Exploitatiemaatschappij Havencomplex Lauwersoog BV (EHL) Haven 2 NL 9976 VN LAUWERSOOG Tel. +31(0)519 349023 Fax +31(0)519 349748 KvK nr. 02058985 2
Inhoudsopgave Pag. Voorwoord 4 Belangrijke ontwikkelingen 2009 5 Missie en strategie 8 Kerncijfers 10 Bestuurszaken 11 Gebeurtenissen na balansdatum 12 Werkplan 2010 12 Bijlagen Bijlage I RvC & Directie 14 Bijlage II Organigram 15 3
Voorwoord Van basis naar bloei De haven van Lauwersoog heeft in 2009 opnieuw een goede ontwikkeling meegemaakt. De wereldwijde recessie is aan ons voorbij gegaan. De toegenomen inkomsten maakten het mogelijk om aanzienlijk te investeren in de revitalisatie en het onderhoud van de haven. De netto-omzet steeg naar 692.000, terwijl 637.000 was begroot. De uiteindelijke winst na belastingen bedroeg 40.000. Dat is 6% van de omzet. De omzet is vooral gestegen door een toename van het aantal aanlandingen van vissersschepen in onze haven. In 2007 waren het er 3876, in 2008, 4468 en in 2009, 4896. De omzet is ook gestegen omdat het havengebouw van de Rijksgebouwendienst is aangekocht en een deel daarvan weer wordt verhuurd aan de voormalige eigenaar. Het weerstandsvermogen van de EHL is gegroeid, maar is nog niet wat het zou moeten zijn. De vermogenspositie is evenwel in werkelijkheid gunstiger dan op papier blijkt, omdat de haven slechts voor één euro op de balans is meegenomen. Door het toegenomen havenbezoek van vissersschepen en de gereedkomende passantenhaven voor de recreatievaart is de doelstelling van de haven - een levendige, attractieve en multifunctionele haven weer wat beter ingevuld. Hierdoor zijn de tekortkomingen van de haven, zoals een groot tekort aan kaderuimte, ook toegenomen. Het is een grote uitdaging om de noodzakelijke aanpassingen in de toekomst te realiseren. Lauwersoog, 18 mei 2010 W.A. Woudstra 4
Belangrijke ontwikkelingen 2009 Personeel In 2009 werd assistent-havenmeester J. Bandstra volledig afgekeurd voor werkzaamheden. Wij hebben daardoor het dienstverband met een zeer gewaardeerde medewerker moeten beëindigen. Bandstra draaide vooral de nachtdiensten voor de haven. Jan Bootsman heeft zijn werkzaamheden overgenomen. Achterstallig en preventief onderhoud In 2009 is de kwaliteit van de damwand die in 1985 bij de uitbreiding van de haven is aangelegd (219 meter) onderzocht. Het onderwatergedeelte vertoonde geen slijtage. Wel moesten de anoden worden vernieuwd. Dit is in 2009, met een levensduur verlenging van 10 jaar, uitgevoerd. Het bovenwatergedeelte vertoont ernstige corrosie. Uit onderzoek is gebleken dat de dikte van de damwand op sommige plaatsen zelfs met 25% is afgenomen. Vervolgens is de sterkte van de damwand onderzocht. Uit dit onderzoek is gebleken dat de grootste kracht op de damwand onder water plaatsvindt en dat het bovenwatergedeelte nog aan de vereisten voldoet, mits er op korte termijn preventief onderhoud wordt gepleegd. In 2009 is daarom een voorziening ad 50.000 voor deze werkzaamheden getroffen. Deze werkzaamheden zullen in 2010 worden uitgevoerd. De buispalen en stalen drijvers van de drie steigers uit 1985 vertoonden ook ernstige corrosie slijtage. De roest is er afgebikt en vervolgens is coating en verf aangebracht, waarmee de levensduur van deze steigers naar verwachting weer met 10 jaar is verlengd. De trappen aan de damwanden waren vrijwel allemaal versleten. Deze zijn vervangen waardoor iemand die in het water valt, weer veilig de wal kan bereiken. Tenslotte zijn de lichtarmaturen op het haventerrein vernieuwd. Passantenhaven In 2009 zijn er 60 recreatieaanlegplaatsen met behulp van subsidies van het Rijk, de provincies Groningen en Fryslân en de gemeenten De Marne en Dongeradeel aangelegd. Ook is in 2009 het havengebouw van de Rijksgebouwendienst aangekocht. Dit pand biedt nu plaats aan de havendienst en de directie. In dit gebouw zijn op de begane grond tevens facilitaire voorzieningen voor de recreanten aangebracht. Huisstijl en relatiebeheer Na het vaststellen van de huisstijl en van een nieuwe handelsnaam in 2008, is in 2009 aandacht geschonken aan de ontwikkeling van een nieuwe website. Deze gaat in 2010 in de lucht. De gebruikers van de haven zijn in 2009 geïnformeerd met behulp van een nieuwsbrief. Ook is er periodiek overleg geweest met vertegenwoordigers vanuit de visserij. Tijdens deze overleggen is achtergrondinformatie uitgewisseld over praktische zaken zoals tarieven, afvalinzameling en voorzieningen. In 2009 zijn ook afspraken gemaakt over de ontwikkeling van nieuwe softwareprogramma s waarmee voldaan kan worden aan de eisen van diverse overheden op het gebied van E - logboekvoorschriften en waarmee sneller adequaat managementinformatie kan worden verkregen. Dit programma zal in 2010 worden geïnstalleerd. 5
Parkmanagement De collectieve bedrijfsbewegwijzering voorziet in een behoefte en is in 2009 verder uitgebreid. Ondernemers hebben in 2009 ervaren dat ze meer met elkaar kunnen ondernemen. Zo is het aantal ondernemers dat meedoet aan collectieve stroom- en gasinkoop toegenomen en organiseert de Stichting Promotie Lauwersoog (als vervolg op de in 2009 ontwikkelde gezamenlijke activiteiten in het kader van 40 jaar Lauwersmeer) inmiddels al meerdere activiteiten op het evenemententerrein. Duurzame energiecentrale In dit dossier zijn in 2009 geringe vorderingen gemaakt. Essent Wind Nederland b.v. en het havenbedrijf hebben in 2009 vrijwel volledige overeenstemming bereikt over een samenwerkingovereenkomst voor het ontwikkelen van een windturbinepark Lauwersoog. Ook zijn er met E- Kwadraat afspraken gemaakt over het inventariseren van de toekomstige energievraag in Lauwersoog en het onderzoeken van de exploitatiemogelijkheden van duurzame energiebronnen. Toekomstvisie Lauwersoog In het nieuwe Provinciale Omgevingsplan (POP) van de provincie Groningen is het Lauwers meergebied opgenomen als ontwikkelopgave, met als inzet om het gebied rondom Lauwersoog te ontwikkelen tot de toeristische trekpleister van het Lauwersmeergebied. Ook ziet de provincie kansen voor een duurzame visserijontwikkeling. Een denktank heeft in 2009 ideeën ontwikkeld, met vergaande gevolgen voor de inrichting van het haventerrein. Volgens de provincie is dit geen uitgewerkt plan maar een startpunt voor nader overleg met betrokkenen om te komen tot een gedragen aanpak voor een stapsgewijze duurzame ontwikkeling van Lauwersoog en omgeving met ruimte voor zowel de visserij als toerisme en recreatie. De woorden wekten echter argwaan omdat uit de plaatjes bleek dat de visserij ondergeschikt was gemaakt aan toeristische functies. Het havenbedrijf heeft vooral praktische zaken op het oog, die voor een goede bedrijfsvoering op de korte termijn absoluut noodzakelijk zijn, zoals een verlenging van de kade. Een businessplan met een doorkijk naar 2020 en met ruimte voor duurzame ontwikkelingen (people, planet en profit) zal in 2010 worden opgesteld. Vervolgens kan het havenbedrijf vaststellen of en zo ja in welke mate er meegewerkt kan worden aan een toekomstige herinrichting van de haven, zoals de denktank die heeft ontwikkeld. 6
7
Missie en strategie Missie Haven Lauwersoog is een buitendijkse haven, die streeft naar een levendige, attractieve en multifunctionele invulling van haar diensten en producten. Doelstellingen De doelstelling van Haven Lauwersoog is gericht op groei en winstgevendheid en is het bovenal levensvatbaar maken en houden van de haven. Binnen deze geformuleerde resultaatgerichte doelstelling vervult de visserij een belangrijke rol. Strategie De voorziene groei en winstgevendheid wordt in principe gerealiseerd door een kostendekkende exploitatie van de haven. Verbreding van de basis is voor de lange termijn noodzakelijk. Hiertoe zal samenwerking met externe partijen worden gezocht. De verbreding van de basis moet passen in ons profiel van duurzaamheid. Praktische uitvoering Om de doelstelling te realiseren, is de strategie vertaald in een aantal kwalitatieve en kwantitatieve doelstellingen. Laatstgenoemde zullen in de toekomst verder gekwantificeerd dienen te worden. Kosten van klein en groot onderhoud van alle in de toekomst aan te brengen of te vervangen voorzieningen moeten door de vaste gebruikers in een redelijke termijn via huur betaald moeten. Dat kan leiden tot een herziening van haventarieven en privileges. Haven Lauwersoog zal zich tot het uiterste inspannen om de garnalenvisserij, de visafslag en de aanlegmogelijkheden van de garnalen-, euro-, mossel- en kokkelvloot (klein, middel en groot) te behouden. Er zal nadrukkelijker op zoek worden gegaan naar toegevoegde waarde van bijvoorbeeld mossels, kokkels, sportvisserij, viskwekerijen enz., teneinde meer werkgelegenheid in en op het haventerrein te scheppen. Haven Lauwersoog zal de mogelijkheden bevorderen tot mede gebruik van de haven door andere partijen zoals de bruine vloot en zeewaardige jachten. De oprichting van windmolens zal worden gestimuleerd. De nog braakliggende terreinen worden nadrukkelijk onder de aandacht gebracht, waardoor bedrijfsmatige activiteiten worden uitgebreid, teneinde de inkomsten van Haven Lauwersoog verder te verhogen. 8
9
Kerncijfers 2009 2008 2007 2006 2005 Omzet 692.398 637.601 575.875 532.334 476.081 Kostprijs -148.606-143.980-124.067 120.472 117.453 Geactiveerde productie 25.415 20.551 69.976 0 0 eigen bedrijf Bruto marge 572.035 516.820 521.784 411.862 358.628 Kosten Personeelskosten 225.697 176.997 190.433 157.164 165.569 Afschrijvingen materiële 12.752 6.973 8.531 8.430 8.183 vaste activa Overige bedrijfskosten 277.774 269.426 266.824 234.006 181.159 Bedrijfslasten 516.223 453.396 465.788 399.600 354.911 Bedrijfsresultaat 55.812 63.424 55.996 12.262 3.717 Resultaat voor belasting Belastingen resultaat uit gewone bedrijfsvoering 40.839 65.878 68.406 11.210 2.621-7.400-10.716-14.327 0 0 Resultaat na belasting 33.439 55.162 54.079 11.210 2.621 10
Bestuurszaken Als iedere BV kent de EHL een Algemene vergadering van Aandeelhouders en een vergadering van Raad van Commissarissen. De samenstelling van de AvA bleef in 2009 ongewijzigd. De aandeelhouders vergaderden tweemaal, op 24 september en 9 december. In de aandeelhoudersvergadering van 24 september werden de jaarrekening en -verslag over 2008 en een gewijzigde begroting over 2009 vastgesteld. De Raad van Commissarissen houdt toezicht op het bestuur en kwam in het verslagjaar zes maal bijeen op 23 januari, 19 maart, 18 juni, 24 september, 2 november en 9 december. De RvC besteedde in 2009 naast de nodige aandacht aan de reguliere bedrijfsvoering in nauwe samenwerking met de directie ook aandacht aan: Het procesmatig verbeteren van de onderlinge informatieverstrekking tussen het havenbedrijf en de overheden. Een professionele(re) en bedrijfsmatige ontwikkeling van de EHL. De randvoorwaarden voor het verkrijgen van de hoogste accountantscontrole beoordeling. De financiële uitvoering van de aanleg van de passantenhaven en de daarbij behorende voorzieningen. De financiering (subsidie) voor de verlenging van de damwand t.b.v. duurzame visserij. 11
Gebeurtenissen na balansdatum Na de balansdatum zijn er geen omstandigheden die nog vermeld moeten worden in het jaarverslag. Werkplan 2010 Een jaarverslag is een momentopname. Meerdere onderwerpen zijn nog niet afgerond of moeten opnieuw worden opgepakt. De directie zal in 2010 ondermeer aandacht schenken aan: Een overeenkomst met Essent voor de plaatsing van drie grote windmolens; De toekomstplannen van de overheden ten aanzien van Lauwersoog; De mogelijkheden voor realisatie van een energiecentrale; De voorbereiding (subsidieaanvraag) van verlenging van de damwand en uitbreiding van visserijvoorzieningen; De website en toepassing van de handelsnaam op meerdere manieren; Het installeren van nieuwe softwareprogramma s; Kwartaalrapportages; Het havenafvalplan, milieuvergunning(en) en een baggervergunning; Het (laten) baggeren van de haven in overleg met provincie Groningen en Rijkswaterstaat; De aanbesteding en uitvoering van preventief en achterstallig onderhoud aan de damwand en steigers; Het evalueren van camerabewaking om het toezicht in de haven te versterken; De aanpassing van het havenreglement; De invoering van betaald kort en lang parkeren op het haventerrein; Het actualiseren van de statuten; Een onderzoek naar de kansen op energiewinning m.b.v. Geothermie (aardwarmte); Een actualisatie van haven missie en visie (in relatie met businessplan); Het elektronisch logboek. 12
13
BIJLAGE I Raad van Commissarissen Naam: N. Bakker (1952) Functie: President commissaris Nationaliteit: Nederlandse Benoeming: 25-10-2001 Nevenfuncties: Wethouder Gemeente de Marne (in portefeuille o.a. Visserij, Havens & Waterwegen, Verkeer & Vervoer) Naam: T. Baas (1946) Functie: Lid Nationaliteit: Nederlandse Benoeming: 09-06-2008 Nevenfuncties: Waarnemend Burgemeester gemeente Boarnsterhim Naam: M.H. Loos (1936) Functie: Lid Nationaliteit: Nederlandse Benoeming: 25-10-2001 Nevenfuncties: Oud-gezagvoerder Koopvaardij, voormalig Lid van de Waddenadviesraad, Voorzitter Coöperatie Visafslag, Lid Sector Commissie Toervaren (onderdeel van bestuur van Koninklijk Nederlands Watersport Verbond) Directie Naam: W.A. Woudstra (1953) Functie: Directeur Nationaliteit: Nederlandse Benoeming: 01-11-2004 14
BIJLAGE II Organigram Aandeelhouders Gemeente Dongeradeel (45%) Gemeente De Marne (45%) Visafslag Lauwersoog BV (10%) Raad van Commissarissen N. Bakker (Presidentcommissaris) M. Loos (Lid) T. Baas (Lid) Exploitatiemaatschappij Havencomplex Lauwersoog BV (EHL) Directie W.A. Woudstra Secretariaat Mw. drs. A.B. Deijs Havendienst J.W.P. Dijkstra (Havenmeester) P. Holwerda J.E. Bootsman Financiële administratie H.H. Smit J.O. Wieringa Mw. K. Visser 15