NAJAAR 2016 highlights: voorwoord > interview Jan Deduytsche > nieuwe vormingen > studiedagen > intervisie...
in lei ding Bij het begin van het nieuwe werkjaar hoort ook een nieuw aanbod. We zetten dit najaar verder in op sterke vormingen, studiedagen, lerende netwerken en cursussen. Het vormingsaanbod van Uit De Marge is gericht op jeugdwerkorganisaties die werken met jongeren in een maatschappelijk kwetsbare situatie. Deelnemen aan een vorming? Inschrijven doe je met het inschrijvingsformulier op de website. Jouw inschrijving is definitief na overschrijving van de deelnameprijs op rekening BE24 0011 7616 7638 van Uit De Marge vzw. Na ontvangst van je inschrijving, sturen we je een bevestiging. Annuleren, om welke reden dan ook, kan tot de uiterste inschrijfdatum. Later annuleren kan niet. Wel kan een collega je vervangen. Zoek je meer info over ons vormingsaanbod, onze organisatie zelf, ons lidmaatschap en de daaraan gekoppelde voordelen? Eén adres: uitdemarge.be 2
in interview Ä Jan Deduytsche 04 houd Themavormingen Ä Empoweren met slam poetry 06 Ä Seksualiteit en relaties 07 bij kinderen en jongeren Ä Seksualiteit en relaties bij kinderen en 07 jongeren met een migratieachtergrond Ä Praktijktesten Nu! 08 Ä Het vertrouwenscontract: 09 een deontologisch kader Ä Vluchtelingen in het jeugdwerk: 09 experten aan het woord Ä Positieve identiteitsvorming: 10 what s in a name? Ä Van verontwaardiging tot actie: 12 de jeugdwerkerseditie k De kracht van het moment k Aan de slag: sociale actie slim bekeken Basisvorming Ä Basiscursus voor jeugdwerkers 13 Ä Animatorcursus 14 Studiedagen Ä Congres 15 Ä Identiteitsontwikkeling 16 van kinderen en jongeren Nieuws Ä Nieuw Lerend Netwerk: Fusion Teams! 17 Ä Vorming op de werkvloer 18 3
Ä interview Jan neemt afscheid van Uit De Marge Interview door Hasna Ankal - CMGJ Na 4 jaar coördinatorschap bij Uit De Marge zegt Jan Deduytsche vaarwel. Hij kijkt terug op deze periode en geeft de jeugdwelzijnssector een aantal tips. Lees het volledige interview op uitdemarge.be WAT DEED JOU BESLISSEN OM TE VERTREKKEN? Jan: Ik wou iets doen wat rustiger is zodat ik dat beter kon combineren met mijn gezin. Ik heb kinderen die in de lagere school zitten en ik wil nu meer tijd met hen doorbrengen. Omdat ik verder bezig wil zijn met de thema s jeugd en/ of maatschappelijk kwetsbare groepen, ga ik dit najaar werken voor de afdeling Jeugd van de Vlaamse overheid. Concreet zit ik dan bij een team dat subsidies beheert van het landelijk jeugdwerk. HOE BEN JE BEGONNEN IN HET JEUGDWERK? Het verhaal begint bij vzw Jong waar ik zes jaar als coördinator werkte. Nadien vroeg Uit De Marge in 2008 om verenigingen te begeleiden waar armen het woord nemen en die willen starten met jeugdwerk. Dat deed ik twee jaren. Na een jaar als opleidingshoofd in de Karel de Grote hogeschool kon ik terug bij Uit De Marge aan de slag als beleidsmedewerker. Eind 2012 werd mij gevraagd om coördinator te worden. WAT IS JOUW LEUKSTE HERINNERING AAN UIT DE MARGE? Er zijn er veel, dankzij een heel fijn team waarmee ik graag samenwerk. Het congres is altijd een speciaal moment in het jaar: als je samen naar die dag van het congres toegeleefd hebt en dan een moment hebt waar iets wat grote 4
interview~ samenwerking vraagt gelukt is. Ik ben blij dat de sector veel interesse toont en dat de reacties de laatste jaren positief zijn. Het leukste is dat ik vorig jaar zelfs niets hoefde te doen en dat het team alles zelf organiseerde. samenleving die er niet in slaagde om een groep jongeren eerlijke kansen te geven waardoor een deel van die jongeren vatbaarder werd voor extremistische ronselaars. WELK ADVIES HEB JE VOOR DE JEUGDWELZIJNSSECTOR? Ik raad aan om op te letten dat participatie niet wordt herleid tot een plezante activiteit. Vandaag zijn er veel adviesbureaus die allerlei ludieke methodieken aanraden zonder aandacht of ruimte om echt te luisteren naar de kinderen en jongeren. Het jeugdwelzijnswerk onderscheidt WAT VIND JE MINDER POSITIEF? Hoe de internationale politieke context de kijk op jongeren met een migratiegeschiedenis beklemmender heeft gemaakt. Er kwam in die kijk een focus bij van radicalisering en deradicalisering. Dat maakt dat mensen nu ook feller scheef bekeken worden omwille van geloofsovertuiging en identiteit, naast huidskleur en afkomst. Dit is het gevolg van een "Ik raad aan om op te letten dat participatie niet wordt herleid tot een plezante activiteit" zich door te zorgen dat zij hun verhaal kwijt kunnen via de vrije tijd om op die manier dingen mee te veranderen in de maatschappij. Dat kan gaan over de manier waarop kinderen en jongeren een speelpleinwerking willen inrichten, of over hun mening over het beleid van de school of het lokaal bestuur. 5
Ä themavorming Empoweren met slam poetry. Slam poetry is voor veel jongeren meer dan luisteren naar inspirerende teksten. Het geeft hen de kans om hun mening te delen op een creatieve manier. Samen met Mathieu Charles bekijken we hoe rap en slam poetry kunnen bijdragen tot het empoweren van jongeren. In het eerste deel gaan we dieper in op de manier waarop we slam poetry en rap kunnen gebruiken en welke kracht er achter zit. Hoe hip hop en jeugdwerk een dekoloniserende functie kunnen hebben en hoe het kan bijdragen tot een positieve identiteitsvorming en het zelfbewustzijn van jongeren. In het tweede gedeelte gaan we zelf aan de slag met het rijmen en teksten schrijven. De vorming is bedoeld voor jeugdwerkers samen met één of twee jongeren van de werking. 6 Datum Zaterdag 15 oktober 2016 van 11u tot 16u30 Locatie Uit De Marge, Henegouwenkaai 29, 1080 Brussel Begeleiding Zahra Ankal en Mathieu Charles (medeoprichter van Belgian Renaissance en medewerker Cultuur, Jeugdwerk en Sport bij het Minderhedenforum) Inschrijven vóór 7 oktober op uitdemarge.be
themavorming ~ Seksualiteit en relaties bij kinderen en jongeren Kinderen en jongeren zitten met heel wat vragen over seksualiteit en relaties. In de jeugdvereniging kan je ook rond relaties en seksualiteit werken. Maar hoe pak je dit aan? Als jeugdwerker zit je waarschijnlijk met een heleboel vragen. In de vorming gaan we aan de slag met volgende vragen: Welke fases doorlopen kinderen en jongeren op vlak van seksualiteit en relaties? Welke gedrag is gepast en welk gedrag is grensoverschrijdend? Wat kan je je toelaten als jeugdwerker en hoe reageer je het best? & Seksualiteit en relaties bij kinderen en jongeren met een migratieachtergrond Deze dag vormt een tweeluik met de vorming in de linkse kolom, maar je kan je er ook apart voor inschrijven. Alle kinderen en jongeren hebben vragen over seksualiteit en relaties, maar hoe ga je als jeugdwerker het gesprek aan met kinderen en jongeren met een migratieachtergrond? Zijn er verschillen en reageer je hier anders op? Wat met je eigen culturele achtergrond, heeft dit een effect op hoe je kinderen en jongeren hierover aanspreekt? Wanneer kan je het gesprek hierover aangaan? Wat met ouders die een andere mening hebben t.o.v. dit onderwerp dan de jeugdwerker? Heeft religie een effect op kinderen en jongeren hun kijk op seksualiteit en relaties? Wat met relaties binnen je werking? Dit zijn vragen die van toepassing zijn op alle kinderen en jongeren. Tijdens deze sessie gaan we specifiek focussen op kinderen en jongeren met een migratie achtergrond. In deze tweedaagse vorming krijg je een inhoudelijke kader en verschillende methodieken mee om in de praktijk mee aan de slag te gaan. Datum dinsdag 25 oktober 2016 Locatie Uit De Marge, Henegouwenkaai 29, BXL Begeleiding Ikram Kastit Inschrijven vóór 14 oktober op uitdemarge.be Datum donderdag 27 oktober 2016 Locatie Uit De Marge, Henegouwenkaai 29, BXL Begeleiding Ikram Kastit Inschrijven vóór 14 oktober op uitdemarge.be
Ä themavorming infosessie praktijktesten Wat is discriminatie? Hoe herken je dit op de arbeidsmarkt en de huurmarkt? Wat kan je er tegen doen? Wat zijn praktijktesten? Waarom hiervoor strijden? Het Platform Praktijktesten Nu organiseert informatiesessies in diverse steden. Praktijktesten Nu is een samenwerking van het Minderhedenforum, Kif Kif, Ella vzw, Vlaamse Jeugdraad, Uit De Marge, Samenlevingsopbouw Antwerpen, Hand in Hand en Vlaams Huurdersplatform. 8 Datum Maandag 24 oktober 2016 18u Locatie Rondpunt 26, 3600 Genk Begeleiding Jennifer Addae Inschrijven vóór 13 oktober bij jennifer.addae@uitdemarge.be
Het vertrouwenscontract: een deontologisch kader We zien en horen als jeugdwerkers heel wat in de werking. Niet alle informatie die je hoort is voor iedereen bedoeld. Dan gaat het om vertrouwelijke informatie. We sluiten met elk kind en jongere waar we mee werken een vertrouwenscontract af: ze kunnen er op rekenen dat je op een doordachte en respectvolle manier met hun verhalen omgaat. Hoe reageer je op een vader die vraagt of zijn dochter rookt? Ga je in op vragen van de school om deel te nemen aan besprekingen? Hoe handel je bij een vermoeden van mishandeling? Wat doe je als politieagenten informatie over één van je gasten proberen los te krijgen? Een handleiding met kant en klare oplossingen bestaat niet. We ontwikkelden wel een deontologisch kader het vertrouwenscontract dat als leidraad kan dienen. We bekijken samen de inhoud en toetsen deze aan eigen voorbeelden. We sluiten af met een intervisie, waar we samen je ethische kwesties onder de loep nemen. Datum donderdag 20 oktober 2016 Locatie te bepalen Begeleiding Hanne Daniels & Jennifer Adae Inschrijven vóór 12 oktober themavorming ~ Vluchtelingen in het jeugdwerk: experten aan het woord De vluchtelingencrisis van het afgelopen jaar doet ook het jeugdwerk stilstaan bij deze groep. Verschillende initiatieven doken op. Maar hoe kijken vluchtelingenkinderen en jongeren zelf naar jeugdwerk en vrije tijd? Uit De Marge ging hierover aan de slag met de jongerengroep van Vluchtelingenwerk Vlaanderen. Op basis van hun ervaringen werkten we samen een workshop uit voor jeugdwerkers en medewerkers van jeugdorganisaties Experten aan het woord dus! Datum zaterdag 26 november 2016 Locatie Uit De Marge, Henegouwenkaai 29, 1080 Brussel Begeleiding Nina Henkens (UDM), Roos Bastiaens (jeugdwerker Vluchtelingenwerk Vlaanderen), jongeren Vluchtelingenwerk Vlaanderen Inschrijven vóór 17 november 9
Ä themavorming Positieve identiteitsvorming: what s in a name? Positieve identiteitsvorming vindt meer en meer ingang in het jeugdwerk als tegengif voor de maatschappelijke polarisering en vervreemding. Dit is ook een voorwaarde voor een gezonde ontwikkeling van elke jongere. Jongeren in maatschappelijk kwetsbare posities hebben het vaak moeilijker om een positieve identiteit te vormen. Hoe komt dat? En hoe kan het jeugdwerk hier concreet een ondersteunende rol in spelen? 10
Datum donderdag 1 december 2016 Locatie Kraanplein 6, 8000 Brugge Begeleiding Nina Henkens & Ann Martens Inschrijven vóór 22 november 11
Ä themavorming Van verontwaardiging naar actie: de jeugdwerk k editie. Je bent je bewust van het feit dat heel wat fout loopt in deze wereld. Je wil samen met de kinderen en jongeren van de werking, van de buurt, de strijd aanbinden met onrecht en onderdrukking. Maar hoe begin je daar aan? Aan welke obstakels kan je je verwachten? En hoe vermijd je er alleen voor te staan? De vorming bestaat uit twee vormingsmomenten. DEEL 2: AAN DE SLAG: SOCIALE ACTIE SLIM BEKEKEN. Deze dag vormt een tweeluik met De kracht van het moment. Je kan je er niet apart voor inschrijven. In deze vorming is er ook aandacht voor het duurzaam maken van engagement en het betrekken van anderen op zoek naar collectieve bevrijding. We doen inspiratie op uit voorbeelden, van binnen en buiten het jeugdwerk, en bekijken een breed spectrum aan actievormen. DEEL 1: DE KRACHT VAN HET MOMENT. We staan stil bij macht en het ontwikkelen van tegenmacht. We leren de handelingsruimte in kaart te brengen en maximaal te benutten. We buigen ons over tactiek en strategie. We brengen vooral de kracht van het moment in kaart voor onszelf en onze jongeren. 12 Datum donderdag 1 en 8 december 2016 Locatie Vormingplus Gent, Reigerstraat 8, 9000 Gent Begeleiding Pieter Baets Labo vzw Inschrijven vóór 22 november
basisvorming ~ Basiscursus beginnende jeugdwerkers WMKJ s Wat is mijn rol als jeugdwerker in een werking met maatschappelijk kwetsbare jongeren? Hoe verhoud ik me tegenover de jongeren als ik in dezelfde wijk woon of omgekeerd als mijn leefwereld er heel anders uitziet? Hoe ga ik om met conflicten? En wat moet ik doen met vertrouwelijke informatie van een kind of een jongere? Dergelijke vragen vormen het uitgangspunt van de basiscursus die in samenwerking met de werkingen werd ontwikkeld. De cursus richt zich op beginnende jeugdwerkers en biedt zowel een aantal kaders aan uit het werkveld als ruimte om vaardigheden en technieken te trainen. Datum dinsdag 29 november, donderdag 1, 8 en 15 december 2016 Locatie Jeugdcentrum Vleugel F, Brusselsestraat 61a, 3000 Leuven Begeleiding Ikrame Kastit, Hanne Daniels Inschrijven vóór 18 november 13
Ä basisvorming Animator cursus in de herfstvakantie WIE? Voor jongeren vanaf 15 jaar die als vrijwilliger of als jobstudent willen werken met kinderen of jongeren in een maatschappelijk kwetsbare situatie. Deze cursus levert de basis voor het attest animator in het jeugdwerk. WAT? De animatorcursus stoomt jongeren klaar tot animator, een leuke maar niet altijd eenvoudige taak. De deelnemers verwerven een goede basishouding, een creatieve aanpak en een gepaste begeleiderstijl. In het praktijkgerichte traject leren en oefenen deelnemers om kleine en grote spelen te plannen en ineen te steken. 14 Datum maandag 31 oktober tot en met zaterdag 5 november 2016 (herfstvakantie) Locatie Jeugdverblijf De Lork (Kemmel) Prijs 125 euro. Inbegrepen: overnachtingen, maaltijden en syllabus Begeleiding Uit De Marge in samenwerking met LEJO vzw Inschrijven vóór 20 oktober
Congres van het jeugdwelzijnswerk 2016 studiedag~ strijd om de essentie! We werken met kinderen en jongeren in een maatschappelijk kwetsbare situatie. Zij zijn onze belangrijkste stakeholder. Maar we worden voortdurend geconfronteerd met de agenda s van anderen: lokale besturen, onderwijs en arbeidsmarkt, zelfs veiligheidsdiensten. Onze opdracht staat onder druk. Doen we meer dan kinderopvang, jongeren van de straat houden en voorkomen dat ze radicaliseren? Meer dan ooit is het nodig om stil te staan bij de kernopdracht van het jeugdwelzijnswerk. Sluit het jeugdwelzijnswerk aan bij de vragen van kinderen en jongeren? Of laten we ons leiden door verwachtingen van buitenaf? Hoe gaan we om met die verschillende stakeholders? We zoeken met jou een antwoord op deze vragen tijdens het congres van het jeugdwelzijnswerk 2016. Datum donderdag 10 november 2016 Locatie Gent Praktisch Het volledige programma vind je binnenkort op uitdemarge.be 15
Ä studiedag identiteitsontwikkeling van kinderen & jongeren Identiteit ontstaat en evolueert in contact met anderen in de samenleving. Kinderen en jongeren doorlopen verschillende processen tijdens het opzoek zijn naar zichzelf en het vormen van zichzelf. Welke zaken hebben een positief en negatief effect op de identiteitsontwikkeling van kinderen en jongeren? Welke rol kan de jeugdwerker op zich nemen? Hoe wordt er een positief zelfbeeld, zelfvertrouwen, zelfstandigheid gecreëerd? Wat zijn hefbomen voor een krachtgerichte manier van ondersteunen? Dit zijn verschillende vragen die aan bod zullen komen tijdens deze studiedag. Tijdens deze studiedag krijgen onderzoek, praktijktheoretische inzichten en ervaringsdeskundigheid een plaats. Meer info binnenkort op onze website. 16 Datum dinsdag 13 december 2016 Locatie Huis van de sport, Boomgaardsstraat 22, 2600 Antwerpen-Berchem Inschrijven vóór 2 december
nieuws~ Het lerend netwerk bouwt voort op het project Fusion Teams. In de kern gaat Fusion Teams over personeelsbeleid en personeelspraktijken in het jeugdwelzijnswerk. Tijdens het lerend netwerk kunnen onder andere volgende thema s aan bod komen: Ä De rol van een raad van bestuur in het personeels- en diversiteitsbeleid. Ä Jeugdwelzijnswerk als sector profileren voor werkervaringsplek. Moeten we dit wel of niet doen? en hoe doe je dit? Impliciet of expliciet? Ä Leeftijd en jeugdwerk; het doorstroomgesprek Tijdens het lerend netwerk bepalen de deelnemers vooral zelf de inhoud van de bijeenkomsten. Datum maandag 10 oktober 2016 van 14u tot 17u Locatie Sociare, Ravensteingalerij 28, 1000 Brussel Begeleiding Kathleen Boulet Inschrijven vóór 1 oktober bij kathleenboulet@uitdemarge.be LERENDE NETWERKEN (LN) EN INTERVISIEGROEPEN (IG) Ä LN meisjeswerk (Ikrame Kastit) Ä LN jeugdopbouwwerk (Bart Neirynck en Ann Martens) Ä LN jeugdwelzijnsoverleg (Ann Martens) Ä IG jeugdwerkers Vlaams Brabant (Ikrame Kastit) Ä IG jeugdwerkers Oost-Vlaanderen (Bart Neirynck) Ä IG jeugdwerkers West-Vlaanderen (Ann Martens) Ä IG jeugdwerk met jongeren in armoede (Hanne Daniels) Ä IG coördinatoren (Jan Deduytsche) Wil je deel uitmaken van een intervisiegroep en/of participeren aan het lerend netwerk? Schrijf je dan in via de verantwoordelijke van jouw intervisiegroep en/of lerend netwerk (zie hierboven). 17
Ä nieuws Uit De Marge komt ook naar de jeugdwerking toe om vorming te organiseren en te begeleiden. Dit kunnen kortdurende of langdurige sessies zijn. Of we kunnen in samenspraak een traject opzetten. We horen graag met welke vormingsvragen je zit, wie de doelgroep is en in welke context de vragen ontstaan zijn. Op basis hiervan doen we een voorstel voor een vormingsprogramma. De thema s die we aanbieden zijn: Voor jeugdwerkers Ä Maatschappelijke kwetsbaarheid Ä Hoe zijn (andere) jeugdwerkingen laagdrempelig en bruikbaar voor maatschappelijk kwetsbare kinderen en jongeren Ä Een vertrouwensrelatie opbouwen Ä Reflectie over professionele nabijheid Ä Ethische dilemma s en deontologie Ä Vindplaatsgericht jeugdwerk als bewuste keuze Ä Omgaan met grensoverschrijdend gedrag van kinderen en jongeren en met conflicten in de werking Ä Korte babbels en goede gesprekken met kinderen en jongeren. Praten mét kinderen en jongeren behoort tot de essentie van ons werk Ä Creatief met spel voor zowel kinderwerkers, tienerwerkers als jongerenwerkers Ä Vormingswerk met jongeren: aan de slag met maatschappelijke thema s zoals onderwijs en schoollopen, ervaringen met politie, arbeid en werk zoeken, identiteit en discriminatie, gender Ä Met jongeren aan de slag rond identiteit Ä Kerngroepen opstarten en actief houden 18
nieuws~ Voor coördinatoren Ä Doen we wat we zeggen? En zeggen we wat we doen? Doelstellingen omzetten in de praktijk. Aan de hand van de boommethodiek brengen we de leefwereld van maatschappelijk kwetsbare jongeren in kaart, de opdracht van maatschappelijke instellingen en houden we onze eigen doelstellingen en praktijken kritisch tegen dit licht Ä Situationeel leidinggeven Ä Medewerkers coachen Ä Normatieve professionalisering: ethische dilemma s en discussies in teamverband Ä Werken rond maatschappelijke thema s introduceren in je werking Ä Kerngroepen introduceren in je werking Ä De werking in de wijk Ä Politiserend werken met kinderen en jongeren en het beïnvloeden van het beleid Ä De co-creatie in je team verhogen: met methodieken werken Ä Vindplaatsgerichte werkers ondersteunen Ä Kritisch weerwerk bieden: waar plaatsen we ons werk in de bredere samenleving Contact Je kunt een vorming op maat aanvragen door contact op te nemen met één van onderstaande medewerkers. à Voor Oost- en West-Vlaanderen (Bart Neirynck) à Voor Antwerpen (Nina Henkens) à Voor Vlaams-Brabant en Brussel (Ikrame Kastit) à Voor Limburg (CMGJ / 089 845 004) Prijs voor een vorming op maat: 200 euro per dagdeel, exclusief vervoerskosten. In een dagdeel zit inbegrepen: verplaatsingstijd, 3 uur vorming en voorbereiding. 19
Oktober Maandag 10/10 k Brussel Lerend netwerk Fusion Teams Zaterdag 15/10 k Brussel Empoweren met slam poetry Donderdag 20/10 k Antwerpen Het vertrouwenscontract: een deontologisch kader Maandag 24/10 k Genk Praktijktesten Nu Dinsdag 25/10 k Brussel Seksualiteit en relaties bij kinderen en jongeren Donderdag 27/10 k Brussel Seksualiteit en relaties bij kinderen en jongeren met een migratieachtergrond Maandag 31/10 t.e.m. zaterdag 5/11 k Kemmel Animatorcursus November Donderdag 10/11 k Gent Congres Uit De Marge- Jeugdwelzijnswerk: strijd om de essentie! Zaterdag 26/11 k Brussel Vluchtelingen in het jeugdwerk: experten aan het woord Dinsdag 29/11 k Leuven Basiscursus jeugdwerkers December Dinsdag 1, 8 en 15/12 k Leuven Basiscursus jeugdwerkers Dinsdag 1/12 k Gent Van verontwaardiging naar actie: de jeugdwerk editie: de kracht van het moment Dinsdag 8/12 k Gent Van verontwaardiging naar actie: de jeugdwerk editie: aan de slag: sociale actie slim bekeken Dinsdag 1/12 k Brugge Positieve identiteitsontwikkeling Dinsdag 13/12 k Antwerpen Studiedag Identiteitsontwikkeling bij kinderen en jongeren Uit De Marge vzw Henegouwenkaai 29 1080 Brussel T 02 411 70 02 F 02 414 83 01 info@uitdemarge.be