Lesvoorbereiding Student leraar secundair onderwijs groep 1 Naam Cluster Groep Academiejaar Campus Kattenberg Kattenberg 9, B-9000 Gent Tel. (09) 269 98 06 Fax (09) 223 73 82 E-mail: katrien.steenhaut@kattenberg.klbogent.be Stageschool Naam Adres Naam mentor Afdeling Stageles Datum Vak/Leergeheel Lesonderwerp Leerjaar Aantal lln Lesuur van. uur tot. uur Didactische beginsituatie Onderwerp vorige les en/of gekende leerstof Voortaak Andere gegevens Lokaal Bronnen Bijlagen
LESONDERWERP: Industrielandschappen in België i ALGEMENE VAARDIGHEDEN EN ATTITUDES:- landschappen kunnen beschrijven, herkennen en ontleden. - gebruik maken van facet kaarten. LEERPLANDOEL(EN): Een industrielandschap in België herkennen en beschrijven naar uitzicht en functies LESDOELEN LEERINHOUD WERKVORMEN/ MEDIA/ORGANISATIE TIJD 1. Lesbegin Ons comfort en werkgelegenheid en inkomen hangt voor een deel af van de industrie.het is belangrijk om te weten waar werkgelegenheid is waar niet en waarom... (nog te zoeken) Onderwijsleergesprek Kenmerken van oude en moderne industrie verwoorden. 2. Lesuitwerking A. OUDE EN MODERNE INDUSTRIELANDSCHAPPEN. Oud industrielschp Modern industrielsch Slide: oud industrielandschap + modern industrielandscha - Wat stel je vast ivm de open ruimte? - Wat stel je vast ivm de omgeving? - Wat stel je vast ivm de woonzone Weinig openruimte Weinig groen Vlakbij/ in een woonzone Meer openruimte Meer groen Geen woonzone vlakbij
oude industrie moderne industrie LESDOELEN LEERINHOUD WERKVORMEN/ MEDIA/ORGANISATIE TIJD
Inzien dat de oude industrie gevestigd werd in de omgeving van de grondstoffen. Weten dat steenkool nu wordt aangevoerd via de haven van Antwerpen en ook via het Albertkanaal en de Maas. De eigenschappen van een oude industrie omschrijven. 2. Oude industrie Industrialisering: vestigen van veel fabrieken in een streek waar er voorheen weinig of geen industrie was. Al in het begin van de 19 e eeuw begon de industrialisering van België. Rond de ontginningsgebieden van steenkool in Wallonië, van Bergen tot voorbij Luik, groeide belangrijke ijzer- en staalindustrie. IJzererts vond men in Wallonië rond Luik, Charleroi. (enkel in zuid-belgië!!!) De rest werd aangevoerd zie kaarten uit de cursus industriegeografie In 1960 ging de steenkoolontginning achteruit in de Waalse industrieas en daarom moesten veel verouderde bedrijven sluiten. Enkel de grote zoals Cockerill-Sambre in Seraing, bleven over. (en Charleroi zie excursie Sara!!!) Je herkent duidelijk de hoogovens en op slagplaatsen voor ijzererts en steenkool. Steenkool werd tot in de jaren tachtig aangevoerd vanuit Limburg. Nu worden zowel ijzererts als steenkool vanuit de haven van Antwerpen aangevoerd via het spoorwegennet. Ook het Albertkanaal en de Maas staan ten dienste van de bevoorrading van het Luikse industriegebied. Cockerill-Sambre staat tussen dichte bewoning met vooral arbeiderswoningen in een ongeordend landschap; met weinig groen oud industrielandschap. Oud industrielandschap is ook milieu vervuilend. Alle plaatsen aanduiden op wandkaart - Wanneer begon de industrialisering van België - Wat voor industrie was dat toen? - Waar werden de eerste bedrijven gevestigd? Slide: Cocerill- Sambre - Waar is Cocerill-Sambre gevestigd? - Wat herken je aan Cocerill- Sambre? - Hoe en van waar? worden nu de ijzererts en de steenkool aangevoerd?
De kenmerken van een modern industrielandschap omschrijven. 2. Moderne industrielandschappen. - wegen - modern bedrijf - Wat kan je waarnemen? Slide: Bornem-Puurs De farmaceutische industrie op de bedrijventerreinen van Bornem- Puurs is een voorbeeld van een vestiging aan een transportas. Bornem- Puurs aanduiden op de wandkaart Alle grondstoffen van de farmaceutische industrie worden aangevoerd vanuit de V.S, vandaar dat deze bedrijven ook gevestigd zijn aan transportwegen. Deze containers komen toe in haven van Antwerpen en via de A12 terecht in Bornem- Puurs. Omdat het niet ver gelegen is van Zavemtem wordt er ook goederen door de lucht in- en uitgevoerd. - Langs welke wegen kunnen de grondstoffen het bedrijf bereiken? ( opzoeken atlas) Moderne bedrijven worden gevestigd buiten de woonwijken, vandaar dat er ook voldoende parkeerplaatsen nodig is voor het personeel. In deze hightech industrie werken hooggeschoolde mensen, vandaar dat sommige bedrijven gevestigd zijn in de nabijheid van universiteiten. Vb: Leuven werkblaadje
B. INDUSTRIE VAN BELGIË Kaarten leren interpreteren en verbanden leggen tussen ligging van de verschillende industrie gebieden en transportwegen. 1. Industriekaart van België Atlas toont aan dat de industrie sterk verspreid is over ons land, alleen ten zuiden van Samber en Maas komt ze weinigweing voor. - Wat stellen we vast? Atlas - Luikse - Charleroi - Bergen de oude industrie werd gevestigd rond ontginningsgebieden van steenkool. - Waar vinden we oude industrie gebieden? - Waarom vinden we die oude industrie daar? - Antwerpen - Brussel - Gent - Kortrijk - Genk - Geel - Brugge - Waar vinden we nog industrie? - Waarom vinden we die industrie langs grote steden? in de buurt van werknemers en afnemers. - kanalen - autosnelwegen. voor aanvoer van grondstoffen en afvoer van producten. - Waar langs is de industrie gevestigd? - Waarom wordt de industrie gevestigd langs kanalen en autosnelwegen?
- Vlaamse Ruit - Kempens Industriegebied - Luiks Industriegebied - Henegouws Industriegebied - West- Vlaams Industriegebied Vlaamse Ruit De belangrijkste centra de havens en omgeving van Antwerpen, Gent en Brussel. Metaal, Chemie, voedingsmiddelenindustrie en textiel zijn sterk aanwezig. - Wat zijn de belangrijkste concentratiegebieden? Aanduiden op atlas - Welke grote centra zijn gevestigd in de Vlaamse Ruit? - Welke industrietakken zijn sterk aanwezig in de Vlaamse Ruit? Kempens Industriegebied - Antwerpen tot Genk Vooral Chemisch industrie, en Genk auto Industrie. (Ford Genk) - Welke grote centra zijn gevestigd in Kempens Industriegebied? - Welke industrietakken zijn sterk aanwezig in Kempens Industriegebied? Luikse Industrie + Henegouwse Industriegebied. - Luik - Charleroi - La Louvière - Bergen IJzer en staal zijn er nog erg belangrijk, maar dankzij de reconversie zijn er nu nog veel andere industrieën. Reconversie: omschakeling van oude industrieën in moderne industrieën. - Welke grote centra zijn gevestigd in dit industriegebied? - Welke industrietakken zijn sterk aanwezig in dit industriegebied? -
Zuid - West Vlaanderen: - kortrijk - textiel industrie en verwerkende metaal industrie. - Welk groot centrum is gevestigd in Zuid West Vlaanderen? - Welke industrietakken zijn sterk aanwezig in dit industriegebied? Antwerpen, Gent, en Kortrijk Vlaamse as met moderne industrie. E17. Bergen, Charleroi, Luik Waalse inustrieas. - Welke belangrijke autosnel weg heb je daar? werkblaadje De kenmerken van de Belgische industrie uitleggen. 2. Kenmerken van de Belgische industrie. Industrie heeft grondstoffen nodig. België heeft ze niet, men vindt in ons land alleen enkele grondstoffen voor de bouwnijverheid. De Belgische industrie bijna alle grondstoffen en energiebronnen in het buitenland moet aankopen. - Wat stel je vast? Slide: grafiek invoer en uitvoer Onze fabrieken verwerken ingevoerde grondstoffen tot kunststoffen, geneesmiddelen, tapijten auto s, technische industrie: textielproducten vervaardigt uit kunststoffen, bijvoorbeeld: watten, luiers De Belgische industrie richt zich steeds meer op kwaliteitsproducten die ingewikkelde bewerkingen vereisen.
De afgewerkte producten worden voor een groot deel in het buitenland verkocht. Die uitvoer is nodig om de grondstoffen en de energie te betalen die men invoert. De Belgische industrie is sterk op de uitvoer gericht. 3. Lesafsluiting Oud industrielschp Weinig openruimte Weinig groen Vlakbij/ in een woonzone oude industrie Modern industrielsch Meer openruimte Meer groen Geen woonzone vlakbij moderne industrie Slide: samenvatting - wat is het verschil tussen oude en moderne industrie? - Vlaamse Ruit - Kempens Industriegebied - Luiks Industriegebied - Henegouwse Industriegebied - West Vlaams Industriegebied. - Som eens de grote industriegebieden op van België?