Vakoverschrijdend aan de slag met wiki s in 1 BaSO 02 doelgroep BaKO BaLO BaSO SLO tijdperspectief : week maand semester opleiding traject regulier werk opleidingsonderdeel: vak ped stage Uitdaging Doel Aanpak/oplossing Het doelstellingenpakket van een opleiding heeft een caleidoscopisch karakter. Veel inhouden moeten aan bod komen, veel doelstellingen bereikt. Ook zo op KHBO in de lerarenopleiding SO. De uitdaging is niet minnetjes. Hoe kan men versplintering van volgende aspecten tegengaan? De studenten moeten getraind worden in het vinden, verzamelen, selecteren, bewerken en presenteren van informatie (informatievaardigheden) Studenten moeten met eigentijdse communicatiemiddelen kunnen werken (in casu ICT) De studenten moeten leren samenwerken Degelijke leraars hebben een internationale spirit. Als Europastad kan een opleiding in Brugge niet achter blijven Duurzame ontwikkeling maakt deel uit van het curriculum van de hedendaagse student. Hoe kunnen verschillende studenten en vakcollega s samenwerken binnen een geïntegreerde cursusmodule bij eerstejaars waarin de vele hierboven vermelde aspecten aan bod komen? Het team Een aantal collega s gaan rond de tafel zitten: geschiedenis, aardrijkskunde, ICT, Nederlands. Verloop Voor het eerste semester moeten de studenten op 15 september
starten met een contact- en communicatiespel inclusief natuurlijk een korte (digitale) voorstelling van zichzelf. Er worden groepjes studenten gevormd. In het eerste groepsmoment kiest elke groep een thema waaraan ze willen werken. Met een aantal richtvragen van de lectoren gaan ze aan de slag om achtergrondinformatie te verzamelen over het thema (in casu milieu). Ze leren de juiste technieken (toepassen) om o.m. in de bib van de hogeschool informatie te vinden en te rapporteren volgens de internationale normen voor bibliografische referenties. In het tweede semester werken ze vervolgens het thema verder in kleine groepjes uit. Een wiki geldt hier als communicatietool en samenwerkingsplatform. Bijkomende info Internetlinks http://www.khbo.be http://vow1.wikidot.com Equipe/instelling/persoon KHBO, Brugge Ann Buffel, Christelle Snoeck Contact: ann.buffel@khbo.be
TPACK-analyse Vakinhoudelijke kennis Het project is een teamwerk van coachende lectoren. De inhouden komen uit verschillende vakken waarbij telkens een vakspecialist garant staat voor de kwaliteit van de vakinhouden. Technische kennis De technische problemen om met nieuwe media zoals fototoestel en bewegend beeld om te gaan zijn minimaal voor de eerstejaars. Een supportteam van derdejaars informatica ondersteunt het initiatief: zij maken screencasts, zijn beschikbaar voor vragen,.. Didactische kennis Integratie van leerinhouden in zinvolle gehelen is het beste alternatief voor een reeks versplinterde inhouden die als weinig zinvol door de studenten worden ervaren. Geïntegreerde themawerking is de centrale focus in dit project.
Leerprocesanalyse Doelgericht De studenten weten dat ze naar een bepaald product toe moeten werken. Er zijn gestructureerde opdrachtfiches voor het eerste semester. In het tweede semester werken ze samen op de wiki aan een inhoudelijke uitdieping en presentatie van hun thema. Betekenisvol en contextgebonden De themakeuze is vrij. Vaak kiezen de studenten dan ook een thema dat gerelateerd is aan de eigen leefomgeving (vervuiling aan de kust bv. of het Schipdonkkanaal,..). Ze moeten ook werkelijk fotomateriaal verzamelen uit die buurt. Ook het (opnieuw) verkennen van de bibliotheek in de eigen gemeente is een troef. Collaboratief Samenwerken is niet altijd evident, zeker in een mogelijk wisselende groepssamenstelling als 1 BaSO (voortdurend nieuwkomers en schoolverlaters). De wiki biedt hiervoor een tegenwicht. De evaluatie is ook zo opgebouwd dat pure medereizigers geen kans maken. De evaluatiemodaliteiten van zelfevaluatie, peer-evaluatie en evaluatie door de lector geeft mee-surfers geen kans. Individueel verschillend De taken die in het eerste semester worden uitgewerkt zijn kaderopdrachten die ngl. de vakkenkeuze van de student een eigen invulling kunnen krijgen. De bib van de hogeschool verkennen en daarover bibliografisch rapporteren verschilt uiteraard voor een student Engels dan voor een student wiskunde.
SWOT -analyse Sterktes: De studenten gaan op de meest diverse plaatsen informatie zoeken. Ze verkennen uiteraard op de eerste plaats de bibliotheek van de hogeschool. De opdracht waarbij ze in de bibliotheek van hun eigen gemeente relevante informatie moeten vinden zorgt vaak voor een herontdekking van deze bibliotheek. Ze vinden soms onverwachte en waanzinnige goede dingen, vlakbij de deur, dingen waarvan ze zich niet bewust waren dat ze zo vlakbij te vinden waren. De studenten worden uitgedaagd om zelf actief aan de slag te gaan. Naast het vinden van informatie krijgen ze ook de kans om foto s te maken, om te filmen,.. Men is dus multimediaal bezig. De student krijgt een rijke evaluatie uit verschillende bronnen. Er is een zelf-evaluatie voorzien, peer-assessment en een beoordeling door de begeleidende lector. Evaluatie door medestudenten gebeurt op Toledo. Kansen De vakcollega s kunnen beroep doen op een supportteam. Dit zijn derdejaars informatica die de eerstejaars mee op weg helpen, screencasts produceren, beschikbaar zijn voor technische vragen. Voor de derdejaars is IT-support onderdeel van hun curriculum. Een voorbeeld van een hulpfiche ontwikkeld door het supportteam:
Het verloop van de studentenpopulatie van een eerste jaar is vaak grillig. Er komen voortdurend studenten bij, er vallen studenten af. De werking in groepen vangt dit op. Dit betekent dat de groepsgrootte wisselt gedurende het academiejaar. Waarom een wiki en niet een blog? In beide gevallen gaat het om een webtoepassing waraan verschillende mensen gelijktijdig aan dezelfde webpagina s kunnen werken. Daar zijn meerdere redenen voor - Een blog is sekwentieel; bij een wiki zie je beter wat het vertrekstandpunt is en de hierbij horende commentaar - Een wiki kan afgesloten worden (privacy!) - Wiki s zijn bijzonder laagdrempelig en gebruiksvriendelijk. Bedreigingen Het is niet altijd gemakkelijk de beste keuze te maken in het grote wiki-aanbod. Keuze-elementen hierbij zijn betalend-niet betalend, reclame-reclamevrij. Risicovol is de vergaderkalender van de studentengroep. Zelfs bij eerstejaars zitten de uurroosters en agenda zo vol dat het niet altijd evident is gemeenschappelijke vergadermomenten te vinden.
In groepswerk zijn medereizigers een groot probleem. In dit project wordt dit ondervangen door geregeld gesprekken te houden met de studenten en door peer-assessment. Knip- en plakwerk is een gevaar bij opdrachten waarbij inhouden moeten verzameld worden. Het contextualiseren van de opdracht (bv. milieuvervuiling in Blankenberge) beperkt dit risico.