VEILIGHEID & AANSPRAKELIJKHEID Even voorstellen Docent Hogeschool Inholland - Pabo Haarlem - Nascholing Noord- en Zuid-Holland Bewegingsonderwijs en Motorische Remedial Teaching Vakleerkracht Basisschool de Lunetten in Heemskerk Groepsleerkracht en MRT-er Scholings- en Adviesbureau Goedhart in Beweging Adviseur Veiligheid en Aansprakelijkheid Doelenadvocatuur Utrecht Bestuur Netwerk Bewegingsonderwijs PABO s Nederland Bastiaan Goedhart m.m.v. Mr. H. Koelewijn en Mr. Dr. B.M. Paijmans Auteur Basislessen Bewegingsonderwijs deel 1 2009, werkbladen en methode Basislessen Bewegingsonderwijs in de speelzaal Aansprakelijkheid in de actualiteit 1
Over geld. De eerste lessen na vakantie RB Haarlem, 25 nov 2009. JA 2010 38 2
Tijdens een les bewegingsonderwijs (groep 3) blijft leerling A met haar pink hangen achter het armbandje van leerling B tijdens een tikspel. De pink is volledig ontwricht en leerling A heeft blijvende schade. Bewegen geeft grotere kans op ongelukken.. De ouders stellen de groepsleerkracht aansprakelijk voor de geleden schade en gederfde inkomsten. Boze ouders 3
Tendens A kid needs a small dosis of danger Toename Intensive mothering Toename Claim cultuur Al geruime tijd veel onduidelijkheid over: - bevoegheden - activiteiten - aansprakelijkheid - gebruik van materiaal - en meer Wie is bevoegd om met een trampoline te werken? Moeten er matten liggen als je gaat ringzwaaien? Is apenkooien verboden? Is de school aansprakelijk voor ongelukken tijdens BSO? Is er een maximale groepsgrootte voor bewegingsonderwijs? 4
Mag iemand met beperkte bevoegdheid buiten slagballen met een groep 8? Wat is aanvaardbaar risico? Mag je met twee klassen tegelijk gymmen in een sporthal met slechts 1 bevoegde leerkracht? Mag iemand met Cios-diploma en specialisatie LOBOS (Leraarondersteuner bewegingsonderwijs en sport) zelfstandig lesgeven binnen het primair onderwijs? Aanvaardbaar risico? Wettelijk kader Onrechtmatige daad Kwalitatieve aansprakelijkheid werkgever Risicoaansprakelijkheid (ipv schuldaansprakelijkheid) Gedrag werknemer in het kader van de overeengekomen Werkzaamheden Not guilty 5
Vereisten: onrechtmatige daad toerekening daad aan dader schade causaal verband tussen daad en schade WANNEER ONRECHTMATIGE DAAD? inbreuk op een recht van de ander een doen of nalaten in strijd met een wettelijke plicht of met hetgeen volgens ongeschreven recht in het maatschappelijke verkeer betaamt (zorgvuldigheidsnorm) Hoge Raad 1965: Het Kelderluik arrest: Coca Cola is voor de helft aansprakelijk voor opgelopen schade. Criteria: de waarschijnlijkheid van onoplettendheid of onvoorzichtig gedrag van potentiële slachtoffers; de kans dat daardoor ongevallen ontstaan; de ernst van de gevolgen van die ongevallen; de bezwaarlijkheid van de te nemen veiligheidsmaatregelen. Algemene opvatting: Bewegingsonderwijs: grotere kans op ongevallen (criteria 1 en 2) Kinderen/jongeren in beweegsituaties vergen extra oplettendheid Omgeving sporthal/zwembad/ buitenaccommodatie vergt extra oplettendheid Organisatie/ toezicht van groot belang 6
ERNST VAN DE GEVOLGEN (criterium 3) Omvang van de schade Aard van de schade (letselschade!) BEZWAARLIJKHEID VAN DE VEILIGHEIDSMAATREGELEN (criterium 4) Gebruik van matten? Verbieden van een uitvoering? Stilleggen van een les? Duidelijke specifieke regels? Casus Freerunning groep 7/8 Regels: - 2 tegelijk - Ga op je eigen manier over het obstakel - Doe geen dingen die je niet kan en vraag anders hulp Tijdens een les bewegingsonderwijs trekken wachtende kinderen aan een zaalvoetbaldoel dat opgeborgen staat tegen de muur. De lesgever ziet het geklier en roept dat ze er vanaf moeten blijven. Riempjes moeten het doel op zijn plaats houden, maar eentje zit los, de ander ontbreekt. Het doel valt op 3 kinderen. Eentje wordt met de ambulance afgevoerd. De MRI scan laat zwaar hoofdletsel zien. De leerkracht, school en beheerder worden aansprakelijk gesteld. 7
Hoe ga je om met afgekeurd materiaal? Afgekeurde mat is beter dan geen mat? Ongeluk betekent altijd aansprakelijk?. VEILIGHEIDSMAATREGELEN mogelijk bezwaarlijk gebruikelijk toereikend Zwaaien aan de ringen; wel/geen mat(ten)? Advies 3. Nazorg bij ongeval (welke handelingen wel/ niet uitgevoerd ) (Toepassen) EHBO Geldig EHBO diploma Toegang tot telefoon Later stadium; contact ouders, slachtoffer Gebruik matten als het kan Papierwerk aanwezig/ in orde (vakwerkplan/schoolgids?) Aandacht voor risicovolle activiteiten Kennis van EHBO Lid van de KVLO Snelle toegang tot professionele hulp Nagaan hoe verzekering/ aansprakelijkheid geregeld is (combinatie- functionaris, student, stagiair, zzp r, ouder etc.) 8
Tot slot Bedankt voor jullie aandacht Blijf uitdagende lessen geven, veel niveaus, keuzemogelijkheden. Ieder neemt zijn eigen gevoel mee Van vallen kun je leren (vallen ongeluk) Niet bang maar bewust Voor meer info of volledige training/cursus: Bastiaan.Goedhart@inholland.nl 9