Nationaal Gevangenismuseum
|
|
- Adriana Segers
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Nationaal Gevangenismuseum Gevangen in beeld Groep 8 Thema-overzicht
2 Thema-overzicht Gevangen in beeld Groep 8 Gevangenismuseum Kern van het thema Als je iets fout doet, krijg je straf. Onze gevangenissen zitten vol met afgestraften. Er hangt een waas van spanning en mystiek om hen heen. We zien ze op tv, in series en films. Het nieuws besteedt aandacht aan geruchtmakende rechtszaken. Bij gevangenen denken we al snel aan gevaarlijke criminelen, stoere mannen met tattoos Maar wat voor mensen zitten er eigenlijk achter de deur? Klopt ons beeld van gevaarlijke boeven met de werkelijkheid? En hoe ziet het leven in de gevangenis eruit? Leef je er op water en brood of heb je er net zo n lui luxeleventje als in een hotel? Hoe zou het voelen om langere tijd opgesloten te zijn? Leerlingen onderzoeken hun (voor)oordelen en aannames en vormen zich gaandeweg een beeld van hoe het werkelijk zit. De onderzoeksvraag die in deze lessenserie centraal staat is dan ook: hoe bepalen beelden onze vooroordelen en aannames? Deze vraag wordt als volgt uitgewerkt: Les 1 In deze les onderzoeken de leerlingen hun beeld van gevangenissen en gevangenen en in hoeverre dat overeenkomt met de realiteit. Daarna inventariseren leerlingen in groepjes welke ideeën en meningen zij erop na houden m.b.t. gevangenen, gevangenissen en (gevangenis)straf; dit leggen zij vast in hun portfolio. Aan de hand van een aantal stellingen discussiëren de leerlingen in groepjes over de onderwerpen en denken zij na op welke wijze hun beeldvorming tot stand is gekomen. Vervolgens werken zij met onderzoeksvragen en gaan zij individueel of in tweetallen op zoek naar de antwoorden op internet. De gevonden informatie presenteren ze aan het einde van de les aan de klas. Les 2 Deze les staat in het teken van het kijken naar en het interpreteren van beelden. Beelden beïnvloeden elkaar. Een foto van een fruitschaal krijgt een specifieke betekenis wanneer deze getoond wordt naast een foto van een ondervoed kind. De betekenis verandert wanneer de fruitschaal naast een afbeelding van een schilderij met fruitschaal wordt getoond. Aan het begin van deze les kijken de leerlingen klassikaal naar een aantal tweeluiken. Ze zien hoe de beelden waaruit de werken bestaan onze interpretatie beïnvloeden als zij enkel of in samenhang worden getoond. Dit leren zien en onder woorden brengen, oefenen zij vervolgens in tweetallen. De les kan worden afgesloten met een extra (drama) opdracht: het maken van een tweedelig tableau vivant. Les 3 De leerlingen hebben zich in de eerste les verdiept in wat het inhoudt om gevangen te zijn en zij hebben kennisgemaakt met de sturende werking van beelden. Dit laatste hebben zij in de tweede les verder onderzocht. In de derde les houden de leerlingen zich bezig met de vraag hoe zij hun eigen, zich nog vormende, visie over gevangenis (gevangenen, gevangenschap, gevangenisstraf) zouden kunnen vertalen in beeld. De les begint met een uitleg van de eindopdracht: het maken van een fotografisch tweeluik, zodat de leerlingen zich al bezig kunnen houden met de vraag wat zij zouden willen uitbeelden. In hun portfolio komt een zelfgeschreven elfje of haiku over het onderwerp. De les wordt afgesloten met korte presentaties van ieders gedichtje en eerste ideeën m.b.t. het tweeluik. 2
3 Les 4 Deze les brengen de leerlingen een bezoek aan het Gevangenismuseum. Hier komen zij meer te weten over de verschillende ideeën die er in de loop van de geschiedenis zijn geweest over het straffen en opsluiten van mensen. Ook ervaren zij hoe het is om in een echte gevangenis te zijn. Het beeld van hoe het werkelijk zit wordt zo steeds duidelijker. De leerlingen gaan op zoek naar beelden die voor hen hun gevoel/mening over gevangenen/gevangenis uitdrukken en fotograferen deze. De rondleidingen zijn in handen van de museummedewerkers. De instructie en begeleiding van het fotograferen is in handen van de leerkracht/begeleider. Les 5 Deze les maken de leerlingen een definitieve keuze voor het onderwerp van hun tweeluik. Ze kiezen uit hun foto s de twee die het best passen bij hun visie op gevangenschap, leggen hun keuzes en motivatie vast op het werkblad en bewerken de foto s met een eenvoudig bewerkingsprogramma op internet. Vervolgens verwerken de leerlingen deze foto s in een tweeluik. Dit deel van de opdracht is voor deze les op twee verschillende manieren uitgewerkt, afhankelijk van de mogelijkheid om de foto s van de leerlingen op school af te drukken. Een (verkleinde) kopie van het werkstuk komt in het portfolio. Ter afsluiting presenteren de leerlingen hun werkstukken met een korte mondelinge toelichting, waarop anderen kunnen reageren. Vakoverstijgende aansluiting Wereldoriëntatie Burgerschapsvorming: wie zitten er in onze gevangenissen en hoe kijken we tegen hen aan? Aansluiting bij de bestaande voorlichting die alle leerlingen krijgen van het preventie- en adviesteam over alcohol- en drugsverslaving, afkicken, bureau Halt en veroordelingen. Aandacht voor waarden en normen, respect, stelen, andermans spullen heel laten, straffen. Gebruik de bijbehorende Soemo-kaarten. Taal Mondeling (onder woorden brengen wat je ziet, discussiëren, presenteren) en schriftelijk (onderzoeksvragen, gedicht). Beeldende vorming De kinderen fotograferen en verwerken twee foto s in een tweeluik. Kerndoelen Kerndoel 2: De leerlingen leren zich naar vorm en inhoud uit te drukken bij het geven en vragen van informatie, het uitbrengen van verslag, het geven van uitleg, het instrueren en bij het discussiëren. In les 1 t/m 5 werken de leerlingen regelmatig samen in groepjes, ze discussiëren, bedenken onderzoeksvragen en verwerken informatie. Op verschillende momenten geven zij korte presentaties voor de hele klas. Kerndoel 3: De leerlingen leren informatie te beoordelen in discussies en in een gesprek dat informatief of opiniërend van karakter is en leren met argumenten te reageren. In les 1 t/m 5 worden leerlingen aangemoedigd hun mening te geven over het onderwerp gevangenis en over de beelden die ze te zien krijgen. Ze worden uitgenodigd hun mening te ondersteunen met argumenten en zich kritisch op te stellen ten aanzien van de informatie die zij krijgen, zowel van elkaar als van de rondleider in het museum. Kerndoel 4: De leerlingen leren informatie te achterhalen in informatieve en instructieve teksten, waaronder schema s, tabellen en digitale bronnen. De leerlingen zoeken in les 1 en les 3 informatie over het onderwerp gevangenis/gevangenen en 3
4 over het Gevangenismuseum. Dit verwerken zij tot korte presentaties voor de hele klas. Elementen: informatieve, instructieve en betogende teksten in boeken, tijdschriften, folders en op internet; naslagwerken, waaronder in ieder geval woordenboeken, encyclopedieën, reisgidsen, atlassen, internet. Kerndoel 54: De leerlingen leren beelden, taal, muziek, spel en beweging te gebruiken, om er gevoelens en ervaringen mee uit te drukken en om er mee te communiceren. In alle lessen komen leerlingen in aanraking met de sturende kracht van beelden. In les 3 is er aandacht voor de verschillende beeldaspecten en in les 3 t/m 5 voor fotografie en fotograferen. Kerndoel 55: De leerlingen leren op eigen werk en dat van anderen te reflecteren. In les 5 reflecteren de leerlingen op hun eigen product en werkproces en dat van groepsgenoten; ze onderbouwen hun eigen mening met argumenten. Kerndoel 56: De leerlingen verwerven enige kennis over en krijgen waardering voor aspecten van cultureel erfgoed. Tijdens les 1 t/m 5 komen waarden en normen aan de orde, evenals elementen uit de beeldcultuur (waaronder reclame). In het museum komen de leerlingen in aanraking met objecten en gebouwen uit het verleden. Basistalenten Les 1: talent, sociaal talent en cognitief talent. De leerlingen wisselen in groepjes meningen en ideeën uit over gevangenschap en onderzoeken de juistheid van hun aannames. Daarbij doen zij kennis op over het leven in een gevangenis. Ze werken samen aan een presentatie van hun onderzoek. Les 2: talent, cognitief talent, creatief talent en sociaal talent. De leerlingen doen kennis op over verschillende beeldaspecten die een fotograaf tot zijn beschikking heeft om iets uit te drukken en brengen onder woorden wat zij waarnemen. Zij drukken een gevoel uit in een drama-opdracht waarin zij samenwerken. Les 3: talent en creatief talent. De leerlingen denken na over de eindopdracht en schrijven een gedichtje (haiku of elfje) over het onderwerp. Les 4: talent, communicatief talent en creatief talent. Leerlingen doen kennis op over het leven in de gevangenis, vroeger en nu, en toetsen dit aan wat zij zelf al weten. Ze gaan op zoek naar beelden die hun eigen visie vertegenwoordigen en maken hiervan foto s ten behoeve van de eindopdracht. Les 5: Creatief talent, sociaal talent en communicatief talent. De leerlingen maken hun eindwerkstuk waarin ze laten zien wat hun visie is op het leven in de gevangenis, en presenteren dit aan elkaar. Tijdens de presentatie reflecteren zij op hun eigen werk en op dat van anderen. 4
5 Tijd Lesdoelen Leerdoelen Basistalenten 1. Boeven in beeld kijken naar een reclamefilmpje en worden zich bewust van de sturende werking van beelden; inventariseren hun beelden bij en mening over het onderwerp gevangenis/gevangensch ap en leggen deze vast in hun portfolio; achterhalen hoe hun beeldvorming tot stand is gekomen; werken met onderzoeksvragen en gaan op zoek naar de antwoorden geven een korte presentatie van hun bevindingen. kunnen uitleggen hoe gebruik van kleur, lichaamshouding, sfeer, opbouw en ordening van beelden van invloed zijn op de interpretatie van een boodschap; reflecteren op de begrippen straf, gevangenis, gevangen zijn en gevangenen en kunnen hun mening hier omtrent verwoorden; verwerven een realistische kijk op gevangenen en het leven in de gevangenis; kunnen en durven hun mening bijstellen na het verkrijgen van informatie via verslagen, internet en medeleerlingen. Sociaal = 3 Bekijken en bespreken klassikaal foto s. Analyseren in tweetallen een aantal tweeluiken en vertellen hierover aan de rest van de klas. Maken in tweetallen een tweedelig tableau vivant en laten dit aan de klas zien. kennen de termen tweeluik, contrast en overeenkomst; herkennen beeldaspecten in foto s en kunnen deze benoemen; begrijpen dat beelden een belangrijke bijdrage leveren aan onze beeldvorming en dat onze interpretatie van beelden niet altijd juist hoeft te zijn; zijn in staat om vormen van emotie uit te beelden in de klas; kunnen een tableau vivant maken en daarin samenhang laten zien tussen twee opeenvolgende scenes. Creatief Sociaal 3. Bajespoëzie bereiden zich voor op het bezoek aan het Gevangenismuseum; hebben een indruk van het Gevangenismuseum en wat daar te zien is; Creatief 5
6 bereiden zich voor op de fotografieopdracht die zij daar gaan uitvoeren; maken een haiku of een elfje over hun onderwerp. ontwikkelen eerste ideeën voor hun tweeluik; hebben hun gevoel m.b.t. het onderwerp in een haiku of een elfje verwoord; weten waar ze op moeten letten bij het maken van een foto. 4. Klik in de lik krijgen een rondleiding door het Gevangenismuseum; ervaren de sfeer en uitstraling van een authentieke gevangenis; voeren de foto-opdracht uit. 5. In beeld gevangen bewerken de gemaakte foto s en verwerken deze in een tweeluik; presenteren hun eigen werk en bespreken dat van elkaar. evalueren de lessenserie en het geleerde. nemen kennis van de geschiedenis van gevangenissen vanaf 1600 tot nu; kunnen verschillen noemen tussen gevangenissen vroeger en nu; toetsen hun eerder opgedane kennis en ideeën over het gevangeniswezen en verwerven een realistisch beeld van hedendaags gevangenschap; zijn in staat passende beelden te vinden bij hun voorgenomen uitwerking van de foto-opdracht. zijn in staat om een idee vorm te geven in beeld; kunnen overweg met een eenvoudig fotobewerkingsprogram ma; kunnen twee foto s verwerken tot een eindproduct; brengen hun werkproces en ideeën onder woorden en kunnen hun keuzes motiveren; kunnen het werk van anderen beoordelen en hun mening onder woorden brengen; kunnen hun eigen proces over beeldvorming en het bijstellen ervan onder woorden brengen; kunnen omgaan met kritiek. Creatief Sociaal 6
7 7
Museum De Buitenplaats Kijken is een kunst
Museum De Buitenplaats Kijken is een kunst Groep 5 Thema- overzicht Thema- overzicht Kijken is een kunst Groep 5 Museum De Buitenplaats Kern van het thema Mensen laten graag iets van zichzelf aan anderen
Nadere informatieNationaal Gevangenismuseum Gevangen in beeld
Nationaal Gevangenismuseum Gevangen in beeld Groep 8 Les 1. Boeven in beeld Les 1. Boeven in beeld Nationaal Gevangenismuseum Groep 8 120 minuten Samenvatting van de les De les begint met een klassikaal
Nadere informatieDrents Archief. Het meisje met de hoepel. Groep 2 Thema-overzicht
Drents Archief Het meisje met de hoepel Groep 2 Thema-overzicht Thema-overzicht Het meisje met de hoepel Groep 2 Drents Archief Kern van het thema Een beeld vertelt een verhaal. Om het verhaal te kunnen
Nadere informatieNationaal Gevangenismuseum
Nationaal Gevangenismuseum Gevangen in beeld Groep 8 Les 3. Bajespoëzie Les 3 Bajespoëzie Nationaal Gevangenismuseum Groep 8 75 minuten (langer met uitbreiding) Samenvatting van de les In de derde les
Nadere informatieDrents Museum. Wat als de stoel van meneer Rietveld kon praten? Groep 3 Thema-overzicht
Drents Museum Wat als de stoel van meneer Rietveld kon praten? Groep 3 Thema-overzicht Thema-overzicht Drents Museum Groep 3 Essentie van het thema Beeldcultuur kan omschreven worden als een maatschappelijke
Nadere informatieTheater/Bioscoop De Nieuwe Kolk
Theater/Bioscoop De Nieuwe Kolk Reclame maken, doe je zo! Groep 6 Thema-overzicht Thema-overzicht Reclame maken, doe je zo! Groep 6 Theater/Bioscoop De Nieuwe Kolk Kern van het thema Het thema Functies
Nadere informatieNationaal Gevangenismuseum
Nationaal Gevangenismuseum Gevangen in beeld Groep 8 Les 5. In beeld gevangen Les 5. In beeld gevangen Nationaal Gevangenismuseum Groep 8 120 minuten Samenvatting van de les Deze les maken de leerlingen
Nadere informatieLESMATERIAAL. Groep 7/8. Lessuggesties ter voorbereiding op het museumbezoek
LESMATERIAAL Lessuggesties ter voorbereiding op het museumbezoek Suggestie 1 Klassengesprek Vertel dat u binnenkort met de leerlingen een bezoek zal brengen aan het Gevangenismuseum in Veenhuizen en dat
Nadere informatieNationaal Gevangenismuseum
Nationaal Gevangenismuseum Gevangen in beeld Groep 8 Les 4. Klik in de lik Les 4. Klik in de lik Nationaal Gevangenismuseum Groep 8 2,5 uur Samenvatting van de les Deze les brengen de leerlingen een bezoek
Nadere informatieHET KLOKHUIS ZOEKT ONTWERPERS. Handleiding docent
HET KLOKHUIS ZOEKT ONTWERPERS Handleiding docent Inhoudelijke informatie Leeftijd Inzenddatum Tijdsindicatie Groep 6, 7, 8 basisonderwijs Uiterlijk 19 december 2014. Tenminste 6 uur. Te verdelen over meerdere
Nadere informatieDans & drama o.b.s. De Eiber Dedemsvaart Januari 2015
Dans & drama o.b.s. De Eiber Dedemsvaart Januari 2015 Inleiding 2 INLEIDING DANS Leerlingen in het basisonderwijs dansen graag. Het sluit aan bij hun natuurlijke creativiteit, fantasie en bewegingsdrang.
Nadere informatieHandleiding leerkrachten. Eigen strip maken. Kerndoelen: Taal en ict 1x per week 4 tot 5 weken
Handleiding leerkrachten Eigen strip maken Doelgroep: Vak: Duur: Midden/bovenbouw Taal en ict 1x per week 4 tot 5 weken Inhoud: Het project wordt uitgevoerd tijdens de taallessen die ingeroosterd zijn.
Nadere informatieTijd Activiteit Leerling Activiteit Docent Hulpmiddelen Opening Het IOP met persoonlijke leerdoelen (opnieuw) bespreken.
Werken met de Cirkel van Ontwikkeling Les 1: Introductie Cirkel van Ontwikkeling. Beginsituatie De leerlingen weten wat persoonlijke leerdoelen zijn en wat een IOP is. Leerdoelen Na de les kent de leerling
Nadere informatieSLO-kerndoelanalyse Alles-in-1/Alles apart. Uitgeverij Alles-in-1
SLO-kerndoelanalyse Alles-in-1/Alles apart Uitgeverij Alles-in-1 Stichting leerplanontwikkeling (SLO), Enschede 2 maart 2010 Alle rechten voorbehouden. Mits de bron wordt vermeld is het toegestaan om zonder
Nadere informatieSLO-kerndoelanalyse Alles-in-1/Alles apart. Uitgeverij Alles-in-1
SLO-kerndoelanalyse Alles-in-1/Alles apart Uitgeverij Alles-in-1 Stichting leerplanontwikkeling (SLO), Enschede 2 maart 2010 Alle rechten voorbehouden. Mits de bron wordt vermeld is het toegestaan om zonder
Nadere informatieLeerlijn domein mondelinge taalvaardigheid
Leerlijn domein mondelinge taalvaardigheid Kerndoelen: 1. Leerlingen leren informatie te verwerven uit gesproken taal. Ze leren tevens die informatie mondeling (of schriftelijk) gestructureerd weer te
Nadere informatieOriëntatie: Samen Scholen Beeldende Kunsteducatie. Helma Molenaars en Grada Buren.
Oriëntatie: Het doel van deze lessenserie is: bestaande foto s zoeken met een eigen verhaal erbij. Dan gaan jullie mensen deze fotoserie voorleggen en vragen welk verhaal zij erin zien. Tot slot gaan jullie
Nadere informatieDrents Museum. Wat als de stoel van meneer Rietveld kon praten? Groep 3 Les 1 Pratende dingen
Drents Museum Wat als de stoel van meneer Rietveld kon praten? Groep 3 Les 1 Pratende dingen Les 1 Pratende dingen Samenvatting van de les Deze les is de eerste van vier lessen over beeldcultuur. Tijdens
Nadere informatieMuseum De Buitenplaats Kijken is een kunst
Museum De Buitenplaats Kijken is een kunst Groep 5 Les 1 Ik en mijn selfie Les 1 Ik en mijn selfie Samenvatting van de les De kinderen kijken naar een selectie portretten waaronder selfies. Ze analyseren
Nadere informatieDATplus. Kerndoelanalyse SLO
DATplus Kerndoelanalyse SLO September 2014 Verantwoording 2014SLO (nationaal expertisecentrum leerplanontwikkeling), Enschede Mits de bron wordt vermeld, is het toegestaan zonder voorafgaande toestemming
Nadere informatieLESPLANNEN GS-HOLOCAUST
LESPLANNEN GS-HOLOCAUST 1. ophalen kennis Jodenvervolging / Nederland tijdens de Tweede Wereldoorlog / pers in oorlogstijd 2. ophalen kennis argumenteren Les in reeks (nr): 1 Vooraf: uitdelen leerlingen
Nadere informatie2011 SLO (nationaal expertisecentrum leerplanontwikkeling), Enschede
Taalfontein Kerndoelanalyse SLO Juli 2011 Verantwoording 2011 SLO (nationaal expertisecentrum leerplanontwikkeling), Enschede Alle rechten voorbehouden. Mits de bron wordt vermeld is het toegestaan om
Nadere informatieTaal in beeld/ Spelling in beeld (tweede versie) Kerndoelanalyse SLO
Taal in beeld/ Spelling in beeld (tweede versie) Kerndoelanalyse SLO Oktober 2015 Verantwoording 2015 SLO (nationaal expertisecentrum leerplanontwikkeling), Enschede Mits de bron wordt vermeld, is het
Nadere informatieTaal in beeld Spelling in beeld
Taal in beeld/ / Spelling in beeld Kerndoelanalyse SLO Juli 2011 Verantwoording 2011 SLO (nationaal expertisecentrum leerplanontwikkeling), Enschede Alle rechten voorbehouden. Mits de bron wordt vermeld
Nadere informatieNederlands. Mondeling onderwijs
Nederlands Mondeling onderwijs - Kerndoel 1: De leerlingen leren informatie te verwerven uit gesproken taal. Ze leren tevens die informatie, mondeling of schriftelijk, gestructureerd weer te geven. Gebruik
Nadere informatieKo observatielijst/ Kern(tussen)doelen TULE SLO Van November 2006
1 Ko observatielijst/ Kern(tussen)doelen TULE SLO Van November 2006 Mondeling onderwijs Kerndoel 1 Kerndoel 2 Kerndoel 3 Schriftelijk onderwijs Kerndoel 4 Bijlage kerndoel 4 leestechniek Kerndoel 5 Kerndoel
Nadere informatieZin in taal/ Zin in spelling tweede editie
Zin in taal/ Zin in spelling tweede editiee Kerndoelanalyse SLO Juli 2011 Verantwoording 2011 SLO (nationaal expertisecentrum leerplanontwikkeling), Enschede Alle rechten voorbehouden. Mits de bron wordt
Nadere informatieMedia & het Lichaam Lessenserie 70 Years old, so what?!
Media & het Lichaam Lessenserie 70 Years old, so what?! Docentenhandleiding doelgroep duur 4 havo, vwo 6 klokuren Inleiding Ouderdom en schoonheid, hoe verhouden die twee zich? Als je jong bent, heb je
Nadere informatieHOERA, een meisje Ondertitel: Analyseren
HOERA, een meisje Ondertitel: Analyseren 1. Inleiding Aan de hand van een concept cartoon verdiepen leerlingen zich in de vraag hoe het komt dat een meisje een meisje is. Een concept cartoon is een visuele
Nadere informatieWORKSHOP LEERLIJNEN. Dag van de Cultuureducatie: workshop leerlijnen
WORKSHOP LEERLIJNEN Welkom en inleiding Wat is een leerlijn? Voorbeelden en achtergronden van leerlijnen cultuuronderwijs Leerlijnen in Flevoland: KIDD en De Culturele Haven Hoe bouw je een leerlijn? WORKSHOP
Nadere informatieIntegratie. Wat weten we over nieuwkomers? 3 VMBO. docentenhandleiding
Integratie Wat weten we over nieuwkomers? 3 VMBO docentenhandleiding Colofon Deze lessen zijn gemaakt in opdracht van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS). Realisatie: Codename Future: www.codenamefuture.nl
Nadere informatieWillibrordus: cultuur in ons hart
1. Willibrordus: cultuur in ons hart De huidige maatschappij vraagt om creatieve burgers die nieuwe ideeën kunnen bedenken en uitwerken. Daarom mag je op de Willibrordus door spelen wijs(er) worden! Kom
Nadere informatieOptische illusie en gezichtsbedrog
Start Hoe gaan het doen Wat gaan klaarleggen Betekenis of Hoe vergroten hun Wat is rol bij deze Optische illusie en gezichtsbedrog We denken met de leerlingen na over optische illusie en gezichtsbedrog.
Nadere informatieLesbrief Op zolder bij oma Aletta
Lesbrief Op zolder bij oma Aletta Inhoud: Inleiding Algemene informatie Opbouw van de les Voorbereiding en lestips Op zolder bij oma Aletta Iedereen heeft wel eens gehoord van Aletta Jacobs, maar weinig
Nadere informatieKlas in bedrijf. Werkbladen. Belang logistiek voor bedrijf. Peter Hantson. Opleiding secundair onderwijs Vakgroep Techniek (TE)
Klas in bedrijf www.klasinbedrijf.be Werkbladen Techniek in de klas - Virtueel bedrijfsbezoek Film: Bedrijf en logistiek proces 1 Belang logistiek voor bedrijf Peter Hantson 2013 2015 Dit materiaal is
Nadere informatieStaal. Kerndoelanalyse SLO
Staal Kerndoelanalyse SLO oktober 2014 Verantwoording 2014SLO (nationaal expertisecentrum leerplanontwikkeling), Enschede Mits de bron wordt vermeld, is het toegestaan zonder voorafgaande toestemming van
Nadere informatieBodyclap. Make the Music with your body
Bodyclap Make the Music with your body 1 Colofon Inhoud en samenstelling Patrick Couwenberg van 4XM www.workshopstartpagina.nl info@workshopstartpagina.nl 2 Bodyclap Inleiding In deze leuke en stoere workshop
Nadere informatieMUSEUM. (voorbereiden en openen)
MUSEUM (voorbereiden en openen) Lestitel: Museum (voorbereiden en openen) Leerdomein: muzische vorming Lesduur: te bepalen door de leerkracht (hangt af van de beginsituatie) Leerplandoelen Leerplan wereldoriëntatie
Nadere informatieDURVEN ZIEN ERVAREN DELEN HET CREATIEF PROCES IN 5 DISCIPLINES
DURVEN ZIEN ERVAREN DELEN HET CREATIEF PROCES IN 5 DISCIPLINES WENSEN / VERWACHTINGEN Deel met je buurman/buurvrouw Wie ben je? Waar kom je vandaan? Wat kom je halen? Wat wil je delen? WENSEN / VERWACHTINGEN
Nadere informatieIntegratie. Wat weten we over nieuwkomers? Docentenhandleiding
Integratie Wat weten we over nieuwkomers? 3 HAVO-VWO Docentenhandleiding Colofon Deze lessen zijn gemaakt in opdracht van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS). Realisatie: Codename Future: www.codenamefuture.nl
Nadere informatieTheater/Bioscoop De Nieuwe Kolk
Theater/Bioscoop De Nieuwe Kolk Reclame maken, doe je zo! Groep 6 Les 3 Camera, Set, Action! Les 1 Camera, Set, Action! Theater/Bioscoop De Nieuwe Kolk Groep 6 90 minuten Samenvatting van de les De leerlingen
Nadere informatieGroep: AGL fase 1 Vak: Culturele oriëntatie en creatieve expressie
Basis Groep: AGL fase 1 Vak: Culturele oriëntatie en creatieve expressie Kerndoelen: Verwerking binnen de lessen van de andere leergebieden. ICT, digibord, creatieve materialen Culturele oriëntatie en
Nadere informatieOgo en taal van methode naar bronnenboek
Ogo en taal van methode naar bronnenboek Help!! Wat nu?? Niet in 1 keer alles loslaten Gefaseerd invoeren van werken met OGO thema s Gefaseerd invoeren van taal binnen thema s ???Taaltrapeze en OGO???
Nadere informatie612671 Speelkaarten.indd 1 12-06-2006 16:14:06
NEDERLANDS > Mondeling taalonderwijs De leerlingen leren informatie te verwerven uit gesproken taal. Ze leren tevens die informatie, mondeling of schriftelijk, gestructureerd weer te geven. 1 612671 Speelkaarten.indd
Nadere informatieAnalytisch denken Het oplossen van problemen door vragen te ontleden in kleinere delen, verbanden leggen en logische conclusies trekken.
Creatief denken Het flexibel kunnen inspelen op nieuwe omstandigheden. Associëren, brainstormen en het bedenken van nieuwe originele dingen en originele oplossingen voor problemen. Analytisch denken Het
Nadere informatieGebouwd in Heerhugowaard
groep 5/6 Gebouwd in Heerhugowaard Handleiding voor leerkrachten Erfgoedleerlijn Heerhugowaard Inhoudsopgave Over de erfgoedleerlijn 3 Gebouwd in Heerhugowaard 4 Les 1 Introductieles 6 Les 2 Op pad: gebouwen
Nadere informatieUitwerking kerndoel 3 Nederlandse taal
Uitwerking kerndoel 3 Nederlandse taal Tussendoelen en leerlijnen Nederlandse taal Primair onderwijs In samenwerking met het expertisecentrum Nederlands Enschede, 1 juni 2006 Nederlands kerndoel 3 Stichting
Nadere informatieBeleving, verbeelding en verwondering als basis voor talentontwikkeling staan hierbij centraal.
Inleiding Het project Kunstructeur is bedoeld om leerlingen van de basisschool en onderbouw voortgezet onderwijs, kennis te laten maken met kunst en techniek binnen het onderwijs. Beleving, verbeelding
Nadere informatieLESPROGRAMMA LES 1. INTRODUCTIELES
LESPROGRAMMA LES 1. INTRODUCTIELES Inhoud In de introductieles gaat u met de leerlingen aan de slag met het thema duurzaam en eerlijk eten. Samen met de leerlingen bekijkt u drie filmpjes die uitleggen
Nadere informatieEindtermen Nederlands lager onderwijs
Eindtermen Nederlands lager onderwijs Bron: www.ond.vlaanderen.be/dvo 1 Luisteren De leerlingen kunnen (verwerkingsniveau = beschrijven) de informatie achterhalen in: 1.1 een voor hen bestemde mededeling
Nadere informatiein de klas Opzet lesbrief
in de klas lesbrief Opzet lesbrief De lesbrief Alleen op de wereld sluit aan bij de voorstelling van Maas theater en dans en nummer #92 van het BoekieBoekietijdschrift. Alle lessen zijn ook geschikt voor
Nadere informatieprimair onderwijs groep 4 en 8 samen Mijn verhaal van Brabant docentenhandleiding
primair onderwijs groep 4 en 8 samen Mijn verhaal van Brabant docentenhandleiding Inhoud Een doorlopende leerlijn erfgoededucatie 3 Leerdoelen 6 Voorbereiding op het museumbezoek 7 De museumles Mijn verhaal
Nadere informatieLESBRIEF. Laat uw leerlingen 10 minuten lezen in 7Days. Uw leerlingen mogen zelf weten welke artikelen ze deze 10 minuten lezen.
Vrijdag februari 2015 Artikelen: Alle artikelen - 7Days week Inhoud: Leerlingen leren om kritisch te kijken naar de actuele artikelen in 7Days. Leerlingen leren standpunten en argumenten te herkennen.
Nadere informatieKunst en cultuur (PO-havo/vwo)
Kunst en cultuur (PO-havo/vwo) Sectoren kerndoelen primair onderwijs kerndoelen onderbouw havo/vwo onderbouw exameneenheden havo/vwo bovenbouw exameneenheden Vakkernen 1. Produceren en presenteren 54:
Nadere informatieBedrijf en effecten - 3 Talenten en beroepen
Klas in bedrijf www.klasinbedrijf.be Werkbladen Techniek in de klas Reëel bedrijfsbezoek Bedrijf en effecten - 3 Talenten en beroepen Peter Hantson 2013 2015 Dit materiaal is auteursrechtelijk beschermd.
Nadere informatieLesbrief schuttersstukken voor de groepen 1 en 2
Lesbrief schuttersstukken voor de groepen 1 en 2 Educatieve dienst Historisch Museum De Bevelanden, Singelstraat 13, 4461 HZ Goes 1 Inhoudsopgave 1. Achtergrondinformatie voor de leerkracht... 3 2. Kerndoelen
Nadere informatieTekenen met Licht. It s your time to shine!
Tekenen met Licht It s your time to shine! 1 Colofon Inhoud en samenstelling Patrick Couwenberg van 4XM www.workshopstartpagina.nl info@workshopstartpagina.nl 2 Tekenen met licht Inleiding Tekenen met
Nadere informatieBIJLAGEN DOCENTENHANDLEIDING. Doel van de lessenserie
BIJLAGEN DOCENTENHANDLEIDING Doel van de lessenserie De lessenserie is ontworpen met het oog op inzicht te geven over het schrijfproces. Als de leerlingen nu weten hoe een tekst te schrijven en die kennis
Nadere informatieWillibrordus: cultuur in ons hart
1. Willibrordus: cultuur in ons hart De huidige maatschappij vraagt om creatieve burgers die nieuwe ideeën kunnen bedenken en uitwerken. Daarom mag je op de Willibrordus door spelen wijs(er) worden! Kom
Nadere informatieErik Kessels, Holland Doc, De kijk van Kessels http://www.hollanddoc.nl/programmas/20008070/afleveringen/42285155/
Eerste les: Bronnen: Erik Kessels, Holland Doc, De kijk van Kessels http://www.hollanddoc.nl/programmas/20008070/afleveringen/42285155/ Website van Erik Kessels met fotoseries. http://www.kesselskramerpublishing.com/
Nadere informatieSCHOOL. Design-a-Thon: Afval INHOUD: Programma & uitleg Leerdoelen / kerndoelen en 21e eeuwse vaardigheden Informatie over de Afval Thema
SCHOOL Design-a-Thon: Afval INHOUD: Programma & uitleg Leerdoelen / kerndoelen en 21e eeuwse vaardigheden Informatie over de Afval Thema Global Children s Design-a-Thon, Dublin, November 2014 PROGRAMMA
Nadere informatieReflectiegesprekken met kinderen
Reflectiegesprekken met kinderen Hierbij een samenvatting van allerlei soorten vragen die je kunt stellen bij het voeren van (reflectie)gesprekken met kinderen. 1. Van gesloten vragen naar open vragen
Nadere informatieVincent-stripverhaal MAKEN VOELEN SAMENWERKEN KIJKEN. Expertisecentrum Kunsttheorie Primair Onderwijs www.expertisecentrum-kunsttheorie-po.
Vincent-stripverhaal Expertisecentrum Kunsttheorie Primair Onderwijs Vincent-stripverhaal Een opdracht voor groep 5 of 6 gericht op inleven en maken. Leerlingen maken samen een stripverhaal, gebaseerd
Nadere informatieFase 7: Presenteren en exposeren
Fase 7: Presenteren en exposeren 2 uur Geef leerlingen in deze fase een podium zodat ze met trots hun werkstuk kunnen tonen en over ervaringen kunnen vertellen. Maak er een feest van en organiseer een
Nadere informatieChina. Met Fan Kuan op stap. 3 lessen rond kunst in China. Vakgebied: Beeldende Vorming. Lesduur: 60 minuten per les
China Met Fan Kuan op stap 3 lessen rond kunst in China Vakgebied: Beeldende Vorming Lesduur: 60 minuten per les China Pagina 1 - Met Fan Kuan op stap - Colofon Met Fan Kuan op stap Les voor groep 7/8
Nadere informatieMentor Datum Groep Aantal lln. Helma Goudsmits a 32
Lesvoorbereidingsformulier Fontys Hogeschool Kind en Educatie, Pabo Eindhoven Bron: Didactisch model van Gelder Student(e) Klas Stageschool Plaats Dilia Couwenberg P14EhvADT t Startblok Eindhoven Vak-
Nadere informatieOpbrengstgericht werken bij andere vakken. Martine Amsing, Marijke Bertu, Marleen de Haan
Opbrengstgericht werken bij andere vakken Martine Amsing, Marijke Bertu, Marleen de Haan Doel Leerkrachten kunnen een les tekenen of geschiedenis ontwerpen volgens de uitgangspunten van OGW die ze direct
Nadere informatieNationaal Gevangenismuseum
Nationaal Gevangenismuseum Gevangen in beeld Groep 8 Les 2. 1 + 1 = 3 Les 2. 1 + 1 = 3 Samenvatting van de les Deze les staat in het teken van het kijken naar en het interpreteren van beelden. Beelden
Nadere informatieDrama: verdeling vakinhoud leerlijn groep 1-8
Drama: verdeling vakinhoud leerlijn groep 1-8 Toelichting schema Groen gemarkeerd = aanbevolen door vakdocent (minimaal) Geel gemarkeerd = stapje verder Rol opbouw Houding: Fysiek en Mimiek Stem Hoofdemoties
Nadere informatieMedia en Privacy Lessenserie Media versus Privacy
Media en Privacy Lessenserie Media versus Privacy Docentenhandleiding doelgroep duur 4 havo, 4 vwo 8-9 klokuren Inleiding Het kan zomaar zijn dat iedereen dag en nacht Surveilllance Shoe, Jill Magid in
Nadere informatieMet welk werk kunnen kinderen uit groep 5-6 thuiskomen en hoe kunt u uw kind thuis helpen?
Met welk werk kunnen kinderen uit groep 5-6 thuiskomen en hoe kunt u uw kind thuis helpen? In groep 5-6 nemen kinderen steeds vaker werk mee naar huis. Vaak vinden kinderen het leuk om thuis aan schooldingen
Nadere informatieOnderwijskundige doelen
Onderwijskundige doelen Het materiaal van Dit Ben Ik in Brussel beoogt vooral het positief omgaan met diversiteit. Daarom is het ook logisch dat heel wat doelen van het Gelijke Onderwijskansenbeleid aan
Nadere informatieCitizen science Waterkwaliteit en de aansluiting bij het onderwijs. Reina Kuiper - SME Advies
Citizen science Waterkwaliteit en de aansluiting bij het onderwijs Reina Kuiper - SME Advies Inhoud Onderwijsontwikkeling Relevante vakken Kerndoelen Begrippen en concepten Waarde voor het onderwijs Onderwijsontwikkeling
Nadere informatieCKV Festival 2012. CKV festival 2012
C CKV Festival 2012 Het CKV Festival vindt in 2012 plaats op 23 en 30 oktober. Twee dagen gaan de Bredase leerlingen van het voortgezet onderwijs naar de culturele instellingen van Breda. De basis van
Nadere informatieBasisarrangement. Groep: AGL fase 1 Leerjaar 1 Vak: Nederlandse taal. 5x per week 45 minuten werken aan de basisdoelen
Basis Groep: AGL fase 1 Leerjaar 1 Vak: Nederlandse taal 5x per week 45 minuten werken aan de basisdoelen Deviant methode leer/werkboek VIA vooraf op weg naar 1F. De 8 thema s in het boek hebben terugkerende
Nadere informatieCultuureducatie met Kwaliteit
ontwerp fourpack Cultuureducatie met Kwaliteit Onze ambities 1 2 3 Stappenplan Het kwadrant Drie domeinen 1 Intake 5 Scholingsactiviteiten VERBREDEN 2 Assessment 6 Meerjarenvisie In huis 3 Ambitiegesprek
Nadere informatieLeerdoelen en kerndoelen
Leerdoelen en kerndoelen De leerdoelen in de leerlijn vallen in het leerdomein Oriëntatie op jezelf en de wereld. Naast de gebruikelijke natuur en milieukerndoelen (kerndoelen 39, 40 en 41) zijn ook de
Nadere informatieHandreikingen voor de leerkracht en antwoordenbladen
letterrijk Handreikingen voor de leerkracht en antwoordenbladen Werkboek Letterrijk - Handreiking & Antwoorden 1 Pauline Buit - www.paulinebuit.nl Handreikingen voor de leerkracht Het werkboek Letterrijk
Nadere informatieLESSENSERIE 4: CKV-NL Recensie schrijven Lesplannen
LESSENSERIE 4: CKV-NL Recensie schrijven Lesplannen Algemene gegevens Docent Evah den Boer School Helen Parkhurst Titel lessenserie Recensie schrijven CKV/NETL Klas (en niveau) 4 vwo Aantal leerlingen
Nadere informatieWillibrordus: cultuur in ons hart
Willibrordus: cultuur in ons hart De huidige maatschappij vraagt om creatieve burgers die nieuwe ideeën kunnen bedenken en uitwerken. Daarom mag je op de Willibrordus door spelen wijs(er) worden! Kom je
Nadere informatie;k;lk. ALGEMENE HANDLEIDING NieuwsMakers lespakket (beknopte versie) 1. INLEIDING
ALGEMENE HANDLEIDING NieuwsMakers lespakket (beknopte versie) 1. INLEIDING NieuwsMakers NieuwsMakers is een lespakket voor de groepen 7 en 8 van het basisonderwijs. Met behulp van het lespakket zullen
Nadere informatieFeestelijk variété, 'Het podium op'
Feestelijk variété, 'Het podium op' Leerjaar Klas 3 Omvang 6 weken tijdens de lessen Nederlands plus workshops waarvoor je moet inschrijven. Vooraf Feest kun je op allerlei manieren vieren. Vaak is het
Nadere informatieMeetkunst. Les 1 Ruimte vangen in de klas
Meetkunst Les 1 Ruimte vangen in de klas We bevinden ons altijd in een bepaalde ruimte maar zijn ons er zelden van bewust. Kunstenaars maken bewust gebruik van ruimte en zetten deze naar hun hand. Ook
Nadere informatieHandleiding voor docenten
LEREN PROGRAMMEREN MET Spelenderwijs leren programmeren voor kinderen LEREN PROGRAMMEREN MET Ron Ford Ron Ford Spelenderwijs leren programmeren voor kinderen 11-03-13 11:11 Handleiding voor docenten Scratch
Nadere informatieHandleiding. Pagina 1 van 9
Begeleiding De website is opgebouwd uit stappen. De stappen op de website volgen elkaar logisch op en alle opdrachten staan duidelijk op de website beschreven. De informatie op de website is voor iedere
Nadere informatieEtuConsult. cursus Cultuur en Creativiteit. Voor pedagogisch medewerkers
EtuConsult cursus Cultuur en Creativiteit in de BSO Voor pedagogisch medewerkers Cultuureducatie is belangrijk voor de ontwikkeling van kinderen. Daarom bieden steeds meer bso s culturele activiteiten
Nadere informatieDigitaal DJ-en. Scratch and mix the beat!
Digitaal DJ-en Scratch and mix the beat! 1 Colofon Inhoud en samenstelling Patrick Couwenberg van 4XM www.workshopstartpagina.nl info@workshopstartpagina.nl 2 Digitaal DJ-en Inleiding Mixen is een DJ techniek
Nadere informatieMediawijsheid. Algemene handleiding leerkracht. Doel van het lespakket. Inzetten van het lespakket
Algemene handleiding leerkracht Doel van het lespakket Stel je voor: Je werkt wekenlang aan een liedje, stopt er je ziel en zaligheid in en dan is het eindelijk af. Je springt een gat in de lucht. Maar
Nadere informatieLesplan Nederlands Project Pocket
Lesplan Nederlands Project Pocket Docent: Tijd: 5 keer 50 minuten Klas: 3 havo Les Algemene informatie: Beginsituatie Gelijke rechten voor vrouwen in het verleden en het heden. De bestuderen literaire-
Nadere informatieLesbrieven voor de basisschool Groep 6 t/m 8. Behorend bij de tentoonstelling. Anton Heyboer DE HAARLEMSE JAREN
Lesbrieven voor de basisschool Groep 6 t/m 8 Behorend bij de tentoonstelling Anton Heyboer DE HAARLEMSE JAREN 23 november 2012-19 mei 2013 Inhoudsopgave 1. Tijdelijke tentoonstelling Anton Heyboer De Haarlemse
Nadere informatieLeerplandoelen Drama (GO)
Leerplandoelen Drama (GO) 1ste graad 3.1 De leerlingen kunnen door kijken naar, inspelen op en zelf spelen, plezier beleven aan eenvoudige dramatische situaties. a. toneelvoorstellingen of poppentheater
Nadere informatie2. Straf: de bedoeling en de werkelijkheid blz De bedoeling 2.2. De werkelijkheid
Inhoudsopgave 1. Misdaad en straf blz. 3 2. Straf: de bedoeling en de werkelijkheid blz. 4 2.1. De bedoeling 2.2. De werkelijkheid 3. Vrijheid na detentie blz. 5 3.1. Recidive, eens een boef altijd een
Nadere informatieWorkshop voorbereiden Authentieke instructiemodel
Workshop voorbereiden Authentieke instructiemodel Workshop voorbereiden Uitleg Start De workshop start met een echte, herkenbare en uitdagende situatie. (v.b. het is een probleem, een prestatie, het heeft
Nadere informatieChina Pagina 1. - Wie nodig jij uit voor een Chinese maaltijd? -
China Pagina 1 Colofon Uitnodiging voor maaltijd in Chinees Les voor groep 6-8 150-180 minuten Handvaardigheid Let op! In deze les opzet werken leerlingen in tweetallen, en maken samen 1 werkstuk, maar
Nadere informatieOnder onze voeten Schoolbezoek Min40Celsius. Lesbrief
Onder onze voeten Schoolbezoek Min40Celsius Lesbrief Lesbrief Onder onze voeten U gaat met uw klas een bezoek brengen aan Min40Celsius, aan de hand van deze lesbrief kunt het bezoek (kort) voorbereiden.
Nadere informatievaardigheden - 21st century skills
vaardigheden - 21st century skills 21st century skills waarom? De Hoeksteen bereidt leerlingen voor op betekenisvolle deelname aan de wereld van vandaag en de toekomst. Deze wereld vraagt kinderen met
Nadere informatieHeerhugowaard in de Tweede Wereldoorlog
groep 7/8 Heerhugowaard in de Tweede Wereldoorlog Handleiding voor leerkrachten Erfgoedleerlijn Heerhugowaard Inhoudsopgave Over de erfgoedleerlijn 3 Heerhugowaard in de Tweede Wereldoorlog 4 Les 1 Rozenhout
Nadere informatieDocentenhandleiding Rijksmuseum Groep 7-8
Docentenhandleiding Rijksmuseum Groep 7-8 1 Inhoud Voorbereidende les Afsluitende les Aanvullend materiaal bij deze lessen staat op de website: Introductiefilmpje PowerPoint presentatie Werkbladen 2 Voorbereidende
Nadere informatie