SCHOOLVERSLAG Schooljaar 2014-2015 Stichting Heliomare Onderwijs 1
Inhoudsopgave Inleiding... 3 Hoofdstuk 1 De collectieve ambitie... 4 1.1 Missie en collectieve ambitie van Heliomare Onderwijs... 4 1.2 Gepland strategisch beleid... 7 1.3 Ontwikkelingen in schooljaar 2014-2015 Heliomare Onderwijs... 7 Hoofdstuk 2 Klantperspectief... 9 2.1 Leerlingen... 9 2.2 Ouders... 9 2.3 Partners...10 Hoofdstuk 3 Intern perspectief...12 3.1. Onderwijs en vorming...12 3.2 Personeelsbeleid...19 3.3 Inzet van middelen...21 Hoofdstuk 4 Maatschappelijk perspectief...24 4.1 Kwaliteit van onderwijs...24 4.2 Ontwikkelingen passend onderwijs...25 Hoofdstuk 5 Continuïteitsperspectief...27 5.1 Activiteitenplan Heliomare Onderwijs Heliomare 2016...27 Bijlagen...28 Activiteitenplan 2014 Onderwijs...29 Activiteitenplan 2015 Onderwijs...31 Door- en uitstroomgegevens 2014...34 2
Inleiding Dit schoolverslag informeert belanghebbenden van de Stichting Heliomare Onderwijs over de effecten van het beleid tijdens het schooljaar 2014-2015 en geeft een voorbeschouwing van het voorgenomen beleid voor het schooljaar 2015-2016. Wat zijn de goede dingen die we doen? Wat willen we (nog) beter doen? In hoofdstuk 1 staan de missie en collectieve ambitie van Heliomare Onderwijs. Tevens doen we hierin verslag van ons gepland strategisch beleid en van relevante bijzonderheden en ontwikkelingen in het afgelopen schooljaar 2014-2015. In de hoofdstukken 2, 3 en 4 worden achtereenvolgens het klantperspectief, het intern perspectief en het maatschappelijk perspectief geanalyseerd: van welke activiteiten, die tot kritische succesfactoren van de organisatie behoren, was er in het afgelopen schooljaar 2013-2014 sprake? Deden we wat we ons hadden voorgenomen en welke effecten had dat? In hoofdstuk 5 wordt het continuïteitsperspectief beschreven: hoe passen we het beleid in het schooljaar 2015-2016 aan de ervaringen van het schooljaar 2014-2015 aan? Wat gaan we dit jaar realiseren? Wijk aan Zee, december 2015 Managementteam Heliomare onderwijs Sido Silvius Karin Schulinck Frits Wichers Redactie schoolverslag: Yvonne van der Meij algemeen directeur Heliomare Onderwijs clustermanager Speciaal Onderwijs interim clustermanager Voortgezet Speciaal Onderwijs directiesecretaresse 3
Hoofdstuk 1 De collectieve ambitie 1.1 Missie en collectieve ambitie van Heliomare Onderwijs De missie Heliomare ondersteunt mensen met een dreigende of aanwezige beperking met diensten op het gebied van revalidatie, speciaal onderwijs, arbeidsintegratie, wonen, woontraining, tijdelijke opvang, dagbesteding en sport/fitness. Afhankelijk van de vraag verleent Heliomare diensten apart of in samenhang. Bij Heliomare ligt de focus op wat mensen wél kunnen. Niet op wat ze niét kunnen. Alle dienstverlening die Heliomare aanbiedt, is ondersteunend aan één en het zelfde doel: de klant, binnen de mogelijkheden van de beperking, maximaal te laten participeren in de maatschappij. In maart 2015 is een nieuw strategisch beleidsplan voor Heliomare vastgesteld. In dit beleidsplan is een aantal thema s uit het beleidsplan 2013-2015 samengevoegd en waar nodig verrijkt en herijkt aan de hand van de actuele ontwikkelingen. Het ultieme doel blijft: niemand aan de zijlijn. Voor de periode 2015-2018 focust Heliomare op de volgende vijf thema s: 1. Kennis en vaardigheden verbeteren. 2. Samenwerking in netwerken. 3. Zichtbaar maken van expertise. 4. Twee dienstenportfolio s; één Heliomare. 5. Eigenaarschap. De Stichting Heliomare Onderwijs, is één van de bedrijfsonderdelen van Heliomare. Dit schoolverslag is een verslag van alle scholen binnen de stichting: De Alk, gevestigd in Alkmaar Heliomare onderwijs, gevestigd in Wijk aan Zee o Nevenvestiging Heliomare onderwijs in Koog aan de Zaan, locatie Dynamica Onderwijs De Ruimte, gevestigd in Bergen De Zevensprong, gevestigd in Beverwijk Onze vier scholen ontvangen op diverse locaties dagelijks ruim duizend leerlingen van vier tot twintig jaar, van ernstig meervoudig beperkt tot en met havo leerlingen. Op de verschillende locaties werken we met de volgende doelgroepen: 1. Leerlingen met zeer ernstig beperkte cognitieve ontwikkelingsmogelijkheden en zeer geringe zelfredzaamheid 2. Leerlingen met stabiel ernstig beperkte motorische ontwikkelingsmogelijkheden en beperkte cognitieve ontwikkelingsmogelijkheden 3. Leerlingen met regressief ernstig beperkte motorische ontwikkelingsmogelijkheden en normale/beperkte MvHeemskerckstraat De Ruimte Dynamica MvHeemskerckstraat De Ruimte Dynamica Loc. Wijk aan Zee, De Ruimte 4
cognitieve ontwikkelingsmogelijkheden 4. Leerlingen met stabiel beperkte motorische ontwikkelingsmogelijkheden en normale cognitieve ontwikkelingsmogelijkheden 5. Leerlingen met progressief beperkte motorische ontwikkelingsmogelijkheden en normale cognitieve ontwikkelingsmogelijkheden 6. Leerlingen met stabiel beperkte somatische ontwikkelingsmogelijkheden en normale cognitieve ontwikkelingsmogelijkheden 7. Leerlingen met stabiel beperkte cognitieve ontwikkelingsmogelijkheden en ernstige problemen in gedrag en/of redzaamheid, inclusief stoornissen in het autistisch spectrum 8. Leerlingen met stabiel beperkte cognitieve ontwikkelingsmogelijkheden 9. Leerlingen met een stoornis in het autistisch spectrum of ernstige problemen bij het reguleren van hun gedrag, leerlingen met depressieve klachten of angststoornissen en normale cognitieve ontwikkelingsmogelijkheden Heliomare College Alkmaar en Beverwijk Loc. Wijk aan Zee, De Ruimte Loc. Wijk aan Zee, De Ruimte Loc. Wijk aan Zee, De Ruimte Alle locaties Alle locaties Alle locaties Op 1 augustus 2014 is de Wet passend onderwijs in werking getreden. Vanaf deze datum loopt plaatsing op één van onze scholen via een samenwerkingsverband primair onderwijs of voortgezet onderwijs. Voor een leerling die niet in de onderwijsprofielen van het reguliere onderwijs past, kan het samenwerkingsverband een toelaatbaarheidsverklaring speciaal onderwijs afgeven. Deze toelaatbaarheidsverklaring is landelijk geldig. Landelijk zijn er 76 samenwerkingsverbanden in het primair onderwijs, en 74 in het voortgezet onderwijs. Heliomare Onderwijs neemt bestuurlijk deel aan elf samenwerkingsverbanden in Noord-Holland. 5
Collectieve ambitie Heliomare Onderwijs Voor Heliomare onderwijs is het uitgangspunt: Regulier onderwijs als het kan... Speciaal onderwijs als het moet, passend en uitdagend! Dit betekent: Heliomare Onderwijs Realiseert voor elke leerling op basis van het ontwikkelingsperspectief passend en duurzaam onderwijs voor optimale deelname aan de samenleving. Werkt vanuit gedeelde verantwoordelijkheid op basis van actieve betrokkenheid en heldere communicatie met ouders, kinderen en jongeren aan de realisatie van onderwijs- en ondersteuningsaanbod. Is ambitieus en werkt vanuit een missie en visie planmatig aan innovatie en het verbeteren en borgen van kwaliteit. Wordt gekenmerkt door professioneel handelen binnen een veilig, uitdagend en respectvol leerklimaat. Heeft professionals met specifieke competenties die samenwerken in een multidisciplinaire omgeving. Zet aangepaste voorzieningen in op het gebied van de fysieke omgeving, vervoer, ICT, leer- en hulpmiddelen en materialen. Beschikt over expertise op het gebied van onderwijs, revalidatie, wonen, dagbesteding, vrije tijd, sport en arbeid. Is verantwoordelijk voor het ontwikkelen en uitwisselen van kennis en expertise binnen bovenstaande keten in afstemming met een eigen Research & Developmentafdeling en Heliomare Academie Kind/Jeugd. Werkt toekomstgericht, oplossingsgericht, vraaggericht, resultaatgericht, handelingsgericht en interdisciplinair*. Heeft professionals die ondersteuning bieden vanuit het Kinder- en jeugdcentrum Heliomare aan de scholen van de samenwerkingsverbanden, vraag gestuurd en op maat. *) Het begrip interdisciplinair werken refereert vooral aan het handelen van professionals in samenwerking met elkaar. Samengevat: Heliomare bereidt leerlingen voor op hun toekomst. 6
1.2 Gepland strategisch beleid De activiteitenplannen 2014 en 2015 (tot en met juni 2014) zijn als bijlage toegevoegd. Hierin is ook aangegeven of acties wel of niet behaald zijn. In dit schoolverslag worden de speerpunten en risico s uit het schooljaar 2014-2015 toegelicht. 1.3 Ontwikkelingen in schooljaar 2014-2015 Heliomare Onderwijs In het verslagjaar is een naamswijziging doorgevoerd voor het cluster voortgezet speciaal onderwijs (VSO). Alle afdelingen en locaties van het VSO hebben de naam Heliomare College gekregen. Zo hebben we in Alkmaar in de nieuwe locatie aan de Amstelstraat het Heliomare College Alkmaar. Op de Grote Houtweg in Beverwijk het Heliomare College Beverwijk en de afdeling Vervolgonderwijs in Wijk aan Zee is het Heliomare College Wijk aan Zee. Er is hard gewerkt aan de websites van de scholen. De informatie is op elkaar afgestemd en op uniforme wijze in de websites terug te vinden. Voor het cluster VSO is een eigen website ontwikkeld onder naam Heliomare College: www.heliomarecollege.nl In het verslagjaar is een communicatieteam gestart met als doelstelling het verzorgen van berichten op het interne netwerk van Heliomare. Daarnaast informeert het team de afdeling communicatie van Heliomare met betrekking tot nieuwsfeiten en berichten voor de websites van de scholen. Het communicatieteam Onderwijs wordt aangestuurd door de afdeling Communicatie van Heliomare. Het werken met kernteams is op alle locaties gerealiseerd. Een kernteam is de kleinste multidisciplinaire ondersteunings- en behandelingseenheid. Alle leerkrachten, leraarondersteuners en mentoren zijn lid van een kernteam. In het kernteam zitten ook de klassenassistenten, therapeuten en leden van de commissie van begeleiding. Een kernteam wordt gecoördineerd door een kernteamcoördinator. Deze organiseert en bewaakt het inhoudelijke proces en stuurt in dit kader, volgens het principe van meewerkend-voorman. In het kader van de Wet BIO is iedere medewerker eigenaar van en verantwoordelijk voor zijn eigen professionele ontwikkeling. In het verslagjaar is een pilot gestart om de oude gesprekkencyclus (onder andere functioneringsgesprekken) te vervangen door een nieuw model, waarin medewerkers 360 graden feedback halen bij hun collega s en leerlingen. Als de pilot slaagt wordt dit model uitgerold in alle afdelingen en locaties. In schooljaar 2014-2015 is de meldcode Huiselijk geweld en kindermishandeling herschreven om de veranderde wetgeving goed te kunnen weergeven. De meldcode wordt gebruikt door alle medewerkers van alle onderwijs afdelingen en locaties. De maatschappelijk werkers binnen Onderwijs en de vroegbehandeling voeren de taak van aandachtfunctionaris Huiselijk geweld en kindermishandeling uit. Zij zijn het eerste aanspreekpunt als er zorgen worden gesignaleerd en hebben een coördinerende taak in het proces van de meldcode. Twee aandachtfunctionarissen nemen deel aan het Heliomare brede overleg van aandachtfunctionarissen waar alle bedrijfsonderdelen in vertegenwoordigd zijn. Daarnaast nemen zij deel aan regionale netwerkbijeenkomsten. De aandachtfunctionarissen hebben op alle onderwijs afdelingen in het afgelopen schooljaar de medewerkers voor de eerste en op een aantal afdelingen voor de tweede maal geschoold. Bijscholing elke twee jaar is 7
opgenomen in de jaarcyclus. In zowel de regio noord als zuid is één aandachtsfunctionaris ingeschreven bij de Landelijk Vereniging Aandachtsfunctionarissen Kindermishandeling (LVAK). Voor registratie bij het LVAK is een jaarlijkse scholing verplicht. Huisvesting: Kinder- en jeugdcentrum Zuid in Heemskerk In december 2014 hebben Heliomare en de gemeente Heemskerk een samenwerkingsovereenkomst en een doordecentralisatieovereenkomst ondertekend voor het realiseren van een kinder- en jeugdcentrum in de gemeente Heemskerk. In het centrum worden kinder- en jeugdrevalidatie, speciaal en voortgezet speciaal onderwijs en bewegen en sporten ruimtelijk volledig geïntegreerd. In de vestiging Heemskerk worden de locaties van Heliomare onderwijs (SO Wijk aan Zee en Maerten van Heemskerckstraat, Beverwijk), Heliomare College Wijk aan Zee en Heliomare College Beverwijk (voorheen de Zevensprong) ondergebracht. Daarnaast voorziet het plan in Heemskerk in een gemeentelijke multifunctionele sportaccommodatie, woningbouw en een park. Architectenbureau Marlies Röhmer heeft het ontwerp gemaakt. Daarnaast heeft voor de zomer de aanbestedingsprocedure van het bouwbedrijf plaatsgevonden. Huisvesting: Kinder- en jeugdcentrum Noord in Heerhugowaard Heliomare en de gemeente Heerhugowaard zijn al enige tijd bezig met het onderzoeken van de mogelijkheden voor de vestiging van een kinder- en jeugdcentrum, waar onderwijs, zorg en kinderrevalidatie aan kinderen met een lichamelijke, verstandelijke of meervoudige beperking kan plaatsvinden. Aloysius sloot zich hierbij aan met een expertisecentrum voor onderwijs en zorg aan kinderen met stoornissen en gedragsproblematiek. Partijen tekenden half december een intentieovereenkomst. Op dit moment vinden de activiteiten van Heliomare plaats op scholen voor speciaal onderwijs van Heliomare in Alkmaar en Bergen (De Alk en De Ruimte). De Vaandel-Zuid in Heerhugowaard is goed gesitueerd vanwege de goede bereikbaarheid voor deze regionale voorziening en de ligging tegen de bestaande stad aan. In het kader van thuisnabij onderwijs voor onze leerlingen is in het verslagjaar gekeken of de locatie aan de Van Harenlaan in Alkmaar ook geschikt is of kan worden gemaakt voor een gemengde doelgroep leerlingen, zoals ook in andere locaties mogelijk is. Op dit moment is het gebouw nog niet geschikt voor leerlingen in een rolstoel. Inventarisatie heeft opgeleverd dat het gebouw geschikt kan worden gemaakt, maar dat dit een investering vergt van zo n 300.000,-. In het schooljaar 2015-2016 gaan we met de gemeente Alkmaar in overleg over de mogelijkheid en wenselijkheid van zo n aanpassing. Dit ook in het licht van een mogelijke verhuizing naar Heerhugowaard in de nabije toekomst. Samenwerking tussen Heliomare Revalidatie en Heliomare Onderwijs In het verslagjaar zijn de volgende zaken gerealiseerd: De visie op Beweegleerlijnen is vastgesteld door Heliomare Sport. De vakdocenten gymnastiek van Heliomare Onderwijs werken ook volgens deze leerlijnen. In overleg met de planning van Heliomare Revalidatie is een gymnastiek rooster opgesteld voor het schooljaar 2015-2016, zodat bewegen en therapieën beter worden gespreid door de week. In samenwerking met Heliomare Revalidatie is beleid gemaakt inzake 1 e lijns therapieën voor onze leerlingen. In die gevallen dat een leerling niet in aanmerking komt voor een revalidatiebehandeling, maar wel therapie nodig heeft, beslist de commissie van begeleiding of deze 1 e lijns therapie binnen schooltijd noodzakelijk is, of ook buiten schooltijd kan. Heliomare Onderwijs heeft daartoe met een 1 e lijnspraktijken afspraken gemaakt. 8
Hoofdstuk 2 Klantperspectief In dit hoofdstuk staan onze klanten centraal, te weten: onze leerlingen, hun ouders of wettelijke vertegenwoordigers, onze partners binnen Heliomare (andere bedrijfsonderdelen) en onze partners extern (regulier onderwijs, samenwerkingsverbanden en REC-scholen). Bij het perspectief van de klant stellen we ons vragen over de waardering van onze klanten met betrekking tot de kwaliteit van bepaalde aspecten van onze dienstverlening. 2.1 Leerlingen Leerlingenraad Op de scholen van Heliomare Onderwijs is een aantal leerlingenraden actief. De Ruimte heeft een SO leerlingenraad, bestaande uit zes leerlingen uit de bovenbouw. De leerlingenraad vergadert één keer per zes weken tijdens een lunchbijeenkomst. In Heliomare onderwijs heeft een leerlingenraad in het Vervolgonderwijs (Heliomare College Wijk aan Zee). Ook op de andere Heliomare Colleges in Beverwijk en Alkmaar zijn leerlingenraden actief. De leerlingen zijn met name bezig met zaken die hen raken. Oud-leerlingen Bij het Heliomare College Wijk aan Zee wordt jaarlijks een speeddate georganiseerd met oud-leerlingen. In het verslagjaar is dit op 9 september georganiseerd. Tijdens zo n speeddate spreken oud-leerlingen met de bovenbouw leerlingen om te vertellen over hun ervaringen bij hun vervolgtraject. Er werd aangegeven dat de POV lessen (huidige Projectonderwijs) een goede voorbereiding is op een vervolgopleiding. Er wordt ook een enquête afgenomen in verband met de bestendigingsgegevens. Leerlingen die niet komen worden hiervoor na gebeld. Heliomare Onderwijs participeert in de landelijke stuurgroep LVS teneinde tot één systeem te komen voor het speciaal onderwijs. Hiermee wordt schaalgrootte behaald, waardoor specifieke inhoud en vraagstellingen richting een software leverancier mogelijk wordt. De stuurgroep is in het verslagjaar gekomen tot kleine groep potentiële leveranciers. Verwacht wordt dat voor eind 2015 een definitief besluit wordt genomen over de aanbesteding. Daarna moet het systeem worden aangepast en gevuld. 2.2 Ouders De oudervereniging of ouderraad In het verslagjaar hebben de ouderverenigingen van De Zevensprong, Heliomare onderwijs en De Alk er voor gekozen zichzelf op te heffen. Met ouderraad De Ruimte worden afspraken gemaakt m.b.t ouderbijdrage. Het innen op maar één van de zeven locaties is voor managementteam aanleiding om aan ouderraad De Ruimte voor te stellen hiervan af te zien. In de plaats van ouderverenigingen zijn ouderklankbordgroepen op de verschillende locaties ingesteld. De ouderklankbordgroepen zijn groepen ouders die vijf á zes maal per jaar met de betreffende teammanager(s) klankborden. Ontwikkelingen op een locatie of in het algemeen 9
kunnen met elkaar besproken worden en van advies gegeven worden. Daarnaast kunnen de ouders onderwerpen aan de orde stellen die voor alle ouders van belang kunnen zijn. Op deze manier wordt de betrokkenheid en zeggenschap van ouders bij de locaties en bij Heliomare Onderwijs vergroot. Ouderavonden Naast de algemene ouderavonden, die door de afdelingen worden georganiseerd, zijn er dit schooljaar ook ouderavonden georganiseerd door het managementteam van Onderwijs op de verschillende locaties. Onderwerpen die op deze avonden zijn besproken: Wetgeving rondom de EMB leerlingen. Veranderingen AWBZ en passend onderwijs. Een doelgroep van Heliomare Onderwijs is de ernstig meervoudig beperkte leerlingen (EMB leerlingen). In de financiering van Passend Onderwijs bleek het onderwijs- en zorgarrangement dat voor deze leerlingen nodig is, niet goed geregeld. Heliomare Onderwijs heeft geparticipeerd in landelijke gesprekken over dit onderwerp met het Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschappen, de Inspectie van het Onderwijs en landelijke ouderverenigingen, zoals de BOSK. Ook is meegewerkt aan een serie zorgportretten, uitgezonden door het programma Kassa en zijn interviews gegeven bij Nieuwsuur en Kassa. Een aantal ouders heeft meegewerkt aan diverse artikelen in regionale en landelijke dagbladen. Deze landelijke druk heeft gezorgd voor een aparte regeling voor de EMB leerlingen, categorie A. Landelijk is voor deze leerlingen 5.000.000 bij de samenwerkingsverbanden weggehaald. Scholen moeten voor 15 september bij het Ministerie een opgave doen van het aantal leerlingen waarvan zij denken dat binnen deze categorie valt. Toezicht op de regeling is door de Inspectie van het Onderwijs. Het landelijk aantal aangemelde leerlingen bepaalt het budget per leerling. 2.3 Partners Landelijk Expertise Centrum Speciaal Onderwijs Heliomare Onderwijs is aangesloten bij de vereniging Landelijk Expertise Centrum Speciaal Onderwijs. Een aantal managers en teammanagers vertegenwoordigt onze organisatie in diverse overleggen en werkgroepen van de vereniging. Onze contacten: Een opsomming van een aantal van onze externe contacten: Seminarium voor Orthopedagogiek van Hogeschool van Utrecht PO Raad Aloysius Stichting Altra College, Amsterdam Spinaker, (V)SO scholen in Alkmaar, Heerhugowaard en Hoorn Stichting Zaan Primair, Zaandam Stichting Samenwerkingsschool in Den Helder Triversum MEE Hartekampgroep Stichting De Waerden Esdégé Reigersdaal Bedrijven terrein Trompet, Heemskerk i.v.m. opstarten Arbeids-Trainings Centrum (ATC). Contacten met dagbesteding / zorgaanbieders Alkmaar Kunskapsskolan Nederland B.V. (project gepersonaliseerd leren Zo Leer Ik ) 10
Bestuurlijke overleggen en werkgroepen van de volgende samenwerkingsverbanden: o Kop van Noord-Holland, in samenwerkingsverbanden primair onderwijs en voortgezet onderwijs; o Noord Kennemerland, in samenwerkingsverbanden primair onderwijs en voortgezet onderwijs; o West Friesland, in samenwerkingsverbanden primair onderwijs en voortgezet onderwijs; o Midden Kennemerland, in samenwerkingsverbanden primair onderwijs en voortgezet onderwijs; o Zaanstad, in samenwerkingsverbanden primair onderwijs en voortgezet onderwijs; o Zuid Kennemerland, in het samenwerkingsverband voortgezet onderwijs. PO/VO overleg in de regio over aansluiting speciaal onderwijs en regulier onderwijs. Landelijke Taakgroep Arbeidstoeleiding. De afdeling Uitstroom Arbeid neemt deel aan het ESF traject arbeidstoeleiding Vanuit de afdeling Uitstroom Arbeid in de landelijke ontwikkelingsgroepen van de brancheopleidingen: Werken met dieren en Werken achter de balie. Vanuit de afdeling Vervolgonderwijs deelname aan het LOB- project (loopbaanoriëntatieen begeleiding) van de VO raad. Stuurgroep Convenant Autisme Noord Holland. Netwerkgroep Convenant Autisme in Midden- en Noord Kennemerland. Lid van de landelijke werkgroep Cognitieve revalidatie. Lid van de landelijke stuurgroep NAH kinderen en jongeren. Deelname aan de landelijke netwerkgroep Laag zeer moeilijk lerende kinderen. Deelname aan netwerkbijeenkomsten van het CJG 1 van Beverwijk, Uitgeest en Heemskerk en in de netwerkbijeenkomsten van de regio Kennemerland (Haarlem) voor aandacht functionarissen Kindermishandeling en Huiselijk Geweld. Deelname aan CJG coachteam gemeente Alkmaar e.o. Deelname aan het Arbeids Advies Team Alkmaar Deelname aan het Stageoverleg PrO-scholen Noord-Holland 1 Centrum voor Jeugd en Gezin 11
Hoofdstuk 3 Intern perspectief In dit hoofdstuk staat het intern perspectief centraal. Er zijn drie domeinen binnen het intern perspectief te onderscheiden, te weten onderwijs en vorming, integraal personeelsbeleid en inzet van middelen. 3.1. Onderwijs en vorming Ontwikkelingen in het cluster Speciaal Onderwijs Het cluster Speciaal Onderwijs (SO) is in deze verslagperiode uitgebreid met de Leerweg 3 locaties in Beverwijk, Koog a/d Zaan en Bergen. Wekelijks vergaderen de teammanagers onder leiding van de clustermanager en geven zij vanuit hun collectieve verantwoordelijkheid vorm aan de ontwikkeling van het cluster SO. Eenmaal per 4 weken is er een intervisie bijeenkomst, waarin de principes van de transactionele analyse worden gehanteerd. In dit schooljaar is de afstemming tussen de verschillende SO locaties verder vergroot vanuit het werken met één gezamenlijk opgesteld Cluster teamontwikkelplan. Daarnaast heeft iedere locatie een afgeleid Teamplan, dat in dit verslagjaar is aangevuld met verbeterpunten uit de interne audit die is gehouden in december 2014 en met verbeterpunten vanuit het medewerkerstevredenheidsonderzoek van november 2014. Kwaliteit De intern begeleiders van het SO hebben in december 2014 deelgenomen aan de in company scholing interne auditing en hebben deel uitgemaakt van het auditteam dat in december 2014 op alle locaties van Heliomare Onderwijs een interne audit heeft gedaan met de focus op opbrengsten en opbrengstgericht werken. Op alle locaties van het SO zijn de kwaliteitszorgmappen op elkaar afgestemd. Het uitgangspunt van de inhoud van deze map is de notitie Kwaliteitszorg cluster SO Heliomare onderwijs. In deze notitie is beschreven op welke wijze de locaties van het SO de onderwijskwaliteit, de zorgcyclus en de leerlingenzorg hebben vormgegeven. In deze map zijn onder andere het jaartraject leerlingenzorg opgenomen, de overlegvormen en alle relevante documenten die hierbij horen. In dit verslagjaar is er voor alle locaties hetzelfde format leerlingprofiel geïntroduceerd. In dit document wordt de ondersteuningsbehoefte van de leerling beschreven en het te verwachte ontwikkelingsperspectief. Daarnaast wordt in het document de leerling gevolgd en kunnen alle betrokken medewerkers bij deze leerling hun informatie hierover kwijt. In de laatste periode van dit verslagjaar is onderwijs betrokken geweest bij de implementatie van het elektronisch patiënten dossier. Het leerlingprofiel van iedere leerling staat nu in dit elektronisch dossier. Alle medewerkers van het cluster SO zijn geschoold in het werken hiermee. Op alle locaties is er een verdiepingsslag gemaakt met betrekking tot het handelingsgericht werken. De voorzitters van de commissie van begeleiding van alle locaties zijn geschoold in het handelingsgericht voorzitten. 12
In dit verslagjaar is op alle locaties een senior-assistent benoemd. Ook is een vakgroep senior-assistent gestart, waardoor de afstemming van de zorg op alle afdelingen en locaties geborgd is. Op verschillende locaties is een start gemaakt met het vervangen van het oude functioneringsgesprek door het toepassen van het 360 graden feedback model. Veiligheid In dit verslagjaar is extra aandacht geweest voor het doen van FONA meldingen en met name de registratie hiervan. Medewerkers zijn geïnformeerd over het belang van de meldingen. Deze kunnen preventief werken met betrekking tot. de veiligheid in en buiten de gebouwen. Op basis van de FONA-meldingen en van casuïstiek wordt per locatie bekeken of de training agressiepreventie moet worden georganiseerd. In dit verslagjaar zijn alle medewerkers van het cluster Speciaal Onderwijs geschoold met betrekking tot de meldcode kindermishandeling. Deze scholing wordt tweejaarlijks herhaald en opgenomen in het scholingsplan van het SO. In dit verslagjaar heeft het thema Vriendschap, relaties en seksualiteit centraal gestaan. Op elke locatie is aandacht gegeven aan scholing medewerkers, voorlichtingsavonden aan ouders en projecten op school. Een bovenschoolse werkgroep heeft sturing gegeven aan dit proces en er voor gezorgd dat nu op elke locatie voldoende onderwijsleermiddelen aanwezig zijn met betrekking tot dit thema. Communicatie Op alle locaties, met uitzondering van de locatie De Ruimte, zijn de oude ouderverenigingen opgeheven. Daarvoor in de plaats gekomen zijn de ouderklankbordgroepen op de verschillende locaties. De ouderklankbordgroepen zijn groepen ouders die vijf á zes maal per jaar met de betreffende teammanager(s) klankborden. Ontwikkelingen op een locatie of in het algemeen kunnen met elkaar besproken worden en van advies gegeven worden. Daarnaast kunnen de ouders onderwerpen aan de orde stellen die voor alle ouders van belang kunnen zijn. Voor de Leerweg 3 ouders van alle drie de locaties is één klankbordgroep gevormd. Dit is vooral gedaan, omdat in de afgelopen periode de bekostiging van deze leerlingen en de discussie over het recht van onderwijs voor deze leerlingen volop in de belangstelling stond en nog steeds staat. In dit verslagjaar heeft op alle locaties scholing plaatsgevonden vanuit de Transactionele analyse (TA). Alle medewerkers hebben kennis genomen van de principes van TA en tijdens de studiedagen / studiemomenten ook geoefend met allerlei vormen van communicatie, het elkaar aanspreken en elkaar feedback geven. ICT: - Op alle locaties zijn meer I-pads ingezet t.b.v. het onderwijs-leerproces; - De programma s Omnidu en Gynzy zijn geïmplementeerd; - Klasbord wordt door bijna alle groepen gebruikt als middel om ouders te informeren in woord en beeld over delen van het dagprogramma in een groep. 13
Ontwikkelingen in het Cluster Voortgezet Speciaal Onderwijs Heliomare College Alkmaar: Dit schooljaar is het eerste geweest in het nieuwe gebouw aan de Amstelstaart 5. In dit gebouw zijn de twee locaties van het VSO De Alk samengevoegd en daar zijn ook nog zo n 70 leerlingen van de VSO locaties in Wijk aan Zee en Beverwijk aan toegevoegd. Vanaf augustus 2014 heten alle VSO locaties van Heliomare Onderwijs: Heliomare College. Op de locatie in Alkmaar krijgen 170 leerlingen les en werken 60 medewerkers. In het schooljaar is hard gewerkt aan: Het opzetten van een nieuwe zorgstructuur, samen met Heliomare Revalidatie en in lijn met de andere locaties van Onderwijs. Veranderingen in de maatschappij vragen voorbereiding van de leerlingen op zo groot mogelijke participatie. De leergebied overstijgende doelen van het SLO 2, zoals werknemersvaardigheden, worden steeds belangrijker om op te sturen binnen de lessen. Het opzetten van interne stage in de onderbouw, als voorbereiding op de groeps- en individuele stage in de midden- en bovenbouw. Het invoeren van branche opleidingen, schoonmaak, groen, winkel, bediening en keuken, in lijn met de ontwikkelde werkwijze bij het Heliomare College Beverwijk. IVIO 3 examens Nederlands, rekenen en Engels zijn ingevoerd. Ook hier is dit in lijn met de ontwikkelde werkwijze bij het Heliomare College Beverwijk. Iedere leerling heeft minimaal 3 coaching-gesprekken per jaar met de mentor. Het Heliomare College Alkmaar werkt samen met het samenwerkingsverband Noord- Kennemerland VO en collega scholen in het Expertisecentrum Arbeid. Eén medewerker zit in het transitie-coach-team van dit centrum. Het is opgezet om een intensievere samenwerking van voortgezet speciaal onderwijs scholen en MBO scholen in de regio te bevorderen. Het uiteindelijke doel is leerlingen meer en beter toe te leiden naar betaalde arbeid. Het centrum voorziet ook in de verbinding van de scholen en leerlingen met werkgevers en gemeentes in de regio. In een nieuw gebouw lesgeven en werken betekent ook: integreren in een nieuwe buurt. Door leerlingen van het Heliomare College in Alkmaar is in het verslagjaar geparticipeerd in de volgende buurtactiviteiten: o Restaurant De warme hap bij Wijkcentrum De Oever is geopend. o Gemeenteplantsoen in de wijk wordt door leerlingen onderhouden. o Schoonmaken van Wijkcentrum De Oever. o Rondbrengen van folders in de wijk. Heliomare College Beverwijk Ook voor het Heliomare College geldt dat dit schooljaar teams zijn samengevoegd. In dit geval het VSO team van De Zevensprong met het team Praktijkonderwijs van het VSO van Heliomare onderwijs. De nieuwe naam: Heliomare College Beverwijk, in het gebouw aan de Grote Houtweg te Beverwijk. Een jaar van veel overleggen, systemen naast elkaar leggen, verschillende werkwijzen op elkaar afstemmen. Inmiddels kunnen we spreken van een geslaagde operatie: er is sprake van één team. Ook het samenvoegen van twee leerlingenpopulaties in een krappe behuizing is goed verlopen. 2 Stichting Leerplan Ontwikkeling (een landelijk opererend expertisecentrum) 3 IVIO Examenbureau 14
Het scholingsaanbod binnen het uitstroomprofiel Arbeid is nader onder de loep genomen. Wat is nodig om voor leerlingen een goede, bij hen passende uitstroomroute te realiseren, zoveel als mogelijk naar, gedeeltelijk, betaalde arbeid, dan wel participatie in de maatschappij. Hiervoor moeten leerlingen zich eerst breed kunnen oriënteren, om daarna een bij hen passende uitstroom te kiezen. Als start is gekozen voor een indeling in onder- midden en bovenbouw. Er is een aanbod neergezet van lesstof, stages, determinatie waar in de verschillende bouwen aan gewerkt moet worden. Het komende schooljaar wordt dit meer inhoudelijk vormgegeven. Heliomaatwerk is verder geïmplementeerd in onze werkwijze. Er wordt in samenwerking met collega s van Heliomare Arbeid gekeken naar een zo optimaal mogelijk werkend concept. Voortschrijdend inzicht maakt dat de werkwijze is verbeterd. Vanuit school is een Heliomaatwerk coördinator benoemd. Heliomare College Wijk aan Zee Digitale leeromgeving Heliomare is de eerste school voor voortgezet speciaal onderwijs die meedoet aan Zo leer ik, het netwerk voor gepersonaliseerd leren. Hiertoe is in juli 2015 een formele samenwerking aangegaan met SENS. De SLO 4 is hier bij betrokken voor de leerlijnen en SENS leren voor het produceren van een leerportal. Heliomare College Wijk aan Zee geeft mede vorm aan de inrichting van het portal. Zo leer ik is een digitale leeromgeving, waarin leerlingen leren op maat, in eigen tempo. Geen klassikaal onderwijs, maar docenten die fungeren als coach en hen stimuleren en ondersteunen waar nodig. De leeromgeving is gebaseerd op het Zweedse Kunskapsskolan (http://www.kunskapsskolan.nl). De leerlingen van de brugklas en de tweede jaars gaan hier vanaf augustus 2015 mee werken. In het verslagjaar zijn de nodige voorbereidingen met betrekking tot ict middelen getroffen, is beleid gemaakt voor wat betreft de aanschaf van ipads door ouders en zijn informatieavonden georganiseerd voor ouders. De evaluatie van het eerste schooljaar Zo Leer Ik is in ons volgende schoolverslag te lezen. Voor alle klassen is toegang tot de digitale content van de SLO leerlijnen gerealiseerd voor medewerkers en leerlingen. De werkwijze prestatie- en onderzoeksvragen is omgezet naar projectonderwijs. Leerlingen zijn in de digitale leeromgeving al zelfstandig en zelfgestuurd aan het werk. Zij zijn eigenaar van hun leerproces. Daarom is aanvullend hieraan gekozen voor projectonderwijs, waarbij minder individueel en meer groepsgewijs moet worden gewerkt. Leerlingen moeten bij projecten samenwerken, plannen en organiseren en zo komen tot een voldoende eindresultaat. Deze manier van werken sluit aan bij het vervolgonderwijs. In het verslagjaar is besloten om het onderwijsaanbod VMBO Basisberoepsgerichte leerweg en VMBO Kaderberoepsgerichte leerweg niet meer aan te bieden. Er zijn te weinig leerlingen voor beide richtingen om het aanbod overeind te houden. De leerlingen die nog in deze leerroutes les krijgen, worden in het schooljaar 2015-2016 gefaseerd overgeplaatst naar het uitstroomprofiel Arbeid bij het Heliomare College Beverwijk. Het project Vriendschap, Relaties en Sex is dit schooljaar afgerond. Er is een Speak-Up bijeenkomst met leerlingen gehouden over dit onderwerp. Een Speak Up bijeenkomst wordt door de leerlingenraad georganiseerd en stimuleert leerlingen te praten over onderwerpen, 4 Stichting Leerplan Ontwikkeling 15
thema s in hun eigen woorden, uit eigen ervaring. Ervaringen delen en leren van elkaars oplossingen is het doel. Er is eveneens een goed bezochte ouderavond rondom het thema Vriendschap, Relaties en Sex georganiseerd. Vanuit het HCW zijn leerlingen doorgestroomd naar het uitstroomprofiel Arbeid voor de AKA 5 opleiding. Dit is het laatste schooljaar waarin leerlingen zonder een VMBO diploma kunnen doorstromen naar mbo opleidingen 1 en 2, zonder te hoeven voldoen aan de nieuwe eisen rondom taal- en rekenen. Examenresultaten Heliomare College Wijk aan Zee, 2015. Havo: 9 examenkandidaten die opgegaan zijn voor een heel diploma, daarvan zijn er 6 geslaagd (slagingspercentage 66%) 11 leerlingen zijn opgegaan voor certificaten, daarvan hebben 6 leerlingen alle certificaten gehaald (54%) VMBO-TL 17 examenkandidaten voor heel diploma, 13 geslaagd (76%) 6 leerlingen voor certificaten, 5 geslaagd voor alle certificaten (83%) Binnen het cluster VSO zijn de volgende zaken opgepakt: Digitaal portfolio: Alle leerlingen van het Heliomare College Beverwijk hebben een eigen digitaal portfolio. Afgelopen schooljaar is hard gewerkt om het op verschillende niveaus werkbaar te maken. Leerlingen kunnen in het portfolio veel van zichzelf kwijt, denk aan diverse filmpjes waarin hun vaardigheden aan bod komen. Bij het Heliomare College Alkmaar is een start gemaakt met de introductie van het digitaal portfolio voor leerlingen. In het verslagjaar zijn twee groepen hiermee gestart. Er wordt hierin samen gewerkt met Beverwijk. Bij het Heliomare College Wijk aan Zee wordt alleen door leerlingen gebruik gemaakt van het digitaal portfolio indien zij dit nodig hebben voor hun vervolgopleiding. Denk hierbij bijvoorbeeld aan een leerling die naar het Media College wil. Hiervoor is een goed gevuld portfolio noodzakelijk. Scholingstrajecten in het cluster: Het Heliomare College Alkmaar heeft de volgende scholingstrajecten voor medewerkers gehad: Een communicatietraining in het voeren van oudergesprekken, onder leiding van de TA- Academie. Scholing klassenassistenten omtrent nieuwe zorgstructuur. Eén keer in de week houden medewerkers voor hun collega s korte tribune presentaties. Deze korte presentaties gaan over inhoudelijke onderwerpen waar men mee bezig is. Digitale omgeving Omnidu (voorheen Op Maat Eduware) wordt ingevoerd. Medewerkers worden in het gebruik geschoold. Bij het Heliomare College Beverwijk zijn de volgende scholingstrajecten geweest: Positive Behavior support of kort: PBS. PBS is een manier van benaderen, gericht op gedrag, leren en klassenmanagement. Data stuurt besluitvorming en selectie van effectieve interventies en het geeft meetbare uitkomsten. Het doel is om een veilige omgeving te scheppen die leerling en leerkracht vriendelijk is, bevordert dat leerlingen zich sociaal gedragen en zo goed mogelijk 5 Arbeids Kwalificerend Assistent (mbo opleiding 1) 16
presteren in samenwerking met ouders en zorg. PBS gaat uit van waarden. Voor het VSO zijn die waarden: plezier, verantwoordelijkheid en vertrouwen. PBS is een methode die de komende jaren uitgerold gaat worden in alle locaties en afdelingen van Heliomare Onderwijs. Het HCB team is als eerste met de scholing gestart, onder leiding van de Hogeschool van Utrecht. Handelingsgericht werken. Eén van de studiedagen in de verslagperiode is gewijd aan handelingsgericht werken. Hiermee wordt de kwaliteit van het onderwijs en de begeleiding van leerlingen verbeterd. Het is een planmatige cyclus, waarmee groeps- en individuele plannen worden verbonden. Het team van VSO Zevensprong was hier al in geschoold. De collega s uit Wijk aan Zee zijn in het verslagjaar geschoold. Vanaf augustus 2015 wordt deze manier van werken ook in de teams uitgerold door middel van interne scholing. Branche gerichte certificaten. In het verslagjaar hebben twee collega s de KPC 6 training groothuishouding gevolgd. Dit aanbod is in het schooljaar 2015-2016 toegevoegd aan ons curriculum. Scholing van medewerkers bij het Heliomare College Wijk aan Zee: Op de studiedagen en in de teamscholing is met de TA 7 methode gewerkt aan effectiever samenwerken en interdisciplinair samenwerken. ICT ontwikkelingen in de clusters speciaal- en voortgezet speciaal onderwijs Ook in het schooljaar 2014-2015 is de Expertisegroep Educatie & ICT actief. Hierin zitten zestien leraren en begeleiders die een grote affiniteit hebben met ICT & Leren en werkzaam zijn binnen het primair onderwijsproces. De expertisegroep wordt op inhoud aangestuurd door een coördinator. Op 4 juni 2014 werd binnen Heliomare Onderwijs een themadag ICT & Educatie georganiseerd. Op http://heliomare.21cl.nl/4juni2014 is het volledige programma van deze themadag te vinden. De themadag was een kick-off voor verdere ontwikkelingen op het gebied van ICT & Educatie, de start van concrete uitvoering ICT beleidsplan 2014-2016 op alle locaties van Heliomare Onderwijs. In de uitgebreide rapportage ICT & Educatie rapportage 2014-2015 (te raadplegen op http://heliomare.21cl.nl/4juni2014/rapportage-icteducatie-2014-2015/ ) wordt per onderwijslocatie beschreven wat de ontwikkelingen op gebied van ICT & Educatie zijn geweest en welke plannen er voor komend schooljaar liggen. De hoofddoelstelling ICT & Educatie voor augustus 2016 luidt: De integratie van 21st Century Skills en TPACK binnen minimaal 50% van alle leeractiviteiten van ons onderwijs te realiseren voor leerlingen van Heliomare Onderwijs, good practise te borgen en de expertise te delen binnen de organisatie. In augustus 2015 wordt onder alle leerkrachten en onderwijsondersteuners van Heliomare Onderwijs een online enquête afgenomen om de stand van zaken betreffende bovenstaande doelstelling (beter) in kaart te brengen. Resultaten van dit onderzoek worden in september 2015 gepresenteerd. 6 KPC Groep = landelijk onderwijsadviesbureau 7 Transactionele Analyse 17
3.1.1 Onderwijs en onderzoek In het schooljaar 2014-2015 was de focus binnen Heliomare Onderwijs, wat betreft kennisontwikkeling, vernieuwing en verbetering van het onderwijs en professionalisering van medewerkers, gericht op: De verdere uitbouw van de Heliomare Academie Kind/Jeugd. Nieuwsbrieven houden medewerkers op de hoogte van nieuwe ontwikkelingen. Een scholingsaanbod, van, onder meer, mastermodules biedt medewerkers steeds meer mogelijkheden hun kennis actueel te houden en nieuwe kennis zich eigen te maken. Een serie infographics geeft beknopt en overzichtelijk collega s toegang tot nieuwe ontwikkelingen, zoals de infographics over het werken in professionele leergemeenschappen. Het aantal professionele leergemeenschappen, waarin medewerkers van en met elkaar leren, neemt gestaag toe. De coördinatoren van de Heliomare Academie Kind/Jeugd worden steeds meer betrokken bij scholingsvraagstukken van, bijvoorbeeld, kern- en afdelingsteams en vakgroepen, ondersteunen bij de organisatie van studiedagen en verzorgen inhoudelijke presentaties. Samenwerking met externe partners, zoals Fontys Paramedische Hogeschool Eindhoven, waarbij we samenwerken ten behoeve van de ondersteuning van nietsprekende kinderen en jongeren bij het communiceren met anderen; Hogeschool Rotterdam, waarbij we ondersteuning hebben geboden bij de ontwikkeling van modules voor de opleiding van therapeuten en verpleegkundigen, zodat deze beter voorbereid worden op het werken met kinderen en jongeren met een beperking; Hogeschool Utrecht, waarvan docenten participeren in onze onderzoekskring; en de Katholieke Hogeschool Leuven, waarmee we hebben samengewerkt aan de Nederlandse vertaling van de nieuwe Index for Inclusion. Versterking van de verbinding en de samenwerking met Research & Development, met de Heliomare Academie en met andere bedrijfsonderdelen van Heliomare. Met het bedrijfsonderdeel Wonen wordt bijvoorbeeld samengewerkt in een gemeenschappelijk onderzoek naar woonbeleving van jongvolwassenen met autisme en de eisen die zij stellen aan een veilige en prettige woonomgeving. Verbinding van het praktijkgerichte onderzoek met het dagelijks werk van onze collega s in de scholen. Professionele leergemeenschappen, bestaande uit medewerkers met specifieke interesse voor, c.q. kennis over een bepaald onderwerp, ondersteunen de verschillende onderzoeksgroepen bijvoorbeeld door mee te denken, feedback te geven of een vragenlijst uit te proberen. Tevens helpen zij mee de collega s te informeren over en draagvlak te creëren voor het praktijkgerichte onderzoek en zorgen zij ervoor dat de onderzoekers weten wat er leeft onder de collega s die dagelijks met onze leerlingen werken. Observatieklas Sinds september 2010 is er in Heliomare een observatieklas, waar onderwijs en revalidatie nauw samenwerken. De observatieklas is bedoeld voor leerlingen van 6 tot 20 jaar, bij wie een acute breuk is ontstaan in hun schoolloopbaan als gevolg van hun chronische aandoening. Bij deze leerlingen is onduidelijk welke vorm van onderwijs het beste aansluit bij hun scholingsbehoefte. Aanvankelijk was de observatieklas specifiek bedoeld voor leerlingen 18
met niet aangeboren hersenletsel. Sinds afgelopen schooljaar is de klas ook toegankelijk voor leerlingen met een andere chronische aandoening en bovengenoemde problematiek. De observatieklas is opgezet om te voorkomen dat deze leerlingen in een (verdere) neerwaartse spiraal terechtkomen en door demotivatie stoppen met deelname aan onderwijs. Zij volgen bij Heliomare een intensief onderwijs- en therapieprogramma gedurende minimaal 3 tot maximaal 10 maanden. Doel is de leerlingen terug te plaatsen in een voor hen passende onderwijsomgeving, na training en met adviezen ten aanzien van begeleiding en behoefte. Om in aanmerking te komen voor plaatsing in de observatieklas moet de revalidatiearts een indicatie stellen. Vanaf augustus 2014 moet tevens een toelaatbaarheidsverklaring of zorgarrangement vanuit het Samenwerkingsverband afgegeven worden. In het schooljaar 2014-2015 hebben zeventien leerlingen deelgenomen aan de observatieklas. De opnameduur varieerde van drie tot negen maanden. In- en uitstroom van leerlingen is mogelijk gedurende het hele schooljaar. Leerlingen komen vanuit een reguliere onderwijssetting of direct in aansluiting op hun klinische opname naar de observatieklas. De leeftijd van de leerlingen varieerde van zeven tot negentien jaar. Er zijn twaalf leerlingen gedurende het schooljaar uitgestroomd. Zij zijn uitgestroomd naar regulier basisonderwijs, speciaal basis- en voortgezet onderwijs, beroepsonderwijs en één leerling naar dagbesteding. 3.2 Personeelsbeleid Scholing Opleiding Master SEN Heliomare Onderwijs stelt voor haar leraren de opleidingseis de HBO mastergraad Master Special Educational Needs. In het verslagjaar is een inventarisatie gedaan voor een nieuwe incompany ronde Mastermodules in samenwerking met de Hogeschool Utrecht. Heliomare Onderwijs heeft hiertoe een samenwerkingsovereenkomst met de Hogeschool Utrecht. Scholing teams In 2012 is een plan van aanpak gemaakt voor de scholing van alle nieuwe teams van de scholen in het kader van de reorganisatie, samen met een externe opleider. In augustus 2013 is gestart met scholing van de nieuwe teammanagers. In 2014-2015 is de scholing voor de nieuwe kernteamvoorzitters gestart. In 2015 is gestart met de scholing van de teams. De scholing van medewerkers binnen Heliomare wordt geregeld in de H Academie. Een afgeleide hiervan is de H Academie Kind-Jeugd. Binnen de H Academie Kind-Jeugd wordt alle in- en externe scholing voor de teams georganiseerd. Scholing GZ-psycholoog Aan Heliomare Onderwijs is een aantal GZ psychologen verbonden. In het verslagjaar neemt één collega deel aan de opleiding tot GZ psycholoog. Ziekteverzuim Het ziekteverzuim bij Heliomare Onderwijs is hieronder weergegeven: 19
2011 2012 2013 2014 7,1 6,53% 6,85 6,69 Taakbeleid Heliomare Onderwijs werkt aan de hand van een jaarlijks vastgestelde normjaartaak, afgestemd op de werktijdfactor van elke medewerker. De toedeling per lesweek van leerlinggebonden activiteiten of behandeltaken volgt rechtstreeks uit de werktijdfactor en het aantal lesweken. In het verslagjaar is in samenwerking met de personeelsgeleding van de gemeenschappelijke medezeggenschapsraad een Frequently Asked Questions pagina gemaakt voor het personeel. Deze is gepubliceerd op het interne netwerk. CAO Onderwijs 2014-2015 De sociale partners hebben op 2 juli 2014 een onderhandelaarsakkoord gesloten met als doel de arbeidsvoorwaarden te professionaliseren, de werkdruk terug te dringen en te komen tot duurzame inzetbaarheid. In de CAO PO 2014-2015 is vanuit de gedachte van verdeling van werkdruk de 40 urige werkweek ingevoerd. Daarnaast heeft de werknemer recht op 428 uur vakantieverlof per jaar (naar rato), waarvan 3 weken aaneengesloten in de zomervakantie. Dit vakantieverlof is inclusief algemeen erkende feestdagen. Een ander belangrijk doel was een modernere CAO te maken, met méér keuze mogelijkheden voor scholen en de personeelsgeleding van de gemeenschappelijke medezeggenschapsraad. Er zijn in het afgelopen schooljaar op verschillende locaties van Onderwijs informatiebijeenkomsten georganiseerd voor het personeel. Tijdens deze bijeenkomsten is informatie gegeven over de invoering van een aantal wijzigingen uit de CAO en de in overleg met de GMR gemaakte keuzes besproken met de medewerkers. MTO In oktober 2014 is er een medewerker tevredenheidsonderzoek (MTO) gehouden onder alle medewerkers van Heliomare Onderwijs. 68,1% van de medewerkers heeft meegewerkt mee aan het onderzoek. We zijn blij met zo n hoog percentage ingevulde onderzoeken. De resultaten Hieronder de behaalde scores op de belangrijkste onderwerpen van de vragenlijst. Heliomare Onderwijs scoort wisselend op de belangrijkste onderwerpen uit het onderzoek ten opzichte van andere onderwijs instellingen. Uit het onderzoek komen trots- en verbeterpunten naar voren. Daar gaan we samen mee aan de slag zodat we van binnenuit Heliomare Onderwijs kunnen verbeteren. Elk team heeft een rapportage ontvangen met haar eigen resultaten en heeft gerichte actieplannen gemaakt. De leidinggevenden zijn volop bezig met de verbetertrajecten. 20
Eigenaarschap In dit kader is een pilot gestart om medewerkers eigenaar van en verantwoordelijk te maken voor zijn eigen professionele ontwikkeling. Conform de Wet BIO vult de medewerker zijn eigen porfolio en stelt jaarlijks een meerjaren persoonlijk ontwikkelplan op basis van 360 graden feedback van leerlingen en collega s. De pilot wordt geëvalueerd in januari 2016, maar de ervaringen tot nu toe zijn positief. 3.3 Inzet van middelen Vervangingsfonds Met ingang van 1 augustus 2013 is Heliomare Onderwijs geheel uit het Vervangingsfonds, eerste en tweede ziektejaar. Het ziekteverzuim is vanaf die datum voor eigen rekening van de school. Vanaf augustus 2014 is in de formatie van de scholen kort durend verzuim meegenomen. De formatie is met een vast percentage opgehoogd, zodat kortdurende ziekte door de locaties zelf kan worden vervangen. Alleen langdurige afwezigheid wordt nog op centraal niveau vervangen. Hierdoor ligt de sturing op ziekteverzuim en vervangingen bij de teammanager. In het verslagjaar is duidelijk dat het ziekteverzuim hoog is. In het schooljaar 2015-2016 is een Taskforce Onderwijs van start gegaan om risico s in beeld te brengen, te analyseren en maatregelen te treffen om deze te reduceren. Eén van de thema s van de taskforce is het analyseren van het ziekteverzuim, interventies uit te zetten om zo in 2016 een lager verzuim te hebben. Subsidies Heliomare Onderwijs probeert, waar mogelijk, subsidiegelden binnen te halen voor projecten, schoolkampen en dergelijke voor haar scholen. Een goed voorbeeld hiervan is de ESF subsidie, die door de afdeling Arbeid en Arbeidsmatige Participatie van Heliomare College in Beverwijk en Alkmaar is binnengehaald met betrekking tot arbeidstoeleiding. Ook wordt Heliomare Onderwijs al jaren ondersteund door de Stichting Kinderpostzegels voor wat betreft de schoolkampen. In 2014-2015 zijn de volgende subsidies aangevraagd en toegewezen: ESF subsidie arbeidstoeleiding voor VSO Heliomare onderwijs en Zevensprong Stichting Witte Bedjes Het Parool; Stichting Kinderpostzegels ten behoeve van schoolkampen Heliomare Onderwijs; ESF-Project arbeidstoeleiding Vanaf 2015 is de Participatiewet van kracht. Daarmee worden de arbeidsmarktkansen aanzienlijk kleiner voor leerlingen van het praktijkonderwijs en voortgezet speciaal onderwijs. Voor deze groep jongeren, die vanwege een handicap te kampen hebben met functiebeperkingen, is het vaak niet mogelijk om zonder ondersteuning op de arbeidsmarkt actief te zijn. Wanneer geen aanvullende activiteiten worden ondernomen, komen deze jongeren bij de gemeenten als participatie- of als werkklant terecht. Het praktijkonderwijs en het voortgezet speciaal onderwijs zijn veelal eindonderwijs en het einddoel is een zo zelfstandig mogelijke plaats in de maatschappij. Door de landelijke ontwikkelingen én de recessie komt het uitstroomperspectief van deze leerlingen richting het mbo, beschermde en reguliere arbeid onder druk te staan. Voor deze jongeren is een integrale benadering en een soepele overgang van school naar werk van groot belang. Activiteiten: De voorgenomen samenwerking tussen de praktijk- en de voortgezet speciaal onderwijs scholen uit onze arbeidsmarktregio is een eerste stap naar een integraal beleid. 21