09UIT

gemeente Schiedam Aan de leden van de gemeenteraad. Burgemeester en wethouders Postbus 50 300 EA Schiedam Stadskantoor Stadserf 32 DZ Schiedam T0029 F 00 246 53 5 W www.schiedam.nl UW KENMERK UW BRIEF VAN ONDERWERP ONS KENMERK 09UIT00787 DOORKIESNUMMER 00-29475 Aanbieding Jaarverslag Leerplicht 2007/2008. 5 februari 2009 E-MAIL a.geilvoet@schiedam.nl Geachte dames, heren, Ingevolge artikel 25, lid van de Leerplichtwet 969 brengt het college van burgemeester en wethouders jaarlijks verslag uit aan de gemeenteraad over de resultaten van de activiteiten van de leerplichtambtenaren over het afgelopen schooljaar. Langs deze weg bieden wij u het Jaarverslag Leerplicht 2007/2008 aan. Het jaarverslag is vastgesteld in de vergadering van het college d.d. 3 februari 2009. Hoogachtenl Burgemeestey en wethouders van Schiedam,.i., de burgemeester, oenendaal W.M. Verver-Aartsen

Jaarverslag Leerplicht 2007/2008 Inhoudsopgave Voorwoord Samenvatting 2 Hoofdstuk Inleiding 4 Hoofdstuk 2 Uitvoering van de leerplichtwet 7 Hoofdstuk 3 Relatie met andere beleidsterreinen en 7 samenwerking in de regio Hoofdstuk 4 Aanbevelingen 9 Bijlage Startnotitie "Versterking Leerplichtfunctie" 22

Voorwoord Voor u ligt het jaarverslag Leerplicht 2007/2008. Een belangrijk deel van het verslag betreft de feitelijke cijfers en trends die rond leerplichtactiviteiten in Schiedam te melden zijn. Ook wordt ingegaan op actuele ontwikkelingen op het gebied van leerplicht binnen de Gemeente Schiedam. Leerplicht en de uitvoering daarvan staat volop in de belangstelling. In het collegewerkprogramma 2006-200 "Alle Schiedammers" is de gemeentelijke ambitie duidelijk verwoord. Er moeten meer jongeren een startkwalificatie behalen waarmee zij een goede start op de arbeidsmarkt kunnen maken. Schoolverzuim moet beter gemeld worden en het voortijdig schoolverlaten moet worden teruggedrongen. In de afgelopen jaren is hard gewerkt om deze ambitie te realiseren. Belangrijke voorwaarde daarbij is natuurlijk dat er voldoende leerplichtambtenaren zijn. In het verslagjaar 2007/2008 is een start gemaakt met de versterking van de leerplichtfunctie. Een eerste personele uitbreiding heeft in 2008 plaatsgevonden. De ontwikkelingen staan ook na dit verslagjaar niet stil. De uitvoering van de kwalificatieplicht wordt ter hand genomen en in de loop van het schooljaar 2008/2009 zal de personele versterking van het bureau Leerplicht volledig zijn gerealiseerd. Hierdoor kan op een goede manier vorm en inhoud gegeven worden aan een breed scala van uitvoeringsactiviteiten. Naast de personele uitbreiding wordt ingezet op de verbetering van werkprocessen en facilitering. Leerplichtambtenaren zijn al lang geen ambtenaren meer die de gehele dag achter hun bureau zitten, nota's en processen verbaal schrijven en formulieren invullen. Outreachende hulpverlening en deelnemen aan ketenoverleg rond het integraal jeugd(zorg)beleid, zijn belangrijke onderdelen van het uitvoerende werk geworden. Een groot deel van deze werkzaamheden kan op locatie (school, project of zorginstelling) plaatsvinden. Voor de werkzaamheden op kantoor zal extra aandacht gegeven worden aan het verbeteren van de werk - en gespreksfaciliteiten. Ondanks de in het jaarverslag beschreven personele knelpunten én de toename van het belang van leerplicht en de hieruit voortvloeiende acties, is door het personeel van het bureau Leerplicht een flinke inzet geleverd om de in het verslag beschreven werkzaamheden en ontwikkelingen zo optimaal mogelijk uit te voeren. Wethouder C.A.C. Daskalakis

Samenvatting In Hoofdstuk Inleiding wordt in het kort ingegaan op de actuele situatie bij de uitvoering van de leerplichtwet in het school/verslagjaar. Per augustus 2007 is de nieuwe Leerplichtwet in werking getreden. Dit behelst de invoering van de kwalificatieplicht. De leerplichtige leeftijd is verhoogd naar 8 jaar, tenzij de jongere reeds in het bezit is van een startkwalificatie. In een groot deel van het school/verslagjaar 2007/2008 was, in navolging van het jaar daarvoor, nog steeds sprake van een personele onderbezetting als gevolg van langdurige ziekte van één van de leerplichtambtenaren. In het vorige verslagjaar 2006/2007 was de formatieomvang niet in verhouding met het aantal leerplichtigen in onze stad. Waar in omliggende steden sprake is van een verhouding van fte op ca. 800 leerlingen (Rotterdam) 5500 leerlingen (Vlaardingen) 4405 leerlingen (Maassluis) toonden berekeningen in Schiedam aan dat hier sprake is van fte op ca. 7800 leerlingen. De leerplichtformatie werd medio 2008 reeds uitgebreid met een volledige formatieplaats. Na vaststelling van de begroting 2009 is deze uitbreiding structureel geworden en zijn er nog extra middelen ( 20.000) beschikbaar. De verhouding komt hierdoor te liggen op fte op 3743 leerplichtige leerlingen. In 2008 werd een aantal activiteiten in gang gezet om de gemeentelijke ambities te kunnen realiseren zoals de pilot RMC Scout en de VMBO actie. In Hoofdstuk 2 (Uitvoering van de leerplichtwet) wordt stilgestaan bij de uitvoering van alle taken uit de leerplichtwet. > In het schooljaar 2007/2008 waren er.230 leerplichtige leerlingen in Schiedam. Dit was een afname van 66 leerlingen t.o.v. het verslagjaar 2006/2007. > Er werden 54 lopende zaken vanuit het schooljaar 2006/2007 "meegenomen". Aan het einde van het verslagjaar werden 83 dossiers overgedragen naar het nieuwe schooljaar. > In het verslagjaar werden 588 nieuwe zorgdossiers aangelegd. Een toename van 87 dossiers. Conclusie is dat er in het verslagjaar 2007/2008 meer nieuwe dossiers zijn aangemaakt maar ook meer dossiers binnen dat verslag niet konden worden afgesloten. > De verdeling van etniciteit bij de gemelde leerlingen is gevarieerd, maar laat een nagenoeg zelfde beeld zien als het voorgaande schooljaar. > Er is een daling van het aantal meldingen in het primair onderwijs ( van 67 naar 60). Er is echter een stijging van het aantal meldingen vanuit het voortgezet onderwijs (van 208 naar 26), vanuit speciaal voortgezet onderwijs (van 5 naar 23) en vanuit de Regionale opleidingscentra (van 36 naar 72). De toename van de meldingen in het VO en MBO zijn te verklaren uit een betere meldingsdiscipline bij de instellingen. Daarnaast weten ook steeds meer ouders en leerlingen zelfde weg te vinden naar de leerplichtambtenaar. > Er is een stijging in het aantal bemiddelingen van de leerplichtambtenaar bij dreigend schoolverzuim, (van 9 naar 04). > Er is een toename te zien van het aantal keren schoolverzuim. Dit komt mede door de landelijke aandacht voor en de verbreding van de meldingsplicht (o.a. voor het eerst bij de MBO instellingen in het schooljaar 2006/2007 geadministreerd).

> Het (luxe) verzuim rond de zomervakantie is inzet geweest van een leerplichtactie in het schooljaar 2004/2005. In de schooljaren daarna liep het aantal meldingen van dit type verzuim aanvankelijk op maar in het verslagjaar een daling zien naar melding. > Er is een afname van het aantal opgemaakte processen verbaal inzake verzuim (excl. het hiervoor genoemde luxe verzuim rond de zomervakantie). Van 2 naar 3. > In het verslagjaar was sprake van een lichte daling van het aantal verzoeken voor een verlof voor > dan 0 dagen. (Van 35 naar 32 verzoeken). > Er is een duidelijke toename van het aantal verleende vrijstellingen van de leerplicht. Dit na een uitzonderlijk aantal in het voorgaande schooljaar. (Van naar 2). Dit jaar worden voor het eerst ook vrijstellingen (6) o.b.v. art. g meegenomen. Het totaal aan vrijstellingen komt hiermee op 28 (2 + 6). > Er is een forse toename van het aantal schorsingen (van 67 naar 83) en het aantal (voornemen tot) verwijderingen (van 5 naar 9). In Hoofdstuk 3 wordt de relatie van Leerplicht Schiedam met andere (gemeentelijke, landelijke) beleidsterreinen gelegd en wordt ook gekeken naar de samenwerking in de regio. In Hoofdstuk 4 worden op basis van een eerder vastgestelde startnotitie rond de noodzakelijke versterking van de leerplichtfunctie en de gemeentelijke ambities aangegeven op welke wijze deze gerealiseerd moeten worden. Hierbij worden aanbevelingen gedaan en een tijdpad gegeven voor de nadere uitwerking hiervan.

Hoofdstuk Inleiding Het verslagjaar 2007/2008 kan gekenmerkt worden als een overgangsjaar. In het leerplichtverslag 2006/2007 werd melding gemaakt van een aantal knelpunten rondom de personele onderbezetting en een toename van activiteiten en werkzaamheden rond de zorg voor leerlingen en het voorkomen van voortijdig schoolverlaten. Hierdoor was er het grootste gedeelte van dat verslagjaar nog sprake van een vertraging in de doorlooptijd van dossierbehandeling. De inzet van extern ingehuurd leerplichtpersoneel en het zorgvuldig prioriteren van af te handelen meldingen leidde tot een verantwoorde uitvoering van noodzakelijke acties op het gebied van preventie en handhaving. Op 5 januari 2008 werd de notitie "Versterking van de leerplichtfunctie" door het college vastgesteld. In deze startnotitie werden een aantal knelpunten genoemd. Deze zijn terug te vinden in het Jaarverslag 2006/2008. De conclusie luidde als volgt: Leerplicht Schiedam kan op dit moment noch de wettelijke taken noch de specifieke stedelijke ambitie volledig realiseren. Er ligt teveel werk(druk) bij te weinig formatie en dit is een ongewenste situatie. De notitie noemde twee belangrijke aanbevelingen: Een (personele) versterking van de leerplichtfunctie Vaststelling van een nieuwe ambtsinstructie Op basis van deze aanbevelingen werd de leerplichtformatie op mei 2008 uitgebreid met een volledige formatieplaats.bovendien werd aan het einde van 2008 bij de vaststelling van de gemeentebegroting 2009 deze uitbreiding structureel én werd een aanvullende en verdere uitbreiding van de personeelsformatie mogelijk. Deze uitbreiding zal begin 2009 worden gerealiseerd in combinatie met dan beschikbare additionele middelen vanuit rijksbeleid en (stadsregionale) RMC middelen in het kader van de uitvoering van de leerkwalificatiewet. Hiermee komt de verhouding in 2009 te liggen op fte op 3743 leerplichtige leerlingen. Dit was begin 2008 nog fte op 7486 leerplichtige leerlingen en medio 2008 (na de eerste formatie-uitbreiding) fte op 4492 leerplichtige leerlingen. Met de uitvoering van de aanbeveling om tot een nieuwe ambtsinstructie te komen wordt gewacht tot er landelijk door Ingrado een nieuwe modelinstructie is ontwikkeld. Hierin zal ook de wetswijziging rond de leerkwalificatieplicht zijn opgenomen. De modelinstructie van Ingrado vormt een kader waarin nog beter aangesloten kan worden op de actuele ontwikkelingen en deze voor langere tijd kunnen worden geborgen. Voor de ontwikkeling van een nieuwe ambtsinstructie leerplicht voor de gemeente Schiedam is het raadzaam deze instructie af te wachten (voorjaar 2009). Maart 2008 hebben de leerplichtambtenaren, samen met de collega's van de voormalige afdeling Educatie hun intrek genomen in het Stadskantoor als onderdeel van de nieuwe afdeling Educatie&Welzijn. In de loop van de eerstvolgende maanden zijn een aantal knelpunten ervaren in de uitvoering van de leerplichttaken vanuit het, voor cliënten, minder toegankelijke kantoorgebouw. Alhoewel reeds in het verslagjaar aan oplossingen is gewerkt blijft het een probleem dat er nog geen permanente geschikte ruimte gevonden waarin de leerplichtambtenaren vertrouwelijke gesprekken kunnen voeren met opgeroepen leerlingen en hun ouders/verzorgers. De aard van de gesprekken vraagt om een ruimte waarin vertrouwelijkheid en veiligheid (ook voor de leerplichtambtenaar) gewaarborgd zijn.. Leerplicht: Ontwikkeling in samenhang Leerplicht staat in het middelpunt van de belangstelling. Niet in de laatste plaats als belangrijk instrument om voortijdig schoolverlaten tegen te gaan. Hierbij gaat het niet alleen om handhaven en processen-verbaal schrijven. Juist op preventieve wijze aandacht besteden aan tijdig ingrijpen bij jongeren die dreigen te ontsporen vormt een belangrijk onderdeel van het dagelijks werk. Het is hierbij van belang dat scholen een actief beleid voeren op verzuim. De activiteiten van de leerplichtambtenaren moeten zich dan ook in toenemende mate richten op een versterking van het relatiebeheer met de scholen. Advisering en ondersteuning zijn hierbij belangrijk maar het is ook essentieel om onderwijsinstellingen te wijzen op hun verantwoordelijkheid in de totale keten.

De uit 969 stammende Leerplichtwet voldeed niet meer aan de eisen van onze tijd en heeft een aanpassing ondergaan. Om alle betrokkenen, zowel onderwijsinstelling, leerling als leerplichtambtenaar, beter toe te rusten is vanaf augustus 2007 een nieuwe Leerplichtwet van kracht, waarin de partiële leerplicht is vervangen door de kwalificatieplicht. Concreet houdt dit in, dat de leerplichtige leeftijd verhoogd is naar 8 jaar, tenzij de jongere reeds in het bezit is van een startkwalificatie. Om uitvoeringsproblemen voor scholen en gemeenten te voorkomen, is door de wetgever voor deze groep een uitzondering gemaakt. De uitzondering betreft een overgangsregeling voor het schooljaar 2007/2008. De 7-jarigen die in het schooljaar 2006/2007 onder de partiële leerplicht vielen, waren per augustus 2007 nog niet kwalificatieplichtig. Op het moment dat de nieuwe wet in werking trad, was het voor veel van hen te laat om zich alsnog in te schrijven op school. In het schooljaar 2008/2009 zal de vernieuwde wetgeving volledig ingevoerd worden..2 Leerplicht Schiedam : De actuele situatie in het schooljaar 2007/2008 De(vernieuwde)Leerplichtwet vormt de leidraad voor de werkzaamheden van de leerplichtambtenaren. Ook is de wet genesteld in de missie van de Gemeente Schiedam. In het collegewerkprogramma 2006-200 "Alle Schiedammers" worden de volgende ambities genoemd:. Vergroting van het aantal jongeren met een startkwalificatie (JEI6) 2. Stimuleren van het melden van (school)verzuim (JEU ) 3. Aanpak voortijdig schoolverlaten (JEI22) Door de vernieuwing in de Leerplichtwet maar ook door een aantal in gang gezette activiteiten wordt actief beleid ontwikkeld om deze ambities te realiseren. In januari 2008 is gestart met de pilot RMC scout waarover de gemeenteraad actief is geïnformeerd. Daarnaast is actief ingezet op de verdere versterking van de trajectbegeleiding binnen het Steunpunt Onderwijs en is ook in Schiedam aangesloten bij een landelijke VMBO actie om de - voor een aantal leerlingen - risicovolle overgang van VMBO naar MBO van nabij te begeleiden. Bovendien heeft Leerplicht, naast aandacht voor een betere melding door scholen via de geijkte kanalen, het initiatief genomen voor een scholenronde bij het primair onderwijs. In het kader van relatiebeheer wordt het grote belang van tijdige melding nog eens extra onder de aandacht gebracht. In het voortgezet onderwijs gebeurt dit via de deelname van de leerplichtambtenaren aan de ZAT's (ZorgAdviesTeams). Tenslotte is er actief samengewerkt met de GOSA regisseur a.i..3 Personele formatie Bij aanvang van het schooljaar 2007/2008 bestond de sectie Leerplicht uit twee leerplichtambtenaren (totaal.5 formatieplaats). Een analyse van de formatieomvang in relatie tot de problematiek in Schiedam (als een GSB stad in feite te vergelijken met Rotterdam) en de hiervoor uitgesproken ambities laat zien dat in ieder geval tot mei 2008 sprake was van onderbezetting. Dit kwam op dat moment neer op fte op 7486 leerplichtigen in Schiedam. Een schril contrast met de landelijk geadviseerde verhouding van fte op 4500 leerplichtigen (door Ingrado, de beroepsvereniging van leerplichtambtenaren). In buurgemeente Rotterdam wordt de norm gehanteerd van fte op 800 leerplichtigen. Bovendien dreigde deze onderbezetting nog verder onder druk te komen door langdurige ziekte van één van de leerplichtambtenaren. Gedurende het verslagjaar is daarom gemiddeld 0,6 fte extern ingezet als vervanging en deze vervanging is gecontinueerd tot eind 2008. Vanaf mei 2008 is de formatie structureel met fte versterkt. Hierdoor is de formatie aan het einde van het verslagjaar 2,5 fte wat neerkomt op een verhouding van fte op 4492 leerplichtigen. Zoals hiervoor aangegeven zal de versterking van de leerplichtfunctie begin 2009 worden afgerond. Hierover zal in een volgend jaarverslag (schooljaar 2008/2009) melding worden gedaan. Naar verwachting zal na deze uitbreiding (naar verwachting met 0,5 fte) de verhouding komen te liggen op fte op 3743 leerlingen.

Naast de leerplichtambtenaren bestaat de sectie leerplicht uit twee ondersteunende administratief medewerkers. De formatie voor de leerplicht/rmc administratie ( in het verslagjaar,2 fte) is, mede door investeringen in een goed geautomatiseerd leerplichtadministratiesysteem en eigen applicatiebeheer, conform datgene wat landelijk gebruikelijk is maar zal desalniettemin begin 2009 met 4 uur per week worden uitgebreid.

U^ 2JLJjnleiding In het schooljaar 2007/2008 telde Schiedam.230 leerplichtige leerlingen. Aan het begin van dit schooljaar had de sectie Leerplicht nog 54 lopende zaken. Gedurende het schooljaar zijn 588 nieuwe zorgmeldingen aangemaakt en afgesloten. Een toename van ruim 80 meldingen en 5% van alle Schiedamse leerplichtigen. Aan het eind van het schooljaar zijn 83 dossiers overgedragen naar het schooljaar 2ÖÖ8/2ÖÖ9. Een dossier wordt aangemaakt als niet kan worden volstaan met een eenvoudig advies of doorverwijzing. Per leerling wordt één dossier aangemaakt dat kan bestaan uit meerdere zorgmeldingen. Er wordt gesproken van een zorgdossier wanneer individueel advies, bemiddeling of onderzoek door de leerplichtambtenaar noodzakelijk is. De termijn van afhandeling is afhankelijk van de problematiek. In het geval van een verlofaanvraag kan volstaan worden met één gesprek, de afhandeling van problematisch verzuim kan soms enkele maanden duren. Onderstaande tabel en grafiek geven een overzicht van alle behandelde dossiers per schooljaar. Afgesloten [Lopend Totaal 04-05 I 05-06 426 26 36 452 463 6-07 07-08 300 7 DO 600 500 400 $00 200 00 o 04/OS OS/06 06/0? 07/08 Er zit een stijgende lijn in het aantal behandelde en afgesloten dossiers. Meer dossiers zijn behandeld en afgesloten, maar ook zijn meer lopende zaken overgedragen aan het volgend schooljaar. De groei zet zich dit jaar voort. Het aantal lopende zaken gaat mee in deze lijn. De groei van het aantal dossiers aan de ene kant en de beperkte formatie aan de andere kant zorgt ook dit jaar voor een hogere werkdruk. De formatie is aan het eind van het verslagjaar versterkt. Naar verwachting zijn de gevolgen van deze versterking in het volgende schooljaar pas merkbaar. De tabel op de volgende bladzijde geeft een overzicht van de leeftijden van alle gemelde leerlingen. De meesten bevinden zich, zoals voorgaande jaren, in liet midden van hun tienerjaren. De registratie van schoolgang begint in Schiedam reeds bij 4-jarigen. Dit vloeit voort uit gemaakte afspraken met scholen inzake de extra inzet in de ontwikkeling van de voor - en vroegschoolse educatie. Ouders van niet-schoolgaande 4-jarigen worden aangeschreven (gerappelleerd). Voor deze groep bestaan echter geen sancties wanneer een inschrijving uitblijft.

De toename van meldingen van de 4- en 5-jarigen zijn enerzijds te verklaren uit de administratieve afhandeling van het toezicht en de controle op de inschrijvingen en anderzijds op het incidentele beroep wat op leerplicht wordt gedaan bij de verplichte inschrijving van 5 jarigen. De stijging van het aantal meldingen na de basisschoolleeftijd komt door de - soms - lastige overstap naar het voortgezet onderwijs. Rondom het 5 e jaar vertalen de gevolgen van een eventueel verkeerd gemaakte schoolkeuze (vaak in combinatie met puberaal gedrag) zich in een toename van het aantal meldingen. Ook de overgang van het voortgezet onderwijs (m.n. het VMBO) naar het middelbaar beroepsonderwijs (MBO) leidt in een aantal gevallen tot een toenemend aantal meldingen bij leerplicht. Dit laatste wordt nog versterkt door de speciale aandacht die de laatste jaren wordt gegeven aan de overgang VMBO/MBO én het feit dat MBO instellingen onder invloed van de leerkwalificatieplicht zich in toenemende mate bewust worden van hun meldplicht voor hun leerlingen die nog geen 8 jaar zijn en niet over een startkwalificatie beschikken. Aantal l«*rlingen 40 20 00 80 60 40 20.il.llli Aantal leerlingen y 2.4 Soort onderwijs van de leerlingen die zijn gemeld: Onderstaande tabel en grafiek geven de onderwijssoort weer van de leerlingen die gemeld zijn. Basisonderwijs Speciaal basisonderwijs Voortgezet onderwijs Speciaal voortgezet onderwijs Praktijkonderwijs Regionaal opleidingscentra Op de rails/herstart Onbekende herkomst 2004-2005 77 5 9 9 33 8-23 2005-2006 40 8 29 5 26 30-6 2006-2007 67 208 5 20 36. 7 2007-2008 60 26 23 2 72 9 8

! )»(lci t\ ijssooi f g «lillg-eu > ',-,.'. -!> iv.-i;- 3% De sterke stijging in het voorgaande jaar van het aantal gemelde leerlingen in het basisonderwijs heeft zich dit schooljaar niet doorgezet. Er is zelfs sprake van een kleine afname. Ook in het speciaal basisonderwijs zet de lichte stijging van de afgelopen jaren niet meer door. Daarentegen is het aantal gemelde leerlingen in het voortgezet onderwijs wel behoorlijk toegenomen. Dit is te verklaren door de betere meldingsdiscipline en het intensieve relatiebeheer van leerplichtambtenaren (o.a. door deelname in de ZAT's). Landelijke voorlichting heeft er voor gezorgd dat de maatschappelijke aandacht voor betere melding is vergroot. Het speciaal voortgezet onderwijs laat een lichte toename zien en dit heeft te maken met het toenemend aantal leerlingen dat op deze vorm van onderwijs is aangewezen. Het aantal gemelde leerlingen van het ROC zijn verdubbeld ten op zichte van vorig jaar. Dit valt voor een groot deel te verklaren uit de meldingsplicht die vanaf het schooljaar 2007/2008 ook geldt voor ROC's. In het praktijkonderwijs zijn het aantal gemelde leerlingen gedaald. Dit komt doordat de zorgstructuur binnen het praktijkonderwijs veel groter is dan binnen het voortgezet onderwijs. De leerlingen van het praktijkonderwijs vallen niet onder de nieuwe leerkwalificatiewet en bij uitval is er geen vervolg of alternatief. Onderstaande tabel () geeft de etniciteit van de behandelde zomdossiers weer. 'fabel 2004-2005 2005-2006 ;ln % van aile idossiers 2006-2007 2007-2008!2üÜ6-2ÖÖ? iln % van alk jdossiers 2007-2008 De tabel laat een nagenoeg zelfde beeld zien als het voorgaande schooljaar.

Onderstaande tabel (2) toont het aantal gemelde leerlingen in verhouding tot hun totale (etnische) doelgroep in de gemeente Schiedam en een vergelijking met het totaal aantal leerplichtigen. Tabel 2* Nederlands Turks Marokkaans Surinaams Antilliaans/Arubaans Overige rijke landen (A2) Overige arme landen (B) Onbekend Totalen Etniciteit 2006/2007 6370 784 446 503 37 223 497 76 270 Totalen Etniciteit 2007/2008 6362 780 446 503 372 223 495 49 230 In% v.h.totleerplichtigen 2006/2007 57% 6% 4% 4,5 % 3% 2% 3% 0,5% 00% In% v.h.tot.leerplichtigen 2007/2008 57% 6% 4% 4,5 % 3% 2% 3% 0,5% 00% * Door een overzicht te maken van de etniciteit van alk leerplichtigen wordt het mogelijk het aantal gemelde leerlingen bij leerplicht uit te drukken in % van het totaal. De verschillen met vorig jaar zijn in absolute aantallen minimaal. Procentueel is het zelfs identiek aan het vorige schooljaar. 2.6. Wie melden aan bij leerplicht: De leerplichtambtenaar kan door iedereen worden ingeschakeld. Wanneer een melding binnenkomt van een leerling die niet woonachtig is in de gemeente Schiedam, wordt de melding doorgegeven aan de woongemeente van de leerling. Deze meldingen worden niet geregistreerd door leerplicht, omdat direct bij de melding de melder op de hoogte wordt gesteld en de actie van de leerplichtambtenaar alleen bestaat uit het doorverwijzen. Overzicht van de melders: School Ouders Voogd Leerling zelf Familie (overig) Hulpverlening Steunpunt onderwijs Politie Leerplicht Regionale Opleidingscentra overig ng = niet geregistreerd 2004-2005 350 6 2 5-6 5 0 ng 0 2005-2006 346 6 2 4-6 3 0 7 5 9 2006-2007 402 57 2-6 3 0 22 0 8 2007-2008 44 79 0 4 0 3 3 0 8 Als we naar de drie grootste melders kijken, zien we dat de overgrote meerderheid van de meldingen van scholen komt. Een stijgende lijn blijft zichtbaar. Ouders, hoewel in mindere mate, spelen ook een belangrijke rol als melder. Het aantal door leerplicht (ook leerplichtafdelingen van andere gemeenten waar Schiedamse leerlingen onderwijs volgen) gemelde leerlingen kent een lichte toename. Wettelijk gezien ligt de meldingsplicht primair bij het onderwijs. Maar de leerplichtambtenaar kan door iedereen worden ingeschakeld. Door de netwerkfunctie is de leerplichtambtenaar bekender geworden, waardoor 0

deze ook door anderen wordt ingeschakeld. Het is een positieve ontwikkeling dat steeds meer ouders en/of leerlingen zelfde weg vinden naar de leerplichtambtenaar. 2.7 Indeling van de behandelde dossiers: Bij de behandelde dossiers is de volgende indeling te maken: a. bemiddeling door de leerplichtambtenaar; b. onderzoek door de leerplichtadministratie; c. onderzoek aangaande schoolverzuim, d. verlofaanvragen; e. vrijstellingen; f. schorsing/verwijderingen; ad a. Bemiddeling door de leerplichtambtenaar. 04-05 27 05-06 9 06-07 9 07-08 04 Het betreft hier voorvallen waarbij bijvoorbeeld sprake is van dreigend schoolverzuim, schoolproblemen of problemen bij de schoolkeuze, waarbij leerplicht een bemiddelende rol heeft gespeeld (exclusief schorsingen, verwijderingen, verlof en vrijstellingen). Hiertoe worden niet gerekend de leerlingen die daadwerkelijk verzuimd hebben en waarvoor een verzuimmelding is ontvangen. ad b. Onderzoek door de leerplichtadministratie Ouders zijn wettelijk verplicht hun leerplichtige kinderen op een school in te schrijven (inschrijvingsplicht vanaf 5 jaar). Door o.a. verhuizing van en naar Schiedam verandert de leerlingpopulatie gedurende een schooljaar. Scholen melden periodiek deze mutaties. Daarnaast controleert de leerplichtadministratie het nakomen van de inschrijvingsplicht eenmaal per twee maanden. Ouders/Verzorgers van leerlingen waarvoor geen actuele schoolinschrijving bekend is ontvangen tweemaal een rappel op het huisadres van een leerling. De leerling-administratie neemt het initiatief tot nader onderzoek wanneer niet gereageerd wordt op dit rappel. De leerplichtadministratie verleent ook haar medewerking aan het verzoek van externe organisaties zoals de SVB en de GGD schoolarts. Adresonderzoek Zodra ouders na meerdere rapellen nog niet reageren, gaat de leerplichtambtenaar zelf op huisbezoek. Wanneer er geen contact kan worden gelegd, vraagt de leerplichtadministratie een adresonderzoek aan bij het GBA. In uitzonderlijke gevallen kan proces-verbaal worden opgemaakt. In de meeste gevallen komt uit een GBA-onderzoek dat er sprake is van verhuizing, emigratie of vertrokken onbekend waarheen. Toetsing kinderbijslag De leerplichtadministratie kan ook ingeschakeld worden door een andere instelling. Bijvoorbeeld bij twijfel vanuit de SVB over een ouderaanvraag voor kinderbijslag. Zij kan als onderdeel van een toetsing de leerplichtadministratie verzoeken gegevens te verstrekken over het al dan niet ingeschreven staan van een bepaalde leerling op school. De toetsing vindt verder plaats door de SVB. Schoolarts De leerplichtadministratie werkt in het kader van schoolartsbezoek ook samen met de GGD. Zij stuurt de inschrijfbewijzen van alle leerlingen gedurende een schooljaar door naar de GGD. Op haar beurt gebruikt de GGD deze voor de oproepen voor het periodieke gezondheidsonderzoek per leerling.

yii^^ De tabel geeft geconstateerd. het totaal aantal leerlingen weer waarbij één of meer keren schoolverzuim Is Schooljaar [ 04-05 054)6 06-07 ' 07-08 Basis onder 86 03 7 94 Voortgezet onderwifs_ 29 35 4 57 MBO (inc ROC) 5 2 - -. - Totaal! 243! 279 i 278 ; Onderstaande grafiek laat de trends zien. iso 60 20 00 30 60 40 _ VO MBO 20 0 04/05 05/06 06/0? 07/08 I» het kader van de kwalificatieplicht in de nieuwe leerplichtwet die per augustus 2ÖÖ7 in werking is getreden, moet iedereen (inclusief RÖC voor leerlingen tot 8 jaar zonder startkwalificatie) verzuim melden. Het totaal aantal leerlingen waarbij één of meer keren schoolverzuim is geconstateerd stabiliseert in het verslagjaar. Bij het basisonderwijs is er sprake van een daling maar bij het voortgezet - en middelbaar beroepsonderwijs is er sprake van een stijging. Deze toename t.o.v. vroeger hoeft niet altijd een stijging in verzuim te betekenen maar heeft ook te maken met de verbreding van de meldingsplicht. Bovendien wordt, door de al eerder in het verslag genoemde landelijke bekendheid rond het belang van tijdige melding en de aandacht van de leerplichtambtenaren, opnieuw beter gemeld dan in het verleden. Bij het verlenen van verlof aan leerlingen wordt een terughoudend beleid gevoerd. Een verlofaanvraag moet binnen de regels vallen, anders wordt er geen verlof verleend. Door middel van voorlichtingsbrieven geeft leerplicht aan hoe de directeuren moeten omgaan met de verlofaanvragen. Regionaal wordt een gezamenlijk ontwikkeld formulier gebruikt voor het aanvragen van verlof. De Leerplichtwet kent, buiten ziekte, het voldoen aan religieuze plichten en enkele zeer bijzondere gevallen, twee gronden waarop extra verlof verleend kan worden: De eerste grond is Mkjjitieverlof. Hier moet het beroep van één van de ouders de reden zij» dat men niet in staat is om binnen de reguliere schoolvakanties op vakantie te gaan. Over deze verlofaanvragen wordt altijd door de schooldirecteur beslist. Vaak vindt er overleg plaats tussen de directeur van de school en de leerplichtambtenaar. De maximale periode waarvoor door de directeur van de school verlof verleend kan worden is tien aaneengesloten schooldagen per schooljaar. Dergelijk verlof kan 2

per leerling slechts eenmaal per schooljaar worden verleend. Vakantieverlof van meer dan tien schooldagen is nooit mogelijk. De tweede grond is 'gewichtige omstandigheden'. Voor veel voorkomende omstandigheden zijn richtlijnen opgesteld. Verlofaanvragen op deze grond worden door de directeur van een school behandeld indien de aanvraag tien dagen of minder is. Verlofaanvragen van meer dan 0 schooldagen worden door de leerplichtambtenaar in behandeling genomen. Evenals vorig schooljaar is een fors aantal aanvragen behandeld alhoewel er sprake is van een lichte daling. 2004-2005 Aanvragen verlof > 0 dagen 28 2005-2006 4 2006-2007 35 2007-2008 32 ad e. Vrijstellingen De leerplichtwet geeft meerdere mogelijkheden voor het geven van vrijstelling. Artikel 3 omvat de vervangende leerplicht waarbij de leerling vanaf 4 jaar onder bepaalde voorwaarden kan gaan werken en leren. Artikel 5 behelst vrijstelling van de inschrijvingsplicht op scholen vanwege a) lichamelijke of psychische gronden van de leerling, b) bezwaren tegen de richting van het onderwijs of c) wanneer een leerling een buitenlandse school bezoekt. Artikel 5 behelst de vrijstelling wegens het volgen van ander onderwijs (voorheen vrijstelling voor de partiële leerplicht). Dit artikel is net als voorheen bij de partiële leerplicht leeftijdsgebonden. Onder de kwalificatieplicht vallen de 6- t/m 8-jarigen onder dit artikel. Wanneer een aanvraag tot vrijstelling niet valt onder de bovengenoemde artikelen, kan beroep worden gedaan op artikel lig. Dit artikel wordt gebruikt voor andere, gewichtige omstandigheden. De vrijstellingen die op grond van dit artikel worden verleend zijn individueel gebonden. Onderstaande tabel geeft een overzicht van de verleende vrijstellingen. In het schooljaar 2007/2008 zijn 2 aanvragen voor vrijstelling van de volledige of kwalificatie leerplicht verleend. Dit na een uitzonderlijk laag aantal van 2 in het jaar daarvoor. Vanaf dit verslagjaar worden bovendien de vrijstellingen op grond van art. lig bijgehouden. Zoals in de tabel te zien is, zijn dit er 6. Art.3a Art 3b Art.5. lid a Art.5. lid b Art.5. lid c Art. 5 Art. g 03-04 3-04-05 5-05-06-06-07-07-08 4 8 6 ad f. Schorsingen en verwijderingen Scholen hebben de mogelijkheid om leerlingen voor een korte tijd (maximaal 5 dagen) te schorsen. Schorsingen van meer dan dag moeten wettelijk gemeld worden bij de inspectie. Vanuit leerplicht wordt er wel op aangedrongen om ook alle schorsingen te melden maar dit gebeurt nog niet door alle scholen. Scholen hebben ook de mogelijkheid om leerlingen te verwijderen. Wettelijk gezien mag een school pas overgaan tot (definitief) verwijderen indien een andere school of project bereid is gevonden de leerling toe te laten. Dit houdt verband met de zorgplicht, waarbij de school de plicht heeft een 3

andere school te vinden voor de leerling. Bij verwijdering zijn scholen wettelijk verplicht dit terstond te melden bij de onderwijsinspectie en de afdeling leerplicht. Onderstaande tabel geeft een overzicht van het aantal schorsingen en verwijderingen die gemeld zijn bij de Sectie Leerplicht. Schorsingen (Voornemen tot) Verwijderingen 2004-2005 47 7 2005-2006 2006-2007 62 67 5 2007-2008 83 9 Het aantal schorsingen kent de laatste jaren een stijgende lijn. Dit kan betekenen dat het aantal leerlingen dat in overtreding is, groeit. Daarnaast zal bij de stijging een betere melding door scholen een rol spelen. Ook kan het duiden op striktere naleving van de schoolregels. Het aantal voornemens voor verwijderingen fluctueert maar is in vergelijking tot het voorgaande jaar behoorlijk gestegen. Pas wanneer een andere school of project is gevonden, wordt de leerling uitgeschreven. Als voor de betreffende leerling ook de toegang tot de school wordt ontzegd, is de consequentie dat deze leerling thuis zit totdat er een nieuwe school of een specifiek project is gevonden. In dit geval worden er afspraken gemaakt met school en leerling betreffende een huiswerkconstructie. Aan het einde van het verslagjaar ging het hier om 2 leerlingen waarvan voor 5 leerlingen een nieuw traject startte in het schooljaar 2008/2009. Voor de 7 overgebleven leerlingen zal vanaf het begin van het nieuwe schooljaar een plaatsing gerealiseerd moeten worden. 2.8. Schoolverzuim Schoolverzuim is te verdelen in absoluut en relatief verzuim. Bij absoluut verzuim is de leerling niet ingeschreven op een school gedurende een langere periode. Dit is een klein deel van het totale verzuim. Al het overige, de overgrote meerderheid, valt onder relatief verzuim. Dit is ook weer te onderscheiden in verschillende vormen. In de meeste gevallen gaat het om ongeoorloofd verzuim. 2.8.. Relatief verzuim in het verslagjaar Geoorloofd verzuim Ongeoorloofd verzuim waaronder opgemaakte PV Te Laat Meldingen Uren verzuim Ziekte verzuim Luxe verzuim overig Luxe verzuim zomervakantie Totaal 2006-2007 8 27 4 4 9 5 279 2007-2008 2 224 3 30 6 278 2.8.2. Absoluut verzuim in het verslagjaar Het aantal geregistreerden van absoluut verzuim in de leerplichtadministratie is 35. Hiermee zet de stijging in het aantal meldingen van het vorige jaar zich door. Van de geregistreerde leerlingen zijn er 7 opnieuw ingeschreven op een school. Bij een viertal leerlingen is een GBA-onderzoek ingesteld. Twee dossiers zijn overgedragen aan een andere gemeente. Dit gebeurt wanneer na rapelleren blijkt dat de leerling verhuisd is naar een andere gemeente, maar de melding nog niet is afgehandeld. Vier leerlingen van wie de zaak wel is afgehandeld, zijn ook verhuisd naar een andere gemeente. Acht leerlingen zijn vertrokken naar het buitenland. 4

2.9 Leeftijd van de leerlingen die hebben verzuimd Onderstaande grafiek geeft een overzicht van de leeftijden van leerlingen die hebben verzuimd. Het hoogste verzuim ligt vooral in de leeftijdsgroep 4 tot en met 6 jarigen. Aantal leerlingen 60 50 40 30 20 0 ll.lllllll l Aantal leerlingen 2.0 Luxe verzuim rondom de zomervakantie Onderstaande tabel geeft een overzicht van het verzuim rondom de zomervakantie. 04-05 05-06 06-07 07-08 Totaal aantal meldingen Proces-Verbaal opgemaakt 7 35 5 5 6 Net als in het vorige schooljaar is het aantal meldingen fors afgenomen, tot slechts één melding. Vanuit leerplicht is aan het einde van het schooljaar 2004-2005 een project opgezet waarbij bij het basisonderwijs de scholen gevraagd is extra op te letten bij luxe verzuim rondom de zomervakantie. Dit zou op den duur een effect op ouders gehad kunnen hebben, wat de doorgezette afname in het aantal meldingen mogelijk verklaart. 2. Proces-verbaal Onderstaande tabel geeft een overzicht van de opgemaakte processen verbaal voor ongeoorloofd verzuim met uitzondering van luxe verzuim rondom de zomervakantie. 04-05 05-06 06-07 07-08 Relatief verzuim (waarvan luxe verzuim) Absoluut verzuim 8 8 3 2 24 0 0 3 0 In het schooljaar 2007/2008 is het aantal processen verbaal behoorlijk gedaald t.o.v. voorgaande jaren. Door werkdruk is de prioriteit op andere gebieden komen te liggen. Gelet op de gesignaleerde problemen waar leerlingen mee te maken krijgen is ingezet op (zorg)gesprekken en preventie. Dit is arbeidsintensief. Het geconstateerde verzuim is wel schriftelijk afgedaan met waarschuwingen en een melding in het leerplichtadministratiedossier. 5

^^ Gedurende het gehele schooljaar zijn 278 verzuimmeldingen afgehandeld. Onderstaande grafiek geeft een overzicht van de stand van zaken na de afhandeling van de dossiers. Resultaten afhandeling Ht lldril Wef! Itdrfl!)? t l>.- I " '. 5V. - 6

Hoofdstuk 3 Relatie met andere beleidsterreinen en samenwerking in de regio 3.. Inleiding Leerplicht raakt vele beleidsterreinen. De leerplichtambtenaar wordt vaak een spin in het web genoemd, enerzijds door de contacten met de burgers en anderzijds door de medewerking aan beleidsvoorbereiding. Bovendien houden gemeentelijk beleid en uitvoering niet altijd op bij de stadsgrenzen. Dit geldt misschien wel in het bijzonder voor onderwijs, zeker voor een stad als Schiedam, gelegen tussen de metropool Rotterdam en de waterwegsteden Vlaardingen en Maassluis. De regionale samenwerkingsverbanden nemen, door een gekozen regionale aanpak steeds meer toe. En, in de aanloop naar, en na implementatie van het Centrum voor Jeugd en Gezin komen verschillende beleidsterreinen samen die tot op zekere hoogte een regionale afstemming behoeven. 3.2 Leerplicht en het Steunpunt Onderwijs Leerplicht Schiedam werkt actief samen met het Steunpunt Onderwijs en is betrokken bij: 3. 2.a. Plaatsingsadviescommissie (PAC) De PAC valt onder het Steunpunt Onderwijs, die tevens zorg draagt voor de coördinatie hiervan. De regionale commissie verzorgt de centrale intake en registratie van zorgleerlingen. Zij diagnosticeert individuele leerlingen en stelt handelingsplannen op in samenwerking met het onderwijs. Tevens zorgt de commissie voor de nazorg van deze leerlingen op de school zelf. De PAC komt eenmaal per twee weken bijeen. Leerplicht neemt geen deel aan dit overleg. Beiden werken wel nauw samen. 3. 2.b. Zorg Advies Team (ZAT) Alle scholen voor voortgezet onderwijs hebben een Zorg Advies Team. In deze teams worden risicoleerlingen besproken, waarbij de (achterliggende) problematiek van de individuele leerling vanuit verschillende invalshoeken wordt bekeken. In deze Zat's spelen Steunpunt Onderwijs, Jeugdplein, Leerplicht, de schoolarts van de GGD en de leerlingbegeleiders van de scholen een prominente rol. 3. 2.b. Bovenschoolse Zorg Advies Team (BOZAT) De BOZAT is een overleg om de extreme zorgleerlingen te bespreken. Deelnemers aan het overleg zijn: Jeugdzorg, de GGD, Leerplicht, Steunpunt Onderwijs (directeur en orthopedagoog). Het overleg vindt eenmaal per maand plaats. 3. 2.c. VMBO actie De geslaagde VMBO actie aan het einde van het schooljaar 2006/2007 leverde naast de beoogde resultaten tevens aandachtspunten ter verbetering van de samenwerking op. Hierdoor heeft de actie in het schooljaar 2007/2008 een andere opzet gekregen. Zo werden in 2006/2007 nog alle VMBO eindexamenkandidaten aangeschreven. In 2007/2008 werd veel directer en middels persoonlijke (outreachende) benadering een groep leerlingen benaderd waarvan de scholen/decanen aangaven problemen bij de overgang naar het vervolg (MBO) onderwijs te verwachten. In 2006/2007 ontvingen de betreffende doelgroepleerlingen niet alleen een schrijven vanuit de subregio NWN maar ook vanuit de Stadsregio Rotterdam. In 2007/2008 kwam deze dubbele mailing niet langer voor. In dat jaar werd een brief vanuit het Ministerie van OCW verzonden. Er wordt meer vanuit het Samenwerkingsverband (WSNS) VO /regio NWN gewerkt en het zwaartepunt voor begeleiding ligt bij de trajectbegeleiders van het Steunpunt Onderwijs. Medio oktober 2008 werd een VMBO rappel door de leerplichtadministratie succesvol afgerond. Op dat 7

moment bleken alle VMBO eindexamenleerlingen uit het schooljaar 2007/2008 een vervolgtraject van leren of werken leren te zijn gestart. 3.3 Leerplicht en de Regionale Meld- en Coördinatiefunctie (RMC) Het RMC speelt een belangrijke rol in het voorkomen van voortijdig schoolverlaten. Het beleid van de landelijke en lokale overheid is erop gericht het aantal schoolverlaters dat ongekwalificeerd op de arbeidsmarkt komt te verminderen. Het gaat daarbij om jongeren in de leeftijd 8 tot 23 jaar, die bij het verlaten van de school niet aansluitend bij een andere onderwijsinstelling worden ingeschreven en niet over een startkwalificatie beschikken. (' tenminste diploma Havo/MBO niveau 2). Met de invoering van de kwalificatieplicht is de leeftijd daarmee verhoogd van 7 naar 8 jaar. Voor de risico leerlingen is de overstap van het VO naar een Regionale Opleiding Centrum (ROC) een belangrijke stap. Wanneer dit niet goed verloopt of wanneer de leerling hierbij niet goed begeleid wordt, is de kans groot dat de leerling afhaakt binnen het onderwijs en - zonder startkwalificatie - gaat werken. De meeste leerlingen die binnenstromen bij het ROC zijn nog leerplichtig. De leerplichtambtenaar heeft zelf een wettelijke taak om te controleren of jongeren zich daadwerkelijk inschrijven bij een opleiding. De leerplichtambtenaar is de enige met een sanctiemiddel om jongeren binnen het onderwijs te houden en kan zo ook bemiddelen naar de juiste opleiding en indien noodzakelijk handhavend optreden. Ook hier is de leerlingenadministratie van de gemeente een belangrijke factor. Enerzijds voor de controle van de inschrijving van leerplichtige leerlingen, anderzijds voor het registreren van het wel of niet behalen van een startkwalificatie. Onderstaande tabel geeft een overzicht van het aantal voortijdig schoolverlaters van de afgelopen twee jaar. Totaal aantal 7* tot 23 jaar Geregistreerde VSV Geregistreerde VSV als % van 7-23 jarigen 2005-2006 5.85 70 3,5% 2006-2007 5.85 680 3% 2007-2008 5.3 66 2% (bron: Landelijke Effectrapportages RMC van het ministerie van OCW, * I.v.m. een overgangsregeling betreffende de invoering van de kwalificatieplicht viel een deel van de 7-jarigen in 2007/2008 nog onder de partiële leerplicht. Vanaf het schooljaar 2008/2009 zal deze leeftijd volledig zijn verhoogd naar 8 jaar. 3. 4 Leerplicht en de aanpak van Voortijdig Schoolverlaters (VSV) Het beleid om voortijdig schoolverlaten te voorkomen wordt door de gemeenten Schiedam, Vlaardingen en Maassluis gezamenlijk ontwikkeld, aangezien de verschillende scholen voor voortgezet onderwijs in de drie gemeenten leerlingen herbergen uit de regio Nieuwe Waterweg Noord. De gemeenten werken hierbij samen met het samenwerkingsverband Weer Samen Naar School (Voortgezet Onderwijs, regio NWN). De uitvoering van het geformuleerde beleid vindt plaats door Stichting Zorg (uitvoeringsorganisatie: het Steunpunt Onderwijs). Binnen één structuur werken leerplichtambtenaren (en leerplichtadministraties) van de drie NWN gemeenten én de trajectbegeleiders van het Steunpunt Onderwijs samen. Hierdoor wordt getracht te voorkomen dat er verschillen ontstaan in de benadering van leerplichtige en niet-leerplichtige voortijdig schoolverlaters. De wens is dat dit nog beter wordt ontwikkeld. In Schiedam worden voortijdige schoolverlaters door de sectie Leerplicht doorverwezen naar de RMC-trajectbegeleiders van het Steunpunt Onderwijs. Leerplicht werkt daarnaast ook samen met andere instellingen en organisaties die betrokken zijn bij preventie van voortijdig schoolverlaten zoals CWI en Onderwijs Opvang Voorziening Rotterdam (OOVR). 8

Hoofdstuk 4 Aanbevelingen De (vernieuwde) Leerplichtwet (inclusief de leerkwalificatieplicht voor 8 jarigen zonder startkwalificatie) vormt de leidraad voor de werkzaamheden van de leerplichtambtenaren. De wet sluit aan op de missie van de Gemeente Schiedam. In het collegewerkprogramma 2006-200 "Alle Schiedammers" worden de volgende ambities genoemd:. Vergroting van het aantal jongeren met een startkwalificatie (JEI6) 2. Stimuleren van het melden van (school)verzuim (JEU ) 3. Aanpak voortijdig schoolverlaten (JEI22) Evenals in het voorgaande verslagjaar wil Leerplicht Schiedam deze ambities realiseren door: a. Een actieve bijdrage leveren in het realiseren van een sluitende aanpak voor jongeren tot 23 jaar die zodanig geschoold worden zodat zij een duurzaam perspectief op een plek op de arbeidsmarkt hebben; b. Actief participeren in de verdere ontwikkeling van een goede zorgstructuur, een doorlopende schoolloopbaan en een goede aansluiting op de arbeidsmarkt; c. Voorkomen van de zgn. "leerplichtige thuiszitters" door tijdige bemiddeling naar het onderwijs of opvangprojecten; d. Optimale uitvoering van de wettelijke taken op het gebied van de leer/kwalificatieplicht en RMC wetgeving; e. Direct toezicht op en advisering bij preventief verzuimbeleid op scholen binnen het leerplichtgebied (w.o. verzuimadministratie en verzuimmelding) f. Voldoende aandacht voor nazorg en relatiebeheer naar leerplichtigen, hun ouders/verzorgers en het onderwijsveld; g. Tijd en ruimte voor implementatie van beleid en vernieuwing. Stand van zaken aanbevelingen uit het jaarverslag 2006/2007: Aan het einde van het verslagjaar 2007/2008 is de leerplichtformatie uitgebreid met een volledige formatieplaats en in het schooljaar 2008/2009 zal deze versterking van de leerplichtfunctie verder worden ingezet. Hiermee is een belangrijke start gemaakt met de realisering van een aanbeveling uit het vorige jaarverslag. Het ontwikkelen van een nieuwe ambtsinstructie zoals verwoord in het Jaarverslag Leerplicht 2006/2007 staat gepland voor het eerste kwartaal van 2009. De reden van deze vertraging komt doordat er is besloten te wachten op een op dat moment gepresenteerde modelambtsinstructie van Ingrado (beroepsorganisatie van leerplichtambtenaren) en deze modelinstructie te gebruiken als basis van een nieuwe instructie voor de gemeente Schiedam. Aanbevelingen voor het schooljaar 2008/2009: l.versterking leerplichtfunctie In het schooljaar 2008/2009 en meer in het bijzonder in 2009 zal de versterking van de leerplichtfunctie definitief gerealiseerd worden. Hiertoe worden enerzijds de beschikbare middelen uit de begroting 2009 ingezet en anders gedeeltelijk gebruik gemaakt van additionele middelen vanuit het rijk (via de RMC regio Rijnmond). 2.Uitvoering leerkwalificatieplicht Alhoewel reeds op augustus 2007 van kracht geworden zal uitvoering en handhaving van deze aanvulling op de leerplichtwet in het schooljaar 2008/2009 intensief worden ingezet. Het rijk heeft hiervoor aanvullende middelen beschikbaar gesteld en de RMC regio Rijnmond verdeelt deze 9

middelen over de subregio's, waaronder Nieuwe Waterweg Noord. In het schooljaar 2008/2009 zullen deze middelen, in overleg met de gemeenten Vlaardingen en Maassluis, worden ingezet. Een voorstel daartoe zal begin 2009 ter vaststelling door college en raad worden aangeboden. 3.Vergroting van de outreachende aanpak en relatiebeheer De leerplichtambtenaren zullen in het schooljaar 2008/2009 het initiatief nemen voor een versterking van relatiebeheer met de onderwijsinstellingen en organisaties rond leerlingenzorg. a. De reeds gestarte scholenronde langs alle scholen voor primair onderwijs wordt doorgezet en afgerond. Alle scholen zijn dan aan het einde van het schooljaar 2008/2009 bezocht. b. Tijdens de scholenronde wordt ingezet op voorlichting en een outreachende aanpak en advisering. c. De voorlichting wordt ondersteund door het ontwikkelen van nieuw voorlichtingsmateriaal. Dit wordt in het eerste kwartaal van 2009 gerealiseerd. d. Bij de outreachende aanpak staan de volgende activiteiten centraal:. Het starten van een pilot "Spreekuur leerplichtambtenaar" op een school voor voortgezet onderwijs in samenwerking met de leerplichtambtenaren van de gemeenten Vlaardingen en Maassluis. 2. Het starten van een pilot "(Luxe)Verzuim" op een school voor basisonderwijs in Schiedam. e. Met de aanstelling van de gemeentelijke GOSA regisseur (als onderdeel van het team Welzijn van de afdeling Educatie&Welzijn) is een belangrijke stap gezet in een verbetering van de sluitende aanpak voor jongeren tot 23 jaar. De leerplichtambtenaren zullen een actieve gesprekspartner worden van de GOSA regisseur. De opening van het eerste Centrum voor Jeugd en Gezin (eerste kwartaal 2009) en de invoering van het SISA registratiesysteem zullen hier in positieve zin toe bijdragen en de rol van de gemeentelijke leerplichtfunctie bij de implementatie hiervan zal een belangrijk onderdeel van de werkzaamheden zijn in het schooljaar 2008/2009. 4.Modernisering van de werkprocessen Het leerplichtadministratiesysteem is op orde en functioneert als belangrijk ondersteunend systeem voor uitvoering, monitoring en beleidsontwikkeling. Wanneer de leerplichtambtenaar vaker op de scholen aanwezig is om daar de werkzaamheden uit te voeren is een directe ingang binnen dit systeem van groot belang. Een modern opererende leerplichtambtenaar gaat, voorzien van een mobiele telefoon en laptop naar de scholen om daar cliënten (scholen, leerlingen en ouders) te ontmoeten. Met de laptop kan ter plaatse worden ingelogd op het leerplichtsysteem. Dit is nodig om dossierkennis actueel te hebben en te houden en ter plekke voorbereidende werkzaamheden te verrichten voor het opmaken van proces verbaal. Aan de afdeling IT is gevraagd voor dit wens een oplossing te vinden. Met de komst van het nieuwe webbases leerplichtsysteem (Key 2) moet dit in 2009 gerealiseerd kunnen worden. 5.Verbetering werk - en gespreksfaciliteit Werkkamer en privacy Maart 2008 heeft de voormalige afdeling Educatie als onderdeel van de nieuwe afdeling Educatie&Welzijn haar intrede genomen op een ruime werkkamer op de 5 e verdieping van het Stadskantoor. Het betreft hier een deel van een zgn. "kantoortuin". Door het ontbreken van een vaste wand kan de privacy bij telefoongesprekken met cliënten en hulpverleners onvoldoende worden gewaarborgd. Begin 2009 moet in deze situatie verbetering worden aangebracht. 20