Vriidag 13 juni 2014 12.30 tot 16.30 uur BCN Amsterdam Arena Hoogoorddreef 5 1101 BA Amsterdam CONGRES Het sociale domein meester! Professionals in beweging, van transitie naar transformatie 2014 NCOI Opleidingsgroep Marathon 7 1213 PD Hilversum
Professionals in beweging: van transitie naar transformatie Wij heten u graag van harte welkom op dit NCOI Congres Het sociale domein meester! Als uitgangspunt voor het programma van dit congres hebben wij er voor gekozen om het onderwerp Professionals in beweging: van transitie naar transformatie samen met u uit te diepen. Niet alleen in plenaire sessies maar in dialoog met u en vanuit het perspectief van het werkveld. Dit congres beoogt om studenten van onze Master-opleidingen een weg te laten vinden naar een actueel en relevant thema voor verschillende onderdelen van de studie en om alle aanwezigen mogelijkheden aan te reiken om contacten te leggen. Voor introducees biedt dit congres een kans om naast te proeven van datgene waar de student zoveel tijd en energie in investeert tevens zicht te krijgen op de waarde, die de opleiding genereert voor het samen werken aan het meester worden van het sociaal domein van morgen. Wij hebben professor Arie Dijkstra, hoogleraar in Sociale Psychologie van Gezondheid en Ziekte bereid gevonden om in een plenaire sessie het onderwerp Het sociale domein van morgen toe te lichten. In zijn workshop gaat hij graag dieper met u op dit onderwerp in. Dr. Kees Verhaar, lector van de Master in Social Work & Innovation is de dagvoorzitter. Inhoudsopgave Welkomstwoord 1 Dr. Kees Verhaar (dagvoorzitter) 2 prof. dr. Arie Dijkstra 2 dr. Pieternel Dijkstra 2 dr. Loes Houweling 3 dr. Erik Gerritsen 3 Programma + plattegrond 4/5 Lezingen en workshops Het sociale domein van morgen 6 De brede professional in de spagaat? 6 Sociale steun en eenzaamheid 7 Het ontketenen van de kracht van de frontlijnprofessionals 7 Open Space 7 NCOI Onerzoeksinstituut 8 Advies- en brochureaanvraag 9 Tijdens dit congres bieden wij u niet alleen een aantal plenaire lezingen aan maar ook diverse workshops in parallelsessies en de prijsuitreiking van de door studenten ingezonden Het beste idee over het sociale domein van morgen. Afsluitend, onder het genot van een hapje en een drankje, heeft u de gelegenheid om te netwerken met collegae en studiegenoten uit het sociale domein. Wij wensen u een inspirerend congres en een mooie ervaring met NCO toe en hopen dat u aan het einde van deze dag kunt concluderen dat u dit congres absoluut niet had willen missen! Marlies Wolters Manager NCOI Onderzoeksinstituut 1
DAGVOORZITTER Dr. Kees Verhaar Dr. Kees Verhaar, onze dagvoorzitter voor vandaag, is lector Master Social Work & Innovation bij NCOI. Zijn loopbaan bracht hem op meerdere delen van het sociaal domein. Zo promoveerde hij op de invloed van een lokale cultuur op het arbeidsmarktgedrag van jeugdwerklozen, deed hij onderzoek naar de aansluiting onderwijsarbeidsmarkt en was hij EVC-pionier op het terrein van een leven lang leren. De afgelopen jaren werkte hij aan de ontwikkeling van het CJG en de decentralisatie van de jeugdzorg. Ook publiceerde hij over passend onderwijs en professionalisering onder de nieuwe WMO. Als lector bij NCOI/Pro Education ging hij in zijn electorale rede in op de rol van bezieling in de relatie wethouder-professional. Privé geeft hij met een mix van Vlaamse, Randstedelijke, Friese en Antilliaanse banden op geheel eigen wijze vorm aan de civil society. Prof. dr. Arie Dijkstra Dr. Pieternel Dijkstra Dr. Loes Houweling Dr. Erik Gerritsen Prof. dr. Arie Dijkstra is lid van de Academic Board van NCOI voor het vakgebied Psychologie en Zorg. Hij is hoogleraar Sociale Psychologie van Gezondheid en Ziekte aan de Rijksuniversiteit Groningen. Hij heeft verstand van en ervaring met een breed scala aan wetenschappelijke methoden, van gestructureerde interviews en surveys tot cohorten, laboratoriumexperimenten en gerandomiseerde trials. Dijkstra is gespecialiseerd in de psychologie van gezondheidsgedrag en verslavingen en publiceert hierover onder meer in toptijdschriften als Addiction en Health Psychology. Dr. Pieternel Dijkstra is lector Master in Psychologie bij NCOI. Zij is Cum Laude afgestudeerd in Sociale Psychologie (nevenrichting Klinische psychologie) (RUG). Gepromoveerd in Sociale psychologie: Men, women and their rivals: Jealousy from an evolutionary-psychological perspective. Als docent en ontwikkelaar verbonden aan meerdere hogescholen. Ze schrijft populair-psychologische boeken op het gebied van sociale en positieve psychologie. Dr. Loes Houweling is lector Pedagogiek en SEN bij NCOI. Na jarenlange ervaring als logopedist in het speciaal onderwijs is Loes pedagogiek gaan studeren. Ze ziet pedagogiek als een vakgebied dat per definitie uitnodigt tot moreel-ethische reflectie. Onderzoek en reflectie spelen daarin een belangrijke rol. Onderzoek kan een doel op zich zijn, maar is ook een prachtige manier om te reflecteren en te leren. Haar promotieonderzoek Let s Dance, a selfother etnography on educational relations is een voorbeeld van een dergelijk reflexief onderzoek en een zoektocht naar manieren van samen leren en voortdurende ontwikkeling. Dr. Erik Gerritsen is gastspreker tijdens het gesprek en sinds 2009 bestuursvoorzitter van Bureau Jeugdzorg Agglomra tie Amsterdam (www.bjaa.nl). Daarvoor was hij onder meer zeven jaar gemeente secretaris van Amsterdam. In 2011 promoveerde hij op het proefschrift De slimme gemeente naderbeschouwd: hoe de lokale overheid een bijdrage kan leveren aan het oplossen van ongetemde vraagstukken. 2 3
5.01 5.02 5.08 5.03 5.07 5.06 5.04 5.05 4 5 12:30 13:00 Hoofdzaal Inloop/welkom 12:30 13:00 Hoofdzaal Welkom/programma + Het sociale domein van morgen 13:00 13:20 Hoofdzaal College 13:00 13:20 Hoofdzaal Het sociale domein van morgen Prof. dr. Arie Dijkstra 13:30 13:50 Hoofdzaal Het ontketenen van de kracht van de frontlijnprofessionals Dr. Erik Gerritsen 13:50 14:10 Hoofdzaal De brede professional in de spagaat? Dr. Loes Houweling 14:10 14:30 Hoofdzaal Sociale steun en eenzaamheid Dr. Pieternel Dijkstra 14:40 15:00 Hoofdzaal Uitleg en finalisten 14:40 15:00 Hoofdzaal Vervolgprogramma introduceren (open space) Dr. Kees Verhaar & 3 finalisten 15:00 15:15 Pauze 15:15 16:00 Workshops + Open space Zaal Het sociale domein van morgen Prof. dr. Arie Dijkstra Zaal De brede professional in de spagaat? Dr. Loes Houweling Zaal Sociale steun en eenzaamheid Dr. Pieternel Dijkstra Hoofdzaal Open Space Dr. Kees Verhaar 16:10 16:30 Hoofdzaal Prijsuitreiking en afsluiting van de dag Kleurenlegenda Coffee Lounge Entree Hoofdzaal Liften Receptie 5.11 Restaurant Toiletten 5.10 5.09 5.15 5.14 5.16 5.12 5.17 5.18 5.19
PRIJSVRAAG: Het beste idee over het sociale domein van morgen PRIJSUITREIKING De winnaar zal aan het eind van de dag bekend gemaakt worden. Mis het niet! LEZINGEN EN WORKSHOPS 6 HET SOCIALE DOMEIN VAN MORGEN Het sociale domein draait om mensen, om wat ze willen, om wat ze doen en hoe ze zich voelen. De professional houdt zich meestal niet bezig met pappen en nat houden, maar met verandering, ontwikkeling en verbetering van de situatie van die mensen. Dat kan in directecommunicatie, maar ook via beleid en organisaties. Daarbij is het belangrijk dat de professional ook daadwerkelijk effectief is en verder denkt dan de eigen ervaring met verandering. Daar is kennis voor nodig; kennis over hoe mensen spontaan veranderen en hoe verandering kan worden gestimuleerd. De professional van morgen weet nog beter hoe mensen beinvloed kunnen worden. Gedegen kennis van de wetmatigheden van de psyche, van communicatie, en van gedragsverandering strategieën is hard nodig om effectief en zonder bijwerkingen mensen te beïnvloeden. Prof. dr. Arie Dijkstra Lezing + Workshop DE BREDE PROFESSIONAL IN DE SPAGAAT? De roep om brede professionals klinkt steeds opnieuw en aan de andere kant wordt er gevraagd om Evidence Based te werken. Dit lijken twee bewegingen die elkaar bijten, maar is dat ook zo? Wat is specifieke expertise van professionals en hoe is deze in te zetten? Heel concreet: wat doe je als je vanuit je expertise weet wat een cliënt zou moeten doen (de oplossing) en je tegelijkertijd de cliënt aan het roer moet laten? Tijdens de lezing kijken we naar dit soort dilemma s vanuit het Taoïstische onderscheid tussen weten en niet-weten. Concrete voorbeelden uit een onderzoek naar de professionele kracht van jongerenwerkers zullen het verhaal illustreren. In de workshop krijgt dit een vervolg. We verkennen de rijkdom van professionals en de mogelijkheden van onderzoekend leren in de context van de deelnemers. Dr. Loes Houweling Lezing + workshop SOCIALE STEUN EN EENZAAMHEID Sociale steun, vanuit het eigen sociale netwerk, is essentieel voor het lichamelijk en psychisch welzijn van mensen. In deze lezing wordt uiteengezet wat sociale steun precies inhoudt, welke vormen ervan zijn en wat de gevolgen zijn van uitsluiting van deze steun. In de workshop die volgt wordt nader ingegaan op hoe een professional in het sociale domein het sociale netwerk van een cliënt in kaart kan brengen, en welke tools daarvoor beschikbaar zijn. Ook wordt ingegaan op de meting van eenzaamheid. Wanneer is eenzaamheid nog normaal en wanneer niet? Samen met het publiek wordt tenslotte gebrainstormd over ma- nieren waarop de effectiviteit van sociale netwerk interventies voor individuen en wijken kunnen worden onderzocht. Dr. Pieternel Dijkstra Lezing + Workshop HET ONTKETENEN VAN DE KRACHT VAN DE FRONTLIJN- PROFESSIONALS In 2011 startte Jeugdbescherming regio Amsterdam (voorheen Bureau Jeugdzorg) een transformatie gebaseerd op het ontketenen van de kracht van haar eigen gezinsmanagers. De professionals vonden hun eigen werk opnieuw uit en ontwikkelde een nieuwe generiek gezinsgerichte werkwijze (GGW). 70% verspilling werd geschrapt en tot op heden nam het aantal ondertoezichtstel- lingen af met 40% en het aantal uithuisplaatsingen met 60%. Cliënttevredenheid nam tot van 6 min naar 7,4 en de medewerkers voelen zich herboren. Ze doen weer waarvoor ze destijds bij jeugdzorg kwamen werken: verschil maken voor kinderen in de knel in het kader van de missie Ieder Kind blijvend veilig. In de lezing vertelt de bestuurder van Jeugdbescherming regio Amsterdam Erik Gerritsen hoe een en ander in zijn werk ging. Voor meer informatie lees de blogs van Erik op www.deslimmeoverheid.nl Erik twittert ook over jeugdzorg @egerrit en schrijft een wekelijkse column over jeugdzorg op www.binnenlandsbestuur.nl Dr. Erik Gerritsen Lezing. OPEN SPACE - Dr. Kees Verhaar De kracht van open space is dat de aanwezigen gezamenlijk een gespreksagenda opstellen en dan al hun kennis en ervaring bundelen om de onderwerpen op die agenda uit te diepen. Dat biedt de deelnemers de kans om hun meesterschap over het sociaal domein te verdiepen op een wijze die direct aansluit bij de actuele kwesties waar zij in werk, privé of studie (denk aan onderzoek en thesis) mee worstelen. Kees Verhaar staat als gespreksleider borg voor creatieve interactie, waarbij prikkeling en uitdaging niet worden geschuwd - maar dat wel op een dusdanig liefdevolle wijze dat het beste uit iedere deelnemer naar boven wordt gehaald! 7
Advies- en brochureaanvraag ADVIESAANVRAAG Het NCOI Onderzoeksinstituut biedt studenten ondersteuning bij het onderzoek dat zij voor afronding van hun Masteropleiding moeten verrichten. Op de website van het NCOI Onderzoeksinstituut vindt u o.a. informatie over: onderzoekslijnen en -thema s, leden van de Academic Board en lectoren. Neem contact met mij op voor opleidingsadvies SPECIFIEKE VRAGEN/WENSEN: Daarnaast treft u informatie aan zowel voor studenten over wat onderzoek binnen een opleiding bij NCOI inhoudt als voor organisaties die willen deelnemen met onderzoeksopdrachten die uitgezet kunnen worden onder studenten. WELKE BROCHURE(S) WILT U ONTVANGEN? Verder vindt u agenda s en verslagen van evenementen rondom onderzoek, zoals de NCOI Scriptieprijs en congressen. Onderzoeksoutput zoals publicaties en (samenvattingen van) eindscripties wordt gepresenteerd in een database, te benaderen via de zoekbalk op de website van het onderzoeksinstituut. Studiegids (per post) University (Masteropleidingen) Zorg & Welzijn P&O, Coaching, Psychologie Finance en Rechten Techniek Sport en Beweging Overheid IT & Projectmanagement Onderwijs Paramedische cursussen Trainingen De website van het NCOI Onderzoeksinstituut: www.ncoi-onderzoeksinstituut.nl Specifieke opleiding (digitaal) KOSTENOVERZICHT Opleiding: Variant: Dag Avond e-learning Opleiding: Variant: Dag Avond e-learning PERSOONLIJKE GEGEVENS Mevrouw De heer Voornaam: Achternaam: Straat: Huisnr.: Postcode: Plaats: Telefoonnummer: 8