Scenario s voor Leren op Afstand in het MBO 1 / 14 Scenario s voor Leren op Afstand in het MBO 2010 Kennisnet.nl
Scenario s voor Leren op Afstand in het MBO 2 / 14 Samenvatting
Scenario s voor Leren op Afstand in het MBO 3 / 14 1 Klassiek Model + 4 1.1 Scenarioschets 4 1.2 Studenten 4 1.3 Content 4 1.4 Didactiek 4 1.5 Organisatie 4 1.6 Financieel 5 2 Klassiek Model op Afstand 6 2.1 Scenarioschets 6 2.2 Studenten 6 2.3 Content 6 2.4 Didactiek 6 2.5 Organisatie 7 2.6 Financieel 7 3 Leerarrangementen 8 3.1 Scenarioschets 8 3.2 Studenten 8 3.3 Content 8 3.4 Didactiek 8 3.5 Organisatie 9 3.6 Financieel 9 4 Zelfstandig Leren 10 4.1 Scenarioschets 10 4.2 Studenten 10 4.3 Content 10 4.4 Didactiek 10 4.5 Organisatie 11 4.6 Financieel 11 5 Community Leren 12 5.1 Scenarioschets 12 5.2 Studenten 12 5.3 Content 12 5.4 Didactiek 12 5.5 Organisatie 13 5.6 Financieel 13
Scenario s voor Leren op Afstand in het MBO 4 / 14 1 Klassiek Model + 1.1 Scenarioschets Dit eerste scenario gaat uit van de klassieke situatie binnen onderwijsinstellingen. BBL studenten hebben wekelijks plenaire bijeenkomsten voor het vak Nederlands. Tijdens deze bijeenkomsten krijgen zij instructies van de docent en hebben zij de mogelijkheid om ondersteuning te vragen. Het leer- en lesmateriaal dat de studenten en docenten gebruiken is terug te vinden in de digitale leeromgeving. Hier staat het leermateriaal gestructureerd opgeslagen. Aanvullend op het bestaande aanbod van leermateriaal wordt open leermateriaal gebruikt van platforms als Wikiwijs. Hier wordt leermateriaal aangeboden dat door docenten is opgesteld en vrij te gebruiken en aan te passen is naar de eigen onderwijssituatie. Alle studenten krijgen hetzelfde leermateriaal aangeboden. Maar in plaats van dat deze op papier staat is deze digitaal beschikbaar. De docent bepaalt de deadlines voor het inleveren van opdrachten samen met de studenten. Alle ingeleverde opdrachten zijn terug te vinden in de mailbox van de docent of in de digitale leeromgeving zelf. Tijdens plenaire bijeenkomsten kan de docent voortbordurend op de ingeleverde opdrachten de instructie aanpassen en waar nodig persoonlijke aandacht geven. 1.2 Studenten Voor studenten betekent dit scenario dat zij het gebruikelijke rooster behouden. Zij komen wekelijks naar de onderwijsinstelling toe en volgen gezamenlijk lessen. De grootste vernieuwing is dat zij het leermateriaal online terugvinden en daarmee overal toegang hiertoe hebben. De studenten behouden een vaste docent als aanspreekpunt binnen de onderwijsinstelling waar zij met vragen bij terecht kunnen. 1.3 Content Het leermateriaal is online beschikbaar in de digitale leeromgeving. Hierdoor wordt het beter mogelijk voor de student om plaats en tijd onafhankelijk te leren. Het leermateriaal is afkomstig van uitgevers, maar wordt daarnaast aangevuld met leermateriaal dat door de docent zelf is opgesteld of met open leermateriaal dat door andere docenten is opgesteld en vrij beschikbaar is gesteld. 1.4 Didactiek De rol van de docent verandert minimaal ten opzichte van zijn huidige rol, deze verschuift wel al richting die van arrangeur van leermateriaal. Hij doceert de studenten wekelijks en geeft persoonlijke aandacht waar deze nodig is. Daarnaast zoekt de docent open leermateriaal of stelt hij zelf leermateriaal samen. Hiervoor maakt hij gebruik van bestaande online diensten, zoals Wikiwijs. Het digitale leermateriaal wordt vervolgens gestructureerd aangeboden aan de studenten binnen de digitale leeromgeving van de eigen onderwijsinstelling. De docent dient hiervoor vaardig te zijn in het gebruik van de leeromgeving voor het beheren en het aanbieden van het leermateriaal. 1.5 Organisatie Voor de staande organisatie binnen de onderwijsinstelling heeft dit scenario weinig gevolgen. De docent wordt wekelijks ingeroosterd om lessen te geven, maar dient daarnaast tijd beschikbaar te hebben voor het zoeken en samenstellen van open leermateriaal. Voordeel voor docenten is dat doordat zij digitaal leermateriaal beschikbaar stellen deze eenvoudig te hergebruiken is en te
Scenario s voor Leren op Afstand in het MBO 5 / 14 delen is met collega s binnen de eigen instelling en andere instellingen. Maar ook dat zij zelf weer gebruik kunnen maken van leermateriaal dat is opgesteld door andere docenten. 1.6 Financieel De investering om deze vorm van Leren op Afstand toe te passen is relatief laag. Er dient een digitale leeromgeving te worden vormgegeven waarin leermateriaal beschikbaar is. Readers, hand-outs en dergelijke hoeven daarnaast niet meer uitgeprint te worden. Deze zijn online beschikbaar voor de studenten. Doordat tevens gebruikgemaakt wordt van open leermateriaal kunnen de kosten op lange termijn zelfs lager uitvallen, omdat dit vrij te gebruiken materiaal betreft.
Scenario s voor Leren op Afstand in het MBO 6 / 14 2 Klassiek Model op Afstand 2.1 Scenarioschets Binnen dit model van Leren op Afstand krijgen studenten wekelijks les. Maar de student hoeft niet wekelijks naar de onderwijsinstelling te komen hiervoor. Om de week wordt een les op afstand aangeboden. Studenten schrijven zich hierop in middels een online agenda. Een les op afstand betekent zoveel als dat een docent les geeft door middel van Video- / webconferencing, wat interactiviteit tussen de docent en studenten mogelijk maakt, ondanks dat zij niet fysiek bij elkaar aanwezig zijn. De lessen op afstand worden opgenomen en beschikbaar gesteld via de digitale leeromgeving. Hierdoor blijft het online beschikbaar voor de studenten om later nog eens terug te kijken en te gebruiken als naslagwerk. Het leermateriaal is beschikbaar in de digitale leeromgeving van de onderwijsinstelling. Hierdoor maakt het voor de student niet uit waar of wanneer hij de les van de docent volgt. De studenten krijgen allemaal hetzelfde leermateriaal aangeboden en het leermateriaal is altijd en overal beschikbaar. Tijdens de plenaire bijeenkomsten, die tevens om de week plaatsvinden kan de docent voortborduren op de behoefte van de studenten en waar nodig persoonlijke aandacht geven. 2.2 Studenten Studenten krijgen meer verantwoordelijkheid voor en controle over het eigen leerproces doordat zij deels zelf verantwoordelijk worden gesteld om twee maal per maand op afstand lessen te volgen. De roostering van de studenten wordt hierdoor flexibeler. Ondanks dat zij om de week nog steeds op gezette momenten in de klas aanwezig dienen te zijn kunnen zij de andere weken zelf aangeven op welk moment zij de les op afstand volgen. Hiervoor hebben zij de keuze uit een aantal door de docent of de onderwijsinstelling gekozen momenten. Doordat de lessen die gegeven worden door middel van video- / webconferencing ook worden opgenomen kunnen deze als naslagwerk worden gebruikt waardoor studenten ook op zelf gekozen momenten kunnen leren. Voor de student biedt het grote meerwaarde om de beschikking te hebben over een eigen laptop, omdat zij hierdoor overal toegang hebben tot het digitale leermateriaal en overal deel kunnen nemen aan de lessen op afstand. 2.3 Content Het leermateriaal is online beschikbaar. Hiermee wordt het beter mogelijk voor de student om plaats en tijd onafhankelijk te leren. Het leermateriaal is afkomstig van uitgeverijen, maar wordt daarnaast aangevuld met leermateriaal dat door de docent zelf is opgesteld of met open leermateriaal dat door andere docenten is opgesteld en vrij beschikbaar is gesteld. Daarnaast zijn de lessen die op afstand worden gegeven online beschikbaar. Ook deze zijn te gebruiken als leermateriaal en zijn eenvoudig te delen met collega s binnen en buiten de instelling om te hergebruiken. 2.4 Didactiek De rol van de docent verandert enigszins ten opzichte van zijn huidige rol. Hij doceert de studenten wekelijks, klassikaal of via video- / webconferencing, en geeft uiteraard nog altijd persoonlijke aandacht waar deze nodig is. Voor het geven van onderwijs op afstand dient de docent vaardig te zijn in het gebruik van video om dit mogelijk te maken. Daarnaast moet de docent de mogelijkheid hebben om digitaal leermateriaal samen te stellen. Hiervoor kan gebruikgemaakt worden van bestaande online diensten, zoals Wikiwijs, waar ook leermateriaal
Scenario s voor Leren op Afstand in het MBO 7 / 14 terug te vinden is dat is opgesteld door andere docenten en vrij te gebruiken is. Hiervoor dient de docent ook vaardig te zijn in het gebruik van de online leeromgeving voor het beheren en het aanbieden van het leermateriaal. 2.5 Organisatie Naast de reguliere lessen (zowel de plenaire als de video- / webconferencing lessen) waarvoor de docent wordt ingeroosterd, zoals dat nu ook gebeurt, dient de docent beschikbaar te zijn om vragen van studenten te beantwoorden die binnenkomen via bijvoorbeeld de e-mail. Hiervoor maken de docenten en studenten afspraken met elkaar over het type vragen die op deze manier gesteld kunnen worden en over de reactie tijd van de docent. De docent behoudt zijn eigen klassen waar hij onderwijs aan geeft, waardoor de student ook een vast en herkenbaar aanspreekpunt binnen de onderwijsinstelling houdt. 2.6 Financieel Voor dit scenario dient naast een online leeromgeving, voorzien van digitaal leermateriaal, tevens voorzien te worden in de mogelijkheid om video- / webconferencing lessen te geven en te volgen. Docenten en studenten dienen hiervoor voorzien te worden van de juiste hard- en software. Studenten dienen de beschikking te hebben over een laptop met webcam en docenten dienen te beschikken over een videoconferencing set of een laptop met webcam. De videoconferencing sets zijn duur in aanschaf, maar betalen zich op termijn terug doordat lessen kunnen worden opgenomen en als weblectures worden gedeeld en hergebruikt. Hierdoor vindt op de lange termijn een tijds- en daarmee kostenbesparing plaats bovenop de besparing die plaatsvindt door het gebruik van open leermateriaal.
Scenario s voor Leren op Afstand in het MBO 8 / 14 3 Leerarrangementen 3.1 Scenarioschets Studenten die een Beroepsbegeleidende Leerweg (BBL) volgen hebben twee keer per maand een plenaire bijeenkomst voor het vak Nederlands. Tijdens deze bijeenkomsten krijgen zij instructie van hun docent / begeleider en kunnen zij om begeleiding vragen. Naast de plenaire bijeenkomsten volgen de studenten lessen op afstand, die door middel van video-/ webconferencing worden gegeven. Het digitale leermateriaal vinden de studenten in een online leeromgeving. Deze omgeving kunnen zij overal benaderen via het internet. Dit maakt het voor de studenten mogelijk om meer tijd- en plaatsonafhankelijk te leren. In de digitale leeromgeving vinden de studenten leerarrangementen die zijn toegespitst op hun specifieke leerbehoefte. Deze leerbehoefte wordt bepaald met behulp van diagnostische toetsen die zij tussentijds maken. Nadat een student de voortgangstoets heeft ingevuld krijgt de docent / begeleider van de student inzage in de resultaten. Deze is hierdoor op de hoogte van de voortgang van de student, weet waar de student behoefte aan heeft en kan hem vervolgens onderwijs op maat bieden gebruikmakend van de leerarrangementen die voorhanden zijn. Tijdens het doorlopen van het digitaal leermateriaal heeft de student de mogelijkheid digitaal om ondersteuning te vragen bij de docent / begeleider. Hiervoor bestaan verschillende mogelijkheden, waaronder e-mail, tekst chat, video chat. Over het gebruik van deze communicatiemiddelen dienen afspraken te worden gemaakt tussen begeleiders / docenten en studenten. Wanneer is de begeleider / docent via welk communicatiemiddel te bereiken en welke reactietijd zit hieraan vast? 3.2 Studenten Studenten wordt binnen dit scenario onderwijs op maat geboden. De student krijgt afhankelijk van zijn leerbehoefte die met behulp van diagnostische toetsen wordt bepaald een leerarrangement geboden die hierop aansluit. De student is zelf verantwoordelijk voor het doorlopen van dit arrangement, waarbij de docent inzage heeft in de voortgang. De student wordt hiermee steeds meer verantwoordelijk voor het invullen van zijn eigen leerweg. De student behoudt de mogelijkheid om persoonlijk contact te zoeken met zijn vaste aanspreekpunt binnen de onderwijsinstelling voor ondersteuning en heeft de keuze uit verschillende communicatiemiddelen om dit te doen. 3.3 Content Het leermateriaal wordt beschikbaar gesteld via de digitale leeromgeving. Het digitale leermateriaal is gearrangeerd door de begeleider / docent om beter aan te sluiten op de behoeften van verschillende groepen studenten. Naast de leerarrangementen die bestaan uit leermateriaal van uitgeverijen, de begeleider / docent zelf en open leermateriaal van andere docenten kunnen de studenten zelf leermateriaal aanreiken dat zij via de stageplaats krijgen aangeboden. Hierbij valt te denken aan verslagen, brieven, rapporten, etc. die voor de stageplaats dienen te worden opgesteld. Hierdoor ontstaat ook meer samenwerking tussen de onderwijsinstelling en de stageplaats en wordt het leermateriaal meer verbonden aan de directe leer- en werkomgeving van de student. 3.4 Didactiek De rol van de docent verschuift bij dit scenario meer naar die van begeleider. De student geeft zelf steeds meer invulling aan zijn leerweg en wordt hierin ondersteund door de begeleider /
Scenario s voor Leren op Afstand in het MBO 9 / 14 docent. De begeleider / docent doet handreikingen aan de student om zijn leerweg persoonlijker en meer op maat te maken met het aanbieden van leerarrangementen. De begeleider / docent geeft ondersteuning aan de studenten wanneer hierom wordt gevraagd tijdens de bijeenkomsten en via de communicatiekanalen of wanneer de voortgangsresultaten hier aanleiding toe geven. De studenten en begeleiders / docenten hebben minder fysieke contactmoment met elkaar waardoor de begeleiders / docenten flexibeler om kunnen gaan met hun tijd. Hierdoor wordt het voor hen mogelijk om meer aandacht te besteden aan het produceren van leermateriaal wat deelbaar is met andere opleidingen en instellingen. 3.5 Organisatie Voor de organisatie heeft dit tot gevolg dat de docent flexibeler kan worden ingezet en zelf ook meer tijd- en plaatsonafhankelijk kan werken. De ondersteuning aan de studenten kan overal worden gegeven waar de docent de beschikking heeft over een computer of laptop doordat de leerarrangementen online beschikbaar zijn. Daarnaast behoudt hij zijn fysieke contactmomenten met de student, waardoor de student ook een persoonlijk aanspreekpunt binnen de onderwijsinstelling houdt. Doordat de voortgang van de student gemonitord wordt met behulp van digitale diagnostische toetsen heeft de administratie van de instelling altijd inzage in de resultaten van de student en kan deze eenvoudig up-to-date gehouden worden. 3.6 Financieel Dit scenario heeft op termijn potentieel een grote kostenbesparing tot gevolg. De studenten wordt meer onderwijs op maat geboden, waardoor de begeleiding die de docent dient te geven minder intensief hoeft te zijn. De docent levert dit een tijdsbesparing op, waardoor hij zijn tijd anders en meer gericht kan gaan inzetten. Hiervoor dient in eerste instantie wel een investering gedaan te worden. Allereerst met de opzet van een online leeromgeving voorzien van leermateriaal en -arrangementen. De opzet en het op maat maken van de leerarrangementen zal een tijdsinvestering zijn die zich op termijn terug betaalt doordat deze te hergebruiken zijn en deelbaar kunnen worden gemaakt, voor andere opleidingen en vestigingen om te gebruiken. Daarnaast dienen de docenten en studenten te worden voorzien van videoconferencing sets en / of laptops om de lessen op afstand en het tijd- en plaatsonafhankelijk leren te faciliteren.
Scenario s voor Leren op Afstand in het MBO 10 / 14 4 Zelfstandig Leren 4.1 Scenarioschets Binnen dit scenario hoeven de studenten in principe niet naar de onderwijsinstelling te komen om onderwijs te volgen. Er wordt van hen verwacht zelfstandig te leren. Al het digitale leermateriaal en de leerarrangementen zijn terug te vinden in de digitale leeromgeving. De lessen ontvangen de studenten op afstand door middel van video- / webconferencing. De lessen kunnen hierdoor tevens worden opgenomen en beschikbaar worden gesteld aan alle studenten als naslagwerk, of om de les alsnog te volgen wanneer zij hier niet aan konden deelnemen. Ondersteuning bij het doorlopen van het leermateriaal ontvangen de studenten via digitale kanalen als e-mail, tekstchat of videochat. De studenten hebben geen persoonlijk aanspreekpunt meer binnen de onderwijsinstelling, maar krijgen ondersteuning van een groep begeleiders. Deze begeleiders zijn op afgesproken momenten fysiek op de onderwijsinstelling aanwezig om persoonlijke ondersteuning te bieden aan studenten. Ook binnen dit scenario maakt de student regelmatig diagnostische toetsen die de docenten inzage geven in de voortgang van de student. Naar aanleiding van de voortgang wordt de student een leerarrangement aangeboden dat aansluit bij zijn persoonlijke leerbehoefte of wordt meer persoonlijke aandacht gegeven wanneer dat nodig is. 4.2 Studenten Studenten hebben een grote mate van zelfstandigheid in het waar en wanneer ze leren, doordat zij geen reguliere plenaire bijeenkomsten hebben. Zij ontvangen les op afstand, waarbij zij de beschikking hebben over digitaal leermateriaal dat terug te vinden is in de online leeromgeving. Het leermateriaal wordt aangeboden in de vorm van leerarrangementen die aansluiten op de specifieke leerbehoefte van groepen studenten. Doordat de leerarrangementen en de lessen online te volgen zijn kunnen de studenten volkomen tijd- en plaatsonafhankelijk leren. Voor het doorlopen van de leerarrangementen hebben de studenten een vooraf met de docent afgesproken periode. De studenten maken tussentijds diagnostische toetsen die de studievoortgang van de studenten en de leerbehoefte inzichtelijk maakt voor de docent en naar aanleiding waarvan besloten kan worden meer persoonlijke aandacht te geven. 4.3 Content Het leermateriaal is beschikbaar in de digitale leeromgeving. Hierdoor is het altijd en overal beschikbaar voor de docenten en studenten om mee te werken. Het leermateriaal is gearrangeerd, waardoor het mogelijk wordt om studenten leerarrangementen aan te bieden die het beste aansluiten bij de specifieke leerbehoefte. Naast het leermateriaal dat door de docent zelf wordt aangereikt reiken studenten zelf ook leermateriaal aan dat afkomstig is van de leer- en werkplek. Hierdoor wordt de nut en noodzaak van de lessen direct gekoppeld aan een opdracht uit de praktijk en wordt de werkomgeving van de student meer betrokken bij het leerproces. 4.4 Didactiek De docent is binnen dit scenario een begeleider geworden van de leerweg van studenten. De studenten volgen lessen op afstand en krijgen ondersteuning wanneer en op het gebied waarin zij dit nodig hebben. De ondersteuning wordt geboden op aanvraag van de studenten of wanneer de resultaten van de diagnostische toetsen hier aanleiding toe geven. De docent wordt binnen dit scenario steeds meer ook producent van eigen leermateriaal. De tijd die beschikbaar is doordat er minder fysieke bijeenkomsten plaatsvinden en de persoonlijke begeleiding afneemt kan efficiënter
Scenario s voor Leren op Afstand in het MBO 11 / 14 worden ingezet, waardoor tijd over blijft voor het meer op maat maken en aanbieden van leermateriaal en -arrangementen. 4.5 Organisatie Voor de organisatie heeft dit grote wijzigingen tot gevolg. Niet alleen kunnen de studenten door een kleinere groep docenten worden begeleid doordat er minder fysieke bijeenkomsten plaatsvinden, ook de oppervlakte van de onderwijsinstelling kan worden teruggedrongen als gevolg van de verminderde aanwezigheid van studenten. Doordat de lessen van de docenten worden opgenomen en daarmee herbruikbaar worden kunnen de docenten op termijn hun tijd efficiënter in gaan zetten en de nieuwe manier van signalering en begeleiding gaan gebruiken om meer onderwijs op maat te geven. Doordat de docenten in een groep begeleiding geven aan de studenten kunnen zij zelf flexibeler omgaan met het hoe, waar en wanneer zij begeleiding geven aan studenten. Zij hoeven hiervoor niet altijd op de onderwijsinstelling te zijn, maar kunnen tijden plaatsonafhankelijker gaan werken. 4.6 Financieel Financieel heeft dit scenario grote gevolgen. De investering op korte termijn is erg hoog met de opzet van de online leeromgeving voorzien van digitaal leermateriaal en leerarrangementen en de aanschaf van hardware voor docenten en studenten. Maar op termijn maakt dit grote besparingen mogelijk doordat docenten hun tijd efficiënter en meer gericht kunnen inzetten. Zij hoeven slechts beperkte tijd fysiek aanwezig te zijn op de onderwijsinstelling voor begeleiding van de studenten en kunnen afspraken hierover met de studenten zelf maken. Doordat de docenten gezamenlijk een grotere groep studenten kunnen begeleiden kunnen meer studenten op deze wijze worden bediend of kan gekeken worden naar andersoortige inzet van docenten naast het enkel begeleiden van het leerproces. Zo kunnen zij meer tijd besteden aan het produceren van leermateriaal, wat uitwisselbaar is met andere instellingen. Doordat voor deze vorm van onderwijs minder fysieke ruimte nodig is kan verder gekeken worden naar de mogelijkheid om de ruimte van de school te beperken of op een andere manier te gebruiken.
Scenario s voor Leren op Afstand in het MBO 12 / 14 5 Community Leren 5.1 Scenarioschets De studenten worden binnen dit scenario op basis van ingangstoetsen en diagnostische toetsen ingedeeld in communities. De studenten binnen een community hebben gelijke leerbehoeften en volgen dezelfde leerarrangementen. Daarbij geven ze elkaar ondersteuning tijdens het doorlopen van het leermateriaal en worden zo elkaars peers. De studenten hebben de mogelijkheid om in fora discussies met elkaar aan te gaan en leermateriaal en opdrachten met elkaar te delen, zoals zij die bijvoorbeeld krijgen aangereikt van de leer- en werkplek. Doordat er meerdere peergroups naast elkaar bestaan kunnen de peergroups ook onderling ondersteuning geven aan elkaar. De studenten worden ondersteund door een groep begeleiders. Deze kunnen worden geraadpleegd met vragen. De studenten maken regelmatig diagnostische toetsen die de begeleiders inzage geven in de studievoortgang. Op basis van de diagnostische toetsen biedt de docent nieuw leermateriaal aan of geeft andere persoonlijke ondersteuning aan studenten wanneer dit nodig blijkt. Lessen worden wederom gegeven via video- / webconferencing en beschikbaar gesteld via de digitale leeromgeving om te kunnen hergebruiken en raadplegen. 5.2 Studenten De studenten leren volkomen zelfstandig. Zij zijn zelf verantwoordelijk voor het volgen van de lessen op afstand en het doorlopen van de leerarrangementen. De studenten werken samen met elkaar om antwoord te krijgen op vragen en problemen op te lossen. Daarbij ondersteunen de studenten elkaar actief en vragen elkaar om hulp. Wanneer zij zelf niet tot een antwoord of oplossing komen kunnen zij ondersteuning vragen bij andere peergroups. Doordat studenten regelmatig diagnostische toetsen maken blijven zij zelf op de hoogte van de studievoortgang en kunnen zij richting de docent aantonen dat zij op schema liggen. Op aanvraag van de student kan hij / zij persoonlijke ondersteuning krijgen van de begeleider. 5.3 Content Het leermateriaal is beschikbaar in de digitale leeromgeving. Hierdoor is het altijd en overal beschikbaar voor de docenten en studenten om mee te werken. Het leermateriaal is gearrangeerd, waardoor het mogelijk wordt om studenten leerarrangementen aan te bieden die het beste aansluiten bij de specifieke leerbehoefte. De begeleiders onderhouden het leermateriaal en dragen zorg voor de leerarrangement die de studenten aangereikt krijgen. Zij produceren zelf leermateriaal maar maken ook gebruik van open leermateriaal dat is opgesteld door collega s. Daarnaast reiken studenten leermateriaal aan dat afkomstig is van de leer- en werkplek. Hierdoor wordt de nut en noodzaak van de lessen direct gekoppeld aan een opdracht uit de praktijk en wordt de directe omgeving van de student meer betrokken bij het onderwijs. 5.4 Didactiek Voor de begeleider betekent dit scenario dat hij / zij de student loslaat binnen een afgeschermde en gecontroleerde omgeving om zelfstandig te leren. De begeleiders geven lessen op afstand die de studenten via internet kunnen volgen. Deze lessen zijn tevens als naslagwerk in de digitale leeromgeving terug te vinden. De begeleider geeft op aanvraag van de student ondersteuning waar nodig. Daarnaast krijgt de begeleider inzage in de studievoortgang van de studenten door de diagnostische toetsen die zij regelmatig maken. Hierdoor kunnen zij gericht ondersteuning bieden en onderwijs meer op maat geven. Het leermateriaal dat gebruikt wordt is opgesteld door de begeleiders zelf of collega s van andere instellingen.
Scenario s voor Leren op Afstand in het MBO 13 / 14 5.5 Organisatie Voor de organisatie heeft dit tot gevolg dat resources en locaties flexibeler kunnen worden ingezet. De docenten begeleiden de studenten voornamelijk online bij het leerproces en kunnen op aanvraag of na een duidelijke behoefte hieraan gezien de voortgangsresultaten persoonlijke begeleiding geven aan studenten. Doordat de begeleiders gezamenlijk een grotere groep studenten begeleiden wordt het eenvoudiger voor hen om hun tijd zelf efficiënter in te delen. Zij kunnen plaats- en tijdonafhankelijk gaan werken. Doordat zij zelf ook hun tijd efficiënter kunnen indelen krijgen zij meer vrijheid in de wijze waarop zij werken en begeleiding geven. Het is hierbij van belang dat afspraken worden gemaakt tussen de begeleiders en studenten over de manier waarop gecommuniceerd wordt, met welk doel en welke reactietijd hieraan vast zit. 5.6 Financieel Financieel heeft dit scenario grote gevolgen. De investering op korte termijn is erg hoog met de opzet van de online leeromgeving voorzien van digitaal leermateriaal en leerarrangementen en de aanschaf van hardware voor docenten en studenten. Maar op termijn maakt dit grote besparingen mogelijk doordat docenten hun tijd efficiënter en meer gericht kunnen inzetten. Zij hoeven slechts beperkte tijd fysiek aanwezig te zijn op de onderwijsinstelling voor begeleiding van de studenten en kunnen afspraken hierover met de studenten zelf maken. Doordat de docenten gezamenlijk een grotere groep studenten kunnen begeleiden kunnen meer studenten op deze wijze worden bediend of kan gekeken worden naar andersoortige inzet van docenten naast het enkel begeleiden van het leerproces. Zo kunnen zij meer tijd besteden aan het produceren van leermateriaal, wat uitwisselbaar is met andere instellingen. Doordat voor deze vorm van onderwijs minder fysieke ruimte nodig is kan verder gekeken worden naar de mogelijkheid om de ruimte van de school te beperken of op een andere manier te gebruiken.
Scenario s voor Leren op Afstand in het MBO 14 / 14 Literatuurlijst