Kwetsbare ouderen
Het Van Weel Bethesda ziekenhuis zet zich extra in voor de zorg aan ouderen van 70 jaar en ouder. Het ziekenhuis volgt een landelijk Veiligheidsprogramma (VMS) gericht op Kwetsbare Ouderen. Deze folder geeft u daar meer informatie over. Kwetsbare ouderen Het aantal patiënten dat op hoge leeftijd in het ziekenhuis wordt opgenomen groeit. Daardoor is het belang van zorgverlening aan kwetsbare ouderen groter. Kwetsbare ouderen hebben vaak meerdere aandoeningen en matig tot ernstig functieverlies. Problemen die voorkomen zijn: moeite met bewegen en vaker vallen; incontinentie problemen; geheugen problemen; verwardheid; slechter zien en horen; meer moeite met de zelfzorg en het functioneren in de thuissituatie. Functieverlies Een ziekteperiode kan een startpunt zijn voor functieverlies. Een deel van het functieverlies is ook niet altijd te voorkomen, omdat het onderdeel is van het normale verouderingsproces of van het verloop van een chronische ziekte of aandoening. De behandeling is, waar mogelijk, gericht op het voorkomen van functieverlies. Het belangrijkste doel daarvan is het behoud van zoveel mogelijk zelfstandig functioneren. Functieverlies gaat namelijk gepaard met een verhoogd risico op meerdere problemen, zoals vallen, ondervoeding, (tijdelijke) verwardheid en minder mobiel zijn. VMS Kwetsbare Ouderen De verpleegkundige neemt een vragenlijst van het VMS Kwetsbare Ouderen door, bij alle patiënten van 70 jaar en ouder. Hierdoor stelt de verpleegkundige vroegtijdig risico s vast en kan eventuele acties afspreken om gezondheidsrisico s te voorkomen. Er zijn vragen in opgenomen die zich richten op het risico op een delier, ondervoeding, vallen en fysieke beperkingen. Als uit de antwoorden blijkt dat er een risico is op één of meerdere van deze complicaties, dan brengt de verpleegkundige u hiervan op de hoogte. Ook legt de verpleegkundige uit wat dit voor u betekent. 1
Tijdelijke verwardheid (delier) Het kan voorkomen dat u tijdelijk in de war bent (geweest). Deze verwardheid heet een delier. Een delier ontstaat doordat de toestand van het lichaam verstoord is geraakt, bijvoorbeeld door een infectie, na een operatie of door gebruik van bepaalde medicatie. Meestal is er sprake van een combinatie van factoren. U heeft meer risico op een delier als: u van te voren al geheugenproblemen of dementie had; u slechthorend of slechtziend bent; u vaker een delier heeft gehad. Ondervoeding Het doormaken van een acute ziekte kan gepaard gaan met een verhoogde behoefte aan voeding en het verlies van eetlust. Ook chronische ziekten gaan vaak gepaard met gewichtsverlies en ondervoeding. Ondervoeding kan de oorzaak zijn van een langzamer herstel van een ziekte of na een operatie. Blijkt tijdens de opname in het ziekenhuis dat er sprake is van ondervoeding dan schakelt de verpleegkundige de diëtist in. Vallen Vallen komt veel voor bij ouderen en kent verschillende oorzaken. Vallen kan ernstige lichamelijke en/of psychische gevolgen hebben en de mobiliteit soms blijvend verstoren. Angst om te vallen draagt bij aan het risico om nog vaker te vallen. Indien u een verhoogd risico heeft om te vallen is het belangrijk om uit te zoeken welke factoren daarvoor verantwoordelijk zijn. Fysieke beperkingen Om vast te stellen of er sprake is van lichamelijke beperkingen vraagt de verpleegkundige naar het vermogen om: uzelf te wassen; zelf te eten; u aan en uit te kleden; u zelf in en uit bed/stoel te verplaatsen; en naar toiletgang en incontinentie. Een direct gevolg van bedrust en weinig tot geen beweging tijdens een ziekenhuisverblijf is een versnelde afname van spierkracht (meer in de benen, dan in de armen) en een achteruitgang in het uithoudingsvermogen. Het blijft dus belangrijk om twee keer per dag zelfstandig of met hulp te lopen. Een fysiotherapeut kan hierbij behulpzaam zijn. 2
Wat kunt u zelf of uw familie/mantelzorgers doen? Als u thuis hulpmiddelen gebruikt (bril, gehoorapparaat, gebit, loophulpmiddel) en u heeft ze niet bij u, laat iemand ze meebrengen. Vraag naar de verwachte ontslagdatum en bespreek wie eventueel voor u de zorg na het ontslag regelt. Blijf in beweging; draag hierbij goed, stevig schoeisel, maak gebruik van uw loophulpmiddel en eventueel bril en vraag hierbij zo nodig hulp. Houd ook rekening met de instructies die u zijn gegeven omtrent het verlaten van bed en kamer. Ter voorkoming van verwardheid kan het helpen om zoveel mogelijk het dagritme van thuis te volgen: draag uw eigen kleding (geen nachtkleding) en laat eventueel een foto of wekker van thuis meenemen. Eet en drink voldoende (gebruik minimaal 3 maaltijden per dag en drink minimaal 1,5 liter per dag). Als u daar zelf niet toe in staat bent, maak dat kenbaar of zorg dat iemand anders u daarbij kan helpen. Eet, indien mogelijk, aan tafel. Vragen? Als u na het lezen van deze folder nog vragen heeft kunt u die het beste bespreken met de verpleegkundige van de afdeling. Vergoeding ziekenhuiszorg Niet alle ziekenhuiszorg wordt vergoed door uw zorgverzekeraar. Ook betaalt u altijd de hoogte van uw eigen risico. Vraag vooraf bij uw zorgverzekeraar na of uw bezoek en/of behandeling in het ziekenhuis wordt vergoed. Meer informatie vindt u op onze website onder kosten en vergoedingen en op www.dezorgnota.nl. Kwetsbare ouderen O18/02 04042016 3