Van een slim project naar een slimme financiering. Hasselt, Hayen Francis, Smart Cities & Sustainable Development

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Van een slim project naar een slimme financiering. Hasselt, 29.03.2014 Hayen Francis, Smart Cities & Sustainable Development"

Transcriptie

1 Van een slim project naar een slimme financiering Hasselt, Hayen Francis, Smart Cities & Sustainable Development

2 Een duurzaam project? Meerdere definities & benaderingen mogelijk Belangrijk is een coherente en geïntegreerde benadering 2

3 Voorbeeld van integratie: Burgemeestersconvenant «> 100 ondertekenaars in België» 3

4 Voorbeelden van integratie Duurzaam mobiliteitsplan Klimaatplan Lichtplan Wijk-/gemeente-/stads-ontwikkelingsplan 4

5 Een duurzaam project: geen utopie? Realisatie van vele duurzame projecten, ongeacht de definitie 5 Example 1 appsforghent Eerste multimodaal vervoerspakket in België

6 Context: meerdere uitdagingen voor besturen Uitgaven Inkomsten 6

7 De impact van een slimme openbare investering Slimme investeringen zijn NU nodig en hebben meerdere effecten Interne Positieve Gevolgen Kostenverlaging (energie, administratieve efficiëntie, sociale kost) Nieuwe inkomsten (vergoedingen; belastingen) Externe Positieve Gevolgen Ondersteuning lokale economie, privé-bedrijven & tewerkstellingsratio Attractiviteit van de gemeente/stad 7

8 Een duurzaam project? Realisatie van vele duurzame projecten, ongeacht de definitie... doch volgende vragen blijven onbeantwoord: Hoe kan een openbaar bestuur vandaag een duurzaam project financieren? Welke zijn voor een onderneming de belangrijkste aandachtspunten om te participeren in een dergelijk project? 8

9 Subsidies: de eerste oplossing om de kostprijs van uw slim project te beperken Duurzame projecten: prioriteit voor de EU en de gewesten 9 EU-fondsen zijn beschikbaar via diverse programma s (Erasmus+, COSME, Horizon2020, Cohesiefondsen, Life, ETS, ) voor zowel publieke overheden als voor bedrijven

10 Subsidies: enkele voorbeelden LIFE Projectoproepen 3,46 Mia HORIZON 2020 Projectoproepen Internationale samenwerking / innovatie 79 Mia Europees Fonds Regionale Ontwikkeling Europees Sociaal Fonds Interregionale Samenwerking 2,1 Mia voor België Tot 70 % financiering mogelijk Combinatie van subsidies mogelijk Klimaat, innovatie & samenwerking zijn sleutelelementen Pre-financieringsoplossingen Voor zowel overheden als ondernemingen! Contactpunten: : NCP (Agentschap ondernemen, Impulse.Brussels, NCP Wallonië), VLEVA, gewesten, UWE,...! COSME Projectoproepen KMO 2,29 Mia ELENA Projectontwikkelingsondersteuning Internationale & lokale samenwerking/ Innovatie 10

11 Subsidies: interessante H2020-projectoproepen EE3 (2014) : energiestrategieën en oplossingen voor diepgaande renovatie van historische gebouwen (subsidie tussen 3 à 5 Mio) EE10 (2014/2015): burgerengagement voor duurzame energie EE11 (2014/2015): nieuwe ICT-gebaseerde oplossingen voor energie-efficiëntie EE13 (2014/2015): technologie voor buurt-verwarming LCE7 (2014) : Distribution grid and retail market Particular attention is to be given to new market entrants, including ESCOs, Development of ICT tools: 2.5 to 3 million Euro per project Demonstration of innovative solutions offering services to all actors in the retail markets: 9 to 12 million Euro per project 11

12 Subsidies: interessante H2020-projectoproepen Call for EeB Energy-efficient Buildings EeB : Materials for building envelope : 3 to 6 million Euro per project EeB : Adaptable envelopes integrated in building refurbishment projects EeB : Development of new self-inspection techniques and quality check measures for efficient construction processes : 3 to 6 million Euro per project EeB : Innovative design tools for refurbishment at building and district level: 4 to 7 million Euro per project EeB : New tools and methodologies to reduce the gap between predicted and actual energy performances at the level of buildings and blocks of buildings (ESCO s in the role of certification) : 4 to 7 million Euro per project ICT 8 (2015): verhogen en innovatie van de dienstverlening van de publieke sector via cloud computing servicing MG.5.2 (2014): verlagen van de kost en impact van vracht- en diensten-vervoer in stedelijke gebieden Schrijf u in op de nieuwsberichten van VLEVA ( contacteer het IWT (H2020-experts), bekijk de projecten op 12

13 Financiering van smart en duurzame projecten in België Hoe kan een openbaar bestuur vandaag een duurzaam project financieren? 13

14 Lange-Termijn Financiering: enkele voorbeelden Van klassieke leningen tot Esco-financiering Klassieke lening Promotie-opdracht Client Leverancier Leaser 14 Esco model Leasing

15 Lange-Termijn Financiering: enkele voorbeelden Van projectbonds tot sale & lease-back Europe 2020 Project Bond PPP Belfius realiseert mee het enige pilootproject voor België A11! Sale & lease-back 15

16 ESR BBC circulaire Furlan NOMBA - ESR95 ESR 2010 van start in september 2014 : impacten in onderzoek BBC in Vlaanderen Circulaire Furlan in Wallonië ESR-neutraliteit & NOMBA 16

17 Lange-Termijn Financiering: niet 1 oplossing per project. Afhankelijk van de aard van het project Van eenvoudige financiering tot een specifieke oplossing Afhankelijk van de schuldratio van het openbaar bestuur (esr impact) Van klassieke investering tot derde-partij-financiering Afhankelijk van de voorbereidingsinvesteringen Van een korte eenvoudige voorbereiding tot een zeer uitgebreide haalbaarheidsstudie Afhankelijk van de rol van het openbaar bestuur Van interne risicopositie-inname tot externalisering ervan Klassieke lening Promotie-opdracht Esco/PPP Leasing 17

18 Financiering van smart en duurzame projecten in België Welke zijn voor een onderneming de belangrijkste aandachtspunten om te participeren in een dergelijk project? 18

19 Enkele sleutel-elementen in het zaken doen met overheden Financiering van uw project Toekenning Start van werken/ productie Levering Ontvangst bevestigd Factuur verzonden Factuur goedgekeurd Factuur betaald Pre-financiering (commercial finance, self liquidating line, borrowing base, kaskrediet, klassieke oplossingen, ) 19

20 Conclusies Ontwikkeling naar duurzame en smart steden en gemeenten is een belangrijke prioriteit in de volgende jaren Ongeacht de definitie, vele projecten worden reeds gerealiseerd Innovatie, entrepreneurship, samenwerking, integratie zijn cruciaal Er zijn vele opportuniteiten voor subsidies voor zowel overheden als bedrijven Er zijn meerdere mogelijkheden voor het financieren van een project Waarom nog wachten? 20

21 Belfius, partner van smart cities en van smart bedrijven Info & contact: Info & contact : 21

Smart Cities voor OCMW s

Smart Cities voor OCMW s Smart Cities voor OCMW s Hasselt 29 maart 2016 Francis Hayen Smart Cities & Smart Cities-projecten Smart Cities? Voor wie? 2 Smart Cities: overzicht 1 2 3 4 Smart Cities: overzicht ondersteunde projecten

Nadere informatie

Smart Belgium Consulting Services

Smart Belgium Consulting Services Smart Belgium Consulting Services Steven Benoit CEO Smart Belgium Consulting Smart Belgium uitdagingen & opportuniteiten Duurzame ontwikkeling Gezondheidszorg Veroudering Infrastructuur Innovaties Smart

Nadere informatie

Smart Cities and Communities Initiative Financieringsmogelijkheden binnen 7KP

Smart Cities and Communities Initiative Financieringsmogelijkheden binnen 7KP Smart Cities and Communities Initiative Financieringsmogelijkheden binnen 7KP Lut Bollen, 26 oktober 2011 Overzicht Europese beleidskader Smart Cities and Communities Initiative Karakteristieken Bouwstenen

Nadere informatie

Vlaams Kenniscentrum water. Van projectidee tot projectconsortium

Vlaams Kenniscentrum water. Van projectidee tot projectconsortium Vlaams Kenniscentrum water Van projectidee tot projectconsortium ca. 600 calls -> 96 calls Intern gebruik -> nuttig voor Vlaanderen 96 calls -> 34 calls -> 6 thema s o o o o o o Sustainable rural development

Nadere informatie

Projectoproepen Horizon 2020 «Smart Cities & Communities» (Intelligente steden & gemeenschappen)

Projectoproepen Horizon 2020 «Smart Cities & Communities» (Intelligente steden & gemeenschappen) Projectoproepen Horizon 2020 «Smart Cities & Communities» (Intelligente steden & gemeenschappen) Brussels Smart Cities - 4/12/2014 Camille Le Borgne, NCP Brussels Energie & leefmilieu Met de steun van

Nadere informatie

Slimme straatverlichting voor de stad van morgen

Slimme straatverlichting voor de stad van morgen Slimme straatverlichting voor de stad van morgen Organisatie van technologisch geïnspireerde bedrijven in België Aeronautics, Space, Security & Defence industries 1800 lidbedrijven in 6 industrieën Building,

Nadere informatie

Belfius-EIB Smart Cities& SustainableDevelopment. Kitty Bottu, secretaris Bart Deweerd, Financieel Beheerder OCMW Landen

Belfius-EIB Smart Cities& SustainableDevelopment. Kitty Bottu, secretaris Bart Deweerd, Financieel Beheerder OCMW Landen Belfius-EIB Smart Cities& SustainableDevelopment Kitty Bottu, secretaris Bart Deweerd, Financieel Beheerder OCMW Landen Inhoud Landen als duurzame stad Woonzorgcampus Oleyck Financiering Budgettaire impact

Nadere informatie

Europese subsidies voor de Sociale Economie

Europese subsidies voor de Sociale Economie Europese subsidies voor de Sociale Economie Kader en functioneren van Europese subsidies Hoe werken EU subsidies? 1 EU BELEIDSKADER BEPALEND VOOR DE INHOUD SUBSIDIEPROGRAMMA S (1) Europa 2020 doelstellingen

Nadere informatie

FINANCIERING ESCO PROJECTEN. Lotto Arena 8 december 2015 Guy DE CEUSTER CEO BELFIUS LEASE

FINANCIERING ESCO PROJECTEN. Lotto Arena 8 december 2015 Guy DE CEUSTER CEO BELFIUS LEASE FINANCIERING ESCO PROJECTEN Lotto Arena 8 december 2015 Guy DE CEUSTER CEO BELFIUS LEASE 1 FINANCIERING ESCO PROJECTEN agenda BELFIUS BANK - BELFIUS LEASE FINANCIERINGSMOGELIJKHEDEN Klassiek krediet /

Nadere informatie

Brussels Smart Cities Andere Europese financiering voor Brusselse Smart Cities

Brussels Smart Cities Andere Europese financiering voor Brusselse Smart Cities Brussels Smart Cities Andere Europese financiering voor Brusselse Smart Cities Camille LEPINAY, VSGB 4/12/2014 Association de la Ville et des Communes de la Région de Bruxelles-Capitale asbl Vereniging

Nadere informatie

SMART SUSTAINABLE BUILDINGS NEED SMART PLATFORMS

SMART SUSTAINABLE BUILDINGS NEED SMART PLATFORMS SMART SUSTAINABLE BUILDINGS NEED SMART PLATFORMS IoT technology that transforms the market for building automation and enables As-a-Service concepts SOLID IN W IRELESS What s the problem? Als IoT de oplossing

Nadere informatie

De financiering van de energetische efficientie. Brussel : 12 februari Belfius Bank Philippe Dedobbeleer

De financiering van de energetische efficientie. Brussel : 12 februari Belfius Bank Philippe Dedobbeleer De financiering van de energetische efficientie Brussel : 12 februari 2019 Belfius Bank Philippe Dedobbeleer SMART BUILDING & RENOVATION SOLUTION Met passie voor energie-efficiëntie Smart Building & Renovation

Nadere informatie

Europese subsidies en de sociale economie

Europese subsidies en de sociale economie Europese subsidies en de sociale economie Tewerkstelling van vluchtelingen binnen de sociale economie 24 Mei 2016 Agenda 14:00 Welkom 14:15 Inleiding: Wie zijn de vluchtelingen? Quentin Callens, Agentschap

Nadere informatie

IenM & INTERREG: Circulaire economie

IenM & INTERREG: Circulaire economie IenM & INTERREG: Circulaire economie Inhoud INTERREG t.o.v. andere fondsen context INTERREG zelf De programma s: verschillend en hetzelfde Toegevoegde waarde Succesvol project Deelname INTERREG 2007-2013

Nadere informatie

ESCo s en EPC, Ook voor Openbare besturen en KMO s? ECONEXT, Antwerpen, 18 April 2013 Factor4, C-H Bourgois

ESCo s en EPC, Ook voor Openbare besturen en KMO s? ECONEXT, Antwerpen, 18 April 2013 Factor4, C-H Bourgois ESCo s en EPC, Ook voor Openbare besturen en KMO s? ECONEXT, Antwerpen, 18 April 2013 Factor4, C-H Bourgois Agenda ESCO s en EPC, definitie Minimale project criteria Openbare besturen KMO s Conclusies

Nadere informatie

Derdepartijfinanciering in België

Derdepartijfinanciering in België Derdepartijfinanciering in België Wat kunnen we doen opdat het DPF-model meer zou gebruikt worden in ons land? Lieven Vanstraelen Voorzitter BELESCO vzw BELESCO-leden Vaste leden Raadgevende leden * Consulting

Nadere informatie

Actuele Europese energiedossiers onder het Roemeense voorzitterschap

Actuele Europese energiedossiers onder het Roemeense voorzitterschap Actuele Europese energiedossiers onder het Roemeense voorzitterschap 17 januari 2019 Vleva en Minaraad Jan Haers, Attaché Energie Algemene Afvaardiging van de Vlaamse Regering bij de EU Clean Energy pakket

Nadere informatie

Europese subsidies voor de Sociale Economie. Kader en functioneren van Europese subsidies

Europese subsidies voor de Sociale Economie. Kader en functioneren van Europese subsidies Europese subsidies voor de Sociale Economie Kader en functioneren van Europese subsidies Hoe werken EU subsidies? EU BELEIDSKADER BEPALEND VOOR DE INHOUD SUBSIDIEPROGRAMMA S (1) Thema s van belang voor

Nadere informatie

SOC Maakindustrie & Made Different. Wilson De Pril, Directeur-generaal Agoria Vlaanderen 15 mei 2014

SOC Maakindustrie & Made Different. Wilson De Pril, Directeur-generaal Agoria Vlaanderen 15 mei 2014 SOC Maakindustrie & Made Different Wilson De Pril, Directeur-generaal Agoria Vlaanderen 15 mei 2014 Agoria: federatie van de technologische industrie 1.700 ondernemingen 10 domeinen Information and Communication

Nadere informatie

URBACT Interactive Cities zitten samen in Gent

URBACT Interactive Cities zitten samen in Gent URBACT Interactive Cities zitten samen in Gent Vertegenwoordigers van tien Europese steden zaten op dinsdag 7 en woensdag 8 november 2017 in Gent samen in het kader van het Europees project 'Urbact, Interactive

Nadere informatie

Achterhoek 2020 Tom van der Horst, TNO 28 januari 2015 1

Achterhoek 2020 Tom van der Horst, TNO 28 januari 2015 1 Achterhoek 2020 Tom van der Horst, TNO 28 januari 2015 1 Dutch industry fit for the future?! onze wereld verandert en dus ook onze industrie. met impact op economie en samenleving smart industry agenda

Nadere informatie

De Energie Unie en haar governance. Presentatie: Peter Van Kemseke (Europese Commissie) Vlaams Parlement, 14 maart 2016

De Energie Unie en haar governance. Presentatie: Peter Van Kemseke (Europese Commissie) Vlaams Parlement, 14 maart 2016 De Energie Unie en haar governance Presentatie: Peter Van Kemseke (Europese Commissie) Vlaams Parlement, 14 maart 2016 De Energie Unie Een Europees kader voor het nationaal klimaat-en energiebeleid, ontstaan

Nadere informatie

Hoe realiseer je een Smart City?

Hoe realiseer je een Smart City? Hoe realiseer je een Smart City? Thema Inclusive Society Dr. Ir. Rianne Valkenburg FUTURE Steden worden langzaam bedolven onder sensoren Steden waren al vol, namelijk met mensen Kwaliteit van leven? Hoe

Nadere informatie

Toekomstige vermarktingsmodellen: Van leasing tot ESCO

Toekomstige vermarktingsmodellen: Van leasing tot ESCO Toekomstige vermarktingsmodellen: Van leasing tot ESCO Joris Haems Algemeen Directeur Upgrade Energy Inhoud 1 2 3 4 5 6 Introductie: Energie als schaars goed Uw gebouw als energieproducent Opportuniteit

Nadere informatie

STEER en cofinanciering voor stedelijke distributie

STEER en cofinanciering voor stedelijke distributie STEER en cofinanciering voor stedelijke distributie 25/02/2013 Olav Luyckx Project Officer Uitvoerend Agentschap voor concurrentievermogen en innovatie (EACI) Brugge, 26 Februari 2013 EACI IEE - STEER

Nadere informatie

Energiedossiers tijdens het Oostenrijkse voorzitterschap

Energiedossiers tijdens het Oostenrijkse voorzitterschap Energiedossiers tijdens het Oostenrijkse voorzitterschap 3 juli 2018 Vleva en Minaraad Jan Haers attaché Energie Algemene Afvaardiging van de Vlaamse Regering bij de EU Realisaties van het Bulgaarse voorzitterschap

Nadere informatie

Europese programma s in Nederland

Europese programma s in Nederland Het cohesiebeleid van de Europese Commissie Europese programma s 2014-2020 in Nederland Vincent Ketelaars ERAC B.V. 28 mei 2013 Neth-ER 01 Inhoud van presentatie Indeling 01 Inhoud van presentatie 02 Introductie

Nadere informatie

Living Labs. dr.ir. Elke den Ouden. Kennisevent Renovatie Hoofdgebouw TU/e Eindhoven, 27 september 2016

Living Labs. dr.ir. Elke den Ouden. Kennisevent Renovatie Hoofdgebouw TU/e Eindhoven, 27 september 2016 Living Labs Kennisevent Renovatie Hoofdgebouw TU/e Eindhoven, 27 september 2016 dr.ir. Elke den Ouden expertise in smart lighting & smart cities @ TU/e Where innovation starts TU/e Living Labs Een Living

Nadere informatie

3/12/13. Horizon 2020 Challenge 5: klimaat, milieu, resource efficiency en grondstoffen

3/12/13. Horizon 2020 Challenge 5: klimaat, milieu, resource efficiency en grondstoffen 3/12/13 Horizon 2020 Challenge 5: klimaat, milieu, resource efficiency en grondstoffen Mieke Houwen Horizon 2020 : klimaat, milieu, resource efficiency en grondstoffen Agenda n Horizon 2020 algemeen n

Nadere informatie

25-3-2013. 01 Inhoud van presentatie. Het subsidiebeleid van de toekomst Europese programma s 2014 2020 in Nederland. Vincent Ketelaars ERAC B.V.

25-3-2013. 01 Inhoud van presentatie. Het subsidiebeleid van de toekomst Europese programma s 2014 2020 in Nederland. Vincent Ketelaars ERAC B.V. Het subsidiebeleid van de toekomst se programma s 2014 2020 in Nederland Vincent Ketelaars ERAC B.V. 11 april 2013 Elsevier subsidiecongres 01 Inhoud van presentatie Indeling 01 Inhoud van presentatie

Nadere informatie

Innovatiethema s. Pagina! 1 van! 5

Innovatiethema s. Pagina! 1 van! 5 Innovatiethema s MIT 2016 Pagina 1 van 5 Innovatiethema s MIT 2016 Innovatieve MKB-ers kunnen subsidie aanvragen binnen de MKB Innovatiestimuleringsregeling Topsectoren (MIT). Daarin zijn de volgende instrumenten

Nadere informatie

Promotie van milieuvriendelijke koeling in Vlaanderen

Promotie van milieuvriendelijke koeling in Vlaanderen Promotie van milieuvriendelijke koeling in Vlaanderen Eddy Jonckheere Afdeling Bedrijfs- en Omgevingssteun Studiedag reductie F-gassen bij koeling 7 juli 2016 - Brussel Agentschap Innoveren & Ondernemen

Nadere informatie

Koolstofarme economie Link met andere EU- subsidieprogramma s. 25 april 2014

Koolstofarme economie Link met andere EU- subsidieprogramma s. 25 april 2014 Gerichte infosessie Interreg: Noordzee Regio en Noordwest Europa 2014-2020 Koolstofarme economie Link met andere EU- subsidieprogramma s 25 april 2014 Vlaams- Europees verbindingsagentschap Joke Hofmans

Nadere informatie

Infosessie - 28 april 2017 VEERLE LORIES

Infosessie - 28 april 2017 VEERLE LORIES Infosessie - 28 april 2017 VEERLE LORIES Agenda 09.30 Het Programma Innovatieve Overheidsopdrachten Veerle Lories, Projectleider PIO Enkele voorbeelden uit de praktijk: Ruimte maken voor innovatie Bart

Nadere informatie

Het nieuw industrieel beleid: - een korte review -de rol van Agentschap Ondernemen

Het nieuw industrieel beleid: - een korte review -de rol van Agentschap Ondernemen Het nieuw industrieel beleid: - een korte review -de rol van Agentschap Ondernemen Industrie in Vlaanderen blijft belangrijk 40 % Vlaamse toegevoegde waarde (15% BBP) 70 % O&O uitgaven 80 % Vlaamse export

Nadere informatie

Stand van zaken van de Smart City -dynamiek in België: een kwantitatieve barometer

Stand van zaken van de Smart City -dynamiek in België: een kwantitatieve barometer Stand van zaken van de Smart City -dynamiek in België: een kwantitatieve barometer AUTEURS Jonathan Desdemoustier, onderzoeker-doctorandus, Smart City Institute, HEC-Liège, Universiteit van Luik (België)

Nadere informatie

WEBINAR 9 oktober Kennismaking INTERREG voor nieuwkomers INTERREG >> Duurzaam, Agrarisch, Innovatief en Internationaal ondernemen

WEBINAR 9 oktober Kennismaking INTERREG voor nieuwkomers INTERREG >> Duurzaam, Agrarisch, Innovatief en Internationaal ondernemen WEBINAR 9 oktober 2015 Kennismaking INTERREG voor nieuwkomers INTERREG 2014-2020 >> Duurzaam, Agrarisch, Innovatief en Internationaal ondernemen Introductie amenwerking ver de grens > Gé Huismans > Lidwien

Nadere informatie

Duurzaam bouwen Sessie 1. Duurzaam bouwen eenvoudiger dankzij een groen plan. Freddy Vandaele Agoria. Evert Maes KBC Bank. Bjorn Ceulemans Eria

Duurzaam bouwen Sessie 1. Duurzaam bouwen eenvoudiger dankzij een groen plan. Freddy Vandaele Agoria. Evert Maes KBC Bank. Bjorn Ceulemans Eria Welkom! Duurzaam bouwen Sessie 1 Duurzaam bouwen eenvoudiger dankzij een groen plan Freddy Vandaele Agoria Evert Maes KBC Bank Bjorn Ceulemans Eria Duurzaam bouwen eenvoudiger dankzij een groen plan 16

Nadere informatie

Leefbare steden. met connected lighting

Leefbare steden. met connected lighting Leefbare steden met connected lighting 3 Steden veranderen Uitdagingen voor leefbaarheid en veiligheid Steden kunnen druk en chaotisch zijn Maar de diversiteit maakt ze voor velen aantrekkelijk Feit:

Nadere informatie

Triodos duurzaam bouwen. Onze visie en assessment methode voor duurzaam bouwen

Triodos duurzaam bouwen. Onze visie en assessment methode voor duurzaam bouwen Triodos duurzaam bouwen Onze visie en assessment methode voor duurzaam bouwen Overzicht 1. Inleiding 2. Criteria & vragen 1. Essentiële criteria 2. Project criteria 3. Context 2 Overzicht 1. Inleiding

Nadere informatie

Belfius. Gisteren, vandaag, morgen. Jos Clijsters, Voorzitter Raad van Bestuur Belfius. 18 december 2014

Belfius. Gisteren, vandaag, morgen. Jos Clijsters, Voorzitter Raad van Bestuur Belfius. 18 december 2014 Belfius Gisteren, vandaag, morgen. Jos Clijsters, Voorzitter Raad van Bestuur Belfius 18 december 2014 Wat was. 2008-2011 2008 2011 20,8 A+ 11,9 2002 2008 BBB- 2008 2011 ICELAND 30 A 12 2002 2008 Vertrouwen

Nadere informatie

Process & IT: eerst KIEZEN maakt het DOEN daarna zoveel makkelijker

Process & IT: eerst KIEZEN maakt het DOEN daarna zoveel makkelijker Process & IT: eerst KIEZEN maakt het DOEN daarna zoveel makkelijker Wim Tindemans Manager Business Applications Business and Automation Solutions Egemin NV Agenda Probleemstelling Tegenstelling tussen

Nadere informatie

RDM Centre of Expertise. Innovatie motor voor Stad en Haven

RDM Centre of Expertise. Innovatie motor voor Stad en Haven RDM Centre of Expertise Innovatie motor voor Stad en Haven https://www.youtube.com/watch?v=ubghpqsittc RDM Centre of Expertise RDM Centre of Expertise is een broedplaats waar studenten, onderzoekers/lectoren

Nadere informatie

2018-2024 www.be-reel.be Dit is BE REEL! Het LIFE geïntegreerd project BE REEL! zal door middel van vijf hefbomen een forse impuls geven aan de realisatie van de ambitieuze Vlaamse en Waalse renovatiestrategieën

Nadere informatie

Regionale financiering voor SMART CITIES in Brussel. Beata Bibrowska Senior Advisor- Dep Europa, OOI beleid en programma's- Innoviris

Regionale financiering voor SMART CITIES in Brussel. Beata Bibrowska Senior Advisor- Dep Europa, OOI beleid en programma's- Innoviris Regionale financiering voor SMART CITIES in Brussel Beata Bibrowska Senior Advisor- Dep Europa, OOI beleid en programma's- Innoviris Agenda JPI Urban Europe «SMART CITIES» in het EFRO in Brussel (in voorbereiding)

Nadere informatie

Agoria Circular economy package Vleva 28/01/2016

Agoria Circular economy package Vleva 28/01/2016 Agoria Circular economy package Vleva 28/01/2016 AGORIA, FEDERATIE VAN DE TECHNOLOGISCHE INDUSTRIE Agoria is de grootste sectorfederatie in België 1700 lidbedrijven in 10 activiteitsdomeinen Aeronautics,

Nadere informatie

Smart Wind Farm ConTrol. Frederik Hindryckx - SET5Y 28/01/2014

Smart Wind Farm ConTrol. Frederik Hindryckx - SET5Y 28/01/2014 Smart Wind Farm ConTrol Frederik Hindryckx - SET5Y 28/01/2014 Eandis in de energiemarkt CREG / VREG Producenten elektriciteit Invoerders aardgas Elia Distributienetbeheerders Fluxys Leveranciers Klanten

Nadere informatie

'Een financieel product met een groene saus of een groen product met een financiële saus?'

'Een financieel product met een groene saus of een groen product met een financiële saus?' 'Een financieel product met een groene saus of een groen product met een financiële saus?' https://www.youtube.com/watch?v=ttbsiwy4jow Onze partners EcoNation referenties (1) RETAIL & VOEDING LOKALE BESTUREN

Nadere informatie

Infosessie. Kick-off OOI 2015

Infosessie. Kick-off OOI 2015 Infosessie Kick-off OOI 2015 Innoviris o Begin van de activiteiten: 1 juli 2004 o o o o Missie: technologische innovatie bevorderen en ondersteunen via de financiering van O&O-projecten van Brusselse ondernemingen,

Nadere informatie

WINST DOOR ENERGIE-EFFICIËNTIE: OOK VOOR KMO S?

WINST DOOR ENERGIE-EFFICIËNTIE: OOK VOOR KMO S? Sponsors 1 WINST DOOR ENERGIE-EFFICIËNTIE: OOK VOOR KMO S? 3 4 Programma 15u20 Verwelkoming, door Alain Wayenberg, Manager Agoria Industrial Automation 15u30 Opportuniteiten en nieuwe tendensen voor een

Nadere informatie

Infosessie Zorg 29 april 2014 Europese subsidieprogramma s 2014-2020

Infosessie Zorg 29 april 2014 Europese subsidieprogramma s 2014-2020 Infosessie Zorg 29 april 2014 Europese subsidieprogramma s 2014-2020 Europa 2020 SLIMME GROEI DUURZAME GROEI INCLUSIEVE GROEI De uitdagingen Groei en banen scheppen Klimaatverandering en Energieafhankelijkheid

Nadere informatie

EU fondsen klimaatadaptatie en water inleiding. Mayke Derksen 15 december 2016

EU fondsen klimaatadaptatie en water inleiding. Mayke Derksen 15 december 2016 EU fondsen klimaatadaptatie en water inleiding Mayke Derksen 15 december 2016 Europees klimaatbeleid- Nederlandse uitdagingen vandaag Doel: verbinden uitdagingen klimaatadaptatie met EU fondsen EU fondsen

Nadere informatie

Aggiornamento. Bedreigingen en uitdagingen voor de. industrie VWEC. Een perspectief voor Vlaanderen. Een perspectief voor Vlaanderen

Aggiornamento. Bedreigingen en uitdagingen voor de. industrie VWEC. Een perspectief voor Vlaanderen. Een perspectief voor Vlaanderen Een perspectief voor Vlaanderen Bedreigingen en uitdagingen voor de Aggiornamento industrie Een perspectief voor Vlaanderen VWEC auteur functie datum Marc Van den Bosch Sr. Adviseur energie en milieu VOKA

Nadere informatie

Europese Innovatie Stimulering (EIS) voor ICT

Europese Innovatie Stimulering (EIS) voor ICT Samenwerkingsverband tussen IWT-Vlaanderen en de administratie Wetenschap en Innovatie van het ministerie van de Vlaamse Gemeenschap Europese Innovatie Stimulering (EIS) voor ICT Christophe Bruynseraede

Nadere informatie

CELSIUS* *Combined Efficient Large Scale Integrated Urban Systems. Roland van Rooyen Oubbol Oung Astrid Madsen 25-06-2015

CELSIUS* *Combined Efficient Large Scale Integrated Urban Systems. Roland van Rooyen Oubbol Oung Astrid Madsen 25-06-2015 CELSIUS* *Combined Efficient Large Scale Integrated Urban Systems Roland van Rooyen Oubbol Oung Astrid Madsen 25-06-2015 This project has received funding from the European Union s Seventh Framework Programme

Nadere informatie

Healthy Urban Living Slim, Gezond en Groen

Healthy Urban Living Slim, Gezond en Groen SMART CITY UTRECHT Healthy Urban Living Slim, Gezond en Groen Brigitte Hulscher Program Manager Smart Cities, Marketing & Innovation Utrecht Jong en hoog opgeleid 334.862 inwoners, 20 % < 17, 18% 18-26,

Nadere informatie

Ondersteuning bij deelname aan KP7

Ondersteuning bij deelname aan KP7 Samenwerkingsverband tussen IWT Vlaanderen en het departement Economie, Wetenschap en Innovatie van de Vlaamse overheid Thematische infosessie KP7 Overzicht presentatie 1. Ondersteuning door het Vlaams

Nadere informatie

SaaS en cloud computing: in de mist of in de wolken? Karin Zwiggelaar, partner 20 september 2010

SaaS en cloud computing: in de mist of in de wolken? Karin Zwiggelaar, partner 20 september 2010 SaaS en cloud computing: in de mist of in de wolken? Karin Zwiggelaar, partner 20 september 2010 We staan aan de vooravond van de volgende Internetrevolutie De klassieke werkwijze van organisaties zal

Nadere informatie

Zonnecellen 2.0. Oktober 2013 Beurs Elektrotechniek 2013

Zonnecellen 2.0. Oktober 2013 Beurs Elektrotechniek 2013 Zonnecellen 2.0 Oktober 2013 Beurs Elektrotechniek 2013 Innovatiereis 0-energieomgeving De toekomst van zonne-energie Oktober 2013 3 Inhoud Commerciële haalbaarheid Zonne-cellen 2.0 Smart grid Rexel Nederland

Nadere informatie

Het Vlaams EnergieBedrijf Drie pijlers, één focus. Project ESCO Limburg 2020 Andries Gryffroy 28 maart 2014

Het Vlaams EnergieBedrijf Drie pijlers, één focus. Project ESCO Limburg 2020 Andries Gryffroy 28 maart 2014 Het Vlaams EnergieBedrijf Drie pijlers, één focus Project ESCO Limburg 2020 Andries Gryffroy 28 maart 2014 De Vlaamse Overheid als verbruiker De Vlaamse Overheid verbruikt circa 300 miljoen euro energie

Nadere informatie

Wegwijs in EU-subsidies voor klimaat en energie

Wegwijs in EU-subsidies voor klimaat en energie Wegwijs in EU-subsidies voor klimaat en energie Klimaatdag VVSG 7 mei 2015 Ariane Decramer Vlaams-Europees verbindingsagentschap Op het menu W at is vleva? W elke EU-subsidies? W at doet vleva voor u?

Nadere informatie

Innovatiegericht Inkopen in de praktijk

Innovatiegericht Inkopen in de praktijk Innovatiegericht Inkopen in de praktijk Carla Dekker Rijksdienst voor Ondernemend Nederland 10 december 2014 Inhoud Wat is innovatiegericht inkopen? Hoe doe je dat? Voorbeelden. Wat kan het programma Inkoop

Nadere informatie

Febeliec represents the industrial consumers of electricity and natural gas in Belgium

Febeliec represents the industrial consumers of electricity and natural gas in Belgium Slim met energie opportuniteiten voor de industrie Smart Energy Solutions - 4 december 2012 Febeliec represents the industrial consumers of electricity and natural gas in Belgium FEBELIEC STELT ZICH VOOR

Nadere informatie

Belfius- EIB Smart Ci2es & Sustainable Development. Getuigenis OCMW Landen 14/09/2015 Vlaams Parlement Brussel

Belfius- EIB Smart Ci2es & Sustainable Development. Getuigenis OCMW Landen 14/09/2015 Vlaams Parlement Brussel Belfius- EIB Smart Ci2es & Sustainable Development Getuigenis OCMW Landen 14/09/2015 Vlaams Parlement Brussel Inhoud Landen: duurzame stad Woonzorgcampus Oleyck Tijdspad Financiering BudgeSaire impact

Nadere informatie

Financiering van innovatie

Financiering van innovatie 21 maart 2013 Financiering van innovatie PNO is market leader in innovation financing, with a special focus on grants. Our service model aims at supporting companies, public organizations and partnerships

Nadere informatie

Infomoment Europese subsidies Hoe begin ik eraan?

Infomoment Europese subsidies Hoe begin ik eraan? Infomoment Europese subsidies Hoe begin ik eraan? FOCUS Mobiliteit Verkeersveiligheid Verkeerseduca9e 27 oktober 2015 Vlaamse S9ch9ng Verkeerskunde VAC Gent Tim De Backer Liaisonofficer Vlaams- Europees

Nadere informatie

Vlaamse Complementariteit. SET5Y Ronnie Belmans

Vlaamse Complementariteit. SET5Y Ronnie Belmans Vlaamse Complementariteit SET5Y Ronnie Belmans EnergyVille en Campus EnergyVille EnergyVille = samenwerking tussen VITO, KUL en IMEC in onderzoek, ontwikkeling en valorisatie Geïmplementeerd via samenwerkingsovereenkomsten

Nadere informatie

Technologie helpt een handje. Slotevent TTI. Welkom

Technologie helpt een handje. Slotevent TTI. Welkom Technologie helpt een handje Slotevent TTI Welkom Inleiding Mia Decaestecker Voorzitter 4Werk vzw Maak kennis met Cognitieve arbeidsondersteuning via slimme beeldprojectie Bart Decloedt - Mariasteen Polyvalente

Nadere informatie

Inhoudsopgave SAMENVATTING 9 INLEIDING 11

Inhoudsopgave SAMENVATTING 9 INLEIDING 11 Inhoudsopgave SAMENVATTING 9 INLEIDING 11 HOOFDSTUK I POLITIEK EN WETGEVEND KADER VOOR DE BEVORDERING VAN ENERGIE-EFFICIËNTIE 13 1. Energie-efficiëntie als instrument van het energiebeleid 13 1.1. Doelstellingen

Nadere informatie

Brussel, 17 september 2008 Advies ecologiesteunregeling. Advies

Brussel, 17 september 2008 Advies ecologiesteunregeling. Advies Brussel, 17 september 2008 Advies ecologiesteunregeling Advies Voorontwerp van besluit van de Vlaamse regering tot wijziging van het besluit van de Vlaamse regering van 16 mei 2007 tot toekenning van steun

Nadere informatie

R&D-kostenkampioen van Europa? Een haalbare uitdaging!

R&D-kostenkampioen van Europa? Een haalbare uitdaging! R&D-kostenkampioen van Europa? Een haalbare uitdaging! Onze ambitie: de R&D-kostenkampioen van Europa worden > Agoria > Meer dan 1.600 lidbedrijven > Goed voor 300.000 werknemers > Exporteert ongeveer

Nadere informatie

D.3.1.c Samenvatting Business plan voor het EPC coaching traject voor gemeenten en gemeenschapsvoorzieningen in de provincie Vlaams-Brabant

D.3.1.c Samenvatting Business plan voor het EPC coaching traject voor gemeenten en gemeenschapsvoorzieningen in de provincie Vlaams-Brabant D.3.1.c Samenvatting Business plan voor het EPC coaching traject voor gemeenten en gemeenschapsvoorzieningen in de provincie Vlaams-Brabant Titel van het project: EPC coaching voor gemeenten. Locatie:

Nadere informatie

Advies. Ontbinding IWT. Brussel, 19 oktober 2015

Advies. Ontbinding IWT. Brussel, 19 oktober 2015 Advies Ontbinding IWT Brussel, 19 oktober 2015 SERV_20151019_Ontbinding_IWT_ADV Sociaal-Economische Raad van Vlaanderen Wetstraat 34-36, 1040 Brussel T +32 2 209 01 11 info@serv.be www.serv.be Adviesvraag:

Nadere informatie

innoveren in de zorg zal renderen Caroline.Huys@innovatiecentrum.be Trefpunt Zorg 29/04/2014

innoveren in de zorg zal renderen Caroline.Huys@innovatiecentrum.be Trefpunt Zorg 29/04/2014 & innoveren in de zorg zal renderen Caroline.Huys@innovatiecentrum.be Trefpunt Zorg 29/04/2014 DRIE 1. Klant centraal 2.Zorgproeftuinen & subsidies 3. Innovatiecentrum Innovatiecentrum? Voor wie? Bedrijven

Nadere informatie

INTERREG NOORDWEST-EUROPA Overzichtstabel van de assen, doelstellingen en soorten acties

INTERREG NOORDWEST-EUROPA Overzichtstabel van de assen, doelstellingen en soorten acties INTERREG NOORDWEST-EUROPA Overzichtstabel van de assen, doelstellingen en soorten acties Elke as streeft één of meerdere specifieke doelstellingen na, elk onderverdeeld in soorten acties. De aangehaalde

Nadere informatie

Hervorming kmo-portefeuille Luc Royackers. Seminarie Incentives 4 your Business (30-11-2015 Fineko)

Hervorming kmo-portefeuille Luc Royackers. Seminarie Incentives 4 your Business (30-11-2015 Fineko) Hervorming kmo-portefeuille Luc Royackers Seminarie Incentives 4 your Business (30-11-2015 Fineko) Context Uitgangspunten Vlaams regeerakkoord Fusie AO en IWT Transparant Administratief eenvoudig Maatwerk

Nadere informatie

Participatiemodellen duurzame energievoorziening. Josefien van de Ven 30 maart 2012

Participatiemodellen duurzame energievoorziening. Josefien van de Ven 30 maart 2012 Participatiemodellen duurzame energievoorziening Josefien van de Ven 30 maart 2012 Opbouw Uitgangspunten duurzame energievoorziening Integrale aanpak Centrale organisatie Betrokkenheid stakeholders Nieuwe

Nadere informatie

Vvg. Kansen zien, kansen pakken! Leven in de stad van de toekomst. 13 november 2013

Vvg. Kansen zien, kansen pakken! Leven in de stad van de toekomst. 13 november 2013 Kansen zien, kansen pakken! Vvg 13 november 2013 Leven in de stad van de toekomst Louis Bekker City Account Manager Programma manager Onderwijs (PO/MO) Smart Concurrentie Leefbaar Groen Samenwerking Onze

Nadere informatie

Europese subsidies voor de Sociale Economie. Kader en functioneren van Europese subsidies

Europese subsidies voor de Sociale Economie. Kader en functioneren van Europese subsidies Europese subsidies voor de Sociale Economie Kader en functioneren van Europese subsidies Hoe werken EU subsidies? EU BELEIDSKADER BEPALEND VOOR DE INHOUD SUBSIDIEPROGRAMMA S (1) Thema s van belang voor

Nadere informatie

SLIM MET WATER. Een integrale aanpak voor een duurzame toekomst. Smart Cities Forum - 26 maart 2019

SLIM MET WATER. Een integrale aanpak voor een duurzame toekomst. Smart Cities Forum - 26 maart 2019 SLIM MET WATER Een integrale aanpak voor een duurzame toekomst Smart Cities Forum - 26 maart 2019 Cruciaal voor mens & maatschappij 29 maart 2019 Presentatietitel 2 Water, een schaars goed 29 maart 2019

Nadere informatie

EU subsidies voor KRW opgaven

EU subsidies voor KRW opgaven EU subsidies voor KRW opgaven Themabijeenkomst op 26 november 2015 Govert Kamperman en Wimjan van der Heijden Waar staan we bij stil Kerndoelstellingen Europa Europa 2020-strategie EU subsidies, waar begint

Nadere informatie

Keuze vakken P&T Living

Keuze vakken P&T Living Keuze vakken P&T Living Antal Haans (A.Haans@tue.nl) Coach Technische Vakken P&T-LIVING 31 Maart 2015 1 P&T Major Binnen de TU/e bachelor school Keuze ruimte 60 ECTS 90 ECTS - Psychologie & methoden -

Nadere informatie

Een visie op Economie

Een visie op Economie Een visie op Economie Beleidsnota economie 2009-2014 Derrick Gosselin Kabinet Minister President Inhoud beleidsnota 1. Omgevingsanalyse 2. Beleidsvisie 3. Strategische doelstellingen 4. Efficiënte en effectieve

Nadere informatie

www.b-information.be

www.b-information.be www.b-information.be Marketing informatie : marketing performance solutions & data quality solutions : stimuleer uw verkoop en optimaliseer de impact van uw marketingcampagnes en prospectie Marketing performance

Nadere informatie

Renovatiepact fase 2. Werf 6: Nieuwe business modellen en demonstratieprojecten

Renovatiepact fase 2. Werf 6: Nieuwe business modellen en demonstratieprojecten Renovatiepact fase 2 Werf 6: Nieuwe business modellen en demonstratieprojecten 15 januari 2016 Werf 6 - Agenda derde vergadering Goedkeuring verslag 8/12/15 Terugkoppeling stuurgroep 6/1/16 LIFE IP BE

Nadere informatie

CIR-Isolatie Raad vzw

CIR-Isolatie Raad vzw 15 de ISOLATIEDAG energetisch renoveren bestaande gebouwen Georges Timmermans gti@skynet.be CIR-Isolatie Raad vzw koepel Belgische isolatiesector Duurzame Bouwsystemen 1 CIR-Isolatie Raad vzw jaarlijkse

Nadere informatie

Experts aan uw zijde. 2013 Fedesco www.fedesco.be info@fedesco.be

Experts aan uw zijde. 2013 Fedesco www.fedesco.be info@fedesco.be Experts aan uw zijde Financiële aspecten van EPC Studiedag EPC Oostende, 16 mei 2013 Christophe Madam Algemeen Directeur Fedesco Ⅰ Financiering van energie-efficiëntie Ⅰ EPC maakt de (voor)financiering

Nadere informatie

Welkom bij break-out sessie MariGreen: Innovatiekansen in de maritieme industrie

Welkom bij break-out sessie MariGreen: Innovatiekansen in de maritieme industrie Welkom bij break-out sessie MariGreen: Innovatiekansen in de maritieme industrie MariGreen: innovatiekansen in de maritieme industrie Mijn gasten zijn: * Katja Baumann van MARIKO * Bram Kruyt van Wärtsilä

Nadere informatie

Horizon 2020. MKB instrument & Fast track to Innovation. Martijn Lammers. Nationaal Contactpunt voor het MKB in Horizon 2020.

Horizon 2020. MKB instrument & Fast track to Innovation. Martijn Lammers. Nationaal Contactpunt voor het MKB in Horizon 2020. Horizon 2020 MKB instrument & Fast track to Innovation 10 juni 2015 Martijn Lammers Nationaal Contactpunt voor het MKB in Horizon 2020 2 1 Boodschap 3 MKB instrument: wat is het? Financiering voor High

Nadere informatie

De toekomst is nu! Bouwen met mensen anno 2018

De toekomst is nu! Bouwen met mensen anno 2018 De toekomst is nu! Bouwen met mensen anno 2018 Inleiding DBFMO Circulair Bouwen BAMB WAT doen wij? Van puur bouwen naar een totaaloplossing op maat Bouw Toelevering Services Projectontwikkeling Sportbeleving

Nadere informatie

Interreg V Vlaanderen-Nederland

Interreg V Vlaanderen-Nederland Interreg V Vlaanderen-Nederland Waarom deze workshop - Doelstellingen OP-Zuid en Interreg Vlaanderen-Nederland afgestemd - Projectidee past niet zo goed in OP-Zuid, maar wèl in Interreg - Bijkomend: subsidie

Nadere informatie

Houthalen vormt broedplaats voor innovatief stortbeheer

Houthalen vormt broedplaats voor innovatief stortbeheer (index.php) (http://adverteren.limburg-actueel.be/index.php?option=com_adagency&controller=adagencyads&task=click& cid=159&bid=365&aid=57) (http://adverteren.limburg-actueel.be/index.php?option=com_adagency&controller=adagencyads&task=click&cid=167&

Nadere informatie

BAROMETER 2018 SMART CITIES IN BELGIË

BAROMETER 2018 SMART CITIES IN BELGIË BAROMETER 2018 SMART CITIES IN BELGIË 01 METHODOLOGIE 21% antwoordpercentage, ofwel123 deelnemende gemeenten REPRESENTATIVITEIT Deze studie is representatief op niveau van de: Regio s Provincies Karakter

Nadere informatie

Workshop InnovaAe Link met andere EU- subsidieprogramma s. 25 april 2014

Workshop InnovaAe Link met andere EU- subsidieprogramma s. 25 april 2014 Gerichte infosessie Interreg: Noordzee Regio en Noordwest Europa 2014-2020 Workshop InnovaAe Link met andere EU- subsidieprogramma s 25 april 2014 Vlaams- Europees verbindingsagentschap Simon Vandecasteele

Nadere informatie

Milieu-actualiteit NON-ETS. 3 mei 2018

Milieu-actualiteit NON-ETS. 3 mei 2018 Milieu-actualiteit NON-ETS 3 mei 2018 Europees beleid NON-ETS sectoren (effort sharing regulation) Welke doelstellingen 2021-2030? Europese doelstellingen 2030 (tov 2005) - 40 % BKG emissies - 30 % voor

Nadere informatie

Het Europees Sociaal Fonds (ESF)

Het Europees Sociaal Fonds (ESF) Het Europees Sociaal Fonds (ESF) Sinds de invoering van de Europese Werkgelegenheidsstrategie in 1998 en de Lissabonstrategie in 2000, wordt het Europees Sociaal Fonds beschouwd als de belangrijkste Europese

Nadere informatie

Tom Mortier Business Manager Energie. Schakel uw financiering een tandje hoger met PMV

Tom Mortier Business Manager Energie. Schakel uw financiering een tandje hoger met PMV Tom Mortier Business Manager Energie Missie PMV PMV geeft de toekomst van de Vlaamse economie vorm. Zij financiert beloftevolle ondernemingen van bij de prille start tot en met de groei en internationalisering.

Nadere informatie

Vlaams-Brabant Klimaatneutraal

Vlaams-Brabant Klimaatneutraal Vlaams-Brabant Klimaatneutraal Klimaatneutraal via 3 trajecten Europees Burgemeestersconvenant: Gemeentelijke actieplannen Provincie coördineert, stimuleert en ondersteunt Actieplan voor provincie als

Nadere informatie

De Europese Energie Unie

De Europese Energie Unie De Europese Energie Unie Mooie ambities in zwaar weer Jos Notenboom jos.notenboom@pbl.nl 2020 energie- en Klimaatdoelen Wetgeving sinds 2009 Nederlandse Beleid Energieakkoord sinds 2013 Energie Unie Commissie

Nadere informatie