ALGEMENE BESCHOUWINGEN PvdA Midden-Delfland 1 Inleiding Na de verkiezingen jl maart zijn we al weer toe aan de algemene beschouwing. De eerste beschouwingen van deze nieuwe coalitie. Vorig jaar hebben wij opgemerkt dat Midden-Delfand gebaat is bij goed bestuur waarin continuïteit, standvastigheid en draagvlak centraal staan. Onze nog jonge, maar stevige gemeente en gemeenschap hebben daar recht op. Na de verkiezingen afgelopen maart is ook binnen deze gemeente gekozen voor een gezamenlijk optrekken van VVD, CDA en PvdA. Een breed draagvlak om, onder de gegeven moeilijke omstandigheden van bezuinigingen, inhoud te kunnen geven aan een goed lokaal beleid, waarbij de speerpunten van Midden-Delfland: het open en groen houden van ons unieke veenweidegebied en vitale dorpen bepalend zijn. Meer ook dan vorige jaren is deze standvastigheid noodzakelijk, want hadden we enkele jaren geleden als gemeente de wind nog volop in de zeilen, op dit moment waait er een gure oostenwind. Het nieuwe kabinet wil 18 miljard bezuinigingen en tegenstellingen worden groter. Ook onze gemeente is te verstaan gegeven dat er stevig gesneden moet worden. Huishoudens met een laag inkomen en kwetsbare groepen worden op allerlei manieren onder druk gezet. Voorbeelden daarvan zijn de bezuinigingen op de kinderopvang en de zorgbijdragen. Het gaat in de politiek niet alleen om idealen. Het gaat ook om een visie op mensen, op de samenlevingen en onze maatschappij. Gebreken wegnemen en perspectief bieden. De PvdA staat wat dat betreft in een rijke traditie. Wij houden vast aan onze idealen van rechtvaardigheid, solidariteit en gelijke kansen voor iedereen. Wij zullen dan ook als PvdA Midden- Delfland met voorstellen komen die recht doen aan deze idealen. We zullen onze sociaal democratische grondbeginselen steeds voor ogen houden bij de beoordeling van de collegevoorstellen. 2
2 Begroting 2010 En dan nu over de begroting zelf, Veel werk is verzet om te zorgen dat dit jaar een sluitende begroting gepresenteerd is ZONDER te bezuinigen op de zo belangrijke sociale voorzieningen voor 2011. Dat verdient absoluut een compliment voor het college en de ambtenaren. Voor het eerst sinds het ontstaan van deze gemeente moet er ook flink worden bezuinigd op het ambtelijke apparaat. Dat is zeker geen gemakkelijke opgave, temeer omdat nog steeds heel veel werk verzet moet worden. De lijn die u daarvoor als college uitzet heeft onze volledige steun en wij beseffen dat dit ook beperkingen voor ons als raad inhoudt. Sinds enkele jaren is het verplicht te komen met een meerjarenbegroting. Om te voorkomen dat gemeentes zich niet voldoende op de toekomst voorbereiden, is dat begrijpelijk. Echter, in de huidige situatie, vertroebelt deze meerjarenbegroting de discussie waar het nu Om gaat. Door de komst van een gedoogkabinet en de twijfel over het noodzakelijk zijn van de aangekondigde bezuinigingen, het feit dat er nog lang geen duidelijkheid is over de bijdragen aan gemeenten en de kans dat er binnen vier jaar een ander kabinet zal aantreden met andere prioriteiten, maken praten over 2012-2014 tot een zeer onzekere bezigheid. Het is maar helemaal de vraag of alle, nu opgenomen bezuinigingen, ook daadwerkelijk nodig zijn. De fractie PvdA gaat er vanuit dat we elk jaar opnieuw in november de begroting van het daaropvolgende jaar zullen vaststellen, dat we niet volledig gehouden zijn aan voorspellingen van nu, Vier jaar geleden had niemand een idee van de huidige situatie. En ook nu kunnen we niet in de toekomst kijken. Omdat op dit moment nog helemaal niet duidelijk is welke bezuinigingen het rijk vanaf 2012 nog meer wil doorvoeren en welke taken vanuit de centrale overheid naar de gemeente worden overgeheveld, is het mogelijk dat ook de algemene uitkering aan de gemeenten hieronder nog verder lijdt. Wij verwachten van het college van burgemeester en wethouders dat men daar volgend voorjaar in samenspraak met de gemeenteraad nadrukkelijk het gesprek over aangaat met betrokken inwoners en organisaties, om zo maximaal draagvlak en begrip te creëren voor de eventuele extra bezuinigingen in 2012. Verassingen zouden dan moeten worden voorkomen. Natuurlijk zijn er veel meer onderwerpen waarop we hieronder niet ingaan, denk aan Milieu, het open en groene Midden-Delfland etc. Dit betekent niet dat we er geen oog voor hebben maar ook deze algemene beschouwingen moeten geen boekwerken worden. In de raad zullen we, daar waar nodig, de ruimte nemen om andere belangrijke punten aan de orde te laten komen. Vooralsnog beperken we ons tot vijf hoofdthema s. 3
2.1 Een sociaal Midden-Delfland. Iedereen moet mee kunnen blijven doen Met de overzichtelijke besparingen op de WMO kunnen we in 2011 in ieder geval door op het reeds ingezette beleid op het terrein van maatschappelijke ondersteuning en inkomensbeleid. Schoolmaatschappelijk werk en het centrum voor Jeugd en Gezin zijn belangrijke preventie onderdelen en gelukkig zijn we, vooralsnog, ook in staat tot instandhouding van de bibliotheken. Wat betekenen de aangekondigde bezuinigingen op Wajong en WWB voor de gemeente Midden- Delfland? Ons inziens heeft dit voor het nieuwe WMO-plan 2011/2014 voor het beleid op het gebied van sociale zaken consequenties. Wij zijn een groot voorstander van betrekken van de raad vooraf, daarom verzoeken wij u om een kaderstellende notitie waarop wij, als raad, onze opmerkingen en bedenkingen kunnen weergeven. alvorens u als college aan het werk gaat met het nieuwe meerjarenbeleidplan WMO. Met betrekking tot het onderwijs het volgende. De afgelopen jaren bouwden we goede scholen in onze gemeente en ook de verbouw aan bestaande scholen draagt bij aan een goed onderwijsklimaat. De afbouw van het lokale onderwijsbeleid lijkt een forse ingreep voor de scholen en we hebben ons als fractie verdiept in deze afbouw. De bijdrage van het lokale onderwijs wordt voor een groot deel gebruikt voor de sociale kant van het onderwijs met extra ondersteuning voor zorgleerlingen. Dit mede om te voorkomen dat kinderen moeten uitstromen naar het Speciaal Onderwijs buiten onze gemeente. De financiële situatie van de (meeste) scholen in onze gemeente is niet slecht. We gaan er dan ook vanuit dat de afbouw van 10% in 2011 door de scholen kan worden opgevangen. Volledige afbouw in de jaren vanaf 2013 kan wat ons betreft niet aan de orde zijn. We nodigen het college uit om in overleg met de scholen te bezien of vanuit een halvering van dit budget toch ook vanaf 2013 en 2014 verder kan worden gewerkt aan het lokaal onderwijsbeleid. Met de beoogde kortingen voor 2011 en 2012 stemmen wij in. Als PvdA-fractie vinden wij het belangrijk dat in het overleg met scholen wordt bekeken hoe in de zorgcoördinatie een besparing kan worden bereikt die recht blijft doen aan de leerlingen. Als we dit nu niet aanpakken krijgen we de rekening van zorgkinderen later op ons spreekwoordelijke bord. Nu investeren in preventieve maatregelen geeft hoop voor de toekomst. Verder nodigen wij het college uit om met de scholen na te gaan of ook ouders een financieel steentje bij kunnen dragen aan een fonds lokaal onderwijsbeleid. We gaan daarbij uit van het principe van inkomensafhankelijkheid. 4
2.2 Wonen in Midden-Delfland wonen voor het leven Er wordt nog steeds flink gebouwd in Midden-Delfland en daarmee zijn we gelukkig- één van de koplopers in de regio. De woonvisie heeft aangetoond dat het woonklimaat wordt gewaardeerd en dat er een belangrijke veranderopgave ligt waar aan gewerkt kan worden. Financieel lijkt er geen mogelijkheid meer voor startersleningen, en dus ligt er voor de PvdA een keuze om meer werk te maken van koopgarantsystemen of andere vormen waarbij een financieel bereikbare koopwoning eerder in zicht komt. Dit is ook noodzakelijk om de doorstroming voor senioren te bevorderen en het biedt jonge gezinnen mogelijkheden. Wij verzoeken het college om in de prestatieafspraken met de partners werk te maken van het bevorderen van koopgarant of vergelijkbare systemen en graag zien wij in beeld gebracht wat de Europese maatregelen om huurwoningen te binden aan de directe doelgroep concreet betekenen voor Midden-Delfland. Hoe is het college van plan om daar mee om te gaan? Gezondheidscentra dragen bij aan een sterk leef- en woonklimaat. Ze spelen immers in op het te voorziene tekort aan huisartsen en andere disciplines in de Eerste Lijn. Door de onderlinge samenwerking kan gericht worden bijgedragen aan preventie in het gezondheidsdomein en aan de speerpunten in ons lokale gezondheidsbeleid. Ik constateer waardering bij de bewoners in Den Hoorn voor hun nieuwe gezondheidscentrum en voor de rol die onze gemeente daarbij had. Waardering daarvoor en voor de pioniersrol die Wonen Midden-Delfland daarbij had. Dezelfde pioniersrol wil deze corporatie samen met het Groene Kruis op zich nemen als het gaat om het te realiseren Gezondheidscentrum in Maasland. De gemeentelijke rol moet dezelfde zijn als in Den Hoorn, faciliteren en stimuleren opdat er in 2011 een eerste paal kan worden geslagen voor dit fel gewenste en zeer noodzakelijke Maaslandse gezondheidscentrum. Graag verneem ik van het college wat de stand van zaken is. 2.3 Ondernemen in Midden-Delfland innovatief ondernemersschap Wij zijn blij met het ingezette beleid om de lokale economie te bevorderen, dit is goed voor het ondernemerschap in onze gemeente en voor de werkgelegenheid. Wij vinden het noodzakelijk de dienstverlening richting de ondernemers nog transparanter te maken en wij zien graag behoud en versterking van het ondernemersloket Dat laatste betekent dat de ambtelijke bezetting moet worden gecontinueerd en niet, zoals nu aangegeven, moet aflopen per 2012. Wij nodigen het college uit om hier in de richting van de begroting van 2012 een oplossing voor te vinden. Zoals we al jaren geleden hebben aangegeven vindt de PvdA een prijs voor innovatief ondernemerschap een must.de voorbeeldwerking die daarvan uitgaat is groot. Wij nodigen het college uit om samen met de branche, werk te maken van deze prijs en in het voorjaar van 2011 de uitreiking voor de eerste keer te plannen. 5
2.4 Groen en open Midden-Delfland parel tussen de steden Terecht een van de speerpunten van ons huidig beleid. Zonder ons open gebied is er geen Midden- Delfland dat door velen wordt gewaardeerd. In onze gemeente gaat het daarbij om een combinatie van particulier grondbeheer door de agrariërs en om beheer van de recreatie- en natuurgebieden door het Recreatieschap en natuurorganisaties. Het nieuwe regeerakkoord voorziet in forse bezuinigingen en ik verzoek het college dan ook aan te geven welke consequenties dit heeft voor ons gebied. Wat betekent dit bijvoorbeeld voor het onderhoud en beheer en wat betekent dit in financiële zin. In hoeverre zal er een extra financieel beroep op gemeenten worden gedaan? Kortom: de wolken worden dreigender. 2.5 De raad in Midden-Delfland. Efficiënt en doeltreffend In de begroting 2011 is een voorstel opgenomen m.b.t. de raad en de werkzaamheden. Duidelijk voor de PvdA is dat ook de raad zijn verantwoordelijkheid moet nemen en moet trachten goedkoper en efficiënter te gaan werken. Te vaak en te veel gaat het om detailvragen i.p.v. het besturen op hoofdlijnen. Ook de overmaat aan schriftelijke vragen zou beperkt moeten worden. Een goed voorbeeld hiervan zijn de technische vragen over deze begroting, het lijkt soms een wedstrijd wie de meeste vragen kan bedenken. Hoofdlijnen zijn ver te zoeken. Het voorstel echter om de vergaderingen allemaal in Maasland te houden is bij ons niet enthousiast ontvangen. De fractie- en commissievergaderingen de afgelopen jaren hebben laten zien dat er ook vanuit Den Hoorn en Schipluiden regelmatig burgers zijn die deze vergaderingen willen bijwonen en wij willen dat graag stimuleren. Een drempel opwerpen door volledig in Maasland te vergaderen heeft bij ons geen voorkeur. Bezuinigingen zouden, wat ons betreft, wel te vinden moeten zijn in efficiëntie en het aantal vergaderingen. Graag zien wij een voorstel voor het terugbrengen van drie commissie- en één presentatieavond naar twee volledige avonden (1x 2 commissies, 1x 1 commissie en 1 presentatie). Het informele samenzijn na afloop van de vergaderingen is wat ons betreft belangrijk, dat we daarbij onze eigen drankjes (geheel of gedeeltelijk) moeten betalen is voor de PvdA geen bezwaar. De rekenkamer is voor de PvdA fractie een onmisbaar instrument, al zien we ook wel dat we ook hierbij niet ontkomen aan bezuinigingen. Aangezien de rekenkamer zelf ruim 13.500 euro heeft begroot, stellen we voor het budget van 20.000 euro te verlagen naar dat bedrag. 6
3 Sluiting Wij zijn ons bewust van het feit dat sommige bezuinigen hard zullen aankomen in de maatschappij. Tevens zien we dat we hier en daar beperkt zijn in onze keuzes We hopen dat we met elkaar in staat zijn de pijn op een eerlijke manier te delen. Het stemt de fractie tot tevredenheid dat het college van burgemeester en wethouders de raad, ondanks de moeilijke situatie, een sluitende begroting heeft kunnen aanbieden. En wij zijn blij met ruime reserves. Hierdoor is ons weerstandsvermogen hoger dan verplicht. In 2011 en de jaren daarna staat onze gemeente voor grote uitdagingen. Bezuinigen, wat de PvdA betreft, zonder aantasting van sociale en maatschappelijk noodzakelijke ontwikkelingen. Met het coalitieprogramma hebben we de richting aangegeven, de kaders uitgezet en keuzes voor het lange termijnbeleid gemaakt. We hopen dit ook financieel kunnen realiseren en dat er betere (economische) tijden zullen komen, in een samenleving waar alle inwoners de wind weer in de rug zullen krijgen. Namens de PvdA Fractie- en burgerleden Elly de Jong-Hoogendoorn 7