Vorstlaan 280-1160 Brussel - België T +32 2 761 46 00 F +32 2 761 47 00 info@claeysengels.be Advocaten Datum: Mei 2016 Onderwerp: Focus op de Tax shift en de vermindering van de werkgeversbijdragen Tot 1 april 2016 bedroeg het basispercentage voor de werkgeversbijdragen voor een bediende ongeveer 32,40% van het brutoloon. De Tax shift voert een geleidelijke vermindering van dit basistarief in. In het kader hiervan werd het basispercentage op 1 april 2016 verminderd tot 30% en vanaf 1 januari 2018 zal dit verminderd worden tot 25%. Daarenboven kunnen werkgevers genieten van bijkomende verminderingen op de basiswerkgeversbijdrage, meer bepaald dankzij de structurele vermindering en de zogenaamde "doelgroepverminderingen" (waaronder de doelgroepvermindering "eerste en") 1. Deze verminderingsvormen worden eveneens gewijzigd in het kader van de Tax shift. Hierna zullen wij, in het kort, een antwoord geven op de 10 voornaamste vragen met betrekking tot de verminderingen van de bijdragen. 1 Wat is de "structurele vermindering" van de sociale werkgeversbijdragen?... 2 2 Hoe wordt de "structurele vermindering" berekend op de sociale werkgeversbijdragen?... 2 3 Wat zijn de "doelgroepverminderingen" van de sociale werkgeversbijdragen?... 3 4 Waaruit bestaat de doelgroepvermindering "eerste en"?... 4 5 Moeten de werknemers voor de vermindering "eerste en" voldoen aan bepaalde voorwaarden?... 5 6 Zijn de verminderingen "eerste en" nominatief?... 5 7 Aan welke criteria dient de werkgever te beantwoorden om het recht op de vermindering "eerste en" te openen?... 5 8 Kunnen we een nieuwe onderneming oprichten en/of personeel overdragen om te kunnen genieten van de vermindering "eerste en"?... 6 9 Moeten we nu onmiddellijk aanwerven om te kunnen genieten van de levenslange vrijstelling voor de eerste aangeworvene?... 6 10 Zijn er andere maatregelen voorzien door de regering Michel I die de bevorderen?... 6 1 Opgelet: de verminderingen van de bijdragen kunnen geheel of gedeeltelijk weerhouden worden voor werkgevers die, zonder legitieme reden hun verplichtingen aangaande de betaling van de sociale zekerheidsbijdragen niet respecteren. www.claeysengels.be
1 Wat is de "structurele vermindering" van de sociale werkgeversbijdragen? De structurele vermindering is een federale werkgelegenheidssteun, die in het algemeen van toepassing is. In principe kunnen alle werkgevers hiervan genieten op voorwaarde dat de werknemers die ze tewerkstellen onderworpen zijn aan het geheel der regelingen. Aangezien de meeste statutaire en contractuele personeelsleden van de openbare sector niet vallen onder alle socialezekerheidsregelingen, komen de werknemers van de openbare sector (in principe) niet in aanmerking voor de vermindering, die dus in essentie van toepassing is op werknemers in de private sector. De structurele vermindering is van toepassing op de gewone werkgeversbijdragen en is niet van toepassing op de "bijzondere" werkgeversbijdragen (zoals het Fonds voor sluiting van ondernemingen ) noch op de persoonlijke bijdrage (13,07%) die wordt ingehouden op de vergoeding van de werknemers. 2 Hoe wordt de "structurele vermindering" berekend op de sociale werkgeversbijdragen? De structurele vermindering bestaat uit een driemaandelijks forfaitair bedrag en een eventueel supplement voor de lage en de hoge lonen. Het bedrag van de vermindering varieert onder andere in functie van de basiscategorie waarvan de werkgever deel uitmaakt (categorie 1 (algemene categorie, standaard), categorie 2 sociale maribel), categorie 3 (categorie erkende beschutte werkplaats)). De (vereenvoudigde) berekening hieronder houdt rekening met de cijfers die van toepassing zijn vanaf 1 april 2016 voor categorie 1 (algemene categorie). Vast forfaitair bedrag De vermindering bedraagt 438,00 EUR per trimester en per werknemer die voltijds heeft gewerkt gedurende het gehele kwartaal. Supplement voor brutolonen lager dan 6.900,00 EUR per kwartaal De vermindering van 438,00 EUR wordt verhoogd indien het voltijds brutoloon (S) per kwartaal niet hoger is dan 6.900,00 EUR 2. De vermindering van de bijdrage bedraagt voor werknemers: 438,00 + 0,1369 x (6.900,00 - voltijds refertekwartaalloon werknemer). Voorbeeld: Een werknemer werkt het hele kwartaal voltijds en ontvangt voor dit kwartaal een brutoloon van 4.800,00 EUR. De vermindering waar de werkgever recht op heeft voor dit kwartaal en voor deze werknemer bedraagt 725,49 EUR (438+0,1369 x (6.900,00-4.800)). 2 Om dit loon te bepalen, wordt gekeken naar de loonmassa die per tewerkstellingslijn driemaandelijks wordt aangegeven met uitzondering van de vergoedingen die worden betaald ingevolge een verbreking van de arbeidsovereenkomst, de eindejaarspremies die betaald worden door derden (voorbeeld, fonds bestaanszekerheid), de vergoedingen voor uren die geen arbeidsuren zijn en de vergoedingen enkel vertrekvakantiegeld uitbetaald door een werkgever aan zijn (ex-)werknemer. 2 van 7 www.claeysengels.be
Supplement voor brutolonen hoger dan 13.401,07 EUR per kwartaal De vermindering van 438,00 EUR wordt verhoogd indien het voltijds brutoloon (W) per kwartaal hoger is dan 13.401,07 EUR 3. De vermindering van de bijdrage bedraagt voor werknemers: 438,00 + 0,06 x (voltijds refertekwartaalloon werknemer 13.401,07) Voorbeeld : Een werknemer werkt voltijds gedurende het gehele kwartaal en ontvangt voor dit kwartaal een brutoloon van 18.000,00 EUR. De vermindering waarop de werkgever recht heeft voor deze werknemer bedraagt 713,94 EUR (438 + 0,06 x (18.000-13.401,07)). De Tax Shift voorziet in de volgende wijzigingen die ingevoerd worden om werkgevers die werknemers met lage en gemiddelde lonen tewerkstellen te bevoordelen (voor categorie 1) 4 : Forfaitair bedrag Supplement lage lonen Supplement hoge lonen Voor 01/04/2016 462,60 EUR 0,162 x (5.560,49 EUR - 0,06 x (kwartaalloonmassa - 13.401,70 EUR) 01/04/2016 438,00 EUR 0,1369 x (6.900 EUR - 0,06 x (kwartaalloonmassa - 13.401,07 EUR) 01/01/2018 0 EUR 0,128 x (8.850 EUR - 0 EUR 01/01/2019 0,14 x (9.035 EUR - 0 EUR 3 Wat zijn de "doelgroepverminderingen" van de sociale werkgeversbijdragen? Bovenop de structurele vermindering, heeft de wetgever eveneens zogenaamde doelgroepverminderingen voorzien. Deze verminderingen zijn niet algemeen van toepassing. Deze hebben tot doel het bevoordelen van werkgevers die werknemers tewerkstellen die beantwoorden aan de vastgestelde voorwaarden van een bepaalde doelgroep. Bepaalde van deze verminderingen zijn federaal (bijvoorbeeld: de vermindering "eerste en ) en anderen zijn regionaal (voorbeeld: verminderingen voor oudere werknemers of voor de langdurig werkzoekenden). In tegenstelling tot de structurele vermindering, zal de werknemer van een doelgroep in principe niet onderworpen moeten zijn aan alle regelingen (behoudens specifieke uitzondering binnen een bepaalde doelgroep). De doelgroepverminderingen zijn van toepassing op de gewone werkgeversbijdragen; zij betreffen niet de "bijzondere" sociale zekerheidsbijdragen (zoals het Fonds voor 3 Idem als in voetnoot op pagina nr. 2. 4 Aangekondigde cijfers. De wettelijke teksten aangaande de structurele verminderingen zijn nog niet gepubliceerd. 3 van 7 www.claeysengels.be
sluiting van ondernemingen) noch de persoonlijke bijdrage (13,07%) die wordt ingehouden op de vergoeding van de werknemers. In functie van de beoogde doelgroep, zal een forfaitaire vermindering (G) vastgesteld en toegekend worden gedurende een aantal kwartalen. In principe, kan de structurele vermindering maximaal gecombineerd worden met een bepaalde doelgroepvermindering. 4 Waaruit bestaat de doelgroepvermindering "eerste en"? De doelgroepvermindering "eerste en" is een vermindering van de sociale werkgeversbijdragen voor een (nieuwe) werkgever voor de eerste werknemers die hij aanwerft en voor een aantal kwartalen. Dit systeem werd gewijzigd door de Tax shift. De "levenslange" vrijstelling van de werkgeversbijdragen voor de eerste werknemer (G7) wordt voorgesteld als de belangrijkste maatregel van de Tax shift, maar de regering Michel I heeft eveneens voorzien 5 in een vermeerdering van de bestaande verminderingen van de bijdragen bij het aanwerven van een tweede tot de vijfde werknemer en heeft deze uitgebreid naar de zesde werknemer, hetgeen neerkomt op volgende maximale verminderingen voor voltijdse prestaties 6 : Oud systeem 2015 Systeem vanaf 1 januari 2016 1 e 2 e 3 e 4 e 5 e 6 e 1550 EUR 8 trim. x 1000 EUR 400 EUR 1000 EUR 400 EUR 1000 EUR 1000 EUR Geen bijdrage 8 trim. x 400 EUR 400 EUR Voorbeeld : Voor de derde werknemer die hij tewerkstelt, geniet de werkgever een forfaitaire vermindering van (G₁₅) gedurende maximaal 5 kwartalen en (G₁₆) gedurende maximaal 8 kwartalen, op te nemen binnen de 20 kwartalen te rekenen vanaf het kwartaal waarin de werkgever voor het eerst recht had op deze doelgroepvermindering. De werkgever bepaalt zelf de kwartalen waarin hij de vermindering wenst aan te rekenen, voor zover hij voor het gekozen kwartaal aan alle voorwaarden voldoet. Deze vermindering kan slechts toegepast worden als in de loop van het kwartaal minstens 3 werknemers werkzaam geweest zijn (tegelijkertijd of opeenvolgend). 5 Met toepassing van overgangsmaatregelen. 6 Cf. de «Instructies» van de RSZ. 4 van 7 www.claeysengels.be
5 Moeten de werknemers voor de vermindering "eerste en" voldoen aan bepaalde voorwaarden? Neen. Geen enkele specifieke voorwaarde moet vervuld worden door de werknemer opdat het recht op de doelgroepvermindering "eerste en" geopend kan worden. De werknemer die wordt aangenomen door een "nieuwe werkgever" moet bijvoorbeeld noch werkzoekende noch een sociale uitkering ontvangen. Zijn hoedanigheid is evenmin van belang (het kan gaan over iemand van jonge leeftijd of een ervaren ingenieur). De aard en de duurtijd van het contract (bepaalde of onbepaalde duur) is evenmin van belang. De werknemer dient evenwel minstens 27,5% van een voltijds equivalent te presteren. 6 Zijn de verminderingen "eerste en" nominatief? Neen. De verminderingen "eerste en" zijn niet verbonden aan een specifieke werknemer. De werkgever kan per kwartaal een werknemer kiezen waarop de vermindering van toepassing zal zijn (ongeacht de functie, de vergoeding, enz.). De werknemer die het recht heeft geopend moet niet noodzakelijk nog in dienst zijn. Indien de eerste aangenomen werknemer, waarop de levenslange vermindering van de sociale zekerheidsbijdragen van toepassing is, ontslag neemt of ontslagen wordt, kan de werkgever het voordeel overzetten naar eender welke andere werknemer binnen de onderneming. 7 Aan welke criteria dient de werkgever te beantwoorden om het recht op de vermindering "eerste en" te openen? Wij wijzen er vooreerst op dat deze maatregel niet voorbehouden is aan ondernemingen. Zij is eveneens van toepassing op zelfstandigen "natuurlijke personen". Voor de eerste aangeworvene, mag de werkgever nooit eerder onderworpen zijn geweest aan de sociale zekerheid van de werknemers of hij is er al minstens vier opeenvolgende kwartalen lang niet meer aan onderworpen 7. Het moet gaan over een nieuwe werkgever. Voor de werknemers die vervolgens aangenomen worden (de tweede tot de zesde), mag de werkgever op het moment van de niet meer dan een (respectievelijk twee, drie, vier of vijf) werknemer(s) tegelijk in dienst hebben gehad in de loop van de vier kwartalen voorafgaand aan de. De werknemer kan evenwel van de vermindering verbonden aan een tweede (respectievelijk derde, vierde, vijfde of zesde) werknemer genieten indien minstens twee (respectievelijk drie, vier, vijf of zes) werknemers tewerkgesteld zijn gedurende het kwartaal (al dan niet gelijktijdig). Anderzijds wordt een periode van 20 kwartalen vastgesteld gedurende de welke de vrijstelling aangevraagd kan worden. 7 Bij uitzondering worden leerlingen, huishoudelijk personeel, jongeren tot 31 december van het jaar waarin ze de leeftijd van 18 jaar bereiken en/of gelegenheidsarbeiders nooit in aanmerking genomen noch voor het bepalen van de hoedanigheid van de "nieuwe werkgever" noch voor de toekenning van de vermindering. 5 van 7 www.claeysengels.be
8 Kunnen we een nieuwe onderneming oprichten en/of personeel overdragen om te kunnen genieten van de vermindering "eerste en"? De socialezekerheidsautoriteiten zullen zeer waakzaam zijn met betrekking tot dit soort (zogenaamde "onrechtmatige") situaties, door rekening te houden met het begrip "technische bedrijfseenheid". Dit geldt eveneens voor de situatie waarin een werkgever een of meerdere werknemers ontslaat die een andere werkgever vervolgens aanwerft met het oog op het genieten van de verminderingen. Volgens de regelgeving, zal de nieuw aangeworven werknemer (de eerste tot de zesde) geen werknemer kunnen vervangen die tewerk gesteld was in dezelfde bedrijfseenheid gedurende de vier kwartalen die het kwartaal van de voorafgaan. In haar "Instructies" preciseert de RSZ dat er eenzelfde technische bedrijfseenheid is wanneer twee (of meerder) juridische entiteiten (ondernemingen, verenigingen, enz.) verbonden zijn door minstens één persoon (die zowel een werknemer als bedrijfsleider kan zijn) en deze juridische entiteiten een gemeenschappelijke socio-economische basis hebben (gebouwen waar de activiteiten worden uitgeoefend liggen op dezelfde plaats of in elkaars nabijheid; activiteiten: gaat het om verwante en/of aanvullende activiteiten; bedrijfsmateriaal: geheel of gedeeltelijk hetzelfde; cliënteel). Voorbeeld 8 : Werkgever A neemt in februari 2015 zijn 1ste en 2de werknemer in dienst die het recht openen op de doelgroepvermindering eerste en voor een 1ste en 2de werknemer. Op 15 januari 2016 start werkgever B, die tot dezelfde technische bedrijfseenheid behoort als werkgever A, met één van de twee werknemers van werkgever A. Werkgever A heeft dus nog maar één werknemer in dienst waarvoor hij verder de doelgroepvermindering eerste en voor een 1ste werknemer blijft genieten (saldo van de nog niet opgenomen kwartalen, maar dan met het forfait G7). Werkgever B daarentegen kan niet genieten van de doelgroepvermindering eerste en voor een 1ste werknemer, omdat zijn werknemer een werknemer van werkgever A vervangt die daar werkzaam was gedurende de 4 kwartalen voorafgaand aan zijn indiensttreding. Werkgever B kan evenmin de doelgroepvermindering eerste en voor een 2de werknemer verkrijgen, want hij heeft slechts één werknemer in dienst in de loop van het 1ste kwartaal 2016. 9 Moeten we nu onmiddellijk aanwerven om te kunnen genieten van de levenslange vrijstelling voor de eerste aangeworvene? Neen, maar dit moet wel gebeuren voor eind 2020. De vrijstelling is in principe (slechts) geldig voor de eerste werknemer die aangeworven wordt tussen 1 januari 2016 en 31 december 2020. 10 Zijn er andere maatregelen voorzien door de regering Michel I die de bevorderen? Ja. De regering Michel I heeft eveneens andere maatregelen voorzien die de lasten op arbeid zullen verminderen en het creëren van werk in bepaalde sectoren zullen bevorderen, waaronder de horecasector die van een voordelige (para)fiscale behandeling (indien voldaan aan bepaalde voorwaarden) voor de "flexi- 8 Voorbeeld uit de "Instructies" van de RSZ. 6 van 7 www.claeysengels.be
jobs" en overuren zal kunnen genieten. Een ander voorbeeld van gunstige maatregelen voor de werkgevers is de verhoogde vrijstelling van doorstorting van bedrijfsvoorheffing voor nacht- of ploegenarbeid. Nadège Toussaint Claeys & Engels www.claeysengels.be Dit document is bestemd om algemene informatie te geven over de fiscale en sociale zekerheidsrechtelijke aspecten van het behandelde onderwerp. Dit document bevat echter geen juridische analyse of advies en kan in geen geval de aansprakelijkheid van Claeys & Engels in het gedrang brengen. 7 van 7 www.claeysengels.be