Highlights Zwolle in Atlas voor gemeenten 2012 Woensdag 23 mei 2012 is de 14e editie van de Atlas voor gemeenten gepresenteerd in Zwolle, de culinaire hoofdstad van Noordoost-Nederland. Dat gebeurde tijdens een conferentie over decentralisatie en de optimale schaal voor lokaal bestuur. Het thema van de Atlas voor gemeenten 2012 is: Naar een optimale gemeentegrootte. Op de volgende pagina s vindt u de belangrijkste uitkomsten van de Atlas 2012. Deel I bevat het thema van deze editie van de Atlas Naar een optimale gemeentegrootte, vervolgens de scores van Zwolle op de diverse indicatoren die de Atlas gemeten heeft, en tot slot de bekende ranglijsten, waarin onder andere zichtbaar wordt waar Zwolle staat ten opzichte van de 50 grootste Nederlandse gemeenten. Naar een optimale gemeentegrootte. Gemeenten krijgen steeds meer taken op hun bord. Maar de schaal van veel gemeenten is te klein om die efficiënt te kunnen uitvoeren. Atlas voor gemeenten heeft een methode ontwikkeld om de optimale schaal voor lokaal bestuur te kunnen bepalen. Een optimale bestuurlijke indeling gaat door bestaande grenzen heen, en leidt tot een radicaal andere kaart van Nederland. Een optimale lokale schaal is een schaal waarop problemen op de woningmarkt en arbeidsmarkt efficiënt kunnen worden aangepakt en een schaal waarmee een optimaal aanbod aan publieke voorzieningen kan worden gerealiseerd en gefinancierd. Aan de hand van de casus Zwolle heeft de Atlas voor gemeenten een optimale schaal geconstrueerd voor Zwolle en omsterken. Zwolle en omstreken 2020 kent een gebied dat zich uitstrekt van Hulshorst/Vierhouten tot aan Meppel en van Raalte/Marienheem naar IJsselmuiden/Grafhorst. Op basis van de toegepaste methode komt Atlas voor gemeenten tot de volgende conclusies: - De huidige gemeenten zijn te klein om de huidige lokale en de te verwachten lokale taken naar behoren te kunnen uitvoeren; - Een optimale schaal voor lokaal bestuur is een gebied dat zo veel mogelijk overlap kent met de werking van de woningmarkt, de arbeidsmarkt en met de reikwijdte van de publieke voorzieningen; - De gemeentegrootte moet er niet toe leiden dat de lokale identiteit onderdruk komt te staan. Ranglijsten Voor wat betreft de woonaantrekkelijkheidsindex is Zwolle net zoals in 2011 op de 11 e plaats geëindigd. Op de sociaal-economische index is Zwolle gezakt van de 6 e plaats in 2011 naar de 12e in 2012. positie 14 12 10 8 6 4 2 0 11 Positie van Zwolle in de sociaal-economische en de woonaantrekkelijkheidsindex, 2006-2011 Bron: Atlas voor gemeenten 9 9 10 8 8 5 5 6 12 11 11 2006 2007 2008 2009 2010 2011 (atlas 2012) Sociaal-economische index Woonaantrekkelijkheidsindex Onderzoek & Statistiek, gemeente Zwolle
Kijken we naar de afzonderlijke indicatoren die de woonaantrekkenlijkheidsindex bepalen dan zien we dat Zwolle in 2011 t.o.v. 2010 op bereikbaarheid van banen naar de 37 e plaats is gezakt. Op cultureel aanbod, veiligheid, percentage koopwoningen en percentage vooroorlogsewoningen zien we positieverbeteringen. Vergelijking van de posities van 2011 met 2006 geeft aan dat: bereikbaarheid banen, het cultureel aanbod, percentage koopwoningen en het percentage vooroorlogse woningen, wat betreft positionering is verslechterd. Voor veiligheid zien we een positieverbetering. De onderlinge verschuivingen hebben geen gevolgen voor de totaal score. Zwolle blijft op d e11 plaats staan. Posities Zwolle op de indicatoren van de woonaantrekkelijkheidsindex 2006, 2010 en 2011 Bron: Atlas voor gemeenten bereikbaarheid van banen cultureel aanbod veiligheid percentage koopwoningen 1 nabijheid natuurgebieden 1 1 2 culinair aanbod 2 2 aanwezigheid universiteit percentage vooroorlogse woningen 10 12 12 12 19 22 24 27 25 25 26 22 25 28 24 37 35 36 2011 2010 2006 totaal 11 11 11 0 10 20 30 40 50 positie binnen de 50 grootste gemeenten Op de indicatoren van de sociaal-economische index zien we grotere verschuivingen. Die leiden er toe dat Zwolle in 2012 op de totaal score buiten de top 10 is beland (plaats 12) Onderzoek & Statistiek, gemeente Zwolle
Posities Zwolle op de indicatoren van de sociaal-economische index 2006, 2010 en 2011 Bron: Atlas voor gemeenten bijstand werkloosheid arbeidsongeschiktheid armoede percentage laagopgeleiden participatie vrouwen banen percentage groeisectoren 4 2 3 6 6 6 12 14 14 20 18 19 19 18 19 23 23 23 23 29 29 29 32 33 2011 2010 2006 totaal 6 9 12 0 10 20 30 40 50 positie binnen de 50 grootste gemeenten Kijken we allereerst naar 2011 t.o.v. 2010 dan zien we een positieverslechtering bij participatievrouwen,banen en percentage groeisector. De mutaties in de positie op deze drie indicatoren hebben er met name toe geleid dat Zwolle van positie 6 naar 12 is gedaald. Op de indicator werkloosheid zien we een verbetering. Bijstand, arbeidsongeschiktheid en armoede zijn qua positie gelijk gebleven. Vergelijking 2011 met 2006 geeft aan dat: De positie op bijstand,werkloosheid, banen en percentage groeisectoren is verslechterd. Voor armoede, percentage laagopgeleiden, participatie vrouwen is er een positieverbetering. Overige kenmerken van Zwolle binnen de 50 grootste gemeenten van Nederland (G50): - Sterke bevolkingstoename 6 e plaats op de indicator groei in de periode 2002-2012 - Weinig laag- en veel hoogopgeleiden in de beroepsbevolking. - Grote werkgelegenheid. Sterke groei in de periode 2001-2011 - Weinig mensen in de bijstand, langdurig werklozen en armoede. - Relatief weinig banen in de creatieve bedrijfstakken. - Zwolle staat op nieuw op de tweede positie in de index culinaire kwaliteit. Onderzoek & Statistiek, gemeente Zwolle