LESSENSERIE MEDIAWIJSHEID klas 2 havo / vwo Giel van Schaijk Sandra Tromp Valentine van Dam 1
Mediawijsheid een zoektocht naar een overtuigende foto. Deze geschreven lessenserie is bestemd voor het vak mediawijsheid. De lessen vinden binnen school plaats. In de lessen wordt gewerkt aan mediawijs worden aan de hand van praktische opdrachten waarin de leerlingen zelf media maken. Modulebeschrijving Deze lessenserie is getiteld ' De lessen vallen binnen het vak MADIAWIJSHEID Voor klas 2 HAVO VWO, maximaal 17 leerlingen. De lessenserie betreft 3x 90 minuten. De lessen kunnen gegevens worden door de docenten uit de kunstsectie. Alle lessen kunnen gegeven worden in een lokaal met computers of laptops. Beamer/ digiboard moet in het lokaal aanwezig zijn. Evt. Camera s / mobieltjes. Kranten, stellingen, voorbeelden foto s, Spelregels Battle, beoordelingsformulier battles) De leerlingen hebben nodig: Aantekenblok en pen. Evt. Camera s / mobieltjes. Docent kan: Voorbeelden bespreken in klassengesprek Beeldelementen bespreken ( beeldtaal) Vaardigheden op computergebied, zowel met programma's als met het basisbeheer. 2. Leerdoelen De leerling leert bewuster kijken naar fotografie en de leerling maakt kennis met de keuzes die de fotograaf maakt. De leerling kan foto's uit het nieuws beoordelen op beeldtaal. De leerling kan vertellen over: de compositie het moment de setting / omgeving aandachtspunt / waar ligt de focus De leerling kan deze elementen toepassen in een eigen foto en verantwoorden waarom deze foto zo is gemaakt. De leerling wordt bewust van het feit dat foto's bewerkt kunnen zijn. 3. Bronnen voor de leerling Lesbrief A Beeldelementen fotografie + opdracht Lesbrief B Pixlr Lesbrief C Spelregels beeldbattle + beoordelingsformulier 1. Beginssituatie Leerlingen hebben/kunnen: basisvaardigheden computer. ( kunnen overweg met internet/ afbeeldingen zoeken etc.) Leerlingen herkennen het verschil tussen een amateur foto en een professionele foto. 4. Bronnen voor de docent Jeff Wall http://www.vpro.nl/programma/zomergasten/afleveringen/22708244/item s/23448045/ Foam http://www.foam.org/foam-amsterdam/education/school/secondaryeducation/whats-your-story 2
5. Korte beschrijving per les: Les 1: Bekijken introductie. ( journalist / keuzes) Oefening krantenkoppen. ( redactie) Beeldtaal verdieping ( Jeff Wall /Aarsman) Uitleg grote opdracht / verdelen groepjes en thema s. ( + Werkblad) - voorbereiden foto s ( op werkblad: onderzoek welke locatie, welk moment, welk onderwerp) - bespreken in de les Huiswerk: Foto s maken en vóór de volgende les mailen naar docent. Les 2: Terugblikken les 1 ( beeldtaal) aan de hand van zoekopdracht foto's van beamer + klassikaal bepreken. Huiswerk bespreken. Uitleg basisvaardigheden Pixlr ( op beamer) Aan de slag in Pixlr ( croppen, kleurbewerken, scherpte - werkblad B) Bespreken werk van die les, in hoeverre kun je foto's manipuleren op de computer. Groepsgesprek. Les 3: Voorbespreking demonstreren spelregels beeldbattle groepjes krijgen voorbereiding en oefentijd ( adhv ( reflectie) werkblad. Beschrijving/ verantwoording gemaakt werk ) Battle!!!!!! Verkiezing beste battle groepje 3 6. Beschrijf materialen en faciliteiten: - Groot lokaal met computers - pen en papier - camera s ( zoombaar) - lokaal met beamer - lesbrief A B C - reflectieformulier - battle briefjes 7. Voorwaarden/eisen In groepjes van 2 max 3 lln. Groepje maakt plan: de compositie het moment, wat gebeurde ervoor wat erna. de setting / omgeving aandachtspunt / waar ligt de focus Bewaard min. 20 foto s. Maakt hieruit selectie van 6 ( waarin een brede selectie is te zien waarin wordt geëxperimenteerd met bovenstaande criteria). Minimaal 1 foto moet bewerkt en gemanipuleerd zijn. De laatste foto in de beeldbattle moet gemanipuleerd zijn. De leerling verantwoordt zijn foto. Overtuigt publiek van hun standpunt tijdens de beeldbattle. 8. Beoordelingscriteria De leerling kan: Bewuste keuzes te maken t.a.v. de compositie, het moment, de setting / omgeving en het aandachtspunt / waar ligt de focus. De leerling laat minimaal 3 bewerkingen zien in 1 foto. Leren denken in voor en tegenstanders positie. Criterium: Groep laat een weloverwogen serie van 6 foto s zien Waarin lln aantoont dat fotobewerking de inhoud kan veranderen of benadrukken.
9. Draaiboek per les Lessenserie: Lesonderdeel subdoel Werkvorm bij Leeractiviteit subdoel deelnemer Les 1 - inleiding beeldtaal Paarden van Marrum foto s Energizer: Verdieping taal van beeldredactie. beeld Collegetje Jeff Wall Introduceren keuzes van fotograaf Instructie. Opdracht Helderheid verschaffen over opdracht - Verdelen stellingen beeldredactie ( zie lesbrief) per groep plan van aanpak Beeld battle Jeff Wall demonstreren vs Cartier Breson eindopdracht Denken, delen, ddu uitwisselen. Kaartspel In groepje foto s analyseren en selecteren klassengesprek Meekijken, meedenken en reageren - lesbrief lezen -Concentreren, - dan klass. opheldering bespreken vragen groepsoverleg/ - overleggen / bespreken / brainstormen / schetsen college - beoordelen (welke foto wint) Doceeractiviteit docent Media Tijd Demonstr. Foto beamer 2 min. ontleden begeleiden/ (bestaande 10 min enthousiasmeren foto s school) tevens administratie Klassikaal doceren beamer 5 min Instrueren Lesbrief A 5 min. Beamer 5 min - groepslijst Begeleiden / -Lesbrief A 10 min stimuleren / enthousiasmeren Schizofreen beeld Beamer ( 5 min battle. powerpoint) Op onderzoek - fotograferen op locatie In groepjes zelfstandig Plannen huiswerk en groepsplanning Vertegenwoordig evalueren er per groep presenteren - fotograferen / samenwerken / poseren etc. - laatste suggesties aandragen - in lokaal groepen ontvangen Digitale camera s 30 min - overleg - gesprek leiden - 10 min
Les 2 Terugblikken les 1 De 4 onderdelen voor Lesbrief Herkennen van klassikaal de lesstof Beamer 14min een goede foto herder denken delen beeldtaal in een doornemen uit les 1 kunnen formuleren. uitwisselen foto. aan de hand van ppp + bespreken Huiswerk bespreken Huiswerk op orde Checklist afvinken 1min hebben Beeldmanipulatie Wat is manipuleren Film dove meisje 15min Basisvaardigheden Pixlr Werken in Pixlr Bespreken 6 foto's a.d.h.v. Beeldaspecten. Concentreren Klassikaal Programma het programma Beamer, 5min lesgeven leren kennen demonstreren. Lesbrief B Foto's leren bewerken in het programma pixlr Zelfstandig werken achter de computer Programma bedienen Bewust zijn van Klassikaal Wanneer levert fotobewerking lesgeven een bewerkte Groepsgesprek foto een beter beeld op. individueel helpen, 6 foto's groepen bekijken Computers 45min klassikaal vertellen 10 min bij de foto's.
Les 3 Introductie les en -planning van de les -klassikaal -planning van de les 10min beeldbattle overbrengen lesgeven overbrengen -uitleggen hoe de -uitleg geven over de beeldbattle in zijn werk beeldbattle gaat Voorbereiden -samenwerken -zelfstandig in -presentatie -ondersteuning bieden Computers, 30min beeldbattle -huiswerk op orde groepjes werken maken lesbrief C -presentatie maken -denken delen -samenwerken doen -mening leren formuleren -leren overtuigen Intro beeldbattle -spelregels uitleggen -klassikaal -begrijpen -uitleg geven 5min -beoordelings formulier formulier spelregels en formulier doornemen Beeldbattle -bewust zijn van hoe je -presentatie -presenteren -debat en beoordelings -beamer 40min beeldbewerking kan -debat -debatteren proces begeleiden inzetten. -beoordelings -beoordelen -presenteren formulier -overtuigen -formuleren -beoordelen Afronden -reflecteren -groepsgesprek -feedback geven -gesprek leiden 5min -terugkijken 10. STELLINGEN 1. Op onze school zitten alleen chagrijnige mensen. 2. Het schoolplein is altijd schoon. 3. Op onze school rookt niemand. 4. Op school drinkt iedereen 2 blikjes energiedrank per dag om goed te presteren. 5. De lokalen zijn modern ingericht. 6. Het is onveilig in de lessen op school. 7. De docenten kleden zich naar de nieuwste mode.
Lesbrief A Niemand twijfelt aan een foto. Een foto zegt meer dan duizend woorden. Maar hoe zorg je ervoor dat iedereen dezelfde woorden leest in een foto? Je zult leren dat een afbeelding een eigen taal heeft. Beeldtaal. DE OPDRACHT Deze opdracht werkt toe naar een heuse beeld-battle. Dit is een debat waarin voor en tegenstanders het publiek proberen te overtuigen van hun gelijk. In een gebruikelijk debat gebeurt dit met woorden maar in een beeld-battle doe je dit met beeld!!!! De onderwerpen in deze beeldbattle komen van onze eigen school. Er speelt hier van alles en iedereen heeft daar wel een mening over. Elke groep (3 personen) krijgt over een van deze onderwerpen een stelling opgedragen. Het ligt ook al vast of je het met zo n stelling eens of oneens moet zijn. Er zal ook een ander groepje in de klas zijn met hetzelfde onderwerp. Zij zijn jullie tegenstanders in de beeld-battle. Elke groep gaat foto s maken om hun standpunt te verduidelijken. Het doel is dat jullie foto s zo duidelijk en veelzeggend zijn dat jullie het publiek helemaal overtuigen van jullie standpunt. Een voorbeeld van zo n stelling is: De docenten op school zijn modern en helemaal bij-de-tijd. Als jullie het hier mee eens (moeten) zijn dan bedenken jullie hoe je dit kunt aantonen in een foto. Je zoekt natuurlijk de juiste docenten. Deze docenten moeten natuurlijk ook zo in beeld worden gebracht dat ze modern overkomen. Het moet natuurlijk wel een beetje écht en overtuigend zijn. Stap 1: VOORWAARDEN Denk eerst goed na over de inhoud van je foto s: Wie ( welke docenten/leerlingen/objecten breng je in beeld) Wat ( hoe breng je ze in beeld. Wat doen ze) Waar ( op welke plaats beeld je ze af) Wanneer ( op welk moment word de foto gemaakt) Geef met je groep antwoorden op deze vragen in je aantekenschrift.
Stap 2: INHOUD Bedenk daarnaast ook hóe deze inhoud in beeld wordt gebracht. Schrijf bij ieder onderdeel het antwoord in je kladschrift. Compositie De fotograaf maakt voordat er een foto gemaakt wordt een keuze. Wat laat je zien, wat niet? Waar zoom je op in? Hoe kan de betekenis van een foto bepaald worden door de keuze van de fotograaf? Momentkeuze Op het moment dat de fotograaf de knop in drukt wordt iets voor eeuwig vastgelegd. Waarom kiest een fotograaf ervoor om juist dit moment te vereeuwigen? Als er 1 foto uit een serie foto s wordt gehaald, wordt er ook een keuze gemaakt voor 1 beeld boven de andere beelden. Waarom wordt er voor dit ene beeld gekozen? Setting De omgeving van een foto kan bewust gekozen, geensceneerd of toevallig zijn. Het ligt meestal aan het soort fotografie. Bij journalistieke fotografie is de omgeving geen focuspunt en gaat het om de mensen of gebeurtenissen die gefotografeerd worden. Er zal hier dus geen sprake zijn van een geensceneerde omgeving. Focus Dit is het deel van de foto waar de aandacht naar tor wordt getrokken. Meestal is dit aandachtspunt het hoofdonderwerp van de foto. De fotograaf kan de aandacht vestigen door op een onderdeel scherp te stellen. Maar ook door de belichting kan een onderdeel extra opvallen.
Stap 3: BEELDTAAL VAN EEN FOTO Jullie krijgen een aantal voorbeeld foto s te zien. Jullie gaan de foto s bekijken op inhoud. Om deze inhoud te bepalen stellen we de volgende vragen: Wie of wat zien we afgebeeld. Wat doen ze of wat gebeurt er op de foto. Waar speelt het zich af. Wanneer is deze foto gemaakt. Naast deze vragen verdiepen we ons nu ook in de beeldtaal en gaan we ons afvragen hoe deze inhoud door de foto wordt overgedragen. We verplaatsen ons in de schoenen van de fotograaf: Waarom heeft de fotograaf juist dit laten zien. ( wat laat de fotograaf vooral niet zien?) Waarom van af dit standpunt? Hoe zou het eruit zien vanaf links, rechts, boven etc. Waarom heet de fotograaf bepaalde delen benadrukt en andere delen niet? Waarop is scherp gesteld. Waarom is juist nu afgedrukt. Wat gebeurt er voor en na het moment?
Lesbrief B INSTUCTIE PIXL.NL STAP 1 Ga naar http://pixlr.com/ Programma openen Je krijgt het openingsscherm te zien. Klik op open image editor. Je krijgt nu het openingsscherm van het programma te zien. Klik op Open afbeelding van computer. Selecteer je foto. STAP 2 Foto draaien Je foto staat in het scherm open. Staat de foto gedraaid kies dan via: beeld canvas 90º rechtsom draaien / linksom draaien.
STAP 3 Uitsnede maken Klik op het volgende symbool (uitsnijgereedschap) Selecteer het gedeelte van de foto dat je graag uit wilt snijden. Klik op enter om de uitsnede definitief te maken. STAP 4 Kleurbewerking Ga naar Aanpassingen Experimenteer hier met de verschillende opties. Kijk onder anderen wat er gebeurt bij: Helderheid en contrast Tint en verzadiging Color balance Belichting STAP 5 Beeldaanpassing Ga naar Filter Experimenteer hier met de verschillende opties. Kijk onder anderen wat er gebeurt bij: Vervagen Verscherpen Onscherp maskers STAP 6 Opslaan Ga naar: Bestand Bewaren Geef het bestand de volgende naam: Zorg dat het formaat goed staat. Kies OK Zoek je eigen map via de public op leerling HD Kies BEWAAR
Bijlage les 2. Klassikaal bespreken foto's beeldaspecten
Lesbrief C