Bijlage 1 bij brief DGP/MDV/U.06.01025 1. Voorbeeldreizen In deze paragraaf licht ik 6 voorbeeldreizen toe, waarbij ik gebruik van de tarieven zoals die nu in Rotterdam worden toegepast en voor de vergelijking van de tarieven van de voorverkoopstrippenkaarten. Tussen haakjes heb ik de prijsverschillen voor reductiegerechtigden aangegeven. Het gaat om de volgende reizen: - Een reis van 1 km binnen één zone - Een reis van 1 km van de ene naar de andere zone - Een reis van 4 km binnen één zone - Een reis van 4 kilometer door twee zones - Een reis van 8 km door één zone - Een reis van 4 km door drie zones - Een reis van 8 km door drie zones De voorbeeldreizen gaan uit van onderstaande schematisering: Waarbij voor de berekening een zone een gebied van 4 x 4 kilometer is. 1.1 Reis van 1 kilometer binnen één zone De reiziger reist 1 km, betaalt met de strippenkaart voor 4 km, namelijk één strip (plus de basisstrip). Met de OV-chipkaart wordt deze reis 12 cent goedkoper (voor korting voor reductiegerechtigden 7 cent goedkoper). 1 km
1.2 Reis van 1 kilometer van de ene naar andere zone De reiziger reist 1 kilometer, betaalt met de strippenkaart voor 8 kilometer, namelijk twee strippen (plus de basisstrip). Met de OV-chipkaart wordt deze reis 57 cent (met korting 37 cent) goedkoper. 1 km 1.3 Reis van 4 kilometer binnen één zone De reiziger reist 4 kilometer, betaalt met de strippenkaart voor 4 kilometer, namelijk één strip (plus de basisstrip). Deze reiziger betaalt dus net zoveel als iemand die slechts 1 kilometer reist. Met de OV-chipkaart wordt deze reis 21 cent (met korting 15 cent) duurder. 4 km 1.4 Reis van 4 kilometer door twee zones De reiziger reist 4 kilometer, betaalt met de strippenkaart voor 8 kilometer, namelijk twee strippen (plus de basisstrip). Deze reiziger betaalt dus 33% meer dan iemand die ook 4 kilometer reist, maar geen zonegrens overschrijdt. Met de OV-chipkaart wordt deze reis 24 cent (met korting 20 cent) goedkoper. 4 km
1.5 Reis van 8 kilometer door één zone De reiziger reist 8 kilometer, betaalt met de strippenkaart voor 4 kilometer, namelijk één strip (plus de basisstrip). Deze reiziger betaalt dus net zoveel als iemand die slechts 1 kilometer reist. Met de OV-chipkaart wordt deze reis 65 cent (met korting 43 cent) duurder. 8 km 1.6 Reis van 4 kilometer door drie zones De reiziger reist 4 kilometer, betaalt met de strippenkaart voor 12 kilometer, namelijk drie strippen (plus de basisstrip). Met de OV-chipkaart wordt deze reis 69 cent (met korting 46 cent) goedkoper. 4 km 1.7 Reis van 8 kilometer door drie zones
De reiziger reist 8 kilometer, betaalt met de strippenkaart voor 12 kilometer, namelijk drie strippen (plus de basisstrip). Met de OV-chipkaart wordt deze reis 25 cent (met korting 15 cent) goedkoper. 8 km 1.8 Voorbeelden samengevat De reizigers die optimaal gebruik hebben kunnen maken van het grofmazige raster van 4 x 4 km hebben onder het NVB een voordeel gehad ten opzichte van degenen die maar een klein stukje van de zone hebben kunnen gebruiken. De eerste groep zal onder het fijnmazigere systeem meer gaan betalen, de andere groep gaat minder betalen. Prijsverschil voltarief OV-chipkaart reis ten opzichte van strippenkaartreis 1 zone 2 zones 3 zones 1 kilometer - 0,12 euro - 0,57 euro - 4 kilometer + 0,21 euro - 0,24 euro - 0,69 euro 8 kilometer + 0,65 euro + 0,20 euro - 0,25 euro Afhankelijk van de mate waarin de reiziger de geografie van het huidige zonesysteem gebruikt, wordt dezelfde reis met de OV-chipkaart goedkoper of duurder. In het algemeen: Goedkoper worden reizen waarbij de geografie van een zone minder optimaal kan worden benut. Dit is afhankelijk van de herkomst en bestemming van de reiziger. De reiziger betaalt nu de hele zone en straks de werkelijk gereisde afstand. Duurder worden reizen waarbij de geografie van een zone optimaal kan worden benut. Dit is afhankelijk van de herkomst en bestemming van de reiziger. De reiziger maakt maximaal gebruik van het gemiddelde zonetarief en betaalt straks voor de werkelijk gereisde afstand. Generieke conclusies voor reizen waarbij zonegrenzen worden gepasseerd zijn lastig te formuleren. Hierbij spelen naast de reisafstand ook de ligging van het vertrek- en aankomstpunt ten opzichte van zonegrenzen, het reisgedrag en het gebruik van de reismogelijkheden van het NVB een rol (bijvoorbeeld terugreis binnen één uur). De reizigers die met veranderingen zowel in positieve als negatieve zin geconfronteerd
worden zijn afkomstig uit alle OV-gebruikers en het is niet zo dat een bepaalde doelgroep hierin extra wordt bevoordeeld of benadeeld. Voorbeeld: Voor een reis van het centraal station in Rotterdam naar het nieuwe Luxor Theater net over de Erasmusbrug dient voor 2 zones (dus 3 strippen) betaald te worden: het theater ligt namelijk net voorbij een zonegrens. Degenen die doorreizen naar het Zuidplein naar Ahoy betalen hetzelfde, namelijk 3 strippen, zijnde 1,35 voltarief. Met de OV-chipkaart is de reiziger naar het nieuwe Luxor theater minder kwijt, namelijk 0,98 dan de reiziger naar Ahoy die 1,26 betaalt. 1.9 Hoe groot zijn de prijsverschillen? Onderstaande grafiek geeft de prijsverschillen tussen het NVB en de OV-chipkaart weer, uitgaande van reizen binnen één zone. Gehanteerde uitgangspunten zijn: - tarieven uit Rotterdam (opstaptarief 0,67, kilometertarief 0,11 per kilometer) - het beginpunt van de reis ligt dicht tegen een zonegrens, zodat in dit rekenvoorbeeld, de geografie van de zone optimaal wordt benut. Prijsverschil NVB vs. OV-Chipkaart voor reizen binnen één zone (vergelijking met tarieven RET 2006) 0,300 Prijsverschil [euro] 0,200 0,100 0,000-0,100-0,200-0,300-0,400 0,20 0,18 0,13 0,11 0,12 0,07 0,06 0,04 0,01 0,25 0,50 1,00 1,50 2,00 0,00-2,50 3,00 3,50 4,00 4,50 5,00 5,50 6,00 0,05-0,04-0,07-0,10-0,11-0,16-0,15-0,18-0,21-0,22-0,27-0,25-0,29-0,32-0,38-0,43- -0,500 Reisafstand [km] Voordeel OV-Chipkaart tov NVB [blauw] Voordeel OV-Chipkaart tov NVB [roze]
De volgende generieke conclusies zijn op basis van de genoemde uitgangspunten te trekken: 1. kortere reizen binnen één zone worden 0,00 tot circa 0,20 goedkoper, bij reductietarief (de roze strippenkaart) is het voordeel 0,00 tot circa 0,13 2. langere reizen binnen één zone worden in het algemeen 0,00 tot circa 0,21 duurder, bij reductietarief circa 0,15 3. extreem lange reizen (zonder dat binnen het uur wordt teruggereisd) kunnen tot 0,40 en meer duurder worden. Dit zijn die uitzonderingsgevallen waarbij het huidige stelsel van het NVB extreem lange reizen binnen één zone op twee strippen mogelijk maakt. 4. een reis van 4 kilometer door twee of drie zones wordt 0,24 tot 0,69 goedkoper en een reis van 8 kilometer door drie zones wordt 0,25 goedkoper. 1.10 Hoeveel reizigers zijn duurder uit Op basis van WROOV-gegevens zijn 234.000 voorbeeldreizen doorgerekend. Hierbij zijn vertrekpunt, aankomstpunt, reisafstand en aantal zoneovergangen doorgerekend. Het resultaat van deze analyse is weergegeven in onderstaande grafiek: (Alle): verdeling van kaartgroep (Alle) reizen over prijsveranderingscategorieën (onderverdeeld naar kartonprijs per reis) 8% 7% 6% 5% 4% 3% 2% > 4,00 3-4 2-3 1-2 < 1 1% 0% -50% -40% -30% -20% -10% 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100% 110% 120% 130% 140% Als we de 234.000 voorbeeldreizen doorrekenen blijkt dat 60% van de reizen goedkoper, ongeveer hetzelfde of maximaal 10% duurder zal zijn. Aan de andere kant worden dus 40% van de reizen duurder. Als we dit, aan de hand van reisfrequenties doorvertalen naar aantal betrokken reizigers, is de verwachting dat 70% van de reizigers goedkoper, ongeveer hetzelfde of maximaal 10% duurder uit zal zijn. Zoals in de grafiek zichtbaar is, betreft dit voor het overgrote deel reizen binnen één zone (huidige reisprijs minder dan 1 euro, betreft dus de basisstrip en één zonestrip).