uitvoeringsprogramma 2008 uitvoeringsprogramma 2008 handhaving bouwregelgeving afdeling Bouw- en Woningtoezicht
samenvatting Steeds duidelijker wordt dat het toezicht op de naleving van de bouwregels zo omvattend is dat er keuzes gemaakt moeten worden. De affaires met de balkons in Maastricht, de trap te Utrecht, het parkeerdek in Tiel, en het complex Bos en Lommer te Amsterdam zijn voorbeelden van excessen die zich helaas voor kunnen doen als er een loopje wordt genomen met de bouw- en woonregelgeving. Uit een uitzending van het televisieprogramma Zembla (november 2006) kwam een onthutsend beeld naar voren: door opdrachtgevers wordt bezuinigd op het toezicht en het blijkt dat interne kwaliteitsborging en het waarmaken van de verantwoordelijkheid door bij het bouwproces betrokken partijen niet in alle gevallen functioneren of kunnen worden waargemaakt. Met het Uitvoeringsprogramma handhaving 2008 maakt het college zijn prioriteiten van handhavingstaken voor het komende jaar bekend. Het geven van prioriteit betekent, kort gezegd, dat andere handhavingstaken (voorlopig) niet of op een minimaal niveau uitgevoerd worden. Binnen de afdeling Bouw- en Woningtoezicht zijn alle handhavingstaken afgewogen. Daarbij is rekening gehouden met bestuurlijke prioriteiten zoals deze in het verleden zijn aangeduid door het college. De afweging is gemaakt met toepassing van een landelijk gebruikt model voor risico-analyse. Dit model is nader beschreven in de nota Handhavingsbeleid. De uitkomsten van de belangenafweging worden in dit Uitvoeringsprogramma weergegeven. Aan de hand van deze prioritering zal het komende jaar gewerkt worden. pagina 2
inhoudsopgave samenvatting...2 1 inleiding...4 1.1 achtergrond en kader uitvoeringsprogramma... 4 1.2 doel uitvoeringsprogramma... 4 2 werk en capaciteit...5 2.1 inleiding... 5 2.2 ontwikkelingsactiviteiten... 5 2.3 operationele activiteiten... 5 2.4 verdeling capaciteit over ontwikkelingsactiviteiten en operationele activiteiten... 5 2.5 speerpunten per activiteit... 6 3 Prioriteiten stellen...7 3.1 Inleiding... 7 3.2 risico-analyse handhavingsopgave... 7 4 werkplanning ontwikkelingsactiviteiten...9 5 werkplanning operationele activiteiten...10 5.1 inleiding... 10 5.2 planning per activiteit... 10 5.3 handhavingsprojecten... 10 5.4 klachten en handhavingsverzoeken... 11 6 evalueren en bijsturen...12 bijlage : richting dwangsomhoogten 2008 pagina 3
1 inleiding 1.1 achtergrond en kader uitvoeringsprogramma De in de nota Handhavingsbeleid vastgelegde uitgangspunten van handhaving moeten op programmatische wijze tot wasdom komen. De nota biedt de kaders waarbinnen de uitvoering van de handhavingstaken dient plaats te vinden. Het beleid wordt door dit Uitvoeringsprogramma vertaald naar de praktijk. Hiermee wordt verzekerd dat de handhavingcapaciteit zo efficiënt mogelijk en conform de prioriteiten, zoals deze door het college zijn vastgesteld, ingezet wordt. Het uitvoeringsprogramma wordt jaarlijks vastgesteld. Zodoende kunnen de accenten van handhaving jaarlijks worden verlegd. 1.2 doel uitvoeringsprogramma Door het vaststellen van het Uitvoeringsprogramma zal de gemeente de regie meer in handen hebben en minder overgeleverd zijn aan de waan van de dag en de hieruit volgende ad-hoc handhaving. De vraag hoe de beschikbare capaciteit zo efficiënt mogelijk wordt ingezet staat centraal. De beschikbare capaciteit is gebaseerd op de werkplanning voor het jaar 2007. pagina 4
2 werk en capaciteit 2.1 inleiding De activiteiten voor het jaar 2008 zijn opgesplitst in geconcretiseerde ontwikkelings- en operationele activiteiten. De aldus benoemde speerpunten zullen ieder jaar opnieuw worden bepaald in dit Uitvoeringsprogramma. De speerpunten voor het jaar 2008 zijn per activiteit uitgewerkt. 2.2 ontwikkelingsactiviteiten Dit zijn de activiteiten die noodzakelijk zijn om het programmatische, cyclische, handhavingsproces mogelijk te maken en mogelijk te houden. Deze activiteiten zijn ondersteunend aan de operationele handhavingsactiviteiten. Voorbeelden van ontwikkelingsactiviteiten zijn het opstellen en up-to-date houden van standaardbrieven, het opstellen van protocollen en het ontwikkelen van ICT-mogelijkheden. 2.3 operationele activiteiten Onder deze activiteiten wordt de daadwerkelijk uitvoering van handhavingstaken verstaan. Er wordt een onderscheid gemaakt in: het toezicht op verleende vergunningen; het opsporen en sanctioneren van strijdige en gevaarlijke situaties; het uitvoeren van specifieke projecten; het behandelen van klachten. 2.4 verdeling capaciteit over ontwikkelingsactiviteiten en operationele activiteiten Voor 2008 zal voor het uitvoeren van de handhavingstaken de beschikbare tijd (in totaal 7895 uren) zowel aan de operationele activiteiten als aan de ontwikkelingsactiviteiten worden besteed. Het percentage ontwikkelingsactiviteiten wordt mede in verband met de doorontwikkeling en implementatie van de diverse handhavingsbeleidstukken gesteld op 10. Percentage 1) Ontwikkelingsactiviteiten 10 2) Operationele activiteiten 90 Totale handhavingscapaciteit 100 pagina 5
2.5 speerpunten per activiteit De speerpunten voor het jaar 2008, gesplitst in ontwikkelingsactiviteiten en operationele activiteiten, zijn de volgende: speerpunten van de ontwikkelingsactiviteiten De speerpunten van deze activiteiten zijn als volgt vastgelegd: 1. Ervaring opdoen met de programmatische aanpak en het leren plannen van de werkzaamheden (gebaseerd op de Nota Handhavingsbeleid en het Uitvoeringsprogramma); 2. Het eenduidig registreren en monitoren van relevante handhavingsparameters, zoals de bestede uren, zodat deze gegevens gebruikt kunnen worden gebruikt voor het Uitvoeringsprogramma van (een) volgend jaar; 3. Het opstellen van een Toezichtsprotocol voor het uitvoeren van toezicht op locatie; 4. Het opstellen van protocollen voor handhavingstrajecten. speerpunten van de operationele handhavingsactiviteiten De speerpunten van deze activiteiten zijn als volgt vastgelegd: 1. Toezicht op verleende vergunningen; 2. Gebiedsgerichte surveillance. Hierdoor wordt voorkomen dat gedeeltes van de stad uitgezonderd worden van controle en andere gebieden relatief te veel aandacht krijgen; 3. Het afhandelen van overtredingen waarbij de veiligheid in het geding is; 4. Zoveel mogelijk overtredingen registreren, zodat de werkvoorraad (werkdruk) en het aantal overtredingen helder meetbaar wordt. Hierdoor wordt inzichtelijk waar de knelpunten liggen en waar de nadruk op gelegd dient te worden; 5. Inzet van communicatie om het naleefgedrag te verbeteren en draagvlak voor handhaving te vergroten. pagina 6
3 Prioriteiten stellen 3.1 Inleiding Jaarlijks dient door het college de prioritering van de handhavingstaken voor het komende jaar te worden vastgesteld. Dit is vastgelegd in de Nota Handhavingsbeleid Bouw- en Woningtoezicht. Aan de hand van deze prioritering is het Uitvoeringsprogramma 2008 vastgesteld. Deze prioriteiten worden, door middel van een uitgevoerde risico-analyse, vastgesteld conform het stappenplan zoals verankerd in de Nota Handhavingsbeleid. Wat een handhavingstaak met een hoge, gemiddelde en lage prioriteit betekent staat eveneens beschreven in de Nota Handhavingsbeleid. 3.2 risico-analyse handhavingsopgave In de risico-analyse is een onderscheid gemaakt in vergunninggebonden taken (toezicht) en nietvergunninggebonden taken (controle). Wanneer in het Uitvoeringsprogramma derhalve over toezicht gesproken wordt, wordt steeds toezicht op een vergunning bedoeld. Wanneer er controle staat, betreft het steeds een activiteit zonder vergunning. Met toepassing van het risico-analyse model zijn in onderstaand overzicht de handhavingstaken per prioriteit in willekeurige volgorde gegroepeerd. Hierbij is van belang te melden dat onder de hoog geprioriteerde handhavingstaken ook taken kunnen staan die zelden tot een handhavingsactie zullen leiden omdat de overtredingen sporadisch voorkomen. Dit betekent dat, wanneer ze voorkomen, daar direct op gehandhaafd dient te worden. onderwerp Prioriteit Prioriteit hoog - toezicht bouwvergunning woning / woongebouw - toezicht bouwvergunning publiek toegankelijk gebouw - toezicht bouwvergunning kantoorgebouw - toezicht op verleende vergunning monument - toezicht verleende vergunning woonwagens - controle illegaal veranderen monument - controle bestaande woningen en woongebouw op Bouwbesluit en bouwverordening (o.a. brandveiligheid) - controle illegale reclame in beschermd stadsgezicht - controle op gebruik woongebieden - controle op illegale bewoning recreatiewoningen - controle brandveiligheid woonwagens - controle illegale bouw woonwagens - controle op illegaal slopen - controle welke woningen ongeschikt voor bewoning - controle op bestaande woningen op overbewoning (bouwverordening) pagina 7
Prioriteit gemiddeld F B - toezicht bouwvergunning licht of daarmee gelijk 3 3 - toezicht bouwvergunning industriegebouwen bouwwerken geen gebouw zijnde 4 4 - toezicht reclamevergunning 3 3 - toezicht woningen boven winkels 3 3 - controle illegaal bouwen woning 3 4 - controle illegaal (ver)bouw publiek toegankelijk gebouw 6 6 - controle illegaal (ver)bouwen kantoorgebouw 6 6 - controle illegaal bouwen lichte bouwvergunning of daarmee gelijk gelijk te stellen 3 3 - controle bestaande overige gebouwen en bouwwerken 6 6 - controle illegaal (ver)bouwen industriegebouwen bouwwerken geen gebouw zijnde 5 6 - controle op gebruik bedrijventerreinen 5 4 - controle illegale reclame 3 3 - controle op ernstige mate van strijd met welstand 1 3 - controle illegaal (ver)bouwen bouwwerken geen gebouw zijnde overig 6 6 Prioriteit laag - toezicht op sloopvergunningen - toezicht op sloopmeldingen - toezicht bouwvergunning bouwwerken geen gebouw zijnde civiele werken - toezicht bouwvergunning bouwwerken geen gebouw zijnde (overig) - toezicht funderingsherstel - toezicht bouwplaatsvergunningen - toezicht aanlegvergunningen - toezicht verwijderen bouwwerk na verstrijken instandhoudingstermijn / tijdelijke vrijstelling - controle open erven, terreinen en woningen in afwijking van de bouwverordening - controle illegale bouwplaatsen - controle op gebruik buitengebied - controle op terreinen - controle illegaal (ver)bouwen van bouwwerken geen gebouw zijnde (civiele werken) - controle op illegale aanlegactiviteiten Aan de hand van deze prioritering zal het komende jaar gewerkt worden. Toezicht Bij de invulling van de prioriteiten wordt een taak met de prioriteit: hoog in alle gevallen meerdere malen geïnspecteerd; gemiddeld ten minste eenmaal geïnspecteerd; laag steekproefsgewijs en in projectvorm geïnspecteerd. Controle Bij de invulling van de prioriteiten wordt de overtreding met de prioriteit: hoog altijd en volgens een vaste procedure gehandhaafd; gemiddeld steekproefsgewijs en/of in projectvorm gehandhaafd. Maar bij situaties met grote veiligheidsen/of imago-risico s zullen deze altijd worden opgepakt; laag uitsluitend in projectvorm en steekproefsgewijs gehandhaafd. F= Fysiek gevolg B= Bestuurlijk gevolg Ingeval van een gemiddelde prioriteit voor toezicht en/of controle wordt het risico-afwegingsmodel toegepast: wanneer fysiek gevolg en bestuurlijk gevolg uit het risico-afwegingsmodel tezamen een 7 of meer scoren, dan wordt in elk geval handhavend opgetreden. pagina 8
4 werkplanning ontwikkelingsactiviteiten Het is noodzakelijk dat er verder geïnvesteerd wordt in de ontwikkelingsactiviteiten. Van groot belang is daarbij het proces van de professionalisering van het handhavingsproces. Voor deze professionaliseringsslag is in 2008 10% van het totale aantal uren beschikbaar. In het Handhavingsbeleidsplan zijn een aantal essentiële ontwikkelingsactiviteiten als actiepunt opgenomen die in 2008 nog steeds, zij het in mindere mate dan in 2007, van belang zijn: Actiepunt: het verder ontwikkelen van: 1. protocollen, werkinstructies, adequate standaardbrieven en een goede rapportage- en registratiemogelijkheid; 2. een (jaarlijks) uitvoeringsprogramma. Actiepunt: Er wordt door de Vereniging BWT Nederland een toezichtsprotocol ontwikkeld. Dit toezichtsprotocol moet ingevoerd worden binnen de afdeling. Actiepunt: In aansluiting op de voorbereiding van de invoering van de omgevingsvergunning dient er onderzocht te worden of de huidige overlegstructuren met de brandweer, milieudienst en de overige handhavingspartners nog voldoen en of er nieuwe overlegstructuren moeten worden opgezet. Actiepunt: Er dient onderzocht te worden of de wijze waarop de voor handhaving relevante gegevens worden geregistreerd adequaat is. Tevens dient er onderzocht te worden of de juiste gegevens worden geregistreerd. pagina 9
5 werkplanning operationele activiteiten 5.1 inleiding Na de prioritering van handhavingstaken en het beschrijven van de uit te voeren activiteiten (projecten en klachten/verzoeken), is het nu zaak om hier een urenraming aan te geven. Voor het toezicht en de controle van handhavingstaken (de operationele activiteiten) is, ongeacht de prioriteit van een taak, in totaal 95% van het totale aantal uren beschikbaar. Het toezicht is mede afhankelijk van de bouwproductie. De percentages kunnen daarom jaarlijks, of zelfs binnen een jaar fluctueren. 5.2 planning per activiteit Operationele activiteiten percentage Toezicht 40 Controle 35 Handhavingsprojecten 20 Klachten/ handhavingsverzoeken 5 Totaal 100 5.3 handhavingsprojecten Voor de voorgenomen handhavingsprojecten moeten de beschikbare gebiedsgerichte en taakgerichte projecten staan in de hieronder weergegeven tabel. Handhavingsprojecten zullen met name controletaken betreffen, maar soms zullen daar ook toezichtstaken deel van uit maken. Handhavingsprojecten 1. Binnenstad 2. Projecten van verzamelde laag geprioriteerde taken Ad 1) Binnenstad (Rozendaal, Wilhelminastraat, Cappenersteeg, Speldenmakerssteeg) De aantrekkelijkheid van de binnenstad is vanuit vele opties belangrijk. Er zijn echter nogal wat panden met achterstallig onderhoud en vuile braakliggende terreinen. Dit tast de leefbaarheid aan en leidt tot een onaantrekkelijke toeristische binnenstad. Het vereist veel overtuigingskracht om pandeigenaren en gebruikers te bewegen tot het opknappen van hun panden. Als dit niet leidt tot succes zal er handhavend moeten worden opgetreden. De voorbereidingen voor het project handhaving binnenstand zijn inmiddels afgerond. Het project start op 14 januari 2008 met een onformatieavond voor de bewoners. pagina 10
Ad 2) Projecten van verzamelde laag geprioriteerde taken Er is in totaal 5% van het totale aantal uren te besteden aan deze specifieke laag geprioriteerde toezichtsen controletaken. Uit de prioritering van toezichts- en controletaken zijn een twaalftal handhavingstaken als laag geprioriteerd uit de risico-analyse naar voren gekomen. Deze handhavingsprojecten zullen in de hieronder opgesomde volgorde worden aangepakt. De komende jaren zal steeds gerouleerd worden met handhavingsprojecten, waardoor dan de andere laag geprioriteerde handhavingstaken aan bod komen. Handhavingsprojecten met lage prioriteit 2008 1. Controle bouwvergunningen bouwwerken geen gebouwen zijnde 2. Toezicht op sloopvergunningen 3. Toezicht verwijderen bouwwerk na verstrijken instandhoudingstermijn Ongeplande handhavingsprojecten Om de mogelijkheid te hebben om met uren op bepaalde zaken in te springen gedurende een jaar is ervoor gekozen om één/derde deel van de uren ter beschikking te houden voor ongeplande handhavingsprojecten. Op deze manier kan adequaat gereageerd worden op illegale zaken die grotendeels ontstaan zijn dan wel ontdekt zijn binnen het lopende uitvoeringsjaar. 5.4 klachten en handhavingsverzoeken De klachten en handhavingsverzoeken betreffen veelal handhavingstaken met een laag risicoprofiel. De klager moet altijd uitsluitsel krijgen hoe de gemeente met zijn/haar klacht zal omgaan. In veel gevallen zal een controle op de locatie noodzakelijk zijn om te bezien in hoeverre de klacht gefundeerd is. Bij handhavingsverzoeken is dit zelfs noodzakelijk om te komen tot een goed gemotiveerd besluit. Het is vrij lastig te plannen hoeveel klachten en handhavingsverzoeken binnenkomen en het is nog lastiger te plannen hoeveel van deze zaken leiden tot daadwerkelijke sanctionering. Om deze reden is de schatting van 5% van het totale aantal uren zeer globaal en is het mogelijk dat hier in kleine of grotere mate van afgeweken gaat worden. pagina 11
6 evalueren en bijsturen Dit uitvoeringsprogramma stelt de prioriteiten voor 2008 vast. In 2008 wordt gestart met de uitvoering van de handhavingstaken conform deze prioriteitenstelling. Jaarlijks worden deze prioriteiten alsmede de uit te voeren projecten geëvalueerd en zonodig gewijzigd. Vanaf 2008 zal aan de hand van de uitvoering van de geprioriteerde handhavingstaken over het voorgaande jaar een monitoring plaatsvinden om te kijken of de doelen die gesteld zijn ook gehaald zijn. De resultaten van deze monitoring zullen in een verslag aan het college van burgemeester en wethouders worden aangereikt. Dit verslag, het Jaarverslag Handhaving, wordt voorts ter kennisneming van de gemeenteraad gebracht. Aan het einde van elk jaar, in december, wordt het Uitvoeringsprogramma voor het jaar daarop opgesteld. Op dat moment kan (bij)sturing op de inzet plaatsvinden om de gestelde doelen te bereiken. Dit neemt niet weg dat ook tussentijds bijstelling noodzakelijk kan zijn. pagina 12
bijlage: richting dwangsomhoogten 2008 In de tabel zijn voor bijbehorende overtredingen zowel de dwangsomrichtingen als de aan de dwangsommen verbonden maxima vermeld. Het zijn bedragen afkomstig uit eerder genomen dwangsombeschikkingen. Hierbij dient te worden opgemerkt dat het slechts richtinggevende voorbeelden zijn. In elke situatie moet de hoogte van de bedragen gemotiveerd worden vastgesteld. De aangetroffen omstandigheden blijven derhalve bepalend voor het vaststellen van de hoogten en de maximaal te verbeuren dwangsommen. De individuele vaststelling van de dwangsomhoogten is dermate belangrijk, dat de lijst in geen enkel geval mag leiden tot calculerend gedrag van bedrijven of personen. Aan de lijst kunnen geen rechten worden ontleend. Van belang verder bij de aard van de overtreding is dat de bij de diverse overtredingen - aangegeven kwalificaties gekoppeld zijn aan de prioriteitenstelling zoals opgenomen in het Uitvoeringsprogramma. Overtreding waar een hoge prioriteit aan gegeven wordt in het Uitvoeringsprogramma vallen in deze handreiking onder de kwalificatie ernstig. Prioriteit Overtreding Hoogte dwangsom per 2 weken Maximum Begunstigings termijn HOOG toezicht bouwvergunning woning / woongebouw toezicht bouwvergunning publiek toegankelijk gebouw 4.000,- 20.000 Min. 6 weken 4.000,- 20.000 Min. 6 weken toezicht bouwvergunning kantoorgebouw 4.000,- 20.000 Min. 6 weken toezicht op verleende vergunning monument 4.000,- 20.000 Min. 6 weken controle illegaal veranderen monument 4.000,- 20.000 Min. 6 weken controle illegale bewoning recreatiewoningen 4.000,- 20.000 Min. 6 weken controle bestaande woningen en woongebouw op Bouwbesluit en bouwverordening (o.a. brandveiligheid) controle illegale reclame in beschermd stadsgezicht 4.000,- 20.000 Min. 6 weken 4.000,- 20.000 Min. 6 weken controle op gebruik woongebieden 4.000,- 20.000 Min. 6 weken controle brandveiligheid woonwagens 4.000,- 20.000 Min. 6 weken Bijlage
controle illegale bouw woonwagens 4.000,- 20.000 Min. 6 weken controle op illegaal slopen 4.000,- 20.000 Min. 6 weken controle welke woningen ongeschikt voor bewoning controle op bestaande woningen op overbewoning (bouwverordening) 4.000,- 20.000 Min. 6 weken 4.000,- 20.000 Min. 6 weken GEMIDDELD toezicht bouwvergunning licht of daarmee gelijk toezicht bouwvergunning industriegebouwen bouwwerken geen gebouw zijnde toezicht reclamevergunning toezicht woningen boven winkels toezicht verleende vergunning woonwagens controle illegaal bouwen woning controle illegaal (ver)bouw publiek toegankelijk gebouw controle illegaal (ver)bouwen kantoorgebouw controle illegaal bouwen lichte bouwvergunning of daarmee gelijk te stellen controle bestaande overige gebouwen en bouwwerken controle illegaal (ver)bouwen industriegebouwen bouwwerken geen gebouw zijnde controle op gebruik bedrijventerreinen controle illegale reclame Bijlage
controle op ernstige mate van strijd met welstand controle illegaal (ver)bouwen bouwwerken geen gebouw zijnde overig LAAG toezicht op sloopvergunningen 2.000,- 10.000 Min. 6 weken toezicht op sloopmeldingen 2.000,- 10.000 Min. 6 weken toezicht bouwvergunning bouwwerken geen gebouw zijnde civiele werken toezicht bouwvergunning bouwwerken geen gebouw zijnde (overig) 2.000,- 10.000 Min. 6 weken 2.000,- 10.000 Min. 6 weken toezicht funderingsherstel 2.000,- 10.000 Min. 6 weken toezicht bouwplaatsvergunningen 2.000,- 10.000 Min. 6 weken toezicht aanlegvergunningen 2.000,- 10.000 Min. 6 weken toezicht verwijderen bouwwerk na verstrijken instandhoudingstermijn / tijdelijke vrijstelling controle open erven, terreinen en woningen in afwijking van de bouwverordening 2.000,- 10.000 Min. 6 weken 2.000,- 10.000 Min. 6 weken controle illegale bouwplaatsen 2.000,- 10.000 Min. 6 weken controle op gebruik buitengebied anders dan illegale bewoning recreatiewoningen 2.000,- 10.000 Min. 6 weken controle op terreinen 2.000,- 10.000 Min. 6 weken controle illegaal (ver)bouwen van bouwwerken geen gebouw zijnde (civiele werken) 2.000,- 10.000 Min. 6 weken controle op illegale aanlegactiviteiten 2.000,- 10.000 Min. 6 weken Bouwen zonder vergunning kwalificatie matig Bouwen zonder vergunning kwalificatie ernstig 4.000,- 20.000 Min. 6 weken Bouwen in afwijking van de vergunning 2.000,- 10.000 Min. 6 weken Bijlage
kwalificatie licht Bouwen in afwijking van de vergunning kwalificatie matig Bouwen in afwijking van de vergunning kwalificatie ernstig 4.000,- 20.000 Min. 6 weken CUMULATIE Cumulatie illegale bouw en illegaal gebruik kwalificatie licht Cumulatie illegale bouw en illegaal gebruik kwalificatie matig Cumulatie illegale bouw en illegaal gebruik kwalificatie ernstig 4.000,- 20.000 6 weken 5.000,-. 25.000 6 weken 6.000,- 30.000 6 weken Cumulatie meerdere overtredingen in aantal 1.600,- per 8.000 per 6 weken van 2 tot en met 4 overtreding overtreding Cumulatie meerdere overtredingen in aantal 1.600,- per 8.000 per 6 weken van 4 tot en met 6 overtreding overtreding Cumulatie meerdere overtredingen in aantal 1.600,- per 8.000 per 6 weken meer dan 7 overtreding overtreding DIVERS RO Dwangsom ineens kwalificatie licht 12.500 n.v.t. 6 weken Dwangsom ineens kwalificatie matig 25.000 n.v.t. 6 weken Dwangsom ineens kwalificatie ernstig 37.500 n.v.t. 6 weken Bijlage