Een betere toekomst voor de boeren in Vietnam Capaciteitsversterking van de thee-coöperatie LUSOTEC, voor een betere positionering op de markt Thee, de tweede meest populaire drank in de wereld, is een belangrijk landbouwgewas in Noord-Vietnam. In het Yen Lap District is 60% van het totale inkomen van de boeren afkomstig van de theeproductie. 248 theeboeren (76 mannen en 172 vrouwen) zijn lid van de coöperatie LUSOTEC. Ze zetten in op het verhogen van het productievolume en de kwaliteit van de thee om aan de vraag en de kwaliteitseisen van de opkopende verwerkingsfabrieken te voldoen. Om het na-oogstproces te verbeteren zetten ze een Intern Controle Systeem op met het oog op de certificatie van de thee. Technische trainingen worden voordien om dit systeem te doen werken. Bovendien wordt er ingezet op capaciteitsopbouw rond bedrijfsbeheer en bedrijfsontwikkeling. LUSOTEC werkt zo aan het verstevigen van zijn marktpositie. Verwacht wordt dat er in de loop van 2015 een toename zal zijn van de productie en van de hoeveelheid en kwaliteit van de verse thee die LUSOTEC collectief vermarkt aan theefabrieken én van de hoeveelheid groene thee die door de coöperatie zelf verwerkt en verkocht wordt. Het jaarlijks gemiddeld inkomen van de boeren zal stijgen en hun levensomstandigheden verbeteren. Thema: Landbouw Ngo: Vredeseilanden Locatie: Yen Lap District, Phu Tho Provincie, Vietnam Projectduur: 2014 2015 Cofinanciering: 37.5% VE Bridge Fund Gezocht budget via Ondernemers voor Ondernemers : 2015: 25 000 Aarzel niet en stort nu uw bijdrage voor de theeboeren in Vietnam op rekening van Ondernemers voor Ondernemers: BE50 4310 7565 5118 - BIC KREDBEBB BE12 2300 0606 0092 - BIC GEBABEBB Met vermelding: Vietnam Thee Vredeseilanden Of contacteer snel anne-lise@ondernemersvoorondernemers.be of bel haar op het nr. 016 33 27 20. Kernwoorden: Thee uit duurzame landbouw Kwaliteitsverbetering Ondernemerschap Commercialisatie Inkomensverbetering
1. CONTEXT 1 1.1 Situering business Op vlak van theeproductie en -export rankt Vietnam momenteel vijfde wereldwijd. Tussen 1998 en 2013 groeide de oppervlakte van het land gebruikt voor theeproductie van 67.000 hectare naar 130.000 hectare. De theeproductie is grotendeels in handen van kleinschalige boeren: in het Yen Lap district is bijvoorbeeld 85% van de theeproductie afkomstig van kleinschalige boeren. In Yen Lap bevindt zich ook de Luong Son Tea Cooperative (LUSOTEC). LUSOTEC werd opgericht in 2011 en bestaat uit 9 verschillende boerengroepen. De thee die geproduceerd wordt door de leden van LUSOTEC wordt door de coöperatie doorverkocht: 62% van de verse thee gaat naar de Phu Ha theefabriek en 32% naar de Tien Cuong Fabriek. Zij verwerken de verse thee tot zwarte thee en verkopen de thee op hun beurt aan exporteurs. De overige 6% van de thee wordt door de coöperatie zelf sinds 2013 verwerkt tot groene thee en verkocht op de lokale markt, maar de coöperatie onderzoekt ook andere mogelijkheden. 1.2 Country profile Country profile Vietnam België Grootte ( km²) 273.600 km² 30.528 km² Aantal inwoners 16.934.839 inwoners 11.195.138 inwoners Bevolkingsdichtheid 61.9 personen/km² 362.3 personen/km² Aantal inwoners in de steden 28.2 % van de inwoners woont in de steden of stedelijke gebieden 97,6 % van de inwoners woont in de steden of stedelijke gebieden. Levensverwachting bij geboorte 75,6 jaar 80 jaar Human development index (2013) 120 ste plaats (op 187 landen) 21 ste plaats (op 187 landen) Inkomensniveau (2013) Lower middle income High income level Gemiddeld gezinsinkomen (2013) 1.740 USD per capita 45.210 USD per capita BBP per capita (2013) 1.902 USD per capita 45.387 USD per capita Werkzaamheidsgraad (2012) 75.90% van de actieve bevolking werkt, 47% van hen is werkzaam in de landbouw, 21% in de industriële sector. 49% van de actieve bevolking werkt. 21,7% is werkzaam in de industriële sector, 1,2% is werkzaam in de landbouw. Gemiddelde jaarlijkse inflatievoet 12.3 % 2,1% (2013) Armoedegraad (2007 2011) 16,9 % leeft met minder dan 1.25 4% leeft met minder dan 1.25$/dag $/dag Eerste en tweede taal Vietnamees, Engels Nederlands en Frans (handelstaal) Nationale - Internationale handelsmunt Dong (VND) Euro (EUR) 1.3 Projectlocatie LUSOTEC bevindt zich in Luong Son, Yen Lap district, Phu Tho provincie, Vietnam. Luong Son ligt op 134 kilometer van Hanoi. 1 http://www.worldbank.org/en/country/vietnam/overview#1
1.4 Probleemstelling 80% van de bevolking van Luong Son, waar LUSOTEC ligt, zijn Muong, een etnische minderheidsgroep. Het gezinsinkomen komt voor 90% uit de landbouw, en 60% hiervan uit de theeproductie. De theeboeren van LUSOTEC worden met een hele reeks uitdagingen geconfronteerd, op productie-, verwerkings-, vermarktings- en organisatorisch vlak. De productie ligt aan de lage kant en toegang tot goede theevariëteiten is beperkt. Vaak is krediet om te investeren in theeproductie niet voorhanden. Weinig boeren passen Goede Landbouwpraktijken of de richtlijnen van de UTZ-certificatie toe. Ook technische ondersteuning op vlak van productiecapaciteiten is slechts beperkt toegankelijk. De kwaliteit van de verwerking ligt niet hoog genoeg en LUSOTEC heeft het moeilijk om het niveau van de richtlijnen voor UTZ-certificatie te behalen. Op vlak van vermarkting vormt het sluiten van contracten op lange basis een belangrijke uitdaging: op dit moment verkoopt LUSOTEC aan 2 fabrieken, maar is er slechts een geschreven contract met één van beide (de Phu Ha fabriek). Het feit dat de algemene productiviteit en de kwaliteit van de theeproducten aan de lage kant liggen speelt hierbij ook een rol. Bovendien is de theemarkt onstabiel. Op organisatorisch vlak is het voor een jonge organisatie als LUSOTEC ook moeilijk: toegang tot werkkapitaal is beperkt en business capaciteiten ontbreken nog, vooral op vlak van marketing, communicatie en netwerking. 2 DOELSTELLING Een leefbaar inkomen voor de 248 theeboeren van LUSOTEC, daar streven we naar. Vredeseilanden ondersteunt LUSOTEC op al de hierboven vermelde vlakken: door verbeterde landbouwpraktijken oogsten de boeren meer bij lagere kosten en stijgt hun inkomen. De thee wordt verkocht aan thee-verwerkende bedrijven. Om relaties met privébedrijven aan te gaan wat noodzakelijk is om de positie van de boeren op de markt te versterken moet het productievolume opgedreven worden en de oogst voldoen aan de kwaliteitscriteria van de opkopers. Ook is het nodig om de business-capaciteiten van LUSOTEC te versterken. Inclusievere en duurzame ketenrelaties kunnen enkel ontstaan als boeren, bedrijven, overheden en ontwikkelingsorganisaties samenwerken. 3 EFFECT/IMPACT 3.1 Voorziene socio-economische en maatschappelijke impact Met dit project wil Vredeseilanden bijdragen aan de verbetering van de leefomstandigheden van de 248 boerenfamilies van Luong Son die thee verbouwen en verwerken. Dit doen we door activiteiten gericht op het verbeteren van de kwaliteit of de duurzaamheid van de productie te ondersteunen. Verder zetten we in op de versterking van LUSOTEC als een business organisatie, wat de theeboeren toelaat om een sterkere positie in te nemen binnen de markt. Concreet verwachten we de volgende impact tegen eind 2015: Economische impact (profit): verhoging van de gemiddelde inkomsten van de 248 leden, van 2216 USD per hectare tot 3000 USD per hectare. Het totaal aantal door LUSOTEC verbouwde hectaren is momenteel 47;
Phu Ha fabriek blijft een belangrijke opkoper, maar ook met 1 fabriek voor verse thee wordt er inclusieve contracten onderhandeld en getekend en er worden 6 extra opkopers voor de verwerkte groene thee gevonden; LUSOTEC kan genoeg inkomen genereren om de eigen operationele kosten te dekken en om deels te herinvesteren in de coöperatie. Sociale impact (people): versterking van de capaciteiten van LUSOTEC op het vlak van organisatie- en bedrijfsbeheer. Ecologische impact (planet): alle leden van LUSOTEC gebruiken Goede Landbouwpraktijken: het gebruik van agrochemische producten daalt en bodemerosie vermindert; het aantal leden dat UTZ-richtlijnen volgt bij de theeproductie stijgt van 37 in 2013 tot 77 tegen eind december 2015. 3.2 Hefboomwerking van de ingezette middelen We wenden deze case aan om op een hoger niveau privé-verwerkingsbedrijven te beïnvloeden om op een inclusieve manier 2 met familiale boeren handel te drijven. Dankzij deze bewijsvoering werden we bijvoorbeeld aangenomen door Rainforest Alliance, waardoor we 19.000 theeboeren bereiken. We gebruiken onze ervaringen binnen dit en andere pilootprojecten ook als bewijsvoering naar de overheid toe. 3.3 Duurzaamheidsaspect Vredeseilanden draagt duurzaamheid hoog in het vaandel. Op economisch vlak streven we naar financiële onafhankelijkheid van LUSOTEC, o.a. door te investeren in het versterken van businesscapaciteiten. Op sociaal vlak streven we naar verbeterde levensomstandigheden voor alle theeboeren: mannen, vrouwen en jongeren. Op ecologisch vlak ondersteunen we het toepassen van Goede Landbouwpraktijken en richtlijnen voor het behalen van UTZ-certificatie en het verminderd gebruik van agrochemische inputs. 4 AANPAK 4.1 Financieringsbronnen en gezocht budget lokale partners Voor ons programma in Vietnam vragen wij geen financiering van de Belgische overheid. Dat betekent dat uw giften nóg meer het verschil kunnen maken. Voor 2015 is reeds 37,5% van onze financiering verzekerd, voor de overige 25.000 doen wij graag een beroep op u. Draagt u ook uw steentje bij om deze theeboeren te helpen hun onderneming te ontwikkelen? 2014 2015 Totaal budget 26.150 40.000 VE Bridge Fund (37.5%) 15.000 15.000 Ondernemers voor ondernemers 11.150 25.000 2 Voor meer info over wat wij hier net mee bedoelen, zie: http://www.veco-ngo.org/blog/inclusive-businessworkshop-led-veco-wto-public-forum.
4.2 Strategische partnerschappen met lokale partners Een belangrijke partner in dit ketenontwikkelingsproject is de lokale theeverwerkingsfabriek Phu Ha, een familiaal bedrijf. De goede relatie tussen Phu Ha en LUSOTEC zorgt voor een win-win situatie, zowel voor de fabriek als voor de boeren. Het bedrijf ondersteunde zo in de voorbije jaren de boeren op vlak van productie (bvb. duurzame productiemethodes), oogst (bvb. beste plukmethoden) en marketing. Ook vertegenwoordigt Phu Ha de belangen van kleinschalige theeboeren en theeverwerkingsbedrijven op provinciale en nationale platformen. De Phu Tho Cooperative Alliance, een koepelorganisatie van alle coöperaties uit de provincie, en VINA Gap, een klein bedrijf uit Hanoi dat veilig voedsel wil leveren, zijn ook belangrijke partners om een breder publiek te bereiken. 4.3 Enkele concrete acties Mede met de ondersteuning van Vredeseilanden kan LUSOTEC technische vormingen organiseren voor de leden, de theeoogst coördineren, een gecentraliseerd verzamelpunt voor de oogst beheren (vanwaar de thee dan naar de opkopers wordt gebracht), contacten leggen met andere opkopers, milieuvriendelijke meststoffen verkopen aan leden en inzetten op de eigen thee. Om dit te bereiken zetten we ten eerste in op het verbeteren van business skills, via een boekhoudopleiding, leiderschapstrainingen, opleidingen over verkooptechnieken en klantenmanagement om goede banden te onderhouden met de opkopers en vormingen rond marketing en communicatie. Ten tweede zetten we in op een verbetering van de kwaliteit van de thee, door het faciliteren van trainingen over UTZ-standaarden met het oog op het behalen van de certificering in 2015, en extra vormingen rond Integrated Pest Management en kwaliteitscontrole. Beeldmateriaal Leden van LUSOTEC oogsten verse thee.
Leden van LUSOTEC krijgen een vorming over efficiënt en duurzaam composteren. Leden van LUSOTEC zijn trots op de groene thee die ze zelf geproduceerd, verwerkt en verpakt hebben. Hier promoten ze hun thee op een lokale beurs.