Housing First mens in de maatschappij Van stigmatiseren naar meedoen Dorieke Wewerinke & Judith Wolf september 2015 Gedreven door kennis, bewogen door mensen
Onderzoekscentrum maatschappelijke zorg Van asiel & beschermen naar herstel & participeren Zelfstandig wonen Transmuraal wonen Nachtopvang Inloop Flexibele ondersteuning Outreach
Onderzoekscentrum maatschappelijke zorg Oorsprong: Pathways to housing (Tsemberis, New York, 1992) Doelgroep chronisch dakloze mensen met psychische- en verslavingsproblemen Eerst woonruimte, dan met ondersteunende begeleiding werken aan herstel en participatie Effectief! 88% van Housing First groep stabiel gehuisvest vs. 47% van gewone begeleiding en opvang (Tsemberis & Eisenberg, 2002) Inmiddels wereldwijde toepassing: VS, Canada, Japan, UK, Frankrijk, Finland, Denemarken, Spanje, Portugal, Italie, Zweden, Nederland, etc.
Onderzoekscentrum maatschappelijke zorg Housing First in Nederland - Sneek 2013 - Amsterdam 2006 - Hilversum 2012 - Haarlem 2013 - Zwolle 2013 - Utrecht 2009 - Den Haag 2011 - Dordrecht 2012 - Rotterdam 2013 - Arnhem 2013 - Nijmegen 2014 - Zeeland 2014 - Eindhoven 2011 - Tilburg 2013 - Breda 2013 - Helmond 2014 - Venlo/Roermond 2010 - Noord Limburg 2011 - Midden Limburg 2011
Onderzoekscentrum maatschappelijke zorg Housing First: principes (Tsemberis, 2010) Wonen 1. Huisvesting als basisrecht 2. Geen eisen aan geschiktheid om zelfstandig te wonen 3. Woonruimten verspreid over werkgebied 4. Wonen scheiden van begeleiding en behandeling Ondersteunen 1. Respect, warmte en compassie voor alle klanten 2. Zelfbepaling & respect voor keuzes van klanten 3. Hersteloriëntatie; klanten ondersteunen in hun eigen herstelproces 4. Ondersteuning zolang dat nodig is 5. Harm reduction
Pathways Housing First seeks to help clients integrate into their community as fully as possible. (Tsemberis, 2010: 53)
Participeren, wat is daarvoor nodig? Zelfstandig wonen als reguliere burger - een eerlijke kans Mogelijkheid om mensen thuis uit te nodigen, je sociale netwerk te onderhouden Contact kunnen hebben met buren, mensen in de wijk Voldoende geld om iemand te bezoeken, een cadeautje te kopen voor een verjaardag Zelfvertrouwen voor het aangaan van nieuwe contacten Steun bij het versterken van je sociale netwerk
Participeren gaat niet vanzelf (Onderzoek Discus Housing First A dam, Maas et al 2011)
Ontwikkeling van een handreiking voor begeleiders (Impuls, in uitvoering) In samenwerking met Housing First begeleiders en klanten
Handreiking voor begeleiders (2) Aandacht voor versterkende & belemmerende factoren bij participatie Externe belemmeringen (weinig banen, hoge schulden, laag inkomen, stigma) Interne belemmeringen (laag zelfbeeld, schaamte, angst, zelf-stigma) Als ik ze vertel dat ik zeven jaar lang dakloos was maar nu mijn eigen huis heb, dan is die zeven jaar dakloos het enige dat ze horen. Dat blijft aan je kleven.
Pathways Housing First seeks to help clients integrate into their community as fully as possible. (Tsemberis, 2010: 53) Zorg dat klanten alle kansen krijgen om de doelen te bereiken die zij voor zichzelf hebben gesteld. Bied alle steun die zij nodig hebben in hun proces. Heb geen onrealistische verwachtingen het versterken van participatie kan een langdurig proces zijn en sommige mensen worden nooit modelburgers! Ik denk dat je niet moet denken in maanden, maar in jaren. En dan kijken hoe het met je gaat. Als je nagaat dat ik problemen had sinds ik veertien was, dat is ongeveer 22 of 23 jaar, ja... Ik denk dat het dan ok is dat het het een paar jaar duurt.
Versterken van participatie in co-creatie met de doelgroep Participatie is bij uitstek gerelateerd aan leefwereld van mensen Inzicht krijgen in situatie wat is van invloed op participatie? Wat zijn versterkende factoren? Wat zijn belemmerende factoren? Welke factoren zijn veranderlijk? (gedrag) Wat zijn randvoorwaarden voor verandering?
Vragen? T 024 3668448 E dorieke.wewerinke@radboudumc.nl I www.impuls-onderzoekscentrum.nl Twitter: @ImpulsOnderzoek Radboud universitair medisch centrum