Arthroscopie: diagnose en behandeling van gewrichtsproblemen Uw orthopedisch chirurg heeft u geadviseerd om een arthroscopie van de knie te ondergaan. Deze folder geeft u informatie over de mogelijkheden van een arthroscopie, de voorbereiding op de operatie, de operatie zelf en de nabehandeling. Deze instructiefolder is een aanvulling op de reeds ontvangen informatie over de arthroscopie en de folder Lopen met elleboogkrukken die u bij uw opname uitgereikt krijgt. Wat is een arthroscopie? Arthroscopie betekent: in het gewricht kijken. Dit is meestal de knie, soms de schouder, de enkel en af en toe de elleboog, de pols of de heup. Deze folder gaat voornamelijk over de knie. Het kniegewricht bestaat uit twee botdelen, het scheenbeen en het dijbeen. De uiteinden daarvan zijn bedekt met een laagje kraakbeen, zodat de knie soepel beweegt. Deze kraakbeenlaag is elastisch en kan schokken en stoten opvangen. Vaststellen van de diagnose en behandeling Met een arthroscopie kan uw orthopedisch chirurg beter de diagnose vaststellen. Verschillende aandoeningen in de knie (zoals meniscusscheuren, losse stukjes bot of kraakbeen kruisbandscheuren, kraakbeenbeschadigingen en slijmvliesontsteking) kunnen direct gezien worden zonder de knie helemaal open te snijden. Een meniscusscheur (voetbalknietje) leent zich bij uitstek voor een arthroscopische behandeling. Alleen het gescheurde deel wordt verwijderd en het intacte deel blijft op zijn plaats. Losse stukjes kraakbeen en bot kunnen ook met een arthroscopie worden verwijderd. Bij sommige afwijkingen kan na het stellen van de diagnose, tijdens dezelfde operatie meteen de behandeling volgen. Een groot voordeel van arthroscopische operaties is dat het herstel in het algemeen heel vlot verloopt en dat u één week na de ingreep de knie weer volledig mag belasten. Welke verdoving wordt toegepast? De operatie vindt plaats onder algehele narcose of regionale verdoving. Regionale verdoving kan worden gecombineerd met een slaapmiddel, waardoor u weinig of niets van de operatie merkt. Met de anesthesioloog bespreekt u uw keuze. Patiënteninformatie wordt met de grootste zorg samengesteld. Het betreft algemene informatie. U kunt aan deze uitgave geen rechten ontlenen. Gelre ziekenhuizen www.gelreziekenhuizen.nl Voorbereidingen op de operatie Afhankelijk van het tijdstip waarop de scopie bij u binnen Gelre ziekenhuizen Zutphen plaatsvindt, kunt u tot een bepaald tijdstip nog wat eten en drinken. Dit bespreekt u met Orthopedie ORTH-508.1 versie 1 pagina 1/6
de anesthesioloog. Het tijdstip vanaf wanneer u nuchter moet zijn staat in de brochure Pre-operatieve screening en Anesthesie. Het verloop van de operatie Er wordt een dun kijkertje (arthroscoop) via een klein (1 cm) sneetje aan de voorkant van de knie ingebracht. De kijker wordt aangesloten op een videocamera, die weer verbonden is met een beeldscherm. De kijker wordt tevens aangesloten op een lichtkabel waardoor de binnenkant van het gewricht goed verlicht wordt. Via een aparte aan- en afvoeropening wordt het gewricht voortdurend gespoeld met een zoutwater oplossing. Tijdens de operatie kan, via een derde insteekgaatje, een tangetje of schaartje in het gewricht worden gebracht om de ingreep uit te voeren. De ingreep duurt ongeveer een half uur. Soms wordt tijdens de operatie besloten om direct een grotere snee in de knie te maken omdat de gevonden aandoening niet met een arthroscopie te behandelen is. De nabehandeling wordt dan vaak anders, vaak langduriger en er wordt daarna nog wel eens gips aangebracht. De operatiesneetjes worden afgeplakt met hechtpleister of afgedekt met gaas en verband. Na een eenvoudige arthroscopische ingreep kan ontslag naar huis dezelfde dag plaatsvinden. In een aantal gevallen volgt nog een overnachting, bijvoorbeeld als de anesthesioloog dit beter vindt. Opnameperiode Op de dag van de ingreep komt, indien mogelijk, een fysiotherapeut bij u langs om het lopen met elleboogkrukken aan te leren, oefeningen voor de knie te geven en te adviseren over het opbouwen van activiteiten als u weer thuis bent. Op de dag van opname dient u in het bezit te zijn van elleboogkrukken. Leefregels en voorschriften na de ingreep Na de kijkoperatie kunt u gaan lopen als het gevoel in de billen en benen alsmede van de huid weer normaal is. In de meeste gevallen mag u uw been normaal belasten. Indien dit niet het geval is meldt de arts u dit. Bouw het gebruik van krukken af op geleide van pijn, temperatuur en zwelling van de knie, tenzij de arts anders voorschrijft. Meestal zijn de krukken niet langer nodig dan 5 tot 7 dagen na de ingreep. Overbelasting van de knie merkt u aan een toename van pijn en zwelling van de geopereerde knie. Dit kan gepaard gaan met spierkramp. Bij zwelling en/of pijn legt u 3 á 4 maal per dag 10 minuten een ijspakking op de knie om zwelling en pijn te verminderen. Gebruik hierbij altijd een schone en droge doek tussen de ijspakking en de huid. Bij zwelling kunt u uw been ook eventueel hoog leggen (geen kussen onder de knie i.v.m. eventueel afknellen van bloedvaten). U mag het drukverband na 2 dagen zelf verwijderen. Eventuele hechtpleisters mogen na 1 week zelf worden verwijderd. Indien er hechtingen aanwezig zijn worden deze tijdens de eerste controle op de polikliniek verwijderd. Orthopedie ORTH-508.1 versie 1 pagina 2/6
Als er geen vocht meer uit de wondjes komt mag u na 2 dagen weer douchen mits de hechtpleisters droog blijven. U kunt een wat beurs gevoel in uw bovenbeen ervaren. Dit komt omdat er tijdens de ingreep een strakke band om uw bovenbeen heeft gezeten ter voorkoming dat er bloed in de knie komt tijdens de ingreep. Hierdoor kunt u een blauwe plek krijgen. Medicatie De eerste drie dagen raden wij u aan om 4 keer per dag 1000 mg. Paracetamol (2 tabletten) te gebruiken, daarna afbouwen op geleide van de pijnklachten. Daarnaast heeft u mogelijk een recept voor Arcoxia en/of Tramal gekregen van de anesthesist. Deze mag u volgens het voorschrift van de anesthesist, naast de Paracetamol, gebruiken. Op welke verschijnselen moet u letten en eventueel contact opnemen Langdurige en forse zwelling in de knie. Hevig bloedverlies (door het verband heen). Sterk toenemende pijnklachten. Koorts. Contact opnemen s Avonds en s nachts op de dag van ontslag Afdeling Dagbehandeling/Chirurgie telefoon 0575 592387 De dag na ontslag Polikliniek Orthopedie telefoon 0575 592820 Maandag tot en met vrijdag 8.30 - -16.30 uur Buiten deze tijdstippen: de afdeling Spoedeisende Eerste Hulp telefoon 0575-592356 Poliklinische controle De poliklinische controle vindt plaats één tot twee weken na de ingreep, op advies van uw arts. Soms is er een tweede controle nodig, als de genezing nog niet optimaal is. Na genezing zijn de huidwondjes vaak nog dik. Dit komt doordat het onderliggende kapsel ook geopend is en wat langere tijd nodig heeft om te genezen. Dit duurt drie tot zes weken. Patiënteninformatie wordt met de grootste zorg samengesteld. Het betreft algemene informatie. U kunt aan deze uitgave geen rechten ontlenen. Gelre ziekenhuizen www.gelreziekenhuizen.nl Werkhervatting Het moment waarop u weer kunt werken is afhankelijk van de aard van de ingreep en het soort werk dat u doet. In het algemeen wordt twee weken aangehouden voor zittend werk en twee tot zes weken voor zwaarder werk. Sporthervatting kan ook variëren met het type sport. Het is niet verstandig contactsporten binnen een maand te hervatten. Zwelling als reactie op activiteit is een sein dat u het wat rustiger aan moet doen. Oefeningen voor na de ingreep Ieder uur oefenen, alle oefeningen 10 maal herhalen. Orthopedie ORTH-508.1 versie 1 pagina 3/6
U mag wat trek of rek voelen in de knie (bewegen mag pijnlijk zijn, maar de pijn moet direct afnemen als u stopt met bewegen). In het begin draagt u nog een drukverband, u mag dan gerust oefenen. Na de 2e dag gaat het drukverband eraf en zal het oefenen steeds beter gaan. Als na het oefenen de knie dik wordt of veel pijn gaat doen dient u de oefenfrequentie of intensiteit te verlagen. Oefeningen voor na de ingreep Ieder uur oefenen, alle oefeningen 10 maal herhalen. U mag wat trek of rek voelen in de knie (bewegen mag pijnlijk zijn, maar de pijn moet direct afnemen als u stopt met bewegen). In het begin draagt u nog een drukverband, u mag dan gerust oefenen. Na de 2e dag gaat het drukverband eraf en zal het oefenen steeds beter gaan. Als na het oefenen de knie dik wordt of veel pijn gaat doen dient u de oefenfrequentie of intensiteit te verlagen. Oefening 1: Beweeg de voeten volledig op en neer Oefening 2: Leg uw been gestrekt neer en druk uw knieholte in het matras, zodat uw bovenbeen spieren aanspannen. 5 tellen vasthouden. Oefening 3: Til uw geopereerde been gestrekt omhoog. 5 tellen vasthouden Orthopedie ORTH-508.1 versie 1 pagina 4/6
Oefening 4: Voeten op de grond Schuif de voet steeds verder naar achter totdat er een rekkend gevoel optreedt in de kie Oefening 5: Onderbeen hangt vrij Breng het geopereerde been verder naar achter m.b.v. het niet-geopereerde been totodat er een rekkend gevoel optreedt in de knie. 5 tellen vasthouden Oefening 6: Ga goed achter in de steol zitten zodat het bovenbeen gesteund wordt. Strek de knie en maak het been zo recht mogelijk. 10 30 tellen vasthouden Patiënteninformatie wordt met de grootste zorg samengesteld. Het betreft algemene informatie. U kunt aan deze uitgave geen rechten ontlenen. Gelre ziekenhuizen www.gelreziekenhuizen.nl Complicaties Bij elke operatie kunnen complicaties optreden. Bij arthroscopie komt dit gelukkig zelden voor. Complicaties kunnen zijn: langdurige en forse zwelling, bloeding in de knie en heel zelden gewrichtsontsteking. Heel soms ontstaat een trombosebeen. Er is dan een bloedstolsel gevormd dat een ader in het been verstopt. Ter voorkoming hiervan krijgt u eenmalig heparine. Orthopedie ORTH-508.1 versie 1 pagina 5/6
Vragen? Heeft u na het lezen van deze brochure vragen? Stel deze dan gerust aan uw behandelend orthopedisch chirurg. Orthopedie ORTH-508.1 versie 1 pagina 6/6