SCHRIFTELIJKE VRAAG nr. 105 van TINE SOENS datum: 17 november 2014 aan HILDE CREVITS VICEMINISTER-PRESIDENT VAN DE VLAAMSE REGERING, VLAAMS MINISTER VAN ONDERWIJS Hoger onderwijs Taaltesten docenten In het kader van het kwalificatiegetuigschrift voor docenten die in het Engels doceren, hebben de universiteiten onder supervisie en met goedkeuring van de VLUHR (Vlaamse Universiteiten en Hogescholen Raad) panels samengesteld voor de internationale validatie van de verschillende attesteringsmethoden die aan de Vlaamse universiteiten werden ontwikkeld, namelijk de ITACE-test en de portfoliomethode. De internationale panels keurden beide taaltests goed, maar gaven voor de portfoliomethode wel enkele aanbevelingen mee. Die aanbevelingen zijn niet bekend. 1. Welke testen werden uitgevoerd in de instellingen van het hoger onderwijs voor het academiejaar 2013-2014? Hoeveel docenten namen deel (in percentages)? Wat waren de slaagpercentages voor deze testen? 2. Welke aanbevelingen formuleerde het internationale panel met betrekking tot de portfoliomethode? Welke aanbevelingen werden reeds opgevolgd? ANTWOORD 1. De gegevens in verband met de taaltesten worden verzameld door de regeringscommissarissen bij de hogeronderwijsinstellingen. De gegevens als bijlage hebben, tenzij anders vermeld, betrekking op de meest recente rapportering, namelijk die van 31 oktober 2014. 2. Het internationaal panel heeft een aantal algemene en specifieke aanbevelingen geformuleerd over de methodiek voor de attestering van de taalvaardigheid van docenten. Deze aanbevelingen vallen uiteen in vier categorieën: psychometrische aspecten, gebruik van het portfolio, ethische aspecten en modaliteiten van de evaluatieprocedures. Hierna vindt de stand van zaken in verband met de opvolging. a. Psychometrische aspecten - Betrouwbaarheid van de scores Zoals gesuggereerd wordt de spreekvaardigheid nu door minimum twee personen afzonderlijk geëvalueerd en er wordt onderzoek gedaan naar de mate waarin er inter-rater agreement is. Op het eerste gezicht valt het op dat de beoordelingen trouwens over het algemeen vrij consistent zijn. Daar waar er afwijkingen zijn, worden deze ook gebruikt om de evaluatiecriteria verder te verfijnen.
- Sterkere contextualisatie van het ERK-niveau C1 Het ERK wordt vertaald in Can-Do statements of korte omschrijvingen over wat iemand in een vreemde taal kan. De verfijning van deze statements maakt het mogelijk om bij de evaluatie van de spreekvaardigheid de Can- Do statements zo goed mogelijk te laten aansluiten bij de specifieke contexten waarin het Engels gebruikt wordt in de onderwijscontext en om, indien nodig, ook over deze aspecten specifieke evaluaties en feedback te geven. Deze statements worden expliciet opgenomen in de modaliteiten voor het portfolio zoals die worden gecommuniceerd aan de docenten die in de toekomst de taalattestering via het portfolio wensen af te leggen. - Validiteit van de testresultaten De commissie stelt dat op langere termijn de resultaten van de evaluatie via de portfolio-leuven methode getoetst kunnen worden aan de resultaten van een klassieke taaltest. Hiervoor kan, bij een representatieve groep te attesteren docenten, de ITACE-test worden ingezet. b. Gebruik van het portfolio - Inhoud van het portfolio Voortbouwend op de contextualisering van het ERK-niveau C1 kan het portfolio aangevuld worden met andere elementen die rechtstreeks verband houden met de taalvaardigheid in de onderwijscontext. - Zelfreflectie Het portfolio is een individueel instrument dat mee door de betrokken docent kan worden uitgebouwd en uitgewerkt. Zo kan er bij de evaluatie van het portfolio rekening gehouden worden met self-assessments en reflecties van de docent over zijn eigen taalvaardigheid. - Van taalportfolio naar onderwijsportfolio Het taalportfolio zou van dossierportfolio, dat uit stukken bestaat die een bepaalde vaardigheid attesteren, een ontwikkelingsportfolio moeten worden en opgaan in het onderwijsportfolio. Onderwijspraktijk en taalvaardigheid kunnen op die manier beter op elkaar worden afgestemd en ook op een meer accurate wijze worden geëvalueerd. Aandacht voor taalvaardigheid wordt zo ook een essentieel onderdeel van de onderwijspraktijk. De implementatie van het onderwijsportfolio is goedgekeurd en volop aan de gang. c. Ethische aspecten - Privacy De procedure die gevolgd wordt, garandeert een absolute confidentialiteit bij elk onderdeel ervan: inschrijving, evaluatie, communicatie van de resultaten en verwerking in het personeelsdossier. - Remediëring Docenten die het vereiste C1 niveau niet behalen kunnen terecht in een geïndividualiseerd remediëringstraject. Er wordt voor gezorgd dat de docent die het remediëringstraject begeleid niet tussenkomt bij een eventuele herkansing. d. Modaliteiten van de evaluatieprocedure - Communicatie Voor de toekomstige attesteringen wordt er een document voorbereid dat de context, de doelstellingen, de te ondernemen acties en het verloop van de procedure volledig uiteenzet.
- Updaten van het portfolio De commissie suggereert overleg over de mogelijkheid om het portfolio up to date te houden. Dat overleg wordt regelmatig met de vicerector gehouden. - Attestering van nieuwe docenten De communicatie met nieuw aangestelde docenten wordt uitgebreid zodat elke docent zo goed mogelijk wordt geïnformeerd over de doelstelling van de taalattestering, het verloop van de procedure, de evaluatiecriteria en de administratieve afhandeling van het dossier (zie hierboven). De commissie adviseert om nieuw aangestelde docenten voldoende tijd te geven om hun taalvaardigheid aan te tonen. BIJLAGEN 1. Taaltesten onderwijstaal universiteiten 2. Taaltesten onderwijstaal hogescholen
Bijlage 1: - Taaltesten onderwijstaal universiteiten Bron: rapportering commissarissen van de Vlaamse Regering bij de hogeronderwijsinstellingen VUB Aantal personeelsleden met het vereiste taalattest rapportering 31 oktober 2014 TEST AANTAL DEELNEMERS % AANDEEL PER TEST AANTAL GESLAAGDEN GESLAAGDEN IN % ITACE 185 93,91% 162 87,57% IELTS 7 3,55% 7 100,00% STANAG 2 1,02% 2 100,00% EUROSPEAK 1 0,51% 1 100,00% CVO RICHTGRAAD 4 2 1,02% 2 100,00% TOTAAL 197 100,00% 174 88,32% Opmerking: wat de ITACE test betreft is het zo dat in de VUB zelf geen tests werden afgelegd. Nagenoeg iedereen deed dit in het talencentrum UGent, één deelnemer legde de test af in Leuven. UA en UH Voor beide universiteiten zijn er cijfers beschikbaar m.b.t. 2012-2013 en 2013-2014. De cijfers betreffen het aantal deelnemers aan de verschillende testsessies voor de ITACEtest. Voor deze ITACE-test werden ook de slaagpercentages toegevoegd. De cijfers van het academiejaar 2012-2013 werden toegevoegd, aangezien er voor de ITACE-test in die periode veel testafnames hebben plaatsgevonden. De Universiteit Antwerpen heeft geen docenten die andere in de instelling zelf georganiseerde taaltesten hebben afgelegd dan ITACE (dus geen portfoliotest). Wat de Universiteit Hasselt betreft, deden 13 docenten van de instelling een beroep op de portfoliomethode van de KULeuven voor het behalen van het attest Engels op ERKniveau C1. Van die 13 slaagden er 12. ITACE - ACADEMIEJAAR 2012-2013 datum 1ste deelname herkansing deelnemers geslaagd % geslaagd deelnemers geslaagd % geslaagd UAntwerpen 10/06/2013 22 18 81,82% 0 0-12/06/2013 15 12 80,00% 0 0-15/06/2013 2 2 100,00% 0 0-21/06/2013 24 20 83,33% 0 0-27/06/2013 22 19 86,36% 0 0-2/07/2013 28 26 92,86% 0 0-3/07/2013 36 32 88,89% 0 0-27/08/2013 9 5 55,56% 1 1 100,00% 29/08/2013 9 9 100,00% 4 4 100,00% Totaal 167 143 85,63% 5 5 100,00% UHasselt 17/06/2013 18 12 66,67% 0 0-26/06/2013 8 4 50,00% 0 0-4/07/2013 13 10 76,92% 0 0-27/08/2013 2 2 100,00% 0 0 - Totaal 41 28 68,29% 0 0 -
ITACE - ACADEMIEJAAR 2013-2014 datum 1ste deelname herkansing deelnemers geslaagd % geslaagd deelnemers geslaagd % geslaagd UAntwerpen 2/09/2013 8 7 87,50% 0 0-4/09/2014 4 3 75,00% 3 3 100,00% 6/09/2013 15 13 86,67% 2 2 100,00% 16/12/2013 3 3 100,00% 1 0 0,00% 19/12/2013 2 1 50,00% 1 1 100,00% 4/02/2014 3 2 66,67% 1 1 100,00% 24/06/2014 4 4 100,00% 2 2 100,00% 9/09/2014 15 13 86,67% 2 1 50,00% Totaal 54 46 85,19% 12 10 83,33% UHasselt 2/09/2013 1 1 100,00% 0 0-4/09/2013 1 1 100,00% 1 0 0,00% 6/09/2013 1 1 100,00% 2 1 50,00% 9/09/2014 1 1 100,00% 0 0 - Totaal 4 4 100,00% 3 1 33,33% UGent Aan UGent hebben ondertussen 503 lesgevers de ITACE-taaltest met succes afgelegd. Het slaagpercentage voor de ITACE-test blijft stabiel op 86%. 19 lesgevers behaalden het vereiste C1-niveau aan de hand van een andere taaltest: TOEFL, IELTS, SLP test NATO, Cambridge test, CVO-certificaten, ). KU Leuven Onderstaande cijfers geven de aantallen weer voor alle docenten die sinds de start van de procedure hebben deelgenomen (n=1112) tot eind oktober 2014 (=huidige stand van zaken). Zij geven een globaal beeld van de verdeling per testmethode. diploma 184 16,55% Engelstalig diploma 163 diploma MA Taalkunde 21 taaltesten 164 14,75% Cambridge 6 IELTS 12 ITACE 98 TOEFL ibt 40 TOEFL paper 8 CVO 7 0,63% portfolio-leuven 757 68,08% totaal 1112