KleurrijkWonen en Duurzaamheid

KleurrijkWonen en Duurzaamheid

Definitie: Duurzame ontwikkeling is een ontwikkeling waarbij de huidige generatie in haar behoeften wordt voorzien zonder de komende generaties deze mogelijkheid te onthouden (Brundtland (World Commission on Environment and Development van de VN)

Wat is voor onze huurders de belangrijkste reden om aan energiebesparing te doen? Stijgende energierekeningen Algemeen behoud van het milieu Vermindering van CO2 en broeikasgassen (klimaatverandering) Vermindering van uitputting natuurlijke bronnen 46% 34% 12% 2%

Top 5 Energiebesparingsmaatregelen: 1. Spaarlampen 2. Verwarming uit 3. Letten op Energielabel bij aanschaf 4. Standbye-knop uit 5. Wassen op 40 graden

Uitgangspunten KleurrijkWonen geeft prioriteit aan een goede technische en energetische kwaliteit van de schil van de woning en de bijbehorende technische installaties. KleurrijkWonen onderzoekt de toepasbaarheid van duurzame energie / alternatieve energievormen bij nieuwbouw en in de bestaande woningvoorraad

Uitgangspunten KleurrijkWonen brengt het thema energie en duurzaamheid onder de aandacht bij de huurders om daarmee het bewustwordingsproces te vergroten KleurrijkWonen realiseert energiebesparende maatregelen kostendekkend tenzij daardoor het financiële voordeel voor de huurder wegvalt. KleurrijkWonen voert haar bedrijfsvoering op een duurzame wijze uit

KleurrijkWonen volgt de Aedes-doelstellingen: Nieuwbouw Per 1 januari 2011 energieverbruik verlagen met 25% Vanaf 1 januari 2015 energieverbruik verlagen met 50% EPC 0,6 (2011) EPC 0,4 (2015) Energieneutraal Bestaande woningvoorraad Tot en met 2018 een gasbesparing van 20% realiseren

120% 100% 80% 60% 40% 20% 0% 18,5% KLeurrijkwonen en duurzaamheid Lastenstijging 2000 t/m 2008 112,5% 63,3% 51,3% 21,1% 31,5% 2,5% 10,2% 24,9% Vervoer Huur Elektra Gas Water Rioolrechten Reinigings- en afvalstoffenheffing Gezondheid Inflatie

Verdeling Energielabels Label C'Borg G'Malsen G'Landen L'Dam L'Waal Totaal A 73 112 0 0 0 185 2% B 353 286 21 77 8 745 7% C 1549 717 142 718 216 3.342 29% D 920 385 312 726 323 2.666 24% E 269 363 369 553 280 1.834 16% F 94 253 232 696 238 1.513 13% G 10 52 32 260 75 429 4%? 242 61 52 185 88 628 6% Totaal 3510 2229 1160 3215 1228 11342 100% gemiddeld label D

KleurrijkEnergie Pilotproject in de wijk Terweide Culemborg Een initiatief van KleurrijkWonen en Dienstwerk i.s.m. Nuon

Aanleiding In 2010 maakt KleurrijkWonen de woningen duurzamer (van energielabel D naar B) Stimuleren bewoners tot meer duurzaam gedrag (geen energieverspilling = besparing energiekosten = minder woonlasten)

Energieteams Wat gaan ze doen? Huisbezoeken Vervolgbezoeken Informatie over verspilling Informatie over besparingsmogelijkheden Hulp bij praktische energieklussen Meting en monitoring

En dit zijn ze dan

Mogelijke maatregelen interne duurzaamheid Duurzaamheidschecklist voor de inkoop Leveranciers obv checklist toetsen op duurzaamheid Bij aanschaf bedrijfsauto s minimaal een B-label Stimuleren fietsen (ook fietsenplan) Voorkeur voor openbaar vervoer (indien mogelijk) ten opzichte van autogebruik Carpoolen Terugdringen uitprinten digitale stukken (indien wel, dan dubbelzijdig) gebruik van pc en beamer bij overleg Verdere ontwikkeling van de interactieve onderdelen van de website Digitaal post- en archiveringssysteem Groene energie kantoor Domotica (voorbeeld verlichting kantoor) Kringlooppapier voor printen, kladblokken e.d. PC s met laag energieverbruik Nieuwe website (inschrijven, mijn KleurrijkWonen, brochures) Recycling cartridges van printers Oplaadbare batterijen E-kaarten en E-nieuwsbrieven Gescheiden inzamelen afval Duurzaam geproduceerde koffie

Voorbeeldprojecten met duurzaamheid

Project De Trein Lanxmeer Culemborg

Project De Trein Lanxmeer Culemborg Voldoet aan de voorwaarden voor groenfinanciering EPC-waarde 0,70, mogelijk nog naar 0,65 Gescheiden waterafvoer en wijkgebonden hydrofiele filters Toepassing PV (Photo-Voltaïsche)- cellen Warmte op afstand (Thermo Bello) FSC hout

EVA Lanxmeer (ecologische wijk) Milieutoepassingen bij de zorghoeve en 50 woningen in de wijk: Fundering van schuimbeton het geheel in een hout skeletbouw methode geen lood toegepast dak van EPDM rubber met sedumbedekking Natuurverfsysteem Natuurgips Gescheiden rioolsysteem

Energiebedrijf Thermo Bello KleurrijkWonen participeert in dit warmtenet Circa 200 huishoudens aangesloten Warmtepomp onttrekt de warmte aan het drinkwater dat wordt opgepompt bij de watertoren Indien nodig gasketels voor extra warmte (circa 20%)

Leerdam Onderhoudsproject 152 woningen Waarbij aangeboden: HR combi-ketel Zonneboiler Besparing tussen de 200 en 400 m3 per jaar (ca. 100 tot 200).

Platte Daken Noord in Culemborg - 66 woningen Steekproef huidig gasverbruik: - tussenwoningen gem. 725 850 m3 - eindwoningen gem. 1.200 1.250 m3 Maatregelen: Dak- en gevelisolatie Glasisolatie (inclusief nieuwe kozijnen, ramen en deuren) HR cv-ketel Mechanisch Ventilatie - systeem Zonneboiler (optioneel)

Resultaat: Van energielabel D naar energielabel B Berekende besparing: 10% voor tussenwoningen 13% voor eindwoningen Modelwoning

Broekgraaf, de omgekeerde koelkast Zorgcomplex Broekgraaf in Leerdam: 72 zelfstandige eenheden (Emmahuis Zorg & Welzijn, Syndion en KleurrijkWonen) 16 verzorgingsplaatsen Peuterspeelzaal (SKCN/Stichting Peuterwerk) Restaurant/multifunctionele ruimte Productiekeuken Kantoren KleurrijkWonen en Duurzaamheid

Broekgraaf, de omgekeerde koelkast Duurzame installatie = trias energetica 1. Zoveel mogelijk beperken van energiegebruik. hoge isolatiewaardes Sedumdak LT verwarming (laag temperatuur verwarming) 2. Benodigde energie zo veel mogelijk duurzaam mogelijke opwekken. Warmte pomp installatie met warmte en koude opslag (WKO) voor ruimte verwarming Het warmwater wordt opgewekt door zonnecollectoren op het dak. 3. Als het niet anders kan dan warmte opwekken met fossiele brandstoffen. Twee kleine cv ketels om, wanneer nodig, warm tapwater en warm water voor de ruimteverwarming op te wekken. Tevens als back-up bij uitval warmtepompen KleurrijkWonen en Duurzaamheid

Broekgraaf, de omgekeerde koelkast Sedumdak op utilitaire zone: Goede isolatie in de winter en zomer KleurrijkWonen en Duurzaamheid

Broekgraaf, de omgekeerde koelkast Warmtepomp met warmte en koude opslag: (Ruimte verwarming) Wintersituatie: Open bron Open bron Leidingen van 60-70 meter diep halen warmte uit de bodem (ca. 12 gr.) Een warmtepomp (=omgekeerd werkende koelkast) brengt deze warmte naar een hogere temperatuur van ca. 35 graden. Hiervoor is alleen elektriciteit nodig. Restprodukt koude opslaan in de bodem KleurrijkWonen en Duurzaamheid

Broekgraaf, de omgekeerde koelkast Zomersituatie: Omkeren van het systeem Koude uit de bodem halen en de woningen koelen Restprodukt warmte opslaan in de bodem KleurrijkWonen en Duurzaamheid

Broekgraaf, de omgekeerde koelkast Zonnecollectoren met 2 centrale CV ketels (warm tapwater) Zomer en winter: - Zonnecollectoren gebruiken zonnewarmte om warm tapwater te maken. - Dakopbouwen op zuiden gericht en bekleed met zonnecollectoren - CV ketels om de watertemperatuur naar de vereiste 65 gr. te brengen KleurrijkWonen en Duurzaamheid

Broekgraaf, de omgekeerde koelkast Belangrijkste consequenties: Hoog rendement bij opwekking van warmte en koude, dus energiezuinig Vloerverwarming en vloerkoeling (terug) Verdiencapaciteit ondanks hogere investeringskosten Werkt op elektriciteit, dus geen gas in de woningen om mee te koken Kleurijkwonen koopt en verkoopt energie (warmte, koude en warmtapwater) KleurrijkWonen en Duurzaamheid

Broekgraaf, de omgekeerde koelkast KleurrijkWonen wordt energieleverancier. 1. In 2009 is KleurrijkWonen Duurzaam BV opgericht voor de exploitatie van de WKO-installatie en evenutele toekomstige vergelijkbare installaties. 2. Verplichting volgens Warmtewet: Niet meer dan anders. 3. Doelstelling: grip krijgen en houden op de energielasten als onderdeel van de woonlasten. 4. Toekomstige vergelijkbare energieoplossingen hierin onderbrengen. KleurrijkWonen en Duurzaamheid

KleurrijkWonen en Duurzaamheid De Broekgraaf Leerdam