21 2. HUMAN-RESOURCESBELEID Doel van het human-resourcesbeleid is de Bank in staat te stellen haar strategische keuzes optimaal te realiseren in een veranderende omgeving. Een veranderende omgeving, wijzigende activiteiten De integratie van de Bank in het Eurosysteem heeft niet alleen haar institutioneel kader maar ook haar technologische en maatschappelijke context gewijzigd. Naar aanleiding van de tweede strategische oefening van het Directiecomité werd voor ieder departement een masterplan opgesteld dat loopt tot 2009. Het legt de nadruk op de activiteiten in ESCB-verband, kwaliteitsvolle dienstverlening aan de samenleving en kostenbeheersing. Gewijzigde personeelsbehoeften De veranderende omgeving van de Bank en de aanpassingen die daaruit voortvloeien, hebben haar personeelsbehoeften sterk gewijzigd. De Bank eist voortaan grotere competenties en een grotere inzetbaarheid. Om deze uitdagingen aan te gaan, werkte het departement Human Resources een actieplan uit. De gewijzigde personeelsbehoeften komen ook tot uiting in de aanwervingen. In 2007 nam de Bank enkele jonge economen gespecialiseerd in financiële stabiliteit, en informatici in dienst. De deelname van de onderneming aan jobbeurzen zoals Talentum heeft geleerd dat zij een grote aantrekkingskracht blijft uitoefenen op jonge afgestudeerden. Uit een interne enquête bij kaderleden met minder dan vijf jaar anciënniteit blijkt dat carrièremogelijkheden, voor de helft van hen, een belangrijke drijfveer vormen om bij de Bank te solliciteren. Bijna de helft van de ondervraagden hecht vervolgens belang aan reputatie, prestige en werkzekerheid. Een derde van hen wordt aangetrokken door het evenwicht dat de Bank biedt tussen privé- en beroepsleven.
22 Ondernemingsverslag 2007 In 2007 nam de Bank een twaalftal nieuwe personeelsleden in dienst met een contract voor onbepaalde duur, hoofdzakelijk informatici en economen. Nieuwe accenten in het beleid In het voorbije jaar heeft de Bank, met behoud van haar sociaal model, nieuwe accenten gelegd in haar humanresourcesbeleid. Deze hebben onder meer betrekking op competentiemanagement, carrièreverloop waarbij de managementvaardigheden van de kaderleden worden versterkt en bevordering van de inzetbaarheid. Competentiemanagement De Bank voerde enkele jaren geleden een competentiemanagementmodel in dat de hoeksteen vormt van het human-resourcesbeleid (aanwerving, opleiding, beoordeling, bevordering en mutatie). Dit model wil de individuele competenties optimaal afstemmen op de bedrijfsdoelstellingen en de bedrijfsstrategie. Daartoe werden een aantal generieke competenties vastgelegd en een reeks specifieke competentieprofielen uitgewerkt. Tijdens de jaarlijkse functioneringsgesprekken wordt met ieder personeelslid een plan voor zijn beroepsontwikkeling opgesteld, dat hem in staat moet stellen zijn functie beter uit te oefenen en nuttige competenties op de middellange termijn te verwerven. Aldus wordt de inzetbaarheid van de personeelsleden vergroot. Managers en experten In 2007 werd een nieuwe collectieve arbeidsovereenkomst over de loopbaan van de kaderleden gesloten. Twee filières werden ingevoerd : een filière «managers» (leidinggevenden) en een filière «experten» (staffuncties). Het is van cruciaal belang voor de Bank dat zij kan beschikken over leidinggevenden en experten die de uitdagingen als gevolg van een veranderende context kunnen aangaan. In het kader van hun nieuwe statuut zullen de dienst- en departementschefs en de personen die een leidinggevende functie ambiëren, een Development Center moeten doorlopen. Met behulp van dit extern ontwikkelingscentrum zullen de betrokkenen zich vertrouwd kunnen maken met de managementstijl die de Bank zal vastleggen. Daartoe zullen opleidingscycli worden georganiseerd. Ook voor de loopbaan van de overige personeelscategorieën staat een project in de steigers. Er wordt namelijk een nieuw promotiesysteem uitgewerkt dat het personeel carrièrekansen moet bieden die overeenstemmen met de toekomstige behoeften van de Bank. Dit systeem zal vooral stoelen op het competentieniveau en de kwaliteit van de prestaties. Personeelsmobiliteit Snel inspelen op de nieuwe behoeften veronderstelt een vlotte interne mobiliteit. De Bank wil die dan ook aanmoedigen. Mutaties moeten soepel en snel kunnen verlopen, vandaar dat een maximumtermijn van drie maanden werd vastgesteld. Personeelsmobiliteit is daarenboven een uitgelezen instrument tot ontwikkeling. Daarom laat de Bank jonge kaderleden de eerste vijf jaar van hun carrière kennismaken met verscheidene activiteiten. Ook een stage bij de Europese Centrale Bank of bij een andere centrale bank van het Eurosysteem behoort tot de mogelijkheden.
23 Indienstneming van vast personeel tussen 1 januari 2003 en 31 december 2007 1 17 7 Informatica Studiën Juridische dienst Internationale en Eurosysteemcoördinatie Statistiek Communicatie en secretariaat Financiële stabiliteit Micro-economische analyse 11 10 Technische bijstand De Bank stelt de expertise van haar personeel in bepaalde domeinen ook ter beschikking van andere centrale banken, vooral in het kader van technische bijstandsprogramma s. Zo levert zij ondersteuning aan andere centrale banken van het ESCB, bij hun voorbereiding van de invoering van de eenheidsmunt. In 2007 werkte de Nationale Bank mee in het kader van «twinning programma s» die de Europese Commissie organiseerde voor Tsjechië en Slovenië. In 2008 zijn nieuwe programma s met respectievelijk Slovenië en Letland gepland. Ook werden talrijke delegaties ontvangen die een werkbezoek brachten. In het raam van de bilaterale samenwerking tussen België en de Democratische Republiek Congo verleende de Bank, in overleg met het Internationaal Monetair Fonds, eveneens technische bijstand aan de Congolese centrale bank. Technici van deze bank volgden een stage om hen te helpen bij het drukken van de nieuwe bankbiljetten van 10.000 en 20.000 Congolese frank. Voorts stelde de Bank haar expertise ten dienste van een opleidings- en consultancyprogramma in Kinshasa rond betaalsystemen, financiële markten, informatica, monetair beleid en facilitair beheer. Opleiding De opleiding is erop gericht de behoeften van de onderneming en de competenties van haar personeel zo goed mogelijk op elkaar af te stemmen. De Bank verstrekt een ruime waaier aan opleidingen die tot doel hebben het competentieniveau op te tillen tot het niveau dat zij nodig acht. Zij erkende het belang van opleiding door het recht op opleiding op te nemen in een sector-cao. Soepele formules worden aangeboden : opleidingen tijdens de schoolvakanties, visio-opleiding, coached learning, enz. Een van de belangrijkste trends van de laatste jaren is dat opleidingsprogramma s beter worden afgestemd op de specifieke noden van de diensten. De kaderleden nemen ook deel aan de opleidingen van het ESCB, die er onder meer op gericht zijn de verschillende bedrijfsculturen nader op elkaar af te stemmen. De integratie van de Bank in het Eurosysteem heeft niet alleen haar institutioneel kader maar ook haar technologische en maatschappelijke context gewijzigd.
2 Ondernemingsverslag 2007 Ter bevordering van de personeelsmobiliteit worden stages georganiseerd in andere centrale banken, waaronder de ECB. Ontwikkeling van het personeelsbestand De ontwikkeling van de taken in een voortdurend veranderende omgeving doet sommige functies verdwijnen en creëert nieuwe functies waarvoor over het algemeen een hoger opleidingsniveau vereist is. Op 31 december 2007 had de Bank 2.032 «voltijdse equivalenten» in dienst, waaronder 351 kaderleden en 1.681 bedienden. De personeelssterkte, die de voorbije tien jaar met 22 pct. daalde dankzij de herstructurering van het agentschappennet en productiviteitswinsten in de diverse activiteitsdomeinen van de Bank, liep in 2007 verder terug met 17 voltijdse equivalenten. De veranderende omgeving van de Bank en de aanpassingen die daaruit voortvloeien, hebben haar personeelsbehoeften sterk gewijzigd. Ontwikkeling van het personeelsbestand van 1997 tot 2007 (voltijdse equivalenten op 31 december) 2.500 2.000 1.500 2.599 2.518 2.5 2.06 2.18 2.319 2.250 2.17 2.120 2.08 2.032 1.000 500 0 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 200 2005 2006 2007 Bron : NBB.
25 Onder leiding van hun Belgische collega s volgden Congolese technici een stage voor het drukken en afwerken van de bankbiljetten van 10.000 en 20.000 Congolese frank. Ontwikkeling van deeltijdarbeid (cijfers op 1 januari) Jaar Totale aantal werknemers Aantal deeltijdwerkers Totale aantal In pct. van het totaal 2003 2.57 678 26,6 200 2.69 731 29,6 2005 2.397 777 32, 2006 2.333 803 3, 2007 2.273 827 36, 2008 2.259 838 37,1