Doe- pad Watertorenweg Achtergrond informatie voor de begeleider. Groep 3-4
Colofon Deze lesbrief in opgesteld door De Hortus, Centrum voor Natuur en Mileu, in opdracht van de Gemeente Harderwijk. Wij hebben ons uiterste best gedaan om rekening te houden met de copyright op de gebruikte afbeeldingen. Mocht u afbeeldingen tegen komen die onrechtmatig gebruikt worden neemt u dan contact op met De Hortus. De Hortus Centrum voor Natuur en Milieu Melis Stokelaan 93 3842 GL Harderwijk Telefoon: (0341) 427 406 E- mail: info@hortusharderwijk.nl
Doe- pad Watertorenweg groep 3-4 Met de komst van een nieuwe natuurspeeltuin aan de Watertorenweg in Harderwijk zag de gemeente Harderwijk ook kans om op deze lokatie een aanbod te realiseren voor Natuur en Milieu Educatie. De Hortus, Centrum voor Natuur en Milieu is door de gemeente gevraagd om dit aanbod te ontwikkelen. Het resultaat: een natuur educatief doepad rondom de speeltuin dat voornamelijk gericht is op de kinderen die de speeltuin bezoeken en een serie lesbrieven voor groep 1 t/m 8 van het basisonderwijs. Deze buitenles kunt u zelf bij het doepad aan de Watertorenweg in Harderwijk. Deze les is een aanvulling op de educatieve route die rondom de speeltuin loopt. De inhoud van de educatieve route en de opdrachten kunt u vinden op de website van De Hortus: www.hortusharderwijk.nl of de gemeente Harderwijk: www.harderwijk.nl Inhoud van de les De kinderen gaan op een actieve manier aan de slag in het bos. Door middel van de verschillende opdrachten willen we de kinderen uitdagen om te ervaren dat een bos meer is dan een groep bomen. Door de opdrachten, die uiteenlopen van bewegingsspel tot goed waarnemen, maken de kinderen kennis met een aantal van de vele aspecten die een bos rijk is. Begeleiding Voor de les is het de bedoeling dat de klas in maximaal 7 groepjes wordt verdeeld. Samen met een begeleider voeren de leerlingen bij elk pleintje een opdracht uit. Iedere opdracht duurt ongeveer 10 minuten. De totale les duurt ongeveer 1,5 uur. Laat ieder groepje bij een ander pleintje beginnen. Zijn de kinderen klaar dan zoeken ze een pleintje waar ze nog niet zijn geweest. Geef de materialen mee aan de groepjes. Laat het laatste groepje de materialen weer mee terug nemen.
Let op: bij opdracht 4 moet een touw gespannen worden tussen een aantal bomen. De kinderen moeten met hun ogen dicht het touw volgen. Zorg dat er een aantal obstakels zijn maar let vooral op de veiligheid. Let op: Opdracht 7: In de winter kan het zijn dat de waterpomp is afgesloten i.v.m. vorst. In dat geval komt deze opdracht te vervallen en verdeelt u de klas in 6 groepjes. Materialen U kunt zelf voor de benodigde materialen kopietjes van de opdrachten zorgen. U kunt er ook voor kiezen om een tas met de materialen en opdrachten te lenen bij De Hortus. Te bestellen via info@hortusharderwijk.nl of 0341-427406. De borg bedraagt 10 euro. Veel plezier! Overzicht opdrachten en materialen Hieronder vindt u de benodigde materialen. Een overzicht van de opdrachten staat op de volgende bladzijden. De opdrachten kunt u uitprinten via het document: opdrachten. De titel van de opdracht is gelijk aan de naam van het pleintje waar de opdracht wordt uitgevoerd. Opdracht Naam Materialen 1 Windrichtingen 2 Bomen en struiken Stopwatch 3 Vogels 4 Zintuigen 3 blinddoeken (theedoeken), waslijn of touw 10 mtr 5 Boomstronk Zoekkaarten, evt. loepjes of loeppotjes 6 Grond 7 Waterpomp 2 even grote emmertjes, bekertjes, stopwatch
Opdracht 1 Windrichtingen Speel het spel: De specht zegt Een kind staat in het midden van de windroos. Hij of zij zegt welke kant de andere kinderen op moeten lopen. Jullie doen dit alleen als het kind in het midden voor de opdracht zegt: De specht zegt. Dus als het kind in het midden zegt: De specht zegt: loop naar het noorden, loopt iedereen naar het noorden. Zegt het kind alleen: Loop naar het noorden, dan blijft iedereen staan. Wie het fout doet is af en gaat aan de kant staan. Wie blijft het langst over? Duurt het erg lang voor er een kind over is dan mag iedereen weer mee doen en komt iemand anders in het midden. De windrichtingen zijn: N Noorden NW- Noord Westen W Westen ZW- Zuid Westen Z Zuiden ZO Zuid Oosten O Oosten NO- Noord Oosten Opdracht 2 Bomen en struiken Jullie gaan een wedstrijdje doen. Een van jullie (of de begeleider) houdt de tijd bij. De rest krijgt 2 minuten om zoveel mogelijk verschillende bladeren te verzamelen. Na 2 minuten komen jullie weer hier terug. Wie heeft de meeste verschillende bladeren? Probeer zoveel mogelijk losse dingen te pakken en geen dingen te plukken. Pluk je wel iets, pak dan een blaadje en niet een hele tak. Kijk eens op het bord dat op dit pleintje staat. Hierop staat welk blad van welke boom is. Van welke bomen of struiken hebben jullie het blad gevonden. Van welke nog niet? Kun je die nog vinden? Dit spel kun je nog een keer doen. Of probeer het spel eens met:
bloemen, kleuren of dingen die niet in de natuur horen. Je mag ook zelf iets bedenken. Wie vindt de meeste verschillende dingen? Opdracht 3 Vogels Ga even rustig zitten en kijk en luister een paar minuten naar de dingen om je heen. Wat heb je gezien en gehoord? Wie of wat maakte het geluid? Zou jij ook niet een keer 1 van deze dieren of planten willen zijn? Kies welk dier of welke plant je wilt zijn. Kies uit: uil, paardenbloem, specht, besje, wild zwijn, bij of boom. Kies allemaal een andere. Geef daarna antwoord op de vragen. Waarom wil je dit dier of deze plant zijn? Wat zou je doen? Waar zou je heengaan? Waar laat je je zaadjes achter om een nieuwe bloem uit te laten groeien? Waar is je nest? Wie is je vijand? Wat eet je? Opdracht 4 Zintuigen Voor deze opdracht moet een touw gespannen worden door het bos. Dit spel doe je met 2 kinderen. Een van jullie doet een blinddoek om en wordt een paar keer rondgedraaid. De ander brengt hem naar een plek en laat daar iets voelen. Of je geeft iets in de handen om te voelen. Dit kan zijn: een boom, een blad, mos, takken of iets anders. Als het kind met de blinddoek goed gevoeld heeft, gaat hij terug naar het begin. Daar mag de blinddoek af en gaat hij raden wat hij heeft gevoeld. Loop rond en zoek wat je hebt gevoeld. Heb je een boom laten voelen? Weet het kind met de blindoek welke? Hierna draaien de rollen om. Hebben jullie beiden al een paar keer gevoeld? Ga dan naar het touw dat door het bos loopt. Een kind doet de blinddoek om en pakt het touw. Volg nu het touw zonder te kijken. Het einde gevonden? Dan mag de volgende.
Opdracht 5 Boomstronk Probeer hier in de buurt verschillende beestjes te vinden. Sommige beestjes verstoppen zich op donkere vochtige plekjes zoals onder een boomstam of tussen de bladeren op de grond. Of ga tussen de wortels van deze boom op zoek. Heb je een diertje gevonden? Volg dan de stappen op de zoekkaart en kijk of je kunt vinden hoe het beestje heet. Opdracht 6 Grond Zoek in de omgeving voorwerpen waarmee je kunt gooien, zoals dennenappels, steentjes of takjes. Teken in het zand een grote cirkel met daarin twee kleinere cirkels. Op een paar meter afstand trek je een lijn. De kinderen gaan achter de lijn staan en proberen de voorwerpen in de cirkel te mikken. De buitenste cirkel is 1 punt, de middelste 2 punten en de binnenste 3 punten. Wie heeft na 5 keer gooien de meeste punten? Opdracht 7 Waterpomp N.B. In de winter kan de waterpomp afgesloten zijn. Zet de emmers op gelijke afstand van de waterpomp. Maak twee groepjes. 1 groepje begint. Het andere groepje (of de begeleider) houdt de tijd bij. Één kind begint met pompen. De ander zorgt dat het bekertje gevuld wordt en brengt het volle bekertje naar de emmer. Leeg het bekertje water in de emmer. Stop na twee minuten, dan gaat het andere groepje zijn emmer vullen. Welk groepje heeft na twee minuten de volste emmer? Als het geen mooi weer is en je niet nat wilt of mag worden zet dan de emmer onder de pomp. 1 kind gaat pompen. Houdt met de stopwatch bij hoe lang het duurt voor de emmer overstroomt. Wie dit het snelst kan is de winnaar.