Beheer, 015 Economie en Toerisme en 016 Algemeen Financieel Beheer, worden onderverdeeld. In 015 Economie en Toerisme zijn de speerpunten EUREGIO-strategie 2020 met de deelthema s Maatschappelijke ontwikkeling, Economie en arbeidsmarkt en Duurzame ruimtelijke ontwikkeling weergegeven. In aanvulling op de NKF-eisen is aan de begroting een bijlage Paragrafen met onder meer een overzicht en beoordeling van de risico s voor de EUREGIO toegevoegd, dit om in het bijzonder te voldoen aan de informatiebehoefte van de Nederlandse leden voor wie een dergelijke risicobeoordeling volgens het Nederlandse begrotingsrecht gebruikelijk is. Het concept van het begrotingsreglement 2017 met de bijbehorende bijlagen is besproken in de Begeleidingsgroep Financiën. De opmerkingen van de begeleidingsgroep vindt u in de bijlage. Het Dagelijks Bestuur heeft het concept in zijn vergadering op 24 oktober 2016 aangenomen. Besluitvoorstel: De EUREGIO-Raad besluit het concept van het begrotingsreglement 2017 inclusief de bijbehorende bijlagen ter besluitvorming voor te leggen aan het Algemeen Bestuur. De EUREGIO-Raad adviseert het Algemeen Bestuur het begrotingsreglement 2017 met de bijbehorende bijlagen vast te stellen. - 16 -
8: Wijziging van de Regeling De gemeenten Laer (Kreis Steinfurt) en Nordkirchen (Kreis Coesfeld) willen op zo kort mogelijke termijn lid worden van EUREGIO. De directeur-bestuurder van EUREGIO heeft voor de beide gemeenten een presentatie gehouden over de euregionale samenwerking. Beide gemeenten hebben ondertussen de nodige besluiten genomen en de verslagen en toetredingsverklaringen aan EUREGIO gestuurd. Het Algemeen Bestuur van EUREGIO kan in haar vergadering op 20-01-2017 over de toetreding van de gemeenten een besluit nemen. Besluitvoorstel: De EUREGIO-raad adviseert het Algemeen Bestuur, de gemeenten Laer en Nordkirchen toe te laten treden tot het Nederlands-Duitse openbare lichaam EUREGIO. - 17 -
9: Procedure vaststelling Jaarrekening EUREGIO Omdat de EUREGIO gevestigd is in Gronau, dient zij sinds de wijziging van haar rechtsvorm te voldoen aan de voorschriften zoals vastgelegd in het Gesetz über Kommunale Gemeinschaftsarbeit (GkG) in verbinding met de Gemeindeordnung für das Land Nordrhein-Westfalen (GO NRW). Volgens deze voorschriften dient de Kämmerer (thesaurier), een functie die bij de EUREGIO door de directeur-bestuurder wordt vervuld, de concept-jaarrekening op te stellen, die vervolgens door het Dagelijks Bestuur wordt geaccepteerd. Bij de EUREGIO vindt bovendien vooraf afstemming plaats in de Begeleidingsgroep Financiën, iets dat overigens niet wettelijk is voorgeschreven. Het door het Dagelijks Bestuur geaccepteerde concept van de jaarrekening dient vervolgens ter vaststelling te worden voorgelegd aan het Algemeen Bestuur. Dit vindt feitelijk plaats door het concept over te dragen aan de kascommissie onder het gelijktijdig informeren van het Algemeen Bestuur. De kascommissie verricht de controle. Deze commissie kan zich volgens de regeling voor het openbaar lichaam hierbij gebruik maken van de diensten van de afdeling financiële controle (Rechnungsprüfungsamt) van een van de aangesloten leden door deze afdeling opdracht te geven de controle uit te voeren. Uiteindelijk stelt het Algemeen Bestuur de gecontroleerde jaarrekening vast. Voor de jaarrekening 2016 gelden aldus de volgende stappen: Nr. Maand Wie Handeling en besluit 1. 10/2016 Dagelijks Bestuur Bespreking van de procedure. Het Dagelijks Bestuur adviseert de EUREGIO-Raad de aanbeveling te doen aan het Algemeen Bestuur met de procedure in te stemmen. Daarnaast adviseert het Dagelijks Bestuur de EUREGIO-Raad twee personen, en wel een persoon van Nederlandse en een persoon van Duitse zijde, voor te dragen om - 18 -
voor een periode van vier jaar de taken van een kascommissie te vervullen. 2. 11/2016 EUREGIO-Raad Bespreking van de procedure, voorstel voor bezetting van de kascommissie. Der EUREGIO-Raad adviseert het Algemeen Bestuur in te stemmen met de procedure. De EUREGIO-Raad draagt twee personen voor, en wel een persoon van Nederlandse en een persoon van Duitse zijde, om voor een periode van vier jaar de taken van een kascommissie te vervullen. Bovendien adviseert de EUREGIO-Raad het Dagelijks Bestuur deze voorgedragen personen te benoemen. 3. 01/2017 Algemeen Bestuur Bespreking, instemming met de procedure en benoeming van de leden van de kascommissie. Het Algemeen Bestuur stemt in met de procedure. Het Algemeen Bestuur benoemt de door de EUREGIO-Raad voorgedragen personen van Nederlandse en Duitse zijde, die voor een periode van vier jaar de taken van een kascommissie dienen te vervullen. 4. 01/2017 Rechnungsprüfungsamt (RPA) Principeopdracht aan een RPA (=interne accountant van een Kreis met een onafhankelijke status) voor controle van de jaarrekening voor een periode van 3 jaar. Hiermee wordt gewaarborgd dat de controle op efficiënte en bovendien zorgvuldige wijze plaatsvindt. De kascommissie besluit voor de controle van de jaarrekeningen over 2016 t/m 2018 en van de openingsbalans gebruik te maken van de diensten van het RPA van xy met een optie - 19 -
op verlenging van deze overeenkomst met maximaal twee jaar. De kascommissie geeft opdracht aan de directie een overeenkomst hiertoe te sluiten met het RPA van xy. De kascommissie verleent hiermee tevens de betreffende controleopdrachten. 5. 1 3/2017 Directie Verzending van het concept aan Begeleidingsgroep Financiën 6. 04/2017 Begeleidingsgr. Financiën Bespreking van het concept en evt. aanbevelingen aan de directie 7. 05/2017 Directie Stelt het concept op en verzendt het aan het Dagelijks Bestuur 8. 06/2017 Dagelijks Bestuur Acceptatie van het concept en doorgeleiding aan de kascommissie; informeren van de Raad en het Algemeen Bestuur waarbij tegelijkertijd het concept wordt toegestuurd Het Dagelijks Bestuur accepteert de door de directeur-bestuurder voorgelegde conceptjaarrekening 2016, besluit dit concept door te sturen aan de kascommissie en tegelijkertijd de Raad en het Algemeen Bestuur op de hoogte te stellen door toezending van het concept. 9. 06/2017 Directie Zendt het geaccepteerde concept aan het RPA ter toetsing. 10. 08/2017 RPA Toetst de jaarrekening en stelt een toetsingsrapport op, verzendt het toetsingsrapport en de lijst van wijzigingen via de directie aan de kascommissie. 11. 09/2017 Kascommissie Bespreking van het toetsingsrapport en de lijst van wijzigingen en advies aan de voorzitter De kascommissie neemt kennis van het toetsingsrapport van het RPA van xy. Zij draagt de directie op de opmerkingen bij het - 20 -
concept in de jaarrekening te verwerken, adviseert de definitieve versie van de jaarrekening aan de gremia voor te leggen en de jaarrekening 2016 vast te stellen. 12. 10/2017 Directie Stelt de definitieve versie van de jaarrekening op en legt deze aan de voorzitter voor 13. 10/2017 Voorzitter Legt de definitieve versie van de jaarrekening voor aan het Dagelijks Bestuur, de EUREGIO- Raad en het Algemeen Bestuur 14. 10/2017 Dagelijks Bestuur Advies tot vaststelling aan de EUREGIO- Raad Het Dagelijks Bestuur adviseert de EUREGIO-Raad het Algemeen Bestuur aan te bevelen de jaarrekening 2016 vast te stellen en de directie, de voorzitter en het Dagelijks Bestuur decharge te verlenen. 15. 11/2017 EUREGIO-Raad Advies tot vaststelling aan het Algemeen Bestuur Der EUREGIO-Raad adviseert het Algemeen Bestuur de jaarrekening 2016 vast te stellen en de directie, de voorzitter en het Dagelijks Bestuur decharge te verlenen. 16. 12/2017 of 01/2018 Algemeen Bestuur Vaststelling van de jaarrekening Het Algemeen Bestuur stelt de jaarrekening 2016 vast en verleent de directie, de voorzitter en het Dagelijks Bestuur decharge. Besluitvoorstel: De EUREGIO-Raad adviseert het Algemeen Bestuur met deze procedure in te stemmen. - 21 -
10: Benoeming van een kascommissie Volgens art. 19 lid 4 benoemt het Algemeen Bestuur uit zijn midden twee leden die de taak van kascommissie vervullen. Zij verrichten hun taken onbezoldigd en zijn gerechtigd gebruik te maken van de diensten van een afd. financiële controle van een aangesloten lid. Ter waarborging van een evenredige vertegenwoordiging is het voorstel dat de kascommissie altijd bestaat uit een vertegenwoordiger van de Nederlandse en een vertegenwoordiger van de Duitse zijde. De EUREGIO-Raad heeft als taak de vergaderingen van het Algemeen Bestuur voor te bereiden. Aldus moet c.q. kan de EUREGIO-Raad in zijn vergadering op 25-11-2016 twee personen, die de werkzaamheden van de kascommissie zullen verrichten, benoemen, die in de vergadering van het Algemeen Bestuur op 20-01-2017 voor vier jaar worden benoemd. De eerste taak van de kascommissie is toetsing van de openingsbalans. Besluitvoorstel: De EUREGIO-raad draagt een vertegenwoordiger van Nederlandse en een vertegenwoordiger van Duitse zijde voor om voor een periode van vier jaar de werkzaamheden van een kascommissie te verrichten. Hun benoeming vindt in de volgende vergadering van het Algemeen Bestuur plaats. - 22 -
11: Informatieverstrekking over de openingsbalans van de EUREGIO Omdat het Nederlands-Duitse openbaar lichaam pas recent is opgericht, dient de EUREGIO volgens de voorschriften van het Neue kommunale Finanzmanagement Nordrhein- Westfalens (NKF NRW) een openingsbalans op te stellen. Op 01-01-2016 beschikte de EUREGIO echter nog niet over enig vermogen omdat dit nog bij de EUREGIO e.v. lag. Pas op 09-01-2016 werd dit vermogen in het kader van de bedrijfsovergang overgedragen aan het openbaar lichaam EUREGIO. Dit betekent dat in de openingsbalans de vermogenswaarden per 01-01-2016 alleen maar nullen omvat (zie bijlage). Desondanks schrijft het Gesetz über kommunale Gemeinschaftsarbeit (GkG) in verbinding met de Gemeindeordnung des Landes Nordrhein-Westfalen (GO NRW) in 95 en 96 voor dat de voor de jaarrekening geldende procedure bij de vaststelling van de openingsbalans wordt aangehouden. Het door de directie opgestelde concept van de openingsbalans werd ter acceptatie voorgelegd aan het Dagelijks Bestuur. Het Dagelijks Bestuur heeft het concept in zijn vergadering op 24 oktober 2016 aangenomen. Nu worden de EUREGIO-Raad en het Algemeen Bestuur van het openbaar lichaam geïnformeerd, waarna het concept aan de nieuwe kascommissie wordt doorgeleid. Daarna toetst de kascommissie de openingsbalans waarbij zij, net als bij de jaarrekening, gebruik kan maken van de diensten van een afd. financiële controle van een aangesloten lid. Vervolgens stelt het Algemeen Bestuur via een besluit de gecontroleerde openingsbalans vast. Omdat in de vergadering van het Algemeen Bestuur op 08-01-2016 is nagelaten een kascommissie te benoemen, dient dit in de vergadering van het Algemeen Bestuur op 20-01-2017 alsnog te geschieden. Deze kascommissie zal de openingsbalans toetsen zodat de getoetste openingsbalans in de daaropvolgende vergadering van het Algemeen Bestuur kan worden vastgesteld. Besluitvoorstel: Kennisname. - 23 -
12: Vergaderschema 2017 Als bijlage ontvangt u het vergaderschema 2017. Besluitvoorstel: Goedkeuring van het vergaderschema. - 24 -
13: Stand van zaken m.b.t. de discussie treinverbinding Amsterdam- Berlijn en de IC-haltes in de regio Op 17-08-2016 verscheen in het dagblad Grafschafter Nachrichten een artikel over de spoorverbinding Amsterdam-Berlijn waarin de indruk werd gewekt dat de provincie Overijssel een onderzoek naar deze verbinding zou hebben afgerond. Uit dit onderzoek zou volgens het artikel blijken dat, indien de trein niet meer zou stoppen op de stations van Rheine en Bad Bentheim, de reistijd tussen Berlijn en Amsterdam met 20 minuten verkort zou kunnen worden. Meerdere radiozenders en kranten in de regio hebben deze uitspraak opgepakt en daarbij een relatie gelegd met het project SpoorRegio (zie de bijlagen). Door dit alles ontstond onrust onder de bevolking, binnen de ambtelijke organisaties en in de politiek. Het EUREGIO-secretariaat is door beide zijden van de grens in de discussie betrokken. Op 24-08-2016 heeft de provincie Overijssel als lead partner van het project op wens van het EUREGIO-secretariaat een verduidelijkende persverklaring verzonden (zie bijlage). Leden van de EUREGIO-Raad hebben het verzoek gedaan de discussie rond de haltes Bad Bentheim en Rheine in de EUREGIO-organen aan de orde te stellen. Ook ontving de EUREGIO brieven van de burgemeester van de Stadt Bad Bentheim, van de Landrat van de Landkreis Grafschaft Bentheim, van de Landrat van de Kreis Steinfurt en van de Landrat van de Landkreis Emsland (zie bijlagen). De commissie Duurzame Ruimtelijke Ontwikkeling heeft in de vergadering van 29 september 2016 uitvoerig gediscussieerd over het, in het kader van het project SpoorRegio, uitgevoerde onderzoek naar de verbinding Amsterdam-Berlijn en de discussie over de IC-haltes. De commissie is unaniem van mening dat, ondanks de politieke discussie, het onderzoek onveranderd voortgezet dient te worden. In dit onderzoek zou zo nodig de mogelijkheid van inzet van een extra, snellere trein meegenomen moeten worden. Ook het Dagelijks Bestuur heeft in de vergadering op 24 oktober 2016 uitvoerig over het thema gediscussieerd en aan de directie het verzoek gedaan de EUREGIO-Raad van de actuele stand van zaken op de hoogte te stellen. Deze stand van zaken is als volgt: De lead partner heeft de projectpartners op 19 september 2016 meegedeeld dat vanwege de publieke discussie over het project het onderzoek in het kader van het deelproject Spoorverbinding Amsterdam-Berlijn tijdelijk zal worden stopgezet. Parallel - 25 -
hieraan heeft de lead partner de projectgroep uitgenodigd voor een bijeenkomst op 11 oktober 2016 om de verdere gang van zaken te bespreken. In deze bijeenkomst hebben de projectpartners unaniem besloten dat het onderzoek in beginsel voortgezet dient te worden. Wel dient eerst een groep, bestaande uit de aan Duitse zijde door de discussie betroffen partners, samen met de lead partner de formulering van de onderzoeksvragen op het kritische punt aan te passen. Voor dit gesprek is ook de EUREGIO uitgenodigd. Om het wederzijdse vertrouwen weer te versterken heeft bovendien de EUREGIO de verantwoordelijke gedeputeerde van de provincie Overijssel als lead partner alsmede de Landräte van de Landkreis Grafschaft Bentheim, de Kreis Steinfurt en de Landkreis Emsland uitgenodigd voor een politiek afstemmingsgesprek. Besluitvoorstel: Kennisname. - 26 -
14: Resultaten gesprekken over grensoverschrijdende samenwerking luchthavens resp. bereikbaarheid van het EUREGIO-gebied Nadat duidelijk werd, dat het vliegveld Twente niet tot een regionale luchthaven ontwikkeld zou worden, verdween ook grotendeels de spanning uit de ontstane bestuurlijke discussie over de concurrentiepositie van de vliegvelden Münster- Osnabrück en Twente. Vanaf toen werd, zowel in de EUREGIO als in MONT (de samenwerking van Münster, Osnabrück en Netwerkstad Twente), gesproken over de betekenis die het vliegveld MO voor het Nederlandse deel van het EUREGIO-gebied kan hebben. En over of de bereikbaarheid van vliegveld MO vanaf het westen wel voldoende is. Daarop volgde een discussie rondom de vervolgvraag of het Nederlandse deel van EUREGIO bereid is financieel bij te dragen aan een betere bereikbaar van het vliegveld MO. Deze discussie werd door de pers in Twente met grote belangstelling opgepakt. Met deze discussie als aanleiding bespraken de commissies, het Dagelijks Bestuur en de EUREGIO-Raad, maar ook de vertegenwoordigers in het MONT-topoverleg, de afgelopen maanden de mogelijke vervolgstappen. De EUREGIO-Raad besloot uiteindelijk in de vergadering van 24-06-2016 het EUREGIO-secretariaat de opdracht te geven om bij de belangrijkste eigenaren van vliegveld MO en Twente te polsen hoe zij staan tegenover een onderzoek naar de bereikbaarheid van de regio door de lucht op basis van bestaande studies. Het EUREGIO-secretariaat heeft ondertussen de belangrijkste eigenaren van beide vliegvelden gesproken. Daaruit kan het volgende geconcludeerd worden: 1. Alle gesprekspartners zijn positief over een onderzoek naar de bereikbaarheid van de regio door de lucht. Ze hebben echter de wens het onderzoek breder op te zetten, dat wil zeggen dat ze een integraal onderzoek naar de totale bereikbaarheid van het EUREGIO-gebied willen. 2. Alle gesprekspartners zegden toe alle bestaande studies voor dit onderzoek ter beschikking te stellen. 3. Naast het personenvervoer zou ook het goederenvervoer in de overwegingen meegenomen moeten worden. 4. De gesprekspartners willen dat niet alleen de huidige situatie wordt onderzocht, maar juist dat de te verwachten ontwikkelingen voor de komende 15 tot 30 jaar worden bekeken. 5. Belangrijk vonden ze ook dat er met de uitkomsten van het onderzoek transparant wordt omgegaan. - 27 -
6. Meerdere keren werd de wens uitgesproken om, op basis van de uitkomsten van het onderzoek, een gezamenlijke strategie voor of visie op de bereikbaarheid van het EUREGIO-gebied op te stellen. 7. De kaders en onderzoeksvragen voor het uit te voeren onderzoek dienen in een nauwe samenwerking in een projectgroep bepaald te worden. Deze projectgroep zou door het EUREGIO-secretariaat ondersteund moeten worden. 8. Alle ondervraagden wilden als organisatie vertegenwoordigd zijn in de projectgroep. Naast vertegenwoordigers van de overheid, zouden ook vertegenwoordigers van samenwerkingsverbanden en kamers het onderzoek via een adviesraad kunnen begeleiden. Zo is er deskundige inbreng en ontstaat er meer draagvlak. 9. Enkele partijen leek het noodzakelijk om externe specialisten in te zetten voor het opstellen van de onderzoeksvragen en voor het aanbesteden van het onderzoek. 10. Het ligt voor de hand voor de verwachte, aanzienlijke kosten voor dit onderzoek naar de bereikbaarheid van het EUREGIO-gebied subsidie aan te vragen uit bijvoorbeeld het INTERREG-programma. De commissies Economie en Arbeidsmarkt en Duurzame Ruimtelijke Ontwikkeling hebben in hun vergaderingen op 28 september resp. 29 september 2016 de aanbeveling gedaan het onderzoek naar de bereikbaarheid uit te voeren. Het Dagelijks Bestuur heeft het EUREGIO-secretariaat op 24 oktober 2016 opdracht gegeven de daarvoor noodzakelijke stappen te zetten. Het EUREGIO-secretariaat heeft voor de eerste bijeenkomst op 14 december 2016 een werkgroep bestaande uit vakdeskundigen op het gebied van verkeer / bereikbaarheid, evenals deskundigen op het gebied van strategische ruimtelijke ontwikkeling van de (Land-) Kreise en Kreisvrije steden, de Regio Achterhoek en Twente, de gemeenten Coevorden, Ommen en Hardenberg, de gemeente Enschede en de Stadt Greven uitgenodigd. Besluitvoorstel: Discussie. - 28 -
15: INTERREG V A a. Stand van zaken algemeen In de zes vergaderingen van de INTERREG V-Stuurgroep voor het EUREGIO-gebied vanaf begin 2016 zijn tot nu toe in totaal 23 projecten goedgekeurd. Door deze projecten zijn de INTERREG-middelen als volgt gereserveerd. Priorität EU-Zuweisung EU-Mittelbelegung Abs. % Priorität I Strategische Initiativen 104,4 Mio 61,800.000 59,2 % (EDR/EUR/ERW/ermn) (Reserviert: 41,1 Mio. *) Priorität I Sonstige Sektoren EUREGIO Priorität II EUREGIO 9,1 Mio 1.672.364 18,4 % 21,3 Mio 9.792.471 ** 46,0 % * Conform het besluit van het Comité van Toezicht geldt voor projecten, waarvoor t/m 30-06-2016 geen negatief advies in het Innovatie-Overleg is afgegeven, een reservering van EU-middelen t/m het eind van 2016. Voor die tijd moet een goedkeuring zonder enig voorbehoud van de Stuurgroep EUREGIO voor het desbetreffende project voorliggen, anders vervalt de reservering van middelen. In afstemming met het GIS lag de reservering van middelen per 25-07-16 bij 41,1 mln. Daarmee is prioriteit I, Strategische Initiatieven feitelijk volledig gereserveerd. ** Voor het project EurHealth 1Health met een toegekend EU-bedrag van 2.405.000 stelt de Stuurgroep EUREGIO 1.130.000 EU-middelen beschikbaar. Dit bedrag is in de weergave van de reservering van EUmiddelen voor prioriteit II EUREGIO inbegrepen. Het resterende bedrag wordt beschikbaar gesteld uit het indicatieve prioriteit II middelenbudget van de Stuurgroepen EDR ( 1.000.000), Rhein Waal ( 200.000) en ermn ( 70.000). b. Hoe om te gaan met intellectueel eigendom in INTERREG- projecten De commissie Economie en Arbeidsmarkt stelde in haar vergadering van 23 mei 2016 nogmaals de vraag hoe met industriële eigendomsrechten c.q. met intellectueel eigendom bij gesubsidieerde INTERREG-projecten wordt omgegaan. Onder de industriële eigendomsrechten vallen met name octrooi-, merk- en ontwerprechten. Zowel het INTERREG-programmamanagement als het gezamenlijke INTERREG-secretariaat hebben zich over de vraagstelling gebogen en komen tot het volgende antwoord: De omgang met industriële eigendomsrechten is noch in de EU-besluiten, noch in het samenwerkingsprogramma over INTERREG V geregeld. Alleen bij de blauwdrukken over de samenwerkingsovereenkomsten tussen de projectpartners zijn voorstellen opgenomen voor afspraken over de omgang met industriële eigendomsrechten. Deze - 29 -
hebben ter zake uitsluitend betrekking op de toepassing tussen de projectpartners onderling. Dat wil zeggen dat, indien bedrijven in het kader van gesubsidieerde INTERREG-projecten industriële eigendomsrechten verwerven, ze deze zelf c.q. conform de overeenkomst samen met hun projectpartners ook kunnen toepassen. Er wordt hier met nadruk gewezen op het feit dat de EU in andere ondersteuningsprogramma's, zoals Horizon 2020, actief met een helpdesk de waarborging en toepassing van intellectueel eigendom vanuit gesubsidieerde projecten ondersteunt. c. Overzicht over de vergaderdata van de gremia De tot nu toe vastgestelde data voor de INTERREG-gremia voor de komende maanden zijn: 1. ROV: 26-01-2017 2. IO: 01-12-2016 3. Stuurgroep: 13-12-2016 d. Overzicht over de aangevraagde projecten Als ondersteuning voor de besluitvorming treft u als bijlage een overzicht van de ingediende projectvoorstellen en de goedgekeurde projecten voor de Stuurgroep INTERREG A van de EUREGIO aan. Besluitvoorstel: Kennisname. - 30 -
16: Standpuntbepaling INTERREG V-projecten a) Leren zonder grenzen Dit project is reeds besproken in de vergadering d.d. 18-03-2016. I.v.m. belangrijke wijzigingen is het projectvoorstel nogmaals aan de commissie Economie en Arbeidsmarkt en het Dagelijks Bestuur voorgelegd. Het advies van deze beide organen over het project is op 25 oktober 2016 ingebracht in het ROV. Daarna kunnen in principe geen verdere opmerkingen meer worden ingediend. Verwacht mag worden dat de Stuurgroep het project op 13 december 2016 zal goedkeuren. Besluitvoorstel: Kennisname. - 31 -
b) Nieuw project lasopleiding Het projectconcept treft u als bijlage aan. Opmerkingen EUREGIO-commissie Economie & Arbeidsmarkt en Dagelijks Bestuur: Er zijn geen opmerkingen van de commissie Economie en Arbeidsmarkt en het Dagelijks Bestuur. Besluitvoorstel: Aanbeveling. - 32 -
c) Smart Production Het projectconcept treft u als bijlage aan. Opmerkingen EUREGIO-commissie Economie & Arbeidsmarkt en Dagelijks Bestuur: Er zijn geen opmerkingen van de commissie Economie en Arbeidsmarkt en het Dagelijks Bestuur. Besluitvoorstel: Aanbeveling. - 33 -
d) LIVE Het projectconcept treft u als bijlage aan. Het bijgevoegde projectconcept was niet tijdig beschikbaar om het in de vergadering van de commissie Duurzame Ruimtelijke Ontwikkeling te kunnen behandelen. Omdat de volgende commissievergadering pas in februari 2017 plaatsvindt, maar het project parallel daaraan al wel in de vergadering van het ROV op 25 oktober 2016 is behandeld en daar positief is ontvangen, lijkt het noodzakelijk het project rechtstreeks aan de EUREGIO-Raad ter discussie voor te leggen. Besluitvoorstel: Aanbeveling. - 34 -
17: Advisering van deelprojecten uit het INTERREG V Kaderproject voor de EUREGIO a) Advisering intensieve samenwerkingsprojecten Zoals besloten door de EUREGIO-Raad, in overeenstemming met het advies van de commissies en het Dagelijks Bestuur, worden intensieve samenwerkingsprojecten vanaf 5.000 eerst door de betreffende commissie vakinhoudelijk beoordeeld, voordat ze aan het Dagelijks Bestuur en de EUREGIO-raad worden voorgelegd. De volgende projecten werden ingediend: EUREGIO-commissie Economie en Arbeidsmarkt : - Smart Nurturing: Haalbaarheidsstudie naar de technische werkbaarheid van een smart meter (zie bijlage) - Recycling textieleigenschappen: Onderzoek- en ontwikkelingsproject over recyclen van afgedankte bedrijfskleding tot grondstof voor nieuwe brandwerende toepassingen (zie bijlage) De opmerkingen van de betreffende commissie en het Dagelijks Bestuur treft u hieronder aan: Smart Nurturing (Haalbaarheidsstudie naar de technische werkbaarheid van een smart meter) Er bestaan reeds vele dergelijke ontwikkelingen op de markt. Vaak wordt er te weinig aandacht besteed aan de latere uitvoering ervan in de praktijk. In de haalbaarheidsstudie moet het punt van de latere implementatie dus al worden meegenomen. Verder moet het grensoverschrijdende aspect duidelijker worden beschreven. Recycling textieleigenschappen (Onderzoek- en ontwikkelingsproject over recyclen van afgedankte bedrijfskleding tot grondstof voor nieuwe brandwerende toepassingen) De grensoverschrijdende meerwaarde moet beter worden beschreven. Beide partners zijn geïnformeerd over de opmerkingen van de commissie Economie en Arbeidsmarkt en hebben de aanvraag conform de opmerkingen aangepast. In de - 35 -
bijlage vindt u de actuele aanvragen. De aanpassingen in de tekst zijn grijs gemarkeerd. De leiding van het Kaderproject is van mening dat met de wijzigingen in de projectaanvragen is voldaan aan de inhoudelijke opmerkingen van de commissie en het Dagelijks Bestuur. Besluitvoorstel: Aanbeveling van de genoemde intensieve samenwerkingsprojecten b) Stand van zaken Kaderproject Overzicht informatiebijeenkomsten sinds afgelopen vergadering Het INTERREG-Programmamanagement EUREGIO heeft op 30 en 31 augustus jl. de provincie Flevoland bezocht om o.a. ook over de subsidiemogelijkheden van het kaderproject te informeren. Er vonden twee presentaties met in totaal ca. 35 personen plaats, waaronder een in het provinciehuis in Lelystad en een in het stadhuis van Almere. EU-middelen gereserveerd Per 31-08-2016 hebben een toekenning ontvangen: o 126 ontmoetingsprojecten o 15 intensievere samenwerkingsprojecten (waarvan 3 projecten tot 5.000,- EU-subsidie) Zodoende is 350.080,68 subsidie gereserveerd. Daarvan is al uitbetaald aan projectaanvragers: 24.584,11. Totale beschikbare subsidie (2015-2022) Indicatief toegewezen subsidie (stand 31-8-2016) Uitbetaalde subsidie (stand 31-08-2016) Ontmoetingen (tot 1.000,- subsidie) 297.000,- 70.693,68 2015: 1.250,00 2016: 19.473,81 Intensievere samenwerkingstrajecten (tot max. 25.000,- subsidie) 1.300.000,- 279.387,- 3.860,30 Totaal 1.597.000,- 350.080,68 24.584,11-36 -
Indicatoren bereikt De navolgende aantallen zijn, in afwijking van de eerder genoemde aantallen, gebaseerd op projecten waarvoor reeds een eindbericht werd ingediend. Met het oog op de indicatoren van het INTERREG V-programma Deutschland- Nederland is het van belang te vermelden dat inmiddels werden georganiseerd: - 38 ontmoetingsactiviteiten voor scholieren - 19 attracties / openbare evenementen. Hieraan hebben (op basis van eindberichten) deelgenomen: 3.652 personen waaronder 1.678 leerlingen en 1.974 bezoekers. Verder vonden nog 21 andere ontmoetingsactiviteiten plaats. Aan De Dag van de Buurtaal (intensievere samenwerkingstraject) namen nog eens ca. 500 scholieren deel van 12 verschillende scholen. Gedurende de volledige projectlooptijd dienen in totaal te worden ondersteund/betrokken: - 200 MKB - 5.000 scholieren / studenten Besluitvoorstel: Kennisname. - 37 -
18: Rondvraag - 38 -