JONGEREN IN GELDERLAND OVER

Transcriptie

1 JONGEREN IN GELDERLAND OVER een sterk bestuur en hun gemeente Aanleiding De provincie Gelderland werkt samen met VNG Gelderland aan het project Sterk Bestuur Gelderland (SBG). In het project wordt het vermogen van gemeenten om hun groeiende takenpakket adequaat te kunnen vervullen onderzocht. De aangesloten klankbordgroep met vertegenwoordigers uit het bedrijfsleven, zorg, onderwijs en burgerorganisaties geeft reflectie op de resultaten en heeft aangegeven ook waarde te hechten aan de mening van jongeren. In de door de klankbordgroep opgestelde visie wordt dit ook benadrukt: De verwachtingen van de inwoner van morgen spelen een belangrijke rol, die een sterk bestuur in het vizier moet hebben. Doel van het onderzoek De uitkomsten van de poll, vormen samen met de gesprekken die met een aantal jongeren in Gelderland zijn gevoerd, de input voor een aantal mogelijk inspirerende inzichten die meegenomen worden in het project SBG. Deze opbrengst vanuit het perspectief van jongeren in Gelderland zou zomaar antwoord kunnen bieden op vragen waar sterke gemeenten zich op zouden kunnen voorbereiden. Immers, hoe organiseer je als sterke gemeente betrokkenheid van jongeren en hoe creëer je als gemeente het gevoel dat jongeren straks graag in een gemeente willen wonen en actief willen participeren? Samenvatting Sterk bestuur in Gelderland en jongeren in Gelderland. Wat hebben deze twee met elkaar te maken? Of beter gezegd, willen ze wat met elkaar te maken hebben? Met deze vraag als uitgangspunt zijn zijn we op zoek gegaan naar antwoorden op vragen als: Wat vinden jongeren van hun eigen gemeente? Welke onderwerpen waaraan een gemeente werkt vinden ze belangrijk, en hoe zouden ze over de onderwerpen willen meedenken. Wat zouden ze bijvoorbeeld anders doen als ze zelf de burgermeester zouden zijn? In het kader van het project hebben we een groot aantal jongeren uit Gelderland gevraagd naar antwoorden. Er zijn jongeren in de leeftijd 12 tot 25 actief benaderd via een Facebook-enquête en tevens zijn er gesprekken gevoerd met twee groepen middelbare scholieren uit Arnhem en Duiven. Jongeren in Gelderland denken graag mee met hun gemeente. Meer dan 70% geeft aan wel mee te willen denken over een aantal onderwerpen die zij belangrijk vinden. Het liefst doen ze dit via digitale kanalen zoals social media of een internet forum. Een kleine groep (30%) geeft toch liever de voorkeur aan real- SBG Jongeren 1

2 Gemeente? Er is als eerste aan de jongeren gevraagd om aan te geven in welke gemeente ze wonen. Het overgrote deel van de jongeren was zich bewust van de gemeente waar ze in wonen en heeft een naam van een Gelderse gemeente ingevuld. Slechts 12% van de jongeren wist mogelijk niet goed in welke gemeente ze wonen. Een groot deel vult de naam van zijn of haar dorp of stad in en een ander deel heeft aangegeven het niet te weten. Ook werd er in een aantal gevallen Gelderland ingevuld. life contact en zou graag willen meehelpen met het organiseren van activiteiten in de gemeente, of via jongerenraden op school of studie. De veiligheid op straat en goede mogelijkheden voor onderwijs wordt door 60% aangemerkt als de belangrijkste onderwerpen. Dit zien we ook terug wanneer we de jongeren vragen wat ze zouden veranderen in hun gemeente als zij het voor het zeggen zouden hebben. Naast deze onderwerpen gaat het dan bijvoorbeeld ook over de juiste winkels in het stadscentrum, de veiligheid in het dorp of een aanpak om armoede in de gemeente te bestrijden. Deelnemers Van de 450 jongeren die de enquete hebben bekeken heeft een derde de poll helemaal ingevuld. In totaal hebben er 152 jongeren uit heel Gelderland meegedaan aan de poll die vanuit de Facebookpagina van de provincie Gelderland is verspreid. Van de 152 jongeren waren er 62 man en 90 vrouw. De poll met vijf vragen heeft begin december opengestaan. Meer dan de helft van de jongeren was in de leeftijd 15 (18%), 16 (12%) 17 (21%). De minste reacties kregen we van jongeren in de leeftijd 22 tot en met 25 (10%). Beeld van een gemeente? In de bijeenkomsten die zijn gehouden hebben we jongeren gevraagd naar hun beeld van een gemeente. De antwoorden van de middelbare scholieren liepen uiteen: "Die zetten toch alle plantjes neer?" of "Daar werken allemaal mannen in pakken en vrouwen in mantelpakjes". Het beeld van een aantrekkelijke organisatie de jongeren betrekt bij het maken van plannen blijft nog een beetje uit. Jongeren komen vaak alleen in aanraking met de gemeente wanneer ze hun identiteitskaart komen ophalen. Een enkeling heeft toch ook wel eens een vragenlijst van de gemeente gehad waarbij ze hun mening konden geven over de veiligheid in het dorp. De parate kennis van deze 15 jarigen over de gemeente is aanwezig. Zo weten de jongeren na even nadenken de naam van de burgemeester te noemen hebben ze ook een beeld welke buurgemeenten er om hun eigen gemeente liggen. Welke onderwerpen vinden jongeren belangrijk? Uit een lijst van acht onderwerpen hebben de jongeren één of meerdere onderwerpen gekozen die zij het meest belangrijk vinden. Uit deze onderwerpen kwam vooral naar voren dat veiligheid op straat, goed onderwijs het vaakst worden aangemerkt als belangrijk. Ook worden plekken om te sporten/spelen, voldoende werk en een schone omgeving is de meeste gevallen genoemd. Meisjes vinden de veiligheid op straat en jeugdzorg belangrijker dan jongens. De bevraagde SBG Jongeren 2

3 jongens hechter er op hun beurt meer waarde aan om mee te denken over plekken om te sporten/ spelen en om uit te gaan. Welke onderwerpen vinden jongeren belangrijk? Goede mogelijkheden voor onderwijs Plekken om te sporten en spelen Veiligheid op straat Dat er genoeg werk is Dat je er leuk uit kunt gaan Betaalbare woonruimte voor jongeren Een schone omgeving Jeugdzorg Informatie voor jongeren Verkeersveiligheid 21% 19% 59% 56% 63% 54% 47% 42% 55% 52% 0% 18% 35% 53% 70% Aangemerkt als belangrijk Hoe willen jongeren meedenken? We hebben jongeren gevraagd naar hoe ze graag mee zouden willen denken over de onderwerpen die ze belangrijk vinden. De uitkomsten lopen uiteen. Het overgrote gedeelte zegt dit het liefst via social media als WhatsApp, Facebook of Twitter te doen (43%) of in de tweede plaats via andere digitale kanalen, zoals fora of een internetpanel (30%). Toch blijft real-life meedenken ook populair onder een Op welke manier willen jongeren in Gelderland het liefst meedenken? Op bezoek bij de burgemeester Helpen met het organiseren van activiteiten Bij mij op school of studie Via een internetpanel, forum, chat of In een jongerenraad Via sociale media als Whatsapp, Twitter of Facebook Groep jongeren die af en toe bij elkaar komt Ik wil niet meedenken Als gemeenteraadslid 10% 12% 21% 23% 21% 19% 30% 30% 43% 0% 13% 25% 38% 50% Aangemerkt als voorkeur SBG Jongeren 3

4 zekere groep. In het contact met jongeren kwam hierover naar voren dat ze het belangrijk vinden om gehoord worden en dat ze kunnen zien dat er ook daadwerkelijk iets met hun ideeën gebeurt. Op bezoek bij de burgemeester blijkt de minst populaire manier voor jongeren om mee te denken en bijna 20% van de jongeren geeft aan dat zijn niet willen meedenken met de gemeente. Als ik het voor het zeggen had Wat zouden de jongeren eigenlijk zelf veranderen als ze voor een dag burgemeester mochten zijn? We hebben het de jongeren gevraagd en de reacties lopen flink uiteen. Er wordt gesproken over scholen, de naam van de gemeente, uitgaansgelegenheden, winkels en veiligheid op straat. Wat opvalt is dat het meerendeel van de jongeren met concrete voorbeelden komt die in hun gemeente spelen. We kunnen Wordcloud: Wat zou je veranderen als je zelf burgemeester was? hier uit opmaken dat ze betrokken zijn met hetgeen er in hun gemeente gebeurt. Een aantal uitspraken: "Ik zou een manier willen zoeken die ervoor zorgt dat jongeren uit Winterswijk vriendelijker en meer als één groep met elkaar omgaan." - David (16 jaar) Ik zou de wijken meer aantrekkelijk maken voor gezinnen, nu zijn er weinig plekken waar kinderen veilig kunnen spelen..!! - Cheyenne (15 jaar) Ik zou zorgen dat de huur in de stad goedkoper wordt zodat er meer winkels komen. Afgelopen jaar zijn 7 winkels weggegaan. - Saskia (17 jaar) Dan zou Ede voorloper worden op gebied van Duurzaamheid en Innovatie - Ilse (20 jaar) "Dat de gemeente Groesbeek gaat heten - Eva (15 jaar) De ondervraagde jongeren spreken zo af en toe ook hun onvrede uit over de gemeente waar ze in wonen. Hieronder een aantal voorbeelden van acties die jongeren zouden uitvoeren als ze het zelf voor het zeggen zouden hebben. "Meer beroemdere winkels in het centrum van Harderwijk. Als het zo doorgaat gaat er niemand meer een dagje naar Harderwijk toe omdat het er gewoon te saai is. Denk hierbij aan McDonald's, H&M, etc. - Pieter (17 jaar) Ik zou een voor een plek zorgen waar jongeren gratis onder een beetje toezicht samen kunnen komen, want ze hangen overal en nergens rond - Jennifer (24 jaar) Minder regels voor wat betreft vergunningen en dergelijken - Thijs (22 jaar) SBG Jongeren 4

5 Onderzoek lokaal bestuur/jongeren Waarom zou je dit [burgemeester] willen worden?! Het is een dorp waar niks gebeurt, waar niemand woont. ik zou er meer middelbare scholen bouwen zodat Epe drukker en groter wordt. - Gunnar (15 jaar) In sommige gevallen geven de jongeren aan echt niet aan hun gemeente te willen veranderen. Het is er namelijk al goed geregeld of ze hebben eigenlijk geen idee wat ze zouden kunnen veranderen. "Geen idee, alles is al goed - Daan (24 jaar) We sluiten dit hoofdstuk af met verwachtingen van jongeren wat betreft hun eigen rol en leefwereld. Als het aan hun ligt worden ze meer en vaker betrokken bij de dingen die er in hun gemeente gebeuren en is dat bij voorkeur ook mogelijk via de digitale weg. Betere sociale media bereikbaarheid van de gemeente - Pepijn (14 jaar) Jongeren meer bij plannen betrekken, omdat jongeren de toekomst zijn! - Margreta (19 jaar) Tot slot Jongeren zijn de burgers van de toekomst. Hoe de ontwikkelingen op het gebied van intergemeentelijke samenwerking, bestuurlijke fusies ook lopen, als het aan de nieuwe generatie ligt gaat er straks een hoop veranderen. Jongeren in Gelderland zijn zeer bereid om mee te denken. Het beeld van een gemeente als aantrekkelijke organisatie die jongeren betrekt bij het maken van plannen blijft nog een beetje uit. Toch weten de jongeren goed wat er in hun gemeente speelt en komen met concrete voorbeelden van zaken die ze zouden willen veranderen in hun gemeente. Bijvoorbeeld, een nieuwe inrichting van het stadscentrum om meer winkels en bezoekers te trekken, voldoende mogelijkheden voor opleiding in de buurt en verbetering van de werkgelegenheid om armoede in de stad of dorp te bestrijden. De onderwerpen; veiligheid op straat, goede mogelijkheden voor onderwijs en voldoende werkgelegenheid worden dan ook door de jongeren aangemerkt als onderwerpen waaraan ze graag bijdrage leveren. Hierbij vinden ze het vooral belangrijk om gehoord te worden en te kunnen zien dat er ook daadwerkelijk iets met hun ideeën gebeurd. Desalniettemin komen jongeren vaak alleen in aanraking met de gemeente wanneer ze hun identiteitskaart komen ophalen. Daar mag wat deze jongeren in Gelderland betreft verandering in komen. Het digitale tijdperk neemt het over van het analoge en de nieuwe generatie denkt dan ook graag via deze weg mee met de plannen van de gemeente. Even een berichtje via Twitter naar de gemeente over de nieuwe plannen voor een nieuwe uitgaansgelegenheid in het dorp. Of misschien wel een maandelijks chat uurtje met een burgemeester, wethouder of ambtenaar over de veiligheid in de wijken, aldus de jongeren. Er zijn al veel mogelijkheden, en de tijd zal leren hoe snel zich dit ontwikkeld. Jongeren verwachten van een sterk bestuur in ieder geval dat ze nu al op jonge leeftijd mogen meedenken. Een deel van de jongeren geeft zelfs aan dat het wat hun betreft niet blijft bij alleen meedenken. Deze jongeren doen namelijk ook graag mee, door bijvoorbeeld te helpen met het organiseren van activiteiten in hun stad of dorp. De vraag hoe deze actieve participatie er concreet uit moet gaan zien kunnen de jongeren nog maar moeilijk beantwoorden. Voor een sterk bestuur zien we niet alleen kansen, maar ook een opdracht weggelegd om de betrokkenheid van jongeren te benutten en waar mogelijk om te zetten naar actieve betrokkenheid. Dit perspectief van jongeren in Gelderland draagt mogelijk bij aan antwoorden op vragen waar sterke gemeenten zich op zouden kunnen voorbereiden. Immers, hoe organiseer je als sterke gemeente nu betrokkenheid van jongeren en hoe creëer je als gemeente het gevoel dat jongeren straks graag in een gemeente willen blijven wonen en werken en actief willen participeren? SBG Jongeren 5

6 Bijlage: De Facebook-poll zoals hij in de week van 7 tot en met 15 december online heeft gestaan. SBG Jongeren 6

7 SBG Jongeren 7