Integrale aanpak uitbuiting Integrale (programmatische) aanpak van mensenhandel in NoordHolland Noord
Traject integrale aanpak uitbuiting In de periode 2009 2011 zijn in de integrale (programmatische) aanpak van mensenhandel in NoordHolland Noord cq regio Alkmaar forse stappen gezet. Binnen politie is inzet geïntensiveerd, met in 2010 operationeel worden van het Meldpunt voor signalen van uitbuiting en in 2011 de oprichting van een RUIT (Regionaal Uitbuitings- en Interventie Team). Het OM heeft een mensenhandel-officier aangesteld alsook een beleidsmedewerker met portefeuille mensenhandel. Gemeente Alkmaar heeft bestuursrechtelijke interventies ontwikkeld. Veiligheidshuis Alkmaar is geopend. Als eerste zijn daar de casuïstiek-overleggen mensenhandel en pooierboys (loverboys) opgestart met aandacht voor slachtoffers, daders en faciliteerders. Bij deze casusoverleggen zijn naast OM, Politie en gemeente(n) ook GGD Hollands Noorden, RIEC, Belastingdienst, CoMensHa, Bureau Jeugdzorg en Reclassering Nederland direct betrokken. Het RIEC is opgericht en heeft inmiddels ten bate van de bestuursrechtelijke aanpak analyses geproduceerd op bijvoorbeeld illegale escort. Vanuit de intensiveringsprogramma s is een proeftuin mensenhandel gestart waarin gezocht is naar interventies tegen faciliteerders van uitbuiting. De samenwerking van de diverse organisaties bij de aanpak van MH is in het schema op de volgende pagina visueel gemaakt.
Toelichting: Signaal Een signaal van mensenhandel wordt ontvangen bij het regionaal meldpunt van de politie NHN. Ketenpartners als gemeenten en zorgpartners kunnen melden via het e-mail adres mensenhandel@noord-holland.politie.nl. Ook kan het zijn dat een signaal op andere wijze bij de politie is gemeld. Toetsing en veredeling De Informatiecoördinator mensenhandel van het RUIT toetst het signaal, gaat in de politiesystemen na of er andere relevante informatie beschikbaar is en legt dit vast in een casuskaart. Tevens meldt de informatiecoördinator het signaal bij het EMM. Bespreking signalen met mensenhandelofficier Ieder serieus te nemen signaal van Mensenhandel 1 wordt door de teamleider van het RUIT voorgelegd aan de mensenhandelofficier. De OvJ beoordeelt of er voldoende aanknopingspunten zijn om het RUIT een strafrechtelijk onderzoek te laten starten of dat (daarnaast) ruimte gegeven wordt voor een bestuurlijke/fiscale aanpak. Het RUIT is door het ROO gemandateerd om, in overleg met de OvJ, de kleinere onderzoeken op het gebied van MH op eigen initiatief op te starten (inzet minder dan 5 fte en korter dan 4 weken). Grotere onderzoeken worden in overleg met de OvJ in de vorm van een preweegvoorstel voorgelegd aan het ROO. Indien nadere bespreking zinvol lijkt beoordeelt de OvJ of er bezwaren zijn tegen het verstrekken van de informatie over een casus aan het Integraal Coördinatieoverleg Mensenhandel (ICOM) 2. Indien er geen bezwaren zijn wordt de casus voorgelegd aan het ICOM. Trajectkeuze in het ICOM Het doel van de bespreking in het ICOM is om gezamenlijk te beoordelen welk traject het meest passend zou zijn en of het wenselijk is om het signaal voor te leggen aan het casusoverleg mensenhandel in het Veiligheidshuis Regio Alkmaar (VHHrA). Aan het ICM wordt deelgenomen door: - De officier mensenhandel - Teamleider van het RUIT NHN e/o de tactisch coördinator - Korpsexpert mensenhandel politie NHN - De voorzitter van de casusoverleggen Mensenhandel en Pooierboys / tevens ambtenaar OOV van de gemeente Alkmaar De basis voor de uitwisseling van politie-informatie in dit overleg wordt gevormd door het privacy convenant van het RIEC Noord-Holland. 1 Als onderdeel van de lopende proefperiode ontwikkelen OvJ en het RUIT criteria waarmee de informatiecoördinator kan beoordelen of een signaal aan de OvJ dient te worden voorgelegd. Lopende de proefperiode geldt, mede op basis van de ruime ervaring bij de actuele informatiecoördinator: bij twijfel vindt afstemming plaats. 2 Er dient voor gewaakt te worden dat de vzt casusoverleggen niet onnodig belast wordt met de informatie die hij verkrijgt. Dat betekent dat er bij politie en OM een gevoeligheid moet bestaan of moet worden ontwikkeld om eventueel die zaken, die een groot (afbreuk)risico of een bepaalde impact zullen gaan hebben (bijvoorbeeld vanwege maatschappelijke commotie/onrust, grote persaandacht etc), buiten het ICOM te houden. Voorkomen moet worden dat de vzt casusoverleggen een loyaliteitsprobleem tegenkomt of dat hij achteraf in een onmogelijke positie terecht komt.
Afhandeling casus Afhankelijk van het gekozen traject wordt een casus belegd in het Veiligheidshuis Regio Alkmaar, wordt politioneel een nadere verkenning uitgevoerd of volgt een strafrechtelijk onderzoek. In het casusoverleg MH in het VHHrA wordt geparticipeerd door de gemeente Alkmaar, de GGD Hollands Noorden, Comensha, het Riek, politie NHN en de Belastingdienst. In het casusoverleg pooierboys participeren de gemeente Alkmaar, politie NHN, de GGD Hollands Noorden, Bureau Jeugdzorg, gemeente Heerhugowaard en (op agendabasis) leerplichtambtenaren. Voor deze casusoverleggen is een afzonderlijk privacyconvenant afgesloten. Het doel van het casusoverleg is om (mogelijke) slachtoffers of zij die dat dreigen te worden ondersteuning te bieden. Ten aanzien van (mogelijke) faciliteerders en daders (of zij die dat dreigen te worden) heeft het casusoverleg tot doel preventieve en repressieve maatregelen toe te passen. Bespreking voortgang In het twee-wekelijks overleg van het ICOM wordt de voortgang besproken van casuïstiek uit de 2 strafrechtelijke trajecten (politionele veredeling + strafrechtelijk onderzoek). Ook wordt casuïstiek uit het veiligheidshuis besproken indien strafrechtelijke- en bijvoorbeeld bestuursrechtelijke instrumenten parallel worden ingezet. Afsluitend wordt in het ICOM geëvalueerd of een casus aan een ander traject dient te worden overgedragen. Overdracht van Veiligheidshuis naar politie/om kan bijvoorbeeld aan de orde zijn wanneer bij aanpak in het veiligheidshuis informatie beschikbaar is gekomen die strafrechtelijke afhandeling meer geëigend maakt. Overdracht van politionele verkenning naar het veiligheidshuis kan zich voordoen wanneer onvoldoende zicht is op een strafrechtelijk(e) vervolg(ing). Besluit vervolg Bespreking van de voortgang leidt tot versterking van de lopende aanpak, aanpassing van de trajectkeuze of sluiten van de casus. Bij sluiten van de casus is een diversiteit aan eindproducten mogelijk, afhankelijk van de aanleiding tot sluiten. De meest gehanteerde producten zijn in het overzicht opgenomen.