Nieuwe evoluties in het onderwijs, vloek of zegen?

Nieuwe evoluties in het onderwijs, vloek of zegen? Ons onderwijs is voorwerp van vele debatten. Ondernemers stellen zich bijvoorbeeld vragen over de manier waarop ons onderwijs voorbereidt op de arbeidsmarkt. In twee inspiratienota s gaat Serge Huyghe, onderwijsspecialist voor ETION, daar ook op in. Hij focust op twee pistes waarvan beleidsmakers heel wat lijken te verwachten: duaal leren en STEM-scholen. Op pagina 27 en 29 vindt u al een synopsis van de twee inspiratienota s, maar de volledige versies van Het systeem van duaal leren, vloek of zegen? en van STEM in ons onderwijs, hype of noodzaak? vindt u op www.etion.be. De bijdragen in dit dossier illustreren wat ook al blijkt uit de nota s: er bestaan geen wonderoplossingen. Het concept STEM-school realiseren op het terrein creëert veel onzekerheid, zo geeft ons artikel STEM-onderwijs: onduidelijkheid troef aan (p.26). Uit ons artikel Duaal leren: het beste van drie werelden (p.28) onthouden we dat het huidige systeem nogal wat ontwerpfouten bevat. Cruciaal voor de oplossing worden hoe dan ook gemotiveerde leraars. En die zijn er gelukkig nog, zoals blijkt uit Weg met ongelijkheid door afkomst in het onderwijs (p.30). 27 oktober - 19.00 uur Dinergesprek Onderwijs en Arbeidsmarkt In de reeks ETION feat. ITINERA vindt op 27 oktober om 19.00 uur in Wilrijk een dinergesprek plaats over onderwijs en arbeidsmarkt. Onderwijsexpert Kristof De Witte, bespreekt er de mogelijkheden om het aantal vroegtijdige schoolverlaters te verminderen en kadert ze in de hervorming van het secundair onderwijs. Verder wordt aandacht besteed aan andere evoluties in ons onderwijssysteem waarbij de bedrijfswereld nauw betrokken is. Meer info via www.etion.be. Tekst: Jo Cobbaut Foto s: Shutterstock en Jan Locus ETION ondernemen 2016 augustus-september 25

Industriële Wetenschappen Michel Cardinaels is algemeen directeur van het Technisch Instituut Sint- Michiels in Bree. Hij volgde de problematiek van STEM van dichtbij, heeft er heel wat ervaring mee en heeft bovendien een eigenzinnige mening over het fenomeen: STEM is niet nieuw. Voor mij is elke technische school een STEM-school. Vanuit het STEMplatform heeft men van in het begin de fout gemaakt niet uit te gaan van onze richting Industriële Wetenschappen. Dat is één van de beste STEMopleidingen in Europa. We hadden van daaruit moeten vertrekken en dat luik ondersteunen vanuit het Ministerie van Onderwijs en het bedrijfsleven. Michel Cardinaels (algemeen directeur van het Technisch Instituut Sint-Michiels) STEM-onderwijs: onduidelijkheid troef Onze maatschappij heeft een tekort aan technologische profielen. Biedt het STEM-onderwijs een antwoord? Niet iedereen is ervan overtuigd. Er beweegt de laatste jaren heel wat in het raakvlak tussen onderwijs en bedrijfsleven. ETION-onderwijsexpert Serge Huyghe boog zich onder andere over het STEM-concept: opleidingen waarin Science, Technology, Engineering en Mathematics centraal staan. STEM moet een waaier aan technologische en exacte wetenschappen bundelen. In een complexe maatschappij als de onze is er immers grote behoefte aan mensen met STEM-profielen. Voor Serge Huyghe is echter nog niet alles even duidelijk: Voor heel wat mensen lijkt het tij gekeerd. Nu de STEM-initiatieven de laatste jaren als paddenstoelen uit de grond schieten, moeten we ons in de toekomst geen zorgen meer maken over een tekort aan technisch geschoolden. Maar is dit wel zo? Is het zo eenvoudig?... Voor velen klinkt het letterwoord STEM cool en hip, maar anderen hebben het over een rage die wel overwaait. Minister van Onderwijs Hilde Crevits is in elk geval sterk voorstander. Ondertussen gaan onder de vlag STEM zowel in het onderwijs als in de praktijk vele ladingen schuil. Voor de algemeen directeur is de bewuste richting steeds de perfecte vooropleiding geweest voor industrieel en burgerlijk ingenieurs. Dat heeft men miskend en men heeft zich bij STEM te fel gefocust op het ASO: Dat leidt tot rare toestanden. Mijn leerlingen studeren af met 3D-tekeningen. Ze gaan industrieel ingenieur studeren en moeten dan twee jaar wachten op nieuwe en complexe uitdagingen, omdat men wacht op de ASO-leerlingen die dat niet gekregen hebben. De leerlingen uit het technische moeten als het ware terug leren lezen en schrijven en daar verliezen we rendement. Hetzelfde geldt voor elektriciteit, mechanica en bestuurstechnieken. Ondertussen worden mijn leerlingen wel afgerekend op bijvoorbeeld biologie, waar zij een achterstand in hebben. Modewoord ASO-scholen hebben zich volgens Michel Cardinaels massaal op het STEM-gebeuren gegooid: Die hebben daar een modewoord van gemaakt om goede leerlingen aan te trekken en te behouden. Men maakt ouders wat wijs en noemt zich ineens STEMschool. Men programmeert dan wel 26 augustus-september ondernemen 2016 ETION

eens een robot, maar heeft verder technologie noch engineering in het aanbod. Voor mij moet alles samenkomen in één school. We hebben eerst het statuut van arbeider en bediende eengemaakt en we gaan nu in het ASO, TSO en BSO samenbrengt. Je geeft dan wetenschappen, wiskunde, mechanica en engineering in dezelfde omgeving. Je krijgt daar het abstracte en het uitvoerende samen. Ze leren elkaar beter kennen en begrijpen. Zet iedereen bij elkaar en laat hen allemaal samenwerken rond abstracte én uitvoerende projecten. de bedrijven. Daar zijn zowel ingenieurs als technici nodig en daar moet de doorsteek gemaakt worden naar de kennisindustrie. In Limburg zijn we ons daarop al volop aan het voorbereiden. Een domein zou dan wetenschap en techniek kunnen zijn. En wie dat volgt, zou dan zeker zowel het technologische als het engineeringverhaal gezien hebben. onderwijs opnieuw segregatie creëren. Zet iedereen bij elkaar en laat hen allemaal samenwerken rond abstracte én uitvoerende projecten. Elkeen zal er baat bij hebben. Ook bedrijfsleiders hebben zowel abstracte als technische profielen nodig. Domeinscholen Cardinaels pleit voor domeinscholen. Dat zijn scholen waar alles samenkomt. Hij licht toe: De politiek had alles moeten samenbrengen en promoten. STEM onderwijs betekent dat je Voor Cardinaels moet een en ander dan ook herbekeken worden. Men moet de definitie herbekijken en duidelijker zijn, maar te weinig mensen zijn daarmee bezig. Voor hem is het duidelijk: We moeten herstarten vanuit het huidige systeem. De afspraak moet zijn dat een school zich pas STEMschool mag noemen als ze de vier componenten evenwaardig invult. Daarover kan nog wel gediscussieerd worden, maar het projectmatige werken moet aan alle criteria voldoen. We hebben daarbij de steun nodig van Bedreiging In deze omstandigheden heeft het technisch onderwijs het niet onder de markt, weet Cardinaels: Wij verliezen vandaag al veel goede leerlingen, het ASO is overal populairder. Maar de meeste ASO-scholen zien STEM als een bedreiging en gaan zich daarom ten onrechte deze stempel toe-eigenen. Tekst: Patrick Verhoest Foto: Jan Locus STEM in ons onderwijs : hype of noodzaak? EXECUTIVE SUMMARY Het letterwoord STEM is in onderwijsmiddens ondertussen genoegzaam bekend. Maar ook voor andere stakeholders zoals ondernemingen is het belangrijk om hier de vinger aan de pols te houden. De initiële uitdaging is al een paar decennia oud. Toen ontstond het debat naar aanleiding van het dalend aantal leerlingen in de nijverheidstechnische richtingen en de roep van de arbeidsmarkt om meer technisch geschoolden. Deze uitdaging heeft zich ondertussen tot een chronisch gegeven verpopt. Hoewel er heel wat initiatieven rond STEM worden ontwikkeld, is de oorspronkelijke uitdaging zeker niet van de baan. Inspiratienota 90 B september 2016 STEM in ons onderwijs, hype of noodzaak? De jongste jaren beweegt er heel wat in het raakvlak tussen onderwijs en bedrijfsleven. Deze inspiratienota neemt de gelegenheid om een van deze evoluties te duiden, maar ook kritisch onder de loep te nemen: de STEM-opleidingen (Science, Technology, Engineering & Mathematics). Voor heel wat mensen lijkt het tij gekeerd. Nu de STEM-initiatieven de laatste jaren als paddenstoelen uit de grond schieten, moeten we ons in de toekomst geen zorgen meer maken over een tekort aan technisch geschoolden. Maar is dit wel zo? Is het zo eenvoudig? Het letterwoord STEM (Science, Technology, Engineering & Mathematics) zorgt in onderwijsmiddens voor verhitte debatten. Aan de basis van het huidige STEM-actieplan ligt de bekende paradox: steeds minder leerlingen in de nijverheidstechnische richtingen en anderzijds de roep van de arbeidsmarkt om meer technisch geschoolden. Vandaag experimenteren scholen links en rechts met STEM-initiatieven, maar het blijft zoeken naar de beste formule en de oorspronkelijke uitdaging is zeker niet van de baan. Deze inspiratienota gaat kort in op de uitdagingen die op tafel liggen en geeft een overzicht van de huidige initiatieven. De nota pleit voor voldoende regie om de veelheid aan STEM-initiatieven de nodige slagkracht te geven. Er is tevens nood aan voldoende financiering. Zonder middelen lukt het niet. Daarom bekijken we ook het Nederlandse actieplan. Bovendien zijn er de afgelopen jaren een aantal heikele discussies ontstaan. In deze nota gaat Serge Huyghe dieper in op de hete hangijzers: STEM binnen Daarbij pleiten we voor voldoende regie om de veelheid aan STEMinitiatieven de nodige slagkracht te geven. Er is tevens nood aan voldoende financiering. Zonder middelen lukt het niet. Bovendien zijn er de afgelopen jaren een aantal heikele discussies ontstaan. We gaan dieper in op: STEM binnen ASO en de eerste graad, de T van technologie en/of techniek, en de potentiële verenging van het algemeen vormende. 1. STEM? ASO en de eerste graad, de T van technologie en/of techniek, en de potentiële verenging van het algemeen vormende aspect. Huyghe Serge, STEM in ons onderwijs: hype of noodzaak?, Inspiratienota 90B, ETION, september 2016. (U kan deze nota gratis downloaden via www.etion.be) STEM verwijst naar de internationale afkorting voor Science, Technology, Engineering & Mathematics. En slaat dus op een brede waaier aan beroepen en opleidingen. In een onderwijscontext gaat het heel specifiek om schoolvakken, leergebieden, opleidingen en studierichtingen op het gebied van exacte wetenschappen, techniek en technologie, en wiskunde, met inbegrip van ICT. Maar, zowel in de onderwijspraktijk als daarbuiten, dekt STEM een vlag met vele ladingen. Zo zijn er de STEM-academies die het aanbod clusteren van meer dan 60 buitenschoolse STEM-activiteiten. De Vlaamse regering besliste begin dit jaar om er 160.000 euro in te investeren. De activiteiten van deze STEM-academies variëren van technieken programmeerclubs tot initiatieven rond natuurwetenschappen Kinderen tussen 3 en 18 jaar maken er in hun vrije tijd kennis met technologie, IT en techniek. Bijvoorbeeld West-Vlaanderen telt al een techniekacademie in iedere gemeente. ETION - INSPIRATIENOTA 90B - 1 ETION ondernemen 2016 augustus-september 27

Het uitgangspunt voor Myriam is dat men heeft nagelaten de systemen samen te hertekenen: Bij het ontwikkelen van het duaal systeem heeft men de huidige systemen niet herwerkt. Men had de sterktes van voltijds onderwijs, deeltijds onderwijs en het nieuwe systeem moeten combineren. Duaal leren: naar het beste van drie werelden Myriam Devriendt (algemeen directeur van het VTI Kortrijk) Het systeem van duaal leren in het voltijds onderwijs heeft tot doel arbeidsrijpe jongeren te laten leren op de werkvloer. Het initiatief is echter nog voor verbetering vatbaar. Duaal leren is een doorgedreven vorm van leren op de werkplek, waarbij de competenties voor het grootste deel op de werkvloer worden verworven. Het systeem dat de Vlaamse regering opzet rond duaal leren is bedoeld voor arbeidsrijpe en quasi arbeidsrijpe jongeren. Er wordt naar gestreefd om hen gemiddeld 60 procent van de tijd ervaring te laten opdoen op de werkvloer. Dit moet een sterke leerweg worden waarbij jongeren vanaf 15-16 jaar (de tweede graad), naast leren op school, ook kunnen leren op de werkvloer. Waarbij ze een volwaardige onderwijskwalificatie behalen en vlot doorstromen naar de arbeidsmarkt of het hoger onderwijs. Knelpunten Duaal leren moet leiden tot de opwaardering van het huidige stelsel leren en werken en andere vormen van beroepsgericht onderwijs. Maar er zijn een aantal knelpunten. Serge Huyghe: Zo is het deeltijds onderwijs nu nog te veel de laatste trap in het watervalsysteem binnen ons secundair onderwijs, een laatste kans. En vinden niet alle jongeren een tewerkstellingsplaats, of laat de begeleiding op de werkvloer soms te wensen over We legden de bedenkingen van de ETION-onderwijsexpert voor aan Myriam Devriendt, algemeen directeur van het VTI Kortrijk. Ze bouwt meteen verder op de knelpunten die Serge Huyghe aanbracht: Je kan moeilijk tegen een systeem zijn dat leerlingen wil motiveren en schooluitval tegengaan. Toch heeft men bij de creatie van deze nobele gedachte te weinig rekening gehouden met het reeds bestaande systeem van deeltijds onderwijs. Sterk bestaand systeem Myriam Devriendt is een hevig voorstander van het deeltijds onderwijs: Dat is een heel sterk systeem voor jongeren die geen zin hebben om voltijds op de schoolbanken te zitten. Veel van hen hebben zin in werk en dat is het positieve. Je komt in een motiverend systeem en je vindt werk in de reguliere tewerkstelling. Maar ook voor wie een negatieve keuze maakt geen zin in school, noch werkrijp komt terecht in een omgeving waar heel veel expertise is om hen aan te pakken. Die bestaat in de creatie van brug- en voortrajecten evenals persoonlijke ontwikkelingstrajecten. Het voltijds en deeltijds onderwijs en Syntra trekken hard aan het touw om hun eigen systeem te promoten. Maar hier was de overheid niet tevreden: heel wat leerlingen stromen ook niet door naar de arbeidsmarkt. Devriendt: Dat heeft te maken met het feit dat de sterkste leerlingen in het voltijds onderwijs blijven. Ze krijgen een brede opleiding en vinden heel vlot aansluiting op de arbeidsmarkt. Nu wil men net die leerlingen sneller op de werkvloer Chaotisch Vandaag loopt alles wat chaotisch, via verschillende sporen, maar het komt er op neer dat zowel centra voor deeltijds onderwijs als het voltijds onderwijs uitgedaagd worden om te participeren in proefprojecten zonder 28 augustus-september ondernemen 2016 ETION

te weten hoe de uiteindelijke uitbouw er zal uitzien. Myriam: Iedereen zit bij wijze van spreken aan het stuur. Dus trekken de drie partners hard aan het touw om hun eigen systeem te promoten. Dat zijn het voltijds, het deeltijds en het Syntra-onderwijs. De algemeen directeur van het Kortrijkse VTI heeft ook bemerkingen bij de kwaliteit van de begeleiding van de leerlingen op de werkvloer: Eerst is er de opleiding van de mentoren. We hebben sterke pedagogen nodig die leerlingen kunnen begeleiden op de werkvloer. Leerlingen gedragen zich immers anders dan dertigers of veertigers met ervaring. Onze leraren moeten daarvoor terecht een zware opleiding volgen, terwijl men anderzijds nogal losjes omspringt met de mentoren in het bedrijf. Die komen er vanaf met twee namiddagen vorming. Er wordt te snel van uitgegaan dat het bedrijf over de nodige expertise beschikt om leerlingen te coachen. Evaluatie Ook over het evaluatieproces maakt Myriam Devriendt zich zorgen: De school blijft hier verantwoordelijk via de klassenraad. De mentor kan een adviserende rol spelen in dat proces. De lat van school en ouders ligt echter hoog en bij een onvoldoende wil men daar een goede verantwoording over. We moeten blijven waken over het proces van evaluaties, proeven, testen en begeleiding. Dat zal wellicht extra investeringen vragen, maar ik hoop ten stelligste dat dat zal gebeuren. Vergeet niet dat onze bedrijven en hun mensen daar vaak niet klaar voor zijn en evenmin de ruimte hebben om daar als kmo veel personeel voor vrij te maken. Een pakket van 16 uur praktijk zomaar overnemen is geen sinecure. Devriendt wijst er nog even op dat verwijzen naar buurlanden als Duitsland niet steeds een goede vergelijkingsbasis geeft: Duitsland heeft veel heel grote bedrijven met eigen opleidingscentra mét personeel die ten dienste van de leerlingen kunnen worden gesteld. In onze Vlaamse markt van hoofdzakelijk kmo s is dat niet evident. Toch is de schooldirecteur optimistisch: Leren op de werkvloer kan zeker een meerwaarde zijn en is motiverend voor jongeren. We moeten lessen trekken uit de vele testprojecten. De talrijke werkgroepen moeten door de overheid gehoord worden. We moeten landen in een traject met duidelijk afgebakende lijnen waarbinnen we ons onderwijs kunnen herkaderen. Het systeem is te waardevol voor onze leerlingen om er niet verder in te investeren. Tekst: Patrick Verhoest Foto: Jan Locus EXECUTIVE SUMMARY Het systeem van duaal leren, zegen of vloek? De Vlaamse regering wil via de uitbouw van een stelsel van duaal leren vanaf september 2017 de arbeidsmarktgerichte opleidingen in ons onderwijs opwaarderen. In principe kan je hier niets op tegen hebben en de zaak alleen maar toejuichen. Er dringen zich echter een aantal kritische vragen op. Hoewel het Vlaamse bedrijfsleven blijkt open te staan voor het concept van duaal leren, is de grote vraag of het bedrijfsleven er ook klaar voor is. Al te gemakkelijk wordt de vergelijking met Duitsland gemaakt. Maar die vergelijking loopt mank. Er is daar niet alleen een serieuze financiële injectie in het systeem door de bedrijven zelf, Vlaanderen is op de eerste plaats een regio van kmo s. Daardoor duiken een aantal praktische vragen op, maar er zijn ook een aantal te vervullen voorwaarden nodig. Wij formuleren in deze nota enkele beleidsvoorstellen die bedrijven kunnen helpen motiveren. Het systeem van duaal leren, vloek of zegen? Inspiratienota 90 A september 2016 De jongste jaren beweegt heel wat in het raakvlak tussen onderwijs en bedrijfsleven. Deze inspiratienota neemt de gelegenheid om een van deze evoluties te duiden, maar ook kritisch onder de loep te nemen: de invoering van het systeem van duaal leren. 1. Wat is duaal leren? Duaal leren, waarbij jongeren het grootste deel van de competenties op de werkvloer verwerven, is potentieel een krachtig systeem. Maar zijn ons bedrijfsleven en onderwijs er klaar voor? Dat de Vlaamse regering de arbeidsmarktgerichte opleidingen in ons onderwijs wil opwaarderen met duaal leren vanaf september 2017, is in principe een goed idee. In het Vlaamse bedrijfsleven vindt men ook voorstanders. Maar is ons bedrijfsleven er ook klaar voor? Al te gemakkelijk wordt de vergelijking met Duitsland gemaakt. Maar in Duitsland draagt het bedrijfsleven financieel bij op zeer substantiële wijze. Bovendien telt Duitsland veel meer grote bedrijven dan kmoomgeving Vlaanderen. De inspiratienota van Serge Huyghe pleit er dan ook voor om te vertrekken van de basisvraag: moeten we een nieuw systeem van duaal leren invoeren terwijl we nog volop de krijtlijnen voor de modernisering van het secundair onderwijs vastleggen? Nochtans is een dergelijk breder kader onontbeerlijk. Het blijft zoeken naar een formule waarbij de leerbehoeften van de leerling het uitgangspunt zijn. Een te sterke klemtoon Ten slotte gaan we dieper in op enkele kritische vragen: Is er echt nood aan een nieuw systeem? Moet de modernisering van het secundair niet eerst afgewerkt zijn? Wat met de zwakkere leerling? Zijn de verwachtingen niet te hoog gespannen? op de behoeften op de arbeidsmarkt zal jongeren onvoldoende wapenen tegen de steeds snellere veranderingen in de maatschappij en het bedrijfsleven. Elke verandering die daaraan voorbijgaat, is géén duurzame oplossing, noch voor onze jongeren, noch voor onze bedrijven. Huyghe Serge, Het systeem van duaal leren, zegen of vloek?, Inspiratienota 90A, ETION, september 2016. (U kan deze nota gratis downloaden via www.etion.be) Bij duaal leren wordt het grootste deel van de competenties op de werkvloer verworven. Met de uitbouw van een stelsel voor duaal leren wil de Vlaamse regering vanaf september 2017 op de eerste plaats werk maken van de opwaardering van arbeidsmarktgerichte opleidingen binnen het huidig technisch secundair onderwijs (TSO), het beroepssecundair onderwijs (BSO) en het stelsel van leren en werken (cfr. infra). Het duaal leren is bedoeld voor arbeidsrijpe en quasi-arbeidsrijpe jongeren die vrijwillig kiezen voor deze onderwijsvorm. Er wordt naar gestreefd om hen gemiddeld 60 procent van de tijd ervaring te laten opdoen op de werkvloer. Dit moet een sterke leerweg worden waar jongeren vanaf 15-16 jaar (de tweede graad), naast leren op school, ook kunnen leren op de werkvloer. Waarbij ze een volwaardige onderwijskwalificatie behalen en vlot doorstromen naar de arbeidsmarkt of het hoger onderwijs. Momenteel wordt de invoering voorbereid door tal van proefprojecten en verkennende trajecten. Waarbij alle aspecten worden verkend die relevant zijn om van de werkplek een kwaliteitsvolle leeromgeving te maken (zie kader op pag. 4). ETION - INSPIRATIENOTA 90A - 1 ETION ondernemen 2016 augustus-september 29

Sophie Buysse (verantwoordelijke voor de Publieke en Private partnerschappen bij Teach for Belgium) Weg met ongelijkheid door afkomst in het onderwijs Dat leerlingen uit kansarme milieus het minder goed doen op school, is te vermijden. Teach for Belgium zorgt alvast voor gemotiveerde en inspirerende leraars. Ondanks het degelijke onderwijssysteem in ons land heeft een vijftienjarige die naar een school gaat met een lage socio-economische index, al een gemiddelde vereiste competenties heeft om zich verder in te zetten voor een rechtvaardiger en inclusiever onderwijssysteem. Teach for Belgium rekruteert daarom jonge afgestudeerden, young professionals en career changers. Er staat geen grens op qua leeftijd. We zoeken vooral sociaal engagement en de wens om iets aan dat probleem te doen. Onze missie is dat we sociale ongelijkheid kunnen aanpakken via inspirerende leerkrachten. leerachterstand van drie jaar. Aan het woord is Sophie Buysse, verantwoordelijke voor de Publieke en Private Partnerschappen bij Teach for Belgium. Inclusiever onderwijs Deze VZW is in 2013 opgericht om de sociale ongelijkheid in het onderwijs aan te pakken. Buysse: Onze missie en overtuiging is dat we die kloof kunnen dichten via leerkrachten die het verschil maken. Op lange termijn wil Teach for Belgium een vereniging uitbouwen die de Selectie Teach for Belgium organiseert geregeld assessmentdagen voor goede kandidaten. Daar stelt men vast of de motivatie en de competentie er is om les te geven aan scholen met leerlingen uit kansarme milieus. Sophie: We selecteren er mensen al dan niet met lesgeverdiploma en laten ze instromen. Daarnaast volgen ze gedurende twee jaar een opleiding die vertrekt vanuit hun ervaring in de klas in scholen in een grootstedelijke context. Het eerste luik van deze opleiding is een programma van twee weken met diverse modules gefocust op lesgeven in scholen met een lage socio-economische index. Naast een theoretische opleiding van twee weken volgt een praktijkopleiding van drie weken. Zo organiseert Teach for Belgium een echte zomerschool. Dit jaar zijn er 250 30 augustus-september ondernemen 2016 ETION

Het begon uit idealisme Gaëlle Smets heeft er al twee jaar opzitten als leerkracht voor Teach for Belgium en is nu een alumna van het programma. Ze werkte twee jaar in het Don Bosco Instituut in Woluwe en gaat straks haar geluk zoeken in een gelijkaardige formule in Canada. Ze steekt enthousiast van wal: Ik had vijf jaar psychologie gestudeerd toen ik uit idealisme bij Teach for Belgium aan de slag wou. Ik had nochtans geen lesgeversdiploma, maar men zocht tweetaligen die Nederlands konden geven. Ik kwam in aanmerking en geef ondertussen 19 uur les aan de drie laatste jaren Mechanica en Elektronica. Gaëlle Smets heeft les gegeven aan een typische metroschool: de 150 jongens die Nederlands van haar krijgen, komen met de metro vanuit Molenbeek en Anderlecht: Motiveren en projecten begeleiden is naast lesgeven mijn hoofdopdracht. Ik leerde lesgeven tijdens de vijf weken zomeropleiding die ik kreeg van Teach for Belgium. Nadien kreeg ik bij het lesgeven een persoonlijke coach toegewezen en dat is een echte troef. Je staat er van bij het prille begin nooit alleen voor als nieuwe leerkracht. Ik leerde eerst plannen, lessen voorbereiden en lesgeven. Doordat mijn coach me nadien intensief volgde, kende hij ook snel mijn leerlingen en dat is een ander pluspunt. Gaëlle beweert niet dat ze beter is dan de klassiek opgeleide mensen, maar doordat we gevolgd worden en tijdens opvolgingsweekends nieuwe tools en tips aangereikt krijgen en ideeën met elkaar uitwisselen, gaat het tijdens de eerste twee jaar heel snel vooruit. Ik heb ondertussen mijn diploma behaald om psychologie te mogen geven en ga dat doen in Canada. Ik ga aan mijn opvang bij Teach for Belgium alvast een levenslange liefde voor lesgeven overhouden. (PV) leerlingen ingeschreven in de Franstalige Académie d Eté in Anderlecht en 150 in de Nederlandstalige tegenhanger in Antwerpen. Ze komen allen uit ons doelpubliek. Er wordt les gegeven in de voormiddag en in de namiddag evalueren de leerkrachten hun lessen en bereiden ze de volgende dag voor onder begeleiding van een coach, terwijl de leerlingen zich ontspannen met sportieve en culturele activiteiten. Coach Elke deelnemer krijgt bij Teach for Belgium namelijk een persoonlijke coach gedurende twee jaren. Dat is een ervaren leerkracht die het doelpubliek kent en ervaring heeft Alle verandering begint vanuit de klas. in lesgeven. We hopen dat we op die manier onze deelnemers nog beter voorbereiden op hun job in het onderwijs. We rekenen er eveneens op dat ze een positieve impact hebben op de leerling en diens zelfvertrouwen, zijn sociale en andere competenties. Ondertussen zijn de eerste successen alvast zichtbaar. Steeds meer scholen doen een beroep op ons en 80% van onze deelnemers blijft actief in het onderwijs, al dan niet in eigen land. Tekst: Patrick Verhoest I Foto: Jan Locus ETION ondernemen 2016 augustus-september 31