Special: M a g a z i n e v o o r o n d e r n e m e n d T w e n t e 5 t/m 9 december IT-ondernemer Gerard Sanderink: Ik ben te zachtaardig Union-directie rijdt keer op keer lek Drie Twentse businessbabes over vrouw en ondernemersschap Modekoning Piet Zoomers: Ondernemen is als topsport Twentevisie Jaargang 13 Nummer 9 November 2001
Dubbelinterview Piet Zoomers en Gerard Sanderink Jullie denken dat wij 2 Twentevisie. 09/2001 Natuurlijk zijn Piet Zoomers (PZ) en Gerard Sanderink (GS) totaal verschillende mensen, maar er zijn ook veel overeenkomsten. We hebben de heren (die elkaar wel van naam, maar niet persoonlijk kenden) samen aan tafel gezet en naar hun visie gevraagd over het ondernemersschap, sportsponsoring en gezondheid. Dat leverde verrassende uitspraken, reacties en discussies op. (door Martin Steenbeeke en Jan Medendorp) Ondernemersschap Van Gerard Sanderink is bekend dat hij s ochtends om 4 uur de wekker zet, om half 5 in de auto zit richting Gouda en s avonds om 10 uur weer thuis komt. GS: Ik doe het voor de vrijheid. Ik creëer iets. Dat is iets van mezelf. En als het niet goed is, ben ik ook boos op mezelf, kan het op niemand anders verhalen. En dat is begonnen door directeur Winsen van BSO. Die zei dat wat wij doen niet veel voorstelde. Terwijl ik dag en nacht bezig ben met het bedrijf. Toen voelde ik me geraakt. Ik wil gewaardeerd worden, als ik alle registers opentrek en alles geef wat ik heb, kan ik er niet tegen om gekleineerd te worden. Piet Zoomers stond nooit te trappelen voor zichzelf te beginnen. Ik ben gekwetst door de curator van het bedrijf waar ik als hoofd inkoper werkte, failliet ging. Ik heb daar ongelooflijk hard gewerkt, harder dan voor mijn eigen bedrijf. Die curator zei dat ik absoluut in geen enkel filiaal meer mocht komen en dat ik alle spullen moest inleveren. Je voelt je een crimineel, alsof ik die zaak getild zou hebben. Eigenwijs Beide heren hebben een toponderneming neergezet. Ze hebben veel kennis van het vakgebied en er is niemand die in hun schaduw kan staan? GS: Als ik zeker ben, dan ben ik daar niet van af te brengen. Als ik niet zeker ben, ben ik te sturen. Maar als ik ergens in geloof, dan geloof ik er echt in, dan ben ik door niemand om te praten. PZ: Ik vind dat ik helemaal niet stronteigenwijs ben. Toen Gerard Sanderink, 19-8-48 Het verhaal van de zakenman die elke avond terugkeert naar zijn boerderij in Weerselo, is bekend. Kocht in de jaren negentig de ene na de andere ICT-firma op. Behoort met zijn vermogen van 450 miljoen gulden inmiddels tot de rijkste mensen van Nederland. Veel geld geeft hij niet uit, dat is volgens hem geen kwestie van zuinigheid, maar soberheid. Grote auto s, diners en drank zijn aan hem niet besteed. Sanderink is zuinig op zijn lichaam. Hij weet wat er gebeurt als je er teveel van vraagt. Op zijn 26ste kreeg hij hartproblemen. Sanderink, klein van stuk en weinig zelfvertrouwen, vrat zich van binnen op, gekweld door onzekerheid. Hij doorliep de Mulo, stapte van de Middelbare Landbouwschool over naar de HTS en rondde in recordtijd van 3,5 jaar een studie aan de (toen nog) TH af. In 1978 werd hij ondernemer. Samen met Hans Quellhorst richtte hij ICT op. Het bedrijf werd verkocht omdat zijn partner wilde cashen. In 1991 stichtte hij de Sanderink Group die met HCS-applications de eerste stap op het overnamepad zette. Nam vervolgens meer noodlijdende bedrijven over, saneerde ze en maakte ze winstgevend. Het leverde hem de bijnaam Joep van den Nieuwenhuizen van de IT-sector op. Onder de naam Centric heeft hij het bedrijf uitgebouwd. Multhouse, op het beursstrafbankje, heeft hij weer courant gemaakt door het samen te voegen met KSI; samen vormen ze Centric KSI. De verwachting is dat hij zijn eigen bedrijf Centric te zijner tijd zal onderbrengen bij het beursbedrijf. Hij heeft momenteel niemand op het oog die hem kan opvolgen. Een paar kroonprinsen waren in zijn ogen toch te licht. Hij blijft overigens gewoon op overnamepad en wil na België ook in Duitsland voet aan de grond krijgen. Saillant detail: Sanderink financiert alles zelf! Zonder banken. Hij heeft een keer een bod van 600 miljoen gehad op Centric.
Onze Lieve Heer zijn Piet Zoomers, 1-11-1940 Iedere nieuwe werknemer die bij Piet Zoomers in dienst treedt, hoort het succesverhaal persoonlijk uit de mond van de oprichter. Hoe hij na het faillissement van zijn werkgever zichzelf op zijn 31ste beloofde nooit meer voor een baas te werken. Hoe hij vervolgens voor een prikkie textiel van textielfabrikanten kocht om deze clandestien vanuit de woonkamer van zijn woonboerderij in Wilp te verkopen. De woonkamer is 30 jaar later uitgebouwd tot een zeer fraaie ModeMall; het is het hart van de winkelketen met tien filialen in Overijssel en Gelderland. Zoomers is een modemagnaat maar zelf hekelt hij dit soort benamingen. Hij ziet zichzelf nog het liefst als koopman. Die vroeger als jochie voor 25 cent plunjezakken vervoerde van de kazerne naar het station en eieren verkocht. Gezegend met een gevoel voor de markt. Piet Zoomers loopt zijn leven lang vooruit op trends en ontwikkelingen. Zoomers was één van de eersten die zijn winkels s avonds en op zondags open deed en één van de eerste bedrijven die aan shirtsponsoring in het betaalde voetbal deed. Sony sponsorde Ajax, Philips PSV en Piet Zoomers Go Ahead Eagles. Het fenomeen shirtsponsoring werd verbreed tot complete kledingcontracten. Feijenoord, PSV, FC Twente, Het Nederlands voetbalelftal, de oranje hockeyploegen en de Olympische Equipe zijn door Piet Zoomers in het pak gestoken. Piet Zoomers wordt net als Hugo Boss en Van Gils als een kledingmerk gezien. Maar PZ is geen merk, PZ is een verzameling van alle grote merken. Nog steeds wordt hij kwaad als mensen zich verbazen over het feit dat ze tussen de weilanden in Wilp topkleding kunnen krijgen. Hij is niet rijk, zegt hij, bijna al zijn geld zit in de zaak. De zakelijke leiding heeft hij overgedragen aan zijn zoon Bas en hoofd inkoper Richard van Roon (samen krijgen ze 49% van de aandelen). Zakelijk zit het nu iets tegen. De kosten voor de verbouwing van zijn zaak liepen uit de hand. De ModeMall werd zes miljoen duurder dan begroot, waardoor Zoomers nu wat kritischer kijkt naar de inzet van personeel en de uitgaven voor sportsponsoring. Een reprise van het rampjaar 1992, toen hij zich liet verrassen door een verlies van 1.6 miljoen gulden, zit er (gelukkig) niet in. Nu heeft Zoomers wel zicht op de cijfers. En is hij geen koopman meer maar manager. ik met mijn bedrijf begon, heb ik juist de vergaderingen en de discussies ontzettend gemist met een kader en met management. Ik voelde me ongelooflijk eenzaam. Ik vind het juist heerlijk om met mensen om te gaan en te overleggen en samen wat neer te zetten. Onze Lieve Heer GS: Je wordt wel zo bekeken, ja. Maar dat wil niet zeggen dat de rest totaal geen inspraak heeft. Ik sprak onlangs de groep toe en dan word je aangekeken op een manier van... terwijl ik een heel normale Nederlander ben. Niet meer of minder. Ik vind het een uitdaging om goeie mensen neer te zetten. Om die mensen zo te instrueren en te begeleiden dat ze uiteindelijk de zaak zelf kunnen sturen, je geeft hier en daar hints. PZ: Jullie denken dat wij als Onze Lieve Heer worden gezien. Mijn bedrijf heet Piet Zoomers, er zijn mensen die denken dat ik de hele dag klaar zit te komen omdat ik Piet Zoomers ben. Als ik bij ons de vergadering binnenkom, moet ik soms zeggen nou even stil, want nou wil ik een keer het woord hebben. Als ik binnen kom, is niemand stil. Helemaal niemand, was het maar waar. Ontslaan Zoomers neemt zelf de mensen aan en leert hun de cultuur van het bedrijf. Sanderink neemt bedrijven over en zet er dan meteen het mes in. Ik ontsla veel mensen, maar dat heeft ook te maken met het feit dat ik niet goed draaiende bedrijven koop. En die bedrijven draaien niet voor niets slecht. Ik ben niet hard genoeg, denk ik. Ik ben nog veel te slap. Ook met een directeur aan de kant zetten, dan hebben ze zoveel kansen gehad om het goed te doen... Ik heb moeten leren om hard te zijn. PZ: Ik vind het erg knap om bedrijven over te nemen. Het is heel erg moeilijk. Wij krijgen ook wel bedrijven aangeboden. Tot nog toe heb ik er altijd nee tegen gezegd. Liever helemaal zelf een nieuw bedrijf beginnen in een pand waar nog nooit een modezaak in gezeten heeft. Met je eigen mensen. Kun je zelf kneden. GS: Wat Zoomers zegt is natuurlijk waar, het is niet je eigen cultuur. Maar ik vind het juist boeiend om heel verschillende culturen te zien en bij elkaar te brengen. 3 Twentevisie. 09/2001
Geld Zoomers is niet heel rijk, hij staat niet in het bekende Quote-rijtje. PZ: Ik heb banken nodig, ik heb niet zo veel geld. Onze branche is heel kapitaalintensief. Dure panden, dure inventarissen. Ik heb twee jaar geleden Zwolle geopend, dat kostte 10 miljoen. Die heb ik niet zo in de binnenzak zitten. GS: Heel veel mensen kunnen niet terug. Die hebben hun trots. Als het moet, kan ik gewoon in een caravan wonen. PZ: Maar kun je je bedrijf ook in een caravan hebben? GS: Natuurlijk moet Zoomers een aansprekend pand hebben. Maar als je het niet kunt betalen, kun je het ook huren. Ik vind het de kunst om te gaan met heel weinig middelen. PZ: U kent onze branche niet. Je hebt met mode te maken, je hebt met weersinvloeden te maken. We moeten inkopen, we zijn nu al weer klaar voor volgend jaar zomer. Inkopers zijn nu al weer aan het kopen voor de winter van 2002-2003. Die kopen dan in voor 20, 30 miljoen en dan heb je nog geen stuk verkocht. Ons werk vergelijk ik met een europacupwedstrijd. Als we gewonnen hebben, dan nemen we allemaal een flinke neut en denken meteen hoe gaan we het volgende week doen? GS: Zo is het in de IT-wereld ook wel. PZ: Ik ken de IT-wereld niet goed, weet weinig van computers, maar wij zijn ook klant van een IT-bedrijf. Het is al zo ernstig dat je nauwelijks kunt switchen, want onze IT-man kent het hele systeem. Dus zit je gewoon gebonden, net als aan een bank. GS: Tegenwoordig krijg je een brief om de tarieven te verlagen. Zo niet, dan word je eruit gezet. Grootste blunder GS: Dat is de aankoop van Netwatch geweest. Totaal foute aankoop, mezelf voor het blok laten zetten. Bedrijf stond op het punt failliet te gaan. Ik ben niet hard genoeg. Ik had tegen de directeur moeten zeggen, het is jammer, het is failliet, ga maar naar de curator. Het overkomt me niet meer, ik ben dus nu met een bedrijf in eenzelfde soort situatie bezig. Ik heb tegen de bank gezegd, het is prachtig, maar u bent 20 miljoen lichter. PZ: Ja, dan ga ik terug naar 1992. Naar de boekhouder die te veel vrijheid had. Er lagen rekeningen, facturen allemaal onder in laden omdat ze het werk niet aan konden. Dat had ik natuurlijk moeten zien. Dat is mijn fout geweest. In de IT-sector zijn bedrijven snel gekomen, heel snel gegroeid en zijn vervolgens omgevallen. In de modebranche is er de laatste honderd jaar geen bedrijf geweest dat zo snel is gegroeid als wij. Het zijn allemaal bedrijven van vader op zoon. In uw sector zie je heel veel bedrijven die gaan als een speer en ze zijn bijna allemaal multimiljonair Wij sappelen en wij sappelen en we zijn blij als we wat verdienen. Sportsponsoring Sanderink is shirtsponsor bij de Superboeren van de Graafschap. Daar betaalt hij ruim een miljoen per jaar voor. Juist om het begrip superboeren wilde Zoomers niet met de Graafschap in zee. PZ: Boeren hebben geen goede naam, zeker niet in het westen. GS: Ik ben het daar mee eens, maar ik vind dat Den Haag iets moet gaan doen aan een ander imago voor de boeren. Volgens Den Haag hebben de boeren alles verkeerd gedaan. Ik ben verbonden met het boerenleven en daar kom ik voor op. Ik zou willen dat ik er meer tijd voor heb, dan zou ik ze laten zien waar ze mee bezig zijn. PZ: We hebben landelijk een grote naamsbekendheid. Ons klantenbestand bestaat uit 90.000 adressen. De mensen komen van heinde en ver naar Wilp. Om die mensen te bereiken, is sportsponsoring gewoon het beste middel gebleken. Zeker als je in de top van de sport zit. Als je het Nederlands elftal mag kleden en de hele Olympische ploeg. We hebben in het verleden wel leden van het koninklijk huis gekleed zoals Willem Alexander. Het is jammer dat het Nederlands elftal niet naar de WK gaat. Dat is ook het risico van sportsponsoring. GS: Voetbalsponsoring geeft de snelste naamsbekendheid. Ik wist eigenlijk van niets. Ik heb inmiddels ervaren dat in het segment waar ik in zit, je dan als volwaardig wordt beschouwd. Volwaardig? GS: Ja, dat we ons dat kunnen permitteren. Niet iedereen kan zich shirtsponsor dit soort bedragen permitteren. Hoezo, Kroon Leverworst staat op het shirt van Veendam. GS: Dat is eerste divisie, wij betalen ruim een miljoen, voor een club in de eerste divisie gaat het om een paar ton. Jazeker, ik bemoei me er mee hoe de ploeg speelt, anders verbind ik mij er niet aan. U heeft nog even met Van Vossen gebeld na die rode kaart. GS: Ja, aan dat soort idiote dingen wil je toch je naam niet verbinden. Onze mensen kijken ook naar zo n sportwedstrijd. Als ze verloren hebben, hebben ze het gevoel dat het bedrijf verloren heeft. PZ: Ik sta verbaasd. Het lijkt me dat meneer Sanderink helemaal niks met voetballen heeft. Voetballen is emotie en als je een flinke schop voor je poten krijgt, wil je best een keer uithalen. Ik kies voor de club en voor het bestuur. We zitten al elf jaar bij volleybal, bij Dynamo in Apeldoorn., Dat kost inmiddels ook bijna een miljoen. Er staat wel in het contract dat als één van de bestuursleden opstapt, dat het contract op losse schroeven staat. GS: Daar ben ik het dus niet mee eens. Ik ga vanuit een bepaalde discipline, je moet je kunnen beheersen. Ik ben ook wel eens in de kleedkamer geweest. Ik heb toen ook voor de groep gestaan. En dan kun je ook zien wat voor types je hebt. Gezondheid Beiden hebben een hartinfarct gehad. PZ: Ik denk dat ik wat milder ben geworden. Ik ben er nog maar weinig. Als er leuke dingen zijn, zeg ik, jongens, ik ben er morgen niet. Ik ben ook emotioneler geworden. Ik ga soms zomaar huilen. Maar ik voel me goed, ik denk er niet meer aan. Ik heb nog een bloedverdunner en een cholesterolverlager en die vergeet ik de helft van de tijd. GS: Ik was 26 jaar toen ik een infarct kreeg. Ik draag nog steeds de angst bij me. Ik leef bewuster, ben blij met elke dag. Ik denk ook dat ik qua karakter anders geworden ben. Ik was heel erg gesloten en hield alles voor me. Niet dat ik het achter de ellebogen had of zo, maar ik vertelde over heel veel dingen niks. Terwijl ik nu allerlei dingen eruit gooi. Dat is voor mij een middel om veel meer incasseringsvermogen te hebben, om het veel beter vol te kunnen houden. En na verloop van tijd kreeg ik weer de wil om iets te presteren, om iets neer te zetten.. 5 Twentevisie. 09/2001
Vrouwen en ondernemerschap Ten onrechte Vrouwen op topposities zijn in het Twentse bedrijfsleven dun gezaaid. Maar in het midden- en kleinbedrijf worden het er langzaam maar gestaag meer. Twentevisie zocht drie van deze dames op. Ondernemende vrouwen over hun carrière, hun bedrijf en hun vrouw zijn. afgeschilderd als bitches 7 Naam Bedrijf Functie Leeftijd Gehuwd : Hannie Droste-Evelo : De Methoeve : Mede-eigenaar/directeur : 50 jaar : Met Harrie, de andere mede-eigenaar Kinderen : Jan Hein (18) en Anne Marie (12) door Pascal Jacobs De Methoeve is onderverdeeld in drie afzonderlijke bedrijven. Mijn man Harrie runt het organisatiebureau dat tuinbeurzen organiseert in Nederland en Duitsland. Ikzelf ben directeur van De Methoeve Recreatie dat feesten organiseert. Recentelijk namen we Carabas over. Dit productiebedrijf van exclusieve buitenmeubelen opereert nu onder de naam Gardeluxe/Carabas. Van de twintig vaste medewerkers en zestig oproepkrachten is ongeveer de helft vrouw. We hebben zelfs twee bedrijfsleidsters. Nee, geen vrouwelijk technisch personeel. Dat is toch werk voor een beetje sterke jongens. innovatieve ideeën realiseerde. Puur op intuïtie! Dat is, denk ik, iets wat vooral vrouwen hebben. Mannen gaan toch zitten rekenen. Mijn echtgenoot ook. Credit, debet, kan het financieel wel uit? Dat past absoluut niet bij mij. Mijn drijfveer is om datgene wat ik nu bedenk morgen werkelijkheid te laten worden. Dat kan niet in een groot log bedrijf. Ik houd de lijnen liever kort. Ik ben eigenlijk nooit tevreden of het moet perfect zijn want ik wil voor de opdrachtgever het ultieme feest organiseren. Ik woon hiernaast. Als ik even niets te doen heb en er is een feest, dan ga ik meestal toch even kijken hoe het eraan toegaat. Je loopt écht niet in de weg, schertsen mijn medewerkers dan. Ik weet dat ze het prima zelf aankunnen. Geef ze ook veel vrijheid. Er heerst hier een wij-gevoel. Ik geniet dan ook als datgene gebeurt wat ik graag zou willen zonder dat ik mezelf daartegenaan heb bemoeid. Maar toch, ik wil het graag zelf in de hand kunnen houden. Vrouw zijn maakt in dit bedrijf niks uit. Naar buiten toe soms wel. Als ik met anderen zaken moet doen kan ik soms wat drammerig overkomen. Ik benoem graag de details. Mannen hebben dat veel minder. Die kunnen terugkomen met een zakelijk akkoord vol stelposten. Daar zijn ze dol op. Vrouwen haten dat. Ik vorm daarop geen uitzondering. Ik Ik werkte aanvankelijk in de stad als onderwijzeres. Tot ik aan de rand van Weerselo een stuk grond van mijn vader kreeg. Om er te kunnen wonen verplichtte de gemeente ons er een agrarisch bedrijf te bouwen. We konden kiezen uit een kippenfokkerij, een varkenshouderij of een manege. We bouwden provisorisch een manege. De plaatselijke rijvereniging kwam er trainen maar de hal stond voornamelijk leeg. Toen zijn we met Oosterik, Menkehorst en Boomkamp om tafel gaan zitten om er de allereerste tuinbeurs te organiseren. Weerselo was even te klein en zo ontstond het organisatiebureau. In 1985 gingen de eerste feesten van start. Eerst waren dat nog alleen cowboy-feesten, vrij amateuristisch met hoed en klapperpistool. Later is dat geprofessionaliseerd. Zo werd ik van onderwijzeres een zakenvrouw die Vrouwen worden steeds beter gewaardeerd Ik heb er, toen mijn kinderen kleiner waren, wel moeite mee gehad om voortdurend met mijn bedrijf bezig te zijn. Liefst wilde ik ook zo n moeder zijn die appeltaarten bakt. Die de kinderen thuis opwacht met een dampende pot thee als ze uit school komen. Ik voelde me schuldig naar hen toe. Ik heb het een tijdje gedaan maar de kinderen vonden het eigenlijk wel prima als ik dat voortaan zou laten. Ik ben ook niet zo goed in appeltaarten bakken. denk dat vrouwen helderder zijn bij het maken van afspraken. Dat heeft het nadeel dat ze daardoor soms door mannen worden afgeschilderd als bitches. Toch worden vrouwen steeds beter gewaardeerd. Zeker in Nederland. Directeur Hannie Droste-Evelo van De Methoeve. Twentevisie. 09/2001
Vrouwen en ondernemerschap Korte metten en knopen doorhakken Naam Bedrijf : Marike Ubbink : Cohen, De Jong van Lier, Huiskes, advocaten notaris bedrijfsadviseurs : Partner/advocaat : 35 jaar : Met Hans Functie Leeftijd Gehuwd Kinderen : Voorlopig geen kinderwens Ik heb mijn CV er maar even bijgepakt want ik heb nogal veel gedaan. Ja, ik ben nogal druk. Ik had dat vroeger al. Het schrijven van mijn scriptie voor mijn rechtenstudie vond ik best saai, dus ik gaf, om ook wat anders om handen te hebben, onderwijs aan een HBO-instelling. Na mijn studie werkte ik als stafjurist bij de Raad van State in Den Haag. Hield me daar bezig met zaken als bouw- en kapvergunningen. Je bereidt zittingen voor en fungeert tijdens de zitting als griffier. Op zich een hele aardige baan. Had alleen het probleem dat elke maandag weer een verse stapel grijze dossiers op mijn bureau belandde. Het werk was eentonig. Gelukkig was ik lid van een hardloopclub van ambtenaren van Binnenlandse Zaken, Justitie en de Raad van State. Wekelijks holden we in Den Haag door het park en op vrijdagmiddag moest en zou ik veertig baantjes zwemmen. Ik solliciteerde later naar een baan bij een enorm groot Utrechts advocatenkantoor: Derks, Star en Busmann. Echt zo n commercieel kantoor dat grote zaken met enorm grote belangen voerde. Ik ervaarde de sfeer daar als fabrieksmatig en erg onpersoonlijk. Ik wil graag mijn collega s kennen. In een team werken. Maar in zo n grote organisatie ontstaan binnen teams subgroepjes die van elkaar vervreemden. Dus ben ik weggegaan en bij De Jong en Peters in Enschede gaan werken. Het rommelde indertijd nogal in de Enschedese advocatuur. Kantoren draaiden niet goed, er waren allemaal fusies en er was ook geruzie tussen personen. Jerome de Jong van Lier wilde toen voor zichzelf beginnen en vroeg mij als een van zijn partners. Inmiddels zijn we twee jaar verder. We zijn nu al uit ons pand gegroeid en ik heb mijn draai helemaal gevonden. Het ondernemersschap zie ik als een uitdaging. Het was ook weer iets nieuws. Daarvoor ben ik altijd helemaal in. Mijn specialisatie in de advocatuur is bestuursrecht en bouwrecht, daarnaast ook wel contractrecht (handelszaken). Het leuke hiervan is dat je met heel veel verschillende mensen in contact komt. Én dat je conflicten mede tot een oplossing kunt brengen. Noem het een stukje idealisme. Als partner ben ik verder verantwoordelijk voor de bibliotheek en de Ik moest en zou veertig baantjes zwemmen automatisering. Daar wil ik nu veel aandacht aan besteden. Na twee jaar van groei moeten we even pas op de plaats maken. Je kunt niet voortdurend doorgroeien. Ik vind dat je soms ook moet durven stabiliseren en je kwaliteit upgraden. Sommige partners in de maatschap denken daar anders over. Die willen nog een bijkantoor elders in de regio starten. Van vrouw zijn heb ik weinig last. Er passeert soms wel eens een grove mop maar die laat ik meestal langs mij heen gaan. Of ik pareer ze met een man-onvriendelijke tegenzet. Dat was het eigenlijk wel. Ik heb het gevoel binnen de maatschap een evenknie van mijn mannelijke collega s te zijn. Daarbij ben ik niet de meest opvallende of extraverte hoewel ik wel houd van het maken van korte metten, van knopen doorhakken. Misschien is het verschil met de mannen wel dat ik dat zoveel mogelijk probeer te doen in harmonie met de rest. Partner/advocaat Marike Ubbink Mijn onrust gekanaliseerd in het ondernemersschap? Wellicht wel. Hoewel ik van Cohen, De Jong van Lier, Huiskes. moet zeggen dat ik naast mijn normale werk ook in mijn privé-leven erg actief ben. Ik ben namelijk ook nog vice-voorzitter van de Afdeling Zuid-Oost Overijssel van de Unie van Vrouwelijke Ondernemers (UVON) en bestuurslid van de in Environ verzamelde Enschedese musea. Oh ja, ik doe ook nog het Prins Bernhard Cultuurfonds. Hardlopen? Nee dat doe ik niet meer. Twentevisie. 09/2001 9
Vrouwen en ondernemerschap Het is hier soms net Absolutely Fabulous Naam : Andrea Zeimentz Bedrijf : Donna Karan New York, vermaard modehuis Functie : Managing Director European Operations Leeftijd : 38 jaar Gehuwd : èh...bijna gescheiden Kinderen : Kyra (1) en Jesse (3) Na een logistieke opleiding trad ik in dienst bij Bleckmann in Oldenzaal. Indertijd was dat nog een echt mannenbedrijf. Nou heb ik nooit echt problemen gehad om met mannen te werken. Ik bedoel, ik heb zelf ook leren vrachtwagens laden en als mannen je vakkennis respecteren word je als vrouw meestal wel geaccepteerd. Toch had ik bij Bleckmann de indruk dat ik er als vrouw niet echt verder zou kunnen komen. Ik voelde me een beetje het jonge ding, dat meisje. Op mijn zevenentwintigste werd ik gevraagd door de CEO van Donna Karan New York om voor dit modemerk de Europese Operatie op te zetten. Voordat ik het wist vloog ik naar Milaan voor een lunch met de president en naar Hong Kong om over de invulling van mijn functie te praten. Ik dacht ach, wat heb ik te verliezen. Begon hier tien jaar geleden met een schrijfblokje, een kantoortje en een kleine loodsruimte. Pas in 1998 werd het huidige pand in gebruik genomen. Alles moest worden opgezet: de aanvoer, vervoerslijnen, het logistiek proces, alles. Honderdduizend stuks kleding werden in dat eerste jaar geprocessed. Nu zitten we op zeseneenhalf miljoen, er werken 37 medewerkers op kantoor, waarvan meer dan de helft vrouw is, en de loods heeft een oppervlakte van 22.000 vierkante meter met gemiddeld tachtig mensen. Donna Karan is echt een idioot bedrijf. Niet alleen is het Amerikaans, het is vooral ook een modebedrijf en je krijgt veel te maken met heel excentrieke designers. Er zitten op hoge posities ook veel vrouwen en van de mannen zijn er maar een paar straight. Veel van hen, vooral de designers en de verkopers zijn heel creatief en commercieel maar missen de nuchterheid, het analytische vermogen dat ik wel heb, om een organisatie te runnen. Dat trekt een zware wissel op je organisatie. Werkelijk, elke dag hier is weer anders en elk drama is ons al eens overkomen. Wat dat betreft raakt de Britse comedyserie Absolutely Fabulous, hoewel het de werkelijkheid zwaar overtrokken weergeeft, de juiste snaar. Dat is echt een heel geweldig programma. Ik herken de situaties vaak. Dan is er in Londen een store-opening en blijkt op het allerlaatste moment dat Donna zelf overkomt. Dan moet dat peperdure witte truitje er ook zijn. Is goed, regelen we binnen vierentwintig uur met UPS. Vervolgens blijkt Donna op het laatste moment tóch overmorgen te komen. Kortom, dit bedrijf is niet iets voor de gemiddelde Tukker. Je moet in dit bedrijf heel flexibel kunnen opereren, snel switchen. Ik geef mijn medewerkers dan ook veel vrijheden. Ik voelde me een beetje dat jonge ding, dat meisje Mee met Chief Designer Donna Karan over de wereld? Carrière maken binnen dit aansprekende mondiale bedrijf? Ach, ik vind het leuk om in wereldsteden als New York, Hong Kong of Londen te verkeren. Maar na een week verlang ik toch wel weer terug naar mijn twee kinderen en mijn boerderijtje in de Lutte. Deze vestiging is toch een beetje van mezelf geworden. Of ik hier nog wel tien jaar zou kunnen blijven zitten? Dat vragen sommige mensen om mij heen ook wel eens. Dan zeggen ze van joh, je zit hier al tien jaar en je bent zo n cosmopoliet. Wat doe je hier nog? En terugkijkend denk ik ook van holy shit, tien jaar is inderdaad wel al heel lang. Maar anderzijds heb ik hier een constante uitdaging en er blijft 11 Managing Director European Operations Andrea nog genoeg over om te leren. Niets is Zeimentz van mooier dan dat. Ik heb geen urge om Donna Karan ergens anders heen te gaan. Zeker niet New York. met twee kinderen thuis. Mijn ambities zijn dus ook wat veranderd. Maar toch, je weet nooit waar je terecht kunt komen. Donna Karan heeft de zaak verkocht aan Louis Vuitton Moët Hennessey. Wie weet wat er hier dan verandert. Misschien verplaatsen ze dit bedrijf dan wel naar Italië. Wie zal het zeggen? Een gezin weerhoudt me in elk geval niet van nieuwe uitdagingen! Twentevisie. 09/2001
Investeringen in onroerende zaken: Laat de fiscus meebetalen Indien u voornemens bent uw bedrijfsactiviteiten uit te breiden en uw huidige bedrijfspand hiervoor te klein wordt, kan het zeer aantrekkelijk zijn zelf een nieuw bedrijfsgebouw te bouwen of uw huidige bedrijfsgebouw uit te breiden in plaats van het te huren. In de fiscale wetgeving zijn een aantal zeer aantrekkelijke voordelen te behalen bij het bouwen van een nieuwbouwpand. In dit artikel zullen wij deze fiscale faciliteiten aan de orde stellen. Willekeurige afschrijving op investeringen in bepaalde regio s Op een aantal groepen van bedrijfsmiddelen kunt u fiscaal willekeurig afschrijven. Willekeurig afschrijven wil zeggen dat u de gebruikelijke afschrijvingstermijnen niet in acht hoeft te nemen en dat naar wens zowel versneld als vertraagd kan worden afgeschreven. Ook nieuwe bedrijfsgebouwen komen in aanmerking voor willekeurige afschrijving onder de volgende voorwaarden: Het gaat om nieuwe gebouwen, die geheel of gedeeltelijk zijn gelegen in aangewezen gemeenten in de provincies Groningen, Friesland, Drenthe, Overijssel en Limburg. De investering dient tenminste ƒ 2.000.000 (bedrag 2001) te bedragen. Willekeurige afschrijving is niet toegestaan, indien het bedrijfsgebouw bestemd is om ter beschikking te stellen aan niet-belastingplichtige lichamen (non-profitsector). Het nieuwe gebouw is geen vervangingsinvestering. Dit betekent dat het gebouw niet mag dienen ter vervanging van een ander bedrijfsgebouw. Er dient derhalve sprake te zijn van een uitbreiding. Voordeel willekeurige afschrijving Het voordeel van de willekeurige afschrijving bestaat uit een liquiditeitsvoordeel. U mag maximaal 50% van de stichtingskosten van het nieuwe bedrijfsgebouw willekeurig afschrijven. Indien u bijvoorbeeld een nieuwbouwpand heeft aangeschaft waarvan de voortbrengingskosten ƒ 2.000.000,- bedragen, kunt u in het jaar van ingebruikname van het pand ƒ 1.000.000,- in één keer ten laste van uw belastbare winst brengen. Het restant van de voortbrengingskosten dient volgens de normale afschrijvingsmethoden afgeschreven te worden. In het jaar dat u willekeurig afschrijft, kunt u de belastbare winst flink omlaag brengen en daarmee de verschuldigde vennootschapsbelasting in veel gevallen tot nihil terugbrengen of zelfs een negatief belastbaar bedrag creëren. Het bedrag van de vennootschapsbelasting, dat u in het desbetreffende jaar bespaart, kunt u dan aanwenden ten behoeve van uw onderneming. Formaliteiten Om in aanmerking te komen voor willekeurige afschrijving, dient u een melding te doen aan het Bureau investeringsregelingen en willekeurige afschrijving te Breda. Bij deze melding dient een accountantsverklaring gevoegd te worden. Van belang is de termijn, waarbinnen de melding gedaan moet worden. De melding dient namelijk binnen drie maanden na het aangaan van de verplichtingen of voortbrengingskosten van het nieuwe bedrijfsgebouw plaats te vinden. Andere fiscale faciliteiten Naast de mogelijkheid tot willekeurige afschrijving bestaan diverse andere fiscale faciliteiten, waarvoor u bij de nieuwbouw van een bedrijfsgebouw of bij huurdersinvesteringen in aanmerking kunt komen. Hierbij kunt u denken aan de onderstaande faciliteiten: energieinvesteringsaftrek, milieu-investeringsaftrek, willekeurige afschrijving arboinvesteringen. Naast de gewone investeringsaftrek bestaat de energie-investeringsaftrek en de milieu-investeringsaftrek. Bij de bouw van een nieuw bedrijfsgebouw zal veelal de grens voor de gewone investeringsaftrek overschreden worden. Desondanks kunt u wel recht hebben op de energieen milieu-investeringsaftrek. Jaarlijks worden de zogenaamde energielijst en milieulijst gepubliceerd. In deze lijsten staan bedrijfsmiddelen vermeld, die in het belang van energiebesparing of bescherming van het milieu zijn. Een voorbeeld van een energie-investering is een HR-ketel. De milieulijst bevat diverse bedrijfsmiddelen bijvoorbeeld op het gebied van waterbesparing en voorkoming van luchtverontreiniging. Het voordeel bestaat uit een extra investeringsaftrek. Het percentage voor de energie-investeringsaftrek bedraagt 55% van de voortbrengingskosten met een maximumaftrek van 52.800.000,-. Voor milieu-investeringen bedraagt de aftrek 15%, 30% of 40%, afhankelijk van het bedrijfsmiddel. Investeringen in deze bedrijfsmiddelen kunnen derhalve aantrekkelijke aftrekposten opleveren. Overigens kan, indien een bedrijfsmiddel in aanmerking komt voor energie-investeringsaftrek, daarnaast geen milieu-investeringaftrek worden toegepast. Naast de bovenstaande aftrekmogelijkheden kunt u tevens willekeurig afschrijven op milieu-investeringen, alsmede op zogenaamde arbo-investeringen. Arbo-investeringen zijn bedrijfsmiddelen in het belang van arbeidsomstandigheden, zoals airconditioning. Ook voor arbo-investeringen is een lijst gepubliceerd. Om in aanmerking te komen voor deze extra aftrekposten dienen de bedrijfsmiddelen vermeld te staan op een van de gepubliceerde lijsten. Tevens dient ook van deze investeringen een melding te worden gedaan binnen drie maanden na het aangaan van de verplichting. Ook bij deze melding dient een accountantsverklaring gevoegd te worden. Tenslotte Bent u van plan een nieuw bedrijfsgebouw of andere bedrijfsmiddelen te kopen, informeer dan eerst bij uw belastingadviseur, welke fiscale mogelijkheden u heeft. Het is met name van belang de termijnen voor een tijdige melding niet te laten verlopen. Mevrouw mr. M.K. ter Horst De auteur is als belastingadviseur verbonden aan Ten Kate & Huizinga 13 Column financieel accent Twentevisie. 09/2001
Regionaal ondernemerscongres kan door deelnemers zelf succes worden Speciaal voor directeur- 14 Als je alle seminars, Twentedinners, openingen, recepties, military s en noem maar op wilt bijwonen, heb je ongeveer twee levens tegelijkertijd nodig. Toch denkt Synpact Project Management in Haarlem dat er behoefte bestaat (in Nederland en in Twente) aan congressen speciaal voor directeur-eigenaren. In het voorwoord van de congresfolder die bij Twentevisie van oktober was bijgevoegd, staat een enthousiasmerend voorwoordje van MKB-voorzitter Hans de Boer. Hij schrijft dat Twente het heeft, maar hij vraagt zich af welke trends, kansen en bedreigingen de economie in Twente te bieden heeft. Los van de paradoxen in deze zin, gaat het congres daar niet over. Daarover (om Twente op de kaart te zetten) worden al veel te veel bijeenkomsten georganiseerd. Ook Eric Nijkamp is niet over het hoofd gezien. (door Jan Medendorp) Synpact organiseert in opdracht (van vooral bedrijven) congressen en doet dat ook op eigen initiatief. Samen met het MKB en de ING is een aantal regionale congressen opgezet, zoals eerder dit jaar in Eindhoven. De opzet van het programma is om directeur-eigenaren van bedrijven met elkaar te laten praten over de bedrijfsvoering, zoals over personeelsbeleid, financiën, innovatie, E-business en marketing, zegt mevrouw Bruinsma, die het congres in Hengelo (op 28 november bij Van der Valk) heeft georganiseerd. Twentevisie. 09/2001 Programma 10.30-11.00 uur : ontvangst 11.00-11.10 uur : Ondernemen is..., door Gerrit Kraa 11.10-11.20 uur : Welkom ondernemers, door Otto Zuidema, MBA districtsdirecteur MKB ING Bank Oost Nederland 11.20-11.40 uur : Economische Ontwikkelingen in de regio, door Theo Huitink, portefeuillehouder Economische Zaken Regio Twente 11.40-12.15 uur : Overheid en MKB in de regio, discussie met Wilma van Ingen, directeur KvK Twente, Peter Meirik, voorzitter Regioraad Veluwe & Twente, en Theo Huitink 12.15-12.45 uur : Ben dag en nacht met je zaak bezig!, door Aldo van der Laan, directeur Meatpoint & Zwanenberg food Group 12.45-13.45 uur : lunch / informatiebeurs 13.45-15.00 uur : sessie I, keuze uit vijf thema s: Personeel ( Ondernemen in een veranderende arbeidsmarkt ), Financiën ( Een goed investeringsklimaat: de basis voor groei en continuïteit ), Innovatie ( Het rendement van een goed regionaal innovatieklimaat ), E-business ( ondernemen met internet ), Marketing ( één-op-één marketing in de regio ). 15.10-16.55 uur : sessie II 16.25-16.55 uur : pauze/ informatiebeurs 16.55-18.10 uur : sessie III 18.10-19.00 uur : dinerbuffet / informatiebeurs
eigenaren Aldo van der Laan Bruinsma is er in geslaagd een aantal sprekers te krijgen die vaak over het hoofd worden gezien. Dat geldt niet voor Eric Nijkamp (Nijkamp en Nijboer in Oldenzaal) of makelaar Henny ten Hag, maar wel voor Rein Sanders (van Sanders supermarkten) die zal praten in één van de workshops over geloven in de kracht van familiebedrijven. En Joop van Keulen van Van Keulen bedrijven die over innoveren zal spreken. Aldo van der Laan (Meatpoint & Zwanenberg Food Group) heeft in de afgelopen jaren (net als de Wessels ) meer en meer de schroom van zich afgegooid en zal zijn ondernemerservaringen presenteren. Maar ook mevrouw Bruinsma is er helaas niet in geslaagd om ondernemers als Boomkamp en Van Beek (Bolletje) te strikken. Juist naar hun verhaal wordt gesmacht. worden (dankzij zoals gezegd een aantal verrassende inleiders) als er zoals verwacht inderdaad drie- tot vierhonderd directeur-eigenaren komen om in de workshops hun ervaringen uit te wisselen. 15 Rein Sanders (van Sanders supermarkten) zal praten over geloven in de kracht van familiebedrijven. Sponsors Driehonderd gulden (ex. BTW) is niet veel geld voor zo n dag, maar het betekent wel dat een rij sponsors noodzakelijk is geweest die zich dankzij hun centjes in het programma hebben weten te wurmen. En dus mag de directeur van de bank het openingswoordje doen, en dus zal een vertegenwoordiger van diezelfde bank de workshop Financiën voorzitten. En dus is een half uur ingeruimd om de visie van het MKB aan te horen (waarnaar De Boer in zijn voorwoordje ongehinderd en onbescheiden verwijst). Datzelfde MKB dat in het oosten des lands nauwelijks een goed aanspreekpunt heeft en zijn zaakjes (zoals bij de vuurwerkramp) niet voor elkaar had. Voor de lunch mag ook de Hengelose wethouder Huitink nog wat vertellen over de economische ontwikkelingen in Twente. Aldo van der Laan zal zijn ondernemerservaringen presenteren. Iedereen is topondernemer Iedere ondernemer is volgens de folder ook direct een topondernemer. En Gerrit Kraa (van het Van Deinse Instituut) wordt opgevoerd als een cabaretier, nota bene van Radio Oost. Kraa is vooral bekend als een streektaalfundamentalist. Dus zijn bijdrage zal vermoedelijk gaan over ondernemen in je eigen taal. Samen ondernemen in de regio Twente kan een heel goed congres Twentevisie. 09/2001
De voorbereidingen van de FBK Games 2002 zijn reeds in volle gang. 16 Nieuws & feiten Twentevisie. 09/2001 De voorbereidingen op de FBK Games volgend jaar zijn reeds in volle gang. Hoewel de prestaties, de bezoekersaantallen en het aantal sponsors jaarlijks toenemen, bestaat voor de organisatie nu meer dan ooit de noodzaak om nog grotere topprestaties te leveren. Oorzaken zijn de toenemende (inter)nationale concurrentie, stijgende financiële risico s, veranderende behoeftes bij zakelijke relaties en wisselende voorkeuren van consumenten. Om de doelstelling, het behoud van de FBK Games op de langere termijn, te kunnen realiseren zijn daarom een aantal speerpunten geformuleerd, namelijk het vergroten van de sportieve waarde en de amusementswaarde, het ontwikkelen van hoogwaardige satellietprogramma s als aanvulling op het atletiekprogramma en het aanbrengen van samenhang tussen de diverse activiteiten. Dat zal zich onder andere moeten uiten in één wereldrecordpoging per jaar, samenwerking met andere (of nieuw te ontwikkelen) sportieve evenementen in de regio en het inbouwen van wedstrijdonderdelen voor jonge, talentvolle atleten. De FBK Games vinden plaats op zondag 2 juni. Op 28 september jl. vond de officiële opening plaats van de nieuwbouw van Philips Enabling Technologies Group (Philips ETG) te Almelo. Deze nieuwbouw betekent een verdubbeling van de huidige clean room capaciteit. Door de nieuwbouw ontstaan er op termijn circa 150 extra arbeidsplaatsen. De bestaande fabrieken en kantoren waren niet meer toereikend om de groei in Almelo te waarborgen. De opening had een extra feestelijk tintje omdat Philips ETG Almelo dit zijn zijn 40-jarig jubileum viert. Twence te Hengelo heeft in september jl. bij de provincie Overijssel een vergunningaanvraag ingediend voor de voortzetting van haar afvalverwerkingsactiviteiten op Elhorst-Vloedbelt. De aanvraag ging vergezeld van een gedegen Milieu Effect Rapport (MER) waaraan onder andere is meegewerkt door het landelijk gerenommeerde ingenieursbureau Haskoning. Twence heeft er alle vertrouwen in dat opnieuw een vergunning wordt verkregen, zodat het stortterrein en het overslagstation in Zenderen medio 2002 weer open kunnen. Een aantal omliggende gemeenten zijn in verband met de onverhoopte sluiting van Elhorst-Vloedbelt vorig jaar genoodzaakt met hun afval uit te wijken naar het verwerkingsterrein van Twence op Boeldershoek in Hengelo. Deze maand viert Morsinkhof Beton in Hengelo haar 100-jarig bestaan. De activiteiten van Morsinkhof Beton, dat ruim vijftig medewerkers telt, hebben zich de afgelopen eeuw ontwikkeld van de productie van betonnen dakpannen tot een veelzijdig betonwarenpakket voor de weg-, water- en woningbouw. Jaarlijks produceert het bedrijf 180.000 ton gereed product. Op 4 oktober jl. werd de al langer bestaande samenwerking tussen de Saxion Hogescholen in Enschede en Deventer en de Duitse Fachhochschule Osnabrück, Münster en Niederrhein in Krefeld inzake het kennisgebied oppervlakte- en verftechnologie juridisch bezegeld. Hierdoor werd de oprichting van een Europees branchetechnologisch centrum ECCS (European Centre for Coatings and Surface technology) een feit. Het doel van de stichting ECCS is om toegang te hebben tot elkaars kennis en het samen bestrijken van een groter kennisgebied. Nu de projectfase, die drie jaar geleden startte, is afgelopen, willen betrokken partijen de opgebouwde samenwerking zelfstandig voortzetten. Door de grote verschillen in wetten en regelgevingen tussen Nederland en Duitsland, maar ook tussen de verschillende Duitse deelstaten, is gekozen om de samenwerking onder te brengen in één rechtsvorm, een Nederlandse stichting. Certificeerder LLOYD s uit Rotterdam verleende I&O Research uit Enschede als een van de eerste onderzoeksbureaus in Nederland het nieuwe ISO-certificaat 9001:2000. I&O behaalde in 1999 reeds het ISO-certificaat 9002. Teleglobe, mondiaal koploper op het gebied van wereldwijde comunicatienetwerken en ebusiness services, biedt sinds 1 september haar diensten aan op de Nederlands-Duitse Internet Exchange (NDIX BV). Teleglobe neemt een 1Gbit glasvezelaansluiting op de NIDX. De NIDX is een initiatief van de Universiteit Twente, de OOM, de Provincie Overijssel en de Gemeente Enschede en heeft als taak een onafhankelijke, neutrale en betrouwbare voorziening te bieden voor telecombedrijven, Internet Service Provi-
ders en hosting-aanbieders om de netwerken van deze bedrijven op elkaar aan te laten sluiten. De komst van de NIDX moet leiden tot een goedkoper, sneller en betrouwbaarder internet in Nederland. De landelijke schoonmaakorganisatie Cantorclin heeft er een nieuwe vestiging bij. De heer Gerard van der Linden, in het verleden werkzaam als manager bij verschillende grote landelijke schoonmaakbedrijven, ging onlangs in Enschede van start met een Twentse vestiging. Cantorclin is aan de ene kant een regionaal schoonmaakbedrijf en aan de andere kant onderdeel van een landelijke organisatie. Grote bedrijven met meerdere vestigingen in het land kan men, in samenwerking met andere Cantorclin-vestigingen in Nederland, dezelfde persoonlijke dienstverlening bieden. ROC Twente Plus in Almelo is vanaf 1 oktober jl. samen met drie universiteiten in China een programma aan het samenstellen om de uitstoot van CO 2 in de Chinese industrie te verlagen. Tevens wordt geprobeerd het rendement van het Chinese machinepark te verhogen. In de industriële automatisering in China is er gebrek aan kennis op het gebied van onderhoud en preventief onderhoud van machines. ROC Twente Plus heeft in het kader van de Subsidieregeling Azië-faciliteit een bedrag van 1 miljoen gulden toegekend gekregen van het ministerie van Buitenlandse Zaken om samen met het Nederlandse bedrijfsleven China op kennisgebied te ondersteunen. bevat belangrijke cijfers met betrekking tot zittenblijven, doorstroom en examenresultaten. TriMM is een bedrijf dat gespecialiseerd is in het maken van bijzondere websites. Genoemde website wordt b.v. gestuurd door databases, die het mogelijk maken om op verschillende manieren scholen te zoeken op naam, plaats, maar ook op het aantal kilometers vanaf een bepaalde postcode. Ook zijn bepaalde trends eenvoudig waar te nemen. Zo blijkt b.v. uit het gemiddeld cijfer van alle vakken dat over het geheel genomen de leerlingen op de scholen in Twente jaarlijks steeds beter gaan presteren bij het centraal examen. Ook doen de Twentse scholen het vrij goed in vergelijking met de landelijke resultaten. De scholen zitten vaker boven het landelijk gemiddelde dan er onder. De heer Rob Winkelhorst is per 1 november gepromoveerd tot F&B Manager van Golden Tulip Resort Hotel Bad Boekelo. Hiervoor was hij chef kok in hetzelfde hotel en voorheen werkzaam bij Golden Tulip Hotel Flamenco in Caïro en bij de Holland Amerika Line. De X Celerator detector voor röntgendiffractie van Philips Analytical is door een onafhankelijke jury gekozen als een van de honderd meest innovatieve producten ter wereld in 2001. De prijs werd op 4 oktober jl. aan een vertegenwoordiger van het bedrijf uitgereikt tijdens een officieel banket in het Museum of Science and Industry in Chicago. Röntgenpoederdiffractie is een methode die wordt gebruikt voor het karakteriseren van vaste stoffen, uiteenlopend van geneesmiddelen tot cement en van grondsstoffen tot eindproducten. Het grote voordeel van de X Celerator van Philips is dat de meettijd verkort wordt van uren naar enkele minuten. De R&D 100-prijzen worden elk jaar toegekend aan producten die worden gezien als werkelijk inovatief op hun gebied. Andere aansprekende winnaars uit het verleden zijn bijvoorbeeld het faxapparaat, het ABS-systeem en het digitale horloge. Rudy Nijhuis en John Weijel, twee bekende personen op het gebied van entertainment, hebben op 1 oktober jl. de deuren geopend van hun nieuwe buro NeW Entertainment aan de Oliemolensingel 56 in Enschede. Boekingen, management van artiesten/orkesten en het organiseren van evenementen en bedrijfsfeesten zullen de hoofdtaken zijn van NeW Entertainment Er kan een keus gemaakt worden uit diverse bands die hun sporen al lang verdiend hebben in de entertainmentindustrie. Rudy Nijhuis en John Weijl van het onlangs geopende New Entertainment. 17 Nieuws & feiten Nadat de Spaanse groep Serhs (waarin ook de Snoeyink Groep is vertegenwoordigd) eerder dit jaar de incoming agent Tropical Tours al had overgenomen, is per 1 oktober jl. een meerderheidsbelang verworven in Rhodasol. Rhodasol, specialist in eigen autovakanties, met als bestemming het Spaanse vaste land en zijn eilanden alsmede Andorra, heeft in 2001 voor 700.000 cliënten de accommodatie verzorgd. Door deze overname verwacht de groep Serhs in 2002 voor 1.500.000 cliënten de accommodatie te verzorgen met een totaal omzet van EUR 400.000.000. TriMM interactieve Media in Enschede heeft voor de derde achtereenvolgende keer in opdracht van de Onderwijsinspectie de zogenaamde kwaliteitskaarten op het internet gepubliceerd: www.kwaliteitskaarten.nl. Kwaliteitskaarten zijn een presentatie van scholen in het voortgezet onderwijs en Het team achter de X Celerator van Philips Analytical, winnaar van de R&D 100-prijs. Twentevisie. 09/2001
Veilig communiceren via e-mail Steeds meer particulieren en bedrijven gebruiken e-mail voor het versturen van allerlei berichten en documenten. Analisten van International Data Corp (IDC) voorspellen dat het gebruik van e-mail zal toenemen van 505 miljoen mailboxen naar 1,2 miljard in 2005; een stijging van 138%. Verwacht wordt dat door de brieven met de dodelijke anthrax-bacterie het e-mail verkeer alleen nog maar meer zal toenemen indien bedrijven weigeren nog langer gebruik te maken van de traditionele post. Is e-mail echter wel geschikt voor het versturen van vertrouwelijke informatie? Met digitale sleutels kunt u e-mail veilig versturen; hoe dat werkt staat hieronder beschreven. Stil gestaan bij veiligheid? Als u een e-mail op de gebruikelijke wijze verstuurt, wordt deze onbeveiligd via openbare netwerken zoals het Internet verstuurd. De e-mail wordt daarbij via verschillende computersystemen geleid om uiteindelijk bij de ontvanger aan te komen. Via een wachtwoord kan vervolgens de e-mail bij de provider of op kantoor worden opgehaald. In de meeste gevallen is deze vorm van beveiliging voldoende. Theoretisch is de mogelijkheid echter aanwezig dat uw e-mail wordt onderschept door hackers of personen waar uw e-mail niet voor bedoeld is. Bij het versturen van vertrouwelijke gegevens wilt u er echter zeker van zijn met wie u communiceert (identificatie), en dat deze persoon ook daadwerkelijk degene is waarvoor deze zich uitgeeft (authenticatie). Bovendien wilt u niet dat andere personen uw e-mail kunnen lezen (vertrouwelijkheid), en wilt u er zeker van zijn dat uw e-mail in oorspronkelijke staat bij de ontvanger aankomt (integriteit). Elektronische handtekening en encryptie Indien u thuis of op kantoor een e-mail verstuurt is de kans groot dat u, zonder speciale maatregelen, aan geen van bovengenoemde voorwaarden kunt voldoen. Wilt u vertrouwelijke informatie per e-mail versturen of ontvangen dan is het verstandig om gebruik maken van een elektronische handtekening en encryptie. Een elektronische handtekening is vergelijkbaar met een normale handtekening zoals u deze onder een brief zet. Deze elektronische handtekening wordt gebruikt om digitale documenten, zoals e- mail, te voorzien van een digitale handtekening. Zo n elektronische handtekening kan op allerlei manieren gezet worden, zoals PIN-codes, biometrische gegevens (iris scan, digitale vingerafdruk, etc) en encryptie. De encryptie is de meest gebruikte methode om uw e-mail van een digitale handtekening te voorzien. Encryptie Bij encryptie wordt de e-mail via een wiskundige formule versleuteld zodat deze voor derden onleesbaar is geworden. Hierbij wordt over het algemeen gebruik gemaakt van persoonlijke en openbare sleutels. Het komt erop neer dat u in het bezit bent van twee digitale sleutels. De openbare sleutel stelt u beschikbaar aan iedereen aan wie u een vertrouwelijke e-mail wilt sturen, of van wie een e-mail wilt ontvangen. Zelf houdt u uw persoonlijke sleutel. Ook zorgt u ervoor dat u in het bezit bent van de openbare sleutel van de persoon met wie u de vertrouwelijke e-mail wilt uitwisselen. Als u een e-mail stuurt naar een iemand dan kunt u deze e-mail versleutelen met de openbare sleutel van deze persoon. Doordat alleen met de bijbehorende persoonlijke sleutel de e-mail weer gelezen kan worden is het bericht alleen leesbaar voor de bedoelde ontvanger (vertrouwelijkheid). Doordat u tevens deze e-mail hebt voorzien van een digitale handtekening met behulp van uw eigen persoonlijke sleutel, kan de ontvanger zien dat de e-mail ook daadwerkelijk van u afkomstig is, door deze te vergelijken met uw openbare sleutel (identificatie). Uw digitale handtekening is via een wiskundige formule gekoppeld aan de inhoud van de e-mail, dus eventuele onrechtmatige wijzigingen in het document zijn direct te signaleren (integriteit). Om er zeker van te zijn dat u ook daadwerkelijk communiceert met de persoon waarvoor deze zich uitgeeft moet de digitale sleutel worden gekoppeld aan de persoon. Dit gebeurt meestal door het uitreiken van een certificaat door een zogenaamde Trusted Third Party (TTP). Bij de TTP kan men dan controleren van wie de digitale sleutel is die u gebruikt voor het uitwisselen van de vertrouwelijke informatie (authenticatie). Er zijn verschillende uitgevers (TTP s) van digitale certificaten zoals Verisign, Thawte en DigiNotar. Ook PGP (Pretty Good Privacy) wordt veel gebruikt om e-mail te versturen via de persoonlijke en openbare sleutel methode. Conclusie Voor het versturen van gewone e-mail is in de meeste gevallen de beveiliging voldoende. Bij het versturen van vertrouwelijke informatie over het algemeen niet. Door het gebruik van een digitale handtekening met een persoonlijke en openbare sleutel kunt u op een veilige manier gebruik maken van e-mail. U vraagt hiervoor een digitale certificaat aan bij een TTP. Vrijwel ieder modern e-mail programma kan hiermee overweg. Joris Trooster De auteur is als directeur werkzaam bij Interstroom Informatietechnologie en deelnemer aan het samenwerkingsverband Online Strategie 19 Column on-line strategie Twentevisie. 09/2001
Ik kijk wel weer met kopersogen naar de aandelenmarkt CMG lijkt koopje 20 En de beurs, die gaat gewoon door. Interpreteert de werkelijkheid van alle dag, de winstwaarschuwingen en vooral het eigen gewin. Veel beurzen zijn alweer hoger dan voor de aanslagen van 11 september. Het klinkt gênant, maar er wordt gewoon gezegd dat de economische gevolgen van 40 miljard te overzien zijn. En het beleid van de VS om de luchtvaartmaatschappijen te steunen, de renteverlagingen van 1% en de aangekondigde belastingverlagingen worden zelfs als zeer positief beoordeeld, zegt Sjoerd van Es, beleggingsadviseur van de Rabobanken Twente. Ik denk wel dat Amerika al in een recessie zit als je kijkt naar de werkloosheid en de cijfers. De vraag is hoe diep en hoe lang? De olieprijs is in dat geval maatgevend en die is stabiel rond de 21 dollar per vat. (door Jan Medendorp) Twentevisie. 09/2001 Je kunt jezelf een recessie aanpraten en je kunt alleen naar de optimistische geluiden luisteren. Ik luister wel eens naar Theo Ankoné op vrijdagmiddag bij Radio Oost en die voorspelt al jaren kommer en kwel. Die zegt ook dat iedereen zo snel mogelijk van zijn aandelen af moet. Ik zie dat toch anders. Ik kijk naar de situatie in Amerika waar ze er alles aan doen om de neerwaartse spiraal te doorbreken, ik kijk naar de verschillende branches en ik kijk naar de prestaties en beurswaardering van de individuele bedrijven. En dan adviseer ik toch echt in sommige gevallen om te kopen, aldus Van Es. Verdeling in portefeuille De waardering van de beurzen is veel aantrekkelijker dan lang het geval is geweest. De koers-winstverhoudingen liggen thans onder het vijfjaars gemiddelde. Daar tegenover staat dat er voor dit jaar een gemiddelde winstdaling van 10,4 % wordt verwacht. Voor 2002 weer een winststijging van 18,5 %. Maar ik voorspel dat deze verwachtingen naar beneden worden bijgesteld. Texas Instruments, SAP, CMG kwamen alweer met nieuwe winstwaarschuwingen. Ik adviseer beleggers om in de effectenportefeuilles een goede verdeling over aandelen, obligaties en liquide middelen aan te brengen. En binnen de aandelen een goede sectorverdeling gekoppeld aan het risico dat de belegger wil nemen. En je weet hoe meer risico hoe groter de winst- en verliesmogelijkheden. Grolsch zit bijvoorbeeld aan zijn plafond, maar je kunt gokken op een overname. Volker Wessels Stevin wordt mijns inziens ondergewaardeerd. Dat aandeel kan verder wegzakken met de hele bouwsector, maar ook exploderen. Kijk naar Ten Cate, hoe snel verkopen ze de kunststof en rubber? Dat zijn de vragen die je jezelf moet stellen. CMG De IT-sector krijgt al maandenlang klap op klap. CMG daalde in één jaar tijd met 81% en kwam op 18 oktober met een nieuwe winstwaarschuwing. Is dat nu een koopje, moet je het aandeel vasthouden als je er een stapel hebt liggen? De pijn van CMG zit vooral in het Verenigd Koninkrijk. Hier zal de autonome groei van 10% niet gehaald worden. CMG gaat zelfs uit van een lagere omzet in het tweede halfjaar ten opzichte van
Maandelijks spelen we het Rabo-beleggingsspel waarbij u via www.twentevisie.nl kunt raden wat de AEX zal zijn tijdens de volgende Memphis-opname (27 november). In oktober won de heer Siers (niet voor het eerst). Hij voorspelde 467 waar het 464 werd. Hij kreeg uit handen van beleggingsadviseur Van Es het pakketje wijn. Rechts presentator Oene Loonstra. dezelfde periode in 2000. Nee, geen verlies, ze gaan uit van een break-even-resultaat, exclusief een sociaal plan van 6,5 miljoen ponden voor de afdeling R&D. In de Benelux denkt CMG overigens wel de doelstelling van 10% groei te kunnen halen. Ja, ik geef zo antwoord, ik wil eerst de situatie schetsen ter onderbouwing. De hardwaremarkt ging al niet goed, ook de software levert in, kijk naar Cap Gemini en SAP. Voor CMG zeg ik houden als je het aandeel hebt. Want CMG onderscheidt zich van veel IT-dienstverleners met zijn zeer succesvolle softwareoplossingen voor de telecomsector. Kijk naar de SMS-berichten en WAPoplossingen. Nadeel van CMG is altijd de enorm hoge waardering geweest, stijgen was lastiger dan dalen en dat is ook gebleken. De cijfers in de telecompoot van CMG vielen niet tegen, hoewel er nog wel verlies werd gemaakt. Ik denk dat het aandeel dus weer gaat stijgen. En het aandeel is wat mij betreft nu een gokje waard omdat het zo gekelderd is, aldus Van Es.