ONDERZOEK BASF Antwerpen Scheldelaan 600 2000 Antwerpen Telefoon: 03/561 21 11 Website: www.basf.be E-mail: info@basf.be Organisatie in cijfers Branche: Chemische industrie Jaaromzet (nationaal): 6.062.000.000 Euro Aantal medewerkers nationaal: 3.393 Aantal medewerkers internationaal: 109.140 in 91 landen Carrieremogelijkheden: 95% van de directie en/of management posities wordt ingevuld door interne kandidaten Resultaten van het onderzoek Primaire arbeidsvoorwaarden Financiële arbeidsvoorwaarden, zoals salaris, pensioen en aandelenopties. Secundaire arbeidsvoorwaarden & werkomstandigheden Niet-financiële aspecten, zoals verlof, werkregelingen, interne communicatiemogelijkheden en welzijnprogramma s. Training & ontwikkeling De beschikbaarheid van ontwikkelingsmogelijkheden en programma s. Hoe helpt de werkgever jou ontwikkelen in jouw functie? Carrieremogelijkheden Doorgroeimogelijkheden, inclusief aanwezigheid van duidelijke carrièrepaden, talentmanagement, successieplanning en prestatiemanagement. Organisatiecultuur Hoe creëert de werkgever een sterke organisatiecultuur met bijv. top downcommunicatie, netwerkmogelijkheden, diversiteitplan en introductieprogramma. Uitzonderlijke werkomstandigheden - Sterke focus op opleiding met langetermijnperspectief - Groot aandeel variabele beloning voor kaderleden op basis van individuele doelstellingen en ondernemingsresultaten - Bedrijfswagen voor kader en collectief transport voor andere doelgroepen - Sterk uitgebouwd verzekerings- en pensioenpakket met aandacht voor de tweede pijler - Relatief groot aantal vakantiedagen 54 TOP EMPLOYERS BELGIE/BELGIQUE 2012
INTERVIEW BASF antwerpen BASF is een van de grootste internationale chemieconcerns, met wereldwijd ongeveer 109 000 medewerkers. De Belgische BASF-dochters houden zich bezig met de productie en verkoop van meer dan vijfhonderd chemische grondstoffen en halffabrikaten. De Antwerpse vestiging is het grootste geïntegreerde chemische productiecentrum van België en het tweede grootste productieplatform van de BASF-groep wereldwijd. Er werken zo n 3500 mensen die in 2010 een omzet van 6 miljard euro realiseerden. BASF ter introductie In het meest noordelijke deel van de Antwerpse chemische havencluster bevindt zich een terrein van maar liefst 600 hectare. Dat huisvest niet enkel de hoofdzetels van BASF Coordination Center en BASF IT Services, maar vooral de 54 productie-installaties van BASF Antwerpen die er verschillende productielijnen vormen. Typisch voor BASF is de maximale integratie en vervlechting van de verschillende productieinstallaties, of het zogenaamde Verbund. Daarbij vormen eind- of nevenproducten van de ene installatie grondstoffen voor andere installaties. Dat Verbund-model vormt zowat het DNA van de BASF-groep en wordt ook consequent toegepast voor de energievoorziening en de logistieke stromen, vertelt Vice President HR Koen Van Raemdonck. De ambitie om zoveel mogelijk te verbinden is verankerd in de globale strategie van BASF. We verkopen producten en oplossingen aan bijna alle industrieën. Ons portfolio varieert van olie en gas, traditionele chemische producten en op maat gemaakte producten tot functionele materialen en oplossingen. We zien die combinatie van vaardigheden en kennis als een concurrerend voordeel dat we kunnen benutten door als één onderneming toegevoegde waarde te realiseren. Innovatie en duurzaamheid vormen daarbij twee sleutelfactoren. Innovatie is een van onze bestaansredenen. We innoveren niet enkel in functie van ons eigen product, maar ook voor onze klanten via directe oplossingen op maat. Hetzelfde geldt voor duurzaamheid. We produceren niet enkel duurzaam. We willen onze partners ook oplossingen aanreiken om uitdagingen» www.topemployers.be 55
bijvoorbeeld op het vlak van duurzame mobiliteit of bouw aan te gaan. Grote vernieuwende voorstellen Voor BASF vormen duurzaamheid en innovatie niet langer een opdracht, maar de basis voor een succesvol businessmodel. En de realisatie daarvan begint bij de medewerkers zelf. Heel veel waardecreërende innovaties gebeuren door onze mensen in de bedrijven, vertelt Van Raemdonck. Ze hebben de installatie helemaal in de vingers en kunnen er vaak met kleine technische ingrepen het uiterste uit halen en zo de productiecapaciteit soms significant verhogen. BASF stimuleert de uitwerking van nieuwe ideeën op verschillende manieren. Zo heeft elke afdeling een innovatiecoach die het creatieve denkproces stimuleert. Daarnaast worden de medewerkers geregeld uitgenodigd op de BASF-innovatiecafés, die methodieken aanreiken om out of the box te denken en innovatieve concepten concreet vorm te geven. Maar het meest originele is vast het online systeem waar elke medewerker zijn innovatie kan ingeven en dat berekent hoeveel het idee de onderneming zou opbrengen. Om de drie maanden evalueert een commissie de ingediende projecten en selecteert ze de zogenaamde grote voorstellen. Dat zijn ideeën die BASF minstens enkele duizenden euro s kunnen opbrengen en die op termijn ook effectief worden uitgevoerd. De bedenkers worden door het management letterlijk en figuurlijk in de bloemetjes gezet en krijgen ook een finan- BASF biedt je geen job, maar een loopbaan op de lange termijn. Ik ben verantwoordelijk voor de transportplanning van het landverkeer en de logistics hub Antweren. Dit project sprak me aan omdat BASF actief is op zeer verschillende domeinen binnen de logistiek. Door het interne rotatiebeleid kan ik hier ongetwijfeld nog heel wat ervaring opdoen. Van bij mijn aankomst kreeg ik het vertrouwen en de vrijheid om initiatief te nemen. BASF biedt je geen job, maar een loopbaan op de lange termijn. Ze zullen je in alle opzichten ondersteunen om het optimale uit je capaciteiten te halen. Bovendien creëert het internationale karakter van BASF een uitdagende en tegelijk zeer interessante werkomgeving. Bernard Detavernier (34), assistent diensthoofd op de dienst administrative logistics, in dienst sinds september 2010 56 TOP EMPLOYERS BELGIE/BELGIQUE 2012
Levenslang leren is voor BASF een basishouding. Koen Van Raemdonck, Vice President HR bij BASF Antwerpen BASF antwerpen ciële vergoeding. Het grootste aandeel van die lucide bottom-up innovaties per medewerker wordt trouwens binnen BASF Antwerpen bedacht, vertelt Van Raemdonck fier. Levenslang leren We zijn een onderneming van ondernemers, voegt hij eraan toe. Ondernemerschap impliceert de vrijheid om te experimenteren, maar ook de nodige verantwoordelijkheid. En die speelt bij BASF vooral op twee vlakken. Eerst en boven alles staat iedereen mee in voor een optimale veiligheid. No compromises on safety, luidt het wereldwijde devies. Een tweede opdracht voor elke medewerker is flexibiliteit en de wil om te leren. Leer- en aanpassingsvermogen vormen de basis in een technische werkomgeving die bovendien permanent evolueert. Voor sommige posten op de plant duurt het zeven jaar voor je de techniciteit volledig beheerst," licht Van Raemdonck toe. Mensen moeten mentaal en fysiek fit zijn, vaktechnisch maar ook qua sociale vaardigheden. Opleiding is binnen BASF dan ook geen loos begrip. De Antwerpse tak investeert jaarlijks meer dan vijf procent van de totale loonkost aan training. Levenslang leren is voor BASF een basishouding. Genoeg variatie en een goed evenwicht tussen theorie en praktijk blijven daarbij de grote uitdagingen. En durf, om nieuwe zaken uit te proberen, gelooft de HR directeur. Op de agenda voor het komende jaar staan dan ook een aantal nieuwe leermethodieken die we willen testen op hun bruikbaarheid, zoals gaming in de veiligheidsopleiding. Voor een optimaal resultaat van haar vormingsafdeling laat BASF Antwerpen zich sinds kort ook door een paar pedagogen begeleiden.» Rotatie en interne vacaturemarkt In het verlengde van die leercultuur ligt een zeer actief rotatiebeleid. Van Raemdonck fungeert zelf als levend bewijs. Voor zijn HR-opdracht passeerde hij onder meer via de juridische dienst, de communicatie- en preventiedienst. Vooral voor kaderleden is multidisciplinariteit vandaag erg belangrijk, om links te kunnen leggen en het geheel te begrijpen. We laten het kader gemiddeld om de vier jaar van functie veranderen. Niet-kaderleden zijn vandaag nog iets minder mobiel, maar daar wordt aan gewerkt. Technische profielen kunnen vandaag wel al makkelijker schuiven, tussen de verschillende plants. Het uiteindelijke doel van BASF is een Europese interne vacaturemarkt waar alle openstaande plaatsen intern ter beschikking worden gesteld en medewerkers kunnen zien welke job hen hier of elders eventueel interesseert. Het opzet past binnen een ruimer idee van employee development: gesteund door hun leidinggevende mogen, kunnen en moewww.topemployers.be 57
Voor BASF vormen duurzaamheid en innovatie niet langer een opdracht, maar de basis voor een succesvol businessmodel. ten medewerkers zelf verantwoordelijkheid opnemen voor hun loopbaan. Die verantwoordelijkheid impliceert ook dat je soms mensen moet laten gaan, weet Van Raemdonck. Sommigen zien elders mogelijkheden. In dat geval zullen we ze niet tegenhouden, maar willen we hen die kans geven. Instroomtrajecten Zelf kansen creëren, daar draait het om, zeker binnen een krappe arbeidsmarkt. Daarom zette BASF het voorbije jaar onder meer extra in op haar stagebeleid. Het aantal stagiairs steeg van 100 naar 135 en voor volgend jaar mikken we nog hoger. De uitbouw van een goede relatie met de scholen vraagt tijd en energie. Want naast een stageplaats moet je hen ook een kwalitatieve begeleiding kunnen bieden, vertelt Koen Van Raemdonck. Maar de investering loont: eenderde van de stagiairs studeert voort maar blijft contact houden en een ander derde krijgt de goesting onmiddellijk te pakken en tekent bij BASF zijn eerste contract. Stages vormen één manier om nieuwe krachten aan te trekken, maar volstaan niet. Voor een hoop vacatures hengelt BASF immers in de schaarse vijver van knelpuntberoepen. Voor die profielen moeten we zeer gericht werken, zeker omdat de technische lat voor sommige jobs zeer hoog ligt. Daarom zette BASF zelf instroomtrajecten op. Die opleidingen starten van nul en geven de nieuweling een volledige praktische en theoretische vorming. Ze variëren tussen de zes maanden voor een operator en de tien maanden voor een onderhoudstechnicus. Verder put BASF ook uit de poel van het tweedekansonderwijs. Via een zogenaamd SIRAproject volgen de kandidaten een jaartraject van werkend leren en lerend werken. Loopt dat goed, dan krijgen ze nadien een contract van onbepaalde duur. Coachend en verbindend leiderschap Eens aan de slag, komen de nieuwelingen onder de coachende vleugels terecht van een peter of meter en leidinggevenden die oog hebben voor hun ontwikkelingskansen, die hen kunnen inspireren en stimuleren om verantwoordelijkheid te nemen en een resultaat neer te zetten. Een duurzame en innovatieve cultuur vraagt om goed leiderschap, weet Van Raemdonck. En ook dat vraag de nodige opleiding en ondersteuning vanuit HR. Naast de verschillende vormingsmogelijkheden legt HR ook structurele links. Zo beschikt BASF sinds kort over een change management cel, die alle mogelijke veranderingsprojecten in samenspraak met de leidinggevende begeleidt. Zo willen we zeer bewust alle medewerkers bij het verhaal betrekken en hun noden van de vloer meenemen in het verhaal. 58 TOP EMPLOYERS BELGIE/BELGIQUE 2012
Maatschappelijke waarden verankeren De participatiegedachte reikt trouwens verder dan de bedrijfsmuren. Sinds 2005 heeft BASF ook een structureel burenoverleg met bewoners uit de gemeenten rond haar site. Hun vertegenwoordigers zetelen in het zogenaamde community advisory panel of burenoverleg. Via dat panel kunnen de buren mogelijke zorgen of vragen aan BASF kwijt en licht de onderneming hen in over wat er op stapel staat. Verder is er ook het burenblad Zij aan Zij, dat drie keer per jaar in 25.000 exemplaren wordt uitgegeven en gratis verspreid. Het engagement van BASF naar de ruimere omgeving komt ook tot uiting in een actief mecenaatsbeleid. Een van onze mooiste projecten is steun aan de bouw van een replica van de Belgica, het schip waarmee Adrien De Gerlache destijds naar de Zuidpool voer. Dat gebeurt op een oude scheepswerf in Boom door langdurig werklozen die een opleiding houtbewerking of lassen volgen. Het schip wordt gebouwd met duurzame materialen en zal, eens af, wereldwijd een klimaatboodschap uitdragen. Verder heeft BASF ook een budget ter ondersteuning van initiatieven van de eigen medewerkers. Daarmee werd bijvoorbeeld de heropbouw van een afgebrand chirolokaal gefinancierd. Zo willen we via kleine initiatieven waarden, zoals veiligheid en duurzaamheid, die we ook intern sterk promoten, verder in de samenleving helpen verankeren. BASF antwerpen Je krijgt de kans om je grenzen te verleggen maar tegelijk is er steeds een achterban met kennis en ervaring waarop je kunt terugvallen. Ik werk nu zes jaar bij BASF en dit is mijn derde functie. Tot nog toe heb ik steeds opdrachten gekregen die ik interessant vond en waarin ik kon bijleren. Je krijgt de kans om je grenzen te verleggen maar tegelijk is er steeds een achterban met kennis en ervaring waarop je kunt terugvallen. Binnen BASF heerst een heel goede sfeer onder collega s. We doen veel teamwerk en je weet dat je op elkaar kunt rekenen. Ik wil mijn loopbaan verder uitbouwen met jobs die me voldoende uitdaging bieden en mijn zicht verruimen. BASF ondersteunt me daarin ten volle en dat is prima. Anne-Sophie Pauwelyn (29), productieleider en asset manager, zes jaar in dienst www.topemployers.be 59