Niet alle seinen meer op rood voor Nokia (telecompaper.com) Morgen presenteert Nokia zijn resultaten over het eerste kwartaal van 2013. De jaarafsluiting was voor de Finnen op zijn minst bemoedigend: een kleine winst, Lumia-verkopen in de lift en herstel voor Nokia Siemens Networks. Tegelijkertijd liggen er voldoende bedreigingen op de loer zoals de achterblijvende uptake van Windows Phone. Hoe nu verder? Na transitiejaar 2012 zal Nokia morgen zijn resultaten over het eerste kwartaal van 2013 bekendmaken. Niet alleen zal goed worden gekeken naar de prestaties van Nokia s Lumiasmartphones, maar ook naar de verrichtingen van Nokia s diensten en de joint venture met Siemens. Lang niet alle seinen staan meer op rood voor het Finse bedrijf. Smartphones Nokia heeft zijn aanbod Lumia-smartphones de afgelopen twee jaar gediversifieerd. Waar de Lumiareeks begon met louter high-end modellen, behoren nu ook mid- en low-end smartphones tot het portfolio. Tot dusver zijn Lumia-verkopen teleurstellend dan wel bevredigend afhangend van het kwartaal. De afdeling Devices & Services draaide in Q4 2012 een omzet van 3,8 miljard euro, een daling van 36 procent op jaarbasis, maar een stijging van acht procent op kwartaalbasis. De winst van de divisie kwam uit op 276 miljoen euro, een stijging van 36 procent op jaarbasis. De omzet uit smartphones kelderde met 55 procent naar 1,2 miljard dollar terwijl overige mobiele toestellen in Q4 2012 2,4 miljard dollar omzetten, een daling van 19 procent. Nokia verkocht in Q4 in totaal 86,3 miljoen mobiele telefoons waarvan 6,6 miljoen smartphones, 66 procent minder dan een jaar geleden. In het kwartaal werden er 4,4 miljoen Lumia-smartphones verkocht tegenover 2,9 miljoen in de voorgaande drie maanden. Er is dus reden tot optimisme afgaande op de volumes, en zelfs ook wanneer wordt gekeken naar de financiële staat van de divisie: er is immers winst gemaakt. De vraag die nog altijd centraal staat is: is een daling van de afzet van gewone mobiele telefoons op te vangen door de verkoop van smartphones. Immers, Symbian is min of meer gemarginaliseerd door de jaren heen. Het is ondenkbaar dat dit in Q1 2013 het geval zal zijn, maar wellicht zal de omzet minder hard onderuit zijn gegaan als gevolg van de uptake van Nokia/Windows Phone. Over de status van Windows Phone bestaat echter nog veel onduidelijkheid. Zo zou het het Microsoft-systeem overall
onder de maat presteren, maar zou het lokaal bescheiden successen boeken, met name in Europa. Dat zou in ieder geval een goed uitgangspunt bieden voor Nokia's high-end range Lumiasmartphones. Interessant zal ook zijn in hoeverre de Lumia's aanslaan in China, 's werelds grootste mobiele markt. Eind vorig jaar sloot Nokia een overeenkomst met China Mobile, de grootste mobiele provider wereldwijd op basis van abonnees, om de high-end Lumia 920 te gaan leveren. Tablets, phablets Een tablet zal voorlopig niet in het portfolio worden opgenomen. De tabletmarkt is vrijwel dichtgetimmerd door high-end modellen Apple en Samsung terwijl goedkopere tablets met zeer lage marges aan de onderkant oprukken. Het zou voor Nokia een riskant avontuur zijn de tabletmarkt te betreden terwijl de kansen op succes minimaal zijn. Wel heeft Nokia enkele patenten in handen die zich specifiek richten op tablets. Naar verluidt zou Nokia weinig fiducie hebben in Windows RT, maar wil het bedrijf het wel proberen met Windows 8. We schreven er al eerder over: http://www.telecompaper.com/commentaar/waarom-nokia-noggeen-tablet-heeft-en-dat-voorlopig-niet-zal-hebben--925633 Het zou voor Nokia misschien meer opportuun zijn zich te wagen op de snelgroeiende markt voor apparaten die qua formaat tussen een smartphone en een tablet inzitten. Phablets, toestellen van minimaal vijf inch tot maximaal zeven inch, zijn het stadium van hype voorbij en vormen samen inmiddels een belangrijke markt. Onder meer Samsung, Sony, LG en Huawei brachten phablets uit, waaronder vlaggenschepen. Over een phablet op Windows Phone is de laatste tijd veel te doen geweest. HTC bijvoorbeeld gaf vorig jaar te kennen dat phablets op Windows Phone 8 niet levensvatbaar zouden zijn vanwege de lage schermresolutie. Bovendien zouden Android-phablets te aanwezig zijn op de markt. Kritiek van OEM s zou Microsoft er niet van hebben weerhouden zijn mobiele besturingssysteem te updaten voor afwijkende formaten. Volgens Amerikaanse technologiemedia wordt Windows Phone 8 momenteel geoptimaliseerd voor betere specificaties én phablets. Hoewel de tabletmarkt in dit stadium ver buiten het bereik ligt van Nokia, zouden phablets, maar dat is misschien nog afhankelijker van Microsoft dan van Nokia zelf, van toegevoegde waarde kunnen zijn voor Nokia s portfolio. Emerging markets
Nokia zal in opkomende markten waaronder China, Zuidoost Azië, Afrika en het Midden-Oosten blijven wedden op hoge volumes en brede schaal. Daarvoor zet het niet alleen zijn Asha-serie in, maar ook levert Nokia sinds kort budgetmodellen op Windows Phone. Voor Asha-toestellen lanceerde Nokia onlangs developers programs en developer contests om het S40-platform te promoten. Nokia ziet graag dat Asha gezamenlijk optrekt met Windows Phone in de strijd tegen het dominante Android. In 2012 vertegenwoordigden de bovengenoemde markten de helft van de totaalomzet van Nokia. In het laatste kwartaal van 2012 kelderde de omzet van Nokia in China op kwartaalbasis met 23 procent (y-o-y: -79%) terwijl deze in Zuidoost Azië met vier procent (y-o-y: -27%) afnam. Wel realiseerde Nokia in het Midden-Oosten en Afrika in Q4 2012 een omzetstijging van negen procent (y-o-y: -30%). Mogelijk zal ook Nokia in Q1 2013 een dalende trend laten zien voor opkomende markten. Windows Phone speelt er nauwelijks nog een rol van betekenis terwijl S40 mogelijk dit jaar nog meer concurrentie los van Android - kan verwachten van Samsung s Rex-serie en relatief nieuwe besturingssystemen waaronder Tizen, Firefox OS en Sailfish. Vorige maand nam Nokia s hoofd van opkomende markten ontslag. Padmanaban Shivakumar werkte in totaal acht jaar voor het Finse bedrijf. Veel OEM s hebben opkomende markten in het vizier, maar niet iedereen heeft de luxe om mee te gaan in de daar geldende prijsstructuren. Het zijn daarom met name partijen als het Zuid-Koreaanse Samsung, dat in elke prijsrange actief is, of lokale spelers zoals Huawei, ZTE en Lenovo, Chinese leveranciers van hoofdzakelijk, maar inmiddels niet meer alleen, budgetsmartphones. De vraag is of Nokia zijn gang neerwaarts in deze miljardenmarkten de komende kwartalen nog kan keren. Location & Commerce Locatiediensten behoren tot de pijlers die begin 2011 bovenop de fundamenten van een nieuwe Nokia werden gezet. Het is één van de assets die meetellen in een markt waarin het weliswaar concurreren is met het ingeburgerde Google Maps, maar ook waar Nokia Maps het wint van het verguisde Apple Maps. Tijdens het Mobile World Congress kondigde Nokia aan het Nokia HERE-locatieplatform beschikbaar te stellen voor niet-nokia-toestellen met Windows Phone. HERE is het nieuwe merk van Nokia voor locatie-ervaringen, met HERE Maps, HERE Drive en HERE Transit. HERE Maps biedt integratie met LiveSight, de augmented-reality-technologie van Nokia. Nokia kondigde in Barcelona ook de
samenwerking aan met Dreamworks Animations SKG. Dit zorgt ervoor dat Dreamworksontwikkelaars Nokia-API s kunnen gebruiken om zo een rijke, interactieve entertainmentervaring te verzorgen, exclusief voor Nokia-toestellen. Deze samenwerking start in de tweede helft van 2013. Location & Commerce zag zijn omzet in Q4 2012 op jaarbasis met negen procent kelderen naar 278 miljoen euro bij een operationeel verlies van 56 miljoen dollar. Op kwartaalbasis steeg de omzet juist, met vijf procent, als gevolg van de vraag naar map content licenties. Het zou goed kunnen dat Nokia, met zijn relatief goede Maps-reputatie, de komende tijd meer omzet kan genereren uit zijn divisie. Immers, locatiediensten worden in toenemende mate als standaard meegeleverd door fabrikanten en worden voor navigatie gebruikt in smartphones, tablets en in-car systemen. Bovendien kan Nokia bogen op de know-how die het in 2008 verkreeg na de overname van Navteq voor ruim acht miljard dollar. Met het beschikbaar komen op Windows Phone, zorgt Location & Commerce de komende kwartalen misschien wel voor verassingen. Onder meer Groupon, Amazon en Yahoo! maken gebruik van Nokia's kaartendienst. Nokia Siemens Networks De strategie van NSN die eind 2011 werd ingezet om zich primair te richten op mobiel breedband, op LTE in het bijzonder, lijkt zijn vruchten af te werpen. NSN stootte als onderdeel hiervan vorig jaar nog twee divisies af: BSS en Optical Networks. Ook sloot het in december vorig jaar zijn Duitse unit, actief op het gebied van traditionele telecommunicatie en reorganiseerde het flink waardoor het personeelsbestand wereldwijd slonk van 75.000 naar krap 60.000 nu. Hoewel Chinese leveranciers (Huawei, ZTE) in toenemende mate hun presence in de markt voor netwerkinfrastructuur uitbouwen, blijkt uit onderzoek dat NSN na enkele lastige jaren de weg naar boven heeft ingezet. Volgens Infonetics Research staat NSN nu net achter marktleider Ericsson en voor Alcatel-Lucent en Huawei. Dat is met name te danken aan een groot aantal LTE-contracten die NSN de afgelopen periode in de wacht sleepte. Zo sloot NSN overeenkomsten met onder meer O2 UK, E-Plus (Duitsland), Polkomtel (Polen), Orange Switzerland, China Mobile, NTT DoCoMo, Movistar Chili en TIM Brasil. De kostenbesparingen in combinatie met een opkomende LTE-markt worden gereflecteerd in de laatste kwartaalcijfers van NSN. In het beste kwartaal ooit behaalde NSN een omzet van bijna vier miljard dollar, een stijging van vijf procent op jaarbasis en van 14 procent op kwartaalbasis. Met name in Noord-Amerika en Zuidoost Azië zette NSN goede resultaten neer met omzetstijgingen van respectievelijk 45 procent en 29 procent op jaarbasis. In Europa leverde NSN op jaarbasis 17 procent in, maar steeg de omzet op kwartaalbasis met 15 procent.
Ook zal NSN dit jaar meer werk gaan maken van diensten, die nu ongeveer de helft van de totaalomzet uitmaken. Per 1 juni a.s. zal de dienstentak worden geleid door voormalig Ericssonexecutive Eva Elmstedt. Er leven overigens nog altijd onzekerheden over het voortbestaan van NSN, een joint venture tussen Nokia en het Duitse Siemens. Nokia en Siemens voerden al in 2011 gesprekken met investeringsmaatschappijen over de verkoop van NSN. Nadat er geen overeenkomst gesloten kon worden, werden de gesprekken afgesloten. Beide bedrijven moesten daarop elk nog een miljard euro in de joint venture steken. Eind februari echter doken opnieuw geruchten op dat Siemens zijn belang in NSN van 50 procent naar 20 procent zou willen terugbrengen. NSN is zes jaar geleden opgericht en eind april verloopt het contract. Conclusie Nokia heeft als geheel nog een lange weg te gaan. Hoewel de eerste tekenen van herstel zichtbaar zijn, is de toekomst van het bedrijf nog alles behalve veiliggesteld. De risico's worden vooral gedragen door Devices & Services, dat niet alleen afhankelijk is van smartphones op Windows Phone, maar tegelijkertijd kampt met een wereldwijde terugloop van de verkoop van featurephones. Nokia zal proberen de schade in opkomende markten te beperken door zijn Asha-serie verder te pushen en tegelijkertijd low-end Windows-toestellen op de markt te brengen. De vraag of Nokia actief zal worden in het tablet- en/of phablet segment blijft vooralsnog onbeantwoord. Lichtpuntjes zijn er ook. Zowel Location & Commerce als NSN lijken in toenemende mate een bijdrage te gaan leveren aan de Nokia-resultaten. Verder kan Nokia nog altijd interen op ruim vier miljard dollar aan cash reserves. Voor Q1 2013 heeft Nokia een negatieve outlook gegeven voor Devices & Services. Dit zal echter worden gecompenseerd door winst bij NSN, dat vanwege groei nu ongeveer even groot is als Devices & Services. Analisten verwachten dat Nokia in Q1 2013 ongeveer 5,6 miljoen Lumia-smartphones heeft verkocht tegenover 4,4 miljoen in het voorgaande kwartaal. Nokia zou daarbij zijn geholpen door zijn verkoopovereenkomst met China Mobile. Analisten gaan uit van een omzetdaling van 11,8 procent naar 6,5 miljard euro.