Beleidsplan V R T 2016-2019 ^ S VEILIGHEIDSZOO
Autorisatie O P S T E L L E R S : Jacqueline aan de Stegge, W i m van der Loos, Henriette Hoogerheiden B I J D R A G E IN D E W E R K G R O E P * : Marcel Reefhuis Dennis Ellenbroek Elvira Meulenbroek Hans Brouwer Albert Gieling Annelies Barret Ron Poot Frederik Jansen W i m van der Loos Henriette Hoogerheiden Jacqueline aan de Stegge Versiegegevens V E R S I E : D A T U M : O M S C H R I J V I N G : 1.0 18-3-2015 concept Twente, 18-3-2015 Versie 2.0 2015, Veiligheidsregio Twente, Enschede, auteursrechten voorbehouden. Overname van dit rapport (of gedeelten daarvan) is toegestaan, mits de bron wordt vermeld.
Voorwoord Graag breng ik onder uw aandacht het tweede beleidsplan van Veiligheidsregio Twente (VRT). Het geeft u een beeld van onze ambities voor de jaren 2016 tot en met 2019. Beleid dat is gebaseerd op onze missie om "samen te werken aan een veilig Twente", op (landelijke) ontwikkelingen, onze wettelijke verplichtingen en het financieel kader voor de komende jaren. Dit beleidsplan vormt het beleidsplan veiligheidsregio zoals bedoeld in de Wet Veiligheidsregio. Conform artikel 14 van de wet dient het bestuur van elke veiligheidsregio tenminste eenmaal in de 4 jaar een mede op het risicoprofiel gebaseerd beleidsplan op te stellen. Het voorliggende beleidsplan is de opvolger van het beleidsplan 2013-2015. Verreweg de meeste acties en doelstellingen voor de periode 2013-2015 zijn inmiddels gerealiseerd of zijn gestart. Het beleidsplan 2016-2019 is een logische opvolger van het beleidsplan 2013-2015. W e continueren het bestaande beleid en willen nadrukkelijk inzetten op een goede crisisorganisatie, innovatie en samenwerking om te komen tot meer veiligheid voor diegenen die in Twente wonen, werken en verblijven. Daarnaast blijven we inzetten op het voorkomen van rampen en crises. De periode van het vorige beleidsplan stond voor een belangrijk deel in het teken van het verder inrichten van de organisatie V R T en het invullen van financiële taakstellingen. Zo heeft bijvoorbeeld de regionalisering van de brandweer vorm gekregen, is de crisisorganisatie verder ingericht, zijn we op verschillende onderdelen efficiënter gaan werken en hebben we op onderdelen bezuinigd. Inhoudelijk is het nodige bereikt: een Twents evenementenbeleid, de ontwikkelingen van concepten op de Twente Safety Campus, zoals de Riskfactory, de oefenlocatie Troned en het geneeskundig oefencentrum Zuidkamp en andere innovaties. Er staat nu een mooie organisatie VRT. Op basis van landelijke criteria behoort Twente tot de top van de veiligheidsregio's. De komende periode willen wij onze blik meer naar buiten richten en onze initiatieven verder, samen met onze partners en inwoners, ontwikkelen. Fred de Graaf, Voorzitter Veiligheidsregio Twente.
Inhoudsopgave Voorwoord 3 Inhoudsopgave 4 1 Inleiding 5 2 Veiligheidsregio Twente 6 2.1 Veiligheidsregio Twente: missie en visie 6 2.2 Wettelijke taken 6 2.3 Niet-wettelijke taken 3 Landelijke ontwikkelingen en uitgangspunten 7 3.1 Participatiesamenleving 3.2 Digitale samenwerking in de veiligheidsketen 3.3 Veranderde wetgeving 3.4 Transitie meldkamer 3.5 Rembrand: landelijke discussie over opkomsttijden en brandveiligheid 9 3.6 Evaluatie Wet Veiligheidsregio's en aanbevelingen commissies Bruinooge en Hoekstra 10 3.7 Landelijke Strategische Agenda 10 3.8 Rapport Algemene Rekenkamer 11 4 Het Regionaal Risicoprofiel 12 4.1 Incident met ondergrondse opslag 4.2 Verstoring telecommunicatie en ICT 12 4.3 Maatschappelijke onrust 4.4 Brand in dichte binnenstad 4.5 Ziektegolf 5 Strategische beleidsdoelstellingen 14 5.1 Innovatie als uitgangpunt van ons denken en doen 14 5.2 Goede informatievoorziening 15 5.3 Anticiperen op en faciliteren van ontwikkelingen in de samenleving 16 5.4 Resultaatgerichte regionale crisisorganisatie, die aansluit bij de samenleving 17 5.5 Betekenisvol samenwerken 17 5.6 Beleidsdoelstellingen en de reguliere werkzaamheden 18 5.6.1 Dekkingsplan Brandweer 1 8 6 Financiën en kwaliteit 20 6.1 Begrotingskader 6.2 Kwaliteit Bijlage 1 Stand van zaken actiepunten beleidsplan 2012-2015 22 Bijlage 2 Multi opleidings- en oefenbeleidsplan 2016-2020 25 Bijlage 3 Dekkingsplan Brandweer Twente 27 Bijlage 4 Wettelijke taken 28 6 7 8 8 9 1 2 1 2 1 3 1 3 2 0 2 0
1 inleiding Veiligheid begint bij het zoveel mogelijk voorkomen van incidenten, rampen en crises en het voorkomen en beperken van schade bij incidenten, rampen en crises. De risico's in de regio vormen de basis waarop het veiligheidsbeleid door Veiligheidsregio Twente wordt vormgegeven. Veiligheidsregio Twente voelt zich verantwoordelijk voor het mogelijk reduceren van risico's en voor het bestrijden en beperken van de effecten. Op basis van dit beleidsplan wordt de multidisciplinaire voorbereiding en uitvoering van de risico- en crisisbeheersing vormgegeven. Het voorliggende beleidsplan vormt het strategische beleidskader en geeft richting aan de inspanningen van Veiligheidsregio Twente voor de komende vier jaar. Vervolgens wordt ieder jaar in het jaarplan en in de begroting specifieker weergegeven welke activiteiten er in een jaar plaatsvinden. Het Beleidsplan 2016-2019 zal tussentijds (in het 1e kwartaal van 2018) worden geëvalueerd. In bijlage 1 is een overzicht opgenomen van de strategische beleidsdoelstellingen, bijbehorende acties die onderdeel waren van het beleidsplan 2013-2015 en hoe het met de realisatie van deze activiteiten staat (stand van zaken medio 2014). De afgelopen periode heeft Veiligheidsregio Twente verschillende bezuinigingen doorgevoerd. Deels kon door de regionalisering een efficiencyslag plaatsvinden, maar deels hebben we ook besloten bepaalde taken minder of helemaal niet meer uit te voeren. De ambities in dit plan zijn afgestemd op de verminderde beschikbaarheid van financiële middelen. Wij zijn doordrongen van de noodzaak om goedkoper en dus slimmer te werken, hetgeen er toe leidt dat op een andere wijze met veiligheid moet worden omgegaan. Innovatie en samenwerking vormen hierbij de sleutelwoorden op basis waarvan verder vorm gegeven wordt aan de inspanningen om te komen tot een meer betaalbare veiligheid. Veiligheidsregio Twente heeft dan ook de ambitie om de komende jaren op een innovatieve wijze uitvoering te geven aan haar wettelijke taken, in samenwerking met onze inwoners, partners, private en publieke partijen en maatschappelijke instellingen. In hoofdstuk 6 zijn de ambities beschreven welke wij voor de komende vier jaren hebben geformuleerd. De hoofdstukken voorafgaand aan hoofdstuk 6 zijn een beschrijving van wie wij zijn, wat onze missie en visie is, wat wij doen, met welke risico's wij in Twente te maken hebben en welke landelijke ontwikkelingen we signaleren. Op basis daarvan zijn de strategische doelstellingen voor de komende vier jaar tot stand gekomen. J Het beleidsplan is voorbereid in een multidisciplinaire werkgroep van de Veiligheidsregio Twente bestaande uit vertegenwoordigers van het Veiligheidsbureau, Brandweer, GHOR, Politie en gemeenten. Het Dagelijks Bestuur heeft het Beleidsplan op 25 maart 2015 in concept goedgekeurd en voorgelegd aan de 14 Twentse gemeenten, Politie Eenheid Oost, Veiligheidsregio's Noord en Oost Gelderland, IJsselland, Gelderland Midden, en Gelderland Zuid, de Provincie Overijssel, het Waterschap Vechtstromen, het Openbaar Ministerie, het Regionaal Militair Commando, Pro Rail, Rijkswaterstaat Oost Nederland en Netbeheer / T W E " N T E R A N D ^ ^ " " v f \ Nederland (GasUnie, Enexis, Cogas). T U B B E R C E N V Het definitieve Beleidsplan wordt vastgesteld in de vergadering van het Algemeen Bestuur op 29 juni 2015. / D I N K E L L A N D J H E L L E N D O O R N A L M E L O \ ( W I E R D E N L O S S E R j \ B O R N E O L D E N Z A A L / [ R I J S S E N / H O L T E N / N. H E N G E L O \ ^ \ ^ ^ H O F V A N T W E N T E ^ P ^ E N S C H E D E / ^ H A A K S B E R G E N f BELEIDSPLAN VRT, 2016-2019 // PAGINA 5
2 Veiligheidsregio Twente 2.1 Veiligheidsregio Twente: missie en visie Veiligheidsregio Twente is ingesteld door de 14 Twentse gemeenten op basis van de Wet Veiligheidsregio's. O m de taken die vanuit de wet aan Veiligheidsregio Twente worden gesteld te realiseren wordt intensief samengewerkt met verschillende partners. Onder andere met de veertien Twentse gemeenten, politie, OM, defensie en het waterschap. Het Algemeen Bestuur van Veiligheidsregio Twente wordt gevormd door de burgemeesters van de Twentse gemeenten. Veiligheidsregio Twente is onderverdeeld in een Veiligheidsbureau, Brandweer Twente en de GHOR. Centraal staan bij het doen en laten van alle activiteiten onze missie en visie, welke wij enkele jaren geleden hebben opgesteld en vastgesteld. Aan deze missie en visie voegen wij de ambitie toe dat Veiligheidsregio Twente de komende jaren op een innovatieve wijze uitvoering wil geven aan haar wettelijke taken. Missie Onze missie luidt: 'Samen werken aan een veilig Twente'. Door samen te werken creëren we meer veiligheid in Twente en hebben we aandacht voor meer Hiermee borduurt Veiligheidsregio Twente voort op de lange traditie van samenwerken in de regio veiligheidsrisico's. Twente. Visie Iedereen is tot op zekere hoogte zelf verantwoordelijk voor een veilig en gezond leven. Dat geldt voor individuele personen en voor (overheids-) organisaties. Daarom zorgen we samen voor veiligheid, burger én overheid. Dat is onze visie. Deze visie uit zich in het feit dat wij: De veiligheidsrisico's in Twente kennen; De aanpak van risico's, rampen en crises coördineren; Samenwerking tussen politie, brandweer, G H O R en de veertien Twentse gemeenten organiseren; Deskundige medewerkers inzetten, die hart hebben voor hun werk; Proactief inwoners en ondernemers informeren over risico's in Twente; Inwoners en ondernemers van Twente stimuleren hun eigen verantwoordelijkheid te nemen voor een veilig en gezond leven. 2.2 Wettelijke taken Op basis van de Wet Veiligheidsregio's (Wvr) beschikt iedere Veiligheidsregio in Nederland over de middelen om zware ongevallen, branden, rampen en crises waar mogelijk te voorkomen en, in geval van, professioneel en slagvaardig te kunnen optreden. Veiligheidsregio Twente heeft primair tot doel de Wet Veiligheidsregio's uit te voeren, meer in het bijzonder de taken zoals genoemd in artikel 10 van de Wvr. In bijlage 5 van dit beleidsplan is een beschrijving van de wettelijk verplichte taken opgenomen. Deze taken voeren wij uiteraard uit. De onderdelen waaraan wij extra aandacht gaan besteden, komen in dit beleidsplan aan bod. 2.3 Niet-wettelijke taken Naast de wettelijke taakstelling voert Veiligheidsregio Twente in de beleidsperiode de volgende niet-wettelijke taken uit: a. het adviseren van gemeenten en provincie voor zover niet bij wet geregeld (de niet-wettelijke adviestaak). b. het adviseren bij grootschalige evenementen: V R T wil zoveel mogelijk evenementen zo veilig mogelijk maken. Daar is reeds een evenementenbeleid voor opgesteld. Deze wordt geëvalueerd en daarnaast wordt in Oost-5 verband (samenwerking tussen de 5 oostelijke veiligheidsregio's) een multi-kader opgesteld. c. Het bieden van een platform voor samenwerking op het gebied van de sociale veiligheid-ivz taken. d. bevorderen van de landsgrens overschrijdende samenwerking. VERSIE 2.0 // PAGINA 6
3 Landelijke ontwikkelingen en uitgangspunten Landelijke ontwikkelingen en uitgangspunten zijn voor ons, naast onze eigen missie en visie, en (wettelijke) taken, ook van invloed op het bepalen van onze strategische doelstellingen. Zonder een uitputtend overzicht te willen geven volgt hieronder een overzicht van de belangrijkste ontwikkelingen die wij signaleren en waarmee wij rekening houden. Een wereldwijde ontwikkeling is de radicalisering en alle daaraan verwante zaken. Als veiligheidsregio hebben wij daar een beperkte rol in. Daarom gaan wij hier in dit beleidsplan dan ook niet verder op in. Wèl kunnen wij in onze regio uiteraard met mogelijke gevolgen of effecten te maken krijgen, waarbij wij ons zullen inzetten zoals gebruikelijk is bij rampen, crises en incidenten. 3.1 Participatiesamenleving Toenemende nadruk op zelfredzaamheid Een terugkerend thema de laatste jaren is dat Nederland zich moet gaan ontwikkelen van een verzorgingsstaat naar een participatiesamenleving 'waarin burgers verantwoordelijkheid nemen voor hun eigen omgeving en hun eigen leven'. Zelfredzaamheid, eigen regie en eigen verantwoordelijkheid zijn hierbij sleutelbegrippen. Dit is deels ingegeven door minder beschikbare gelden in de samenleving, deels ook ingegeven doordat mensen mondiger zijn, ouder worden (vergrijzing) en zelfstandiger (willen) blijven of zijn en deels ook door alle technologische (ICT) mogelijkheden. Deze ontwikkeling heeft ook zijn weerslag op het veiligheidsdomein. Mensen en bedrijven/instellingen worden geacht zich bewust te zijn van de veiligheidsrisico's en, tot op zekere hoogte, te weten wat zij moeten doen als een risico zich voordoet. Bovendien neemt het gevoel van veiligheid toe, als mensen zelf invloed kunnen uitoefenen op hun eigen veiligheidssituatie. VEILIGHEIDS!», v..;j. typ nier een tfer*oora Homp MMS 'ti ïwenip Attuelp lóktn V«xgc.tPli)p RMM Oownlwds Conian RISICO'S IN tve*om oj] i-*>'nt. i V'--iN] n Via de/e sile vul vvèammna vi-i -f-- je neipen wn p v<xn te befe.oen op tx*xk-1ua1ie<; die m Iwerte kunnen p^alwïrwje Weel jij WHI e dan moei doen? O! not? je /e Kurt vwxbefeider)? Jt? Jee^t het hiei ACTUEEL NL-Alert Direct inforr een noodsituatie Meer informatie c VEELGESTELDE VRAGEN "WAT IS EEN NOODPAKKETT In verband met de economische recessie wordt door bedrijven en instellingen minder geïnvesteerd in veiligheidsvoorzieningen. Indien veiligheidsvoorzieningen te laag worden, is het niet mogelijk dit veiligheidshiaat op te lossen met repressie. Deze trend vraagt dus dat wij ons blijven inzetten voor gedragsverandering in het kader van (brand)veilig leven. Dit gebeurt door burgers en bedrijven bewust te maken van de (brand)veiligheidsrisico's en door ze een handelingsperspectief te bieden en zo in de samenleving brandveilig gedrag te stimuleren. Door de toenemende nadruk op zelfredzaamheid en eigen verantwoordelijkheid in de zorg zullen komende jaren veel minder bewoners verblijven in zorginstellingen. Een grotere groep oudere en minder zelfredzame mensen zullen zelfstandig wonen en geen gebruik meer maken van de faciliteiten op het gebied van veiligheid die een zorginstelling beidt (BHV, brandmeldsystemen, toezicht). Voor de veiligheid betekent dit een groter risico's op slachtoffers binnen deze groep. Komende beleidsperiode betekent dit dat met betrokken partijen gezocht wordt naar oplossingen om dit risico zo klein mogelijk te maken, bijvoorbeeld door te zoeken naar middelen om de zelfredzaamheid te verhogen. BELEIDSPLAN VRT, 2016-2019 // PAGINA 7
Onderdeel van onze visie is dat inwoners en ondernemers van Twente gestimuleerd worden hun eigen verantwoordelijkheid te nemen voor een veilig en gezond leven. Hiervoor zijn inmiddels ook al een aantal projecten gestart, bijv. project spoor Borne en Wierden, de Risk Factory en het project "Extra handen in de nacht". 3.2 Digitale samenwerking in de veiligheidsketen I n t e n s i e v e i n f o r m atie _ u itwi sseling t u s s e n de N e d e r l a n d s e o v e r h e i d, b u r g e r s en bedrijven is n o o d z a k e l i j k o m N e d e r l a n d veiliger te m a k e n. W a a r bij digitale veiligheid n e t zo belangrijk is als f y s i e k e veiligheid. U i t e e n o n d e r z o e k v a n C a p g e m i n i, u i t g e v o e r d d o o r T N S N I P O o n d e r b u r g e r s, blijkt dat de o v e r h e i d zich in e e n lastige s p a g a a t b e v i n d t : e n e r z i j d s v e r l a n g t de b u r g e r m e e r veiligheid en e e n p r o a c t i e v e h o u d i n g v a n de o v e r h e i d, a n d e r z i j d s m a g h e t niet t e n k o s t e g a a n v a n zijn e i g e n privacy. V e e l b u r g e r s zijn v a n m e n i n g dat de o v e r h e i d o r g a n i s a t i e s m e t e e n vitale functie zoals e n e r g i e b e d r i j v e n, de financiële en t e l e c o m s e c t o r, m o e t s t e u n e n o m beter b e s t a n d te zijn t e g e n m o g e l i j k e I C T - v e r s t o r i n g e n. T e r w i j l diezelfde o v e r h e i d m a a r 2 0 % v a n die vitale functies in h a n d e n heeft. H e t k o m t dus a a n o p s a m e n w e r k i n g in d e z e belangrijke m a a r v e r s n i p p e r d e v e i l i g h e i d s k e t e n. N i e u w e digitale m o g e l i j k h e d e n b i e d e n d a a r v o l o p k a n s e n voor. De mondige en verwachtingsvolle burger en de opkomst van digitale media Onze samenleving is platter en gelijkwaardiger geworden. Mensen bewegen zich door vele verschillende netwerken. Er is minder gevoel voor hiërarchie. Velen willen hun mening, ervaringen delen en kunnen dit dankzij de digitale media sneller dan ooit. Aan de andere kant is alles wat een organisatie doet, mede door de vergaande digitalisering, snel zichtbaar. Niet doen wat je belooft, wordt direct afgestraft. Vertrouwen is een sleutelwoord. Informatie en communicatie spelen een steeds belangrijkere rol, en krijgen ook binnen Veiligheidsregio Twente een prominente plek in het denken en doen, zowel in de dagelijkse werkzaamheden als in crisissituaties. Een voorbeeld hiervan is het media-monitoring systeem. 3.3 Veranderde wetgeving Wijzigingen in wet- en regelgeving kunnen gevolgen hebben voor onze organisatie en voor ons handelen. Zo is de Omgevingswet één nieuwe, integrale wet waarmee het kabinet besluitvorming over ruimtelijk relevante ontwikkelingen wil vergemakkelijken en gaat o.a. over ruimte, bouwen, water, milieu en infrastructuur. De nieuwe wet heeft "een veilige en gezonde fysieke leefomgeving en goede omgevingskwaliteit" als één van zijn hoofddoelstellingen. De Regionale Uitvoeringsdiensten (RUD's) zijn belast met uitvoeringstaken op het terrein van het omgevingsrecht. De introductie van de RUD's heeft invloed op de vormgeving van de advisering door de brandweer. In Twente is de brandweer geen partner in de RUD, maar wel als extern kennispunt brandveiligheid verbonden aan de RUD. Door de decentralisaties in de jeugd- en ouderenzorg komen er meer taken te liggen bij de gemeenten. Dit kan z'n weerslag krijgen op veiligheidsgebied. Crisissituaties bijvoorbeeld op het terrein van jeugdzorg kunnen sneller op het bordje van de gemeenten terechtkomen. VERSIE 2.0 // PAGINA 8
VEILIGHEIDSMUUR 3.4 Transitie meldkamer S i n d s 2 0 1 4 loopt e e n landelijk traject onder de n a a m Transitie Landelijke M e l d k a m e r Organisatie. Hierin wordt uitvoering g e g e v e n a a n het besluit v a n d eminister o m over t e g a a n n a a r één n i e u w e m e l d k a m e r o r g a n i s a t i e d i e verantwoordelijk wordt voor 10 landelijke m e l d k a m e r s ( i. p. v. d e 2 5 r e g i o n a l e m e l d k a m e r s ). U i t g a n g s p u n t bij d e t r a n s i t i e i s d a t dit e e n g e l e i d e l i j k p r o c e s is w a a r b i j d e nieuwe manier van werken wordt uitgewerkt en beproefd. D e p l a n n i n g i s d a t dit t r a j e c t u i t e r l i j k in 2 0 2 1 i s a f g e r o n d. I n T w e n t e is inmiddels e e n projectorganisatie h i e r m e e bezig. D e k o m e n d e b e l e i d s p e r i o d e blijft d e ' g o i n g c o n c e r n ' v a n d e meldkamer bestaan. Veiligheidsregio T w e n t e is beheersmatig verantwoordelijk voor de transitie v a n d e meldkamer. D a a r n a a s t speelt n o g het v r a a g s t u k rond dat w a t achterblijft, v o o r a l e e n c o m b i n a t i e v a n m e l d k a m e r, R C C e n C O 2 4. D e k o m e n d e periode worden hiervoor plannen ontwikkeld. 3.5 Rembrand: landelijke discussie over opkomsttijden en brandveiligheid In h e t h u i d i g e B e s l u i t V e i l i g h e i d s r e g i o ' s z i j n n o r m t i j d e n v o o r d e o p k o m s t t i j d e n v a n d e b r a n d w e e r v a s t g e l e g d. H e t b e s t u u r v a n d e v e i l i g h e i d s r e g i o k a n g e m o t i v e e r d v a n d e z e n o r m t i j d e n a f w i j k e n. D a a r b i j w o r d t zij a a n g e z e t tot e e n b e w u s t e afweging v a n brandveiligheid, waarbij risicobeheersing en preparatie/repressie integraal w o r d e n beschouwd. I m m e r s overal in N e d e r l a n d v o l d o e n a a n de gestelde opkomsttijden is niet haalbaar. E r zijn gebieden w a a r de brandrisico's niet o p w e g e n tegen d einvestering o m d e 'ideale' opkomsttijden t e halen. Het landelijk Veiligheidsberaad heeft o n d e r z o e k laten uitvoeren naar de relatie t u s s e n opkomsttijden en brandveiligheid. O p k o m s t t i j d e n i s o p dit m o m e n t d e e n i g e w e t t e l i j k e i n d i c a t o r v o o r p r e s t a t i e s v a n d e b r a n d w e e r. D a t i s o n t e r e c h t, blijkt uit h e t d o o r T N O u i t g e v o e r d e o n d e r z o e k ' R e m B r a n d f a s e 1 ' e n h e t dit j a a r v e r s c h e n e n e i n d r a p p o r t ' R e m b r a n d f a s e 2'. Het eindrapport v a n R e m B r a n d fase 1 -verschenen inmaart 2 0 1 3 en o o k a a n d e c o m m i s s i e Hoekstra a a n g e b o d e n v o r m t de basis voor een alternatieve werkwijze waarbij d einzet voor het v o o r k o m e n en bestrijden v a n brand m e t elkaar in b a l a n s z i j n. H e t z o g e h e t e n ' b r a n d v e i l i g h e i d s m o d e l ' ( g e b a s e e r d o p h e t P r o g r a m L o g i c M o d e l ) h e l p t h i e r b i j. In h e t - i n j a n u a r i 2 0 1 5 v e r s c h e n e n - e i n d r a p p o r t " R e m b r a n d f a s e 2 ' i s a a n b o v e n s t a a n d e e e n a a n v u l l e n d e c o n c l u s i e t o e g e v o e g d : h e t b e r e i k e n v a n 'minder branden, minder slachtoffers en minder s c h a d e ' k a n a l l e e n i n e e n c o p r o d u c t i e t u s s e n verschillende partijen. D e b r a n d w e e r k a n dit n i e t a l l e e n e n i s h i e r n i e t a l l e e n v e r a n t w o o r d e l i j k v o o r. T e r e c h t stelt d e w e t e i s e n a a n d e b r a n d w e e r, m a a r m e t d i e e i s e n alléén w o r d t g e e n b r a n d v e i l i g h e i d g e o r g a n i s e e r d. B r a n d v e i l i g h e i d w o r d t b e v o r d e r d z w a k k e schakels ind eketen te versterken. Dat betekent dat risicofactoren m o e t e n w o r d e n aangepakt, door de v e r a n t w o o r d e l i j k e p a r t i j e n a a n t e s p r e k e n e n v o o r b r a n d v e i l i g h e i d t e w i n n e n. D e s t r a t e g i e d a a r b i j is z o e k e n n a a r winstpotentie: w e l k e factoren zijn relatief e e n v o u d i g te v e r b e t e r e n en w e l k e actoren zijn relatief gemakkelijk a a n s p r e e k b a a r? D e r e g i e v a n d e z e a c t i v i t e i t e n ligt v o o r h e t p l a a t s e l i j k e bij d e g e m e e n t e n, o n d e r s t e u n d d o o r d e ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ v e i l i g h e i d s r e g i o, e n v o o r h e t l a n d e l i j k e bij h e t R i j k, o n d e r s t e u n d door onder andere d elandelijke s a m e n w e r k i n g s v e r b a n d e n v a n de brandweer (Veiligheidsberaad, Raad van Brandweercommandanten / Brandweer Nederland, Raad van Directeuren Veiligheidsregio's). door V o o r de concrete acties die hieruit v o l g e n zie bijlage 3 o p l e g n o t i t i e bij d e k k i n g s p l a n B r a n d w e e r T w e n t e. I n n a v o l g i n g op d elandelijke ontwikkelingen, is B r a n d w e e r T w e n t e in 2 0 1 4 gestart m e t het project Innovatieve Incidentbestrijding. D e landelijke z i e n s w i j z e n w o r d e n hierbij t o e g e p a s t en vertaald n a a r de T w e n t s e praktijk. B E L E I D S P L A N V R T, 2016-2019 // P A G I N A 9
VEILIGHEIDSMUUR 3.6 Evaluatie Wet Veiligheidsregio's en aanbevelingen commissies Bruinooge en Hoekstra Drie jaar na inwerkingtreding v a n de W e t Veiligheidsregio's heeft d e Inspectie Veiligheid en Justitie onderzocht o f de prestaties die de w e t voorschrijft o p het gebied v a n d e rampenbestrijding e n crisisbeheersing d o o r de Veiligheidsregio's zijn gerealiseerd. Uit de evaluaties v a n grootschalige incidenten en/of o e f e n i n g e n blijken d e prestaties per veiligheidsregio sterk te verschillen. O pbasis v a n d e landelijke criteria b e h o o r t T w e n t e tot de top v a n d e Veiligheidsregio's. D e Inspectie V & J heeft T w e n t e naar aanleiding van d e'staat van d erampenbestrijding 2013' vier aanbevelingen gedaan: 1. R e a l i s e e r c o n f o r m e i g e n a m b i t i e e e n jaarlijkse s y s t e e m t o e t s ; ; 2. Stel criteria v o o r het o p s c h a l e n v a n d e m e l d k a m e r v a s t ; 3. B o r g e e n tijdige o p k o m s t v a n f u n c t i o n a r i s s e n v a n d e h o o f d s t r u c t u u r e n e e n o p k o m s t r e g i s t r a t i e ; 4. I m p l e m e n t e e r e e n netcentrisch s y s t e e m w a a r i n d e verschillende o n d e r d e l e n het eigen en totaalbeeld bijhouden. Veiligheidsregio T w e n t e heeft in n o v e m b e r 2 0 1 4 d e Inspectie Veiligheid e n Justitie a a n g e v e n dat alle vier d e a a n b e v e l i n g e n zijn opgepakt. M e t d e Inspectie w o r d t v e r d e r overleg g e v o e r d o m bepaalde G R I P - s i t u a t i e s o o k als s y s t e e m o e f e n i n g in a a n m e r k i n g t e laten k o m e n. Zoals het m o n s t e r t r u c k d r a m a en dak-drama F C T w e n t e stadion. D e commissie Hoekstra heeft aanbevelingen gedaan over de werking v a n d e W e t veiligheidsregio's en over het brede Nederlandse stelsel v a n rampenbestrijding e ncrisisbeheersing. E r isvooral g e k e k e n n a a r de w e r k i n g v a n de w e t e n d e m e e r w a a r d e v a n d e veiligheidsregio's. S a m e n v a t t e n d zijn adviezen g e g e v e n over o.a. verduidelijking v a n het t a k e n p a k k e t v o o r d e veiligheidsregio, handhaving verlengd lokaal bestuur en sturing o p centraal n i v e a u. Dit ter b e v o r d e r i n g v a n d e lokale inbedding e nlandelijke uniformiteit. W i j zijn h i e r m e e a a n d eslag g e g a a n. T t ^ D E VEILIGHEIDSREGIO ir a m m Praktische eisen aan bevolkingszorg D e commissie Bruinooge heeft een gedragen visie en landelijke prestatie-eisen ontwikkeld voor de processen Bevolkingszorg. De commissie heeft geconstateerd dat de voorbereiding o pd ecrisisbeheersing en dus o o k bevolkingszorg, onvoldoende aansluiten o pd ehuidige samenleving. B e t r o k k e n e n zijn z e l f r e d z a a m, z e helpen elkaar en d ebetrokken a m b t e n a r e n b e s c h i k k e n o v e r improvisatietalent tijdens e e n crisis. D e visie, u i t g a n g s p u n t e n en prestatie-eisen v a n deze c o m m i s s i e s zijn vastgesteld ino n s A l g e m e e n Bestuur. D e k o m e n d e jaren staan in het t e k e n v a n d e verdere implementatie van Bevolkingszorg Op Orde. 3.7 Landelijke Strategische Agenda In m e i 2 0 1 4 h e e f t h e t V e i l i g h e i d s b e r a a d i n g e s t e m d m e t d e s t r a t e g i s c h e a g e n d a ' V e r s t e r k e n V e i l i g h e i d s r e g i o ' s '. M e t h e t vaststellen v a n d estrategische agenda hebben de veiligheidsregio's d egezamenlijke ambitie voor de k o m e n d e jaren v e r w o o r d. H o o f d d o e l v a n d e z e a g e n d a is N e d e r l a n d veiliger te m a k e n door het v o o r k o m e n e n t e g e n g a a n v a n maatschappelijke ontwrichting. H o e? Door het versterken van risicobeheersing e n crisisbeheersing. H e t Veiligheidsberaad w e r k t a a n d e z e versterking middels z e s g e z a m e n l i j k vastgestelde prioritaire t h e m a ' s, w a a r v a n e r d r i e s a m e n m e t h e t m i n i s t e r i e v a n V & J w o r d e n o p g e p a k t. D e z e d o e l s t e l l i n g e n z i j n m e e g e w o g e n bij d e b e l e i d s v o o r n e m e n s in dit p l a n. A. Doelstellingen ministerie Veiligheid en Justitie en Veiligheidsberaad 1. 1. W a t e r e n e v a c u a t i e ( v o o r o n z e r e g i o s p e e l t h e t t h e m a w a t e r m i n d e r ; w e k u n n e n w e l e e n rol s p e l e n bij d e e v a c u a t i e v a n a n d e r e d e l e n i n N e d e r l a n d ). 2. 2.Continuïteit v a n d e s a m e n l e v i n g ( i n d i t b e l e i d s p l a n v e r w e r k t, z i e p a r t i c i p a t i e e n T S & S ). 3. 3.Nucleaire veiligheid en stralingsbescherming (speelt ino n z e regio rond d e kerncentrale in Lingen e n d e d i s t r i b u t i e v a n j o d i u m t a b l e t t e n, dit w a s a l o n d e r d e e l v a n h e t v o r i g e b e l e i d s p l a n ). B. D o e l s t e l l i n g e n V e i l i g h e i d s b e r a a d 4. Kwaliteit en vergelijkbaarheid (-terug laten k o m e n in hoofdstuk bedrijfsvoering) 5. Versterking bevolkingszorg (-nog terug laten k o m e n in beleidsdoelstelling crisisorganisatie) V E R S I E 2.0 // P A G I N A 10
6. Versterking samenwerking veiligheidsregio's en Defensie (- nog terug laten komen bij beleidsdoelstelling crisisorganisatie-). Met het uitvoeren van de projecten kunnen wij als V R T onze eigen verantwoordelijkheid hierin uitvoeren. Bij het opstellen van dit beleidsplan verkeren de verschillende projecten nog in de ontwerpfase. Welk werk er voor ons als V R T uit voortkomt, waar wij aan gaan werken en hoe de financiering geregeld is, is op dit moment nog niet duidelijk. Wel spreken wij de intentie uit dat wij zoveel mogelijk onze inzet en verantwoordelijkheid zullen leveren op de verschillende prioriteiten. Een aantal van deze zijn onderdeel van dit beleidsplan. De verschillende ontwikkelingen hebben we meegenomen in de afweging rond de strategische beleidsdoelstellingen. Deze komen in hoofdstuk 5 aan de orde. 3.8 Rapport Algemene Rekenkamer Het onlangs verschenen rapport van de Algemene Rekenkamer "Zicht overheden op beschermen burger" geeft aanbevelingen teneinde de rol van de veiligheidsregio als ook in de relatie met het Rijk te versterken zodat dit de bescherming van de burger ten goede komt. De Raad Directeuren Veiligheidsregio (RDVR) wil graag samen optrekken om enkele aanbevelingen op te pakken. Dit naast de uitwerking van bovengenoemde gezamenlijke doelstellingen. De R V D R heeft de focus gelegd op de volgende thema's en wil daarbij zoveel mogelijk aanhaken bij bestaande ontwikkelingen: 1. Meer samenwerken bij het opstellen van de risicoprofielen zodat deze makkelijker bij de nationale risicobeoordeling betrokken kunnen worden. 2. Een systeem ontwikkelen waarmee kosten, risicobeoordeling, capaciteitenanalyse en besluitvorming over bescherming kunnen worden vergeleken. 3. Een betere samenwerking, kennisdeling en informatie-uitwisseling tussen veiligheidsregio's. 4. Het verkennen van de mogelijkheden om de relatie met de gemeenteraden te versterken. BELEIDSPLAN VRT, 2016-2019 // PAGINA 11
4 Het Regionaal Risicoprofiel Volgens artikel 15 van de Wet Veiligheidsregio's stelt het bestuur van de Veiligheidsregio voor de regio een risicoprofiel vast. Het risicoprofiel is een inventarisatie en analyse van aanwezige risico's die kunnen leiden tot een ramp of crisis in de regio. Op basis van dit inzicht kan het veiligheidsbestuur strategisch beleid voeren om de aanwezige risico's te voorkomen en te beperken en de crisisbeheersingsorganisatie op specifieke risico's voor te bereiden. Het Regionaal Risicoprofiel Twente komt tot twee aanbevelingen voor dit beleidsplan: 1. Continueer de inspanningen die de afgelopen beleidsperiode zijn aangevangen op de prioritaire risico's uit Regionaal Risicoprofiel Twente 2011. Dit betreft de volgende risico's: Brandbare/explosieve stof bij spoorvervoer Giftige stof bij een inrichting Incident nabij kerncentrale. 2. Geef uitvoering aan de analyse van beschikbare en benodigde inspanningen op de prioritaire risico's die volgen uit het geactualiseerde regionale risicoprofiel, te weten: Incident met ondergrondse opslag Verstoring telecommunicatie en ICT Maatschappelijke onrust. In aanvulling op de aanbevelingen uit het rapport is vanuit de consultatie van de kolommen (brandweer, gemeenten, GHOR, politie) monodisciplinair verzocht om de volgende risico's ook als prioritair op te nemen: Brand in dichte binnenstad Ziektegolf. Onderstaand volgt een nadere toelichting op de prioritaire risico's genoemd onder punt 2. Dit zijn namelijk nieuw benoemde risico's ten opzichte van de vorige beleidsperiode. De prioritaire risico's genoemd onder punt 1 zijn reeds beschreven in het beleidsplan 2013-2015. De risico's welke zijn voortgekomen vanuit de consultatie van de kolommen komen onderstaand ook aan de orde. 4.1 Incident met ondergrondse opslag Mede naar aanleiding van de lekkage in een zoutcaverne met olie in Epe (Duitsland) en de aanstaande realisatie van een gasolieopslag onder de Marssteden te Enschede, is de behoefte ontstaan om inzicht te krijgen in de mogelijke effecten voor veiligheid, gezondheid en milieu van dergelijke opslagen. Te meer omdat de opslag onder de Marssteden uniek in Nederland zal zijn. Inmiddels loopt een onderzoek naar vergelijkbare situaties in het buitenland en worden incidenten met dergelijke opslagen in het buitenland in kaart gebracht door het RIVM. 4.2 Verstoring telecommunicatie en ICT De verstoring van telecommunicatie en ICT is ingegeven vanuit de ontwikkeling dat vitale functies complexer worden en dat in de samenleving trends zichtbaar zijn zoals individualisering, een terugtrekkende overheid en de zelfredzaamheid van ouderen. Verstoringen in de continuïteit van vitale functies worden daardoor ingrijpender, terwijl een groter beroep wordt gedaan op de zelfredzaamheid van de samenleving, vooral in de landelijke gebieden en kleinere kernen in Twente, omdat vooral daar het voorzieningenniveau afneemt. Nader inzicht in de kwetsbare gebieden waar verstoring van telecommunicatie en ICT tot keteneffecten kan leiden is daardoor van belang. Bij de verstoring van telecommunicatie en ICT kan tevens het scenario uitval elektriciteitsvoorziening van invloed zijn. Ook dit scenario wordt in het regionaal risicoprofiel uitgewerkt. 4.3 Maatschappelijke onrust Maatschappelijke onrust kan zich in velerlei vormen voordoen. Kleine gebeurtenissen leiden tegenwoordig sneller tot één of meerdere gevolgincidenten. De maatschappij kan ook te maken krijgen met ingrijpende gebeurtenissen, die zorgen voor spanningen in de samenleving. Overheden hebben minder grip op dergelijke incidenten doordat informatiestromen via verschillende typen media verlopen. De posities van burgemeester en openbaar ministerie komen daardoor meer in VERSIE 2.0 // PAGINA 12
het middelpunt van de belangstelling te staan. Dergelijke incidenten hebben een groot bestuurlijk afbreukrisico. Gemeenten in Twente hebben inmiddels de Handreiking Aanpak Maatschappelijke Onrust opgesteld. In hoofdstuk 5 van dit beleidsplan wordt nader ingegaan op de beleidsambities op dit terrein. 4.4 Brand in dichte binnenstad Bij dit risico gaat het om een (beginnende) brand die laat wordt opgemerkt en niet direct geblust kan worden en/of een brand waardoor het verlaten van het pand noodzakelijk is. In dichte binnensteden staan vaak nog oude panden, die moeilijk toegankelijk zijn voor de hulpdiensten. De beschikbaarheid van bluswater is in dichte binnensteden vaak beperkt en ingericht op kleinere incidenten. Het kost in dat geval (veel) tijd grootschalige watertransportsystemen op te bouwen. Bij dit risico komt het vaak voor dat een deel van de bewoners en winkeliers van omliggende panden moeten worden opgevangen. En dat, vanwege de gevolgen van de brand voor de constructieve veiligheid, een deel van de omliggende straten afgezet moet worden. In enkele Twentse gemeenten zijn bovendien grote aantallen studenten woonachtig. Studenten hebben over het algemeen een andere dynamiek en tijdsindeling, waardoor moeilijker te achterhalen is of zij aanwezig zijn. Afgelopen jaren zijn diverse branden in binnensteden in het nieuws geweest, waarbij helaas niet alleen het pand zelf, maar ook omringende panden niet meer te redden waren (Deventer, Leeuwarden, Alkmaar). In hoofdstuk 5 wordt dit risico geadresseerd in de geformuleerde beleidsdoelstellingen. 4.5 Ziektegolf Continuïteit van de samenleving kan in het geding komen wanneer epidemieën uitbreken. Door toegenomen mobiliteit tussen landen verspreiden virussen of een grieppandemie zich snel tussen landen en continenten. Ziekten als S A R S of Ebola kunnen een ernstige bedreiging of beschadiging van leven en gezondheid vormen. Door een dergelijke uitbraak kan de continuïteit van de dienstverlening van zorg, overheid en bedrijfsleven in gevaar komen. Er is dan sprake van een ernstige verstoring van de openbare orde en veiligheid, scholen worden (mogelijk) gesloten en gezonde mensen blijven thuis om zieke familieleden te verzorgen of uit angst voor besmetting. Het aantal personen dat uitvalt tijdens een grieppandemie kan fors oplopen. Mogelijk zullen de ziekenhuizen moeten worden afgeschermd van een toestroom van patiënten om de schaarse en beperkte gespecialiseerde zorg zo eerlijk mogelijk te verdelen. Een bovenregionaal (internationaal) gecoördineerde inzet van diensten en organisaties is in dit geval vereist. BELEIDSPLAN VRT, 2016-2019 // PAGINA 13
5 Strategische beleidsdoelstellingen Rekening houdend met de landelijke uitgangspunten en -ontwikkelingen, het regionaal risicoprofiel, de wettelijke kaders en onze missie en visie (samenwerken aan een veilig Twente) heeft Veiligheidsregio Twente voor de komende jaren een aantal strategische beleidsdoelstellingen geformuleerd. Het betreft -in willekeurige volgorde- de volgende strategische beleidsdoelstellingen: 1. Innovatie als uitgangspunt van ons denken en doen; 2. Goede informatievoorziening; 3. Anticiperen op en faciliteren van ontwikkelingen in de samenleving; 4. Een op de samenleving afgestemde crisisorganisatie; 5. Samenwerking zoeken en intensiveren. Hieronder wordt elke doelstelling nader uitgewerkt. 5.1 Innovatie als uitgangpunt van ons denken en doen Veiligheid en innovatie gaan hand in hand in Twente. Belangrijke gebeurtenissen zoals de vuurwerkramp, het Glazen Huis in Enschede of het uitvallen van de stroom in Haaksbergen hebben geleid tot de ontwikkeling van innovatieve oplossingen met als doel een veilig Twente. Innovatie is daarmee een onderwerp dat door de hele organisatie en al onze activiteiten zichtbaar is en wordt. Van de voorkant van de veiligheidsketen, in het vergroten van de zelfredzaamheid van burgers en bedrijven, tot de achterkant van de keten, bij het bestrijden van incidenten, rampen en crises. In Twente streven we met innovatie de volgende doelstellingen na: de inzet van innovatieve techniek om veiligheid betaalbaar te houden. Een goed voorbeeld hiervan is op dit moment de inzet van Drones bij de bestrijding van incidenten. innovatie om te blijven aansluiten bij en inspelen op de behoeften van de burger/ maatschappij. Een voorbeeld hierbij is de innovatieve pilot met betrekking tot communicatie rondom het project 'Spoor' in Borne. innovatie bij het ontwerpen en toepassen van nieuwe werkwijzen en methoden. Zo is bij het opleiden en oefenen van onze medewerkers innovatie een thema, dit heeft bijvoorbeeld geresulteerd in een eerste aanzet voor virtueel oefenen. Bij welk aspect van onze organisatie innovatie ook wordt toegepast, een centraal doel is dat de innovatie moet leiden tot meer (of in ieder geval dezelfde) veiligheid voor hetzelfde of minder geld. Dit past binnen de tijd van bezuinigingen en de daarmee gepaard gaande efficiencyslag waar de V R T mee bezig is. ^ ^ ^ ^ ^ De afgelopen jaren zijn innovatieve ontwikkelingen op gang gekomen waar Twente trots op kan zijn. Meerdere projecten zijn de afgelopen jaren opgestart vanuit de veiligheidsregio, GHOR, brandweer, politie, etc. In deze projecten is al samengewerkt met kennisinstituten zoals Universiteit Twente, het bedrijfsleven en zorginstellingen. Veiligheidsregio Twente wil de komende jaren de reeds in gang gezette innovatieve ontwikkelingen met kracht verder brengen. Tot en met 2016 zullen we indien mogelijk streven naar duurzame financiering van projecten en de voorstellen doen aan het bestuur voor de gewenste governance. Nieuwe innovaties krijgen na een positieve beoordeling ook een kans. In het kader van innovatie heeft Veiligheidsregio Twente het initiatief genomen tot een tweetal samenhangende en elkaar versterkende ontwikkelingen, waarmee we beogen een grote impuls te geven aan de innovatieve kracht op gebied van veiligheid in onze regio. Het betreft: Twente Safety & Security Twente Safety Campus Op de volgende pagina worden beide concepten beknopt toegelicht. VERSIE 2.0 // PAGINA 14
VEILIGHEIDSMUUR Twente Safety & Security T w e n t e heeft e e n grote diversiteit a a n innovatieve hightech o n d e r n e m i n g e n. T w e n t e wil d e z e bedrijven, kennisinstellingen, o v e r h e d e n e n maatschappelijke organisaties m e t elkaar verbinden. T w e n t e wil d eplek zijn w a a r partners uithet fysieke veiligheidsdomein elkaar fysiek e nthematisch o n t m o e t e n o ms a m e n t e w e r k e n a a n innovatie e n veiligheid. O m dit mogelijk t e m a k e n is in2 0 1 4 T w e n t e S a f e t y & S e c u r i t y ( T S & S ) opgestart. Dit is e e n publiek-private s a m e n w e r k i n g t u s s e n overheid, kennisinstituten, bedrijfsleven, maatschappelijke organisaties e n burgers. T S & S is in e e n o p s t a r t f a s e w a a r b i j d e s a m e n w e r k e n d e p a r t i j e n z i c h georiënteerd h e b b e n o p d e m o g e l i j k h e d e n v o o r T w e n t e e n h o e de kracht van T w e n t e versterkt kan worden. Met T S & S zoekt T w e n t e ook d e samenwerking o p andere soortgelijke initiatieven innederland. H i e r m e e versterkt T w e n t e haar positie als e e n v a n d e drie veiligheidsknooppunten o p landelijk niveau. Twente Safety C a m p u s D e T w e n t e S a f e t y C a m p u s ( T S C ) is e e n plek w a a r partners o p het gebied v a n veiligheid elkaar o n t m o e t e n e n s a m e n w e r k e n. D et w e n t e S a f e t y C a m p u s isdoor o n s opgezet vanuit e e n d e n k e n - d o e n - b e l e v e n - concept. H e t S a f e t y Fieldlab ise e n plek w a a r k e n n i s ('het d e n k e n ' ) centraal staat e n platform biedt o m s a m e n m e t kennisinstituten e n bedrijven kennis e n producten naar d e veiligheidspraktijk t e brengen. In d e k e n n i s p r o g r a m m a ' s wordt s a m e n g e w e r k t m e t a n d e r e partijen waarbij w e o p z o e k zijn naar innovatieve veiligheidsoplossingen. Het Fieldlab biedt d a a r m e e bedrijven e e n platform o m kennis e n producten naar d e v e i l i g h e i d s p r a k t i j k t e b r e n g t. O p l o s s i n g e n d i e T w e n t e ( b e t a a l b a a r ) v e i l i g h o u d e n én d i e m o g e l i j k v e r m a r k t kunnen worden: van kennis naar kunde naar kassa. Het 'doen' gedeelte is het o e f e n c e n t r u m T R O N E D w a a r verschillende hulpdiensten k u n n e n w e r k e n a a n h u n v a k b e k w a a m h e i d. E r is r u i m t e o m t e o e f e n e n, o m t e e x p e r i m e n t e r e n e n o m bezig t e zijn m e t d e praktijk. Ind er i s k F a c t o r y k a n veiligheid 'beleefd' w o r d e n. H e t doel is v e r g r o t e n v a n het v e i l i g h e i d s b e w u s t z i j n e n zelfredzaamheid v a n burgers. Ind eriskfactory k u n n e n m e n s e n door levensechte simulaties (on)veiligheid a a n d e n lijve e r v a r e n. Z o l e r e n m e n s e n e e n o n v e i l i g e situatie t e h e r k e n n e n o f te v o o r k o m e n. O o k leren z e o m i n e e n b e p a a l d e situatie snel, veilig e nz e k e r t e k u n n e n optreden. Hierbij krijgen z e voorlichting e n handelingsperspectieven aangeboden. H i e r m e e is d e T S C e e n belangrijke ontmoetingsplek voor veiligheid in Twente. D e verschillende onderdelen van de T S C halen verschillende disciplines e n d e s k u n d i g h e d e n bij e l k a a r e n w a a r m e n s e n e n k e n n i s bij e l k a a r k o m e n o n t s t a a n ideeën e n b e d r i j v i g h e i d. D i t i s de kern van T S C. Het geneeskundig trainingscentrum Z u i d k a m p is opgezet m e t d e acute zorgpartners (ziekenhuizen, huisartsenposten) o md e acute zorg realistisch t e k u n n e n trainen. T W E N Trainingscentrum voor professionele hulpdiensten T E ^ Kenniscentrum voor veiligheidsbranche RISK ^ ^ ^ ^ ^ B FACTORY Veiligheidseducatiecentrum In n o v e m b e r 2 0 1 4 h e e f t h e t A B V R T b e s l o t e n o m e e n d e e l v a n T S C uit d e p r o j e c t f a s e t e h a l e n e n d i t d e e l a l s i n t e g r a a l onderdeel van d e Veiligheidsregio T w e n t e voor een periode van tenminste 5 jaar t e exploiteren e n door te ontwikkelen. D a a r n a a s t is ind e c e m b e r 2 0 1 4 door het A B V R T opdracht g e g e v e n v o o r het uitwerken v a n e e n 'open ontwikkelroute' waarin d e toekomstige mogelijkheden, inclusief d e bijbehorende route e n beslispunten, v a n T S C ins a m e n h a n g met T S & S worden verkend. 5.2 Goede informatievoorziening I n f o r m a t i e m a n a g e m e n t is binnen Veiligheidsregio T w e n t e e e n speerpunt. Multidisciplinair e n inalle schakels v a n d e v e i l i g h e i d s k e t e n i s e e n g o e d e i n f o r m a t i e p o s i t i e r a n d v o o r w a a r d e l i j k v o o r e e n g o e d e n efficiënt f u n c t i o n e r e n. M e t h e t slimmer bijeen brengen e n v e r w e r k e n v a n relevante data e n informatie, z o w e l binnen d eorganisatie als v a n partners e n bedrijven d i e actief zijn in het veiligheidsdomein, ontstaat e e n optimale informatiepositie d i e d e basis v o r m t v o o r g o e d e besluitvorming e n d a a r m e e o n s h a n d e l e n, z o w e l monodisciplinair als multidisciplinair. V R T wil e e n organisatie zijn d i e B E L E I D S P L A N V R T, 2016-2019 // P A G I N A 15
haar handelen baseert op actuele en accurate informatie en analyses. Dit betekent dat we de komende jaren de focus leggen op: data en informatie op orde: de juiste informatie op het juiste moment op de juiste plek beschikbaar bij de juiste persoon; business intelligence: analyse en vroegtijdig inspelen op situaties op basis van de beschikbare data en informatie; goede informatievoorziening richting maatschappij (waaronder risico- en crisiscommunicatie) en burgers. Het werken aan een goede informatievoorziening is niet nieuw. In Twente loopt al een aantal initiatieven op dit gebied. Voorbeelden zijn: Het project CO24 omtrent innovatief informatiemanagement gericht op het ondersteunen van professionals in zorg en veiligheid; De pilots rondom het spoor in Borne en Wierden om de weerbaarheid en zelfredzaamheid van burgers en aanwezigen te vergroten in de invloedsgebieden rondom het spoor; De ontwikkeling van de app Evenementenkalender, waardoor iedere betrokkene de juiste informatie heeft over actuele en aankomende evenementen; Liveopp als systeem om de juiste informatie op het juiste moment bij operationele inzetten beschikbaar te hebben. Project Co24 Het verstevigen van onze informatiepositie doen we niet alleen voor interne doeleinden. Een goede informatiepositie maakt het juist mogelijk om burgers en bedrijven nog beter te informeren over veiligheidssituaties, en hiermee de zelfredzaamheid van mensen te vergroten. De beschikbare informatie wordt door middel van risicocommunicatie (ter preventie van incidenten) en crisiscommunicatie (tijdens en na een incident) gedeeld met burgers en bedrijven. Andersom leveren de nieuwe digitale communicatiemiddelen de organisatie ook weer nieuwe informatie op. Het accent bij zowel risico- en crisiscommunicatie is dan ook aan het verschuiven van zenden naar luisteren en inspelen op de behoefte/vraag. 5.3 Anticiperen op en faciliteren van ontwikkelingen in de samenleving Naar aanleiding van de reeds beschreven ontwikkelingen in onze huidige participatiesamenleving, blijven we de komende jaren inzetten op het vergroten, stimuleren en faciliteren van de zelfredzaamheid van onze inwoners, bedrijven en organisaties. W e hebben goede ervaringen met burgers die 1 e hulp geven bij tal van zaken (bijv. Monstertruck, reanimeren, afzetten) of die een rol willen spelen in geval van calamiteiten. Rol van ons is/wordt dat we meer begeleiden en faciliteren dan initiatieven tegen te houden zoals we in het verleden vaak deden. V R T biedt een platform voor samenwerking en werkt samen met de gemeenten via het platform IVZ en het AOV-overleg. Middels het AOV-overleg wordt goed samengewerkt in projecten op het gebeid van fysieke veiligheid (m.n. gemeentelijke crisisbeheersing en bevolkingszorg). Ook worden overkoepelende thema's als het evenementenbeleid en maatschappelijke onrust opgepakt. Middels het platform IVZ worden diverse (gemeentelijke) thema's op het terrein van de sociale veiligheid gecoördineerd en in gezamenlijkheid uitgevoerd. In de preventieve sfeer haken we aan bij de VERSIE 2.0 // PAGINA 16
VEILIGHEIDSMUUR v e r h o o g d e z e l f r e d z a a m h e i d. Z o p r o b e r e n w e m i d d e l s o n s e v e n e m e n t e n b e l e i d d o o r vóóraf e v e n e m e n t e n t e t o e t s e n o p veiligheid, schade achteraf te v o o r k o m e n. Door een goede voorlichting aan d evoorkant e n door s a m e n w e r k i n g met (keten)partners, proberen w e i n w o n e r s e n organisaties b e w u s t e r t e m a k e n v a n (brand)gevaar. Dit o m t e v o o r k o m e n d a t w e achteraf (branden) moeten blussen. N a a r a a n l e i d i n g v a n d e u i t k o m s t e n v a n d e c o m m i s s i e B r u i n o o g e, willen w e d e k o m e n d e j a r e n bij d e v o o r b e r e i d i n g o p d e c r i s i s b e h e e r s i n g b e t e r i n s p e l e n o p d e h u i d i g e s a m e n l e v i n g, w a a r i n m e n z e l f r e d z a m e r is, m e n e l k a a r m e e r h e l p t e n b e t r o k k e n f u n c t i o n a r i s s e n b e s c h i k k e n o v e r improvisatietalent tijdens e e n crisis. 5.4 Resultaatgerichte regionale crisisorganisatie, die aansluit bij de samenleving M e t d e k o m s t v a n d e W e t Veiligheidsregio's zijn d e Veiligheidsregio's verplicht tot het opstellen v a n e e n regionaal crisisplan. O p 1 d e c e m b e r 2 0 1 2 is d e Veiligheidsregio T w e n t e g a a n w e r k e n c o n f o r m het regionaal crisisplan. In 2 0 1 3 is de i m p l e m e n t a t i e v a n het regionaal crisisplan afgerond e nafgesloten m e t d e zelftest v a n d e h o o f d s t r u c t u u r in n o v e m b e r 2 0 1 3. O p b a s i s v a n d e e v a l u a t i e v a n s c o r p i u s e n e e n a a n t a l a n d e r e e v a l u a t i e s uit 2 0 1 3, w a a r o n d e r d e ' s t a a t v a n d e rampenbestrijding' kan w o r d e n geconcludeerd dat Veiligheidsregio T w e n t e voor het grootste gedeelte voldoet aan d e harde (wettelijke) proceseisen d i e gesteld zijn a a n d ecrisisorganisatie. D ecrisisorganisatie heeft d a a r m e e e e n stevig fundament. Tegelijkertijd wordt geconcludeerd dat d e crisisorganisatie int w e n t e intern gericht is, als gevolg v a n d e focus o p het v o l d o e n a a n de wet e n behorende eisen. Daardoor is d e crisisorganisatie vooral gericht o p afstemming e nprocedures e n minder o p resultaat, flexibiliteit e n slagkracht. D e ambitie van d e Veiligheidsregio T w e n t e is o m d estap t e m a k e n v a n een interne gerichte crisisorganisatie naar een outputgerichte crisisorganisatie, die d e b u r g e r c e n t r a a l stelt. E r dient m e t a n d e r e woorden een betere balans gezocht t e worden tussen d enoodzakelijke afstemming enerzijds e n het slagvaardig e nresultaatgericht kunnen optreden anderzijds. O o k d e k o l o m bevolkingszorg e n crisiscommunicatie zijn m e t e e n n i e u w e visie e n prestatie-eisen, zoals b e s c h r e v e n in de notitie Bevolkingszorg o porde int w e n t e, gestart m e t d e doorontwikkeling v a n h u n crisisorganisatie. M o m e n t e e l w o r d t b e k e k e n h o e w e d e crisisstructuur d e k o m e n d e j a r e n k u n n e n g e b r u i k e n bij crisis in het sociaal d o m e i n. Kort samengevat: D eveiligheidsregio heeft d eambitie o md ecrisisorganisatie v a n e e n intern gerichte organisatie naar e e n o u t p u t g e r i c h t e o r g a n i s a t i e t e v o o r z i e n, d i e d e b u r g e r c e n t r a a l s t a a t e n w a a r i n r u i m t e is v o o r flexibiliteit. D eveiligheidsregio b e n u t e n bevordert z e l f r e d z a a m h e i d v o o r a f g a a n d a a n e n tijdens crisis. Multidisciplinaire a a n p a k v a n d e nafase. D e z e crisisorganisatie dient uiteraard opgeleid, getraind e n geoefend d e blijven. Het doel hiervan is het verder professionaliseren v a n d ecrisisorganisatie door middel v a n opleiden, trainen e n o e f e n e n v a n d emultidisciplinaire t e a m s binnen d ecrisisbeheersing e nrampenbestrijding inveiligheidsregio T w e n t e. In b i j l a g e 2 i s e e n b e s c h r i j v i n g o p g e n o m e n v a n h e t m u l t i o p l e i d i n g s - e n o e f e n b e l e i d s p l a n 2 0 1 6-2 0 2 0. 5.5 Betekenisvol samenwerken Veiligheidsregio T w e n t e wil h a a r t a k e n d e k o m e n d e periode z o v e e l mogelijk s a m e n m e t d e inwoners, s a m e n w e r k i n g s p a r t n e r s e n andere partijen o p p a k k e n. S a m e n staan w e i m m e r s sterker e n bereiken w e meer. Veiligheid is o o k g e e n o p z i c h z e l f s t a a n d i e t s. D i t w o r d t o. a. o p n i e u w b e v e s t i g d i n d e u i t k o m s t e n v a n h e t l a n d e l i j k e t r a j e c t R e m b r a n d (zie paragraaf 3.5). W es p r e k e n v a n e e n veiligheidsketen, w a a r i n alle partners s a m e n e r v o o r k u n n e n z o r g e n dat d eveiligheid goed gewaarborgd wordt. W e hebben reeds samenwerkingsconvenanten met een aantal partners. D e z e convenanten worden regelmatig geactualiseerd. Daarnaast willen w e daar w a a r mogelijk nieuwe convenanten opstellen met partners. B E L E I D S P L A N V R T, 2016-2019 // P A G I N A 17