Visienota Ruimte Vlaams-brabant 10 uitdagingen, 3 oplossingsrichtingen Maandag 22 juni 2015
Waarom een herziening van het RSVB? Beleidskeuzes in 2004 gemaakt gebaseerd op aannames, uitdagingen en prognoses die dateren van de jaren negentig Evaluatie van het RSVB: Beperkte herziening RSVB 2012 Afstemming op RSV 2011 Grondige herziening RSVB op lange termijn
Proces Visienota Focusbepaling 2014 Focusnota Inhoudelijke Verdieping 2015 Synthesenota Synthese 2016 Visienota Validatie (procedure) 2016
Proces Visienota Focusbepaling 2014 INHOUDELIJKE UITWERKING STAKEHOLDER- MANAGEMENT PARTICIPATIE- MANAGEMENT Focusnota FEB MAR APR MEI VERDIEPING ONDERZOEK + INTEGRATIE ONDERZOEKS- SPOREN + GEBIEDSGERICHTE UITWERKING { Inhoudelijke Verdieping 2015 JUN JUL AUG SEP OKT VERFIJNING RUIMTELIJKE VISIE + UITWERKING GEBIEDSGERICHTE PROJECTEN KICK-OFF Verwachtingen en behoeften TUSSENTIJDSE VALIDATIE KICK-OFF Uitdagingen en potenties BEWUSTMAKING via provinciale mediakanalen WEEK VAN DE DIALOOG Synthesenota Synthese Visienota 2016 NOV KICK-OFF Aftoetsen gebiedsvisie SYNTHESE DEC JAN KICK-OFF Aftoetsen eindrapportage VALIDATIE Validatie (procedure) 2016
Het verspreide bebouwingspatroon leidt tot verdere verlinting van het landschap en tot grotere afstanden voor woonwerkverplaatsingen in de woon-werkpendel Het Ruimtelijk structuurplan Vlaams-Brabant heeft niet kunnen vermijden dat de spreiding van wonen en werken nog steeds grotendeels diffuus over de ruimte gebeurt. De aanzienlijke beschikbare juridische voorraad aan bouwgronden buiten de stedelijke gebieden, werkt een verderzetting van perifere woonontwikkelingen in de hand. #1 De toenemende spreiding van het wonen over de ruimte
De uitdaging waar de provincie voor staat is deze sterke bevolkingsgroei op een duurzame manier een plaats te geven, en daarbij rekening te houden met de ruimtelijke kwaliteit en draagkracht. Vlaams-Brabant zal de komende jaren een relatief sterke bevolkingstoename kennen, zowel door interne aangroei als door migratieuit de omliggende regio s (Brussel) en het buitenland. Er is nood aan een duurzaam ruimtelijk model en slagkrachtige instrumenten om deze nieuwe woningen en bijhorende voorzieningen op de geschikte locaties te ontwikkelen #2 Ruimte voor 30.000 tot 60.000 nieuwe woningen tegen 2020
De hoge bevolkingsdichtheid, het drukke ruimtegebruik, aanzienlijke mobiliteitsproblemen en regelmatige overstromingen dwingen onze provincie om het klimaatvraagstuk ernstig te nemen De Vlaams-Brabantse deputatie heeft zich voorgenomen om deze legislatuur te werken aan een Klimaatplan voor de provincie, en dit om haar ambitie om klimaatneutraal te worden concreet te maken Ongeacht het ambitieniveau van de klimaatdoelstellingen die in het provinciaal klimaatplan worden ingeschreven, is het duidelijk dat de toekomstige inrichting van onze ruimte een cruciale sleutel in het klimaatverhaal zal zijn. De ruimtelijke strategieën om de klimaatdoelstellingen te helpen realiseren vallen uiteen in maatregelen rond mitigatie (vermindering van de emissie van broeikasgassen) en adaptatie (verminderen van de kwetsbaarheid voor klimaatverandering) #3 Geen klimaatdoelstellingen zonder gewijzigd ruimtelijk beleid
Als de provincie in haar klimaatplan ambities naar hernieuwbare energie wil formuleren, zal ze voor bepaalde aspecten daarvan de regie moeten voeren Een globale oplossingsstrategie om voor de verschillende energievormen (wind, zon, warmte, water, biomassa, ) de nodige ruimte te voorzien binnen onze provincie dringt zich op. #4 Een regisseursrol inzake ruimte voor duurzame energie
Desondanks is door de centrale ligging de bereikbaarheid van voorzieningen hier het hoogst van Vlaanderen, hetgeen de blijvende aantrekking van onze provincie als woon- en werklocatie deels verklaart. Om de bereikbaarheid binnen onze provincie hoog te houden is het nodig een performant alternatief aan te bieden via ketens van openbaar vervoer en langzaam verkeer Een performant openbaar vervoer moet de drager zijn van een duurzaam ruimtelijk beleid. #5 Een geïntegreerd verhaal is nodig als oplossing voor het mobiliteitsvraagstuk
Logistiek is in Vlaams-Brabant een belangrijke bron van werkgelegenheid en economische welvaart, maar logistiek zorgt ook voor druk op de leefbaarheid van een streek De grote uitdaging zal erin bestaan om de bestaande logistieke knooppunten voldoende ontwikkelingskansen te geven, zonder de regio te zwaar te belasten. Daarbij zullen keuzes gemaakt moeten worden. #6 De moeilijke evenwichtsoefening van logistiek in Vlaams- Brabant
Vlaams-Brabant is de provincie met het hoogst aantal inwoners per km², kent een intensief ruimtegebruik en kampt met een aanzienlijke mobiliteitsproblematiek Om efficiëntie-, ruimte- en klimaatwinsten te boeken is het nodig dat het ruimtelijk beleid én de economische actoren gezamenlijk een ruimtelijke-economische strategie uitbouwen en deze uitvoeren via een gezamenlijke agendasetting. Slimmer omgaan met de voorhanden ruimte en kwaliteit realiseren kan een antwoord zijn hierop. #7 Extra ruimte voor bedrijven door slimmer ruimtegebruik
Open ruimte mag niet langer bekeken worden als een restruimte, maar als leverancier van essentiële diensten aan onze samenleving (ecosysteemdiensten) die ook een economische waarde vertegenwoordigen We denken dat het nodig is om het openruimteverhaal in het Ruimtelijk structuurplan Vlaams- Brabant te herschrijven tot een meer samenhangend verhaal, om zo het huidig kader opnieuw helder te krijgen. Nog meer moet het landschap (in zijn brede betekenis) als vertrekbasis beschouwd worden voor de organisatie van ruimtelijke functies in Vlaams- Brabant. #8 De moeizame zoektocht naar een gemeenschappelijk verhaal voor de open ruimte
Vlaams-Brabant is de duurste Vlaamse provincie voor wat betreft de aankoop van grote zowel als kleine eengezinswoningen, appartementen en bouwgronden. Ook de huurmarktprijzen liggen hier sterk boven het gewestelijk gemiddelde. Het is onmogelijk om enkel d.m.v. een ruimtelijk beleid woningprijzen te sturen, gezien de vele (ook niet-ruimtelijke) factoren die de marktprijs beïnvloeden. Een aangepast ruimtelijk beleid kan wel ondersteunend werken binnen een geheel van maatregelen. Het aanreiken en promoten van vernieuwende woonvormen en gepaste woningtypologieën binnen een gebiedsgericht kader staat hierbij centraal. #9 Een gedifferentieerd woonaanbod als antwoord op betaalbaarheid van het wonen
Onze provincie heeft met belangrijke relaties met het Brussels Hoofdstedelijk gewest en andere provincies Samenwerking is in het licht van de opgaven waar we voor staan, noodzakelijk! Vlaams-Brabant zal in de toekomst meer en meer rekening moeten houden met ontwikkelingen binnen het Brussel Hoofdstedelijk Gewest. Het is duidelijk dat een structureel overleg tussen de provincie Vlaams-Brabant, het Vlaamse Gewest en het Brussels Hoofdstedelijk gewest en de betrokken gemeenten noodzakelijk is. #10 De uitdagingen overstijgen de fysieke grenzen van Vlaams-Brabant
Toelichting eerste denkrichtingen
3 onderzoekssporen SPOOR 1: RUIMTELIJKE ONTWIKKELINGEN STUREN BINNEN EEN PERFORMANT MOBILITEITSNETWERK SPOOR 2: OPMAAK VAN EEN RUIMTELIJK-ECONOMISCHE AGENDA SPOOR 3: RUIMTELIJKE IMPLEMENTATIE PROVINCIAAL KLIMAATPLAN
Ruimte voor wonen en duurzaam vervoer Het probleem Dualisering van de regio
Ruimte voor wonen en duurzaam vervoer Naar een nabijheidslogica Concentratie van dagelijkse voorzieningen in woonkernen met voldoende dichtheid en kritische massa Locatie nieuwe ontwikkelingen (wonen, werken, ) nabij openbaar vervoerknooppunten Verbinden open ruimtegebieden. Nood aan gepast instrumentarium Studie verevening tussen gemeenten (RWO) Studie verhandelbare ontwikkelingsrechten (RWO) Werkgroep Regionet Leuven
Ruimte voor economie en kennis Gebiedsgerichte invalshoeken prioriteiten op 4 werkvelden Bestemde terreinen realiseren Optimalisatie bedrijvenzones Intergemeentelijke lokale bedrijvenzones beheer & organisatorische aspecten
Ruimte voor klimaat en energie Opmaak van energiekansenkaarten Door restricties van de nationale luchthaven is de ruimte voor grootschalige windenergie beperkt in Vlaams-Brabant Deputatie besliste op 5 juni 2014 om niet alleen de potenties naar windenergie te onderzoeken, maar ook de mogelijkheden voor andere duurzame energiebronnen in de provincie in kaart te brengen.
Vanuit 3 onderzoekssporen naar een geïntegreerde visie
Cultuurlandschap als onderlegger (van ruimtelijke visie) De benadering van het cultuurlandschap gaat niet langer uit van landschap in de traditionele (open ruimte) betekenis, maar wel van landschap als het resultaat van de gedurige aanpassing van onze leefomgeving.
Hoogdynamische structuur GEN-Netwerk BrabantNet Regionet Leuven
Grensoverschrijdende fysische structuur Topografie Water Vruchtbare bodem Grootschalige natuurstructuren
Open ruimte structuur + Perifere structuur + Dorpstructuur Open ruimte structuur Recreatie Productie Natuur Authentieke landschappen Solitaire bebouwing Perifere structuur Verkavelingen Linten Geïsoleerde economie Geïsoleerde infrastructuur Dorpsstructuur Kernen Patrimonium Lokale voorzieningen Lokale infrastructuur
Lezing STRATEGIE
Proces Visienota Focusbepaling 2014 Focusnota Inhoudelijke Verdieping 2015 Synthesenota Synthese 2016 Visienota Validatie (procedure) 2016
Bedankt voor jullie aandacht! De Plangroep i.s.m.