Trajektinfo jaargang 20 oktober 2012 De match-medailles van de beursvloer Inhoud: Blijven geloven 2 Eerste Maatschappelijke Beursvloer Trajekt groot succes 1+2 Vrijwilligers in actie: Burgers aan het roer 3 Trajekt-nieuws 4+5 Gedreven aan de slag met de jeugd 6 EVC certificaat maakt waardering voor vrijwilligers zichtbaar 7 Trajekt met koffiescooter de buurt in 8 Wijkservicepunten in Maastricht 8 Nederlandse les voor allochtonen in Meerssen 8 Colofon 8 Grote opkomst, veel matches Eerste Maatschappelijke Beursvloer Trajekt groot succes Een grote, sfeervol aangeklede ruimte in het AINSI-gebouw vormt het decor van de Maatschappelijke Beursvloer Maastricht, een landelijk initiatief dat door Trajekt en Stichting Maatschappelijke Projecten Maastricht naar het zuiden is gehaald. 63 Bedrijven en circa 80 maatschappelijke organisaties hebben zich in de afgelopen maanden ingeschreven om mee te doen aan de eerste editie van dit voor Maastricht experimentele evenement. Doel is het bij elkaar brengen van vraag en aanbod van verenigingen en bedrijven. Het is gezellig druk in de grote zaal van de AINSI. De opkomst is groot met rond de 250 bezoekers. Verspreid over de grote ruimte staan stehtische opgesteld. Gastvrouwen lopen op en aan met dienbladen vol met drankjes. Hoekmannen en -vrouwen, herkenbaar aan opvallende jasjes, staan klaar om mensen met vragen te helpen en indien nodig te bemiddelen tussen vragers en bedrijven. Jeroen Wijckmans, projectleider van dit evenement, loopt af en aan, zichtbaar genietend van de gezellige drukte en de ongedwongen sfeer. In 2011 maakte hij kennis met het fenomeen beursvloer en was meteen verkocht. Het is in deze economisch slechte tijden natuurlijk geweldig als je verenigingen en maatschappelijke organisaties met hulpvragen kunt koppelen aan bedrijven die op deze manier hun steentje kunnen bijdragen. Trajekt-info is een uitgave van welzijnsorganisatie Trajekt en verschijnt 4 keer per jaar. Het blad wordt in een oplage van 2500 exemplaren verspreid onder medewerkers, vrijwilligers en relaties van Trajekt. Vervolg op pagina 2»
Blijven geloven De bezuiniging van 1,1 miljoen euro die ons door de gemeente Maastricht is opgelegd kwam niet als een verrassing. Vorig jaar al wisten we dat het budget voor zorg en welzijn 2,5 miljoen minder zou worden. We hebben de gemeente gevraagd om te mogen meedenken en die ruimte hebben we gekregen. In meerdere rondes hebben we scenario s besproken en pittig bediscussieerd. De gemeente heeft vervolgens een eindvoorstel geschreven. Ook daarop hebben we gereageerd. We hebben onze zorgen uitgesproken en gewaarschuwd voor mogelijke consequenties. Ook hebben we gevraagd om die gevolgen te monitoren en om goed over de gemaakte keuzes te communiceren. Onze waarschuwingen zijn opgenomen in de eindnotitie en ons advies wordt ter harte genomen. Dit neemt niet weg dat de taakstelling fors is. Temeer omdat het niet bij deze 1,1 miljoen blijft. Al eerder dit jaar heeft Maastricht de subsidie van 3 ton voor het project TraXs stopgezet. Voor een aantal landelijke projecten dreigt hetzelfde. En over de bezuinigingen in de Heuvellandgemeenten is nog onduidelijkheid. Tegelijk met de bezuiniging heeft Maastricht ons opgedragen onze werkwijze te veranderen. Stimuleren en ondersteunen in plaats van zelf organiseren; appelleren Match! Vlnr: Benoit Vanraes, Daan Wieringa en Mart Mooren Match! Vlnr: Michel van den Biggelaar en Funs Vlaskamp Theo Thuis en Anne Buskes openen de Beursvloer» aan eigen kracht en verantwoordelijkheid; luisteren naar de vraag in plaats van doelgroepen bedienen; kijken naar wat mensen kunnen en niet naar wat ze niet kunnen. Deze werkwijze Welzijn Nieuwe Stijl is voor ons niet nieuw meer. We zijn er hard mee bezig en boeken resultaten. Zo vroegen we twee jaar geleden bij de Stichting Elisabeth Strouven subsidie aan om een maatschappelijke beursvloer te organiseren. Hier kunnen bedrijven zich verbinden aan hulpvragen van verenigingen. De vorige maand gehouden beurs leverde meer dan honderd matches op! Waar we ons zorgen over maken is dat het allemaal te snel gaat. Oude gewoontes worden niet in één dag veranderd. Dat geldt voor onze klanten, onze medewerkers en onze samenwerkingspartners. Als we elkaar kwijtraken zijn we straks verder van huis. Ook moeten we oppassen dat het credo eigen kracht niet verwordt tot een zoek het maar uit. Het is nu juist de kern van veel sociale problemen dat mensen niet bij hun eigen kracht kunnen komen. Daar hebben ze hulp bij nodig en die blijven we bieden, met alle middelen die ons ter beschikking staan en met alle geloof dat in ons zit. Van opvouwbare ladders tot computers Om 16.15 uur wordt de opening van de beurs ingeluid door een slag op de gong. Het matchen tussen aanbieders (zij dragen rode kaartjes) en vragers (met groene kaartjes) kan beginnen. En er worden heel wat matches gemaakt. Al na een klein uur staat de tellerstand, weergegeven op een groot digitaal scherm, op 69. Een klein greep uit de gemaakte deals: Wiel Wijckmans (ja, de vader van) is coördinator van de Vogelwerkgroep IVN Eijsden. Wij hadden graag een opvouwbare ladder gehad, om de uilenkasten in de bomen te controleren. En een laptop om onze administratie te doen. Hij heeft een match met Maasvallei en met het Stagebureau Maastricht, die hem respectievelijk de ladder en de laptop leveren. En wat is zijn tegenprestatie? Ik regel een natuurexcursie voor Maasvallei, en lever het Stagebureau vier stageplekken binnen de vogelwerkgroep. Funs Vlaskamp, vrijwilliger in het internetcafé@scharwijerveld, geeft computerles aan ouderen uit Scharwijerveld en aan buurtbewoners. Zijn wens is een aantal nieuwe pc s. We hebben zes oude computers, die zijn aan vervanging toe. Michel van den Biggelaar van Open for Support (O4S) biedt uitkomst, hij zorgt dat Funs zijn zo gewenste computers krijgt. Als tegenprestatie het dak op Ook Daan Wieringa van Coach & Co en Benoit Vanraes van het Huis van Bourgondië hebben een match. Ik ga Benoit coachen én hem helpen met de fondsenwerving voor Rooftoptiger, een community art project, waar ook Trajekt aan deelneemt, aldus Daan. Als tegenprestatie wordt zij door Benoit uitgenodigd voor de 1e voorstelling van Rooftoptiger, om letterlijk het dak op te gaan. Benoit, lachend, verklaart: Onze voorstellingen spelen zich af op de daken van gebouwen, vandaar. Als gastvrouw en vrijwilligster van de Huiskamer in Meerssen gaat Linda van der Lem wekelijks aan de slag met de bezoekers van de Huiskamer. Ik doe iedere week activiteiten en wil graag met de mensen gaan schilderen. Mijn vraag is of een bedrijf ons verf en penselen kan bezorgen. Rob Smeets van Schildersbedrijf Smeets wil haar de spullen graag leveren, op voorwaarde dat zijn naam in de Trajekt-info wordt vermeld. Nou Rob, bij deze! Lou Dolmans van de ABN Amro heeft zelfs twee matches. Eén met een Trajekt-medewerkster van de Streetleague in Wittevrouwenveld. Haar vraag is een cursus of training die de jeugd leert hoe met geld om te gaan. Zij wordt op haar wenken bediend door Lou: Wij gaan de jeugd de cursus geven Word held van je geld, waarin we ze voorlichting geven over sparen en aanverwante zaken. Een 2 e match heeft hij met de heer Rousseau van de Ouderenvereniging Heugemerveld, waar medewerkers van de bank cursussen gaan geven in internetbankieren aan oudere buurtbewoners. Alle tijdens de beurs gemaakte matches worden vastgelegd en gecontroleerd door een notaris. Beide partijen krijgen een kopie mee naar huis. Alle matches moeten binnen één jaar na afloop van de beursvloer zijn gerealiseerd. 108 Matches Anne Buskes, Directeur bestuurder Trajekt Om 18.00 uur klinkt weer de gong, dit keer als teken dat de beursvloer is gesloten. Tijdens de aansluitende netwerkborrel gaat het matchen nog even door. De eindstand mag beslist indrukwekkend genoemd worden: de 174 maatschappelijke vragen die zijn gekoppeld aan de 63 aanwezige bedrijven hebben 108 matches opgeleverd, een prachtig resultaat voor deze eerste Maatschappelijke Beursvloer! Vrijwilligers in actie Bij Trajekt werken ruim 1000 vrijwilligers. Zij vormen de drijvende kracht achter veel activiteiten en projecten, die zonder hun inzet vaak niet uitvoerbaar zouden zijn. Dat verdient een blijk van waardering! Daarom belichten we in deze rubriek telkens een project of activiteit, waarin een of meer vrijwilligers een prominente rol vervullen. Dit keer aandacht voor het project zelfsturing in Meerssen. De vrijwilliger Arno Janssen vervult hierin een voortrekkersrol. Burgers aan het roer Niet meer achterover leunen, maar zelf actie ondernemen in de buurt Arno Janssen (links) en Roel Nuss Bewoners in staat stellen om zelfstandig ideeën en initiatieven in hun eigen buurt vorm te geven. Dat is het doel van zelfsturing, een vorm van burgerparticipatie. Het vormt een van de kernpunten van het beleid van de gemeenten Meerssen en Gulpen-Wittem. Een externe coördinator van Trajekt, Roel Nuss, helpt de bewoners op weg, maar ze moeten het zelf doen. Een van de vrijwilligers die hier een actieve rol in speelt is Arno Janssen, inwoner van Meerssen. Als buurtbewoner wil ik weten wat er speelt in mijn leefomgeving, en zelf een bijdrage leveren aan het realiseren van wensen en ideeën uit de buurt. Arno Janssen is al geruime tijd actief in het Buurtnetwerk Meerssen West. Dit netwerk bestaat uit een aantal buurtbewoners die vijf keer per jaar bij elkaar komen om signalen, klachten en wensen van buurtbewoners te bespreken. De zaken die in de buurt spelen worden door de voorzitter, een medewerker van de gemeente Meerssen, genoteerd en vervolgens besproken met de ambtenaren, zegt Arno. De bewoners worden echter niet betrokken bij het zoeken naar een oplossing van de gesignaleerde problemen. Heel jammer, volgens mij een gemiste kans. lopen dan door de buurt, samen met de wethouder, de burgemeester, enkele ambtenaren en de politie, vertelt Arno. De route is van te voren vastgesteld en leidt het gezelschap langs alle door het buurtnetwerk gesignaleerde knelpunten in de buurt. De betrokken ambtenaren geven uitleg over de mogelijkheden om de knelpunten op te lossen. Arno en Roel raakten tijdens de wijkschouw aan de praat. Alles wat Roel vertelde over het project zelfsturing sloot naadloos aan bij mijn ideeën, aldus een enthousiaste Arno. Het begin van de samenwerking was een feit. het nu gaat om een pinautomaat, bloembakken aan lantaarnpalen of het beteugelen van overlast, verklaart hij. Veel zaken die te maken hebben met leefbaarheid, kunnen buurtbewoners zelf regelen. Daar hebben ze niet eens de gemeente of een woningbouwvereniging voor nodig. Afhankelijk van het doel dat ze willen realiseren, hebben bewoners deze instanties natuurlijk wel nodig voor facilitering en toestemming. Ze kunnen niet zomaar op eigen houtje ideeën gaan uitvoeren. En dan komt de coördinator zelfsturing in beeld: Mijn rol is om bewoners te helpen en te ondersteunen bij het realiseren van hun plannen of ideeën, en om contacten te leggen met gemeente en maatschappelijke organisaties. In het begin zal dat redelijk intensief zijn, zelfsturing is immers een nieuw begrip. Maar gaandeweg zal de rol van coördinator steeds kleiner worden. En zullen de bewoners het echt samen zelf moeten doen. Samenwerking krijgt vorm Arno en Roel zijn nu aan het bekijken wat ze voor elkaar kunnen betekenen. Hun samenwerking begint langzaam maar zeker vorm te krijgen. Met ondersteuning van Roel is Arno begonnen met het voorzichtig introduceren van zelfsturing in het buurtnetwerk van Meerssen. Ik heb de leden van het netwerk gevraagd om na te denken over zaken die in de buurt spelen en die ze graag willen oppakken. Het is de bedoeling dat zij daar zelf de verantwoordelijkheid voor nemen. Dus, niet meer achterover leunen, maar zelf actie ondernemen in de buurt. Ook heeft hij aangeboden een meer vertegenwoordigende rol te spelen namens het buurtnetwerk. Ik regel nu alle communicatie tussen het buurtnetwerk, de gemeente en andere partijen. Niet van vandaag op morgen Zelfsturing is een proces dat niet van vandaag op morgen gerealiseerd kan worden, zegt Roel: Het heeft tijd nodig. Mensen moeten in hun rol kunnen groeien, met ondersteuning van Trajekt. Hij is op zoek naar meerdere bewoners die hierbij een rol willen spelen. Dat mogen mensen zijn afkomstig uit het buurtnetwerk, maar dat is beslist geen voorwaarde. Iedere buurbewoner met ideeën die zijn handen uit de mouwen wil steken, is welkom! 2 De Maatschappelijke Beursvloer Maastricht 2012 is tot stand gekomen dankzij een samenwerkingsverband van Trajekt, het programma Näo Väore (onderdeel van SMPM), Tempo Team en de ABN-AMRO. Wijkschouw Roel Nuss en Arno ontmoetten elkaar tijdens een wijkschouw van het buurtnetwerk, die een keer per jaar plaatsvindt. De leden van het buurtnetwerk Zelfsturing nieuw begrip Roel Nuss is per 1 mei begonnen als coördinator zelfsturing in Meerssen en Gulpen-Wittem. Iedereen vindt een leefbare buurt belangrijk, wat dat ook betekent. Of 3
door Anja Kickken Trajekt-nieuws Palet van zomeractiviteiten in vele buurten van Maastricht 4 In de zomermaanden was er in diverse Maastrichtse buurten weer van alles te beleven, voor zowel jong als oud. Veel van deze activiteiten vonden buiten plaats, in de straten en op pleinen, woonerven en grasveldjes. Vrijwilligers uit de buurt speelden een actieve rol in de organisatie en uitvoering van de activiteiten, met ondersteuning van medewerkers van Trajekt. Zo was er in Wittevrouwenveld, Wijckerpoort, Nazareth en Limmel de zomeractiviteit Plein op stelten; in Malberg, Malpertuis en Caberg streek de Zomercarrousel neer; en Daalhof ging met de hele buurt Noa Boete. Al deze buurtinitiatieven hadden een gevarieerd programma in petto voor alle leeftijden: de kinderen konden zich uitleven met knutselen, koken, muziek maken, zich amuseren op een springkussen, en nog veel meer. Voor de jeugd waren er sport- en spel activiteiten. Voor de volwassenen was er het buurtterras, waar ze konden genieten van een kop koffie en een praatje met hun buurtgenoten. Daarnaast bood het terras de buurtbewoners gelegenheid om met medewerkers van verschillende organisaties uit de buurt te spreken. Ook de SRV-bus met spelmaterialen dook op verschillende plekken in Maastricht op. Manon Pachen met de cheque voor Buurtherinneringen Maar er was meer. De Wie-kent school (waarvan Trajekt een van de samenwerkingspartners is) organiseerde in de maand juli en augustus de Zomerschool voor kinderen uit Maastricht Noordoost. Tijdens deze twee weken werd er gewerkt aan de thema s Naar school in Afrika en Ik en mijn wijk. Daarnaast was er een uitstapje naar het Afrikamuseum én waren er volop activiteiten buiten in de natuur. Ook het Kindervakantiewerk liet zich niet onbetuigd. De vele enthousiaste vrijwilligers organiseerden vanuit de verschillende Kindervakantiewerk-buurt-teams weer leuke speel-activiteiten en diverse uitstapjes voor meisjes en jongens van 6 tot en met 12 jaar. Zomerkampen en uitwisselingsprogamma s Een aantal tieners van Malberg, Heugemerveld en De Heeg gingen op zomerkamp in de Eifel in Duitsland. De jongeren uit Heugemerveld en Malberg gingen eveneens naar de Eifel voor een werkvakantie, waar ze de kamers van een hotel van een verse lik verf voorzagen. Beide zomerkampen zijn georganiseerd en uitgevoerd door vrijwilligers, met ondersteuning van Trajekt. Een groep jongeren uit Malberg reisde naar Dudley in Engeland voor een uitwisselingsprogramma. Deze groep is nu al druk bezig met het samenstellen van het programma voor de Engelse jongeren, die in 2013 in Maastricht te gast zullen zijn. Onderstaand een foto-impressie van de verschillende activiteiten tijdens de zomer. Project Buurtherinneringen wint RaboDroomprijs Het project Buurtherinneringen uit Wittevrouwenveld te Maastricht heeft op 20 september de Rabo- Droomprijs 2012 gewonnen. Buurtherinneringen was een van de zes genomineerden. De prijs bestaat uit een geldelijke donatie voor de realisatie van een buurtmuseum met blijvende fototentoonstelling. De expositie Buurtherinnering, die van tijdelijke aard was, werd vanaf december tot half januari gehouden in een winkelpand aan het Voltaplein. Buurtherinneringen werd samen met buurtbewoners ingericht. De organisatie lag in handen van Trajekt, de Buurtkrant Wittevrouwenveld en de Kunstketel; het buurtplatform Wittevrouwenveld en Servatius werkten mee. De tentoonstelling trok veel bezoekers. Nu Buurtherinneringen in de prijzen is gevallen, zullen de oude foto s uit Wittevrouwenveld een blijvende plek gaan krijgen in de buurt in een soort buurtmuseum. Omdat Rabobank Maastricht en Omstreken graag betrokken wil zijn bij de samenleving, stelde de bank 50.000 euro beschikbaar voor projecten en initiatieven die de leefomgeving in Eijsden, Maastricht, Meerssen en Valkenburg aantrekkelijker maken. In mei 2012 startte de inschrijving voor de prijs. De bank ontving maar liefst 44 inzendingen. Na een eerste selectie werden zes projecten genomineerd. Vanaf 7 tot 17 september konden alle leden van Rabobank Maastricht op hun favoriete project stemmen. Tijdens een feestelijke happening in Berg en Terblijt werden op 20 september de winnaars bekendgemaakt. Buurtherinneringen heeft een geldbedrag van 3000 euro gewonnen. Schoolmaatschappelijk werk van Trajekt in Eijsden geeft KIES-coaching Eén op de zes kinderen in Nederland maakt een scheiding mee. De gevolgen daarvan kunnen ingrijpend zijn: hun vertrouwde leefwereld, veiligheid en stabiliteit worden aan het wankelen gebracht. Er met anderen over praten is vaak moeilijk. Hoewel de loyaliteit naar beide ouders erg groot is, verliest toch 25% van deze kinderen na een jaar het contact met één van zijn ouders. Speciaal voor kinderen van 8 tot en met 12 jaar die te maken hebben (gehad) met echtscheiding en hier nog last van hebben, geeft het schoolmaatschappelijk werk van Trajekt een KIES-coaching. De KIES-coaching, een preventief hulpverleningsprogramma, biedt kinderen intensieve begeleiding en ondersteuning bij problemen die rond een (echt) scheiding kunnen spelen. In acht wekelijkse bijeenkomsten van één uur doorlopen de kinderen hun eigen proces van de scheiding onder begeleiding van twee schoolmaatschappelijk werkers, die opgeleid zijn tot KIES-coach. Op deze wijze kunnen ze een begin maken met het verwerken van de scheiding en kunnen problemen voorkomen worden. Tijdens de sessies leren de kinderen dat ze niet hoeven te kiezen tussen hun ouders, ze leren dat hun gevoelens nooit raar of gek zijn, en ze gaan begrijpen dat de scheiding en mogelijk de ruzies tussen de ouders niet hun schuld is. Ook leren ze te praten over hun gedachten en gevoelens. Door de KIES-coaching verbetert de communicatie met de ouders, en gaat het kind de scheiding beter begrijpen. Voor ouders zijn er twee ouderavonden, vóór de start en na de laatste bijeenkomst. In november 2012 wordt vanuit de brede school Eijsden voor de eerste keer de KIES-coaching aangeboden aan de leerlingen van drie basisscholen in Eijsden-Margaten. Het betreft Basisschool de Tangram, Basisschool de Cramignon en de Openbare Basisschool Mesch. De Universiteit van Utrecht heeft onderzoek gedaan naar de resultaten van deze vorm van coaching. Hieruit blijkt dit programma een positief effect heeft op het welbevinden van zowel de ouders als de kinderen. In april 2009 is KIES erkend door de Erkenningcommissie Interventies bij het NJI (Nederlands Jeugd Instituut). Kijk voor meer informatie op de landelijke site: www.kiesvoorhetkind.nl. Op deze site staan ook de ervaringen van ouders beschreven. Of neem contact op met Suus Simons of Sandra Vinken van het schoolmaatschappelijk werk van Trajekt, T 043 409 15 24. Geldzaken op orde krijgen door cursus rondkomen met inkomen in Vaals In samenwerking met de Kredietbank Limburg organiseert het maatschappelijk werk van Trajekt in Vaals een cursus rondkomen met inkomen. Deze cursus leert mensen hoe zij hun geldzaken op orde kunnen krijgen. Tijdens 12 bijeenkomsten maken deelnemers kennis met allerlei instellingen, voorzieningen en regelingen en krijgen ze bruikbare tips. Enkele onderwerpen die behandeld worden zijn: een kasboek (wat is een kasboek en hoe kun je een eigen kasboek bijhouden), begrotingen maken en de eigen administratie bijhouden, uitleg over schuldhulpverlening (Kredietbank; informatie over de WSNP - Wet Schuldsanering Natuurlijke Personen), geld lenen en de BKR. Ze krijgen uitleg over gezonde en goedkope voeding, consumentenrecht en valkuilen bij het doen van aankopen, zoals advertentietrucs en sociale druk. 5
Inzet jongerenwerk Trajekt op scholen Gedreven aan de slag met de jeugd Impressies Jongerenwerkers Bob van Bergen en Lonneke Paulissen vormen tijdens hun werkzaamheden op scholen een perfect tweespan: alle lessen en trainingen geven zij samen. Ook hebben ze, met behulp van collega s, een soort menukaart samengesteld met alle workshops en trainingen die het jongerenwerk van Trajekt kan bieden. Deze kaarten zijn verspreid op alle scholen in Maastricht en het Heuvelland. De scholen kunnen zelf een keuze maken welke producten ze graag willen afnemen van Trajekt. Wat hebben de jongerenwerkers te bieden? Een interview met twee gedreven werkers die behalve fingerspitzengefühl over wat er leeft onder de jeugd, ook een groot hart hebben voor het wel en wee van hun jongeren. Het Sophianum in Gulpen/Nijswiller, Stella Maris in Valkenburg a/d Geul en Porta Mosana in Maastricht zijn de scholen waar Bob van Bergen en Lonneke Paulissen momenteel actief zijn. Maar we willen onze werkzaamheden graag uitbreiden naar meerdere scholen zegt Bob. Als jongerenwerkers gaan ze aan de slag met de jeugd van 12 tot 24 jaar. Ze geven workshops, trainingen, weerbaarheidstrainingen, nemen deel aan de preventieteams van de scholen en organiseren voorlichtingsbijeenkomsten rond actuele thema s zoals cyberpesten en drugs. Bob en Lonneke geven de trainingen en workshops altijd samen. Dat heeft veel meerwaarde, verklaart Lonneke, Je merkt dan sneller wat er speelt in een klas. Aan het begin van het schooljaar presenteert het jongerenwerk zich aan de jeugd. Dat doen we in een soort roulatiesysteem, samen met het schoolmaatschappelijk werk, de politie en de zorgcoördinator, zegt Lonneke. Ieder legt dan uit wat hij doet, en vertelt wat de kinderen van hen kunnen verwachten. Gedurende het schooljaar zijn er diverse evenementen waar ze bij aansluiten met een leuk programma, zoals tijdens de activiteitenweek van het Sophianum, een week in oktober dat er geen lessen zijn. Dit jaar zijn Bob en Lonneke ook op Porta Mosana begonnen met de kennismaking en introductie jongerenwerk. We wachten nu af wat de school en de leerlingen wensen, aldus Bob. Gelukslessen Wat voor soort trainingen en workshops biedt het jongerenwerk? Een van de trainingen die wij verzorgen en die ook op de menukaart staan die wij aan de scholen voorleggen, zijn de zogeheten gelukslessen, antwoordt Lonneke. Dat zijn lessen over belangrijke aspecten in het leven, waar tijdens de lessen op school nooit bij wordt stilgestaan. Dan kun je denken aan levensvragen zoals: Hoe word ik gelukkig? Hoe voel ik me prettig? Tijdens de training proberen we de kinderen bewust te maken van het feit dat zij samen een klas vormen, en dat ze het zelf in de hand hebben hoe de sfeer op school en in de klas is. Als voorbeeld laten we de klas een documentaire zien (op dvd), waaruit duidelijk blijkt dat ieder met zijn eigen problemen kampt, en dat het goed kan zijn deze samen te bespreken. Vervolgens gaan we in de klas een aantal oefeningen en spelvormen doen, waarbij de kinderen elkaar beter leren kennen. We merken dat er bepaalde zaken bovenkomen, waardoor de sfeer in de klas beter wordt en er meer begrip en tolerantie ontstaat. Samen discussiëren over morele dilemma s De workshop morele dilemma s zet de jeugd aan het denken en zorgt dat er flinke discussies op gang komen. Ook voor ons jongerenwerkers een hele leuke workshop om mee te werken, zegt Bob enthousiast. Enkele collega s waaronder wijzelf volgden zelfs een cursus om de bij de workshop behorende discussietechnieken goed te beheersen. Hoe gaat de workshop in zijn werk? Het is de bedoeling dat in de klas een aantal stellingen worden besproken. De klas wordt dan opgesplitst in voorstanders en tegenstanders. De stellingen worden iedere keer een beetje specifieker en dan moeten de jongeren opnieuw hun positie kiezen en hun stellingname toelichten. Het doel van deze workshop is om de jongeren een stap te laten zetten in hun morele ontwikkeling, door ze heel bewust na te laten denken over hun keuzes. Deze training heeft het jongerenwerk vorig jaar gegeven op het Sophianum en aan het LWOO (Leer Weg Ondersteunend Onderwijs) tijdens het school kamp. De jeugd vond het zo leuk, dat we twee uur extra zijn doorgegaan met de discussie. Ook de reacties op school waren positief en enthousiast. Signaleren Bob en Lonneke hebben als jongerenwerkers ook een signalerende functie. Wanneer het niet goed zit in de klas, bijvoorbeeld als er sprake is van pesten, ondernemen zij actie. Bob: Dat was onlangs ook het geval. We merkten tijdens activiteiten op het Sophianum dat er een onveilige sfeer heerste in de klas. Dit hebben we vervolgens in het preventieteam besproken. Het heeft geresulteerd in een vraag van de school om een programma te ontwikkelen gericht op het creëren van een veilige sfeer in de klas. We gaan dit programma maken voor alle niveaus, van vmbo tot gymnasium. Om de scholen niet te afhankelijk te maken van het jongerenwerk, gaan Bob en Lonneke nu ook aan de slag met de mentoren. Het is de bedoeling dat de mentoren van de scholen een belangrijke rol gaan vervullen in het signaleren, legt Bob uit. Zij hebben voor deze taak speciale mentoruren. Mentoren worden dan door ons getraind, zodat ze tijdens deze uren gericht aandacht kunnen besteden aan het bevorderen van een goede sfeer in de klas. Een half jaar later komen we terug in de klas, samen met de mentoren. Mogelijk wordt dan een tussencheck gemaakt. Sophianum is de eerste school waar deze trainingen hebben plaatsgevonden. De bedoeling is om dit uit te bouwen naar andere scholen. Enkele positieve reacties zijn overigens al binnengekomen naar aanleiding van de menukaart met workshops en trainingen van het jongerenwerk. Onder andere van een basisschool in Valkenburg, die een info-avond over cyberpesten heeft aangevraagd. Erkenning van Verworven Competenties Dit certificaat betekent heel veel voor me, reageert de 18 jarige Beau Tilly stralend. Het motiveert me voor later. Ik heb iets om te laten zien als ik een vervolgstudie ga doen. In mijn certificaat staat benoemd wat ik heb gedaan en waar ik goed in ben. Beau is 4e jaars leerling aan het OPDC* St. Michael. Al bijna twee jaar is zij werkzaam als vrijwilliger bij Between, een project van Nao Väöre dat naschoolse activiteiten organiseert. Waaruit bestaan haar werkzaamheden precies? Between verzorgt de vrijetijdsbesteding voor kinderen van het OPDC van 12 tot en met 14 jaar. Mijn taak is het opvangen en begeleiden van nieuwe 1e jaars leerlingen. Ik help mee bij het organiseren van allerlei activiteiten, zoals bowlen, koken, speurtochten uitzetten, en nog veel meer. Dat doe ik Iedere donderdag van half 4 tot 5 uur, soms half 6. Beau weet zeker dat ze na haar middelbare school een opleiding wil gaan doen waarin werken met mensen centraal staat. Misschien in de zorg. Ik heb in ieder geval al wat ervaring opgedaan. EVC certificaat maakt waardering voor vrijwilligers zichtbaar Tijdens een feestelijke happening in het City Centrum te Maastricht hebben zes Trajektvrijwilligers, in leeftijd variërend van 18 tot 65 jaar, op 27 augustus hun EVC certificaat ontvangen. De uitreiking gebeurde afwisselend door Anne Buskes, directeur/bestuurder Trajekt, en wethouder Mieke Damsma. Voor iedere kandidaat hadden zij een persoonlijk woordje paraat én een mooie bos bloemen. De gecertificeerden, zichtbaar blij en trots, kregen één voor één een hartelijk applaus van alle aanwezigen: familie, vrienden en begeleiders. Het ontvangen van dit EVC certificaat is een echte opsteker voor deze vrijwilligers die vaak al een hele staat van dienst hebben én een kroon op hun werk. Foto boven: Anne Buskes (links) en Thea Sibels. Foto beneden: Beau Tilly (links) en wethouder Mieke Damsma Impuls voor eigenwaarde Trajekt-medewerker Anja Schulpen is als begeleider van twee vrijwilligers waaronder ook Beau intensief bij het EVC traject betrokken. Deze methode is door Movisie heel specifiek voor de vrijwilligerssector ontwikkeld voor het herkennen en erkennen van vrijwilligerscompetenties. Het uiteindelijke doel van het traject is dat de kandidaten werk vinden, doorgroeien in hun vrijwilligerswerk, of een opleiding gaan volgen. Ze is heel enthousiast over deze methode, die in Nederland steeds belangrijker wordt. Door dit certificaat krijgen vrijwilligers die hun werk goed doen een stukje tastbare waardering. Door hun portfolio kunnen ze aantonen dat ze werkervaring hebben en over bepaalde competenties beschikken. En, heel belangrijk, hun eigenwaarde krijgt een positieve impuls. De kandidaten pakken het traject heel serieus op. Ik zie ze groeien in het proces. De zes Trajekt-vrijwilligers die hun certificaat hebben ontvangen zijn werkzaam in de Buurtbrök, bij Homestart en bij Between. Portfolio samenstellen Voordat de kandidaten hun certificaat in ontvangst kunnen nemen zijn ze, afhankelijk van hun individuele traject, een paar maanden tot een jaar bezig met bezig met het samenstellen van hun portfolio, een soort persoonlijk dossier. Samen met de begeleider gaat de vrijwilliger bewijsmateriaal verzamelen dat zijn functioneren als vrijwilliger onderstreept, vertelt Anja. Dan moet je denken aan bijvoorbeeld programma s van activiteiten, foto s waarop de vrijwilliger aan het werk is, referenties, brieven, enzovoort. Vervolgens wordt dit portfolio door objectieve personen beoordeeld. Bij Trajekt gebeurde dit door Anne Buskes en Mieke Damsma. Het resultaat van de beoordeling van de portfolio wordt gerapporteerd aan de kandidaten en hun begeleiders. Bij een positief resultaat ontvangen de kandidaten hun EVC certificaat. 6 *OPDC: Ortho Pedagogisch Didactisch Centrum 7
Colofon Redactiecommissie Petra Debets kinderwerk Peer Haemers secretariaat Anja Kickken communicatie Riëlle Schols assistant to Kees Smit opbouwwerk Sjef Zwackhalen kinderwerk Adressen Voor de adressen van de overige Trajekt-locaties, zie www.trajekt.nl Fotografie Laurens Bouvrie foto s aangeboden door www.maastrichtaktueel.nl (pagina 2) Wouter Roosenboom (pagina 1) Edwin van Eis nieuwsbrief gemeente Amsterdam (pagina 5 rechts onder) Sacha Ruland Trajekt Eindredactie Anja Kickken Redactieadres Postbus 312, 6200 AH Maastricht T 043 328 85 88 communicatie@trajekt.nl www.trajekt.nl Voorwoord Theo Keltjens, Derix*Hamerslag Vormgeving ARTs Now design [bno], Nathalie Arts Drukwerk Andi Druk, Maastricht-Airport Trajekt met koffiescooter de buurt in Het beste gesprek gebeurt bij een lekker kopje koffie. Dus trok Trajekt in de zomermaanden iedere woensdag met haar koffiescooter de buurt in, naar verschillende ontmoetingsplaatsen in De Heeg. Om daar het gesprek aan te gaan met bewoners over wat er leeft, wat zij van Trajekt verwachten, maar vooral wat bewoners zelf voor de buurt kunnen betekenen. En dat onder het genot van een kopje koffie. Blanche Dael (van Coffeelovers) stelde gratis een Vespa koffie-scooter ter beschikking. De koffie was een geste die iedereen wist te waarderen, en inderdaad, onder het genot van een kopje koffie was er tijd en ruimte voor een praatje. Wat opviel was dat bewoners in de Heeg onvoldoende weten wat en wie Trajekt is. Ook zijn veel mensen niet op de hoogte van het feit dat er een buurtcentrum is in De Heeg, en wat dat voor Wijkservicepunten in Maastricht hen zou kunnen betekenen. Verder gaven de mensen aan dat ze een ontmoetingsplek in de buurt missen. Er zijn heel veel ideeën ontstaan voor activiteiten. Een aantal mensen heeft aangegeven iets te willen doen in de wijk. Resultaten Zo was er een bewoner die thuis een muziekstudio heeft en graag iets met en voor de jeugd wil doen. De jongerenwerkers hebben hem met enkele jongeren in contact gebracht en inmiddels zijn ze al samen aan de slag gegaan. Ook was er een buurtbewoner die interesse had in vrijwilligerswerk bij RTV Maastricht. En een moeder die graag een ontmoetingsactiviteit voor andere moeders uit de buurt wil gaan organiseren. De medewerkers van team De Heeg gaan de komende maanden zeker nog een aantal middagen de wijk in. Let dus op de Coffeelovers scooter, het zou zomaar kunnen dat Trajekt onderweg is met de lekkerste koffie! De Buurtloketten van Trajekt hebben plaatsgemaakt voor de Wijkservicepunten (WSP). In Maastricht zijn nu vier WSP s, verdeeld over de gebieden noordwest, zuidwest, noordoost en zuidoost. In deze vernieuwde Wijkservicepunten werken meerdere organisaties, zoals Trajekt, de gemeente, woningcorporaties, MEE, Mondriaan en de Kredietbank, allemaal samen. Dat heeft veel voordelen. Er is één plek in de buurt waar mensen met vragen of problemen op een breed gebied (onder andere zorg, welzijn, werk, inkomen, wonen, woonomgeving en opvoeden) terecht kunnen. De Wijkservicepunten lossen de problemen niet op, maar ondersteunen mensen bij het zoeken naar oplossingen. De Wijkservicepunten willen een groter beroep doen op de omgeving. Zo wil het WSP in de wijk bemiddelen in vrijwilligerswerk, bijvoorbeeld voor gepensioneerden die graag hun talenten willen inzetten. Bij hulpvragen wordt een beroep gedaan op bijvoorbeeld familie of buurtgenoten. De WSP s hebben een open spreekuur. Eenvoudige vragen worden waar mogelijk meteen behandeld. Voor moeilijke vragen en problemen wordt meestal een (vervolg)afspraak gemaakt. Voor het Wijkservicepunt in uw buurt, kijk op de website: www.trajekt.nl Nederlandse les voor allochtonen in Meerssen Twee keer per week geven vrijwilligers taalles aan allochtonen die de Nederlandse taal nog niet voldoende beheersen. De lessen worden doorlopend gegeven op dinsdag en donderdag in het kantoor van Trajekt in Meerssen. Dit initiatief is opgestart omdat gesignaleerd werd dat veel anderstaligen niet voldoende Nederlands spreken, ondanks de inburgering. 8