daar wordt iedereen beter van een fiets
1 Achtergrond 2 Onderzoek en Reflectie 3 Acties 4 Activiteiten in het Schooljaar ikdeel.be Een project van Met de steun van De Vlaamse overheid kan niet verantwoordelijk gesteld worden voor de inhoud van deze publicatie
1 Achtergrond Stappers Trappers Openbaar vervoer Personenwagens De ecologische voetafdruk en CO 2 -uitstoot van gemotoriseerd transport is groot. De auto is daarom het meest vervuilende vervoermiddel, gevolgd door de bus/trein. Het properst is om te voet of met de fiets naar school te gaan. Het STOP-principe geeft dit mooi weer: eerst stappers en trappers, dan openbaar vervoer en dan de auto.
1 Achtergrond Het fijn stof in de uitlaatgassen is slecht voor de luchtkwaliteit en zorgt zo voor een minder gezonde leefomgeving. Maar de uitstoot van uitlaatgassen heeft niet alleen gevolgen bij ons, maar overal in de wereld. Zo zorgt de uitstoot van CO 2 mee voor de opwarming van de aarde. De gevolgen hiervan zijn vooral voelbaar in Afrika en Latijns-Amerika (o.a. door verminderde regenval, afsmelten gletsjers in bv. de Andes). Daar krijgen boeren bijvoorbeeld steeds meer te maken met waterschaarste.
1 Achtergrond Het toenemend autoverkeer zorgt voor steeds meer onveiligheid op de weg. Dit zorgt voor een negatieve spiraal: Ik ga met de auto want met de fiets is gevaarlijk, er zijn namelijk zo veel auto s. Auto s zorgen echter ook voor steeds meer fileleed. Meer fietsers op de weg kan dat veranderen. Bovendien is het een stuk plezanter samen te fietsen. Daarnaast is er veel ruimte voor de auto nodig die, zo blijkt uit Duits onderzoek, gemiddeld op een etmaal slecht 40 minuten gebruikt wordt. Dus daar moet veel parkeerplaats voor voorzien worden en er moeten wegen gebouwd worden. Dat neemt niet alleen heel veel plaats in, maar heeft ook negatieve gevolgen voor ons landschap. Dit probleem is zeer aanwezig in Vlaanderen. Natuurgebieden worden steeds verder versnipperd, waardoor veel dieren en planten het steeds moeilijker krijgen. Bovendien verdicht de bodem steeds meer, waardoor regenwater niet meer kan doorsijpelen, maar gewoon wegspoelt. Dat kan tot overstromingen leiden.
1 Achtergrond Om voertuigen te produceren zijn heel veel verschillende grondstoffen nodig zoals aardolie, rubber, metalen De ontginning van grondstoffen vergt veel energie, leidt tot uitputting van de bestaande voorraden, en gaat dikwijls gepaard met een aanzienlijke negatieve impact op het leefmilieu en de gezondheid van de arbeiders. Aangezien Europa zelf weinig grondstoffen heeft is het zeer afhankelijk van andere continenten. Omdat die ontginning voornamelijk gebeurt in Afrikaanse en Latijns- Amerikaanse landen is de schade daar het grootst. Het herstellen en delen van fietsen zal de ontginning van nieuwe grondstoffen verminderen, alsook de hoeveelheid afval. Het zorgt bovendien voor werkgelegenheid voor de fietshersteller en is vaak goedkoper dan de aankoop van een nieuwe fiets.
2 Onderzoek en Reflectie 1. Hoe gaan de kinderen naar school? 2. Wat zijn de voor- en nadelen van de auto/bus/trein/tram/fiets?
2 Onderzoek en Reflectie 3. Vinden kinderen het gevaarlijk om naar school te fietsen? 4. Hebben de mama s en de papa s het soms moeilijk om hiervoor tijd vrij te maken?
Fietspoolen ik deel 3 Acties Er wordt een systeem op poten gezet dat het van en naar school gaan met de fiets vergemakkelijkt. Ouders spreken samen af om hun kinderen weg te brengen naar school. Dit spaart een autorit uit en het zorgt ervoor dat ouders niet dageljks met hun kinderen naar school moeten gaan. Indien het onmogelijk is om met de fiets of te voet naar school te gaan, kan een carpoolingssyteem gebruikt worden: Kidspooling. Neem ook een kijkje naar de het project Op Wielekes.
Fietsendepot ik deel 3 Acties Praktijkkaart Bibliotheek/depot Veel schooluitstappen worden met de fiets gedaan. Wanneer een kind dan net geen fiets bij heeft, of de fiets is kapot, is het belangrijk een reserve te hebben. Een permanent fietsendepot in de school kan dit probleem verhelpen. Vraag aan kinderen/ouders om oude, niet gebruikte fietsen te doneren aan de school en zo een depot op te bouwen. Ga ook eens na bij je gemeente of je er geen fiets kan lenen. Hieraan gekoppeld kan een repair-café gehouden worden om de ingediende fietsen rijbaanwaardig te maken.
fietsen repareren ik deel 3 Acties Praktijkkaart Repair Café Een regelmatige onderhoudsbeurt kost weinig moeite en zorgt ervoor dat je fiets soepel blijft rijden. Ook zullen bepaalde onderdelen van je fiets minder vlug verslijten. Bovendien blijft je fiets er goed uitzien. Wacht niet te lang met het herstellen van versleten onderdelen. Hoe langer je wacht, hoe erger het mankement wordt. Naast het poetsen en smeren van de fiets kunnen kinderen zorgen voor voldoende bandenspanning, de hoogte van het zadel bepalen en enkele kleine herstellingen uitvoeren afhankelijk van hun leeftijd en handigheid. Maak hier een heus Repair Café van. Nodig voor het Repair Café een fietsenmaker of handige (groot)ouder of buurtbewoner uit die samen met de kinderen kan herstellen.
ruilen of geven... Praktijkkaart ruilbeurs/ tweedehandsbeurs Praktijkkaart Weggeefkast 3 Acties ruilbeurs Een ruilbeurs met fietsen? Waarom niet! Altijd al eens op een BMX willen rijden i.p.v. een Citybike? Dit is je kans! weggeefplein Organiseer een weggeefplein om je fietsendepot te vullen!
leren fietsen... van ouderen op jongeren 3 Acties van ouderen op jongeren: Voor de meeste Vlaamse kinderen is fietsen evident. Er zijn ook kinderen die het fietsen niet zo goed onder de knie hebben. Bij schooluitstappen met de fiets kan dit problematisch zijn. Voor kinderen die niet (zo goed) kunnen fietsen, kunnen sessies georganiseerd worden waar oudere kinderen jonge kinderen leren fietsen. De winst is dubbel: de kleineren leren fietsen en de ouderen leren hoe ze hun eigen vaardigheden overbrengen op anderen.
4 Activiteiten in het Schooljaar