Het Goud van Capelle Capelle, al eeuwen dorp aan de rivier, verbonden met het water; met de verre luchten op de dijk, waar het licht altijd anders is. Capelle, al jaren onder de rook van de grote stad; de groene tegenhanger van het stadsleven Capelle, een stads dorp; het Goud van Capelle. GroenLinks is een politieke partij, die niet alleen landelijk, maar óók lokaal in Capelle a/d IJssel actief is. Daardoor heeft GroenLinks oog voor zowel de grote lijnen als voor concrete situaties. Bijvoorbeeld de dienstverlening van het openbaar vervoer, jongerenhuisvesting of het groenbeheer. Bij al die onderwerpen bepaalt GroenLinks haar standpunt vanuit een bepaalde gedachte, een visie. Zo probeert de fractie van GroenLinks in de Capelse gemeenteraad verder te kijken dan de praktijk, ofwel de waan van alledag. Bovendien verandert de (Capelse) samenleving in hoog tempo. Daardoor is nu nog niet te overzien wat de komende vier jaar zal spelen. Wat wij als GroenLinks wel kunnen, is nu aangeven met welke uitgangspunten wij de vraagstukken zullen beoordelen. Dit betekent bijna automatisch, dat dit verkiezingsmanifest van GroenLinks niet gebonden is aan de periode 2006-2010. Het gaat vooral om uitgangspunten en ideeën, die vérder (kunnen) reiken dan de komende raadsperiode. Bijvoorbeeld: geldt het idee bewoners zeggenschap te geven over hun directe woonomgeving na 2010 niet meer? Natuurlijk wel!, zegt GroenLinks op basis van haar visie. Capelle heeft veel waardevolle kanten, veel Goud: vele kansen zijn al benut, talenten zijn ontwikkeld, mensen zetten zich in voor elkaar en hun buurt en Capelle heeft bijvoorbeeld het Schollebos en de oude s-gravenweg. GroenLinks zoekt samen met de burgers verder naar het Goud van Capelle en wil dat laten blinken. Onze uitgangspunten daarbij zijn: 1. Iedereen kan meedoen in en aan de Capelse samenleving, met respect voor anderen. 2. Invloed van onderop op het bestuur, ofwel het bestuur dicht bij de burgers. 3. Respect voor de (natuurlijke) omgeving. Het resultaat is een ontspannen Capelle. Hieronder laat GroenLinks zien wat deze uitgangspunten betekenen voor de onderwerpen die voor Capelle van belang zijn. Zowel vanuit de grote lijnen, als voor concrete situaties. Dit manifest geeft aan hoe GroenLinks samen met anderen het Capelse goud nog verder gaat oppoetsen, zodat het overal en voor iedereen blinkt. Het Goud van de Capelse samenleving De mensen De bewoners samen vormen de Capelse samenleving. Oud en jong, arm en rijk, allochtoon en autochtoon. Zij zijn allemaal Capellenaren. Daarom vindt GroenLinks het belangrijk dat alle bewoners aan de Capelse samenleving kúnnen en willen meedoen, met respect voor elkaar. Samenleven komt vanuit de mensen zelf. De gemeente schept daarvoor naar het idee van GroenLinks de voorwaarden en geeft ondersteuning. Willen mensen kunnen meedoen, dan moeten zij voldoende geld hebben om keuzes te kunnen maken. GroenLinks wil daarom een samenhangende regeling om mensen met de laagste inkomens te ondersteunen. Die regeling gaat over de totale financiële situatie van deze mensen en heeft respect voor de betrokkenen. Bij deze regeling hoort ook de begeleiding van mensen om hun financiële situatie te verbeteren. En bij deze regeling hoort goede voorlichting aan de burgers over de mogelijkheden die de gemeente biedt. Zoals GroenLinks het belangrijk vindt dat de bewoners van Capelle kunnen meedoen aan de samenleving, zo wil GroenLinks ook een grotere betrokkenheid bij mensen elders in de wereld. De 1
gemeente geeft daarin het voorbeeld. Door te letten op de sociale omstandigheden in het land van herkomst wanneer de gemeente goederen inkoopt of werk aanbesteedt. Maar ook door vluchtelingen en vreemdelingen te behandelen als medemens. Of door te helpen bij rampen elders in de wereld. Samenleven met elkaar valt of staat met het leggen en onderhouden van contacten. De buurten zijn daarom belangrijk als ontmoetingspunt. Zo n plek krijgt meer en meer waarde wanneer mensen zich verantwoordelijk voelen en invloed kunnen uitoefenen op zo n plek. Dan is zo n plek ook veilig. GroenLinks stimuleert daarom de betrokkenheid van mensen bij hun directe omgeving. Opstellen en uitvoeren van een samenhangend en respectvol beleid voor de laagste inkomens. De gemeente zorgt voor voldoende ontmoetingsplekken, onder andere voor ouderen en jongeren. Instellen van een rampenfonds met mogelijkheden op de actualiteiten in de wereld in te spelen. Het bestuur GroenLinks vindt de zeggenschap van burgers in het bestuur van wezenlijk belang. Dat geldt zowel voor het bestuur van de gemeente, als voor de regio en de wijken. De burgers moeten daarom meer mogelijkheden voor zeggenschap krijgen. Zeggenschap van de burgers begint van onder af: in de wijken. Daarom wil GroenLinks een goede vertegenwoordiging vanuit de wijken. Verder wil GroenLinks dat de gemeente referenda houdt over belangrijke onderwerpen voor Capelle. De gemeente moet als dienstverlener en uitvoerder van wettelijke taken de informatie naar de burgers verder verbeteren en de betrokkenheid van burgers vergroten. De stadsregio heeft een aantal bevoegdheden die ook van invloed zijn op Capelle. GroenLinks vindt daarom dat het bestuur van de stadsregio door de bevolking rechtstreeks moet worden gekozen. GroenLinks wil de samenwerking met buurgemeenten als Krimpen en Rotterdam verder stimuleren. Referendum over de centrumplannen. Door bevolking rechtstreeks gekozen bestuur van de stadsregio. De cultuur In Capelle herinneren gebouwen en bijvoorbeeld de smalle weilanden en vele slootjes langs de s- Gravenweg aan de geschiedenis. GroenLinks respecteert deze verwijzingen en erkent ze als momenten in de tijd. Ook zijn er musea, die tot taak hebben de geschiedenis levend te houden. GroenLinks geeft het behoud van de (gemeentelijke) monumenten en de musea een extra impuls. Doel is het zichtbaar blijven en het toegankelijk maken van de geschiedenis voor de Capellenaar. Dat is van belang, want het verleden is deel van wat je nu bent. Kennis over het verleden van de plek vergroot het respect voor de plek. De cultuur van dit moment is heel divers. Het zijn allerlei kunstuitingen, variërend van rap tot theater. En vooral ook uitingen uit verschillende culturen. GroenLinks stimuleert en ondersteunt die verschillende cultuuruitingen van de bewoners. Verruiming van de regels voor gemeentelijke monumenten. Voor onderhoud komt meer geld beschikbaar, ook substantieel voor achterstallig onderhoud aan rijksmonumenten. Ondersteuning van kleinschalige culturele groepen. Het onderwijs In de visie van GroenLinks is ontwikkeling een wezenlijk begrip. GroenLinks gelooft sterk in het idee, dat mensen zich (kunnen) ontwikkelen en blijven leren. Ontwikkeling en leren zijn niet aan leeftijd of fasen in het leven gebonden. Uiteraard is ook een belangrijke, wettelijke rol weggelegd voor het onderwijs. GroenLinks vindt dat de gemeente een taak heeft in het bieden van onderwijs op het gebied van onder meer kunst, sport (zwemmen) en verkeer aan scholen. De gemeente moet er voor zorgen dat met name kinderen in aanraking komen met onderwijs over deze onderwerpen. 2
Daar waar groepen achterstand hebben, krijgen zij extra aandacht, zodat zij die achterstand inlopen. Het gaat bijvoorbeeld om jongeren die dreigen te ontsporen. Respect voor de omgeving vindt GroenLinks belangrijk. Daarom is veel aandacht nodig voor onderwijs op het gebied van natuur en milieu en de eigen omgeving. Basisschoolkinderen kennis laten maken met (school)zwemmen en kunstzinnig onderwijs. Structurele bijdrage aan natuur- en milieueducatie. De gezondheid Een goede gezondheid is goud waard. Voorwaarde daarvoor is een schone omgeving: gezonde bodem, water en lucht. De gemeente en de regio moeten hierbij het goede voorbeeld geven en de zorg voor een gezonde omgeving stimuleren. Bewegen, sporten, wandelen en fietsen houdt de mens gezond. Wandelen en fietsen kan bovendien bijna iedereen. Groenlinks stimuleert daarom bewegen en vooral wandelen en fietsen. Officieel hebben gemeenten voor wat betreft huisartsen geen verantwoordelijkheid. Maar de groep huisartsen in Capelle vergrijst sterk, zodat de komende jaren diverse huisartsen zullen stoppen. Daarom vindt GroenLinks een stimulerende en ondersteunende rol van de gemeente belangrijk, ook vanwege de preventieve taken van huisartsen. Bewegen stimuleren, vooral wandelen en fietsen. Huisartsengroepen ondersteunen. Het wonen Een levendig Capelle is gebaat bij een verscheidenheid aan bewoners. Dat hoort bij het Goud van Capelle. Om aan de wensen van al die verschillende mensen te voldoen, moeten er verschillende woningen zijn. Bovendien moeten woningen kunnen veranderen al naar gelang de behoefte. GroenLinks hecht aan de verscheidenheid aan woningen in elk van de wijken en buurten in Capelle. Er moeten in Capelle bovendien voldoende woningen zijn die passen bij het inkomen van mensen. Vooral gaat het daarbij om woningen die mensen met een laag inkomen kunnen betalen. Bewoners moeten zeggenschap hebben bij de woningbouwcorporatie en particuliere verhuurders. Belangrijk punt voor GroenLinks op dit moment is: Bij bouw of verbouw woningen voor de verschillende inkomensgroepen realiseren, vooral woningen die mensen met lage inkomens kunnen betalen. Het werk Werk is een goede manier om mee te doen in en aan de samenleving, zeker als het met respect wordt benaderd. Of het nu om betaald of onbetaald werk gaat, beide hebben een waardevolle bijdrage aan de samenleving. GroenLinks erkent daarom ook vrijwilligerswerk en mantelzorg als werk. Bovendien stimuleert GroenLinks in principe initiatieven om werk te creëren. We moeten alert blijven op de werkomstandigheden. De gemeente heeft hierbij een voorbeeldfunctie. GroenLinks vindt dat de gemeente producten en diensten van elders alleen moet aanschaffen wanneer duidelijk is dat zij onder goede werkomstandigheden zijn gemaakt. GroenLinks vindt het belangrijk dat bij het werken rekening wordt gehouden met bodem, water, lucht, planten en dieren. GroenLinks ziet daarop toe en houdt daarmee rekening bij vergunning- of subsidieverlening. Betaald en onbetaald werk gelijkstellen in de regelgeving. Voor startende ondernemers onder voorwaarden huur die afhankelijk is van het inkomen. Werkgelegenheid voor mensen, die met hun (v.)m.b.o./startkwalificatie bezig zijn. 3
De gemeente koopt goederen en diensten in die onder goede sociale omstandigheden tot stand zijn gekomen. De vrije tijd GroenLinks hecht aan actieve deelname aan vrijetijdsactiviteiten, zoals sport, kunstbeoefening, scouting of vrijwilligerswerk. GroenLinks streeft er naar geldelijke belemmeringen op te heffen als dat nodig is. Dat gebruikers van deze voorzieningen invloed moeten hebben op het aanbod, spreekt voor GroenLinks voor zich. Zoveel mogelijk moeten vrijetijdsvoorzieningen dicht bij huis zijn. Als ze verder van huis zijn, moeten zij goed bereikbaar zijn per openbaar vervoer of fiets. Organisaties op het terrein van vrijetijdsbesteding financiële zekerheid voor langere tijd geven. Een experimentenfonds instellen voor nieuwe initiatieven voor vrijetijdsbesteding. Handhaven en uitbouwen van basisvoorzieningen voor vrije tijd in wijken en buurten. Een vaste plek voor het kunstencentrum in het centrum. Uitzetten van wandel- en fietsroutes. De voorzieningen GroenLinks ziet de buurt als ontmoetingspunt. Die ontmoetingen vinden plaats op straat, in de winkel, in het buurtcentrum, in de kerk of tijdens een cursus. De overheid stimuleert deze functie van de buurt. Belangrijk punt voor GroenLinks op dit moment zijn: Handhaven van winkels en diensten voor de eerste levensbehoefte in iedere wijk van Capelle, voor zover het bedrijfsleven daarin niet voorziet. Het vervoer Om mee te kunnen doen in de samenleving, moeten mensen zich kunnen verplaatsen. Ofwel, gebruik kunnen maken van vervoer. GroenLinks zet in op goedkope, liefst gratis vormen van vervoer, zodat zoveel mogelijk mensen daar gebruik van kunnen maken. Het gaat om openbaar vervoer, wandelen en fietsen. Deze vormen van vervoer bieden bovendien kansen voor ontmoetingen tussen mensen. Openbaar vervoer, fietsen en wandelen nemen weinig ruimte in en gebruiken geen of weinig brandstof. Daarom kiest GroenLinks waar mogelijk voor deze vormen van vervoer. GroenLinks stimuleert de doorstroming van het autoverkeer op de wegen die er nu al zijn. Dan is het gebruik van brandstof beperkt. Goed openbaar vervoer tussen de verschillende wijken, ook s avonds en in de weekeinden. Starten met proeven rond gratis openbaar vervoer en een belbus in de wijken voor bepaalde doelgroepen. De gemeente voert een beleid dat gericht is op fietsen en wandelen. Capelle als gouden omgeving De natuurlijke omgeving Lucht, water, bodem en planten en de dieren zijn gouden elementen voor Capelle die we met z n allen moeten koesteren. Uit respect voor de aarde en het leven, in Capelle en op wereldschaal. Maar ook voor onze eigen, gezonde leefomgeving en die van onze kinderen. Daarom neemt GroenLinks in haar afwegingen steeds deze gouden elementen mee. De producten en diensten van en voor de gemeente moeten bijdragen aan een gezonde leefomgeving. Daarmee vermindert de gemeente het broeikaseffect en klimaatveranderingen en draagt zij bij aan het verdrag van Kyoto. GroenLinks meet het resultaat af aan de 4
duurzaamheidsmeter. Dat is de meter van de Lokale Agenda 21 die de inzet van gemeenten op het gebied van duurzaamheid meet. De gemeente moet ook een voorbeeld zijn voor de burgers en diegenen steunen die bijdragen aan een gezonde, groene omgeving. GroenLinks vindt het belangrijk dat groen de plaats en de tijd krijgt tot wasdom te komen, zonder veel ingrijpen van mensenhanden. Het groenbeheer moet bovendien bijdragen aan een gezonde leefomgeving. Het groen houdt zich niet aan de grenzen van de gemeente. GroenLinks bepleit daarom betere verbindingen tussen de groengebieden, ook in de wijken. Groen is een belangrijk onderdeel van de leefomgeving. Daarom geeft GroenLinks bewoners zeggenschap over het openbaar groen in hun omgeving. En zijn bewoners betrokken bij het onderhoud. Vergroten van de inzet van de gemeente voor wat betreft de duurzaamheid. Beperken van het energiegebruik door de gemeente, bijvoorbeeld door aanpassing van de straatverlichting. Ecologisch verantwoord groenonderhoud. Verbinden van het groen in Capelle met groene gebieden in de streek, zoals het Bergse Bos. Het Schollebos krijgt in verschillende delen verschillende functies, waaronder een natuurfunctie. Het terrein waar de ijsbaan zou komen krijgt een educatieve en recreatieve functie. Bewonersgroepen hebben zeggenschap over de inrichting van hun omgeving. De bebouwde ruimte GroenLinks ziet Capelle als stads dorp waar de bebouwing een menselijke maat heeft, ook de hoogbouw en het centrum. In zo n omgeving voelen mensen zich veilig. Ook zet GroenLinks zich in voor menging van functies. Door bijvoorbeeld wonen, werken en ontspanning te mengen is de bebouwde ruimte een ontmoetingsplek voor verschillende mensen op verschillende tijdstippen. Voor nieuwe ontwikkelingen en veranderingen gaat GroenLinks in de eerste plaats uit van verbouw en renovatie van bestaande bebouwing. In de tweede plaats van nieuwbouw. Veel materialen in de bouw komen uit het buitenland. GroenLinks eist garanties over de arbeidsomstandigheden waaronder deze zijn geproduceerd. De gemeente geeft hierbij het voorbeeld. Bij bouw en verbouw van woningen, scholen enzovoorts houdt GroenLinks rekening met de natuurlijke omgeving. Met de bodem, het water en bomen bijvoorbeeld. Dat gaat over de bouwplaats zelf. Maar ook over het gebruik van duurzame materialen en zo weinig mogelijk energie. Dus over de natuurlijke omgeving op wereldschaal. Ook hierin heeft de gemeente een voorbeeldfunctie. Bouwen met een maat waarin mensen zich thuis voelen. Mengen van functies in het stadshart. In de eerste plaats verbouw en renovatie, in de tweede plaats nieuwbouw. Bij bouw garanties over arbeidsomstandigheden, gebruik van duurzame materialen en energiezuinige maatregelen. De verbindingen Verbindingen in de vorm van wegen en paden dienen voor vervoer van mensen en goederen. Samen vormen zij netwerken die doorlopen in de buurgemeenten. In de visie van GroenLinks zijn verbindingen ook ontmoetingsplaatsen. GroenLinks wil nieuwe ontwikkelingen en extra bebouwing bij bestaande of nieuwe haltes van het openbaar vervoer. Of op plaatsen waar de huidige capaciteit van de verbindingen dat toelaat. Wanneer veel mensen gebruik (zullen) maken van bebouwing of een gebied wil GroenLinks dat er haltes van het openbaar vervoer in de buurt zijn en dat het openbaar vervoer vaak rijdt. Voorbeelden zijn hoogbouw en scholen. 5
GroenLinks investeert in de kwaliteit van de netwerken. Omdat zij rekening houdt met de natuurlijke omgeving investeert zij voor openbaar vervoer, fietsen en wandelen ook in uitbreiding van de netwerken en in de ontbrekende schakels daarin. In dit verband is ook de Hollandse IJssel van belang. GroenLinks wil de rivier als verbinding benutten, zowel voor personen, als voor goederen. Daarvoor zijn aanlegplaatsen nodig, bijvoorbeeld voor de Fast Ferry. De Abram van Rijckevorselweg en de Algeraweg ziet GroenLinks als onderdelen van de bebouwde kom van Capelle. Hoogbouw en bebouwing in grote dichtheden in de buurt van verbindingen van openbaar vervoer en het netwerk van fietspaden. Een netwerk van wandel- en fietspaden in Capelle dat aansluit op de omliggende gemeenten. De s-gravenweg is in Capelle ruggengraat van dat netwerk. Op alle rotondes hebben fietsers en voetgangers voorrang. Benutten van de Hollandse IJssel als vaarverbinding. De Van Rijckevorselweg en Algeraweg vallen geheel binnen de bebouwde kom. Het Goudgeld van Capelle Om het goud te kunnen laten blinken is uiteraard ook geld nodig. GroenLinks beoordeelt de inkomsten en de uitgaven van de Capelse portemonnee op basis van: 1. de visie van GroenLinks; 2. de sterkste schouders dragen de zwaarste lasten ; 3. sparen voor slechte(re) tijden wanneer het in financiële zin goed gaat en 4. de mogelijkheden die de gemeentewet biedt om een eigen, gemeentelijk belastingbeleid te voeren. Al opgepoetst Goud GroenLinks deed in 2002 voor het eerst weer mee aan de gemeenteraadsverkiezingen in Capelle aan den IJssel. Met twee zetels in een raad met 33 zetels had zij een bescheiden aandeel. Toch heeft GroenLinks de afgelopen vier jaar het volgende kunnen bereiken. Vergroten van veiligheidsvoorwaarden voor omwonenden langs het traject van de chloortrein. Extra inzet om armoede te bestrijden. Hogere vaste subsidie voor het dierenasiel (samen met SGP) Komst van deelauto s van Greenwheels. Naamgeving van het Amnestyplein. Logiesbelasting. Natuurlijk is er ook een aantal zaken dat (nog) niet gelukt is. Zo wilde GroenLinks in 2005 bijvoorbeeld een maximumsnelheid voor de Van Rijckevorselweg van 60 km én een groene golf invoeren. Soms ook verandert de visie in de tijd. Bijvoorbeeld: het enthousiasme van GroenLinks voor een stedelijk jongerencentrum was aanvankelijk best groot. Zeker omdat er de kans was dat met huisvesting van jongeren te combineren. Nu (twee jaar later) zeggen GroenLinks, dat zo n jongerencentrum er maar niet moet komen. Want dat jongerencentrum zou vooral een centrum van jonge jongeren moeten worden en een oefenruimte voor popbands. Wel nu, Knop-op en andere jongeren honken gaan hartstikke goed. En de Muziekschool biedt oefenruimte en hulp al aan 6