Leerbedrijf Leerbedrijf worden, leermeester zijn en RPT
Inhoudsopgave Plek voor een doener Een leerling in uw bedrijf biedt veel voordelen. Met de juiste begeleiding is hij al snel een waardevolle aanvulling. Deze brochure helpt u daarbij. U vindt er informatie over vrijwel alles waar u als (aankomend) leerbedrijf mee te maken krijgt. Het is een handig naslagwerk tijdens de hele beroepspraktijkvorming van uw leerling(en). Goed bewaren dus! Waarom een leerling aannemen? Een leerling kan uitgroeien tot een waardevolle kracht in uw bedrijf. U zorgt ervoor dat enthousiaste jongeren behouden blijven voor de branche. Dat voorkomt een tekort aan vakmensen in de toekomst. De leerling kan eenvoudige klussen overnemen van ervaren technici; de productiviteit van uw bedrijf neemt dus toe. Een leerling levert geld op want de opbrengsten zijn hoger dan de kosten. Leerling levert in twee jaar 25 tot 55 duizend euro op Een leerling een kostenpost? Integendeel! In de meeste gevallen levert uw leerling juist een flinke extra opbrengst op. Een voorbeeld: stel u begeleidt een 16-jarige leerling met een vmbo-diploma tijdens zijn tweejarige BBL-opleiding. Als we alle kosten afzetten tegenover alle opbrengsten, kunt u daar na twee jaar ruim 55 duizend euro aan overhouden. De leerling brengt kosten met zich mee voor onder meer zijn salaris, de studiekosten, RPT-dagen en werkkleding. We gaan er in dit voorbeeld vanuit dat het leerbedrijf de wekelijkse schooldag doorbetaalt en dat de leerling wordt beloond volgens het minimumloon uit de cao. Ook voor de leermeester moeten kosten worden gemaakt, namelijk trainingskosten en verleturen (voor training en begeleiding). Daar staat tegenover dat de leerling opbrengst genereert zoals omzet arbeidsloon, fiscale tegemoetkomingen en subsidies en stimuleringspremies van OOMT. Als we de kosten van de opbrengsten aftrekken, blijkt dat een leerling na twee jaar gemiddeld 25 tot 55 duizend euro oplevert. De werkelijke opbrengst is natuurlijk afhankelijk van de bedrijfssituatie (zoals het uurtarief) en de productieve uren van de leerling. Daarom houden we een ruime marge aan tussen de geschatte minimumopbrengst en het geschatte maximum. Fiscale tegemoetkoming en subsidies Werkgevers die een werknemer opleiden of een werkzoekende aannemen, kunnen in aanmerking komen voor subsidiemogelijkheden en fiscale voordelen. Dat kan ook voor u gelden als u een leerling aanneemt. Innovam heeft informatie daarover voor u samengevat in één document. Dit kunt u downloaden op /regelingen Sjaak Roest, leermeester en eigenaar van autobedrijf De Lijnbaan in Zaandam. Als je een leerling goed begeleidt, brengt ie geld voor je op. En soms hou je er een goede werknemer aan over. De mede-eigenaar van mijn bedrijf is hier zelfs ooit als leerling begonnen! Inhoudsopgave > Inleiding pagina 2 Waarom een leerling aannemen? Hoeveel brengt een leerling op? Fiscale tegemoetkoming en subsidies. > Criteria erkenning leerbedrijven pagina 4 Waar moet een erkend leerbedrijf aan voldoen en hoe wordt u een leerbedrijf. > Opleiden van de leermeester pagina 5 en trainingsaanbod Om leermeester te worden volgt u eenmalig een basistraining. Specifieke vaardigheden scherpt u later aan met trainingen. > Compass Pagina 9 Passende ondersteuning voor de leermeester. U kiest de ondersteuning die u nodig hebt. > Hulpmiddelen voor de leermeester pagina 11 Leermeestersite Leermeesternieuwsbrief Voorlichtingsfilm BPV-protocol Community Voertuigen Hulp begeleiding AKA > Opleidingslandschap pagina 12 Welke opleidingen zijn er allemaal voor onze branche? > Stagemarkt pagina 14 Snel de juiste leerling voor uw vacature. De plek om uw stagevacature of leerwerkplek aan te bieden. > RPT trainingen pagina 15 Wat zijn RPT-dagen Hoe verloopt en RPT-dag Kosten en subsidies RPT-dagen BKS- Branchepaspoort Opstellen trainingsprogramma Trainingslocaties per opleiding > Praktijktrainingen Programma Assistent Mobiliteitsbranche pagina 19 Programma Autotechnicus pagina 23 Programma Eerste Autotechnicus pagina 26 Programma Technisch specialist pagina 31 Programma Bedrijfsautotechnicus pagina 34 Programma Eerste Bedrijfsautotechnicus pagina 37 Programma Fietstechnicus pagina 42 Programma Eerste Fietstechnicus pagina 45 Programma Scooter- en Bromfietstechnicus pagina 46 Programma Motorfietstechnicus pagina 49 Programma Eerste Motorfietstechnicus pagina 52 > Formulieren pagina 55 Totaaloverzicht afgesproken RPT-dagen Mutatiekaarten Contactgegevens adviseur 2 3
Trainingen Criteria erkenning leerbedrijven Wilt u investeren in de toekomst van uw bedrijf en uw branche? En wilt u enthousiaste jonge leerlingen ondersteunen bij het opdoen van praktijkervaring? Meld u dan aan en word erkend leerbedrijf. Voldoet u aan de voorwaarden? Een leerbedrijf moet een werkplek bieden waar de leerling het beroep kan uitoefenen waarvoor hij wordt opgeleid. Hij moet er alle opdrachten kunnen uitvoeren die de opleiding vereist. En natuurlijk heeft het leerbedrijf de benodigde faciliteiten voor een goede praktijkopleiding in huis. Hieronder staan vijf praktische regels die een bedrijf in de mobiliteitsbranche volgt om leerbedrijf te worden. Vijf praktische regels 1. Een leerbedrijf wijst een leermeester aan. De leermeester moet deskundig en bekwaam zijn. Hij moet zijn vakkennnis goed kunnen overdragen en kan dat aantonen met relevante diploma s of certificaten. 2. Een leerbedrijf heeft regelmatig contact met de school over de voortgang. 3. Een leerbedrijf maakt gebruik van een praktijkleerplan of begeleidingsmiddelen waarmee de leerling op een gestructureerde manier wordt opgeleid. 4. Een leerbedrijf is bereid tijd, ruimte en middelen vrij te maken voor de praktijkopleiding. 5. Een leerbedrijf laat zich bij de praktijkopleiding ondersteunen door een adviseur van Innovam. Hoe wordt u een leerbedrijf? Om erkend leerbedrijf te worden, kunt u bij Innovam een accreditatieverzoek indienen. De erkenning wordt uitgevoerd door een adviseur van Innovam. Bij een positief resultaat ontvangt u het certificaat Erkend Leerbedrijf. De erkenning is maximaal vier jaar geldig. Neem voor meer informatie over de criteria of de accreditatie contact op met uw Innovam-adviseur. Leermeestertraining Kennis overbrengen op leerlingen is een vak apart. Om leermeesters bij deze taak te begeleiden, biedt Innovam een leermeestertraining aan. Leermeesterbijeenkomsten Nadat de leermeester de Leermeestertraining heeft gevolgd, blijft het belangrijk dat hij op de hoogte is van de ontwikkelingen in het onderwijs en op het ROC van zijn leerling. Daarom verzorgt Innovam ieder jaar, in samenwerking met de ROC s, bijeenkomsten voor leermeesters. Tijdens deze bijeenkomsten krijgen ze ook vaardigheden en instrumenten aangereikt om hun leerlingen in de praktijk beter te begeleiden en te beoordelen. Ieder jaar zal de leermeester door Innovam worden uitgenodigd om deel te nemen aan de bijeenkomst. De Leermeesterbijeenkomst duurt één dagdeel en deelname is geheel kosteloos. Verder trainen Naast de Leermeestertraining en de Leermeesterbijeenkomst zijn er specifieke trainingen voor leermeesters om zich verder te ontwikkelen. Frans Strous, leermeester bij BMW Oolbekkink in Zwolle Het mooiste van de leermeesterbijeenkomsten vind ik de wisselwerking met leermeesters van andere bedrijven. Altijd mooi om te horen als iemand een leerling die in het begin niet zo gemotiveerd was toch op het juiste spoor heeft weten te zetten. Trainingsaanbod leermeester Leermeestertraining (basis) Nieuwe generaties het vak bijbrengen. Het competentie gericht onderwijs vereist ook specifieke competenties van de leermeester. In de basistraining tot leermeester leert hij hoe hij aankomende technici begeleidt en vormt. Bij voldoende resultaat behaalt hij het benodigde certificaat om nieuwe generaties het vak bij te mogen brengen. Het resultaat van de leermeestertraining: De leermeester raakt bekend met het competentiegericht onderwijs en de taken en verantwoordelijkheden die daarbij horen. Hij weet hoe hij met de begeleiding van een leerling planmatig van start gaat en welke leermethode in zijn praktijksituatie het beste werkt. Hoe hij op een constructieve wijze zijn leerlingen kan beoordelen en begeleiden, onder meer door gesprekstechnieken. Wat zijn eigen competentieprofiel is. Een competentiemeting maakt duidelijk welke competenties de leer meester verder kan ontwikkelen. Op de Leermeestertraining is OOMTstimulering en ESF --subsidie van toepassing. Bedrijven die aangesloten zijn bij OOMT ontvangen een totale stimulering van 144,- Kosten: 265,- indien uw bedrijf niet is aangesloten bij OOMT Kosten: 121,- indien uw bedrijf is aangesloten bij OOMT Trainingsduur: 4 dagdelen Locatie: Best, Dordrecht, Nieuwegein, Zaandam of Zwolle Op vindt u meer informatie en kunt u zich aanmelden. 4 5
Trainingen Leerlingbegeleiding op een hoger niveau De leermeester als coach Leermeesters die zichzelf verder willen ontwikkelen, brengen hun leermeestervaardigheden op een hoger niveau met de training Leermeester als Coach. Van moeilijke leerling tot gewaardeerde collega Leermeester van moeilijke leerlingen Sommige leerlingen hebben nu eenmaal extra aandacht nodig. Maar met de juiste vaardigheden en kennis wordt ook die moeilijke leerling een gewaardeerde collega. Tips om een leerling te benaderen die zijn afspraken niet nakomt Maximaal effect behalen bij de zijn namelijk veelal het uitgangspunt. Communicatie met leerlingen die Bovendien wordt duidelijk wat zijn Iedere leermeester moet wel begeleiding van leerlingen vereist Tijdens de training houdt de leer- zich moeilijk laten begeleiden, gaat eigen rol is in de begeleiding van eens een leerling op zijn gedrag bijzondere vaardigheden. Die maakt meester zijn eigen begeleiding kritisch Orhan Öztas; wagenparkbeheerder een stuk effectiever als de leermees- deze leerlingen, en wat hij mag aanspreken. De film Op tijd komen de leermeester zich eigen in deze tegen het licht en leert zijn aanpak af bij Duinwaterbedrijf Zuid- Holland ter hun referentiekader kent. In de verwachten van school en van laat zien hoe u een leerling die training. Op een interactieve manier te stemmen op de leerstijl van zijn in Den Haag training maakt hij dan ook kennis met Innovam. zijn afspraken niet nakomt het leert hij bijvoorbeeld feedback uit te wisselen met het gewenste resultaat. Ook gesprekstechnieken komen ruimschoots aan bod zoals luisteren, samenvatten en doorvragen, het correctiegesprek en het slecht nieuwsgesprek. Verder werkt de leermeester in de training onder meer aan het omgaan met weerstand en het herkennen van verschillende leer- leerling. Het oefenen van praktische vaardigheden staat hierbij centraal. Kosten: 275,- Trainingsduur: Eén dag Locatie: Nieuwegein Als leerbedrijf moet je de leerlingen niet alleen het vak bijbrengen, maar ook de sociale aspecten. In deze training heb ik geleerd door de ogen van een leerling te kijken en op een constructieve manier houding en gedrag bij te sturen. Ik heb het idee dat de kansen van mijn de (straat)cultuur waar deze jongeren hun identiteit voor een belangrijk deel aan ontlenen. Natuurlijk is het niet de bedoeling dat de leermeester de gewoonten van zijn leerlingen overneemt. Maar hoe gaat hij toch zó met ze om dat zijn boodschap overkomt en hij zijn doel bereikt? Hoe spreekt hij ze aan? Hoe motiveert hij ze? En hoe uit hij kritiek? In deze Kosten: 50,- Trainingsduur: Eén middag- en één avonddeel Locatie: Nieuwegein Op vindt u meer beste kan benaderen, zodat zij zich beter aan de afspraken houden en de samenwerking prettiger wordt. De voorbeeldsituaties worden afgewisseld met reacties van een leermeester en een leerling die deze situatie zelf in de praktijk hebben meegemaakt. Bekijk de film Op tijd komen stijlen. De voorbeeldsituaties in de leerlingen op de arbeidsmarkt training leert de leermeester welke informatie en kunt u zich aanmelden. op de leermeestersite training zijn uit de praktijk gegrepen: Op vindt u meer daardoor echt verbeteren. houding het meest effectief is om www.leermeester.innovam.nl. eigen ervaringen en die van collega s informatie en kunt u zich aanmelden. het gewenste resultaat te behalen. 6 7
Begeleiding Compass Passende ondersteuning voor de leermeester Versterk de balans tussen bedrijfsactiviteiten en leerlingbegeleiding. Met keuze uit drie varianten biedt Compass een passende oplossing voor elk bedrijf. Intensief aan de slag; net als in de praktijk Effectievere begeleiding van uw leerling Ondersteuning bij ontwikkeling van leermeester-aardigheden Meer productieve uren Workshop: RPT voor leermeesters De Regionale Praktijk Trainingen (RPT) van Innovam zijn voor veel leer meesters een welkome ondersteuning bij de begeleiding van hun leerlingen. Bent u benieuwd naar hoe een RPT-training er in de praktijk aan toe gaat? Een RPT-dag is niet alleen leerzaam, maar de handen gaan ook flink uit de mouwen. In de workshop kunt u dat aan de lijve ondervinden. Eerst wordt kort de theorie behandeld en vervolgens gaat u zelf aan de slag met een praktijkopdracht. Waar mogelijk wordt u ingedeeld bij leermeesters uit hetzelfde vakgebied. Zo ontmoet u dus collega s en kunt u leren van elkaars ervaringen. U wordt begeleid door drie professionele trainers. Zij geven u ruimschoots de gelegenheid om vragen te stellen en geven graag extra toelichting. Na het praktijkdeel geeft de opleidingsadviseur van Innovam uitleg over de begeleiding van de leerling en ook de BPV-begeleider van de ROC s uit de regio is aanwezig. Zij gaan graag met u in dialoog over wat u kunt doen om optimaal rendement te halen uit de RPT-training van uw leerlingen. Kosten: gratis Trainingsduur: Eén dagdeel (van 09.00 tot 12.30 uur, van 13.00 tot 16.30 uur of van 18.30 tot 22.00 uur) Locatie: Best, Dordrecht, Nieuwegein, Zaandam, Zwolle Op vindt u meer informatie en kunt u zich aanmelden. 1. Routemap Sneller rendement van uw leerling Voor wie? Bedrijven die hun leerling zo efficiënt mogelijk willen inzetten op passende klussen, hun leermeester willen helpen bij het plannen van de begeleiding, slechts een beperkt budget te besteden hebben. Routemap biedt: Een kalender voor de leermeester met de aanwezigheid van de leerling. Zijn opdrachten, toetsen en overleg met de BPV-begeleider; alles staat in één werkbaar overzicht. Duidelijkheid over klussen die uw leerling kan doen. Dat leidt tot een beter inzetbare leerling, en dus tot meer productiviteit. Advies over begeleiding en beoordeling van leerlingen. Ook per telefoon en e-mail. Professionele basisondersteuning tegen een basistarief. Ook geschikt voor kleinere bedrijven. Kosten: 149,- per leermeester met OOMT-subsidie Kosten: 549,- zonder OOMT-subsidie 2. Op Koers Advies op maat, groeien als leermeester Voor wie? Leerbedrijven met een specifieke adviesvraag, bijvoorbeeld bij de selectie van leerlingen, het beoordelen van leerlingen of bij een leerling met bepaalde (start)problemen. Leermeesters die hun vaardigheden als begeleider willen aanscherpen, en behoefte hebben aan feedback op hun aanpak. Op Koers biedt: Advies op maat, gericht op uw specifieke vraag. Feedback voor de leermeester tijdens zijn werk (voorbeeld: een adviseur is aanwezig bij selectiegesprekken met leerlingen en geeft advies). Aanvullend advies op afstand, per telefoon en e-mail. Ondersteuning naar keuze. Kosten: 549,- per leermeester met OOMT-subsidie Kosten: 1049,- zonder OOMT-subsidie 8 9
Begeleiding Hulpmiddelen voor de leermeester 3. Support Ontzorgt uw bedrijf bij leerlingbegeleiding 4. Support Plus Leerling via detachering U staat er niet alleen voor! Voor leermeesters in de mobiliteitsbranche zijn online veel hulpmiddelen beschikbaar. Hier vindt u een kleine selectie van de handigste hulpmiddelen, en waar u ze kunt vinden. Leermeestersite Alles wat u als leermeester moet en wilt weten: zoals regelingen en u de leerling in uw bedrijf kan bijbrengen, en wat hij op school leert. Het BPV-protocol helpt u daarbij. Voor wie? Support Plus biedt alle voordelen van Support, alleen neemt u de leerling niet zelf in dienst maar wordt hij procedures, trainingen voor (aankomende) leermeesters, informatie Dit document doorloopt u samen met het ROC, en wordt door u Bedrijven die weinig tijd hebben voor de bij uw bedrijf gedetacheerd. Dat maakt het opleiden over beoordelen en praktische tips beiden ondertekend. Download het voortgangsbewaking, van een leerling een stuk eenvoudiger: geen sollicitatie- en filmpjes over het begeleiden van BPV-protocol van hun leermeester handvatten willen procedures, geen administratie (behalve werkbriefjes) leerlingen. uw leerling via: geven bij de dagelijkse begeleiding en geen risico s bij ziekte van de leerling. Bij het www.leermeester.innovam.nl www.leermeester.innovam.nl van de leerling, de ontwikkeling van de leerling detacheren van leerlingen werkt Innovam samen met Maintec. Maintec is gespecialiseerd in het uitzenden Leermeesternieuwsbrief Community Voertuigen planmatig willen aanpakken, en detacheren van technisch vakpersoneel. Volg de actuele ontwikkelingen waar Op deze website vindt u alle moge- zich willen concentreren op het productieproces. Support biedt: De prijs van Support Plus wordt berekend op basis van een uurtarief. Hiervoor wordt een offerte opgemaakt. u als leermeester mee te maken krijgt. En blijf op de hoogte van leermeesterbijeenkomsten, trainingen en evenementen. Aanmelden via: lijke informatie over het onderwijs Motorvoertuigentechniek. Download bijvoorbeeld (digitaal) lesmateriaal, en bezoek de virtuele leermeesterwerk- Tips om goed voorbereid te starten Voortgangsbewaking door een adviseur www.leermeester.innovam.nl plaats waar u kennis kunt uitwisselen Een nieuwe leerling goed inwerken, van Innovam en dus meer productieve uren voor de leermeester. Voorlichtingsfilm met collega-leermeesters. U kunt zich hier ook aanmelden voor de valt of staat bij een goede voorbereiding. Hoe zorgt u dat u goed De mogelijkheid voor de leermeester Leermeesters beoordelen hun nieuwsbrief. voorbereid bent? om te sparren over de voortgang leerling tijdens het werk. Dat telt http://voertuigen.kennisnet.nl/ Maak de arbeidsovereenkomst, van de leerling. Tips voor de dagelijkse leerlingbegeleiding. mee voor de schoolresultaten van de leerling. Een serieuze zaak dus; Hulp begeleiding AKA inclusief gegevens over salaris en aantal vakantie- of ATV-dagen. Ook per telefoon en e-mail. daarom krijgen de leermeester veel Begeleidt u een leerling Motorvoer- Vraag vooraf naar persoonlijke Kosten: 649,- hulp bij het beoordelen. Bekijk onze presentatie Beoordelen doe je zo ; tuigentechniek op niveau 1 of 2? Dan zijn er verschillende instrumenten gegevens: naam & adres, kopie legitimatiebewijs, per leerling met OOMT-subsidie Kosten: 1049,- zonder OOMT-subsidie Wanneer u Support aanvraagt voor 2 tot 4 leerlingen ontvangt u 20% korting per leerling. Bij 5 of meer Een leerling zat bij ons niet op de juiste plek. De Innovam-adviseur heeft dat erg zorgvuldig opgelost. Ik wou dat ik als leerling zo was aangesproken! En de leerling? Die heeft een andere richting gekozen, die beter bij hem past. een online handleiding, met illustratieve filmpjes. www.leermeester.innovam.nl BPV-protocol Het opleiden van een leerling doet u samen met het ROC. Daarom moet en hulpmiddelen voor uw ondersteuning. Per regio is er bijvoorbeeld een AKA-mentor benoemd en getraind, die de AKA-leerbedrijven en de leermeester extra ondersteunt. U vindt de contactgegevens van de regionale mentoren op kleding- en schoenmaat voor de werkkleding. Informeer uw collega s over de komst van de nieuwe medewerker. Kijk voor meer tips op de leermeestersite www.leermeester.innovam.nl leerlingen wordt een offerte gemaakt. u goede afspraken maken over wat /aka 10 11
Hulpmiddelen Opleidingslandschap Welke route volgt uw leerling? De keuze voor de mobiliteit maken de meeste leerlingen al op het vmbo waar ze bijvoorbeeld kiezen voor de richting Basisvorming Mobiliteit. Gaat de leerling daarna door naar het mbo, dan kan hij daar voor een specifieke richting kiezen, bijvoorbeeld Autotechniek. Deze opleiding wordt op verschillende niveaus gegeven. Op het mbo kan de leerling kiezen voor klassikaal of praktisch onderwijs. Kiest hij voor de beroepsbegeleidende leerweg (BBL) dan gaat de leerling één dag (of twee avonden) in de week naar school en werkt hij vier dagen per week in een bedrijf. Op deze manier leert hij een vak, terwijl hij ook al een salaris verdient. Een leerling kan ook kiezen voor de klassikale beroepsopleidende leerweg (BOL). Hij gaat dan vijf dagen per week naar school en maakt via stages kennis met de praktijk. Op www.passionforpower.nl vindt u dit schema waarin de opleidingsmogelijkheden in het mbo-mobiliteitsonderwijs schematisch zijn weergegeven. 12 13
RPT Regionale Praktijktraining uw leerling snel inzetbaar in de praktijk Tips om de eerste werkdag goed van start te gaan Welke informatie geeft u op de eerste dag? Neem de huisregels en Arbo-zaken (veiligheidsregels) door. Geef duidelijk aan met welke vragen de leerling bij wie terecht kan. Plan de data van de voortgangsgesprekken en stem het doel en de inhoud van deze gesprekken af. Kijk voor meer tips op de leermeestersite www.leermeester.innovam.nl Stagemarkt Snel de juiste leerling voor uw vacature Stagemarkt.nl is dé vindplaats voor stages, leerbanen en leerbedrijven. Het is de gezamenlijke website van alle leerbedrijven van de 17 kenniscentra. Heeft u een stagevacature- of leerwerkplek? Dan is Stagemarkt.nl dus het adres om die aan te bieden. Hoe werkt het U kunt uw vacante leerwerkplekken en/of stages zelf op Stagemarkt plaatsen. Daarvoor moet u inloggen op Mobiliteitsmatch. Dat is de voorganger van Stagemarkt en zal na een overgangstijd verdwijnen. Ook uw bedrijfsprofiel kunt u tot die tijd nog aanmaken en aanpassen op Mobiliteitsmatch.nl. Innovam zorgt dan dat uw gegevens ook zichtbaar worden op Stagemarkt.nl. Na het verdwijnen van Mobiliteitsmatch heeft u toegang tot uw Stagemarkt-profiel via de site van Innovam. RPT-dagen zijn intensieve een daagse trainingen voor uw leerlingen. Deze Regionale Praktijk Trainingen zijn er op technisch en communicatief gebied voor de richtingen Auto, Bedrijfsauto-, Fiets-, Scooter/Bromfiets-, en Motorfietstechniek. De trainingen besparen de leermeester tijd want hij hoeft niet alle onderwerpen uit te diepen in zijn declarabele uren. Ook vormen ze een goede examenvoorbereiding voor uw leerling. Na een RPT-dag is de leerling bovendien beter zelfstandig inzetbaar in uw bedrijf. Intensief aan de slag; net als in de praktijk RPT simuleert de praktijksituatie; een trainingsdag lijkt dus veel op een gewone werkdag. Tijdens de training gaat uw leerling zelfstandig aan de slag met werkorders. De trainer fungeert als vraagbaak en inhoudsexpert. Zo maakt de leerling zich al doende praktijkvaardigheden eigen. De opgedane kennis en vaardigheden blijven hem daardoor beter bij en hij kan er in de werkplaats meteen mee uit de voeten. Zelfstandig werken aan werkopdrachten Opdrachten naar niveau en behoefte van de leerling Begeleiding door deskundige trainer Volledige werkdag in professionele omgeving Dagelijkse beoordeling: u weet precies wat de leerling heeft geleerd. Hoe verloopt een RPT-dag? Uw leerling leert praktijkvaardigheden door zelfstandig werkorders uit te voeren. Daarbij maakt hij gebruik van een infopunt waar hij zelf aanvullende informatie kan zoeken. Denk aan werkplaatsdocumentatie, ondersteunende tekst, maar ook filmpjes en animaties. De trainer coacht, geeft uitleg en beantwoordt vragen. Ook beoordeelt hij de leerling. Voorbereiding De voorbereiding is tegenwoordig nog belangrijker geworden dan u wellicht gewend was. De leerling kan een huiswerkpakket downloaden op. Dit huiswerk bespreekt hij met zijn leermeester. Vervolgens maakt de leerling online de starttoets. Op basis van de toetsresultaten kiest de trainer de werkorders die de leerling op de praktijkdag gaat uitvoeren. Beoordeling Tijdens de praktijktraining beoordeelt de trainer het werk van de leerling. Hiervoor gebruikt hij een formulier waarop verschillende stappen van het werkproces zijn aangegeven, bijvoorbeeld: Verzamelt de benodigde informatie Kiest de juiste materialen, gereedschappen en (hulp)middelen Noteert vereiste gegevens duidelijk, volledig en correct. Bij een RPT-dag gaat het niet om slagen of zakken. Doel van de beoordeling is een realistisch beeld te geven van wat een leerling wel en niet kan. Zo krijgen hijzelf en de leermeester goed zicht op de leerpunten. 14 15
RPT Kosten Prijs per RPT-trainingsdag Personenauto Bedrijfsauto Tweewieler Technisch specialist Lage kosten door subsidies OOMT maakt RPT-dagen financieel aantrekkelijk voor u. Daarmee stimu leert OOMT een goede aan- Welke training voor welke leerling? In deze brochure vindt u alle RPT-dagen per leerjaar. Inclusief een beknopte Prijs 223,- 230,- 231,- 223,- sluiting van beroepsopleidingen op de praktijk. inhoud van de trainingen. Ook kunt u zien in welke volgorde uw leerling de OOMT-bijdrage en ESF --subsidie op factuur* 138,- 145,- 146,- 138,- BKS-toetsen Een aantal RPT-dagen kunnen worden afgesloten met een theorietoets van trainingen kan volgen. De Innovamadviseur helpt u graag bij het kiezen van de RPT-trainingen. Zo wordt een trainingsprogramma samengesteld Prijs per RPT-dag netto 85,- 85,- 85,- 85,- de BrancheKwalificatieStructuur (BKS). Slaagt uw leerling voor de toets, dan sleept hij een branche-erkend BKS- voor beide schooljaren dat precies op uw leerling is afgestemd. 125.- certificaat in de wacht. Deelname aan BKS-toetsen is gratis. De RPT-dagen worden zoveel mogelijk gepland in de volgorde van de te behan- * OOMT-bijdrage en ESF --subsidie zijn Van Innovam ontvangt u een bevesti ging Op www.bksmobiel.nl vindt u alles delen modules op het ROC. bestemd voor bedrijven die zijn van de aanmelding en een (al deels ingevuld) over de BKS. aan gesloten bij OOMT of OOC. Deze prijslijst is niet onbeperkt declaratieformulier voor de uitkering van de ESF --subsidie. Martin Teeuwen, leermeester bij Blom Automobielbedrijf in Gouda Branchepaspoort geldig. Kijkt u voor de meest Met RPT kan uw leerling zijn Branche- recente prijzen op. RPT wordt mogelijk Onze leerlingen gaan 5 tot 6 keer per paspoort vullen. Daarin kan hij namelijk De prijzen zijn exclusief BTW. Over gemaakt door OOMT. jaar naar een RPT-dag. Onderwerpen behaalde BKS-certificaten bewaren. OOMT-bijdrage en ESF --subsidie waar ze moeite mee hebben en die Samen met eventuele andere diploma s wordt geen BTW geheven. in het bedrijf niet vaak voorkomen, kunnen ze veel beter daar oefenen. Als ze terug komen, zijn ze beter inzet- en certificaten maakt het Branchepaspoort aan huidige of toekomstige werkgevers snel duidelijk voor welke Meer weten? baar in het bedrijf. werkzaamheden de leerling inzetbaar is. 16 17
Personenauto Trainingslocatie bij u in de buurt RPT vindt plaats bij u in de buurt. Hieronder ziet u op welke locaties van Innovam uw leerling terecht kan. Assistent Mobiliteitsbranche (AMB) Assistent Mobiliteitsbranche Best, Dordrecht, Heerlen, Nieuwegein, Zaandam, Zwolle Autotechnicus Best, Dordrecht, Heerlen, Nieuwegein, Zaandam, Zwolle Eerste Autotechnicus Assistent Autotechnicus Organisatie Onderhoud Best, Dordrecht, Heerlen, Nieuwegein, Zaandam, Zwolle Technisch specialist Best, Dordrecht, Heerlen, Nieuwegein, Zaandam, Zwolle Unieke trainings- Assistent Snelservice Onderstellen Motoren Bedrijfsautotechnicus faciliteiten Best, Heerlen, Nieuwegein, Zwolle Eerste Bedrijfsautotechnicus Best, Nieuwegein, Zwolle Innovam heeft unieke faciliteiten voor de RPT-training van uw leerlingen: vijf moderne opleidingscentra met eigentijdse voertuigen Assistent Bedrijfsautotechnicus Elektrische installaties Verlichting Fiets Tweewieler Academy en apparatuur. Onze trainers zijn Nieuwegein en Zwolle afkomstig uit de branche. Het zijn vakspecialisten die structureel Scooter en Bromfiets Tweewieler Academy worden getraind in actuele Nieuwegein, Zwolle technische vaardigheden en de coaching van deelnemers. Motorfietstechnicus en Eerste Motorfietstechnicus Tweewieler Academy Nieuwegein, Zwolle 18 19
Personenauto Assistent Mobiliteitsbranche Organisatie en onderhoud De werkplaats Werken met werkorders en ziet het belang van correcte invulling en afhandeling De verschillende soorten afval en de bijbehorende verwerkingsprocedure te herkennen Veilig werken: welke (persoonlijke) beschermingsmiddelen er zijn en hoe deze te gebruiken Wat de veiligheidsvoorschriften zijn van de apparatuur en gereedschappen in de werkplaats Krachtenvelden en onderlinge verbanden van de verschillende afdelingen te begrijpen De werkorder De cursist leert een werkorder of opdracht te benoemen en invullen. Gereedschap en apparatuur De cursist kan verschillende gereedschappen en apparatuur herkennen en benoemen. Ook kent hij de veiligheidsvoorschriften. De remschijf en remblokken controleren De schokdempers en wielophanging controleren Het brandstoffilter vervangen Onderhoudsformulieren De cursist leert de juiste onderhoudsformulieren gebruiken en invullen. Onderhoudsbeurt De cursist krijgt handvatten aangereikt om op juiste wijze een onderhoudsbeurt uit te voeren. Assistent Mobiliteitsbranche De receptie De cursist leert wat de taken zijn Afvalstromen binnen een autobedrijf Onderstellen en verlichting De cursist leert controles en van de receptie en wat de relatie is De cursist leert afval herkennen, werkzaamheden uitvoeren aan: tussen de werkplaats en receptie. beoordelen en gescheiden opbergen. Remsystemen Het magazijn Veiligheid op de werkplek Uitlaatsystemen Banden De cursist leert waarom sommige De cursist leert persoonlijke bescherm- Verlichting De opleiding Assistent Mobiliteits-branche (AMB) kent verschillende uitstroomrichtingen. Om de leerlingen in deze opleiding zo goed mogelijk voor te bereiden op de praktijk, zijn voor de richtingen Assistent Autotechniek, Assistent Bedrijfsautotechniek en Assistent Snelservice RPT-dagen ontwikkeld. onderdelen beter vervangen kunnen worden in plaats van gerepareerd. Daarnaast krijgt hij inzicht in het belang van een geordende en goed georganiseerde onderdelenstroom middelen herkennen en gebruiken en weet wat te doen bij brand. Voertuigidentificatie De cursist leert een voertuig en Code: AMB 140 en de bijbehorende administratie. motor te identificeren en begrijpt de Tijdens deze eendaagse trainingen verricht de assistent eenvoudige praktische werkzaamheden op het gebied van controle, vervanging, reparatie, onderhoud, Deze RPT-dagen zijn bestemd voor leerlingen AMB maar kunnen ook gevolgd worden door leerlingen op niveau 2, als daar behoefte aan blijkt. Het kiezen van een RPT-dag vindt altijd plaats in overleg met een Innovam-adviseur. Op die manier kan een trainingsprogramma worden samengesteld dat De organisatie binnen mobiliteitsbranche gerichte bedrijven noodzaak daarvan. Onderhoudsbeurt De cursist doet ervaring op met: etc. Met deze sterk praktijkgerichte trai- Dat kan bijvoorbeeld het geval zijn bij de precies op de leerling is afgestemd. Welke afdelingen kent een bedrijf in De motorolie en het oliefilter ningen krijgt uw leerling de benodigde zogenaamde zij-instromers, die geen de mobiliteitsbranche? vervangen (examen)eisen snel onder de knie. Daarnaast werken deze praktijkopdrachten motiverend, verhogen het technisch inzicht en vergroten de slagingskans vooropleiding of ervaring hebben in techniek of mobiliteit. Of uw leerling voor één of meer van deze dagen in aanmerking komt is afhankelijk van zijn In het overzicht hiernaast ziet u welke RPT-dagen beschikbaar zijn. Neem voor de volgorde het opleidings- en praktische kennisniveau van de leerling Wat de doelen en taken zijn van de receptionist Welke werkzaamheden en Koelvloeistof en remvloeistof controleren Bougies en luchtfilters vervangen De olie van versnellingsbak en Ik kan in het bedrijf nu klusjes doen waar ik vroeger geen oplossing voor wist aanzienlijk! praktische kennisniveau. als leidraad. verantwoordelijkheden voorkomen eindoverbrenging controleren in het magazijn 20 21
Personenauto Assistent Mobiliteitsbranche Onderstellen en motoren De cursist leert de verschillen tussen twee-en viertaktmotoren, de taak van een dynamo en waarom een dieselmotor geen ontstekingsinstallatie heeft. Carrosserie en chassis De onderdelen te benoemen die behoren tot de zelfdragende carrosserie Onderdelen benoemen die behoren tot het chassis Wielophanging Het basisprincipe van vering verklaren De taken van de wielophangingselementen verklaren Aandrijflijn Onderdelen van de aandrijflijn benoemen De werking van de onderdelen omschrijven Elektrische installaties en verlichting De cursist leert hoe elektriciteit werkt. Ook leert hij welke gereedschappen er zijn om een elektrische installatie te meten. Op deze dag wordt ook aandacht besteed aan alle elektrische installaties in een auto. Zekeringen schakelaars en relais in een schema en in de auto herkennen Zelf metingen doen aan eenvoudige elektrische installaties Remsysteem De remonderdelen benoemen De werking van de onderdelen verklaren Remblokken vervangen Vierslag-verbrandingsmotor Opbouw van de verbrandingsmotor en het vierslagprincipe verklaren. Ontstekingsprocessen Het basisprincipe van een ontsteking en het begrip ontstekingsvolgorde te verklaren. Het distributiesysteem en kleppensysteem De onderdelen benoemen Het begrip kleptiming omschrijven Klepspeling controleren en bijstellen Tijdens deze dag wordt aandacht besteed aan het monteren en demonteren van verlichtingsinstallaties. Een koplampafstelapparaat te gebruiken De verschillende verlichtingsinstallaties herkennen en de werking te controleren Code: AMB 142 Smeer-en koelsysteem De koelvloeistofpomp vernieuwen Het koelsysteem op vorstbeveiliging controleren Het koel- en smeersysteem op lekkages controleren Elektrische installatie De accu controleren en vervangen De startmotoren dynamo (de)monteren De zekeringen op doorslag controleren Bougie(kabel)s vervangen en controleren Code: AMB 141 Als je tijdens het werken iets niet snapt, krijg je goede uitleg. Dat werkt veel beter dan theorie vooraf. Autotechnicus (AT) Overzicht RPT-dagen Wieluitlijning en Banden Koel- en Smeersystemen EPD Basis Motorconditie en Distributiesystemen Deze dagen zijn aan elkaar gekoppeld Aanbevolen volgorde EPD Basis Laad- en Startsystemen Remsystemen en ABS Benzinemotor management Ontsteking Dieselmotormanagement Benzinemotor management Benzine-injectie 22 23
Personenauto Autotechnicus Autotechnicus RPT-dagen Autotechnicus EPD Basis, dag 1 en 2 De cursist leert meten met een multi- het werken met elektrische schema s. en de werking van het overdrukventiel Laad- en startsysteem Benzinemotormanagement, dag 1 en 2 Actuatoren herkennen en beoordelen Inspuitpomp inbouwen en afstellen meter, effectief elektrische storingen een toets (geen BKS). Oliepompen demonteren, contro- Schema s van laad- en startsysteem : Ontsteking De begrippen koudstart, stationair oplossen en de wet van Ohm toe te leren en beoordelen op slijtage lezen en maximum toerental passen. Daarnaast leert de cursist: Code: AT 142 volgens werkplaatshandboek Accu testen Opbouw en werking van verschil- Voorgloei-installatie controleren Elektrisch meten; basisprincipes Wieluitlijning en Banden De werking van het overdrukventiel controleren Laadsysteem controleren met behulp van de multimeter, stroom- lende motormanagementsystemen De storingen in het ontstekings- d.m.v. metingen Verstuiver testen en afstellen van het meten van spanning, Oliesoorten en -specificaties tang en motortester systeem lokaliseren aan de hand (dieselbrandstofpomp) stroom en weerstand De sporing en de wielvlucht interpreteren Diagnose stellen aan laadsysteem van de primaire en secundaire Warmdraairegeling controleren en Meten met de multimeter controleren en afstellen m.b.v. Lagerspeling controleren d.m.v. Startsysteem controleren met scoopbeelden afstellen Eenvoudige elektrische schakelin- uitlijnapparatuur plastigage behulp van de multimeter, stroom- Variabele contacthoek en vervroe- Diagnose-systeem uitlezen m.b.v. gen opbouwen aan de hand van Wielen balanceren met een Motorschade bekijken en aan de tang en motortester gingstijdstip controleren testapparatuur schema s balanceer machine en een finish- hand van het schadebeeld bepalen Diagnose stellen aan startsysteem Inductieve- en Hallsensor controleren Spanning, stroom en weerstand balancer wat de mogelijke oorzaak is Spanningsverlies meten volgens Verschillende onderdelen van het Code: AT 243 meten aan de opgebouwde schakelingen Bandgegevens verklaren en slijtpatronen/beschadigingen e.d. Motorschade voorkomen de V1, V2, V3, V4 meetmethode ontstelingssysteem controleren en beoordelen Meten aan parallel-, serie- en gecom- verklaren en aangeven hoe te Code: AT 141 Code: AT 240 Metingen aan verdelerloze ontste- Per dagdeel kan de leerling twee bineerde schakelingen aan auto s Extra verlichting aansluiten met een relais verhelpen Tubeless-bandreparen en de controles bij/voor de bandreparatie Motorconditie en Distributiesystemen Remsysteem en ABS Voor de APK is de controle van het king uitvoeren : Benzine-injectie onderwerpen uit het opleidingsprogramma kiezen waarover hij extra praktijkopdrachten kan doen. De Accessoires aansluiten Wielen balanceren remsysteem een belangrijk aan- trainer begeleidt de cursist intensief. Distributie vervangen, timen en dachts punt. Verschillende motormanagement- Met deze extra oefening is de cursist Storingen opsporen m.b.v. multi- Code: AT 140 afstellen Remschijf controleren, dikte en sytemen herkennen (monopoint, zo goed mogelijk voorbereid op het meter aan voertuigen volgens V1, V2, V3, V4 meetmethode Koel-en smeersystemen Cilinderkop en klepmechanisme demonteren, beoordelen en slingering van de remschijf meten en remklauw (de)monteren mulitpoint) Sensoren en actuatoren controleren schoolexamen. De meetresultaten controleren en monteren Trommelremsysteem controleren, Diagnosesysteem uitlezen m.b.v. Code: EXARPTA de plaats van storing aangeven in Koelsysteem afpersen en controleren Klepspeling afstellen met klepstel- wielremcilinder en remschoenen testapparatuur het bijbehorende schema met behulp van testapparatuur boutjes en met klepstelplaatjes vervangen en remtrommel meten Uitlaatgas testen m.b.v. 4 gastester Kortsluiting opsporen Clandestiene verbruikers opsporen met multimeter Thermostaat en de componenten in het elektrische circuit van de koelventilator controleren en beoordelen Compressie meten, cilinderbalanstest en gastest uitvoeren Cilinder lektest uitvoeren De werking van het remsysteem controleren m.b.v. een rollenremtestbank De hoofdremcilinder controleren Brandstofpomp en drukregelaar controleren m.b.v. brandstofdrukmetingen Serkan Catak, leerling Eerste Monteur bij Auto Muller in Dordrecht Terugmeten om exacte locaties van de storing te vinden Trekhaak met 7- of 13-polige stekker aansluiten Tijdens de praktijkopdrachten wordt Oliedruk meten en de werking van het oliedruklampje en -sensor controleren Olielekkages opsporen en beoordelen Onderdelen van het smeer- Code: AT 143 De werking van het rembekrachtigingssysteem bij benzine- en dieselmotoren controleren en beoordelen Metingen verrichten aan ABSsensoren Code: AT 242 Dieselmotormanagement Opbouw en werking van verschil- In het leerbedrijf ben ik meestal mechanisch bezig, dus ik heb RPTdagen gevolgd om te oefenen met elektronica. Daardoor ben ik nu goed voorbereid op mijn praktijkexamen. tevens veel aandacht besteed aan systeem vervangen cq. reinigen Code: AT 241 lende roterende dieselpompen 24 25
Personenauto Eerste Autotechnicus (EAT) Eerste Autotechnicus Overzicht RPT-dagen RPT-dagen Eerste Autotechnicus EPD Technicus EPD Technicus EPD Technicus Dag 3 EOBD en Uitlaatgastechniek EPD Technicus, dag 1, 2 en 3 Meten met een multimeter Efficiënt storingen oplossen van halfgeleiders en de verschillende methodes om complexe elektrische storingen op te lossen. Meten met de scoop Diagnose Laad en Startsystemen De wet van Ohm toepassen Meten aan serieschakelingen Meten aan parallelschakelingen Code: EAT 140 ABS en Stabiliteitssystemen Diagnose Autogassystemen Door middel van metingen een potmeter te controleren en beoordelen Meten met de scoop Een scoop is een onmisbaar stuk Meten van start- en laadsysteem gereedschap om problemen in de Comfort en Veiligheidssystemen Diagnose Airconditioning Meten aan diodes, LED s, transistoren en de werking ervan controleren en beoordelen moderne elektronica van auto s op te lossen. Het meten met de scoop moet ook beheerst worden bij diagnose RPT- Diagnose Motormanagement Benzine Diagnose Motormanagement Benzine Diagnose Dieselmotormanagement 1a Diagnose Dieselmotormanagement 1b Een vertragingsschakeling te bouwen Storing zoeken in elektrische en trainingen zoals dieselmotormanagement en benzinemotormanagement. elektronische systemen De werking van een scoop Deze dagen zijn aan elkaar gekoppeld Aanbevolen volgorde Motorcomponenten meten en Distributiesystemen Versnellingsbak en differentieel Klantgericht communiceren Vierwieluitlijning Klantgericht communiceren Het opsporen van onderbrekingen en overgangsweerstanden in een elektrische installatie Het opsporen van kortsluitingen Het opsporen van clandestiene verbruikers Tijdens deze opdrachten wordt veel aandacht besteed aan het werken met elektrische schema s, het maken van elektrische verbindingen en er wordt aandacht besteed aan de werking Het instellen van de tijd,de spanning en het triggerniveau De begrippen AC/DC Het begrip duty-cycle Het berekenen van periodetijd, frequentie en duty-cycle Componenten controleren op defecten Code: EAT 141 Frans Strous, leermeester bij BMW OolBekkink in Zwolle We hebben nu een leerling, die gaat hierna HTS Autotechniek doen. Leuk om te zien dat je in jouw bedrijf zo n sfeer hebt dat zo n jongen enthousiast raakt voor het vak en er verder in gaat. Super motiverend! 26 27
Personenauto Eerste Autotechnicus Eerste Autotechnicus ABS en stabiliteitssystemen Een stabiliteitssysteem is een Metingen uitvoeren aan complexe elektronische comfortsystemen Motorcomponenten meten en distributiesystemen EOBD en Uitlaatgastechniek Diagnose Autogassystemen Diagnose Motormanagement Diesel, dag 1 en 2 samenwerking tussen verschillende met CANbus Om componenten te kunnen beoor- Met behulp van een viergas- Algemene opbouw en werking De cursist leert het herkennen van regelapparaten in een auto die com- Storingen zoeken met behulp van delen moet eerste de werking van de meting een diagnose stellen van verschillende modern gere- verschillende elektronisch geregelde municeren via CANbus. een airbagdummy en systeem - meetinstrumenten helder zijn. Controleren van de EGR gelde autogassystemen dieselsystemen en het diagnose stellen tester De cursist leert meten met o.a. een Lambdasensoren testen en Autogasinstallaties controleren en met behulp van scoop- en systeem- De werking van het ABS-systeem Diagnose stellen aan elektrische micrometer en het beoordelen van: controleren beoordelen tester. De te behandelen systemen zijn: met behulp van een computer- stuurbekrachtiging Zuigers en cilinders Katalysator beoordelen Controleren en afstellen van een EGI-, Roterende axiale plunjerpomp simulatie Diagnose stellen aan sleutel- Het klepmechanisme Diagnose stellen met behulp van LPI, AMS, en VSI autogassysteem VP 37 Sensoren en actuatoren contro- codestystemen Krukas en lagering een EOBD-tester Diagnose stellen aan een EGI-,LPI- Roterende radiale plunjerpomp leren Cilinderbussen Achtergronden van EOBD en AMS-, en VSI-systeem met be- VP 44 Het uitvoeren van een remtest Code: EAT 143 Het distributiesysteem hulp van scoop en systeemtester Pompverstuiversysteem met bijbehorende berekeningen Diagnose stellen door storingen uitlezen van ABS Diagnose Motormanagement Benzine, dag 1 en 2 Nokkenas en kleppenmechanisme Klepspeling Tevens zal aandacht worden besteed aan Code: EAT 241 Deze dag wordt aangeboden in Nieuwegein. Common-railsysteem Het verschil tussen actuatoren en Diagnose stellen aan ESP met een universeel systeemtester Waarom actieve wielsensoren Deze twee dagen wordt aandacht besteed aan het controleren van en storing zoeken aan de sensoren het (de)monteren, timen en beoordelen van complexe distributiesystemen. Diagnose Laad- en Startsystemen Code: EAT 243 sensoren van benzine- en dieselmotor herkennen Herkennen van verschillende elek- worden toegepast en actuatoren van een benzinemotormanagementsysteem. Code: EAT 145 Componenten van het laad- Diagnose Airconditioning trisch geregelde dieselsystemen Stellen van diagnose m.b.v. scoop De cursist leer o.a. het controleren systeem controleren, doormeten en systeemtester van een: en beoordelen De algemene opbouw en werking Code: EAT 142 Luchtmassameter Componenten van het start- van verschillende aircosystemen Comfort en Veiligheidssystemen Impulsgevers Temperatuursensor Ontstekingsmodule systeem controleren, doormeten en beoordelen Diagnose stellen aan het laad- Het controleren van een aircosysteem met een voelpunten tabel Diagnose stellen Code: EAT 245 Duty-cycle klep systeem met behulp van multi- Met behulp van elektrische Alarmsystemen aansluiten Stappenmotor meter, stroomtang, motortester schema s diagnose stellen aan het Centrale portiervergrendeling Lambdasensor en scoop elektrische systeem aansluiten Druksensor Dynamo en startmotor inwendig doormeten en beoordelen Code: EAT 144 Code: EAT 242 Code: EAT 244 28 29
Personen- en bedrijfsauto Eerste Autotechnicus Versnellingsbak en differentieel Klantgericht communiceren voor technici, dag 1 en 2 : Per dagdeel kan de leerling twee onderwerpen uit het opleidingsprogramma Technisch specialist Versnellingsbak controleren en Het communicatieproces kiezen waarover hij extra praktijkop- afstellen Communicatietechnieken drachten kan doen. De trainer begeleidt Differentiëel controleren en afstellen De in- en externe klant; profiel, de cursist intensief. Met deze extra Zijlagers differentiëel controleren en afstellen gedrag en verwachtingen Commercieel diagnose stellen (effectieve serviceverlening) Oefenen van praktijksituaties oefening is de cursist zo goed mogelijk voorbereid op het schoolexamen. Code: EXARPTA Overzicht RPT-dagen Code: EAT 240 Vierwieluitlijning m.b.v. professionele acteurs : Het communicatieproces (verdieping) Effectief telefoneren CAN-bus analyse en Diagnose CAN-bus analyse en Diagnose Diagnose comfortkoeling De begrippen camber, caster en sporing Klachtenbehandeling Gesprekssoorten (o.a. slecht nieuws gesprek) Systeem analyse en Diagnose Systeem analyse en Diagnose Uitlijning met behulp van optische Oefenen van praktijksituaties vierwieluitlijning Uitlijning met behulp van computergestuurde vierwieluitlijning Het herkennen van wiel en fusee- m.b.v. professionele acteurs Klantgericht communiceren voor technici Klantgericht communiceren voor technici standen Code: EAT 247 Hoe gebreken in de uitlijning opgelost moeten worden Uitlijnrapporten interpreteren en Johan Stam, leerling Eerste Autotechnicus bij Van Mill in Gorinchem Deze dagen zijn aan elkaar gekoppeld Aanbevolen volgorde beoordelen Bandslijtages te beoordelen In de training ga je zelfstandig aan de slag. Pas als je er niet uitkomt, helpt de trainer je op weg. Daardoor leer je meer want je moet eerst zelf nadenken. Code: EAT 246 30 31
Personen- en bedrijfsauto Technisch specialist Technisch specialist RPT-dagen Technisch specialist CANbus analyse en Diagnose, dag 1 en 2 : Doel van de training: Hierbij wordt gebruik gemaakt van de scoop en de systeemtester. : Na de opgedane kennis tijdens Gewapend met de kennis van dag 1 Doel van de training: De cursist leert om met de scoop de communicatie tussen de verschil- dag 1 moet de cursist in staat zijn om storingen in datanetwerken te lokaliseren. leert u diagnose stellen aan storingen in diesel motormanagement systemen. Uitgebreid met systeemkennis Klantgericht communiceren voor technici, dag 1 en 2 Diagnose comfortkoeling Doel van de training: Per dagdeel kan de leerling twee lende autotechnische systemen te U leert onder meer: van benzinemotormanagement en : De cursist analyseert en diagnos- onderwerpen uit het opleidingspro- analyseren. Er wordt gemeten aan Hoe het datasysteem reageert op airbagsystemen. De cursist leert Het communicatieproces ticeert een modern airconditioning gramma kiezen waarover hij extra verschillende datanetwerken. De verschillende storingen gebruik maken van moderne gereed- Communicatietechnieken systeem zonder gediplomeerde praktijkopdrachten kan doen. De cursist krijgt inzicht in de opbouw en Zelfstandig het probleem analy- schappen en hulpmiddelen om de De in- en externe klant; profiel, handelingen te hoeven uitvoeren. trainer begeleidt de cursist intensief. werking van het CANnetwerk. Kennis seren, de juiste diagnose te stellen storingen te kunnen oplossen. gedrag en verwachtingen Cursist moet in staat zijn om aan te Met deze extra oefening is de cursist van meten met de scoop is absoluut en een adequate oplossing aan Commercieel diagnose stellen geven of het een koudemiddel tech- zo goed mogelijk voorbereid op het noodzakelijk voor het volgen van te dragen bij storingen aan het Analyse van een ABS/ ASR/ ESP (effectieve serviceverlening) nische storing betreft of een elektro- schoolexamen. deze dag. datanetwerk systeem Oefenen van praktijksituaties nische. Hiertoe moet de cursist U leert onder meer: Effectief gebruik van scoop en Analyse van het dieselmotorma- m.b.v. professionele acteurs leren hoe het elektronisch systeem Code: EXARPTA Opbouw van datanetwerken zoals systeemtester nagementsysteem van een motor : is opgebouwd. CANbus met roterende elektronische diesel Het communicatieproces Datanetwerken in elektrische een BKS-toets Analyse van het dieselmotormanage- (verdieping) Middels voelpunten snel diagnose schema s herkennen mentsysteem van een motor met Effectief telefoneren te stellen aan de koudemiddel- Spannings- en weerstands- Code: DTC 151 pompverstuivers Klachtenbehandeling kringloop metingen te verrichten aan het CANnetwerk met de scoop en multimeter Systeem analyse en diagnose, dag 1 en 2 Analyse van het dieselmotormanagementsysteem van een motor met common rail Gesprekssoorten (o.a. slecht nieuws gesprek) Oefenen van praktijksituaties Sensoren en actuatoren van een volautomatische airconditioning te analyseren Signaalherkenning van een goed Doel van de training: Diagnose van verschillende diesel- m.b.v. professionele acteurs Mogelijke reacties van een defect systeem en signaalanalyse bij een Analyseren van belangrijke voertuig- motormanagement systemen Deze RPT-dag wordt afgesloten systeem te voorspellen defect systeem systemen, speciaal gericht op het Analyse en diagnose van een ben- met Diagnose stellen met een systeem- Zelf berichten maken en verzenden remsysteem, het veiligheidssysteem zinemotormanagementsysteem tester aansturingen op de CANbus (dag 2) en het motormanagement systeem. Bij de analyse gaat het er om het systeem te doorgronden. Analyse en diagnose van verschillende veiligheidssystemen (airbags) Code: EAT 247 Controleren met systeemtester en scoop Code: DTC 252 Je ziet meteen wat het gevolg is van bepaalde handelingen en dan begrijp je het beter. Code: DTC 251 32 33
Bedrijfsauto Bedrijfsautotechnicus (BAT) RPT-dagen Bedrijfsautotechnicus EPD Basis, dag 1 en 2 De cursist leert meten met een multimeter, effectief elektrische storingen oplossen en de wet van Ohm toe te passen. Daarnaast leert de cursist: Elektrisch meten: basisprincipes van het meten van spanning, stroom en weerstand Spanning, stroom en weerstand afstellen met behulp van optische uitlijnapparatuur Bandgegevens verklaren en slijtpatronen/beschadigingen verklaren en aangeven welke actie(s) gepleegd moet(en) worden Tubeless-band repareren en de controles bij/voor de bandreparatie Wielen balanceren met een balanceermachine en een finish- speling meten, zuigerveerspeling in de groef en slotspeling meten Cilinderkop vervangen en de kop pakkingdikte bepalen d.m.v. metingen Code: BAT 143 Brandstofsysteem Diesel 1 (verdelerpompen) Bedrijfsautostechnicus meten aan eenvoudige elektrische balancer Voor een juiste verbranding en daar- schakelingen Scheefstand achteras opmeten mee een laag brandstofverbruik is de Overzicht RPT-dagen EPD Basis EPD Basis Laad- en Startsystemen Meten aan schakelingen (parallel/ serie en gecombineerd) Extra verlichting aansluiten met een relais Storingen opsporen met een multimeter aan voertuigen volgens de met behulp van meetapparatuur Code: BAT 142 Mechanisch meten Om componenten te kunnen beoordelen moet eerst de werking van afstelling van de brandstofpomp erg belangrijk. Verdelerbrandstofpomp uit- en inbouwen en het inspuitmoment afstellen Tapverstuivers controleren en afstellen V1,V2,V3,V4 meetmethode, de de meetinstrumenten helder zijn. Distributietiming controleren Wieluitlijning en Banden Luchtdruk remmen 1 Luchtdruk remmen 2 meetresultaten controleren en de plaats van de storing aangeven in Meten met de schuifmaat, Code: BAT 144 het bijbehorende schema schroefmaat, meetklok, voeler- Mechanisch meten Motorconditie Terugmeten om de exacte locatie van de storing te vinden Kortsluiting opsporen maten en rei Remtrommels en remschijven opmeten Koos is leermeester bij een autobedrijf in Rotterdam. Samen met Clandestiene verbruiker opsporen Speling wiellagers opmeten de chef werkplaats begeleidt hij Brandstofsysteem Diesel 1 Verdelerpompen Brandstofsysteem Diesel 2 Uitpompen met een multimeter Luchtvoorverwarming- en voorgloeisystemen controleren aan de Klepspeling opmeten en afstellen met klepstelplaatjes Speling van fusee- en stuurkogels zes leerlingen in het bedrijf. RPT-trainingen horen daar vanzelf- Transmissiesystemen hand van metingen Tijdens de praktijkopdrachten wordt meten Metingen uitvoeren aan vangmuil- sprekend bij, vindt Koos: Op school krijgen ze te weinig praktijk. En ook veel aandacht besteed aan het koppelingen en opleggerschotels in de hectiek van de werkplaats werken met elektrische schema s. Deze RPT-dag wordt ook in Heerlen gegeven. komen sommige onderwerpen niet goed tot hun recht. We moeten hier een toets (geen BKS). natuurlijk wel commercieel werken Deze RPT-dag wordt ook in Heerlen Code: BAT 140 en een klus moet vaak snel klaar zijn. gegeven. Motorconditie Ingewikkelde werkzaamheden zoals bijvoorbeeld wieluitlijning laat je dan Deze dagen zijn aan elkaar gekoppeld Aanbevolen volgorde Code: BAT 141 Wieluitlijning en Banden Compressie meten Cilinderlekkage meten met behulp toch vaak even door een ervaren collega uitvoeren. RPT is voor dat soort onderwerpen echt een uitkomst. van een lektester De sporing en de wielvlucht van Motorcomponenten cilinderdiameter de voorwielen controleren en en cilinderslijtage meten, zuiger- 34 35
Bedrijfsauto Bedrijfsautotechnicus Luchtdrukremmen, dag 1 en 2 Diagnose stellen aan laadsystemen Startstroom en spanning meten Differentieelspelingen aan het voertuig controleren Eerste Bedrijfsautotechnicus (EBAT) Eerste Bedrijfsautostechnicus m.b.v. multimeter en stroomtang Aandrijfas controleren Diagnose stellen aan startsystemen Naafreductie de- en monteren Schema s van luchtdrukremsystemen lezen en componenten herkennen Luchtdrukverzorgend remsysteem opbouwen aan de hand van schema Bedrijfsremsysteem opbouwen Hulp-/parkeerremsysteem op- Code: BAT 241 Brandstofsysteem Diesel 2 (lijnpompen) Voor een juiste verbranding en daarmee een laag brandstofverbruik is de afstelling van de brandstofpomp erg en beoordelen Sperinrichtingen controleren Deze training wordt aangeboden in Best, Nieuwegein en Zwolle. Code: BAT 243 Overzicht RPT-dagen EPD Technicus Bedrijfsauto EPD Technicus Bedrijfsauto EPD Technicus Bedrijfsauto Dag 3 Diagnose Laad en Startsystemen bouwen van een voorwagen Drukmetingen trekkend voertuig uitvoeren belangrijk. Lijnbrandstofpomp uit- en inbouwen Inspuitmoment afstellen Per dagdeel kan de leerling twee onderwerpen uit het opleidingsprogramma kiezen waarover hij extra Meten met de scoop Dieselsystemen Lijn- en Verdelerpompen Dieselmotormanagement ALR luchtvering controleren Volgwagenremsysteem opbouwen Meergatverstuivers testen (openingsdruk, lekkage, nevelbeeld en geluid) en afstellen praktijkopdrachten kan doen. De trainer begeleidt de cursist intensief. Met deze extra oefening is de cursist Diagnose Airco en Verwamingssystemen ABS, ASR, EBS aan de hand van schema Voorijlingen controleren met behulp van manometers Drukmetingen volgwagenrem- Code: BAT 242 Transmissiesystemen zo goed mogelijk voorbereid op het schoolexamen. Code: EXARPTBA Motorcomponenten meten Diagnose Luchtvering en chassis systeem uitvoeren Beveiligingen volgwagenremsysteem controleren Tijdens deze dag leert de cursist het beoordelen van de complete aandrijflijn, van koppeling tot naafreductie. Diagnose Luchtdruk remmen Diagnose Luchtdruk remmen Remharmonisatie Klantgericht communiceren voor technici Klantgericht communiceren voor technici ALR bladvering controleren Code: BAT 240 De volgende werkzaamheden komen aan de orde: Bedieningsmechanisme van Diagnose Transmissiesystemen Laad-en startsystemen Accu controleren (conditie + laadtoestand) Laadstroom en spanning opmeten de koppeling controleren Koppelingsplaat en drukgroep en druklager controleren en beoordelen Schakelmechanisme van de versnellingsbak controleren en Rick Jacobs, leerling bij MAN in Venlo Ik had moeite met elektronica. Na de RPT-dagen EPD-technicus kan ik ook hiermee zelfstandig aan de slag. Wieluitlijning Deze dagen zijn aan elkaar gekoppeld m.b.v. de multimeter en stroomtang afstellen Aanbevolen volgorde 36 37
Bedrijfsauto Eerste Bedrijfsautotechnicus Eerste Bedrijfsautotechnicus RPT-dagen Eerste Bedrijfsautotechnicus EPD Technicus, dag 1, 2 en 3 Door middel van metingen de werking van LED s Diagnose Luchtdrukremmen, dag 1 en 2 Deze training wordt aangeboden in Nieuwegein en Zwolle. Deze RPT-dag Diagnose Airco en Verwarmingssystemen Motorcomponenten meten Meten met een multimeter Door middel van metingen wordt afgesloten met Een aantal storingen opgelost Ovaliteit, tapsheid en slijtage van Efficiënt elektrische storingen de werking van transistoren worden zonder metingen aan het zuigers en cilinders bepalen en oplossen Deze RPT-dag wordt afgesloten Lezen en interpreteren van lucht- Code: EBAT 144 koudemiddel. een meetrapport maken Elektrisch meten De wet van Ohm toepassen Meten aan serieschakelingen met Deze training wordt aangeboden in Best, Nieuwegein en Zwolle. drukremschema s Luchtdrukremsysteem opbouwen van voor- en volgwagen aan de Diagnose Transmissiesystemen De algemene opbouw en werking van verschillende aircosystemen Het controleren van een airco- Conditie van de kleppen en nokkenas bepalen en een meetrapport maken Meten aan parallelschakelingen hand van een lucht remschema systeem d.m.v. een voelpunten Conditie van krukas en lagering Met behulp van metingen een Code: EBAT 140 Drukmetingen verrichten aan het Diagnose stellen aan de com- tabel bepalen en een meetrapport potmeter beoordelen Start- en laadsystemen controle- Meten met de scoop opgebouwde luchtdrukremsysteem Controle en afstellingen uitvoeren plete aandrijflijn, van koppeling tot naafreductie Diagnose stellen aan aircosysteem d.m.v. temperatuur- en maken De uitsteekhoogte van (natte)cilin- ren en beoordelen Een scoop is een onmisbaar stuk aan diverse ventielen Diagnose stellen aan gedeeltelijk elektrische meting derbussen meten en de shimm- Storing zoeken in elektrische gereedschap om problemen in de gedemonteerde versnellingsbak Diagnose stellen zonder handelingen dikte berekenen systemen moderne elektronica van auto s Remdiagnose luchtgeveerde voer- en d.m.v. visuele controle en met koudemiddel Tijdens deze opdrachten wordt ook op te lossen. Het meten met de tuigen te stellen. metingen de conditie van de Diagnose transportkoeling d.m.v. Code: EBAT 143 veel aandacht besteed aan het wer- scoop moet ook beheerst worden Met behulp van meetgegevens versnellingsbak bepalen temperatuur- en elektrische ken met elektrische schema s en het bij diagnose RPT-trainingen zoals en drukmetingen een storings- Mechanisch/pneumatisch bedie- meting maken van elektrische verbindingen. dieselmotormanagement en ABS, analyse maken en instellingen ningsmechanisme controleren Met behulp van elektrische ASR, EBS. uitvoeren d.m.v. drukmetingen schema s diagnose stellen aan het Er wordt aandacht besteed aan de Het mechanisch bedienings- elektrische systeem werking van halfgeleiders en de verschillende methodes om complexe elektrische storingen op te lossen. De werking van een scoop Het instellen van de tijd, de spanning en het triggerniveau De begrippen AC/DC Remharmonisatie mechanisme afstellen Elektrisch/pneumatisch bedieningsmechanisme controleren d.m.v. metingen Deze training wordt aangeboden in Best en Nieuwegein. Thijs van Helvoort, leerling Eerste Bedrijfsautotechnicus bij Liba Campers in Liempde Efficiënt storingzoeken in een elektrische installatie Het opsporen van kortsluitingen Het opsporen van clandestiene gebruikers Door middel van metingen de werking van dioden Het berekenen van periodetijd, frequentie en duty-cycle Het begrip duty-cycle Deze RPT-dag wordt afgesloten met Code: EBAT 141 Remsysteem controleren op mechanische gebreken Diagnose stellen met remmentestbank Een meetrapport van een voertuigcombinatie opstellen De combinatie harmoniseren Het pneumatisch bedieningsmechanisme afstellen Differentieel (de)monteren en d.m.v. visuele controle en metingen de conditie van het differentieel bepalen Kroon- en pignonwiel afstellen Code: EBAT 142 De training was veel uitgebreider dan ik had verwacht. Ik heb er veel van opgestoken, vooral over schema s lezen. Dat kan ik nu ook echt in de praktijk toepassen. Daar is mijn baas ook blij mee! n.a.v. het meetrapport Code: EBAT 145 38 39