31 oktober 2008 (geplaatst) Academische Inclusieve Borgmanbasisschool Naar De Vs door: Herna Bouwknegt en Anneke van Ewijk Schooljournaal 2005-2008 ACADEMISCHE INCLUSIEVE BORGMANBASISSCHOOL NAAR DE VS INLEIDING Van 6 tot 13 april 2008 zijn wij met een twintigtal collega`s (mentoren, coördinatoren, directeuren, bovenschools manager,lector en opleiders uit Amersfoort, Utrecht en Groningen) op studiereis naar New York en naar de PDS-conferentie in Orlando geweest. In NY hebben wij drie scholen bezocht. De eerste dag zijn we naar de elementary School of the Blessed Sacrament in Manhattan en de St Aloysius School in Harlem geweest. Op de Blessed Sacramentschool: ` een inclusive elementary school` werden we hartelijk en professioneel ontvangen door de Principal en de voorzitter van de ouderraad. De oudste leerlingen van de school gaven ons een rondleiding. Hierbij zagen we in de bovenbouw dat er veel gebruik gemaakt werd van co-teaching. Verder zagen we een kleine groep met `special needs` kinderen die werkten met een aangepast programma met hun eigen leerkracht. Daar waar het mogelijk was integreerde dit groepje tijdens de reguliere lessen in andere klassen waarbij ze dan weer begeleid werden door hun eigen personal coach. Op deze school was muziekonderwijs een hot item: alle kinderen kregen vioolles. De meest getalenteerde kinderen werden gescout door leden van het Metropolitan-orchestra. Aan het eind van de ochtend gaven de kinderen van de `special needs` groep een afscheidsconcert voor ons. DE ST.ALOYSIUS SCHOOL De tweede school die we de eerste dag bezochten was de St Aloysius school. Hier werden we ontvangen in de bibliotheek door de Principal en de bovenschoolse directrice. Het viel op dat de bibliotheek bijzonder goed uitgerust was, hiervoor was een speciale medewerkster aangesteld. De bibliotheek was zowel voor de kinderen als hun ouders toegankelijk. Voor anderstalige ouders die niet konden lezen waren er luisterpakketten beschikbaar. Veel leerlingen kwamen uit de Dominicaanse Republiek. De ouders van deze kinderen willen graag dat hun kinderen goed Engels leren. Het onderwijs van de school lijkt op montessori- en ervaringsgerichtonderwijs. Op deze school waren een fulltime art teacher en een fulltime music teacher. We werden door de Principal en de bovenschoolse directeur rondgeleid. In elke klas werden we hartelijk ontvangen door de klassenvertegenwoordiger en verwelkomd door de hele groep. Er werd veel met computers gewerkt. Tussen de lessen door werd er ter ontspanning o.a. aan drama, poëzie en yoga gedaan. Er werkten op deze school ook studenten als vrijwilliger. Zij voerden op school een opdracht voor 1
hun stage uit waarbij ze begeleid werden door de school. DE PACE UNIVERSITY De tweede dag gingen we naar de Pace University. We werden ontvangen door de staf en een aantal studenten met een Amerikaans ontbijt (donuts, muffins etc.) Zowel de staf als de studenten vertelden ons over hun programma op de University. Het bleek dat deze studenten(die zelf inclusief onderwijs hadden genoten) opgeleid werden om onderwijsondersteunende taken te kunnen uitvoeren op een inclusieve school. De stageschool van deze studenten was verbonden aan de Pace University. Deze school hebben we ook bezocht. Daar hebben we kunnen zien hoe de studenten hun lessen gaven De scholen die wij bezocht hebben haalden veel geld binnen via fund raising. Zowel het bestuur, personeel, ouders en kinderen werkten hieraan mee. Soms had een personeelslid de taak om zich bezig te houden met fund raising. Vaak werden de scholen ook financieel ondersteund door giften. Wij waren onder indruk van de wijze waarop de scholen zich presenteerden aan ons. Van staf tot leerling : het was gewoon AMAZING!!! Naast het bezoek aan de scholen was het geweldige kans voor ons om samen met onze groepsgenoten uit Amersfoort,Utrecht en Groningen NY te verkennen en te beleven. PROFESSIONAL DEVELOPMENT SCHOOLS (PDS) IN ORLANDO In het drukke en toeristische Orlando streken we op woensdagmiddag neer in het Wyndham Orlando Resort, even buiten Orlando. Een groot en Amerikaans complex. `s Avonds ontmoetten we hier de mensen van de Academische basisschool uit Groningen. De volgende dag startte de conferentie met o.a. een aantal lezingen en inleidingen m.b.t het congres. Daarna werd het programma uitgereikt en konden we een keuze maken uit de verschillende workshops. Tijdens de Meet and Greet Reception werden we in de gelegenheid gesteld om de andere congresdeelnemers te ontmoeten. DE WORKSHOPS Tijdens de workshops die wij hebben bezocht is ons duidelijk geworden hoe in Amerika een invulling wordt gegeven aan PDS ( Professional Development Schools). Er is een intensieve samenwerking tussen de universiteit (de opleiding) en de scholen. Supervisors en coördinatoren spelen hierbij een grote rol. Er is veel overleg middels vergaderingen, e-mail en telefoon Ook wordt er veel aan intervisie en co-teaching gedaan. De universiteiten onderling wisselen zo`n drie keer per jaar informatie en ervaringen uit aan elkaar. Leerkrachten worden goed opgeleid op verschillende niveaus en begeleid vanuit de universiteit. In sommige districten bezoeken de docenten wekelijks de scholen. Ze komen om te kijken, te helpen en te integreren. Zo vormen ze als het ware één team. De schoolweek wordt op schoolniveau geëvalueerd met elkaar. Vanuit de opleiding wordt de week ook geëvalueerd, dit om beter op de praktijk te kunnen inspelen en op het onderwijs aan de studenten. Uit de praktijk komen de onderzoeksvragen: Wat weten we? Wat willen we weten? Wat weten zij? Wat willen zij weten? Hoe doen we / ze het? Wanneer doen we /ze het? Wat is er in de literatuur over te vinden? Samen ( de opleiding, de school, de leerkrachten en de studenten) wordt er getracht de antwoorden te vinden op deze leervragen. Gesteld wordt er dat de sleutel van alles het samenwerken is tussen de diverse 2
geledingen. Als je kijkt naar de ontwikkeling van de Academische basisschool in Nederland dan zie je veel overeenkomsten met PDS in Amerika. Naast al deze leerervaringen hebben we met onze groepsgenoten uit Utrecht, Amersfoort en Groningen ook iets van de sfeer kunnen proeven van Orlando in het zonnige Florida. De meesten van ons hebben een `city walk` door Orlando gemaakt, een themapark bezocht, of lekker geshopt in een `mall`. Herna Bouwknegt en Anneke van Ewijk 28 oktober 2007 Individuele leerlijnen door: Clarine Akkerman Educational research MaSEN IBL02 Clarine Akkerman Suurmeijer mei 2007 In het kader van de opleiding Master Special Educational Needs, die ik sinds september 2006 volg, heb ik onderzoek gedaan op de Borgmanschool te Groningen, naar individuele leerlijnen. Een individuele leerlijn betekent een leerstofprogramma voor een leerling die niet meer mee kan doen met het aangeboden niveau van de groep en de groepsinstructie voor een vakgebied niet kan volgen. De wens van de directie om onderzoek hiernaar te doen, lag op dit terrein. Omdat de Borgmanschool Inclusief Onderwijs als schoolconcept nastreeft krijgt ze steeds meer te maken met leerlingen met specifieke onderwijsbehoeftes. Een duidelijk kader om met individuele leerlijnen om te gaan ligt er niet. Wel wordt er af en toe overgegaan op het volgen van een individuele leerlijn. Door het doen van dit onderzoek heb ik geprobeerd in kaart te brengen waar de behoeftes van leerkrachten liggen t.a.v. het begeleiden van een leerling met een individuele leerlijn. Hieruit voortvloeiend is een kader ontstaan die kan bijdragen aan de ontwikkeling van de Borgmanschool naar Inclusief Onderwijs 1.1 Centrale onderzoeksvraag Hoe kunnen we een onderwijsklimaat creëren waarin op een adequate wijze omgegaan wordt met individuele leerlijnen van leerlingen. 3
Overgaan op een individuele leerlijn moet pas worden gedaan als de leerling niet meer mee kan doen met het aangeboden niveau van de groep en de groepsinstructie voor de leerstof op een vakgebied, ook niet met expliciete, voorafgaande, verlengde en extra instructie kan volgen. Dit past binnen de visie op zorg van de Borgmanschool. Een meerderheid van de leerkrachten heeft hulp nodig in de groep bij het werken met individuele leerlijnen en een ruime meerderheid zegt ook aan te kunnen geven welke hulp en op welke momenten Er is vooral behoefte aan meer kennis over Autisme Spectrum Stoornissen en over laagbegaafdheid. Een derde heeft behoefte aan kennis over schrijfproblemen, werkhoudingproblemen en gedragsproblemen Ik zou willen pleiten om nog meer in te zetten op voorafgaande-, explicite-, verlengde- en extra instructie om zodoende het overgaan op een individuele leerlijn nog meer te voorkomen. Dit zou op een meer systematische en op grotere schaal toegepast moeten worden op de Borgmanschool, dan nu het geval is. Ik zie een belangrijke taak voor mij als ib-er t.a.v. de scholingsbehoeftes van leerkrachten. Het organiseren van gerichte scholingsactiviteiten ligt in het verschiet. Clarine Akkerman- Suurmeijer 3 oktober 2007 Naantali Finland door: Herna Bouwknegt Nienke Wulp BEZOEK FINLAND. Nienke en ik waren de laatste uitverkorenen die in het kader van het Comeniusproject een studiereisje binnen Europa mochten maken. En wel naar Finland. Vrolijk, bepakt en wel, uitgezwaaid door man en vriend stapten we zondag 20 mei op de trein naar Schiphol. Met Finair via Helsinki naar Turku. Daar werden we opgewacht door Anne van de Tammisto Kindergarten. Het was laat en donker toen we in Naantali aankwamen. Maar er wachtte ons wel een verrassing. We logeerden in een schattig oud Fins huisje (hotelletje). We kregen de bovenverdieping met balkon voor ons alleen. Er was uitzicht op zee. De volgende dag begon ons programma. Na een heerlijk ontbijt (buiten) en een blik op het historische plaatsje Naantali (en de zee) werden we opgehaald door Anne om een bezoek te brengen aan de Tammisto kindergarten. Dit is een dagopvang en pré-school voor kinderen van 1 tot 7 jaar. De kinderen zijn ingedeeld in 3 groepen naar leeftijd. De jongste groep is van 1 tot 3 jaar. De groep bestaat uit ongeveer 12 kinderen met 3 volwassenen, twee assistenten en een leerkracht voor de verzorging en begeleiding.hier wordt gezorgd voor de basis. Rust reinheid en regelmaat zijn de uitgangspunten. Ook wordt er gezongen, gespeeld en getekend etc. De middelste groep is van 3 tot 5 jaar. Deze groep is iets groter. Ongeveer 20 kinderen. Hier zijn ook 3 volwassenen op de groep. Twee leerkrachten en een assistent. De nadruk ligt op de verzorging en op de vroege educatie. Het leren gaat via het spelen, zingen, voorlezen, knutselen en tekenen en het aanmoedigen van kinderen om te experimenteren. Dan is er nog een pré-school groep.dit zijn ongeveer 16 kinderen van 6 en 7 jaar. Deze groep heeft twee leerkrachten. Hier worden kinderen de voorschoolse zaken geleerd. Ze werken soms uit een werkboek. Ze leren wat letters en cijfers. Sommige kinderen kunnen lezen. Maar er wordt niet via methodes lesgegeven Er wordt over het algemeen veel gespeeld. Vooral buiten. De staf van de kindergarten bestaat uit 10 volwassenen. Leerkrachten, assistenten een schoonmaakster en een keukenhulp. Voor de kinderen die speciale hulp nodig hebben zijn er extra persoonlijke coaches. Ze integreren in de normale groepen. De persoonlijke coaches worden door de gemeente aangesteld en toegekend aan 1 kind. Op deze school waren niet veel `special needs kinderen`. De school was goed ingericht om deze kinderen te verzorgen en te begeleiden. 4
Wat opvalt binnen de school is de ruimte, de rust en de verzorgde kamers/lokalen. En vooral de ruime speelplaats. Hoe kan het ook anders in een land met zo weinig inwoners en zoveel ruimte. En het was er erg schoon. (Volgens de staf misschien wel te schoon want de kinderen waren vatbaar voor bacteriën). De school is groot en er zijn veel ruimtes waar de kinderen apart kunnen spelen. Vanaf 6.15 uur tot 17.00 uur is de school open. De kinderen kunnen op school ontbijten en tussen de middag krijgen de kinderen een warme lunch. De volgende dag bezochten we de Kuparivuorischool in Naantali. Dit is een basisschool van 7 tot 13 jaar. We werden ontvangen in de `special group`. Een groep van 5 leerlingen met speciale behoeftes. Deze groep werd geleid door een `special` leerkracht en haar assistente. Elke dag wordt gezamenlijk geopend in deze groep. Met steeds dezelfde activiteiten. Zoals: dagindeling, een spelletje en het bespreken van de taken van die dag. Een jongen met het syndroom van down had een speciale coach. Deze begeleidde hem en verzorgde hem de hele dag. Voor elk kind was een apart programma gemaakt. Na de dagopening stroomden de kinderen in de bestaande groepen in. Ze werden daarbij steeds begeleid door de assistenten en/of de persoonlijke coach. Voor de jongen met het syndroom van down was met pictogrammen een dagindeling gemaakt. Zijn werk bestond b.v.uit een eenvoudig spel op de computer om de kleuren te leren, maar ook opdrachten als: de stoelen in de kantine van de tafels halen. De klassen bestaan hier uit gemiddeld 25 leerlingen. Met 1 leerkracht. Waar nodig worden assistenten ingezet. Wat wij hebben gezien was een klassikale instructie met een zelfstandige verwerking. Hierin werd gedifferentieerd. Wat opviel was de rust en de relaxte houding van de leerkrachten en assistenten. Wij vonden al het personeel ook de assistenten buiten gewoon professioneel en positief ten aanzien van hun benadering van de kinderen. Heel bijzonder was ons bezoek aan de `Open kindergarten`. Dit is een opvang voor kinderen en ouders. Hier werden kinderen en hun ouders naar doorverwezen door wat bij ons het consultatiebureau is. Vooral kinderen en ouders die tot een risico groep behoren worden gestimuleerd om hier naar toe te gaan. De kinderen komen hier vanaf hun geboorte. De ouders wordt voorgedaan hoe met hun kinderen te spelen, te praten, verzorgen en om te gaan. Er vinden tijdens de opvang geprekken en discussies plaats met de ouders in groepen. Als de ouders hun kinderen brengen zijn ze verplicht te blijven en aan de programma`s mee te doen. De deelname is vrijwillig maar je kunt je kind niet alleen achterlaten. Het is geen opvang. Allerlei activiteiten zoals: koken, knutselen, spelletjes werden er gedaan. Het gesprek met de directeur van deze open kindergarten maakte op ons veel indruk. Haar professionaliteit en ideeën over opvoeding en de hulp aan ouders, de manier waarop zij de ouders via het voordoen en gesprekken veel inzicht in de ontwikkeling van hun kinderen verschafte was heel inspirerend. Deze manier van aanpak heeft in Zweden zijn oorsprong. Wat dat betreft zou er meer uitwisseling moeten zijn. Een dag in een kindergarten in Naantali kost 50,65 Na de bijdrage van de ouders zijn de kosten: 44,19 Voor speciale kinderen zijn de kosten voor de dagelijkse zorg 115,-. In Naantali zijn 60 kinderen met speciale behoeften. Dit bedrag moet ten goede komen aan henzelf persoonlijk en zijn voor de salarissen van de `special care staff` Per jaar is een een bedrag van 4000,- beschikbaar voor een kind onder de 6 jaar. Hiervan worden ook andere activiteiten zoals het sociaalwerk en de programma`s van de kinderbescherming van betaald. De kosten in Naantali voor de dagopvang zijn in totaal: 7,3 miljoen euro per jaar. Het was een geweldig bezoek. Ook het bezoek aan de sauna( in het Spa hotel) en het tochtje met de boot in Turku waren in één woord schitterend. Maar de mooiste herinneringen zijn toch aan de hartelijkheid van de Finnen en het prachtige historische plaatsje Naantali met zijn kinderen, eilandjes, de zee, de bootjes en het strand,de bossen, Mirja, Anne, alle andere aardige leerkrachten. Tekst: Herna, foto`s: Nienke 5
29 juni 2006 Project-Meeting Comenius NoordIerland mei 2006 door: Anika van der Wijk Maandag 8 mei Introductory meeting; uitwisselen van ervaringen, hoe loopt het project in de verschillende landen, via de post is het leuk om pakjes te ontvangen, via de email wat sneller en dichterbij, voor de leerkrachten die een uitwisseling hebben gehad spreekt het project meer aan, ook andere ervaringen zoals hoe worden in Nederland anderstaligen opgevangen worden besproken ( iets nieuws voor Noorwegen). Kijken op de school van het gastland: St.Paul in Bessbrook ( Newry). Foto 1 en 2. Groep 3. Deze groep telt 16 kinderen en wordt begeleidt door 1 leerkracht en 1 assistent. Foto 3 en 4. Kleuters ; bij elke activiteit worden ze strak begeleidt door de leerkracht en assistent. Nieuw is dat ze meer de keuze van een activiteit en de invulling daarvan meer bij de kinderen willen neerleggen. Foto 5 en 6. Als de leerkrachten van deze school in november naar Nederland komen zijn ze ook erg benieuwd hoe dat hier op de scholen gaat ( de eigen keuze, de zelfstandigheid van de kinderen). Op deze school een groep `inclusieve` kinderen. Foto 7. Lunch. Wat een enorm lawaai was dat. Foto 8. Cultureel Erfgoed. Ierse dansen is onderdeel van het lesprogramma, kinderen die erg getalenteerd zijn krijgen ook nog apart les. Foto 9 en 10. Op bezoek bij een Irish speaking Pre-school. Foto 11 en 12. Sommige kinderen dragen al het school uniform. De school is een initiatief van ouders omdat zij vinden dat het Iers als taal niet verloren mag gaan. Ook tijd voor ontspanning èn cultureel erfgoed, wandelen langs the Giants Causeway waar het verhaal van de reus Finn McCool zich afgespeeld heeft. Foto 13 en 14. En een avond in de school met Ierse dans ( ja iedereen heeft gedanst, heel leuk!) en een stukje van de Camlough Mummers, dit zijn verhalenvertellers. Foto 15 en 16. Anika juni 2006. 6
7
14 juni 2006 Visiting Straumen Barnehage, Norway, 14 t/m 19 mai 2006 door: Anneke guibal Wilma Meiners In het kader van het COMENIUSPROJECT werden wij in staat gesteld de kinderopvang van 0-6 jarigen in Noorwegen te bekijken. Foto`s Naast Een groot verschil met Nederland is de rust en de ruimte. Dit werd voor ons gevoel o.a. veroorzaakt door het feit dat er per groep meer begeleiders zijn. De norm voor 0-3 jarigen is één volwassene op drie kinderen, met een maximum van 9 kinderen per groep en voor 3-6 jarigen één volwassene op zes kinderen met een maximum van 18 per groep. Ook de inrichting van het schoolgebouw vonden wij goed doordacht: elke groep heeft z n eigen ingang, garderobe en toilet. De speel-/leefruimte is opgedeeld in meerdere vertrekken zodat niet alle kinderen in één grote ruimte spelen of werken. De rust die het personeel naar de kinderen toe uitstraalde was ook opvallend. De ruimte rond de school is royaal en uitdagend: er is veel natuur met mogelijkheden tot bijvoorbeeld rondstruinen door de bossen, hutten bouwen, verstoppen, boompje klimmen etc. Ook de mogelijkheid om naar zee en strand te gaan is voorhanden. De kinderen zijn ontzettend veel buiten, weer of geen weer. Ze worden hier goed op gekleed d.m.v. wind- en waterdichte pakken en laarzen. Door het vele buitenspelen kunnen ze volop hun energie kwijt, wat de rust in de groep weer ten goede komt. Foto`s ONDER Met alle drie de groepen zijn we een ochtend op stap geweest de bossen in en naar het strand. Wat ons opviel was het vertrouwen dat de leiding aan de kinderen gaf: de kinderen kregen de ruimte om zelf te ontdekken en te ervaren zonder dat er aldoor gewaarschuwd werd voor eventuele gevaren. Het blijkt dat kinderen heel goed zelf kunnen bepalen tot hoever ze kunnen gaan zonder dat er ongelukken gebeuren. Ook de zelfstandigheid binnen de school is groot: bij het eten bijv. eet elk kind van een stenen bord, smeert zelf z`n brood en schenkt zelf melk in. Er wordt niet gemopperd, gezeurd of ruzie gemaakt. Ook waren we erg onder de indruk van het ergonomische materiaal: hoge tafels en verstelbare stoelen, laarzenboys en veterstrikbankjes. Het personeel hoeft dus weinig te bukken. Tenslotte willen we iedereen van de Barnehage in Straumen hartelijk bedanken voor de warme ontvangst (dank je Britt)! Wij hebben ons ontzettend welkom gevoeld! We hebben het als een enorme verrijking ervaren om eens in een ander land te kunnen bekijken hoe daar de kinderopvang geregeld is. Verder hebben wij het geluk gehad de nationale feestdag op 17 mei mee te mogen vieren. Een onvergetelijke ervaring! Hartelijke groeten, Anneke Guibal en Wilma Meiners. 8
15 februari 2006 Reisverslag Stockholm door: Clarine Akkerman Karin Blok Reisverslag STOCKHOLM december 2005 Een fotoverslag van ons bezoek aan Stockholm in december 2005. Graag willen we de highlights hiervan aan laten zien. Leuk om te weten is dat in Zweden de scholen verplicht zijn om kinderen van 6 t/m 9 jaar, voor en na schooltijd op te vangen. Dat Zweden neutraal was in de tweede wereldoorlog en in de jaren `50 al begon met onderwijsvernieuwing. Op de scholen die wij bezocht hebben, werken onderwijzers en vrijetijdspedagogen. Allemaal, op een bepaald moment van de dag verantwoordelijk, voor een groep van 25 à 30 kinderen. Vooral de huiselijke sfeer en de gezamenlijke verantwoordelijkheid voor alles wat onder dat schooldak gebeurde heeft ons erg aangesproken. Het was leerzaam en inspirerend. 9
10
20 december 2005 Meeting Bedfordshire december 2005 door: Anika REVIEW IN PICTURES by Anika van der Wijk. 1) SUNDAY: with Henk Smid (obs De Driebond, Engelbert) and Yvonne Gaasendam (C.O.P., Groningen) to a Comenius Project Meeting in Bedfordshire, U.K. 2) MONDAY: Introductions and presentations. Children`s music and song in the Lawns garden. Comenius meeting with presentation of the Curriculum van The Lawns Music for all! With staff and governors of the school. Featuring Linda Bance (the music consultant) and Bob Thompsen (Head of Foundation Stage Education, Bedfordshire). TUESDAY: visit to London. 3) WEDNESDAY 9 november: visit at a farm in their local Upper School. 4) At the Lawns to join the children for a visit from the owls. The owls came from the Bird Reserve in Sandy. 5) THURSDAY Comenius Meeting with idea s for next year s application. In the evening a farewell party. 6) We like to thank Bedfordhire for their hospitality. Henk, Yvonne and Anika. 11
12